Heyvanlar aləminin mənası

Bu məqamı nəzərə alaraq, sistematikanın heyvan və bitki qruplarını sistematik olaraq sıralamaq və təsnif etmək üçün tətbiq olunan bir elm olduğunu vurğulamaq vacibdir.

Azərbaycan ensiklopediyaları

azərbaycan, ensiklopediyaları, azərbaycan, sovet, ensiklopediyası, mündəricat, tarixi, etnoqrafik, ensiklopediyalar, ədəbiyyat, ensiklopediyaları, musiqi, ensiklopdiyaları, ümumi, ensiklopediyalar, biotibbi, ensiklopediyalar, hüquq, ensiklopediyaları, istinadl. Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Mundericat 1 Tarixi etnoqrafik ensiklopediyalar 2 Dil ve edebiyyat ensiklopediyalari 3 Musiqi ensiklopdiyalari 4 Umumi ensiklopediyalar 5 Biotibbi ensiklopediyalar 6 Huquq ensiklopediyalari 7 Istinadlar 8 Hemcinin bax 9 Xarici kecidler Tarixi etnoqrafik ensiklopediyalar Redakte Vesime Ismayilqizi Goranboy ensiklopedik toplu Baki 2000 496 seh Vesime Ismayilqizi Beyleqan ensiklopedik toplu Baki 2010 688 seh Abdulla B Babayev T Novruz bayrami ensiklopediyasi e kitab Baki 2008 Borcali Musviq Borcali ensiklopediyasi 4 cildde Bunyadov Z Dinler teriqetler mezhebler ensiklopedik soraq kitabi Baki Serq Qerb 2007 Eliyeva Rubabe ve b Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Baki Serq Qerb 2007 Mahmudov Y ve b Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi 2 cildde I cild II cild Baki Lider nesriyyati 2004 Sekinin Onlayn Ensiklopediyasi Talibov V Naxcivan ensiklopediyasi 2 cildde I cild II cild Naxcivan 2005 Tapdiqoglu N Lacin rayonu ve onun toponomiyasi qisa ensiklopedik luget Baki Araz 2005 Tapdiqoglu N Semkir rayonu ve onun toponimiyasi qisa ensiklopedik dergi Baki Adiloglu 2005 Tapdiqoglu N Zerdab ensiklopediyasi Baki Genclik 2009 Yaqub Pasa Padar kendinin ensiklopediyasi Baki Zerdabi LTD MMC 2012 Yaqublu Nesiman Mehemmed Emin Resulzade ensiklopediyasi Baki 2013 e kitab Arxivlesdirilib 2015 04 10 at the Wayback MachineDil ve edebiyyat ensiklopediyalari Redakte Anar ve b Celil Memmedquluzade ensiklopediyasi onlayn e kitab Fexreddin Veyselli Dilcilik ensiklopediyasi 2 cildde I cild Arxivlesdirilib 2016 02 10 at the Wayback Machine II cild Baki Mutercim 2005 Tariyel Memmedov Kitabi Dede Qorqud EnsiklopediyasiMusiqi ensiklopdiyalari Redakte Azerbaycan enenevi musiqi atlasi Tariyel Memmedov Mugam Ensiklopediyasi Uzeyir Hacibeyov ensiklopediyasi onlayn e kitabUmumi ensiklopediyalar Redakte Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Azerbaycan Baki 2007 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi NPB Oxu Yukle Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 cildde Baki 1976 Azerbaycan Bioqrafiyalar Ensiklopediyasi 12 cildde Baki 2015 736 seh Muellif bioqrafiyasunas publisist Fikret Nagiyev azerbaycan ingilis ve rus dillerinde Intellektual Ensiklopediya Baki 2018 Muellif bioqrafiyasunas publisist Fikret Nagiyev Heyder Eliyev ve Azerbaycanin huquq muhafize orqanlari ensiklopediyasi Muellif bioqrafiyasunas publisist Fikret Nagiyev Baki Ensiklopediya Nesriyyati 2019 Z Eminov Q Semedov Cografiya ensiklopediyasi Baki 2012 Casioglu Multimedia 736 s iki kitabda R Mehdiyev Azerbaycan qadini ensiklopediyasi Baki 2002 Usaqlar ucun ensiklopediya Geologiya Informatika Kimya Isgender Seklikov Almaz Zeynalova Sagird ucun qisa izahli kimya lugeti I nesr Baki 2004 Isgender Seklikov Almaz Zeynalova Azer Sehlikov Sagird ucun qisa izahli biologiya lugeti Baki 2013 Isgender Seklikov Almaz Zeynalova Sagird ucun qisa izahli kimya lugeti II nesr Baki 2013 Isgender Seklikov Heyvanlar alemi ve onlarin insan heyatinda rolu Baki 2013 Biotibbi ensiklopediyalar Redakte Guler Elekber qizi Heyvanlar aleminin ensiklopediyasi Maarif nesriyyati Huquq ensiklopediyalari Redakte Aqsin Quliyev Huquq ensiklopediyasi 2007 Azerbaycan Respublikasinin Herbi Qanunvericilik Ensiklopediyasi 2013 Simran Hesenov Vergi huququ ensiklopedik luget Baki 2012 Istinadlar RedakteHemcinin bax RedakteXarici kecidler Redakte Vikianbarda Azerbaycan ensiklopediyalari ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycan ensiklopediyalari amp oldid 5981518, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Heyvanlar aləminin mənası

Latınca olaraq da bilinən heyvanlar aləmi Heyvanlar (heyvan) və ya Metazoanlar (metazoa), a onları digərlərindən fərqləndirən müvafiq xüsusiyyətləri bölüşən canlıların məcmusu.

Bu krallığı təşkil edən heyvanlar böyük bir morfoloji və davranış müxtəlifliyinə sahibdirlər, çox hüceyrəli, ökaryotik, heterotrofik varlıqlardır (yəni digər canlılarla qidalanırlar), çoxalması cinsi və muxtar hərəkətdir. Bu səbəbdən heyvanlar, hətta insanlar da çox mürəkkəb orqanizmlərdir.

İndi bu krallığı təşkil edən heyvanlar müxtəlif fil və ya taksonomik təşkilat növlərinə təsnif edilir, ən çox fərqlənən onurğasız heyvanlar (onurğa sütunu yoxdur) və onurğalılar (onurğa və kəllə var) öz növbəsində akkordların filumu.

Bu məqamı nəzərə alaraq, sistematikanın heyvan və bitki qruplarını sistematik olaraq sıralamaq və təsnif etmək üçün tətbiq olunan bir elm olduğunu vurğulamaq vacibdir.

Taksonomiyanın mənasına da baxın.

Heyvanlar aləminə xasdır

Yer planetində növlərinə, hüceyrə tərkibinə və həyata keçirdiyi pəhrizə görə fərqləndikləri üçün fərqlənə bilən çox sayda heyvan var. Əsas xüsusiyyətlər arasında:

Ökaryotlar: hüceyrələri nüvə membranına görə müəyyən bir hüceyrə nüvəsi olan heyvanlar.

Çoxhüceyrəli: bunlar xüsusi funksiyaları olan iki və ya daha çox hüceyrədən ibarət orqanizmlərdir.

Heterotroflar: heyvanlar öz qidalarını istehsal edə bilmədikləri üçün digər canlılardan qida qəbul etməli və qida qəbul etməlidirlər.

Aeroblar: heyvanlar, inkişaf etdikləri boşluqlar olan mühitdən (su, hava, torpaq) əldə etdikləri oksigeni, hətta dərilərindən belə nəfəs alır.

Çoxalma: heyvanlar cinsi olaraq çoxalır, buna görə də kişi və qadın adlanan cinsiyyət hüceyrələri var. Ancaq bəzi omurgasızlar da var ki, çoxalması aseksualdır, yəni mitoz yolu ilə.

İnkişaf: Heyvanlar növlərinə görə müxtəlif yollarla inkişaf edə və doğula bilər. Bəzi heyvanlar ovipar (onlar inkişaf edir və yumurtadan çıxır), canlı (birbaşa inkişaf edir və anadan çıxır) və ovovivipar (yumurtalar doğuşa qədər dişi daxilində qalır).

Toxumalar və orqanlar: heyvanların fərqli və ixtisaslaşan hüceyrə toxumalarına sahib olduqlarını, dolayısıyla canlıların dəri, əzələlər, orqanlar, sinir uçları, həzm sistemi və sinir sistemi və s.

Simmetriya: simmetrik, digərləri olmayan heyvanlar var, bu onların fiziki quruluşundan asılıdır. Məsələn, insanlar ikitərəfli bir simmetriyaya, yəni iki tərəfə, sola və sağa sahibdirlər.

Bütün tərəflər heyvanın mərkəzindən başlayaraq simmetrik olduğu üçün xarakterizə olunan radial simmetriya da var. Bununla yanaşı, simmetriyası olmayan digər heyvanlar da var, məsələn, dəniz süngəridir.

Heyvanlar aləminin təsnifatı

Heyvanların təsnifatı onurğalılar və onurğasızlar olan iki vacib qrupa bölünür.

Onurğalı heyvanlar

Onurğalı heyvanlar, onurğalı heyvanlara nisbətən daha az olan onurğalı heyvanlardır.Bu heyvanlar akkord filomunun bir hissəsidir və 5 sinifə bölünürlər, yəni bunlardır:

BalıqSuda yaşayırlar, solungaçlardan nəfəs alırlar, yumurtalıqlı və soyuq qanlıdırlar.

Amfibiyalar: quadrupeds və bəzilərinin quyruqları var. Su yaxınlığında yaşayırlar, yumurtalıq və soyuq qan var.

SürünənlərNəfəs almaq üçün ciyərləri var, soyuqqanlı və yumurtalıqdır.

Quşlar: Dörd əzası var (iki qanad və iki ayaq), qanadları olsa da, hamısı uça bilmir. İsti qanlı və yumurtalıdırlar.

Məməlilər: Dörd əzası var, isti qanlıdırlar, ana bətnindən doğulurlar.

Onurğasız heyvanlar

Onurğasız heyvanlar, onurğalı və ya sümüklü olmaması, çoxhüceyrəli və sayca onurğalı heyvan olması ilə xarakterizə olunur.

Parlaq: süngər.

Birləşdirir: meduza və poliplər.

Qurdlar: annelidlər, nematodlar və yassı qurdlar.

Ekinodermlər: ulduzlar və dəniz kirpiləri.

Mollusks: sefalopodlar, iki tərəfli və qastropodlar.

Artropodlar: böcəklər, araknidlər, xərçəngkimilər və miriapodlar.

Heyvanlar aləmi və bitki aləmi

Elmi adı ilə də tanınan bitki aləmi bitki, ototrofik orqanizmlər (öz qidalarını istehsal edən) ilə xarakterizə olunur, yəni günəş işığı ilə fotosintez prosesini həyata keçirirlər və öz növbəsində heyvanlar aləminin heterotrofik orqanizmlərini, göbələkləri və bakteriyalarını qidalandırırlar.

Heyvan və bitki hüceyrəsinə də baxın.

Bitkilər, yosunlar, çiçəklər, meyvələr, kollar, toxumlar və digərləri bitki aləminin bir hissəsidir.

Bitki səltənəti də insan həyatı üçün vacibdir, paltar hazırlamaq üçün qida və parçalar verir, evlərin inşası üçün ağac və s.

• Kingdom plantae
• Təbiətin krallıqları
• Krallıq

Heyvanlar aləmi

Təbiəti öyrənmək üçün bölünən bir sıra taksonomik kateqoriyalardan istifadə olunur canlı varlıqlar qrup şəklində. Bu kateqoriyaların hər biri ortaq xüsusiyyətlərə malik olan varlıqları qruplaşdırır.

Ənənəvi taksonomik kateqoriyalar seriyası aşağıdakılardır (ən ümumidan ən konkretə):

Domen – Krallıq – Filum və ya bölgü – Sınıf – Sifariş – Ailə – Cins – Növlər

Yəni krallıqlar çox geniş bölmələrdir.

Krallıqlar nədir?

• Animalia: Hərəkət qabiliyyəti olan, xloroplast və ya hüceyrə divarı olmayan, embrional inkişafa sahib olan varlıqlar. Ökaryotik orqanizmlərdir.
• Plantae: Hərəkət qabiliyyəti olmayan, hüceyrə divarları böyük ölçüdə sellülozdan ibarət fotosintetik canlılar. Ökaryotik orqanizmlərdir.
• Göbələklər: Əsasən xitindən ibarət hüceyrə divarları olan varlıqlar. Ökaryotik orqanizmlərdir.
• Protista: Əvvəlki üç krallıqda təsnif edilməsinə imkan verəcək xüsusiyyətlərə cavab verməyən bütün ökaryotik orqanizmlər. Ökaryotik hüceyrələr, nüvəni hüceyrənin qalan hissəsindən fərqləndirən hüceyrələrdir.
• Monera: Prokaryotik varlıqlar, yəni hüceyrələri fərqlənmiş nüvəsi olmayan insanlar.

Həmçinin bax: Hər Krallığın 50 Nümunəsi

Heyvanlar aləminin xüsusiyyətləri

Heyvanlar aləmi (Animalia) müxtəlif xüsusiyyətlərə cavab verən müxtəlif orqanizmləri birləşdirir:

• Ökaryotik hüceyrələr: Bu hüceyrələrin nüvəsi bir hüceyrə membranı ilə sitoplazmadan ayrılır. Başqa sözlə, genetik məlumat sitoplazmadan ayrılır.
• Heterotroflar: Digər canlılardan gələn üzvi maddələrlə qidalanırlar.
• Çoxhüceyrəli: Bunlar iki və ya daha çox hücrədən ibarət olanlardır. Bütün heyvanlar milyonlarla hüceyrədən ibarətdir.
• Doku: Heyvanlarda hüceyrələr toxuma adlanan mütəşəkkil strukturlar meydana gətirir. Onlarda hüceyrələrin hamısı bərabərdir və müntəzəm olaraq paylanır. Onların fizioloji davranışları əlaqələndirilir. Bir toxumanın hüceyrələri eyni embrion mənşəyini paylaşır.
• Hərəkət qabiliyyəti: Digər canlılardan (bitki və ya göbələklərdən) fərqli olaraq, heyvanlar bədənlərində hərəkət etməyə imkan verən anatomik quruluşlara sahibdirlər.
• Kloroplast olmadan hüceyrə divarları: Bitkilərin fotosintez aparmasına imkan verən maddədir. Heyvanlarda xloroplast olmadığı üçün digər canlılarla (heterotroflar) qidalanmalıdır.
• Embriyonik inkişaf: Tək bir zigotadan (bir kişi cinsiyyət hüceyrəsi və bir qadın cinsiyyət hüceyrəsinin birləşməsindən yaranan hüceyrə), embrional inkişaf, bütün orqanizm meydana çıxana qədər hüceyrələrin çoxalmasına və çoxluğu ilə başlayır. fərqli hüceyrələr, toxumalar, orqanlar və sistemlər.

• Avtotrof və heterotrof orqanizmlər nədir?

Heyvanlar aləminin nümunələri

1. İnsan (Homo Sapiens): Filum: akkordat. Subfilum. Onurğalı. Sinif: məməli. Sifariş: Primate.
2. Qarışqa (Formicidae): Filum: artropod. Subfilum: Hexapod. Sinif: böcək. Sifariş: hymenoptera.
3. Eoperipatus totoro: filum: məxmər qurdu. Sinif: udeonychopohora. Sifariş: Euonychophora. Peripatidae ailəsi.
4. Arı (antofil). Filum: artropod. Sinif: böcək. Sifariş: hymenoptera.
5. Ev pişiyi (felis silvestris catus). Kənar: kordat. Subfilum: onurğalı. Sinif: məməli. Sifariş: ətyeyən. Ailə. Pişik.
6. Fil (elephantidae): Filum: akkordat. Subfilum: onurğalı. Sinif: məməli. Sifariş: proboscidean.
7. Timsah (crocodylidae): Filum: akkordat. Sinif: Sauropsido. Sifariş: Timsah.
8. Kəpənək (lepidoptera): filum: artropod. Sinif: böcək. Sifariş: Lepidoptera.
9. Sarı clam (mactroid yellowdesma). Filum: mollusk. Sinif: ikibaşlı. Sifariş: Veneroid.
10. Qızıl balıq (Zəbur): Filum: akkordat. Subfilum: onurğalı. Sifariş: salmoniformes.
11. Okean delfini (delphinidae). Kənar: kordat. Sinif. Məməli. Sifariş: cetacean.
12. Dəvəquşu (struthio camelus). Kənar: kordat. Sinif: pr. Sifariş: struthioniforme.
13. Pinqvin: Kənar: kordat. Sinif: prospekt Sifariş: sphenisciforme.
14. Boa: kənar: Cordate. Sinif: sauropsid. Sifariş: squamata.
15. Yarasa (chiropter): kənar: akkordat. Sinif: məməli. Sifariş: chiroptera.
16. Qurd (lumbrícido): filum: annelid. Sinif: klitellata. Sifariş: haplotaxida.

Sizə xidmət edə bilər:

• 100 Onurğalı Heyvanlara Nümunə
• Onurğasız Heyvanların 50 Nümunəsi
• Canlı Heyvanlar nədir?
• Yumurtalı Heyvanlara Nümunələr

Heyvanlar aləminin bölünməsi

Heyvanlar aləmi öz növbəsində fila adlanan böyük qruplara bölünür:

• Akantosefala (Acanthocephalus): parazit qurdlar (qidanı digər canlı heyvanlardan alırlar). Tikanlı bir “başı” var.
• Acoelomorpha (Acelomorphs): həzm sistemi olmayan selofan qurdlar (qatı, boşluqlar olmadan).
• Annelida (Annelidlər): gövdəsini halqalara bölən coelomed qurdlar (boşluqları olan).
• Arthropoda (eklembacaklılar): bir xitin ekzoskeletinə (karapas və ya bənzər bir quruluşa) və birləşmiş ayaqları var
• Brachiopoda (Brachiopods): Ağzını əhatə edən çadırları olan yuvarlaq bir orqandır olan loptofora sahibdirlər. İki valflı bir qabığı da var.
• Bryozoa (Bryozoans): tentakulyar tac xaricində lofofor və anus var.
• Chordata (Chordate): Notochord adlanan bir kordon və ya dorsal sütuna sahibdirlər. Embrional mərhələdən sonra itirə bilərlər.
• Cnidaria (Cnidarians): cnidoblastlara (müdafiə maddələri ifraz edən hüceyrələrə) sahib olan diblastik heyvanlar (emodional inkişafını mezodermasız bitirirlər).
• Ktenofora (Ktenoforlar) koloblastlı diblastik heyvanlar (qidanı tutmaq üçün hüceyrələr)
• Sikliofora (Sikloforlar): siliya ilə əhatə olunmuş dairəvi ağızlı (nazik, tükə bənzər əlavələr) yalançı heyvanlar (mezodermal olmayan mənşəli ümumi boşluğu olan heyvanlar)
• Ekinodermata (Echinoderms): “tikanlı dəri” heyvanları. Pentaradiat simmetriyasına (mərkəzi simmetriya) və əhəngli parçalardan ibarət xarici skeletə malikdirlər.
• Echiura (Equiuroideos): probos və “tikan quyruğu” olan dəniz qurdları
• Entoprocta (entoproctos): tentakulyar tacı (anus) olan anuslu lofoforlar (daxili anus)
• Gastrotrichia (gastrotricos): sünbül və iki yapışqan quyruq borusu olan yalançı heyvanlar.
• Gnathostomulida (gnathostomulids): onları digər heyvanlardan fərqləndirən xarakterik çənələri olan heyvanlar.
• Hemchordata .
• Kinorhyncha (quinorhincs): geri çəkilə bilən başı və bədəni parçalanmış yalançı heyvanlar.
• Loricifera (Lorociferous): qoruyucu bir təbəqə ilə örtülü yalançı heyvanlar.
• Mikroqnatozoa (mikroqnatozoa): mürəkkəb çənələri və genişlənə bilən döş qəfəsi olan psevdokelomatlar.
• Mollusca (mollusklar): yumşaq bədənli heyvanlar, radula olan və qabıqla örtülmüş ağızlar.
• Mikozoa (miksozoa) mikroskopik parazitlər. Müdafiə maddələrini ifraz edən qütb kapsulaları var.
• Nematoda (nematodlar): xitin kutikula olan psevdokelomated qurdlar.
• Nematomorpha (nematomorflar) nematodlara bənzər parazitar qurdlar
• Nemerte (Nemerteans): genişlənə bilən proboz ilə selofan qurdlar (boşluq yoxdur, möhkəm bədən).
• Onikofora (məxməri qurdlar): xitin dırnaqları ilə bitən ayaqları olan qurdlar.
• Ortonektid (orthonrectidae): kirpikli parazitlər (tükə bənzər əlavələr)
• Phoronida (phoronids): boru şəklində qurdlar və U şəklində bağırsaq.
• Plakozoa (plazozanlar): sürünən heyvanlar
• Platyhelminthes (yastı qurdlar): kirpikli, anus olmadan qurdlar. Onların çoxu parazitdir.
• Pogonophora (pogonophos): geri çəkilə bilən başı olan boru şəkilli heyvanlar.
• Porifera (süngərlər): parazoanlar (əzələləri, sinirləri və ya daxili orqanları olmayan heyvanlar), bədənində nəfəsalma məsamələri olan, müəyyən simmetriyası olmayan.
• Priapulida (priapulidlər): papilla ilə əhatə olunmuş genişlənə bilən bir proboz ilə psevdokoelomat qurdlar.
• Rombozoa (rombozoa): az hüceyrədən ibarət parazitlər.
• Rotifera (rotifers): kirpik tacı ilə pseudocoelomates.
• Sipunkula (sipunculid) tentacles ilə əhatə olunmuş ağızları olan coelominated qurdlar.
• Tardigrada (su ayıları): səkkiz pəncəli ayaqları və ya vantuzları olan seqmentli magistral.
• Xenakoelomorf (xenoturbellids): kirpikli deuterostomöz qurdlar.