Azərbaycan rüspublikasının vətəndaşlığı slayd

Ərin (arvadın) vətəndaşlığının dəyişməsi arvadın (ərin) vətəndaşlığının dəyişməsinə səbəb olmur.

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul

Azərbaycan Respublikasının ərazisində son beş il ərzində fasiləsiz olaraq qanuni əsaslarla daimi yaşayan,qanuni gəlir mənbəyi olan, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və qanunlarına riayət olunması barədə öhdəlik götürən, habelə Azərbaycan Respublikasının dövlət dilini bilməsi haqqında sənəd təqdim edən əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxs mənşəyindən, irqi və milli mənsubiyyətindən, cinsindən, təhsilindən, dinə münasibətindən, siyasi və başqa əqidələrindən asılı olmayaraq “Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının 1998-ci il 30 sentyabr tarixli Qanununa müvafiq surətdə öz vəsatəti ilə Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilə bilər.

Əcnəbinin və ya vətəndaşlığı olmayan şəxsin Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşama müddəti ona qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada daimi yaşamaq üçün icazə verildiyi gündən hesablanır.

Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşama müddəti o halda fasiləsiz hesab edilir ki, şəxs il ərzində Azərbaycan Respublikasının ərazisini üç aydan çox olmayan müddətə tərk etmiş olsun.

Aşağıdakı hallarda əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər son beş il ərzində fasiləsiz olaraq qanuni əsaslarla daimi yaşamaq müddəti nəzərə alınmadan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilə bilərlər:

şəxsin elm, texnika, mədəniyyət və ya idman sahələrində yüksək nailiyyətləri olduqda – belə şəxslər üçün onu Azərbaycan Respublikasına dəvət edən dövlət orqanının əsaslandırılmış vəsatəti tələb olunur.
şəxs Azərbaycan Respublikası üçün xüsusi maraq kəsb etdikdə və digər müstəsna hallarda – Belə ki, şəxsin Azərbaycan Respublikasının qarşısında xüsusi xidmətləri olduqda o, yuxarıda göstərilən şərtlər nəzərə alınmadan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilə bilər. Bu hallarda əcnəbinin və ya vətəndaşlığı olmayan şəxsin Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilməsinin məqsədəuyğunluğu müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən əsaslandırılmalıdır.

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul haqqında vəsatətin rədd edildiyi hallar

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilməsi barədə vəsatət qaldıran şəxs Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə təsbit olunmuş dövlət quruluşunu zorakılıqla dəyişdirməyə, Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünü pozmağa çağırışlar edərsə, dövlət təhlükəsizliyinə, ictimai asayişin qorunmasına, əhalinin sağlamlığına və ya mənəviyyatına zərər vuran fəaliyyət göstərərsə, irqi, dini və milli müstəsnalığı təbliğ edərsə, terrorçuluq fəaliyyəti ilə əlaqəsi olarsa, vətəndaşlığa qəbul haqqında vəsatəti Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlıq Məsələləri Komissiyası tərəfindən rədd edilir.

Vətəndaşlıq məsələləri ilə əlaqədar vəsatəti rədd edilmiş şəxs vəsatətin rədd edilməsinə səbəb olan halları aradan qaldırdıqdan sonra təkrar müraciət edə bilər.

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul üçün tələb olunan sənədlər

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin adına yazılmış Ərizə-anket
4 ədəd 2×2 (inches). ölçüdə fotoşəkil;
yaşayış yerindən ailə tərkibi haqqında arayış;
dövlət rüsumunun ödənilməsi haqqında sənəd;
Azərbaycan Respublikasında son beş il ərzində yaşaması barədə yaşayış yerindən arayış;
Azərbaycan Respublikasının dövlət dilini bilməsi barədə Təhsil Nazirliyindən arayış;
Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşamaq üçün icazə vəsiqəsinin surəti;
şəxsiyyəti təsdiq edən sənədin surəti;
qanuni gəlir mənbəyi olduğunu təsdiq edən sənəd (aşağıdakı sənədlərdən biri: iş yerindən arayış, pensiya, təqaüd və ya ünvanlı dövlət sosial yardım alınması haqqında arayış, fiziki şəxsin gəlirləri haqqında vergi orqanının arayışı, aliment alınması haqqında arayış, himayəsində olduğu şəxsin gəliri haqqında arayış, vərəsəlik şəhadətnaməsi və s.) ;
“Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 14-cü maddəsinin dördüncü hissəsinin 1-ci bəndində nəzərdə tutulmuş elm, texnika, mədəniyyət və ya idman sahələrində yüksək nailiyyətləri olan şəxslər üçün – onu Azərbaycan Respublikasına dəvət edən dövlət orqanının əsaslandırılmış vəsatəti.

Qeyd 1: Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığını qəbul etmək istəyən şəxs bununla bağlı qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada vəsatət qaldırarkən Azərbaycan Respublikası ilə ikili vətəndaşlığın qarşısının alınması haqqında beynəlxalq müqaviləsi olan dövlətin vətəndaşı olarsa, belə dövlətin səlahiyyətli orqanının onun Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığını qəbul etmək niyyətinə olan münasibətini təsdiq edən sənəd təqdim etməlidir. Əgər belə sənədin təqdim edilməsi müraciət edən şəxsdən asılı olmayan səbəblər üzündən mümkün deyilsə, şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığını qəbul edilmək barədə ərizə-anketində bunu mütləq göstərməlidir.

Qeyd 2: Şəxsin ərizə-anketində göstərilən məlumatların həqiqiliyi, habelə şəxsin Azərbaycan Respublikasının ərazisində son 5 ili fasiləsiz olaraq daimi yaşaması Dövlət Miqrasiya Xidməti tərəfindən yoxlanılır.

Qeyd 3: savadsızlıq və fiziki qüsurlarına görə müraciət edən şəxs tərəfindən sənədlərin imzalanması mümkün olmadığı halda ərizəyə bu barədə izahlı qeyd yazılmalı və sənədləşməni aparan orqan həmin faktı təsdiq etməlidir.

Diqqət! Şəxs Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığını əldə edərkən vətəndaşlığı almaq üçün zəruri olan məlumatı qəsdən saxtalaşdırmışsa və ya saxta sənəd təqdim etmişdirsə, əldə etdiyi Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığını itirir.

Dövlət rüsumu

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilməsi barədə vəsatət qaldıran şəxs “Dövlət rüsumu” haqqında Azərbaycan Respublikasının 2001-ci il 4 dekabr tarixli, 223-IIQ nömrəli Qanununun 14.14.-cü maddəsinə əsasən, 110 manat məbləğində dövlət rüsumu ödəyir.

Dövlət rüsumunun ödənilməsindən azad olma

“Dövlət rüsumu” haqqında Azərbaycan Respublikasının 2001-ci il 4 dekabr tarixli, 223-IIQ nömrəli Qanununun 15-ci maddəsinə əsasən, Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığına qəbul edilməsi barədə vəsatət qaldıran xaricdə yaşayan azərbaycanlılar dövlət rüsumunu ödəməkdən azad olunurlar.

Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığına qəbul haqqında vəsatətə baxan orqanlar

Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığını əldə etmək istəyən şəxs Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinə müraciət edir. Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığına qəbulu haqqında qərar Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 20-ci bəndinə müvafiq surətdə Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən qəbul olunur.

Belə ki, Azərbaycan Respublikasının aidiyyəti dövlət orqanlarının əsaslandırılmış rəylərinə baxılaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlıq Məsələləri Komissiyanın qəbul etdiyi qərar əsasında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən şəxsin Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığına qəbulu barəsində müvafiq sərəncam verilir.

Vətəndaşlıq məsələləri üzrə qəbul olunan qərarların icrası üzərində nəzarəti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İcra Aparatı həyata keçirir.

Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığına qəbul haqqında vəsatətə baxılma müddəti və nəticələri

Vətəndaşlıq məsələləri ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş, yəni yuxarıda sadalanan sənədlər fiziki şəxslər tərəfindən əlaqədar dövlət orqanına təqdim ediləndən sonra ərizə-anket icraata qəbul edilmiş sayılır və baxılma müddəti həmin vaxtdan başlayır. Vətəndaşlıqla bağlı qaldırılmış vəsatətlərə əlaqədar dövlət orqanlarının hər biri tərəfindən 1 ay (ümumilikdə 6 ay) müddətində baxılır. Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığının əldə edilməsi ilə bağlı verilmiş müraciətlərə baxılmasının nəticələri barəsində vəsatət qaldıran şəxslərə Dövlət Miqrasiya Xidməti tərəfindən yazılı məlumat verilir.

Eyni zamanda, Daxili İşlər Nazirliyi vətəndaşlığı təsdiq edən sənədləri verən orqanları (vəzifəli şəxsləri) müvafiq tədbirlər görülməsi üçün xəbərdar edir.

Müstəsna hallar

1992-ci il yanvarın 1-dək Azərbaycan Respublikasının və ya başqa dövlətin vətəndaşı olmayan, lakin Azərbaycan Respublikasında yaşayış yeri üzrə qeydiyyatda olan və 1999-cu il sentyabrın 30-dək Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilmək üçün ərizə ilə müraciət etmiş şəxslərə yuxarıdakı bəndlərində nəzərdə tutulmuş vətəndaşlığa qəbul edilmə qaydaları şamil edilmir. Həmin şəxslər ərizə ilə Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinə müraciət edirlər. Ərizəyə aşağıdakı sənədlər əlavə edilir:

yaşayış yerindən arayış;
şəxsin vətəndaşlığını təsdiq edən sənəd.

Ərizə ilə müraciət etmiş şəxslərə Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşının şəxsiyyətini təsdiq edən sənəd verilir.

Azərbaycan Respublikası vətəndaşının andı

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilmiş və ya Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına bərpa edilmiş və 14 yaşı tamam olmuş şəxs Azərbaycan Respublikasının dövlət dilində Azərbaycan Respublikasına sadiq olacağı barədə aşağıdakı məzmunda and içir:

“Mən, (Soyadı, Adı, Atasının adı) Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olaraq, hər hansı xarici dövlət qarşısında onun vətəndaşlığı ilə bağlı öhdəliklərimin olmadığına, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və qanunlarına tabe olacağıma, Azərbaycan dövlətinə sədaqətlə xidmət edəcəyimə, onun müstəqilliyini, suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qoruyacağıma, Azərbaycan xalqının adət-ənənələrinə və mədəniyyətinə hörmət edəcəyimə and içirəm.”.

Andiçmə təntənəli şəraitdə Azərbaycan Respublikasının Dövlət bayrağı önündə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına əl basmaqla həyata keçirilir.

And içən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı andın mətnini imzalayır və bu sənəd Azərbaycan Respublikasının Dövlət Miqrasiya Xidmətində saxlanılır.

Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığının əldə edilməsi əsasları

Şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığını aşağıdakı hallarda əldə edir:

Azərbaycan Respublikasının ərazisində və ya Azərbaycan Respublikasının vətəndaşından doğulduqda;
- Azərbaycan Respublikasının ərazisində və ya Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarından doğulmuş şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır.
- Valideynlərindən biri Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır.
- Azərbaycan Respublikasının ərazisində doğulmuş və hər iki valideyni vətəndaşlığı olmayan şəxs olan uşaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır.
- Azərbaycan Respublikasının ərazisində olan, hər iki valideyni naməlum uşaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edildikdə;
Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuş əsaslar olduqda;
- Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının 1998-ci il 30 sentyabr tarixli Qanunu ilə Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələri arasında ziddiyyət yaranarsa, həmin müqavilələr tətbiq edilir.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının 1998-ci il 30 sentyabr tarixli Qanununda nəzərdə tutulmuş başqa əsaslar olduqda.

Diqqət! Azərbaycan Respublikasının ərazisində doğulmuş və hər iki valideyni əcnəbi olan uşaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı hesab edilmir. Azərbaycan Respublikasının ərazisində doğulmuş və valideynlərindən biri əcnəbi, digəri isə vətəndaşlığı olmayan şəxs olan uşaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı hesab edilmir.

Nikah bağlandıqda və ya pozulduqda vətəndaşlığın saxlanması

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan kişi və ya qadın əcnəbi ilə və ya vətəndaşlığı olmayan şəxslə nikah bağlaması və ya nikahı pozması ər və arvadın vətəndaşlığının dəyişməsinə səbəb olmur.

Ərin (arvadın) vətəndaşlığının dəyişməsi arvadın (ərin) vətəndaşlığının dəyişməsinə səbəb olmur.

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında Qanun
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına mənsubiyyət
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına xitam verilməsi
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığından çıxma
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığının itirilməsi
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına bərpa
Valideynlərin vətəndaşlığı dəyişdikdə və ya övladlığa götürülmüş uşaqların vətəndaşlığı
Ərizə-anketlər

Xankəndi

Bunu AzVision.az-a açıqlamasında Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvü Çingiz Qənizadə deyib. Onun sözlərinə görə, bu qanun layihəsi Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsində artıq müzakirədən keçib:

“Cinayət Məcəlləsinə yeni bir maddə 318-2 (Xarici dövlətin vətəndaşlığını qəbul etmiş Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı tərəfindən bu barədə məlumatın verilməməsi) maddəsi əlavə edilməsi təklif edilib. Yəni maddənin dispazisiya hissəsində göstərilir ki, xarici dövlətin vətəndaşlığını qəbul etmiş Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı tərəfindən bu barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanına 1 ay müddətində yazılı məlumat verilməlidir. Bu məlumat verilmədikdə həmin şəxsi 3 min manatdan 5 min manata qədər cərimə, yaxud da 360 saatdan 480 saata qədər ictimai işlərlə cəza gözləyir. Bildiyiniz kimi ölkəmizdə ikili vətəndaşlıq yoxdur.

Buna görə də bizim soydaşlarımızın bir çoxları bəzi ölkələrin vətəndaşlığını əldə etsələr də, Azərbaycan vətəndaşlığını da saxlayırlar. Qanuna görə onlar başqa dövlətin vətəndaşlığını aldıqdan sonra bizim ölkənin vətəndaşlığından çıxarılmalıdırlar. Ölkəmiz ikili vətəndaşlıq anlayışını qəbul etməyibsə, onda vətəndaşımız digər ölkənin vətəndaşlığını qəbul etdikdə, Azərbaycanın müvafiq orqanlarına yazılı məlumat verməlidir”.

Bu qanunun bundan əvvəl digər ölkənin vətəndaşlığını qəbul edən şəxslərə şamil olunması məsələsinə gəlincə, millət vəkili bildirib ki, qanun qəbul edildikdən sonraya tətbiq olunur.

“Bu ağırlaşdırıcı hal olduğu üçün bundan əvvəlki dövrlərə tətbiqi hələ dəqiq deyil. Hesab edirəm ki, qanunun aliliyinə hörmət naminə vaxtından asılı olmayaraq hər bir Azərbaycan vətəndaşı hansısa ölkənin vətəndaşlığını qəbul edibsə, bu haqda məlumat verməsi məqsədə uyğun olardı”.

Anar Kəlbiyev
AzVision.az

Azərbaycan rüspublikasının vətəndaşlığı slayd

Dövlətin ikili vətəndaşlığı qəbul etməməsinin mübhəmləri

Ülvi Həşimov həm Azərbaycan, həm də Rusiya vətəndaşıdır. Azərbaycan Respublikasının «Vətəndaşlıq haqqında» qanunu isə onun ikili vətəndaşlığını tanımır. Ülvi deyir ki, Rusiyada rus, Azərbaycana gələndə isə buranın pasportundan istifadə edir: «Əsas çətinliyim hərbi xidmətə çağırış vaxtı oldu. Rusiyada ali məktəbdə oxuduğum vaxt, Kürdəmir rayon hərbi komissarlığından məni hərbi xidmətə çağırdılar. Xəstəliyimlə bağlı lazım olan sənədləri komissarlığa təqdim edəndən sonra məni rahat buraxdılar».

Daha çox Avropada yaşayan soydaşlarımız əziyyət çəkir

Bəzi məlumatlara görə, üzərində başqa ölkənin ümumvətəndaşlıq pasportunu gəzdirən 100 mindən çox Azərbaycan vətəndaşı var. Amma onlar bu barədə məlumatı Azərbaycan hökumətindən gizlədirlər. Xüsusilə də, Azərbaycanla viza rejimində olan ölkələrin azərbaycanlı vətəndaşları ikili vətəndaşlıqdan əziyyət çəkirlər.
Miqrasiya məsələləri üzrə ekspert Azər Allahverənovun sözlərinə görə, Azərbaycan dövləti ikili vətəndaşlığı olan şəxsin başqa dövlətə mənsubluğunu qəbul etmir: «İkili vətəndaşlıq qəbul olunmur, amma qadağan da deyil. Azərbaycan vətəndaşı olan şəxsin başqa ölkənin vətəndaşı olması heç nəyi dəyişmir və o, bütün həmvətəndaşları kimi Azərbaycan dövləti qarşısındakı öhdəlikləri yerinə yetirməyə məcburdur.
«Vətəndaşlıq haqqında» qanunun 10-cu maddəsinə əsasən Azərbaycan öz vətəndaşının başqa dövlətin vətəndaşı olmasını tanımır. Amma burada istisnalar da var. Yalnız ölkə rəhbərliyinin fərmanı xarici ölkənin vətəndaşı olan nüfuzlu ictimai-siyasi, mədəniyyət xadimləri Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edə bilirlər. Eyni zamanda Azərbaycan hökumətinin başqa dövlətlərin hökumətlərilə ikili vətəndaşlığı olan şəxslərin vətəndaşlığtının ixtisara salınmasına dair razılıq olmadığı üçün Azərbaycan vətəndaşı olan şəxs başqa ölkənin vətəndaşlığını qəbul edə bilir.

İkili vətəndaşlığı olan şəxslər seçim qarşısında

Hazırda bir milyona yaxın şəxs həm Rusiya, həm də Azərbaycan vətəndaşıdır. Amma onların heç biri gəlib Azərbaycanda Rusiya vətəndaşı kimi qeydiyyata düşə və ya dövlət orqanları qarşısında məsələ qaldıra bilməz. Eləcə də, Türkiyədə vətəndaşlıq almış şəxslər bu hüquqlardan məhrum olurlar, ikili vətəndaşlığı olan şəxslər seçim qarşısında qoyulur. Azərbaycan Respublikası hazırki vaxta qədər Vətəndaşlıq haqqında Avropa Konvensiyasına qoşulmaqdan imtina edib. Ona görə də, hazırda ikili vətəndaşlıq məsələsi Azərbaycanda ciddi problem olmaqda davam edir. Halbuki, həmin konvensiyada ikili vətəndaşlığı olan şəxslərin hansı dövlətin qarşısında hansı məsuliyyətləri daşıması məsələsi daha ətraflı qeyd olunub.

A.Allahverənov bildirir ki, bu gün dünyanın əksər ölkəsində ikili vətəndaşlıqla bağlı qadağalar aradan qaldırılıb. Bildirək ki, ikili vətəndaşlığı olan şəxslər Azərbaycanda yüksək vəzifə tuta, hakim və ya vəkil ola, seçkili orqanlarda təmsil oluna bilməzlər. Açıq Cəmiyyət Partiyasının lideri Rəsul Quliyev həm də ABŞ vətəndaşı olduğu üçün ötən prezident seçkilərində namizədliyi qeydə alınmamışdı.

Başqa bir problem uzun müddət Azərbaycanda yaşayan xarici ölkə vətəndaşlarının vətəndaşlıq ala bilməmələridir. Cənubi Azərbaycandan olan və 8 ilə yaxındır ki, Bakı şəhərində yaşayan, 4 il öncə Azərbaycan vətəndaşı ilə ailə həyatı qurmuş Rza Qurbani Azərbaycan vətəndaşlığı ala bilmir. Aidiyyəti dövlət qurumlarından ona bildiriblər ki, Azərbaycan vətəndaşlığını ala bilmək üçün İran vətəndaşlığından imtina etməlidir. Rza Qurbani isə eyni vaxtda həm İran, həm də Azərbaycan vətəndaşı olmaq istəyir.

Azərbaycan vətəndaşlığını gizlətməyə məcburdur

Ekspertlər bildirirlər ki, dövlət ikili vətəndaşlığı ona görə qəbul etmir ki, xarici ölkələrin casus şəbəkələri asanlıqla Azərbaycanın dövlət orqanlarına nüfuz edə bilməsinlər. Müşahidələr göstərir ki, MDB ölkələrindən birinin vətəndaşı olan Azərbaycan vətəndaşı rahat ölkəyə gəlib-gedə, ümumvətəndaşlıq pasportunu gizlədə bilər. Amma viza rejimi olan ölkələrdən birinin vətəndaşı olan şəxs Azərbaycan vətəndaşlığını gizlətməyə məcburdu. Çünki viza alınarkən və ölkədən çıxarkən ikili vətəndaşlığın olması onun ölkəni tərk etməsinə problem yaradır və bu zaman həmin şəxs ölkədən çıxarkən, ölkəyə Azərbaycan respublikası vətəndaşı kimi daxil olmuşsa, geri qayıdarkən öz ölkəsinə viza almalıdır, hansı ki, həmin ölkənin vətəndaşıdır, eyni zamanda həmin ölkənin vətəndaşı olaraq ölkədən getmək istəsə bu zaman səlahiyyətli dövlət orqanları tərəfindən onun cərimə olunması, hətta deportasiya olunması təhlükəsi gözlənilir.

Miqrantların Hüquqlarını Müdafiəsi Komitəsinin sədri Əlövsət Əliyev hesab edir ki, ikili vətəndaşlığı qəbul etməmək Azərbaycan qanunlarındakı boşluqlarla bağlıdır: «Dövlət maraqlı olmalıdır ki, onun vətəndaşı həm də başqa ölkənin vətəndaşı olsun, hökumət orqanlarında, seçkili qurumlarda təmsil olunsun və s. bizdə isə hakimiyyət özünü qorumaq, xarici qüvvələrin dövlət siyasətinə təsirini azaltmaq üçün ikili vətəndaşlığı qəbul etmir. Bəzi ölkələr var ki, orada ikili vətəndaşlığı olanlara cəza verilir. Məsələn, İranda ikili vətəndaşlığı olan şəxs casusluqda ittiham olunaraq edam cəzasına da layiq görülə bilir. Ukraynada isə ikili vətəndaşlığı olanlar pul cəriməsilə canlarını qurtara bilirlər. Azərbaycanda isə ikili vətəndaşlıqla bağlı nə cəza var, nə də icazə. Amma demokratik ölkələrdə ikili vətəndaşlıq məsələsində insanlara sərbəstlik verilir. Azərbaycan kimi ölkələrdə buna ehtiyatla yanaşırlar».

«İkili vətəndaşlıq haqqında» qanun niyə qəbul olunmur?

Ekspertə görə, ikili vətəndaşlığı olan şəxslər üstündə gəzdirdiyi pasportlardan birini gizlədir, sərhəd keçid məntəqələrinə təqdim etmir: «İkili vətəndaşlığın olması cinayət törətmiş şəxsin ekstridasiyasını problemə çevirir. Düşünürəm ki, Azərbaycanda «İkili vətəndaşlıq haqqında» qanun qəbul olunmalıdır. Gürcüstandan, İrandan, Rusiyadan Azərbaycana köçmüş insanlar var ki, illərdir vətəndaşlıq almaq üçün mübarizə aparırlar».

Milli Məclisin hüquq siyasəti komitəsinin üzvü, Ədalət Partiyasının sədri İlyas İsmayılov bizimlə söhbətində bildirdi ki, «İkili vətəndaşlıq haqqında» qanun layihəsini işləyib parlamentə təqdim edib: «5 ildən artıqdır ki, həmin layihəni Milli Məclisə təqdim etmişəm. Amma hələ də sosial sifariş yoxdur deyib məsələni müzakirəyə çıxarmırlar. Rusiyada iki milyondan artın soydaşımız yaşayır. Onların 700 min nəfərə qədəri Rusiya vətəndaşıdır. Onlar Azərbaycan vətəndaşlığını da qəbul etmək istəyirlər, amma ölkədəki qanunlar buna imkan vermir. Hesab edirəm ki, «ikili vətəndaşlıq haqqnda» qanun qəbul olunmalıdır. Əks təqdirdə soydaşlarımızı Azərbaycandan uzaqlaşdıra, əlaqələrini üzə bilərik».

Millət vəkili hesab edir ki, bu gün Azərbaycanda ikili vətəndaşlığa icazə verilməməsinin heç bir məntiqi izahı ola bilməz: «Burada məqsəd xarici təsirlərin, xüsusilə də, kənar təhlükəli qüvvələrin dövlət qurumlarına təsirlərinin qarşısını almaq məqsədi güdürlərsə, bu yol çox ucuzdur. Casusluqla məşğul olmaq istəyən şəxs bunu ən müxtəlif yollarla həyata keçirə bilər. Burada ikili vətəndaşlığın olmasının məsələyə ciddi aidiyyəti yoxdur. Xarici futbolçuları milliləşdirirlər, onlara vətəndaşlıq pasportu verirlər. Niyə? Beynəlxalq konvensiyaya görə, ikili vətəndaşlığı olan şəxs vətəndaşı olduğu ölkələrdən birində hərbi xidmətdə olubsa, vətəndaşı olduğu digər ölkədə əasgərliyə getməməlidir. İkili vətəndaşlığı olan şəxslərin seçkili orqanlarda iştirakına gəlincə bunu digər qanunlarla tənzimləmək olar. Qanunla minimum 5 il Azərbaycanda yaşamış şəxs seçkili orqanlarda təmsil oluna bilrə».

Ruslan Xəlil

Azərbaycan rüspublikasının vətəndaşlığı slayd

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul

Xankəndi

Azərbaycan rüspublikasının vətəndaşlığı slayd

Похожие статьи

Related posts: