Fəlsəfə yüklə

Dini ədəbiyyat intibah dövründə tam aradan çıxmadı, amma bu ədəbiyyatın yanında əsas qəhrəmanı insan olan ədəbiyyat yarandı. Beləliklə bütün mədəniyyətin mərkəzində Allah ideyası ilə yanaşı duran qəhrəman – iradəli, eyni zamanda tərəddüdlərə və səhvlərə meylli olan insan obrazı çıxdı. Kapitalist istehsalının inkişafı insan cəmiyyətində adi sağlam düşüncənin çəkisini artırırdı, təhsilə dənizçilik, hərbi iş, ticarət üçün vacib olan dünyəvi elmləri daha artıq cəlb edirdi. Bu proseslər dənizçiliyin və kapitalist istehsalının kütləvi xarakter aldığı İtaliya, İngiltərə, Fransa və İspaniya kimi ölkələrdə daha fəal gedirdi.

Fəlsəfə/İntibah

İntibah dövrü dini və maarifçi ədəbi şərh dövrlərinin sərhədi, keçid dövrüdür. İntibahı şərtləndirən əsas hadisələrdən biri elmlərin, xüsusilə tarixi və təbiət elmlərinin müstəqil fənlər kimi formalaşması idi. Nəticədə təqribən tarixin dünyəvi mənzərəsi ortaya çıxdı. İntibah dahiləri anladılar ki, tarix fatalist yazının yox, insanların, qəhrəmanların və avantüristlərin fəaliyyəti nəticəsi olub. İntibah ədəbiyyatında insanlığın tarixi Allahın iradəsinin tarixi kimi deyil, insanların iradəsinin tarixi kimi yaranmışdır. İntibah dövründə qədim yunan-Roma bütpərəst mədəniyyətinin və tarixinin bərpası baş verdi. Renessans sözü də fransızca bərpa, dirçəltmə deməkdir. Monoteizmin hakimiyyəti şəraitində bütpərəst mədəniyyətin geniş öyrənilməsi və tərcümə edilib yayılması dinin dərin böhranından və cəmiyyətin mənəvi həyatı üzərində total nəzarətin dağılmasından xəbər verirdi. Təsadüfi deyil ki, renessans dövrü təkcə ədəbiyyatda yox, rəssamlıq və heykəltəraşlıqda da, arxitektura və teatrda da özünü göstərdi. İntibah dövründə dini ədəbi dillərin – latın dilinin hökmranlığı də şübhə altına düşdü. Milli kilsələrin inkişafı, sənətləri öyrədən məktəblərin yaranması milli dillərin – ingilis, italyan, ispan, fransız də s. dillərin coşqun inkişafına səbəb oldu. Bu dillər canlı danışıq dilindən qüvvət alır və dünyəvi ədəbi mətn yaradıcılığının təsiri ilə sürətlə zənginləşirdi. Ədəbiyyatda bu dillərin konflikti çoxlu mübahisələr yaratdı.

Milli dillərin inkişafı intibah dövründə müəllif yaradıcılığının çox geniş inkişafının tərs üzü idi. Dini ədəbiyyat Allahla bağlı ideyaların şərhi idi. Şərqin Molla Rumi, Füzuli kimi dahiləri özlərini şair yox, Allaha yaxınlaşmaq, onu dərk etmək elminin – təriqət elminin xidmətçiləri sayırdılar. Onlar Allaha məhəbbət qarşısında sanki müəllif yaradıcılığından imtina edirdilər. Lakin müəllif yaradıcılığı bundan köklü şəkildə fərqlənirdi. Müəllif – iddialı, ilk növbədə şairlik, ədəbi və fəlsəfi yaradıcılıq iddialı şəxsiyyətdir. O bu iddia ilə özünü Allah xidmətçisi deyil, sənət və ədəbiyyat xidmətçisi kimi tanıdır. Amma müəllif ədəbi yaradıcılığı Şekspir, Servantes, Dante, Bokaçço kimi intibah dahilərinin əsərləri ilə insan ehtiraslarının tərcümanı oldu, insanı, onun gücünü, sevgisini və eyni zamanda eybəcərlik və qüsurlarını tərənnüm etdi.

Məhz intibah dövründə ədəbi şərh, estetika, fəlsəfə, qədim tarix müstəqil elmlərə çevrildilər və dini ehkamlardan və sxolastikadan uzaqlaşdılar. İntibah mütəfəkkirlərinin fəaliyyəti, əsərləri maarifçiliyin böyük nümayəndələri Volter, Didro, Monteskiyö və b. üçün örnək oldu. İntibah klassiklərinin əksəriyyəti rahiblər və ya dini təhsilli insanlar idi, lakin sanki tarixi prosesin özü onları dini ehkamlar çərçivəsindən çıxmağa və dünyaya yeni, sağlam dünyəvi nəzərlə baxmağa və bu baxışları təbliğ etməyə sövq etdi. Canlı həyata, insan ehtiraslarına, sevgi və faciələrə maraq intibah dövründə realizmin xüsusi formasını ortaya çıxardı, buna intibah realizmi deyilir.

Dini ədəbiyyat intibah dövründə tam aradan çıxmadı, amma bu ədəbiyyatın yanında əsas qəhrəmanı insan olan ədəbiyyat yarandı. Beləliklə bütün mədəniyyətin mərkəzində Allah ideyası ilə yanaşı duran qəhrəman – iradəli, eyni zamanda tərəddüdlərə və səhvlərə meylli olan insan obrazı çıxdı. Kapitalist istehsalının inkişafı insan cəmiyyətində adi sağlam düşüncənin çəkisini artırırdı, təhsilə dənizçilik, hərbi iş, ticarət üçün vacib olan dünyəvi elmləri daha artıq cəlb edirdi. Bu proseslər dənizçiliyin və kapitalist istehsalının kütləvi xarakter aldığı İtaliya, İngiltərə, Fransa və İspaniya kimi ölkələrdə daha fəal gedirdi.

İntibah kapitalist istehsalına və dünyada xam ərazilərin mənimsənilməsinə ilk başlayan qabaqcıl Avropa ölkələrinin ədəbiyyatlarında başladı. Lakin dini ədəbiyyatdan və dini ədəbi ənənədən uzaqlaşma prosesi uzun tarixi bir dövrü əhatə etmişdir. Qərbi Avropa ölkələrində bu proses XVII-XVIII əsrlərə qədər, müsəlman xalqların ədəbiyyatlarında isə XIX-XX əsrlərdə baş verdi. Ona görə intibah dini dünyagörüşünün ilkin böhranı dövrü sayılır. Lakin bu böhranın ilkin və ən dərindən özünü büruzə verdiyi sahə ədəbiyyat və onun tərkib hissəsi olan ədəbi şərhin fundamental prinsiplərinin yeniləşməsi idi.

Fəlsəfə yüklə

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin

2019-cu il 4 noyabr tarixli 434 nömrəli Qərarı ilə

Fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru elmi dərəcələri barədə diplomların forması

1. Fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru elmi dərəcələri barədə diplomlar Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 11 iyun tarixli 728 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Elmi dərəcələr verilməsi qaydası haqqında Əsasnamə”nin 1.7-ci bəndinə əsasən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası (bundan sonra – Komissiya) tərəfindən həmin elmi dərəcələri təsdiq etmək məqsədilə verilir.

2. Fəlsəfə Doktoru Diplomunun təsviri:

2.1. diplom 195 mm x 285 mm ölçüdə mühafizə nişanlı kağızda çap olunur. Fəlsəfə doktoru diplomu açıq mavi rənglidir;

2.2. diplomun ön tərəfinin sağ yuxarı hissəsində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin rəngli təsviri əks olunur və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin altında “AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI” sözləri, həmin sözlərin altında isə tünd qara rənglə “FƏLSƏFƏ DOKTORU DİPLOMU” sözləri yazılır;

2.3. diplomun digər tərəfinin sol və sağ yuxarı hissələrində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin rəngli təsviri əks olunur, solda Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin altında “FƏLSƏFƏ DOKTORU DİPLOMU ELMİ DƏRƏCƏ HAQQINDA DÖVLƏT SƏNƏDİDİR” sözləri, həmin sözlərin altında isə diplomun seriyası və nömrəsi, sağ aşağı hissəsində “FƏLSƏFƏ DOKTORU ELMİ DƏRƏCƏSİ VERİLMİŞDİR” sözləri yazılır və ondan aşağıda isə möhür yeri və diplomun verilməsinə məsul olan şəxslərin imzası üçün yer saxlanılır;

2.4. mətn Fəlsəfə Doktoru Diplomunun nümunəsində göstərilən formada yerləşdirilir (1 nömrəli əlavə);

2.5. diplom qalın örtüklü xüsusi cilddə yapışdırılmadan təqdim edilir. Cildin üz qabığının yuxarı hissəsində relyeflə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbi, aşağı hissəsində “FƏLSƏFƏ DOKTORU DİPLOMU” sözləri həkk olunur, cildin içərisində isə heç bir qeydiyyat aparılmır. Fəlsəfə doktoru diplomunun cildi tünd göy rənglidir;

2.6. nömrələnmə Fəlsəfə Doktoru Diplomu üçün “FD” (fəlsəfə doktoru) seriyası və beş rəqəmdən ibarət olmaqla, Komissiya tərəfindən ardıcıl olaraq verilir.

3. Elmlər Doktoru Diplomunun təsviri:

3.1. diplom 195 mm x 285 mm ölçüdə mühafizə nişanlı kağızda çap olunur. Elmlər doktoru diplomu açıq çəhrayı rənglidir;

3.2. diplomun ön tərəfinin sağ yuxarı hissəsində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin rəngli təsviri əks olunur, solda Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin altında “AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI” sözləri, həmin sözlərin altında isə tünd qara rənglə “ELMLƏR DOKTORU DİPLOMU” sözləri yazılır;

3.3. diplomun digər tərəfinin sol və sağ yuxarı hissələrində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin rəngli təsviri əks olunur, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin altında “ELMLƏR DOKTORU DİPLOMU ELMİ DƏRƏCƏ HAQQINDA DÖVLƏT SƏNƏDİDİR” sözləri, həmin sözlərin altında isə diplomun seriyası və nömrəsi, sağ aşağı hissəsində “ELMLƏR DOKTORU ELMİ DƏRƏCƏSİ VERİLMİŞDİR” sözləri yazılır və ondan aşağıda isə möhür yeri və diplomun verilməsinə məsul olan şəxslərin imzası üçün yer saxlanılır;

3.4. mətn Fəlsəfə Doktoru Diplomunun nümunəsində göstərilən formada yerləşdirilir (2 nömrəli əlavə);

3.5. diplom qalın örtüklü xüsusi cilddə yapışdırılmadan təqdim edilir. Cildin üz qabığının yuxarı hissəsində relyeflə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbi, aşağı hissəsində “ELMLƏR DOKTORU DİPLOMU” sözləri həkk olunur, cildin içərisində isə heç bir qeydiyyat aparılmır. Elmlər doktoru diplomunun cildi tünd qırmızı rənglidir;

3.6. nömrələnmə elmlər doktoru diplomu üçün “ED” (elmlər doktoru) seriyası və beş rəqəmdən ibarət olmaqla, Komissiya tərəfindən ardıcıl olaraq verilir.

4. Komissiya fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru elmi dərəcələri barədə verdiyi diplomların uçotunu aparır.

5. Diplom Azərbaycan Respublikasının dövlət dilində tərtib edilir.

Yeni Mahnilar

MP3YOUTUBE.AZ | Bizimle elaqe
MP3YOUTUBE.AZ mp3 yuklemek çox asan oldu. Mp3 mahni adini ve ya youtube linki axtaris yerine yazmaqla siz asanliqla mp3 yukleye bilersiniz. MP3YOUTUBE.AZ saytinin yaranması ile youtube mp3 formatında pulsuz mahnı yüklemek de asanlaşdı. Saytda en cox yuklenen mahnilari pulsuz mobil telefonuna yukleye dinleye bilersiniz. istediyiniz zaman mp3 dinle ve yutubdan mahni yukle yutube mp3 yukle. yeni mahnilar 2023 , azeri mahnilar 2023 , turk mahnilari 2023, rus mahnilar 2023 , xarici mahnilar meyxanalar 2023 saytimizda yer almaqdadir.
Her hansı bir videonu YouTube-dan MP3 fayli kimi çevirerek pz cihazınıza yükleye bilersiniz. Youtube-da yayımlanan istenilen mahnını, icmalı, proqramı, bir sözle, youtube-dakı videoları MP3 formatında yalnız audio faylı ve ya MP3 formatında video şeklinde konvertasiya etmekle yükleye bilersiniz. Saytımızda xidmetimiz pulsuzdur. Mp3 mahnilari pulsuz çevire bilersiniz. Bunun üçün YouTube’da yerleşdirilmiş bir videodan istifade ede bilersiniz. Yuxarıdakı axtarış düymesini tıklaya bilersiniz ve videonun bağlantısını bilirsinizse, birbaşa linki kopyalaya ve ya videoları istediyiniz mahnı / musiqi adından axtara bilersiniz. Axtarış düymesini vurduqdan sonra YouTube MP3, axtarış melumatlarınıza uyğun neticeler gösterecekdir. Yüklemek istediyiniz videonu vurun ve MP3-e Çevir metnine vurun. Kompüterinizin ve internetinizin süretine göre saniyeler içinde bir video hazırlanacaq ve kompüterinize ve telefonunuza yüklenmeye hazır olan bağlantı ekranda görünecek. YouTube MP3 Converter saytımızda zererli proqram olmadığı üçün mahnılarınızı ve videolarınızı etibarlı bir şekilde çevire biler. MP3 cevirici size bazarda pulsuz olaraq en yaxşı çevirme xidmetini teqdim edir. Saytımıza daxil olaraq YouTube MP3 Converter xidmetimizden de istifade ede bilersiniz. YouTube MP3 Converter ile telefonunuzda mp3 mahnıları avtomobilinizde dinleye ve dinleye bilersiniz. YouTube MP3 yukleme, mahnıları keyfiyyetli yüklemeye imkan verir.