Zdə gənə

Bu dövrdə qızarıqlıq daha parlaq xarakter daşıyır.

Sürücülük vəsiqəsini necə əldə etmək olar? – QAYDALAR

Sürücü olmaq istəyənləri ən çox maraqlandıran məsələlərdən biri sürücülük vəsiqəsinin necə əldə edilməsidir. Bununla bağlı aşağıdakı əsas məqamlara diqqət yetirmək lazımdır.

Milli.Az avtosfer.az-a istinadən bildirir ki, beynəlxalq təcrübəyə və ölkəmizin qanunvericiliyinə uyğun olaraq mühərrikinin iş həcmi 50 sm3-dən artıq olan və ya mühərrikinin gücü 4 kVt-dan artıq olan, yaxud hərəkət sürəti 50 km/saat-dan artıq olan bütün mexaniki nəqliyyat vasitələrini, habelə tramvayları idarə etmək üçün sürücülük vəsiqəsi olmalıdır. Sürücülük vəsiqəsini əldə etmək üçün mütləq imtahan verilməlidir. Motosikleti, müxtəlif növ avtomobilləri (yük avtomobillərini, avtobusları, xüsusi təyinatlı avtomobilləri və s.) idarə etmək hüququ verən sürücülük vəsiqəsini DYP-nin qeydiyyat-imtahan və texniki baxış şöbələrində (bölmələrində) uğurlu imtahan verərək əldə etmək olar. Müxtəlif təyinatlı traktorları, buldozerləri, ekskavatorları və başqa bu kimi texnoloji nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququ verən sürücülük vəsiqəsini (traktorçu vəsiqəsini) isə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Dövlət Texniki Nəzarət Müfəttişliyində imtahan verərək əldə etmək olar.

Sürücülük imtahanlarına həm müstəqil, həm də sürücülük kurslarında (sürücülük məktəblərində) təhsil alaraq hazırlaşmaq olar. Amma müstəqil hazırlaşmaqla yalnız “A1”, “A” və “B” kateqoriyalı sürücülük vəsiqəsi, yəni yalnız motosikletləri, minik avtomobillərini (sərnişin yerlərinin sayı 8-dən artıq olmayan), icazə verilən maksimum kütləsi 3,5 tondan artıq olmayan yük avtomobillərini idarə etmək hüququ verən sürücülük vəsiqəsi almaq üçün imtahanda iştirak etmək olar. Özü də müstəqil hazırlaşanlar üçün başqa bir məhdudiyyət də var: bu qaydada hazırlaşan şəxs yalnız 2 dəfə imtahan verə bilər; hər iki nəticə uğursuz olduqda həmin şəxs yalnız sürücülük məktəbini bitirdikdən sonra imtahana buraxıla bilər. Digər kateqoriyalardan olan sürücülük vəsiqələrini əldə etmək üçün sürücülük kursunda (məktəbində) təhsil almaq məcburidir.

Sürücülük imtahanı şəxsin yaşadığı yer üzrə DYP-nin qeydiyyat-imtahan və texniki baxış şöbələrində (bölmələrində) verilməlidir. Şəxsin yaşadığı yer dedikdə, onun həm rəsmi qeydiyyatda olduğu, həm də müvəqqəti yaşadığı yer başa düşülür. Lakin şəxs müvəqqəti yaşadığı yer üzrə imtahan vermək istədikdə həmin yerdə müvəqqəti yaşadığı barədə arayışı da şəxsiyyət vəsiqəsi ilə birlikdə təqdim etməlidir. Məsələn, məcburi köçkünlər müvafiq ərazidə müvəqqəti məskunlaşmaları barədə arayış təqdim etməklə həmin müvəqqəti yaşayış yerində imtahan verə bilərlər.

İmtahana buraxılmaq üçün sürücü olmaq istəyən şəxs hər bir halda sağlamlıq arayışı da təqdim etməlidir. Sağlamlıq arayışı olmadan heç kəs imtahana buraxıla bilməz.

Beləliklə, sürücü olmaq istəyən şəxs imtahana buraxılmaq üçün aşağıdakı sənədləri təqdim etməlidir:

1) şəxsiyyət vəsiqəsi;

2) müvafiq formada tibbi arayış;

3) sürücülük təhsili alması barədə sənəd (müstəqil hazırlaşanlar təbii ki, bu sənədi təqdim etməyəcəklər);

4) dövlət rüsumunun ödənilməsinə dair sənəd.

Nəzərə almaq lazımdır ki, sürücülük imtahanına buraxılmaq üçün ilk dəfə 20 manat (traktorçu vəsiqəsi almaq istəyənlər 5 manat), növbəti hər dəfə üçün isə 10 manat (traktorçu vəsiqəsi almaq istəyənlər təkrar imtahana görə rüsum ödəmirlər) dövlət rüsumu ödənilir. İmtahanı uğurla verən şəxsə yarım saat müddətində sürücülük vəsiqəsi verilir. Vəsiqənin verilməsinə görə 18 manat (traktorçu vəsiqəsi almaq üçün 5 manat) dövlət rüsumu ödənilir.

Sürücülük imtahanı iki hissədən ibarətdir: nəzəri imtahan və təcrübi imtahan. Əvvəlcə nəzəri imtahan qəbul olunur və yalnız bu imtahandan uğurla keçənlər təcrübi imtahana buraxılır. Nəzəri imtahan informasiya texnologiyalarından istifadə edilməklə, yəni kompüterdə qəbul olunur. Hər şəxsə 10 test verilir və bu testlərdən ən azı 9-una düzgün cavab verən şəxs təcrübi imtahana buraxılır. Təcrübi imtahanda sürücülüyə namizədin iddia etdiyi kateqoriyaya uyğun nəqliyyat vasitəsində sürmə vərdişləri yoxlanılır. Bunun üçün nəqliyyat vasitəsi ilə konkret manevrlər icra olunur və xüsusi yol şəraitində sürmə həyata keçirilir. Təcrübi imtahan təlimatçının iştirakı ilə qəbul edilir. Amma onun qapalı avtodromda keçirilən birinci mərhələsinə nəzarət kameralarının qeydi əsasında qiymət verilir. Sürücülüyə namizəd konkret manevrlərin yerinə yetirilməsi zamanı kobud qayda pozuntularına yol verdikdə və imtahan götürən təlimatçının müdaxilə etməsinə səbəb olan qəza şəraiti yaratdıqda imtahandan qeyri-məqbul qiymət alır.

Sürücü olmaq istəyənlərə bildirirəm ki, yol hərəkəti qaydalarını və sürmə vərdişlərini öyrənməyin heç bir çətinliyi yoxdur və istənilən şəxs 1,5-2 ay müddətinə həmin qaydaları lazımi səviyyədə öyrənərək uğurlu imtahan verə bilər. Sadəcə sürücülük imtahanına çox diqqətlə hazırlaşmaq lazımdır.

Milli.Az

Üzdə gənə

Üzdə gənə təhlükəli xəstəlik sayılır. Onun elmi adı demodeksdir. Patologiya mikroskopik ölçülü gənə tərəfindən törədilir. Xəstəlik erkən mərhələdə aşkarlandıqda müalicə daha asan başa gəlir.

Üzdə gənə nədir?

Demodeks tük follikullarında və yağ vəzilərində yaşayan kiçik parazitdir. Ölçüsü 0.1-0.4 mm arasında dəyişir. Normada dəri səthinin hər sm 2 -də 2-3 gənə yaşayır. Onların sayı az olduqda orqanizmə zərər yetirilmir. Lakin müəyyən faktorların (zəif immunitet, stress, hormonal fonun dəyişməsi və s.) təsirindən bu parazitlər çoxaldıqda üzdə gənə xəstəliyi – demodekoz yaranır.

Üzdə gənə hansı əlamətlərlə təzahür edir?

Dərialtı parazitin varlığından necə xəbər tutmaq olar? Demodeksin xarakterik simptomları aşağıdakılardır:

• sızanaqlar;
• yağlı parıltı;
• dərinin qaşınması və qızarması.

Demodeks dəri örtüyünün normal fəaliyyətini pozduğundan üzdə daimi parıltı müşahidə edilir. Heç bir yuyunma vasitəsi bu görüntünü azaltmır. Dəri yağlılığının səbəbsiz artması üzdə gənənin ilkin əlaməti sayılır.

Dəri örtüyünün funksional pozğunluqları çoxsaylı sızanaq, akne ilə özünü büruzə verir. Növbəti mərhələdə xoralar əmələ gəlir. Dəri nahamar şəkil alır. Gənə infeksiyasının əsas simptomlarından biri dəridə qızartıdır.

Üzdə gənə xəstəliyindən əziyyət çəkən şəxslərdə daimi qaşınma müşahidə olunur. Məsələ burasındadır ki, demodeksin həyat fəaliyyəti məhsulları üzdə allergiya törədir. Bəzi həssas insanlar dərinin üst qatlarında gənənin hərəkətini hiss edirlər. Gecə saatlarında əlamətlər daha da güclənir. Gündüz vaxtı simptomların zəif olması demodeksin işıqdan qorxması ilə əlaqəlidir.

Gənə burun əsasında məskunlaşdıqda bu hissədəki toxuma birləşdirici qatla əvəz olunur. Buna görə də burun böyüyür, daha ətli görünür. Dəri örtüyü isə kobudlaşır və qabıqla örtülür.

Gözlərdə daim qum hissiyatı, qızarma və yaşarma demodeksin kiprik diblərində məskunlaşması zamanı müşahidə olunur.

Sadalanan əlamətlər qorxunc görünsə də, onların hamısı dərhal təzahür etmir.

Üzdə gənə parazitinin inkişaf mərhələləri

Xəstəliyin gedişatında bir neçə mərhələ ayırd edilir.

Birinci mərhələdə xəstəlik yüngül gedişə malik olduğundan çox zaman əlamətlərə fikir verilmir. Adətən dəridə dəqiq sərhədləri olan qızartı izlənilir. Alkoqol qəbulu, duzlu və acılı yeməklər prosesi sürətləndirir.

• Üzdə gənə xəstəliyinin eritematoz mərhələsi

Bu dövrdə qızarıqlıq daha parlaq xarakter daşıyır.

• Papula-pustulyoz dövrü

Dəridə düyüncüklər formalaşır. Onlar zamanla sızanaqlara və irinli yaralara çevrilir. Bu, demodeksin ciddi mərhələsi sayıldığından dərhal dermatoloqa müraciət etmək lazımdır.

• Hipertrofik dövr

Xəstəliyin axırıncı mərhələsi olub, dərinin kobudlaşması, oval şişkinliklərin, irinli düyünlərin əmələ gəlməsi ilə xarakterizə edilir.

Üzdə gənə xəstəliyinin diaqnostikası

Törədicilər üz dərisindən və kipriklərdən götürülən sıyrıntının mikroskopiyasında təyin olunur. Analiz verməzdən bir neçə gün əvvəl dekorativ kosmetika, krem və losyondan istifadə etmək olmaz.

Üzdə gənə xəstəliyinin müalicəsi

Demodeksin ən effektiv müalicə sxeminə aşağıdakılar daxildir:

• Məlhəmlər (maz);
• Həblər (tabletlər);
• TCA-pilinq;
• Ozonoterapiya.

Kükürd mazı. Demodeksin tez sağalması üçün maz və tablet formaları birlikdə istifadə edilir. Kükürd mazı vazelin və kükürddən hazırlanır. Parazitləri dəridən kənarlaşdırır. Dəri örtüyünü sağaldır. Qoxusu xoşagəlməz olsa da, təsiri yüksəkdir.

Permetrin mazı. Həkimlərin üstünlük verdiyi mazlardandır. Üzdə gənə parazitini məhz edir.

Tablet qismində isə adətən Trixopol, Metrogil tətbiq olunur. Qaşınmanı aradan qaldırmaq üçün Suprastin və ya Zirtek tabletləri qəbul edilir. Kompleks müalicədə bunlarla yanaşı immuniteti gücləndirən preparatlar da içilir.

TCA-pilinq trixlorturşu ilə kimyəvi pilinqidir. Ozonoterapiya isə müalicə əsnasında immuniteti gücləndirməyə yardımçı olur.

Xülasə

Xəstəliyin qarşısını almaq onu müalicə etməkdən daha asandır. Başqalarının, hətta ailə üzvlərinizin şəxsi gigiyena əşyalarından, dekorativ kosmetika vasitələrindən istifadə etməyin. Eyni zamanda diş fırçası, süngərlər (moçalka), kiprik üçün tuş, gün eynəyi də fərdi olmalıdır.