Mülki hüquq öhdəliklərinin icrası

16.2. 1-ci hissənin 4-cü bəndi aşağıdakı redaksiyada verilsin:

“Müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikasının Qanunu

“Müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1997, № 3, maddə 167; 2001, № 11, maddə 691; 2002, № 12, maddə 706; 2004, № 3, maddə 133; 2005, № 8, maddə 684; 2008, № 2, maddə 49, № 5, maddə 342; 2010, № 11, maddə 937; 2013, № 5, maddə 482; 2017, № 7, maddə 1261) aşağıdakı dəyişikliklər edilsin:

1. 3-cü maddənin 3-cü hissəsində “ikinci bəndinin” və “dördüncü bəndinə” sözləri, müvafiq olaraq, “2-ci hissəsinin” və “4-cü hissəsinə” sözləri ilə əvəz edilsin.

2. 5-ci maddənin 2-ci hissəsində, 15-ci maddənin 5-ci hissəsində, 16-cı maddənin 2-ci hissəsində, 17-ci maddənin 5-ci hissəsində “bəndində” sözü “hissəsində” sözü ilə əvəz edilsin.

3. 8-ci maddənin 4-cü hissəsində, 9-cu maddənin yeddinci hissəsində, 17-ci maddənin 4-cü hissəsinin ikinci bəndində, 29-cu maddənin 2-ci hissəsinin ikinci bəndində, 32-ci maddənin 5-ci hissəsinin birinci cümləsində, 37-ci maddənin 3-cü hissəsinin birinci bəndində, 41-ci maddənin 3-cü hissəsinin birinci bəndində, ikinci bəndinin birinci və ikinci cümlələrində, 43-cü maddənin 3-cü hissəsində ismin müvafiq hallarında “Azərbaycan Respublikasının müəlliflik hüquqları sahəsində fəaliyyət göstərən müvafiq icra hakimiyyəti orqanı” sözləri ismin müvafiq hallarında “müvafiq icra hakimiyyəti orqanının yaratdığı qurum” sözləri ilə əvəz edilsin.

4. 14-cü maddənin 3-cü hissəsinin ikinci bəndində “bəndin” sözü “hissənin birinci bəndinin” sözləri ilə əvəz edilsin.

5. 17-ci maddənin 1-ci hissəsində və 4-cü hissəsinin birinci bəndində “üçüncü bəndində” sözləri “3-cü hissəsində” sözləri ilə, 2-ci hissəsində “birinci bəndinin” sözləri “1-ci hissəsinin” sözləri ilə, 4-cü hissəsinin üçüncü bəndində “birinci bəndində” sözləri “1-ci hissəsində” sözləri ilə əvəz edilsin.

6. 24-cü və 25-ci maddələrin 2-ci hissələrində, 37-ci maddənin 2-ci hissəsində “birinci bəndi” sözləri “1-ci hissəsi” sözləri ilə əvəz edilsin.

7. 26-cı maddənin 1-ci hissəsinin ikinci bəndində “birinci bəndinin” sözləri “1-ci hissəsinin” sözləri ilə əvəz edilsin.

8. 27-ci maddənin 1-ci hissəsinin beşinci bəndində və 33-cü maddənin 5-ci hissəsində “ikinci bəndində” sözləri “2-ci hissəsində” sözləri ilə əvəz edilsin.

9. 33-cü maddənin 3-cü hissəsində “bəndi” sözü “hissəsi” sözü ilə əvəz edilsin.

10. 33-cü maddənin 4-cü hissəsində “bəndinin” və “yarımbəndlərində” sözü, müvafiq olaraq, “hissəsinin” və “bəndlərində” sözü ilə əvəz edilsin.

11. 33-cü maddənin 6-cı hissəsində “ikinci bəndinin 4-cü yarımbəndi” sözləri “2-ci hissəsinin “e” bəndi” sözləri ilə əvəz edilsin.

12. 33-cü maddənin 8-ci hissəsində və 34-cü maddənin 3-cü hissəsində “ikinci bəndi” sözləri “2-ci hissəsi” sözləri ilə əvəz edilsin.

13. 38-ci maddənin 3-cü hissəsində “ikinci yarımbəndi” sözləri “b” hissəsi” sözləri ilə əvəz edilsin.

14. 40-cı maddənin üçüncü və dördüncü hissələri ləğv edilsin.

15. 42-ci maddənin 1-ci hissəsinin 3-cü bəndində hər üç halda “bəndi” sözü “hissəsi” sözü ilə, 4-cü bəndində “bəndin 3-cü yarımbəndində” sözləri “hissənin 3-cü bəndində” sözləri ilə əvəz edilsin.

16. 43-cü maddə üzrə:

16.1. 1-ci hissənin 2-ci bəndində “bəndin 1-ci yarımbəndində” sözləri “hissənin 1-ci bəndində” sözləri ilə, 2-ci hissədə “birinci bəndinin 4-cü yarımbəndi” sözləri “1-ci hissəsinin 4-cü bəndi” sözləri ilə əvəz edilsin;

16.2. 1-ci hissənin 4-cü bəndi aşağıdakı redaksiyada verilsin:

“4) müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi məbləğdə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının yaratdığı quruma illik haqq ödəmək.”.

17. 44-cü maddənin 1-ci hissəsində “səlahiyyətli dövlət orqanları” sözləri “müvafiq icra hakimiyyəti orqanının yaratdığı qurum” sözləri ilə əvəz edilsin.

18. 46-cı maddənin 1-ci hissəsi aşağıdakı redaksiyada verilsin:

“1. Müəlliflik mübahisələrindən irəli gələn iddialar üzrə dövlət rüsumundan azadolmalar “Dövlət rüsumu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilir.”.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı şəhəri, 4 may 2018-ci il.

Mülki hüquq öhdəliklərinin icrası

Mülki hüquq öhdəliklərinin icrasının təmin edilməsi, öhdəliyin naturada icrası və ya öhdəliyin icra edilməməsi kimi məsələlərdə etibarlı hüquqi xidmətin göstərilməsi şərtdir. Öhdəliklərin icrası ilə bağlı yaranan mübahisələrin həlli qanunvericiliyə uyğun olaraq tətbiq edilir.

Qanunvericiliyə əsasən mülki hüquq öhdəliklərinin icrası girov, dəbbə pulu, borclunun əmlakının saxlanması, zaminlik, qarantiya, beh ilə və ya müqavilədə nəzərdə tutulan digər üsullarla təmin edilə bilər. Bu üsulların hər biri mülki hüquq qanunvericiliyi ilə tənzimlənir.

Öhdəlik hüququ

Öhdəlik hüququ mülki qanunvericiliyin ən geniş sahələrindən biridir. Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əsasən, öhdəlik hüququ dedikdə, bir şəxs başqa şəxsin xeyrinə müəyyən hərəkəti etməlidir, məsələn, pul ödəməli, əmlak verməli, iş görməli, xidmətlər göstərməli və digər hərəkətdən çəkinməlidir. Kreditorun isə borcludan vəzifəsinin icrasını tələb etmək hüququ vardır.

Göründüyü kimi, öhdəlik hüququ tərəflərdən birinə vəzifələr, digərinə isə hüquqlar verir.

Öhdəliklərin təmin edilməsi

Öhdəliklərin təmin edilməsi girov, dəbbə pulu, borclunun əmlakının saxlanması, zaminlik, qarantiya, beh ilə və Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində və ya müqavilədə nəzərdə tutulan digər üsullarla təmin edilə bilər. Əgər öhdəliyin icrasının təmin edilməsi barədə razılaşma etibarsızdırsa, bu hal əsas öhdəliyin etibarsızlığına səbəb olmur. Əsas öhdəliyin etibarsızlığı isə onu təmin edən öhdəliyin etibarsızlığına səbəb olur.

Öhdəliklərin icra edilməməsi

Bununla yanaşı mülki hüquqda öhdəliklərin icra edilməməsi anlayışı vardır ki, bu da öhdəliklərin pozulması və ya vaxtında icra edilməməsi, mallarda, işlərdə və xidmətlərdə qüsurlarla və ya öhdəliyin məzmunu ilə müəyyənləşdirilmiş digər şərtləri pozmaqla icra edilməsi kimi başa düşülür.

Əlbəttə ki, bu öhdəliklərin icra edilməməsi müəyyən məsuliyyətə səbəb olur. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, borclu yalnız o halda məsuliyyətdən azad olur ki, pozuntunun onun cavabdeh olmadığı haldan irəli gəldiyini sübuta yetirə bilsin.

Öhdəliyin naturada icrası

Öhdəliyin naturada icrası qaydası öz əksini Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində tapmışdır. Mülki Məcəllənin 460-cı maddəsinə əsasən, borclu öhdəliyi lazımınca icra etməyibsə dəbbə pulunun və zərərin əvəzinin ödənilməsi onu öhdəliyin naturada icrasından azad etmir. Lakin borclu öhdəliyi yerinə yetirmədiyi halda zərərin əvəzini və dəbbə pulunu ödəyərsə, bu hal onu öhdəliyin naturada icrasından azad edir.

Bunlardan əlavə, Mülki Məcəllənin 450-ci maddəsində göstərilir ki, “Kreditorun gecikdirilmə nəticəsində marağını itirdiyi icranı qəbul etməkdən imtina etməsi, habelə peşman haqqı kimi müəyyənləşdirilmiş dəbbə pulunun ödənilməsi borclunu öhdəliyin naturada icrasından azad edir.”

Mülki hüquq öhdəliyinin icrası ilə bağlı hüquqi xidmət

Mülki hüquq öhdəliyinin icrası ilə bağlı hüquqi xidmətlərin göstərilməsini LEGALSTORE şirkətinin peşəkar hüquqşünaslarına etibar edə bilərsiniz. Biz bu sahədə fiziki və hüquqi şəxslərə ən qısa zamanda şifahi və yazılı qaydada, o cümlədən onlayn rejimdə konsultasiya və ya elektron qaydada hüquqi xidmətlərin göstərilməsini təmin edirik.