Xarici iqtisadi münasibətlər: Beynəlxalq əlaqələr Features

Xaricdə təhsil mütləq olmasa da, zəruridir. Xüsusilə xaricdə təhsil alarkən beynəlxalq təşkilatların təcrübə proqramlarında iştirak etmək sizə çox böyük üstünlüklər vəd edir.

beynəlxalq iqtisadi münasibətlər

Hər bir ölkə iqtisadiyyatının ən birinci tərkib hissəsi onun təbii ehtiyatlarıdır. Birləşmiş Ştatlar mineral resurslarla və əkinə yararlı münbit torpaqlarla zəngindir və ona mülayim iqlim şəraiti bəxş edilmişdir. O, həmçinin Atlantik və Sakit okean suları, eləcə də Meksika körfəzi ilə əhatə olunmuşdur. Burada kontinenti kəsib keçən çaylar axır və Böyük göllər — Kanada ilə ABŞ sərhədi boyu yerləşən beş böyük göl əlavə naviqasiya imkanları yaradır. Bu geniş su yolları uzun illər ölkə iqtisadiyyatının yüksəlişinin formalaşmasına və ABŞ-ın əlli müstəqil ştatının vahid iqtisadi məkan daxilində birləşməsinə böyük yardım göstərmişdir.

Dünya iqtisadiyyatının inkişafında təbii ehtiyatların rolu

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 mart 2011, 05:51

Hər bir milli iqtisadiyyatın və eləcə də dünya iqtisadiyyatının inkişafı iqtisadi ehtiyatlardan — istehsal amillərindən asılıdır. Dünya iqtisadiyyatının təbii ehtiyatları müxtəlif və rəngarəngdir. Bura enerji, torpaq, su, meşə, bioloji (bitki və heyvan aləmi), mineral (faydalı qazıntılar), iqlim və s. ehtiyatlar aiddir. Dünya iqtisadiyyatının inkişafında bütün bu ehtiyatlardan istifadə edilməsi böyük rola malikdir. Mineral ehtiyatların istehsalı və istehlakı beynəlxalq əmək bölgüsü vasitəsi ilə bütün dünya ölkələrini əhatə edir. Sənayenin inkişafı ilə məhsuldar qüvvələrin inkişafında təbii ehtiyatlar və yerin təkindəki faydalı qazıntılar daha böyük rola malikdir. Yerin təkində və bəzən də yerin üst qatında güclü yanacaq ehtiyatı — kömür, neft, qaz, uran filizi, müxtəlif mineral filizləri, inşaat materialları istehsalı üçün xammal mövcuddur.
Ardı →

Beynəlxalq maliyyə təşkilatlarının xüsusiyyətləri

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 mart 2011, 06:20

Dünya ölkələri arasında iqtisadi, maliyyə və sosial münasibətlər inkişaf etməkdədir.Xüsusilə İkinci Dünya Müharibəsindən sonra dünyada bloklaşmalar ortaya çıxmış, beynəlxalq münasibətlər sürətlənmiş və beynəlxalq maliyyə təşkilatları qurulmağa başlamışdır.Bundan sonra inkişaf etməkdə olan ölkələrin inkişafının maliyyələşdirilməsini saxlaya bilmək üçün xarici borc və xarici yardım təşkilatları meydana çıxmışdır.
İstər beynəlxalq,istərsə də regional miqyasda fəaliyyət göstərən maliyyə təşkilatlarının ortaq məqsədləri aşağıdakılardır:
— Beynəlxalq mal alış-verişinə dair çətinlikləri aradan qaldırmaq və beynəlxalq inkişafı təşviq etmək;

Dünya iqtisadiyyatının yaranması

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 mart 2011, 05:38

Dünya xalqları böyük bir tarixi dövr keçmişdir.Əmək alətlərinin hazırlanmasına görə bəşər tarixi daş, tunc və dəmir dövrlərinə bölünür. İnsan cəmiyyətinin yaşamış olduğu ən qədim dövrdə — ibtidai icma quruluşunda istehsal münasibətlərinin əsasını kollektivçilik,istehsal vasitələri üzərində icma mülkiyyəti təşkil etməklə iqtisadiyyatın mühüm sahələri olan kənd təsərrüfatı və sənətkarlıq yaranmış və inkişaf etmişdir. Bu sahələr uzun müddət cəmiyyətin əsas istehsal sahələri olmuşdur. Sənətkarlığın ayrıca sahə kimi inkişafı cəmiyyətdə böyük ictimai əmək bölgösünə səbəb oldu. Belə ki, sənətkarlıq kənd təsərrüfatından ayrıldı, natural formada mal mübadiləsi inkişaf etdi, tədricən əmtəə istehsalına keçid yarandı.

Fond birjaları

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 fevral 2011, 15:22

Səhmlər min cürdür, amma ən iri, ən tanınmış və ən fəal ticarət şirkətlərinin səhm payları Nyu-York Fond Birjasında (NYFB) qeydə alınmışdır. Birjanın kökü 1792-ci ilə gedib çıxır, o zaman bir qrup broker Nyu-York şəhəri, Uoll-Strit küçəsindəki çinar ağacının dibində toplaşaraq səhm alqı-satqısında müəyyən qayda yaratmağa çalışıblar. 1990-cı illərin sonlarında NYFB-də 3.600 müxtəlif səhm qeydə alınmışdır. Birjanın 1.366 üzvü və ya «kürsüsü» vardır; bu yerlər broker evləri tərəfindən çox baha qiymətə satın alınır və səhmlərin ictimaiyyətə alqı-satqısı üçün istifadə edilir. Burada informasiya broker ofisləri ilə birja arasında elektronik vasitələrlə o baş-bu başa çatdırılır: bunun üçün 200 mil (320 kilometr) uzunluğunda lifli optik kabel tələb olunur, kvota və əmrləri idarə etmək üçün 800 telefon rabitəsindən istifadə edilir.
Davamı →

Amerikada korporasiyalar

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 14 aprel 2011, 13:34

ABŞ-da kiçik və orta həcmli şirkətlər nə qədər çox olsa da, böyük biznes quruluşları ölkə iqtisadiyyatında aparıcı rol oynayır. Bunun bir neçə səbəbi var. İri şirkətlər daha böyük sayda insanları mal və xidmətlərlə təchiz edir və bir çox hallarda kiçik şirkətlərə nisbətən daha səmərəli fəaliyyət göstərirlər. Bundan əlavə, onlar adətən çox böyük həcmdə mal istehsal etdiklərinə və bu səbəbdən hər bir mal vahidinə az xərc çəkdiklərinə görə öz məhsullarını daha ucuz qiymətə sata bilirlər. Onlar bazarlarda da üstün mövqeyə malikdirlər, çünki alıcıların çoxu daha məşhur firma adlarına rəğbətlə yanaşır, təkcə adın müəyyən keyfiyyət ölçüsü olduğuna inanır.

Beynəlxalq ixtisaslaşma və kooperativləşmə

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 mart 2011, 06:07

Maddi istehsal sferasında BƏB-nün əsas formaları beynəlxalq ixtisaslaşma və kooperativləşmədir. Beynəlxalq ixtisaslaşma ayrı-ayrı ölkələrin müəyyən məhsul növünün buraxılmasında ixtisaslaşmanı nəzərdə tutur.Bu məhsul nəinki daxili tələbatı ödəmək üçündür,eləcə də digər dövlətlərin ehtiyaclarını təmin etmək üçün istehsal olunur.İstehsalın beynəlxalq ixtisaslaşması (İBİ) iki istiqamətdə inkişaf edir — ərazi və istehsal.İBİ-nin ərazi aspekti ayrı-ayrı ölkə və regionların, istehsalına daha yaxşı şərait olan məhsul növləri üzrə ixtisaslaşmasını bildirir.İxtisaslaşmanın bu istiqamətinə təbii-coğrafi faktorlar əsas təsir göstərən amillərdir.Məsələn,Yaxın Şərq ölkələri nəhəng neft ehtiyatlarına sahib olmaqla onun hasilatı və dünya bazarında satışı üzrə ixtisaslaşırlar.İstehsal istiqaməti sahələrarası və sahədaxili ixtisaslaşmalara bölünürlər.
Ardı →

Dünya istehsalı və beynəlmiləlləşmə prosesi

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 mart 2011, 05:58

Hələ XIX əsrin ortalarında bütün dünyada yerli istehsal və lokal bazarlar üstünlük təşkil edirdi.O vaxt bütün əmtəə və xidmətlərin 90%-ə yaxını 200 km radiuslu məsafədən olan xammal və materiallardan hazırlanırdı və elə həmin hüdudlarda da məhsulların əksəriyyəti satılırdı.Bu gün inkişaf etmiş sənaye ölkələrində orta hesabla məhsul, xammal və materialların yarısı importdan alınır və ya xaricdəki filiallarda və törəmə şirkətlərdə istehsal olunur.Bu,sahibkarlıq fəaliyyətinin beynəlmiləlləşməsidir.İstehsalın beynəlmiləlləşməsinin tarixi mübadilə sferasından başlanmışdır.Xarici iqtisadi əlaqələrin müntəzəm dərinləşməsi yerli bazarları qlobal dünya bazarlarına çevirmişdir.
Ardı →

Dünya iqtisadiyyatının formalaşması

• beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• 27 mart 2011, 05:44

Dünya təsərrüfatı XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində formalaşmağa başlamışdır. Bu dövrdə istehsal və kapital təmərküzləşmiş və bu təmərküzləşmədən doğan inhisarlar meydana gəlmişdi; bank kapitalı ilə sənaye kapitalının qovuşması nəticəsində maliyyə kapitalı və maliyyə oliqarxiyası yaranmışdı; əmtəə ixracından fərqli olaraq kapital ixracı böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. XIX əsrin sonlarında kapitalist ölkələrinin iqtisadi inkişafının başlıca xüsusiyyəti ayrı-ayrı müstəqil müəssisələrin azad rəqabətinə əsaslanan kapitalizmdən tədricən inhisarçı kapitalizmə keçilməsi ilə müəyyən olunurdu.XIX əsrin sonlarında dünya üzrə sənaye məhsulu istehsalı 3 dəfədən çox artmışdı. Məhsuldar qüvvələrin sürətli inkişafı maşınlı sənayenin sahə strukturunda ciddi dəyişikliklərə səbəb olmuşdu
Ardı →

Xarici iqtisadi münasibətlər: Beynəlxalq əlaqələr Features

dünya miqyasında əmək bölgüsü nəticəsində xarici iqtisadi əlaqələr, müxtəlif formaları, vasitə, metod və maddi, maliyyə və intellektual resursların dövlətlərarası mübadiləsi istiqamətləri kompleksidir. Bu, bəlkə də hər bir ölkənin iqtisadi fəaliyyətinin ən mürəkkəb sahədir.

Bu baxımdan beynəlxalq münasibətlər bu cür fəal dövlət tənzimlənməsi xarici iqtisadi maraqları və siyasi məqsədlərə nail uyğun deyil, həm də dünya səhnəsində ölkənin imicini yaratmaq və saxlamaq üçün yalnız lazımdır ki, aşağıdakı. Xarici iqtisadi əlaqələr müəyyən bir qayda olaraq, sənaye istehsalı, dövlət birbaşa asılıdır, dövlətin müvafiq siyasəti ilə tənzimlənir ödənişlər tarazlığı Dövlət mövcuddur və təbii sərvətlər.

ən mühüm sahələri və çıxardan dövlət nəzarətinin beynəlxalq münasibətlər ticarət valyuta və ixrac-idxal tənzimlənməsi sahəsində müxtəlif əməliyyatların hüquqi və qanunvericilik normaları kimi təsnif edilməlidir beynəlxalq ticarət. sərhəd fəaliyyət sahəsində əsas koordinasiya və idarə orqanı xarici iqtisadi əlaqələr Nazirliyidir.

təkmilləşdirilməsi və beynəlxalq ticarət əlaqələrinin dinamik inkişafında həlledici rol ölkənin iqtisadi infrastruktur, iqtisadi ixtisas incəliklərini və əhalinin tarixən xüsusi istehsal bacarıqları məxsusdur. Bu gün artan xarici iqtisadi əlaqələr üzrə təsiri və onların təbiəti də texnoloji xalqların və dünyanın qalan hissəsi arasında dərinləşməsi boşluğu əhəmiyyətli qatqı təmin elmi nailiyyətləri və texnoloji tərəqqi var.

geosiyasi mövqeyi Sovet İttifaqının dağılması nəticəsində Rusiya dövlətinin, əhəmiyyətli dəyişikliklər məruz, və hətta bir qədər mürəkkəb demək olar. Daha mürəkkəb və birmənalı polad və Qərb dünyasının inkişaf etmiş ölkələri ilə Rusiyanın xarici iqtisadi əlaqələr. Və bir neçə səbəbləri var. çıxış beynəlxalq arenada da genişləndirilməsi və ticarət və Qərb ölkələri ilə iqtisadi əlaqələrin inkişafına töhfə vermədi Rusiya istehsalçılarının, dövlət maraqlarına çox hazırlıqsız və undirected oynadığı Əsasən mənfi rolu.

Onlar xaotik spekulyativ əldə ki, həmçinin, xarici iqtisadi Rusiya əlaqələri və ölkənin özünü prestij əhəmiyyətli ixrac əməliyyatlarının aparılması üzərində doksanlar ümumi dövlət nəzarət sarsılmış zəifləmə. Bütün bu off-shore şirkətləri bir sıra hedefe yönlendirmeye, şübhəli xarici istehsalçıları və xarici valyuta vəsaitlərinin böyük vəsaitlərinin keyfiyyətsiz məhsulların daxili bazar daşqın milli təbii və digər resursların görünməmiş talan fonunda baş verir.

Bu, etibarlı hörmətli və zəngin iş tərəfdaşı kimi ölkənin nüfuzuna tətil bilmədi. Amma indi vəziyyət xeyli yaxşılaşıb. xarici iqtisadi əlaqələrin inkişaf bir elan meyl olmuşdur. Beynəlxalq ticarət və iqtisadi fəaliyyət daha açıq nizamlı və institusional xarakter çevrilmişdir. Rusiya Konstitusiyasının müddəalarına uyğun olaraq, sağ xarici ticarət əməliyyatları bütün aparmaq Federasiyasının subyektləri, eləcə də bəzi böyük daxili korporasiyalar.

“Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası: abituriyentlər və yeni qəbul olmuş tələbələr üçün

Bu məqalədə “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası üçün tələb olunan bilik və bacarıqlar, dörd il ərzində tədris olunan fənlər, məzunlar üçün iş imkanları haqqında söhbət açacağam. Əgər siz abituriyentsinizsə, bu məqalə ixtisas seçimində sizə yardımçı ola bilər. Əgər ali məktəbə yeni qəbul olmusunuzsa, o zaman sizi qarşıda nələr gözlədiyi haqqında təsəvvürünüz formalaşacaq.

Əvvəla onu qeyd edim ki, bu ixtisas əvvəllər III ixtisas qrupuna daxil olsa da, 2011-ci ildən etibarən II ixtisas qrupuna aiddir.

Əksər tələbələr “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisasına hansısa ölkədə səfir olmaq arzusu ilə qəbul olurlar, müəyyən müddət sonra bu arzu xəyala çevrilir və əksər hallarda gerçəkləşmir. Məqsədim sizin ümidlərinizi qırmaq deyil, sadəcə reallıqlarla tanış etməkdir. Nəzərə alın ki, hər il ali məktəblərdən yüzlərlə tələbə bu ixtisas üzrə məzun olur və nəticədə illər ötdükcə “diplomatlar ordusu” yaranır. Azərbaycanın bu qədər diplomata ehtiyacı varmı? Ən əsası, bir çox abituriyentlər diplomat olaraq yalnız səfiri tanıyırlar, halbuki konsul da, diplomatik nümayəndəliyin müşaviri, 1-ci, 2-ci, 3-cü dərəcəli katibləri də, attaşe də diplomatdır. Bəs “Beynəlxalq münasibətlər” məzunu harada işləyə bilər?

• Xarici İşlər Nazirliyində, diplomatik nümayəndəlikərdə;
• Beynəlxalq təşkilatlarda;
• Xarici şirkətlərdə;
• Dövlət orqanlarının və yerli şirkətlərin beynəlxalq əlaqələr şöbələrində;
• Beynəlxalq və yerli qeyri-hökumət təşkilatlarında;
• Elmi-tədqiqat mərkəzlərində tədqiqatçı (bunun üçün ən azı magistr dərəcəsi lazımdır);
• Ali məktəblərdə ixtisas fənləri üzrə müəllim (bunun üçün ən azı magistr dərəcəsi lazımdır).

Təbii ki, heç də bütün məzunlar bu sahələrdə işləyəcək qədər uğur qazanmırlar. Bəs necə uğur qazana bilərik?

Əgər sizin xarici dil öyrənməyə marağınız və qabiliyyətiniz varsa, bu ixtisası seçə və gələcəkdə uğur qazana bilərsiniz. Doğrudur, hər bir ixtisas üçün xarici dil bilikləri vacibdir. Lakin beynəlxalq münasibətlər üçün bu onqat daha vacibdir. Əgər siz xarici dil bilmirsinizsə, xarici ölkələrlə necə əlaqə yarada bilərsiniz? Azərbaycanda bir çox şirkətlər ixtisasdan asılı olmayaraq ingilis və rus dillərini əsas şərt kimi tələb edirlər. Təbii ki, “beynəlxalq münasibətlər” ixtisası məzunu da bu dilləri mükəmməl bilməlidir. Əlavə olaraq üçüncü xarici dili də ən azı orta səviyyədə bilmək məsləhətdir. Onu da qeyd edim ki, ingilis, rus, fransız, çin, ərəb və ispan dilləri Beynəlxalq Millətlər Təşkilatının və bir çox digər təşkilatların rəsmi dilləri olduğundan, xarici dil seçimi zamanı bu dillərə üstünlük verməyiniz məqsədəuyğundur.

Xaricdə təhsil mütləq olmasa da, zəruridir. Xüsusilə xaricdə təhsil alarkən beynəlxalq təşkilatların təcrübə proqramlarında iştirak etmək sizə çox böyük üstünlüklər vəd edir.

Tədris olunan fənlərə gəldikdə isə, əgər siz tarix fənnini sevmirsinizsə, ixtisas seçiminiz haqqında bir daha düşünün. Çünki bəzən siz özünüzü Tarix fakültəsinin tələbəsi kimi hiss edəcəksiniz. Bütün ixtisaslara tədris olunan Azərbaycan tarixi fənnindən əlavə, “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası tələbələrinə Beynəlxalq münasibətlər tarixi, Avropa və Amerika ölkələrinin müasir tarixi, Asiya və Afrika ölkələrinin müasir tarixi, Türk xalqları tarixi fənləri də tədris olunur.

Dörd il ərzində sizə yuxarıda qeyd olunan fənlərdən əlavə, aşağıdakı fənlər və ya bir qədər fərqli adda oxşar fənlər tədris olunacaq:

• Beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsi
• Beynəlxalq münasibətlərin formalaşmasının əsasları və təkamülü
• Avropa və Amerika ölkələrinin müasir xarici siyasəti
• Yaxın və Orta Şərq ölkələrinin müasir xarici siyasəti
• Beynəlxalq təşkilatlar
• Beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• İqtisadi diplomatiya
• Dünya iqtisadiyyatı
• Siyasi və iqtisadi coğrafiya
• Beynəlxalq hüquq
• Beynəlxalq müqavilələr
• Beynəlxalq təhlükəsizlik
• Dünya siyasəti
• Enerji diplomatiyası
• Geosiyasət
• Azərbaycanın xarici siyasəti
• Diplomatiya və konsul xidməti
• Diplomatik protokol
• Konfliktologiya
• Xarici dil

Bu fənlərlə yanaşı demək olar ki, bütün ixtisaslara tədris olunan fəlsəfə, mülki müdafiə, informatika kimi qeyri-ixtisas fənləri də tədris olunur.

Diplomatiya sahəsində ixtisaslaşmaq istəyən şəxslər həm də bir sıra qanunvericilik aktları ilə tanış olmalıdırlar:

• “Diplomatik xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu
• “Azərbaycan Respublikasının Konsulluğu haqqında” Əsasnamə
• “ Azərbaycan Respublikasının ştatdankənar (fəxri) konsulu haqqında” Əsasnamə
• Azərbaycan Respublikasının Konsul Nizamnaməsi
• “Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin bağlanması, icrası və ləğv edilməsi qaydaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu
• Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin bağlanması və ya ləğv edilməsi haqqında təkliflərin mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları və dövlətə məxsus müəssisələr tərəfindən verilməsi Qaydaları