Bulut texnologiyasi va undan foydalanish metodikasi TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR. презентация

Masalan, Pepper roboti oilaning boshqa a’zosi kabi harakat qilishi mumkin. Bundan tashqari, virtual do’st yoki hatto erkak do’st sifatida ishlaydigan dasturlar mavjud.

Şəbəkə texnologiyaları

Daha aşağı səviyyənin vəzifəsi verilənləri qəbul etmək, öz informasiyasını (məsələn: başqa kompüterdəki uyğun səviyyə ilə düzgün qarşılıqlı əlaqədə olmaq üçün formatlama və ya ünvan) əlavə etmək və verilənləri sonrakı səviyyəyə ötürməkdir. İnformasiya yalnız şəbəkə modelinin ən aşağı səviyyəsinə — fiziki səviyyəyə çatdıqdan sonra ötürmə mühitinə düşür və alan kompüterə çatır. İnformasiya göndərildiyi səviyyəyə alan kompüterdə çatanadək onun bütün səviyyələrini əks ardıcıllıqla keçir.
Göründüyü kimi, şəbəkədə proqramların “ünsiyyəti” sizin tanışınızla poçt vasitəsilə ünsiyyətinizə çox bənzəyir. Mətni yazdığınız kağız vərəqi yuxarı səviyyədən bir sıra zəruri mərhələni keçərək aşağıya ötürülür. Bu zaman o, xidməti informasiya (müəyyən növ zərf, zərfin üzərində ünvan, poçt indeksi) ilə “örtülür” və müəyyən emala məruz qalır (poçt şöbəsindəki poçtalyon məktubu götürür, zərfin üzərinə markalar yapışdırır, ştempel vurulur, çeşidləmədən sonra isə məktub başqa şəhərə göndərilmək üçün poçt konteynerinə düşür). Bu qayda ilə sizin informasiya ən aşağı səviyyəyə — poçt nəqliyyatına çatır ki, oradan da təyinat məntəqəsinə daşınır. Orada əks proses baş verir: konteyner açılır, məktub çıxarılır, ünvan oxunur və poçtalyon məktubu tanışınıza çatdırır. Sonra isə tanışınız zərfi açıb məktubu çıxarır və mətni oxuyaraq sizin ona vermək istədiyiniz ilkin informasiyanı alır.
İndi gəlin OSI modelinin səviyyələri ilə yaxından tanış olaq.
1-ci səviyyə — Fiziki (Physical). Burada 2-ci səviyyədən (kanal səviyyəsindən) alman strukturlaşdınlmamış verilənlər axınının fiziki mühitlə (elektrik və ya işıq siqnalları şəklində) ötürülməsi həyata keçirilir. Fiziki səviyyə bağlantını (link) dəstəkləməyə cavabdehdir və elektrik, optik, mexaniki və funksional interfeysləri ətraflı (məsələn: gərginliyi, tezliyi, dalğa uzunluğunu, bağlayıcıların növlərini, siqnalların kodlaşdırılma sxemini və s.) təsvir edir.
2-ci səviyyə — Kanal (Data-link). Özündən yuxarıdakı şəbəkə səviyyəsindən (3-cü səviyyədən) aldığı verilənlərin səviyyəyə xətasız ötürülməsini təmin edir. Çünki fiziki səviyyə özü xətaların yoxluğuna zəmanət vermir və verilənləri təhrif edə bilər. İnformasiya bu səviyyədə kadrlara (frame) yerləşdirilir: kadrın başlanğıcında alanın və göndərənin ünvanlan, idarəedici informasiya, sonunda isə ötürülmə zamanı yaranan xətalan aşkarlamağa imkan verən yoxlama cəmi (checksum) olur.
3-cü səviyyə — Şəbəkə (Network). Şəbəkənin istənilən (hətta dünyanın müxtəlif yerlərindəki) nöqtələri arasında rabitənin təmin edilməsinə cavabdehdir. Şəbəkə çoxlu sayda rabitə xətləri ilə birləşdirilmiş ayrı-ayrı şəbəkələrdən ibarət ola bilər. İnformasiya göndərəndən alana həmişə birbaşa marşrutla ötürülmür, yolda o, bir şəbəkədən başqasına yönələ bilər və ya bir adresata müxtəlif marşrutlarla göndərilə bilər. Bu səviyyənin məqsədi informasiyanın verilməsi üçün marşrutu qurmaq, dəstəkləmək və açıq saxlamaqdır.
4-cü səviyyə — Nəqliyyat (Transport). İnformasiyanın bir kompüterdən başqasına çatdırılmasına zəmanət verir. Bu səviyyədə göndərən kompüterdə böyük verilənlər blokları daha kiçik paketlərə bölünür və lazım olan ardıcıllıqla alan kompüterə göndərilir. Alan kompüterdə paketlər yenidən ilkin verilənlər blokları şəklində yığılır.
5-ci səviyyə — Seans (Session). Şəbəkənin müxtəlif kompüterlərindəki iki şəbəkə proqramı arasında bağlantını qurmağa, saxlamağa və bitirməyə imkan verir. Belə bağlantıya şəbəkə seansı deyilir. Bu səviyyə yarımçıq kəsilmiş rabitə seanslarının bərpasına da cavabdehdir. Bundan başqa, insanlar üçün əlverişli olan kompüter adlarının şəbəkə ünvanlarına çevrilməsi (adların tanınması) da beşinci səviyyədə yerinə yetirilir.
6-cı səviyyə — Təqdimat (Presentation). Kompüterlər arasında ötürülən informasiyanın formatını müəyyənləşdirir. Verilənlərin yemdən kodlaşdırılması (informasiyanın mübadilədə iştirak edən bütün kompüterlərin anlayacağı şəklə salınması), sıxlaşdırılması və açılması, şifrləmə və şifrin açılması, şəbəkə fayl sistemlərinin dəstəklənməsi kimi məsələlər burada həll olunur.
7-ci səviyyə — Tətbiqi proqram (Application). Şəbəkədəki kompüterlərdə işləyən tətbiqi proqramlar arasında qarşılıqlı əlaqə interfeysini təmin edir. İstifadəçi məhz bu proqramların köməyi ilə faylların mübadiləsi, elektron poçtun göndərilməsi, uzaqdan erişim və başqa şəbəkə xidmətlərinə çıxış əldə edir.

Müəllif: Ramin Mahmudzadə, İsmayıl Sadıqov, Naidə İsayeva
Mənbə: İnformatika 11 — Ümumtəhsil məktəblərinin 11-ci sinfi üçün İnformatika fənni üzrə DƏRSLİK

Teqlər:
Texnologiya
, proqram təminatı

Bulut texnologiyasi va undan foydalanish metodikasi TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR. – презентация

Презентация на тему: ” Bulut texnologiyasi va undan foydalanish metodikasi TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR.” — Транскрипт:

1 Bulut texnologiyasi va undan foydalanish metodikasi TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

2 REJA: 1. Bulut texnologiyasi va undan foydalanish metodikasi. 2. Bulutli texnologiyalar nima? 3. Bulutdagi noqulayliklar TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

3 Bulutli texnologiyalar – bu Internet-foydalanuvchiga Internet-xizmat sifatida kompyuter resurslari taqdim etiladigan ma’lumotlarni qayta ishlash texnologiyalari. “Bulut” so’zi bu erda barcha texnik tafsilotlarni yashiradigan murakkab infratuzilmani ifodalovchi metafora sifatida mavjud.Bulutli hisoblash (bulutli hisoblash), shuningdek, “bulutli hisoblash” atamasi ham qo’llaniladi) ma’lumotlarni qayta ishlash texnologiyasidir, unda foydalanuvchiga Internet xizmati sifatida kompyuter resurslari va imkoniyatlari taqdim etiladi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

4 Umuman olganda, bunday modellarni joriy etish haqida so’zlashuvlar o’tgan asrning 60- yillari oxiridan beri davom etmoqda. Keyin butun dunyo bo’ylab kompyuter tizimlarining hisoblash quvvatidan jamoat yordami ko’rinishidagi tashkilot bilan foydalanish kontseptsiyasi paydo bo’ldi, uning mualliflari Jozef Liklider va Jon Makkarti edi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

5 Keyingi qadam 1999 yilda obuna orqali taqdim etiladigan veb-saytlar ko’rinishidagi CRM tizimlarini joriy etish bo’ldi, bu esa Internet korporatsiyasi orqali hisoblash resurslariga kirishni ta’minladi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

6 Bulutli ma’lumotlarni kontseptsiya sifatida qayta ishlash quyidagilarni o’z ichiga oladi: 1) xizmat sifatida infratuzilma 2) xizmat sifatida platforma 3) dastur sifatida xizmat sifatida 4) ma’lumotlar xizmat sifatida 5) xizmat sifatida ish joyi TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

7 Bulutli texnologiyalar – Bu xizmatlarni taqdim etuvchi turli xil tushunchalarni o’z ichiga olgan. bitta katta tushunchadir. Masalan, dasturiy ta’minot, infratuzilma, platforma, ma’lumotlar, ish joyi va boshqalar. Bulutli ma’lumotlarni saqlash – Onlayn saqlash modeli, unda ma’lumotlar tarmoqda tarqatilgan ko’plab serverlarda saqlanadi va mijozlar, asosan uchinchi tomon tomonidan foydalanish uchun taqdim etiladi. Bulutli texnologiyalar Bulutli hisoblash (hisoblash) – tarqatilgan ma’lumotlarni qayta ishlash texnologiyasi, unda foydalanuvchiga Internet xizmati sifatida kompyuter resurslari va imkoniyatlari taqdim etiladi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

8 2. Bulutli texnologiyalar nima? Aniqlashdan boshlaylik, chunki bulutli texnologiyalar foydalanuvchiga qurilmaga dasturlarni o’rnatmasdan ma’lumotlarga kirish imkoniyatini anglatadi, chunki barcha qo’llab-quvvatlovchilar serverlar tomonidan ta’minlanadi. Bunday xizmatlar bepul va pullik bo’lishi mumkinligini bilish juda muhim va barchasi so’rovlarga bog’liq. Bulutli texnologiyalardan foydalanish nimani anglatishini tushunish uchun ularning oddiy sharoitlardan farqini tushunishingiz kerak. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

9 Masalan, elektron pochta mijozi kompyuterga o’rnatilganda va barcha ma’lumotlar qattiq diskda saqlanganda elektron pochtani oling. Bunday holda, foydalanuvchi fayllar bilan nima qilishni hal qiladi. Agar biz brauzer orqali foydalanadigan pochta haqida gapiradigan bo’lsak, unda bu allaqachon texnologiya. Bu erda aniqki, agar serverda muammolar bo’lsa, u holda pochtaga kirish yo’qoladi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

10 Bulutli xizmatlarning afzalliklari Boshlash uchun, keling, mavjud plyuslarga to’xtalib o’tamiz, ular quyidagilardan iborat: Ma’lumotni saqlash uchun siz qimmatbaho kompyuter va aksessuarlarni sotib olishingiz shart emas, chunki hamma narsa “bulutda” saqlanadi. Kompyuterning ishlashi yaxshilanadi, chunki ofis ishlarida va boshqa sohalarda bulutli texnologiyalar masofadan turib dasturlarni boshqaradi, shuning uchun kompyuterda juda ko’p bo’sh joy qoladi. Har yili texnik xizmat ko’rsatish bilan bog’liq muammolar kamayadi, chunki jismoniy serverlar soni doimiy ravishda kamayib boradi va dasturiy ta’minot doimo yangilanib turadi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

12 Dasturni sotib olish narxi kamayadi, chunki dasturni “bulut” uchun faqat bir marta sotib olish kerak va bu hammasi, va ba’zida siz uni ijaraga buyurtma qilishingiz ham mumkin. Bulutli texnologiyalar saqlanadigan ma’lumotlar miqdorida cheklovlarga ega emas. Aksariyat hollarda bunday xizmatlar hajmi millionlab gigabaytni tashkil qiladi. Dasturlar avtomatik ravishda yangilanadi, shuning uchun yuklab olingan dasturlarda bo’lgani kabi, bunga rioya qilishning hojati yo’q. “Bulut” dan har qanday operatsion tizimda foydalanish mumkin, chunki dasturlarga kirish veb-brauzerlar orqali amalga oshiriladi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

13 Yangi bulutli texnologiyalar sizga har doim hujjatlarga kirish huquqini beradi, chunki asosiysi Internetning mavjudligi. Yaxshi xavfsizlik va ma’lumotlarni yo’qotishdan himoya qilish, chunki yuborilgan ma’lumotlar avtomatik ravishda saqlanadi va nusxalari zaxira serverlarga tashlanadi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

14 3. Bulutdagi noqulayliklar Bu “bulut” va siz bilishingiz va e’tiborga olishingiz kerak bo’lgan bir qator kamchiliklarga ega: Internet mavjud bo’lmaganda kirish imkoni bo’lmaydi va agar u bo’lmasa, unda faqat kompyuterga yuklab olingan hujjatlar bilan ishlash mumkin bo’ladi. Ta’kidlash joizki, Internet tez va sifatli bo’lishi kerak. O’rnatilgan dasturga qaraganda katta hajmdagi ma’lumotlarni uzatishda bulut xizmati asta-sekin ishlashi mumkin. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

15 Xavfsizlik kamdan-kam hollarda, lekin ko’p holatlarda Cloudzaxira nusxalarini yaratadi, shuning uchun tashvishlanishga hojat yo’q. Ko’pchilik sizga bir qator xizmatlarni taqdim etish uchun pul to’lashingiz kerakligidan xijolat tortadi, ammo bu odamlar pul ishlashlari kerak bo’lgan biznes loyihadir. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

16 Bulutli dastur Bulut xizmatlarining ma’lum tasnifi mavjud, shuning uchun ushbu “bulutlar” toifalari quyidagicha ajratiladi: Umumiy. Bu ko’p sonli kompaniyalar va xizmatlar tomonidan darhol foydalanilishi mumkin bo’lgan IT infratuzilmasi. Abonent istalgan kompaniya va individual bo’lishi mumkin. Umumiy bulutli texnologiyalardan foydalanuvchilar “bulut” ni boshqarish va boshqarish imkoniyatiga ega emaslar, chunki faqat xizmat egasi buni amalga oshiradi. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

18 Kompyuterlar va Internet ta’lim tizimiga bir qator vazifalarni bajarish jarayonini takomillashtirish va osonlashtirish uchun kirishdi. O’quv jarayonidagi bulutli texnologiyalardan quyidagi maqsadlarda foydalanish mumkin: Xodimlarning muhim hujjatlar bo’yicha hamkorligini tashkil etish, masalan, yillik reja yoki dastur. Ularning har biri hujjatning qismi uchun javobgardir va agar kerak bo’lsa, barcha foydalanuvchilar sharhlar qoldirishlari va ma’lumotlarni to’ldirishlari mumkin. TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

19 ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT . TALIMDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR

Texnologiyaning 23 afzalligi va kamchiliklari

Haqida gapirganda texnologiyaning afzalliklari va kamchiliklari texnologik qurilmalardan foydalanish natijasida kelib chiqadigan ijobiy va salbiy oqibatlarga havola qilinadi. Texnologiya ularning rivojlanishi uchun ilmiy bilimlarni talab qiladigan barcha vositalarni qamrab oladi.

Shu sababli, texnologiyani iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyot bilan bog’liq bo’lgan inson ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan ilmiy bilimlar to’plami deb ta’riflash mumkin; ular shuningdek, kundalik hayotning jihatlarini yaxshilashga imkon beradi. Masalan: ma’lum mashinalarning qurilishi Birinchi sanoat inqilobi davrida to’qimachilik sanoatining o’sishiga imkon berdi.

Shu bilan birga, texnologiyadan ortiqcha foydalanish odamlarga va ular yashaydigan atrof-muhitga ham zarar etkazishi mumkin. Masalan, katta texnika ko’plab chiqindilar va atrof-muhit uchun zararli bo’lgan karbonat angidrid gazini hosil qiladi.

Yana bir misol, odamlar tomonidan ishlab chiqarilgan, ko’p hollarda kundalik hayotni engillashtiradigan, ammo sog’liq va biologik xilma-xillik uchun zararli bo’lgan plastmassa ishlab chiqarishda uchraydi. Bu erda texnologiyaning afzalliklari, keyin esa kamchiliklari ro’yxati keltirilgan.

Texnologiyaning afzalliklari

1. Axborot va bilimlardan oson foydalanish imkoniyatini beradi
2. Aloqa liniyalarini tezda o’rnating
3. Hosildorlik va samaradorlikni oshirish
4. Odamlarning sog’lig’iga hissa qo’shadi
5. Yangi kasblar va ish o’rinlarini yaratish
6. Transport va aloqa yo’nalishlarini osonlashtiradi
7. Uy va kundalik vazifalarni soddalashtiring
8. Iqtisodiy samaradorlik
9. Bu insonning yashashi uchun zarurdir
10. Vaqtni tejash
11. Ular kompaniyani ushlab turishlari mumkin
12. Ular globallashuvni kuchaytiradi
13. Ular tenglikni targ’ib qiladilar

Texnologiyaning kamchiliklari

1. Atrof muhitni ifloslantiring
2. Ba’zi hollarda bu sog’liq uchun zararli
3. Ijtimoiy izolyatsiyani oshirish
4. Ishsizlik ko’payishi mumkin
5. Raqamli bo’linishni yarating
6. Harakatsiz turmush tarzi va bo’sh vaqtni targ’ib qiladi
7. Maxsus joylarni yo’q qilish va kiberjinoyatchilikni targ’ib qilish
8. Insoniyat uchun mumkin bo’lgan xavf
9. Giyohvandlikni keltirib chiqaradi
10. Bu haqiqatni buzadi

Texnologiyaning afzalliklari

1. Axborot va bilimlardan oson foydalanish imkoniyatini beradi

Texnologik yutuqlar odamlarga turli xil ma’lumot manbalaridan tezda foydalanish imkoniyatini berdi. Bu ulanish tarmog’i butun dunyodagi odamlarga ko’p bilimlarga ega bo’lish imkoniyatini beradigan Internet ixtirosi tufayli mumkin.

Internetdan oldin, odamlar ma’lumot olish uchun ozgina yoki ozroq cheklangan edilar, chunki ularni faqat kutubxonalarda qatnashish orqali olish mumkin edi. Shuni ta’kidlash kerakki, ko’p odamlar kitob do’koniga yoki kutubxonaga ko’chib o’tolmaydilar, ammo endi ular o’zlari xohlagan barcha kitoblarni Internet orqali uydan olishlari mumkin.

Xuddi shunday, ko’plab mutaxassislar o’zlarining tekshiruvlarini o’tkazish uchun ko’proq vaqt talab qilishdi. Bugungi kunda ular o’zlarining ishi uchun kerakli bibliografiyani tezda olishlariga imkon beradigan juda ko’p sonli elektron mexanizmlarga ega.

Xuddi shunday, har bir kishi onlayn kursda qatnashishi va bilishni istagan har qanday mavzuni o’rganishi mumkin.

2. Tezkor aloqa liniyalarini o’rnating

Hozirgi texnologiya butun dunyo bo’ylab odamlar va shaxslar bilan aloqani saqlashga imkon beradi. Bu tadbirkorlar va turli kompaniyalar uchun ustunlikni anglatadi, chunki ular o’z mijozlari bilan tezkor va samarali muloqot qilishlari mumkin.

Texnologik yutuqlar tufayli odamlar endi mahsulotni sotib olish uchun safarbar bo’lishlari shart emas, chunki ular uni qurilmalaridan bir marta bosish bilan olishadi.

Bundan tashqari, reklama yoki marketing kabi intizomlar ilmiy bilimlar orqali yaratilishi mumkin bo’lgan virtual platformalardan (masalan, ijtimoiy tarmoqlar, veb-sahifalar va boshqalar) rivojlanishini oshirishga muvaffaq bo’ldi.

3. Hosildorlik va samaradorlikni oshirish

Texnologiya tarmoqlarning samaradorligini oshirdi, shuningdek resurslardan samarali foydalanishga imkon beradi.

Masalan: ilgari ekinlarni sug’orish va yig’ib olish ancha uzoq davom etishi mumkin edi, ammo texnologiyaning rivojlanishi bilan uni tezroq etishtirish mumkin. Shuning uchun texnologiya ishlab chiqarishni ko’paytiradi, deb da’vo qilmoqda.

4. Odamlarning sog’lig’iga hissa qo’shadi

Texnologiya odamlarga sog’liqni saqlash tizimini yaxshilashga imkon berdi. Masalan, genetik muhandislik kabi texnologiyalar shu paytgacha davolanib bo’lmaydigan kasalliklarni davolashi mumkin va sensorlar hayotiy belgilarni kuzatib borish va kasallikning oldini olish imkonini beradi.

Xuddi shunday, bugungi kunda odamlarning yo’qolgan a’zosini almashtirishga yoki jiddiy zarar ko’rgan organni almashtirishga imkon beradigan protezlarni ishlab chiqish bilan shug’ullanadigan ko’plab olimlar mavjud.

5. Yangi kasblar va ish o’rinlarini yaratish

Yangi texnologiyalar paydo bo’lishi bilan yangi ish o’rinlari ham yaratilmoqda. Ko’rinib turibdiki, bugungi kunda qirq yil oldin bo’lmagan kasblar mavjud, masalan, veb-mualliflar, raqamli marketing uchun mas’ullar, video o’yinlar dizaynerlari va boshqalar.

6. Transport va aloqa yo’nalishlarini osonlashtiradi

Ilgari, inson bir qit’adan ikkinchisiga o’tish uchun sayohati uch oydan olti oygacha davom etishi mumkin bo’lgan kemada ketishi kerak edi; Texnologik taraqqiyot bilan samolyotlar yaratilishi tufayli qit’alarni bir necha soat ichida kesib o’tish mumkin.

Xuddi shu narsa avtoulovlarda ham sodir bo’ladi: ularning mavjud bo’lishidan oldin odamlar otda sayohat qilishlari kerak edi, ammo endi ular tezroq va murakkab transport vositalarida yurishadi.

Transportning rivojlanishi nafaqat oddiy odamlarga yoqdi; shuningdek, bu dunyo mamlakatlarini bir-biriga bog’lashga imkon berdi. Bu turli millatlar o’rtasida tijorat va diplomatik aloqalar o’rnatilishini nazarda tutadi.

7. Uy va kundalik vazifalarni soddalashtiring

Texnologiya tufayli bugungi kunda oziq-ovqat mahsulotlarini yaxshiroq saqlab qolish mumkin, chunki biz uni muzlatgichda saqlashimiz mumkin; kundalik hayotning boshqa ko’plab jihatlari ham shunday. Hozirgi kunda odamlarda mikroto’lqinli pechlar, changyutgichlar, kir yuvish mashinalari, elektr pechlari va boshqalar mavjud.

Ushbu barcha elektron qurilmalar odamlarning odatiy ishlarini osonlashtiradi, chunki ular mavjud bo’lmaganda, ko’proq vaqtni uy ishlarini bajarish uchun sarflash kerak edi.

8. Iqtisodiy samaradorlik

Texnologiyalar orqali jarayonlarni takomillashtirish va vazifalarni bajarishning yangi usullarini amalga oshirish mumkin. Shu tufayli mashinalar ba’zi sohalarda odamlar singari natijalarni yoki hatto undan ham yaxshi natijalarni berishi mumkin.

Bu kompaniyalar uchun xarajatlarni tejashga olib keladi, chunki bu ularga ushbu resurslarni biznesning boshqa sohalari o’sishiga sarflashga imkon beradi, bu esa umuman iqtisodiyotga ijobiy ta’sir qiladi.

9. Bu insonning yashashi uchun zarurdir

Texnologiyasiz global isish, suv tanqisligi yoki ifloslanish kabi muammolarni hal qilib bo’lmaydi. Qayta tiklanadigan manbalardan foydalanish va suvni tozalash uchun texnologiyalardan foydalanish ushbu muammolarni hal qilishga imkon beradi.

Shuningdek, kelajakda dolzarb muammolarni hal qiladigan va yangilarini yuzaga kelishi mumkin bo’lgan yangi texnologiyalarni ishlab chiqish zarur bo’ladi.

10. Vaqtni tejang

Texnologiya odamlarga ko’proq vaqt ajratishga imkon beradi va uni bo’sh vaqt yoki ijodiy faoliyatga bag’ishlashi mumkin. Masalan, avtonom avtoulov haydash odamlarga sayohat qilish, uxlash, yozish yoki boshqa biron bir ish bilan shug’ullanish paytida o’qish imkonini berishi mumkin.

Shunday qilib, odamlar shu paytgacha hal qilinmagan muammolarni o’ylash, yaratish va hal qilish uchun ko’proq vaqtga ega bo’lishadi.

11. Ular kompaniyani ushlab turishlari mumkin

Texnologiya har doim insonga yot, ijtimoiy bo’lmagan narsa sifatida qaralib kelgan. Biroq, eng yangi texnologiyalar yolg’iz qolgan odamlarga ko’proq hamrohlikni his qilish imkoniyatini beradi.

Masalan, Pepper roboti oilaning boshqa a’zosi kabi harakat qilishi mumkin. Bundan tashqari, virtual do’st yoki hatto erkak do’st sifatida ishlaydigan dasturlar mavjud.

12. Ular globallashuvni kuchaytiradi

Dunyo har qachongidan ham ko’proq bog’langan. Raqamli texnologiyalar bizga boshqa olamdagi odamlar, millatlar va madaniyatlar bilan tanishish imkoniyatini berdi, aks holda bundan zavq olishning iloji yo’q edi.

Bundan tashqari, samolyotlar yoki tezyurar poezdlar kabi transport vositalarining texnologiyasi xarajatlar va vaqtni tejash tufayli safarbarliklarni yanada ko’proq ta’kidlash imkonini beradi.

13. Ular tenglikni targ’ib qiladilar

Yaqin vaqtgacha jismoniy nogironlik bilan tug’ilgan odam boshqa odamlar singari hayot kechira olmaslikka mahkum etilgan. Masalan, ko’zi ojiz yoki falaj odamning ishg’ol qilinishi deyarli nolga teng bo’lar edi. Biroq, yangi texnologiyalar tenglikka erishish imkoniyatini yaratadigan masofadan ishlash kabi texnikani ishlab chiqdi.

O’z navbatida, raqamli asr odamga mahsulot yoki xizmatni dunyoning istalgan nuqtasida sotish imkoniyatini berib, muvaffaqiyatga erishish imkoniyatini oshirdi. Bu ozgina resurslarga ega bo’lgan va san’atni sotib olish va sotish uchun onlayn platformalarda o’z ishlarini namoyish etish imkoniyatiga ega bo’lgan gaitiyalik rassomga tegishli bo’lishi mumkin.

Texnologiyaning kamchiliklari

1. Bu atrof-muhitni ifloslantiradi

Texnologiyaning asosiy kamchiliklaridan biri shundaki, uni haddan tashqari ko’p ishlatish atrof muhitni yo’q qilishga yordam beradi, bu ham odamlarga, ham biologik xilma-xillikka ta’sir qiladi.

Odamlar doimo tashlab yuborilganda ekotizimga zarar etkazadigan mahsulotlarni sotib olishadi. Bu boshqa elementlar qatorida plastik idishlar, elektron qurilmalarning qismlari, kiyim-kechak bilan bog’liq.

Ushbu muammoni hal qilish uchun ko’plab muassasalar va kompaniyalar qayta ishlashni targ’ib qiluvchi kampaniyalar o’tkazdilar. Biroq, odamlar bu zararli elementlarni haddan tashqari iste’mol qiladilar, shuning uchun biz hali ham ekologik muammoni hal qilishdan uzoqmiz.

2. Ba’zi hollarda bu sog’liq uchun zararli

Garchi texnologiya sog’liqni saqlash sohasida ajoyib yutuqlarni rivojlantirishga imkon bergan bo’lsa-da, uni o’lchovsiz ishlatadigan odamlarga zarar etkazishi mumkin. Bu ekranlar ko’zlarga zarar etkazadigan va keyinchalik ko’rish bilan bog’liq muammolarni keltirib chiqaradigan mobil qurilmalardan haddan tashqari foydalanish bilan bog’liq.

3. Ijtimoiy izolyatsiyani oshirish

Ba’zi tadqiqotchilar texnologiyadan haddan tashqari foydalanish odamlar orasidagi masofani keltirib chiqaradi, deb ta’kidlaydilar. Masalan: restoranga tashrif buyurish va ko’p hollarda odamlar ovqatlanish paytida juda kam muloqot qilishlarini anglash odatiy holdir, chunki ular doimo o’zlarining mobil telefonlarini tekshirishadi.

Ushbu turdagi xatti-harakatlar psixologlar va boshqa mutaxassislarni xavotirga soladi, ular aytadiki, texnologiyalar odamlar bir-biriga bo’lgan munosabatini o’zgartirmoqda.

4. Ishsizlik ko’payishi mumkin

Texnologiya yangi ish o’rinlarini yaratishi mumkin bo’lganidek, eski ish joylarini ham yo’q qilishi mumkin. Buning sababi shundaki, mashinalar va robotlar ko’plab sohalarda, ayniqsa yirik sanoat tarmoqlari bilan bog’liq lavozimlarda inson mehnatini almashtirdi.

Masalan: ilgari bir guruh odamlar ma’lum bir bo’lakning yong’og’ini mahkamlash bilan shug’ullangan; bugungi kunda ushbu harakatni mashina osonlikcha bajara oladi.

5. Raqamli bo’linishni yarating

Internet va raqamli platformalar yaratilishi tufayli ko’p odamlar ma’lumot olish imkoniyatiga ega bo’ldilar, ammo ushbu texnologiyalarning rivojlanishi Internetni qo’lga kiritadiganlar va olmaydiganlar o’rtasida raqamli bo’linishni keltirib chiqardi.

Boshqacha qilib aytadigan bo’lsak, kambag’al mamlakatlarda ko’p odamlar elektron qurilmani olish uchun zarur resurslarga ega emaslar; Hatto ular uni sotib olishlari mumkin bo’lsa ham, ular yashaydigan hududdagi signal juda past yoki umuman bo’lmasligi mumkin. Ushbu omillar aholining sektorini texnologiyadan kelib chiqadigan iqtisodiy va ijtimoiy o’zgarishlar bilan birga oldinga siljishga qodir emas.

Xuddi shunday, avlodlarning raqamli bo’linishi ham mavjud; Bu yangi platformalar ixtiro qilinishidan oldin tug’ilgan va tezkor texnologik o’zgarishlarga moslashishda muammolarga duch kelgan odamlarga tegishli. Boshqacha qilib aytganda, bu raqamli rivojlanish bilan o’smagan avlodlar haqida, masalan, buvilar va buvilar haqida.

6. Harakatsiz turmush tarzi va bo’sh vaqtni targ’ib qiladi

Texnologiyalar odamlarning hayotini engillashtirishga qaratilgan, ammo bu ma’lum darajada harakatsiz turmush tarzini yaratishi mumkin. Bugungi kunda odamlar kompyuter oldida o’tirishga ko’proq vaqt sarflaydilar, bu esa ularni harakatsiz qiladi. Bu odatdagi bel og’rig’i kabi mushaklarning muammolarini keltirib chiqaradi.

Xuddi shunday, yorqin raqamli platformalar ham bo’sh vaqtni targ’ib qiladi; Bu butun dunyo bo’ylab odamlar kuniga ko’p soatlarni ijtimoiy tarmoqlarni yoki boshqa platformalarni (masalan, oqim xizmatlarini) tekshirishga sarflaganda ko’rinadi, bu esa ularni unumli qilmaydi.

7. Maxsus joylarni yo’q qilish va kiberjinoyatchilikni targ’ib qilish

Turli xil raqamli platformalar haqida gap ketganda, ma’lumotlar o’g’irlanishi yoki shaxsiy huquqlar to’g’risida eshitish odatiy holdir; Bugungi kunda ko’plab texnologik kompaniyalar foydalanuvchi ma’lumotlarini noto’g’ri ishlatish sababli axloqiy muammolarga duch kelishmoqda.

Xuddi shu tarzda, raqamli bo’shliqlar kiberjinoyatchilikka moyil bo’lib, ular internet orqali sodir etilgan barcha jinoyatlarni, masalan, qurollarni noqonuniy sotish, shaxsiy akkauntlarni buzish va boshqalarni nazarda tutadi.

8. Insoniyat uchun mumkin bo’lgan xavf

Sun’iy intellekt (AI) kabi insoniyat hayoti uchun xavf tug’diradigan texnologiyalar mavjud.

Bir tomondan, sun’iy intellekt qurol sifatida ishlatilishi mumkin edi; terroristik guruh yoki hukumat uni boshqa mamlakatlarga qarshi ishlatishga qaror qilishi mumkin. Boshqa tomondan, sun’iy intellekt inson nazorati ostidan chiqib, tahdid solishi mumkin.

9. Giyohvandlikni keltirib chiqaradi

Giyohvandlik har doim ham giyohvand moddalar, alkogol va boshqa giyohvand moddalarni iste’mol qilish bilan, shuningdek, yutish (oziq-ovqat) giyohvandligi bilan bog’liq bo’lgan. Biroq, texnologik o’zgarishlar raqamli giyohvandlarning yangi psixologik profilini yaratdi.

Bunga video o’yinlar, mobil telefonlar, televizor yoki Internet misol bo’la oladi. Bundan tashqari, qimor kabi giyohvandlik raqamli shaklga aylandi, chunki siz ham onlayn o’ynashingiz mumkin.

10. Bu haqiqatni buzadi

Texnologiyalar bizni tobora ko’proq tabiatdan va shuning uchun real hayotdan uzoqlashtirmoqda. Masalan, Internet yoki virtual haqiqat narsalarni idrok etishda va ijtimoiy aloqa usulida sezilarli o’zgarishlarga olib keldi, bu ekran orqali amalga oshiriladi.

Ijtimoiy tarmoqlar kabi texnologiyalar bizni uydan chiqmasdan boshqa olamlarni bilishga yaqinlashtirgan bo’lsa-da, haqiqatan ham ushbu ma’lumot rad etilishi yoki boshqa kamsitish va xurofot turlarini keltirib chiqarishi mumkin.

Adabiyotlar

Gonzales, A. (2018) Texnologiyaning afzalliklari va kamchiliklari. 2020 yil 29 aprelda fedecamarasradio.com saytidan olindi
S.A. (2015) Bu nima va kiberjinoyatchilikka qarshi qanday kurashish kerak. 2020 yil 29 aprelda Portaley.com saytidan olindi
S.A. (2017) Texnologiyaning kamchiliklari va xatarlari. 2020 yil 29 aprelda information-age.com saytidan olindi
S.A. (s.f.) 22 ta’limdagi texnologiyaning afzalliklari va kamchiliklari. 2020 yil 29 aprelda futureofworking.com saytidan olindi
S.A. (s.f.) Texnologiya. 2020 yil 29 aprelda es.wikipedia.org saytidan olindi
S.A. (s.f.) Texnologiyaning eng yaxshi 10 afzalligi va kamchiliklari. 2020 yil 29 aprelda medium.com saytidan olindi