Mövzunun mənimsənilməsi üçün tövsiyə olunan ədəbiyyat

19
5. H.O.Ocaqov Zəhərli maddələr və onlardan mühafizə (dərs
vəsaiti) Bakı – 1998.
6. Polis Akademiyası kursantları üçün hazırlanmış “Mülki
Müdafiə” fənnindən Mühazirələr Toplusu Bakı – 2015
7. Mülki Müdafiə haqqında Azərbaycan Respubilkasının
Qanunu 30.12.1997
8. Fövqəladə vəziyyət haqqında Azərbaycan Respubilkasının
Qanunu 08.06. 2004
9. Azərbaycan Respubilkasında səfərbərlik hazırlıgı və
səfərbərlik haqqında Azərbaycan Respubilkasının Qanunu
10.06.2005
10. H.О.Оcаqov «Мülki müdafiə (Fövqəladə hallarda həyat
fəaliyyətinin təhlükəsizliyi). Bakı-2010.
11. H.О.Оcаqov, А.İ.Hacıyev. Sabitliyi pozan amillər və
onların nəticələrinin xarakteristikası. Bakı-2003.

Mövzu 2
Fövqəladə hallarda yaranmış şəraitin qiymətləndirilməsi

Vaxt – 6 saat:
Mühazirə – 2
saat:
Seminar məşgələsi – 4
saat:
Mühazirənin qısa məzmunu:
Fövqəladə hallarda yaranmış şəraitin aydınlaşdırılması və
qiymətləndirilməsi.
Radiasiya
şəraitin
aydınlaşdırılması
və
qiymətləndirilməsi. Radiasiya şəraitini qiymətləndirərkən
ərazinin, müəssisənin radioaktiv zəhərlənməsinin miqyası və
dərəcəsinin
təyin
edilməsi.
Radiasiya
şəraitinin
proqnozlaşdırılması. Radioaktiv buludun yayılma sektoru.

H.o.ocaqov fövqəladə hallarda həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi 2010

Azərbaycanın təhsil müəssisələrinə yeni ixtisas daxil edilib: “Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi”. Bu elm sahəsi insanların rahatlığı, həmçinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün yaradılıb.
Təhsil prosesi bu fənlər bloku üzrə aparılır:
– yanğın təhlükəsizliyi;
– fövqəladə hallarda mühafizə;
– texniki sahədə həyat fəaliyyətinin təhlükəsizlik;
– İstehsal və texnoloji proseslər təhlükəsizliyi.
Tələbələr insan, təbiət və iqtisadi obyektləri gözləyən təhlükəni öyrənir və təhlil edir. Təhlükəni yaradan səbəblərin, təhlükənin nəticəsinin aradan qaldırılması, sistem şəkilli analizi təşkil edilir. Ətraf mühitin, insanın və digər obyektlərin müdafiəsi texnologiyası və metodu müəllimlərlə birgə işlənib hazırlanır. Təhsil prosesində ən yeni avadanlıq və texnikadan istifadə edilir və bu da yaxşı təhsil almağa kömək edir.
“Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi” ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr pedaqoji sahədə işləyə, mühəndis kimi fəaliyyət göstərə, həmçinin rəhbər vəzifələrdə çalışa bilər. Fəaliyyət sahəsi: ətraf mühitin mühafizəsi sahəsi, Fövqəladə Hallar Nazirliyi, informasiya texnologiyaları və istehsal.
Daha çox göstər

Ətraflı məlumat

• Форма обучения: Tam vaxt
• Сектор: Azerbaijan

Əlaqəli

Universitet 4

1. Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti
2. Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
3. Azərbaycan Texniki Universiteti
4. Naxçıvan Dövlət Universiteti

Mövzunun mənimsənilməsi üçün tövsiyə olunan ədəbiyyat

Azərbaycan respublikasi daxiLİ İŞLƏr naziRLİYİ polis akademiyasi

Mövzunun mənimsənilməsi üçün tövsiyə olunan ədəbiyyat

Mövzunun mənimsənilməsi üçün tövsiyə olunan ədəbiyyat:
1. Azərbaycan Respubilkasının Konstitusiyası 12 noyabr 1995.
2. “Daxili işlər orqanlarında mülki müdafiənin təşkili və həyata
keçirilən tədbirlər”. (tədris-metodiki vəsait ) Bakı – 2005.
3. H.O.Ocaqov Fövqəladə hallarda həyat fəaliyyətinin
təhlükəsizliyi (dərs vəsaiti). Bakı – 2010.
4. H.O.Ocaqov Fövqəladə hallarda iqtisadiyyat obyektlərinin
dayanıqlığı (dərs vəsaiti). Bakı – 2005.

19
5. H.O.Ocaqov Zəhərli maddələr və onlardan mühafizə (dərs
vəsaiti) Bakı – 1998.
6. Polis Akademiyası kursantları üçün hazırlanmış “Mülki
Müdafiə” fənnindən Mühazirələr Toplusu Bakı – 2015
7. Mülki Müdafiə haqqında Azərbaycan Respubilkasının
Qanunu 30.12.1997
8. Fövqəladə vəziyyət haqqında Azərbaycan Respubilkasının
Qanunu 08.06. 2004
9. Azərbaycan Respubilkasında səfərbərlik hazırlıgı və
səfərbərlik haqqında Azərbaycan Respubilkasının Qanunu
10.06.2005
10. H.О.Оcаqov «Мülki müdafiə (Fövqəladə hallarda həyat
fəaliyyətinin təhlükəsizliyi). Bakı-2010.
11. H.О.Оcаqov, А.İ.Hacıyev. Sabitliyi pozan amillər və
onların nəticələrinin xarakteristikası. Bakı-2003.

Mövzu 2
Fövqəladə hallarda yaranmış şəraitin qiymətləndirilməsi

Vaxt – 6 saat:
Mühazirə – 2
saat:
Seminar məşgələsi – 4
saat:
Mühazirənin qısa məzmunu:
Fövqəladə hallarda yaranmış şəraitin aydınlaşdırılması və
qiymətləndirilməsi.
Radiasiya
şəraitin
aydınlaşdırılması
və
qiymətləndirilməsi. Radiasiya şəraitini qiymətləndirərkən
ərazinin, müəssisənin radioaktiv zəhərlənməsinin miqyası və
dərəcəsinin
təyin
edilməsi.
Radiasiya
şəraitinin
proqnozlaşdırılması. Radioaktiv buludun yayılma sektoru.

20
Radioaktiv
zəhərlənmə
zonalarının sərhədlərinin təyin
edilməsi.
Kimyəvi şəraitin aydınlaşdırılması və qiymətləndirilməsi.
Kimyəvi kəşfiyyatın məlumatları əsasında kimyəvi şəraitin
qabaqcadan öyrənilməsi. Kimyəvi silahın tətbiqi zamanı
qiymətləndirmə qaydalarının ardıcıllığı. Bakterioloji şəraitin
qiymətləndirilməsi.
Bakterioloji şəraitin qiymətləndirilməsinin xüsusiyyətləri.
Müalicə-profilaktik tədbirlərin aparılması qaydaalrı.
Sülh və hərbi xarakterli fövqəladə hallarda Mülki
Müdafiə kəşfiyyatının əsas vəzifələri. Kəşfiyyatın aparılma
qaydaları. Kəşfiyyatın növləri. Xüsusi kəşfiyyatvə onun təşkili.
Fövqəladə hallarda Mülki Müdafiə kəşfiyyatının təşkili və
aparılması qaydaları. Kəşfiyyat planının tərtib etmə qaydaları.
Radiasiya və kimya müşahidəsi postları. Kəşfiyyat qrupunun
fəaliyyəti. Müşahidə və laboratoriya nəzarəti şəbəkəsinin iş
rejimi. Gündəlik iş rejimi. Yüksək hazırlıq rejimi. Fövqəladə
rejim. Mülki müdafiədə istifadə olunan dozimetrik cihazlar.
Doza ölçən cihazların təsnifatı. Kimyəvi kəşfiyyat cihazları.
Qoşun kimyəvi kəşfiyyat cihazı və onun iş prinsipi. Havadakı
zəhərləyici maddələrin təyin edilməsi qaydaları. Tibbi kimyəvi
kəşfiyyat cihazı və onun təyinatı.

H.o.ocaqov fövqəladə hallarda həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi 2010

Həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi elmi biliklərə əsaslanan sahə olaraq, insanların bütün fəaliyyət sahələrində təhlükəli və zərərli faktorlardan mühafizəsinin nəzəri və əməli qaydalarını əhatə edir, onların yaşayış mühitində təhlükəsizliyini və sağlamlığını qorumaq məqsədi güdür. Həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinə daxildir:

• ➝ Məişətdə təhlükəsizlik
• ➝ İstehsalatda təhlükəsizlik
• ➝ Sülh dövründə fövqəladə hadisələr zamanı təhlükəsizlik

Təhükəsizlik texnikası – təhlükəli şəraitdə və ZM (zəhərli maddə) işləyənlərin təsirinin qarşısını alan təşkilatı tədbirlərdən ibarət bir sistemdir. Həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi elə bir şərait və şərtlərdir ki, hansı işçilərin olduğu mühitdə neqativ təsirlər mümkün deyil.

Bu ixtisas sahibi nə işlə məşğul olur? (iş öhdəlikləri)

• ➝ Ölkədə mülki müdafiə işinin təşkili;
• ➝ Ayrı-ayrı istehsalat sahələrində, iqtisadiyyat obyektlərində proseslərin təhlükəsiz görülməsi;
• ➝ Baş verə biləcək fövqəladə halların qarşısının alınması;
• ➝ Baş vermiş fövqəladə hallara çevik reaksiya verilməsi;
• ➝ Bütün təsərrüfatlarda təhlükəsizliyin təmin ediməsi;

Harada bu ixtisasa sahiblənmək olar?

• ➝ Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitei
• ➝ Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
• ➝ Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti (Gəncə şəhəri)
• ➝ Azərbaycan Texniki Universiteti
• ➝ Fövqəladə Hallar Nazirliyi Akademiyası (hərbi)

Bu ixtisas üzrə harada çalışmaq olar?

• ➝ FHN-nin qurumları: Mülki Müdafiə Qoşunlarının hərbi hissələri və şöbələri, Xüsusi Riskli Xilasetmə Xidməti, Böhran vəziyyətlərdə idarəetmə mərkəzləri (ən çox statistika və maarifləndirmə ilə məşğuldurlar);
• ➝ Neft-qaz, tikinti və s. sahələrində: əməyin mühafizəsi mütəxəssisləri, SƏTƏMM (Sağlamlıq Əməyin Təhlükəsizliyi və Ətraf Mühitin Mühafizəsi) mühəndisləri (təhlükəsizlik texnikasına cavabdeh şəxslər).

Bu ixtisas üzrə lazım olan bilik və bacarıqlar (kompetensiyalar)

• ➝ Əsasən, qanunvericiliyi yaxşı bilməlidir (xüsusən də texniki təhlükəsizlik və yanğından mühafizə sahəsində biliklər çox vacibdir);
• ➝ İşlədiyi vəzifəsinə müvafiq olaraq, təlimatları tam dərk etməli və yüksək səviyyədə mənimsəməlidir;
• ➝ Təlim və maarifləndirmə bacarıqları olmalıdır;
• ➝ Əksər hallarda fiziki aktivlik və bu cəhətdən yaxşı hazırlanmış olmalıdır;
• ➝ İlkin tibbi yardım bilikləri mütləq şərtlərdəndir.

İxtisasın gələcəyi

Sahənin gələcəyi indiki vəziyyətinə görə perspektivli görünür. Bu sahə üzrə kadrlara tələb son illərdə artmağa başlamışdır.

Əmək haqqı

Dövlət şirkətlərində orta hesabla əmək haqqı 500-600 AZN-dən başlayır və çox yüksək məbləğə çata bilər. Özəl şirkətlərdə də 600 AZN-dən başlayır. Xarici şirkətlərdə isə bu məbləğ bir az daha yüksəkdir.