Albomdakı fotolar oboy kimi başlayıb onu necə dayandıra bilərəm
Azvision.az xəbər verir ki, bunun üçün DİN-in mia.gov.az (https://azvision.az/redirect.php?url=http://mia.gov.az/?//content/liability) saytına daxil olub qeyd edilən elektron xidmət (Ölkədən getmək hüququ müvəqqəti məhdudlaşdırılmış borclular barədə məlumatlar) seçilməli və açılan qrafalara müvafiq şəxsi məlumatlar doldurulub təsdiq edilməlidir.
Goranboyun icra başçısı qızıl axtarır?-Fotolar
Ötən ilin yayında Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin Goranboy rayonunda böyük əməliyyat keçirməsi barədə xəbərlər yayılmışdı. Əməliyyatın keçrilməsinə səbəb bir neçə məmurun dövlətin təbii sərvətini ələ keçirməyə cəhdi olmuşdu.
Həmin vaxt yayılan məlumatlarda bildirilirdi ki, rayonun Tapqaraqoyunlu kəndində yerləşən, Azərbaycan – Türkiyə qardaşlığının müştərtək abidəsi sayılan Osmantəpədə deyilən ərazidə gizli qazıntı işləri aparan şəxslər ifşa olunub.
Məlum olub ki, cəbhədəki son döyüşlərdən sonra tam nəzarətimizə keçən həmin ərazi bir sıra yerli məmurlar tərəfindən neçə ekskavatorlarla qazılır. Məlumata görə, əməliyyat vaxtı əraziyə nömrəsiz avtomobillə gəlmiş icra başçısının Fuad Əliyev adlı köməkçisi, eləcə də 22 AA 010 xidməti avtomobillə orada olan rayon Su-Kanal İdarəsinin rəis müavini Misir Ələkbərov və bir neçə başqa vəzifəli şəxslər DTX əməkdaşları tərəfindən saxlanılıb. Sakinlərin bildirdiyinə görə, qızıl kurqanında qazıntı işlərinə yüksək vəzifəli şəxslər, eləcə də iş adamları rəhbərlik edirmiş. Saxlanılan məmurlar isə həmin adamların yaxın qohumlarıdır.
Baş verən hadisədə iş adamı Qulam Ələkbərovun və Goranboy rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Nizaməddin Quliyevin də adı hallanırdı. Sonradan yayılan məlumatlarda bildirilirdi ki, saxlanılan şəxslər bir neçə gün sonra azadlığa buraxılıb.
Bunları xatırlatmağımızın səbəbi var. Deyəsən Nizaməddin Quliyev yenidən qızıl axtarışına çıxıb.
Bu barədə Qaynarinfo.Az-a rayon sakinləri məlumat verib.
Məlumatda bildirilir ki, ötən ilin yayında – DTX əməliyyat keçirəndən sonra ərazidə qazıntı işləri dayandırılmışdı. Lakin bu ilin yanvarından Osmantəpədə qızıl axtarışı bərpa olunub. Saytımıza məlumat verən mənbənin sözlərinə görə, bu ayın əvvəlindən ərazidə qazıntı işləri başlayıb. Ötən dəfəkindən fərqli olaraq, səs-küy yaranmasın deyə qazıntı işləri əllə aparılır.
“Eşitdiyimizə görə, Goranboy rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Nizaməddin Quliyev necə olursa-olsun kurqanlarda olduğu güman edilən qızılları ələ keçirmək istəyir. Çünki həmin axtarışların ilkin mərhələsində rayon İcra Hakimiyyətindən iki nəfər həbs olunmuş, lakin hansısa qüvvələrin hesabına həmin şəxslər üç gündən sonra azadlığa buraxılmışdılar. Onlar heç nəyə məhəl qoymayaraq, bu ilin yanvarında yenidən Osmantəpəyə qarşı qəddarlığa başlayıb, hay-küy yaranmasın deyə burada əllə qazıntı işləri aparmağa çalışıblar. Sonda səs-küy qopduğunu görüb, yenidən həmin ərazilərin üstünü doldurub-malalamağa səy göstərib” deyə redaksiyamıza daxil olan məlumatda bildirilir.
Tarixi abidənin ərazisində kim və hansı hüquqla qazıntı işi aparır? Qadağan olunmuş ərazidə nəsə axtarmaq hüququnu bu adamlara kim verib?
Məsələ ilə bağlı müraciət etdiyimiz, Goranboy rayon İcra Hakimiyyətinin Mədəniyyət şöbəsinin nümayəndəsi Gündüz Hacıyev Qaynarinfo.Az-a bildirdi ki, aparılan qazıntı işləri bağlı onda heç bir məlumatı yoxdur: “Mənim heç bir məlumatım yoxdur. Təbii ki, rayon ərazisində qazıntı işi olanda İcra Hakimiyyətinin məlumatı olur. Amma şəxsən mənim bununla bağlı məlumatım yoxdur. Əvvəllər mədəniyyət şöbəsi olaraq rayonun Tapqaraqoyunlu kəndində yerləşən, Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığının müştərtək abidəsi hesab olunan bu abidəyə biz baxırdıq. İndi bizim balansımızda deyil”.
İcra Hakimiyyətinin Memarlıq və Tikinti şöbəsinin böyük məsləhətçisi, mühəndis Valerik Alışov isə bildirdi ki, qazıntı işləri olub, lakin hazırda dayandırılıb: “Qazıntı işləri artıq dayandırılıb. Bununla bağlı Gündüz Hacıyevlə danışın. Onun məlumatı olar. Düzdür, həmin əraziyə əvvəllər mədəniyyət şöbəsi baxırdı. Hazırda onlar həmin əraziyə baxmırlar. Qazıntı yanvar ayında başlandı və sonradan dayandırıldı. Qazıntının nə ilə əlaqədar olduğunu bilmirəm. Bizdə göstəriş yoxdur oranın qazılması ilə bağlı. Həmin ərazi toxunulmazdır. Yəqin ki, hüquq-mühafizə orqanları qazıntı ilə bağlı müdaxilə edib ki, işlər dayandırılıb”.
Məlumat üçün xatırladaq ki, ötən ilin yayında Osmantəpədə qazıntı işləri aparılarkən Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi olaya müdaxilə etmiş və bundan sonra Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti əməliyyat keçirərək qanunsuzluğun qarşısını almışdı. Bütün tarixi abidələr kimi, Osmantəpə də Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin tabeçiliyindədir.
Bununla bağlı müraciət etdiyimiz nazirliyin mətbuat katibi İntiqam Hümbətov onlarda məsələnin araşdırılacağını bildirdi: “Biz ötən il həmin ərazidə qazıntı aparılarkən müdaxilə etmiş və işlərin dayandırılmasına nail olmuşduq. İndi bu barədə məlumatımız yoxdu. Həmin ərazidə araşdırma apardıqdan sonra məlumat verə bilərik”.
Ukrayna
Xəbər verildiyi kimi, vətəndaş məmnunluğunun təmin edilməsi məqsədi ilə 2017-ci ildə Daxili İşlər Nazirliyinin rəsmi veb saytında (www.mia.gov.az) yaradılaraq istifadəyə verilmiş xüsusi interaktiv pəncərə vasitəsi ilə vətəndaşlar adlarının, mülki-hüquqi öhdəliklərin icrasından yayınan borclu şəxs kimi axtarışda, eləcə də sərhəd keçməyə məhdudiyyət siyahısında olub-olmaması barədə məlumat əldə edə bilərlər.
Azvision.az xəbər verir ki, bunun üçün DİN-in mia.gov.az (https://azvision.az/redirect.php?url=http://mia.gov.az/?//content/liability) saytına daxil olub qeyd edilən elektron xidmət (Ölkədən getmək hüququ müvəqqəti məhdudlaşdırılmış borclular barədə məlumatlar) seçilməli və açılan qrafalara müvafiq şəxsi məlumatlar doldurulub təsdiq edilməlidir.
İnteraktiv pəncərədə iki variantda axtarış aparılmalıdır. Birinci variantda soyad, ad, ata adı və doğum tarixi qeyd edilməklə, digər variantda şəxsiyyət vəsiqəsinin seriyası, nömrəsi və şəxsin doğum tarixi göstərilməklə. Daxil edilən məlumatın düzgünlüyünə əmin olmaq üçün vətəndaşlara hər iki variantda axtarış aparmaq tövsiyə olunur.
Əgər şəxs axtarışdadırsa, qırmızı rəngdə “Diqqət, siz borclu kimi axtarışdasınız!” cümləsi ekrana çıxır və həmin şəxs barəsində məlumatlar, o cümlədən axtarışı ilə bağlı müraciət etməli olduğupolis orqanıgöstərilir. Vətəndaş borcunu müvafiq qaydada ödədikdə barəsində olan məhdudiyyət aradan qalxır.
Şəxs axtarışa elan edilmədiyi halda ekranın aşağı hissəsində yaşıl rəngdə “Axtardığınız parametrlərə uyğun borclu barədə məlumat yoxdur”cümləsi yazılır.
Torpağı necə yaxşılaşdırmaq olar
Bütün fermerlər torpaqlarının keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqda problemlərlə üzləşdilər. Bütün torpaqlar məhsul yetişdirmək üçün yararlı deyildir və torpağın ölçüsündən asılı olmayaraq torpaq keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması fermerin əsas işlərindən biridir. Torpağın keyfiyyətini səmərəli şəkildə yaxşılaşdırmaq üçün xüsusi bacarıq və strategiyalara ehtiyacınız olacaq. Aşağıda torpağın keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq və bağ məhsuldarlığını artırmağın bəzi ümumi yolları verilmişdir.
Addım
3-ün 1 hissəsi: Torpağın qidalanmasını yaxşılaşdırmaq
- Bitkilərinizin hansı qidaya ehtiyacı olduğunu yoxlayın. Bağçılıqda çox vacib olan üç qida var: yarpaqların və yarpaqların böyüməsini dəstəkləyən azot (N), kök, meyvə və toxum üçün fosfor (P) və bitki xəstəliklərinə və ümumi sağlamlığa qarşı dayanıqlığı üçün kalium (K). Yarpaq böyüməsində lazım olduğu üçün gənc bitkilər daha çox fosfor tələb edə bilər. Bundan əlavə, bu qidalandırıcı maddələr ümumiyyətlə böyümək mövsümündə olmadıqda bitkilər tərəfindən həqiqətən ehtiyac duymur. Ən yaxşı nəticələr üçün bitkilərinizin hansı qidaya ehtiyac duyduğunu araşdırın. Bu bitki qidaları ümumiyyətlə ardıcıllıqla “NPK” tərkibi müqayisə şəklində ifadə edilir.
- Torpaq nümunələrini ətraflı kənd təsərrüfatı agentliyinə təqdim edin. Bitkiləriniz yavaş-yavaş böyüyürsə və ya rəngləri dəyişməsə, bütün bağlar bu addımı tələb etmir.
- Gübrə istifadə edərkən həmişə üzünüzü və əllərinizi qorumalısınız. Bitki gübrələrində bakteriya və sağlamlığa zərərli digər şeylər ola bilər.
- Məhsula zərər verməmək üçün, peyin istifadə etməzdən əvvəl ən azı bir ay çürüməyə buraxılmalıdır. Toyuq və ya hinduşka peyin ucuzdur, ancaq böyük ərazilərə tökülə bilər. Dovşan, keçi, inək və qoyun peyin daha keyfiyyətlidir və daha az təhqiramiz qoxulara malikdir.
- Fosforun miqdarını artırmaq üçün sümük yeməyi və ya azotun miqdarını artırmaq üçün quru qan yeməyi əlavə edin.
- Təxminən 20% torpaq, peyin və ya yetkin kompost ilə başlayın; 10-30% xam bitki mənşəli qida tullantıları; və 50-70% quru yarpaqlar, qazon və ot zibil. Bütün maddələr bərabər paylanana qədər qarışdırın.
- Kompostu isti və isti saxlayın, mətbəx tullantılarından ət əvəzinə xam qida maddələri əlavə edin.
- Faydalı bakteriyaların böyüməsini təşviq edən oksigen daxil ola bilməsi üçün kompostu ən azı həftədə və ya iki dəfə bir kürək və ya pitchfork ilə çevirin.
- Torpaq qurdlarını bir kompost qabına qoyun. Qayanın altındakı nəm ərazidə qurdlar axtara bilərsiniz.
- Kompost büküləndə bir-birinə yapışsa bişirəcək (istifadə etməyə hazırdır), ancaq asanlıqla parçalana bilər. Bitki lifləri hələ də görünə bilər, ancaq kompostun çoxu homojendir.
- “Heç bir qazma, zəhmətsiz” bağçılıq üsulu, torpağı qazmağı və dəmləməyi deyil, sadəcə bu gübrəni torpağın səthinə əlavə edərək tədricən parçalanmasına imkan verir. Nəticələri görmək üçün illər və çox miqdarda üzvi maddə tələb olunsa da, əkin mütəxəssisləri bunu torpağın keyfiyyətini yaxşılaşdırmağın daha təbii yolu hesab edirlər.
- Ən yaxşı nəticəni istəyirsinizsə, payızda bir az gübrə əlavə edin. Bir çox bitki artan mövsümdə hər ay və ya iki dəfə əlavələrdən faydalana bilər, lakin bu bitkinin növlərinə və müxtəlifliyinə görə dəyişəcəkdir.
- Peyin və ya kompost çox çürüməzsə, bitkinin ləkələnməsindən qorunmaq üçün bir dairə çəkin.
- Ən çox tələb olunan mikro minerallar dəmir, bor, mis, manqan, molibden və sinkdir.
- Burada təsvir olunan əlavələr üzvi əkinçilik üçün təbii maddələrdir.
- Sadə bir əkin dönüşü təlimatına uyğun olaraq ev bağçasını böyütməyə başlaya bilərsiniz. Əkin sahələri üçün təcrübəli fermerlər və ya yerli kənd təsərrüfatı agentliyi ilə məsləhətləşin, çünki əkin də növbə növünə görə müəyyən edilir.
- 4 mövsüm zonasında fermerlər “örtük bitkilərindən” (qış dövründə) həqiqi bitkilər üçün qidalanma mənbəyi kimi də istifadə edə bilərlər. Qışda ilk dondan ən az 30 gün əvvəl və ya bitki çox soyuq dözümlü olmadıqda 60 gün inkişaf edə biləcək bir bitki əkin. Həqiqi bitkiləri əkmədən ən azı üç və ya dörd həftə əvvəl bitkiləri biçin və ya kəsin və çürüməsi üçün torpağın üstündəki örtük məhsulunu tərk edin.
- Tez-tez istifadə olunan bir əlavə, mycorrhizae adlanan bir göbələk növüdür. Bu göbələk bitki köklərinə yapışacaq və köklərə daha çox su və qida almasına kömək edəcəkdir. Bu göbələk cinsdən başqa bütün bitkilər üçün faydalıdır Brassica (məsələn, brokoli kimi xardal və həlledici tərəvəzlər daxildir bok choy) şərtlər çox münbit olmadıqda.
- Torpaqda tez-tez adlandırılan bakteriyalar var rizobiumBununla birlikdə böyümə maddələrini əldə edə bilərsiniz rizobium əmin olmaq. Bu bakteriyalar torpağa azot əlavə etdikləri üçün kartof və lobya kimi paxlalı bitkilərlə qarşılıqlı faydalı əlaqələr qururlar.
3-cü hissənin 2-si: Torpaq toxumasının yaxşılaşdırılması
- Torpaq toxuması üçbucağını anlayın. Torpaq alimləri torpaq yaradan hissəcikləri üç kateqoriyaya bölürlər. Ən böyük hissəsi qum hissəcikləridir, sonrakı hissəsi çökəkdir (nazik qumdan kiçik, lakin gildən daha böyük torpaq hissəcikləri) və ən az hissəciklər gildir. Üç növ hissəciklərin nisbəti torpağın növünü müəyyənləşdirir və “torpaq toxuması üçbucağı” adlanan bir qrafik şəklində təmsil olunur. Əksər bitkilərin “boş” və ya təxminən 40-40-20 qum, lil və gil qarışığı olan torpaq lazımdır.
- Su çox olan bitkilər (şirəli) və kaktuslar 60 və ya 70% bir qum tərkibi olan “boş, qumlu” torpaqlara üstünlük verirlər.
- Tez bir torpaq toxuması testini keçirməyə çalışın. Səth qatından bir çimdik torpaq götürün. Torpağı isladın, sonra bir topa yuvarlayın və bir lentə düzəldin. Bu tez və çirkli üsul aşağıda göstərilən diaqnoza görə vacib problemləri aşkar edə bilər:
- Torpaq bantı 1 düym (2.5 sm) çatmadan qırılırsa, torpağınız boş və ya lil olur. (Əgər ümumiyyətlə bir top və ya lent yarada bilmirsinizsə, torpağınız qumludur).
- Torpaq lenti 2,5 ilə 5 sm-ə çatana qədər qırılmırsa, deməli torpağın gil ilə boş olması deməkdir. Bu kimi torpaqlar qum və çamur əlavə edərək yaxşılaşdırıla bilər.
- Torpaq lentinin uzunluğu 5 sm-dən çox ola bilərsə, torpağın gilli olduğunu göstərir. Gil torpaq bu hissənin sonunda təsvir olunduğu kimi əsas tərkib hissəsi ilə əlavə olunmalıdır.
- Hərtərəfli sınaq üçün bir torpaq nümunəsi götürün. Torpağın tərkibinə hələ də əmin deyilsinizsə, testi aparmaq üçün 20 dəqiqə çəkin, daha dəqiq məlumat əldə etmək üçün bir neçə daha gözləyin. Başlamaq üçün torpağı səthdən çıxarın, sonra təxminən 15 sm dərinliyə qədər torpaq nümunəsi qazın. Torpaq nümunəsini qəzetə yayın və qurudun. Bütün zibil, qaya və digər böyük əşyaları çıxarın. Torpağın çoxluğunu parçalayın, mümkün qədər ayırın.
- Boru istifadə edərək test üçün lazım olan maddələri birləşdirin. Quruduqdan sonra torpağı böyük və hündür bir boruya qoyun, borunun hündürlüyünün ¼ hissəsinə çatana qədər. Kavanoz boyunun ¾-ə çatana qədər su əlavə edin, sonra 5 ml (1 çay qaşığı) qatlanmayan qab sabunu əlavə edin. Kavanozu örtün və ən az beş dəqiqə silkələyin ki, kiçik parçalara parçalansın.
- Torpaq yerləşdikdə borunu qeyd edin. Borunu ən azı iki gün tərk edin və kənarını aşağıda marker və ya lent aralıqları ilə qeyd edin:
- Bir dəqiqədən sonra borunu yerləşmiş hissəciklərin üst xəttində qeyd edin. Bu daha böyük bir ölçüyə sahib olduğu üçün həll edən qumdur.
- İki saatdan sonra borunu yenidən qeyd edin. Bu vaxta qədər çamurların hamısı qum üzərində yerləşəcəkdir.
- Üçüncü dəfə su aydın olduqda borunu qeyd edin. Çoxlu gildən ibarət olan torpaqlar həll olunmaq üçün bir-iki həftə çəkə bilər, boş olan torpaqlar suyun təmizlənməsinə bir neçə gün çəkə bilər.
- Hər hissəciyin sayını almaq üçün işarələr arasındakı məsafəni ölçün. Hər hissəni hissəcik növünün faizini almaq üçün ümumi hissəcik hündürlüyünə bölün. Məsələn, silindrinizdəki qumun hündürlüyü 5 sm və bütün hissəcik təbəqələrinin ümumi hündürlüyü 10 sm olarsa, torpağınız 50% qum deməkdir (5 ÷ 10 = 0.5 = 50).
- Torpağı yaxşılaşdırmaq üçün kompost və təbii zibil istifadə edin. Torpağınız boş olduqda, bunun üçün bir şey etmək lazım deyil. Yetkin kompost, torpağın qidalanması bölməsində izah edildiyi kimi gil torpaqla lazımdır. Eyni məqsəd üçün başqa təbii əlavələr, məsələn, quru yarpaqlar və ya ot qırıntıları da əlavə edə bilərsiniz.
- Ağac çipləri, qıvrımlar və ya havalı ağac qabığı, torpaqda məsamələr yaratmaqla və bu aşqarları yavaşca buraxmaq üçün torpağın su və qida maddələrini saxlamaq qabiliyyətini artıra bilər. Yeni ağacdan istifadə etməyin, çünki bu, torpaqdakı azot səviyyəsini azalda bilər.
- Torpaq tənzimləmələrini əl ilə həyata keçirin. Əgər ağır gilli torpaq (20% -dən çox gil) və ya çox qumlu və ya duzlu torpaq (60% qum və ya 60% çamur) varsa, qumun eyni nisbətdə olmasını təmin etmək üçün digər torpaq növlərində qarışdırın. gil ilə 20% -dən çox deyil. Daha çox işləməlisiniz, amma bu üsul özünüzü kompost etməkdən daha sürətli olur. Məqsəd çox su, qida və hava saxlaya biləcək məsaməli bir torpaq yaratmaqdır.
- Unutmayın ki, yalnız çox kəskin, duzsuz qum istifadə etməlisiniz.
- Ferma dükanında satın alına bilən Perlit, hər növ torpaq, xüsusilə gil üçün çox faydalıdır. Bu material əsasən çox böyük bir hissəcik rolunu oynayır.
- Torpağın sıxılmasını aradan qaldırın. İnsanları və ya nəqliyyat vasitələrini yerdən yaxşı saxlayın ki, yaxşı havalandırılsın. Torpaq yuxarı hissədə sıxılmış və ya qabıqlı görünürsə, torpağı çevirin və böyük bir topuqları bir meydança ilə kəsin. Torpaq çox yığcamdırsa, şumlama vasitəsini istifadə edin və ya qazon aeratoru ilə bir çox deşik düzəldin. Su yaxşı saxlasa da, dolu torpaq faydalı bakteriya və göbələkləri öldürə bilər və zərərli anaerob bakteriyaların böyüməsinə kömək edə bilər.
- Torpağın qidalanması bölməsində izah edildiyi kimi, üzvi maddələrin qarışdırılması da kömək edə bilər.
- Dandelionlar və uzun toxunuşlu digər bitkilər torpağın bir yerə yığılmaması və tıxanmaması üçün istifadə edilə bilər.
- Torpaq toxumasını qorumaq üçün “yox qədər qazma” bağçılıq texnikasından da istifadə edə bilərsiniz. Bu şəkildə təbii olaraq meydana gələn toxuma illərlə davam edə bilər. Bu üsuldan istifadə etsəniz, yerdən keçən insanları və ya nəqliyyat vasitələrini məhdudlaşdırın.
3-ün 3-cü hissəsi: Torpaq pH-nin tənzimlənməsi
- Torpaq nümunəsi götürün. Dəqiq nəticələr üçün, üst qatını üst-üstə təxminən 5 sm ardıcıl rəng və toxuma qatına çıxarın. 15 sm dərinlikdə bir çuxur qazın. Torpağın təsadüfi bir nümunəsini qazon və ya tarla boyunca bir neçə dəfə aparın ki, bütün bağın vəziyyətini əks etdirir.
- Torpağın pH-nı sınayın. Bu torpaq nümunəsi yerli kənd təsərrüfatı idarəsinə və ya torpağın sınaq laboratoriyasına göndərilə bilər və torpağın pH və ya turşuluğunu yoxlamaq üçün sizə pul xərclənə bilər. Bununla birlikdə, bir ferma dükanında və ya körpələr evində bir pH test cihazı da ala bilərsiniz, beləliklə onları evdə asanlıqla istifadə edə bilərsiniz.
- Bir əkinçisinizsə, nə qədər əlavə material lazım olacağını tapmaq üçün bir torpaq nümunəsini peşəkar bir torpaq sınayıcısına göndərsəniz yaxşı olar. Yalnız bir ev bağçasınızsa, daha sürətli və daha ucuz bir test dəstindən istifadə edin və bunun işlədiyini görmək üçün müxtəlif miqdarda aşqardan istifadə edin.
- Bitkilərinizə nə lazım olduğunu yoxlayın. Bir çox bitki bir az turşu torpağa üstünlük verir. Başqa bir məlumat yoxdursa, torpağın pH səviyyəsini 6.5 səviyyəsində saxlamağa çalışın. Bununla birlikdə, bitkilərinizin onlayn olaraq nə qədər pH olduğunu öyrənmək və ya təcrübəli bir yetişdiriciyə müraciət etmək də yaxşı bir fikirdir.
- Bitkilərinizin nə pH lazım olduğunu bilmirsinizsə, “turşu torpağının” pH 6,0 ilə 6,5 arasında olduğunu, “qələvi torpaq” isə 7,5 ilə 8 arasında bir pH olduğunu göstərir.
- Torpağınızı daha qələvi halına gətirin. Torpağın pH bitki üçün çox azdırsa, bir baza əlavə edərək torpaq pH artırın. Bağ əhəngini, istiridyə qabığını və ya başqa bir kalsium qatqısı almaq üçün ferma dükanına gedin və ya yumurta qabığını əzib toz halına gətirin. Aşqarı bir dəfəyə bir ovuc torpağa qarışdırın və hər dəfə bu əlavə əlavə etdikdə torpaq pH-nı sınayın.
- Torpağınızı daha turşu halına gətirin. Torpağın pH səviyyəsini azaltmaq istəyirsinizsə, əlavə turşu lazımdır. Bir ferma mağazasında alüminium sulfat və ya kükürd alın və torpağa qarışdırın. Hər dəfə bir ovuc qatqı əlavə etdikdən sonra torpağın pH səviyyəsini yenidən yoxlayın.
- Torpağın pH səviyyəsini qaldırmaq üçün ardıcıl bir ev üsulu yoxdur. Elmi sınaq göstərdi ki, şam yarpaqları və qəhvə zəmiləri torpaq turşuluğuna həqiqi və əhəmiyyətli təsir göstərmir, baxmayaraq ki, bir çox insanlar bunun əksini iddia edirlər.
- Hər üç ildən bir torpağınızı sınayın. Zamanla torpaq pH tədricən adi səviyyəsinə qayıdır. Bu, əsasən ərazinizdə mövcud olan mineral növlərindən təsirlənir. Hər üç ildən bir torpaq sınağı yaxşıdır, əgər torpağınızın pH tənzimlənməsi çətin deyilsə və ya bitki böyüyürsə.
Göstərişlər
- Torpaqdakı toksik kimyəvi maddələr nadirdir. Bununla birlikdə, bir sənaye sahəsi, poliqon və ya zəhərli tullantı zibilinin yaxınlığında yaşayırsınızsa və ya bir yolun kənarında qida bitkiləri yetişdirirsinizsə araşdırmağa dəyər. Torpaq nümunələrini sınaq və yoxlama üçün yerli kənd təsərrüfatı agentliyinizə göndərin. Təhlükəli kimyəvi maddələrin peşəkar bir şəkildə işlənməsi lazım ola bilər, lakin bəzilərinə yalnız bir qat torpaq əlavə etməklə seyreltilmə lazım ola bilər.
- Bitkilərin ətrafındakılar istisna olmaqla, ince bir ot səpin yayaraq, pişiklərin bağda defekasiyasının qarşısını al. Saman, həmçinin torpağın su saxlamaq və torpağın temperaturunu artırmaq qabiliyyətini artıra bilər. Bu üsul ərazinizdəki torpaq və iqlim xüsusiyyətlərindən asılı olaraq faydalı və ya təhlükəli ola bilər.
Xəbərdarlıq
- Sitrus meyvələrindən olan tullantılar kompost üçün yaxşı deyil, çünki çürüməyə çox vaxt lazımdır və qurdun fəaliyyətini azaldır.
- Əllərinizi, üzünüzü və bədəninizin digər hissələrini torpağı yaxşılaşdırmaq üçün istifadə olunan müxtəlif materiallar ilə çirklənmədən qoruyun. Məhsulun qablaşdırılmasındakı xəbərdarlıqları oxuyun və torpağın yaxşılaşdırılmasında kimyəvi maddələrdən istifadə etməyin təhlükəsiz yolları haqqında məlumat axtarın.
- Müxtəlif üzvi maddələrdən istifadə edərək torpaqınızı yaxşılaşdırmaq istəyirsinizsə, alaq otlarının toxumlarının istifadəsini məhdudlaşdırmağa çalışın. Bu kimi toxumlar bağçaya gəldikdə cücərir və problem yarada bilər.
- Heç vaxt torpağı köpək və ya pişik nəcisindən istifadə edərək dölləşdirməyin, çünki bu iki növ zibil insanlar üçün təhlükəli olan bir xəstəlik ocağına çevrilə bilər.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.