Köhnə fotoşəkilləri necə bərpa etmək olar

ICloud Foto Kitabxanası şəkilləriniz üçün böyük bir yedekdir. Dropbox və ya Box kimi cloud storage xidmətlərindən də bir az fərqlənir. Bütün cihazlarınızı bütün şəkilləri avtomatik olaraq yükləmək əvəzinə, bir çox saxlama yerini saxlaya biləcək iPhone və ya iPad-də optimallaşdırılmış versiyaları yükləyə bilərsiniz.

ICloud Fotolarınıza necə daxil olmaq olar

Apple-ın fotoşəkil paylaşımında ilk cəhdinə ” Photo Stream ” adı verildi və onun perksi olmasına baxmayaraq, Apple-un olmayan cihazları üçün çox asandır. Apple iCloud Foto Kitabxanası ilə düzəldilmişdir ki, bu da buludda foto və videoların saxlanması və iOS cihazlarından, Mac və hətta Windows əsaslı kompüterlərindən istifadə etmək imkanı verir.

ICloud Foto Kitabxanası şəkilləriniz üçün böyük bir yedekdir. Dropbox və ya Box kimi cloud storage xidmətlərindən də bir az fərqlənir. Bütün cihazlarınızı bütün şəkilləri avtomatik olaraq yükləmək əvəzinə, bir çox saxlama yerini saxlaya biləcək iPhone və ya iPad-də optimallaşdırılmış versiyaları yükləyə bilərsiniz.

Sizin iCloud Photos sizin iPhone və iPad haqqında necə daxil olmaq üçün

iCloud Drive, Apple’ın Dünya Çapında Geliştirici Konfransı zamanı elan edildi. Apple Inc.

Sizin iCloud Foto Kitabxananıza iPhone və ya iPad-də daxil olmaq Şəkillər app açılması kimi sadədir. Cihazınız üçün iCloud Foto Kitabxanasına açılacaq, ancaq keçid çəkildikdən sonra iCloud şəkilləri cihazınızdakı fotoların yanında Koleksiyonlar görünüşündə və Bütün Foto albomunda göstərilir.

Amma burada yaxşı olur: Fotoşəkillər sizin görüntülərinizi görüntüləmək və ya video xatirələrdən çıxarmaq üçün böyük bir tətbiqdir, amma əslində, şəkillərinizi və videolarınızı digər cihazlara göndərmək üçün istifadə edə biləcəyiniz böyük sənədlər kataloqu. Share düyməsini E-poçt mesajına, mətn mesajına kopyalamaq, onu AirDrop-dan istifadə edərək yaxınlıqdakı bir cihazda göndərmək və ya Dropbox və ya Google kimi digər bulud-əsaslı xidmətlərə saxlamaq üçün istifadə edərkən istifadə edə bilərsiniz.

Bu xüsusiyyət yeni Dosyalar proqramı ilə əl-ələ keçir. Paylaş menüsündəki ” Fayllara saxla . ” seçimini yaparsanız, faylları qurduğunuz hər hansı bir xidmətə saxlaya bilərsiniz və eyni anda birdən çox fayl saxlaya bilərsiniz. Bir iPad varsa , eyni zamanda Faylları və Fotoşəkillərini yetişdirmək və Dosyalar’dan Dosyalar’a sürükle ve bırak resimleri görüntüleyebilirsiniz.

Sizin Mac-də iCloud Fotolarınıza necə daxil olmaq olar

Bir iPhone, iPad və Mac sahibi olan gözəllik bütün qurğularla necə yaxşı işləyir. Mac şəkillərinin tətbiqi iCloud Foto Kitabxanasındakı şəkilləri görmək üçün ən qısa yoludur. Şəkillər iPhone və ya iPad-də Photos tətbiqində necə təşkil olunduğuna bənzər kolleksiyalarda saxlanılır və hətta şəkillərdən və videolardan yaradılan Xatirələri izləyə bilərsiniz.

Sizin iOS cihazınızdakı şəkillərə bənzəyirlər ki, Mac-da olan Fotolar proqramı bir sənəd qovluğu kimi fəaliyyət göstərir. Siz Photos tətbiqindən Mac-da hər hansı digər bir qovluğa sürükleyip-düşürə bilərsiniz və hətta onları Microsoft Word və ya Apple’s Pages sözcük prosessoru kimi digər tətbiqlərə buraxa bilərsiniz.

ICloud Photo Library şəkillərinizi Mac-da Photos tətbiqində görmürsəniz, xüsusiyyətləri ayarlarda aktiv olduğunuzdan əmin olun.

• Mac ekranının yuxarı sol tərəfindəki Apple simgesini menyu çubuğuna daxil edin.
• Siyahıdan Sistem Tercihləri’ni seçin.
• Əsas Sistem Tercihləri menyusundan iCloud- a basın.
• Fotoğrafların yanında bir onay işareti yoxdursa, onu yoxlayın. Siz artıq bunu etmədiyiniz təqdirdə iCloud hesabınıza daxil olmağı tələb edə bilərsiniz. Sizdən də iCloud parametrlərini təsdiqləməyiniz tələb oluna bilər.
• Fotoların sağ tərəfindəki Seçimlər düyməsini basın. Bu, iCloud Photo Library, My Photo Stream və iCloud Şəkil Paylaşımını bu seçimlərin yanında olan onay qutularını tıklayabileceğiniz bir ekrana gətirəcək. ICloud Foto Kitabxanasının seçimi iCloud Photos-a Şəkillər tətbiqində göstərilməlidir.

Windows’daki iCloud Fotolarınıza necə giriş əldə edə bilərsiniz

Windows 10-un ekranı

Bir Windows-based laptop və ya masaüstünüz varsa, narahat olmayın. Windows’dakı iCloud Foto Kitabxanasına çıxmaq həqiqətən çox asandır, ancaq əvvəlcə iCloud-a PC-yə yüklənməlidir. Bir çoxumuz bunu iTunes ilə birlikdə quraşdırdıq, ancaq iCloud fotoşəkillərinizə daxil olmaqda çətinlik çəkdiyiniz halda, iCloud-u yükləmək üzrə Apple-ın istiqamətlərindən istifadə edə bilərsiniz.

Windows kompüterinizdə iCloud-da quraşdırılmış bir fayl explorer pəncərəsini açaraq iCloud photos əldə edə bilərsiniz. PC’nizdeki başqa sənədlərə və ya fayllara daxil olmaq üçün nə edəcəyiniz ilə eyni. Üstünə, Masaüstü altında, iCloud Photos görəcəksiniz. Bu qovluq iCloud Photos’ı üç kateqoriyaya bölür:

• Yükləmələr iPhone və ya iPad-də çəkdiyiniz şəkillərdir. Bunlar avtomatik olaraq PC-yə yüklənməlidir.
• Yükləmə şəkilləri iOS cihazınıza yükləmək üçün istifadə etdiyiniz qovluqdur. Buradan kopyaladığınız hər hansı bir şəkil sizin iPhone və ya iPad-də olacaq.
• Paylaşılan iCloud-da mövcud olan hər hansı bir Paylaşılan Foto Albomuna çıxışı təmin edir. Paylaşılmış foto albomlarınız böyükdür, çünki siz onları dostları və ailə ilə bölüşə bilərsiniz.

Hər hansı bir veb-brauzerdə iCloud şəkillərinizə necə giriş imkanı verir

ICloud web interface anında iPhone və iPad istifadəçiləri üçün tanınacaq. ICloud.com saytının ekranı

ICloud Foto Kitabxananız da iCloud tətbiqini Windows PC-yə yükləmək istəmədiyiniz təqdirdə internetdə də mövcuddur. Dostunuzun PC-də iCloud photos əldə etmək üçün veb versiyasını da istifadə edə bilərsiniz. Bu metod həmçinin bir çox Chromebook ilə uyğun gəlir.

• ICloud hesabınıza www.icloud.com saytından daxil olun.
• ICloud veb saytı bir iPhone və ya iPadə bənzəyir. Proqramın web-based versiyasını başlatmaq üçün Sadəcə Foto simgesini vurun.
• Bütün iCloud Şəkil Kitabxanasını videoları da daxil edə bilərsiniz.
• Buluta işarə edən bir ox ilə bir bulud kimi görünən düyməni basaraq fotoşəkillər yükləyə bilərsiniz.

Android Smartphone / Tablet-də iCloud Photos-a necə giriş imkanı

Chrome brauzerinin ekranı

Təəssüf ki, iCloud veb saytı Android cihazlarla uyğun deyil. Buna bir həll var, ancaq fotolarınıza yalnız çox məhdud bir giriş təmin edir. Bu oyun üçün, Chrome-nun bir çox Android qurğusunda standart brauzer olan istifadə etməsi lazımdır.

• Chrome’u www.icloud.com saytına gedin.
• Brauzerin dəstəklənməməsi barədə bir mesaj görəcəksiniz. Chrome ekranının yuxarı sağ küncündə menyu düyməsinə toxunun. Bu üç şaquli nöqtə olan düyməsidir.
• Desktop saytına vurun.
• ICloud veb səhifəsi yenidən yüklənəcək və siz normal olaraq daxil ola bilərsiniz.
• Foto simgesini vuraraq bəzi fotoşəkillərə daxil ola bilərsiniz, amma təəssüf ki, bu saytın bu hissəsi Android-də yaxşı işləmir. Əsas pəncərəni görə bilərsiniz, lakin əraziləri fotoşəkilləri ilə hərəkət edə bilməzsiniz. Bu, sizi foto albomlara və ekrandakı fotolara məhdudlaşdırır. Gördüyünüz neçə fotoşəkil və bu həll müddətinin nə qədər yaxşı olacağı xüsusi Android cihazınıza bağlı olacaq.
• Xüsusi şəkilləri görmək üçün bir hiylə, iPhone və ya iPad-də bir albom yaratmaq və həmin fotoşəkilləri daxil etməkdir. Və sonra Android cihazında sadəcə yeni yaradılan albomu seçin.

Köhnə fotoşəkilləri necə bərpa etmək olar

Çap edilmiş fotoşəkillər hekayədəki qiymətli xatirələri və anları tutan zərif obyektlərdir. Çox vaxt köhnə şəkillər unikaldır, ona görə də onların zədələndiyini aşkar etmək xüsusilə ürəkaçan ola bilər. Fotoşəkillər illərlə nəmə, suya, günəş işığına və kirə məruz qalaraq çoxlu zərər verə bilər. Bəzən hətta yeni fotoşəkilləri səhv saxlamaq belə zərərlə nəticələnə bilər. Şəkilləri bərpa etmək üçün seçimlərinizi bilmək, onları evdə necə təmir edəcəyinizi öyrənmək və daha sonra fotoşəkilləri düzgün saxlamaq fotoşəkillərinizin gələcək nəsillər üçün saxlanmasına kömək edə bilər.

addım

Metod 1/3: Kiçik fotoşəkil zədələnməsinin rəqəmsal şəkildə düzəldilməsi

Məqaləni yükləyin

1. Rəqəmsal bərpa üçün düzgün avadanlıq alın. Ev kompüteriniz üçün yüksək keyfiyyətli skaner və foto redaktə proqramının satın alınması evdə rəqəmsal bərpanı aktivləşdirməyə kömək edə bilər. Photoshop kimi foto redaktə proqramına və saniyədə yüksək dpi şəkilləri və ya nöqtələri skan edə bilən yüksək keyfiyyətli skanerə investisiya qoyun. kvadrat metr. Dpi nə qədər böyük olarsa, skaner bir o qədər çox təfərrüat əldə edə bilər. Əksər fotoşəkillər üçün 300 dpi tövsiyə olunur.
   • Şəklin aydın görünməsini təmin etmək üçün skanerinizdəki şüşənin mümkün qədər təmiz olduğundan əmin olun.

• Parlaqlıq səviyyəsinin artırılması qaranlıq fotoşəkili daha parlaq etməyə kömək edə bilər və ya kontrastı artırmaqla yuyulmuş, solğun bir şəkil əldə edə bilərsiniz.
• İstənməyən rəng tonlarını silmək üçün rəng sürgüləri ilə oynayın.
• Yaratdığınız hər versiyanı fərqli fayl adı altında saxlayın ki, hər bir versiyanı daha sonra müqayisə edə və ən yaxşı bərpanı seçə biləsiniz.
• Bəzi fotoşəkil redaktə proqramlarında fotoşəkilləri redaktə etmək üçün istifadə edə biləcəyiniz avtomatik parametrlər var, digərləri isə əl ilə düzəlişlər tələb edir.

• Bütün şəkil üçün pəncərəni açıq saxlayın ki, dəyişiklikləri edərkən onları müşahidə edə biləsiniz.

Metod 2/3: Köhnə fotoşəkillərin əl ilə bərpası

1. Şəkillərinizi təmizləyin. Köhnə fotoşəkilinizin üzərində kir, qum və ya qalıq varsa, şəkli əl ilə təmizləyə bilərsiniz. Rezin əlcəklər taxın və yumşaq bir fırça və ya yumşaq dişli diş fırçası ilə kirləri yumşaq bir şəkildə təmizləyin. Böyük miqdarda kir varsa, fotoşəkili ilıq axan suyun altında yumşaq bir şəkildə yaxalamaq olar. Kiri yumşaq bir şəkildə silmək üçün barmağınızdan istifadə edin, lakin şəkli cızmamaq üçün diqqətli olun. Şəkili narahat olmayan qaranlıq yerdə qurutun. Şəkli qurutmaq üçün paltar sancağı ilə məftil üzərində kəsə və ya şəkli üzü yuxarı olan qəzet və ya dəsmala qoya bilərsiniz.
   • Təmizləmə zamanı şəkil qırmızı, sarı və ya ağa çevrilirsə, bu, peşəkar qayğıya ehtiyac olduğunun göstəricisi ola bilər. Şəkil evdə düzəltmək üçün çox zədələnmiş ola bilər.
2. Birlikdə oturan fotoşəkilləri ayırmaq üçün sudan istifadə edin. Bir yerdə oturan fotoşəkil yığını tapsanız, onları bir-birindən ayırmayın. Bunun əvəzinə onları distillə edilmiş suda isladın. Fotoşəkillər jelatinlə örtülmüşdür. Suya qoyulduqda jelatin yumşalır və fotoşəkilləri daha asan ayırmaq olar.
   • Yerli ərzaq mağazanızdan və ya aptekinizdən bir şüşə distillə edilmiş su alın. Suyu otaq temperaturunda saxlayın və fotoşəkillərinizi batırmaq üçün kifayət qədər böyük bir qaba tökün. Onları üzü yuxarı qoyun və 20-30 dəqiqə suda isladın. Şəkilləri yumşaq bir şəkildə itələmək üçün barmaqlarınızdan istifadə edin və ya fotoşəkilləri ayırmaq üçün rezin spatuladan istifadə edin. Şəkil tərəfi yuxarı olan bir dəsmalla qurudun. Kənarlarına kitab və ya jurnal qoyun ki, quruyanda bükülməsin.
3. Şüşəyə yapışmış fotoşəkilləri istiliklə çıxarın. Şüşəni çıxarmağa çalışmazdan əvvəl şəklin surətini çıxardığınızdan əmin olun. Şəkili qızdırmaqla şüşəni çıxara bilərsiniz. Çapın arxasından 4-5 düym məsafədə saç qurutma maşınını saxlayın. Bir neçə dəqiqədən sonra şəklin künclərindən birini qaldırmağa çalışın və yavaş-yavaş şəkli geri çəkin.
4. Yırtığı turşusuz lentlə düzəldin. Turşu olmayan lentdən istifadə edərək cırılmış fotoşəkili qoruya və ya düzəldə bilərsiniz. Turşu yapışqanlı adi lent zamanla fotoşəkili zədələyə bilər.Şəkillərinizi təmir etmək və qorumaq üçün ofis ləvazimatlarında və ya dəftərxana ləvazimatlarında arxiv lenti və ya akril yapışqanlı lent axtarın. Kiçik lent parçaları kəsin və yırtığı fotoşəkilin arxasına yapışdırın.
5. Cırıq şəkli düzəltmək üçün təmir zolağından istifadə edin. Cırıq fotoşəkil, turşusuz yapışqan ilə bərkidilmiş turşusuz kağız zolağı ilə də təmir edilə bilər. Bunları sənətkarlıq mağazasında və ya ofis ləvazimatları mağazasında almaq olar. Kağız zolağına az miqdarda yapışqan tətbiq edin və şeridi fotoşəkilin arxasındakı yırtığın üzərinə basın. Həddindən artıq yapışqan pambıq çubuqla çıxarın. Şəklin üzü aşağı bir dəsmalla qurumasına icazə verin və kənarların bükülməməsi üçün şəklin üstünə kiçik bir kitab kimi çəki qoyun.
6. Kıvrılmış kənar fotoşəkillər üçün nəmləndirici kamera yaradın. Əgər bükülmüş köhnə fotoşəkiliniz varsa və ya kənarları qıvrılırsa, şəkli evdə hazırlanmış nəmləndirici kameraya yerləşdirərək qıvrımları buraxa bilərsiniz. Bu kamera quru, kövrək fotoşəkilə suyu yenidən daxil edir, bu da qıvrım kənarların rahatlamasına və sərbəst buraxılmasına imkan verir.
   • Plastik saxlama qabını otaq temperaturunda bir neçə düym su ilə doldurun. Konteynerə bir ızgara qoyun və üst hissəsinin batırılmadığından əmin olun. Şəkli stendin üstünə qoyun və kameranı qapaq ilə bağlayın. Bir neçə saat oturmasına icazə verin. Şəkli müntəzəm olaraq yoxlayın və şəkildəki bütün su muncuqlarını silin. Bir neçə saatdan sonra, qıvrımlar rahatlaşarsa, fotoşəkili çıxarın və üzünü dəsmalla qurutun. Şəkli ləkə kağızı və ya perqament kağızı ilə örtün və quruyanda şəkli kitabla çəkin.
7. Bir mütəxəssisdən kömək istəyin. Əgər fotoşəkil çox zədələnmişsə, çox köhnədirsə və ya çox incədirsə, onu peşəkar şəkildə çəkməyi düşünə bilərsiniz. Mütəxəssislər nəinki yarılmış, ləkələnmiş və ya su və ya günəş işığı ilə zədələnmiş fotoşəkilləri bərpa edə bilərlər, həm də fotoşəkilin ümumi keyfiyyətini və rəngini rəqəmsal olaraq artıra bilərlər. Bir çox xidmətlər onlayn mövcuddur. Peşəkar fotoşəkilinizi qiymətləndirəcək və zərərdən və tələb olunan işin miqdarından asılı olaraq sizə qiymət təklif edəcək.
   • Peşəkar xidmətlərin əksəriyyəti fotoşəkilin rəqəmsal surətindən işləyir və orijinalı toxunulmaz və təhlükəsiz edir. Bərpa edilmiş şəkil və orijinal şəkil sizə qaytarılacaq.

Metod 3/3: Şəkillərinizin saxlanması

1. Şəkilləri iqlimə nəzarət edən mühitdə saxlayın. Fotoşəkillər havada su, günəş işığı, istilik və nəmlik təsirindən zədələnə bilər. Rütubət fotoşəkilləri bir-birinə yapışdıra bilər, yüksək temperatur isə fotoşəkilləri çox kövrək edə bilər. Fotoşəkillərinizi aşağı rütubətli, birbaşa günəş işığına məruz qalmayan və həddindən artıq temperatur dalğalanmaları olmayan bir mühitdə saxlayın. İdeal olaraq, temperatur 75 ° Fahrenheit-dən aşağı olmalıdır.
   • Fotoşəkilləri isti tavanda və ya qarajda və ya zirzəmidə saxlamayın. Fotoşəkillərinizi yataq otağı və ya qarderob kimi evin temperaturu idarə olunan hissəsində saxlayın.
2. Şəkilləri fayl qutularında və albomlarda saxlayın. Arxiv qutuları və albomları nəm, zərərvericilər və tozdan qorunmaq üçün fotoşəkilləriniz üçün təhlükəsiz mühit təmin edir. Bu əşyaları onlayn pərakəndə satıcılardan və dəftərxana ləvazimatı və ya ofis ləvazimatları mağazasından tapa bilərsiniz. Arxiv qutularını və ya albomlarını axtararkən onların foto saxlama üçün nəzərdə tutulduğuna və turşu, PVC və ya polivinilxlorid olmadığına əmin olun.
   • Həddindən artıq nəmliyi kompensasiya etmək üçün qutuya bir silika gel paketi qoyun.
3. Şəkilləri zibil qutusunda və ya albomda düzgün şəkildə saxlayın. Albom və ya saxlama qutusu fotoşəkillərlə ağzına qədər doludursa, o, düzgün bağlanmaya bilər və fotoşəkilləri ətraf mühitə zərər verə bilər. Kifayət qədər dolu olmayan bir qutu da fotoşəkillərə zərər verə bilər. Konteynerdə yalnız bir neçə obyekt olduqda, şəkillər sürüşərək kənarları zədələyə bilər. Fotoşəkillərin təhlükəsiz olduğundan və saxlama qabının düzgün bağlana bildiyindən əmin olun.

İcma sualları və cavabları

Köhnə şəkilləri necə bərpa edə bilərəm?

Richard Engelbrecht
Peşəkar Fotoqraf Richard Engelbrecht peşəkar fotoqraf və Conesus, Nyu Yorkda Mr.E Photography şirkətinin sahibi-operatorudur. O, Barmaq Gölləri, Genesee Vadisi və Nyu-York ştatının cənub bölgələrinin təbiət fotoqrafiyası üzrə ixtisaslaşmışdır.

Peşəkar fotoqraf Əvvəlcə skanerinizdəki şüşənin tamamilə təmiz olduğundan əmin olun və sonra şəklinizi mümkün olan ən yüksək rezolyusiya ilə skan edin. Bu, böyük bir fayl yaradacaq, ona görə də onu idarə etmək üçün kompüter resurslarına ehtiyacınız olacaq. Sonra şəkillərə hər hansı bir zərəri düzəltmək üçün Photoshop və ya başqa bir şəkil redaktə proqramından istifadə edin.

Şəkillər stəkana yapışdırılsa nə olacaq?

Şəkillərimi münasib qiymətə harada bərpa edə bilərəm?

Köhnə fotoşəkilləri bərpa etməkdə yaxşı olan bəzi insanlar kimlərdir?

Cırıq şəkli necə bərpa edə bilərəm?

100 illik fotoşəkilləri bərpa etmək olarmı?

Məsləhətlər

• Fotonun ağ-qara rəngdə olmasına baxmayaraq, qara və ağ rəngdə nüansları çəkmək üçün şəkli rəngli şəkil kimi skan edin.

Hər gün saat Sizi daha təhlükəsiz, daha sağlam və ya rifahınızı yaxşılaşdıran daha yaxşı həyat yaşamağınıza kömək edəcək təlimat və məlumat əldə etmək üçün çox çalışırıq. Hazırkı ictimai sağlamlıq və iqtisadi böhranların ortasında, dünya dramatik şəkildə dəyişdikcə və hamımız gündəlik həyatda dəyişiklikləri öyrəndik və onlara uyğunlaşdıq, insanların hər zamankindən daha çox ehtiyacı var. Dəstəyiniz daha ətraflı təsvirli məqalələr və videolar yaratmağa və etibarlı brend təlimat məzmunumuzu dünya üzrə milyonlarla insanla paylaşmağa kömək edir. Bu günə töhfə verməyi düşünün.

İdarəetmə səviyyələri və idarəetmə prosesləri

1. İdarəetmə səviyyələri və pillələri;
2. Aşağı, orta, ali səviyyələr;
3. Menecerlərə xas olan xüsusiyyətlər
4. İdarəetmə prosesi nədir?
5. Texnoloji prosesin xüsusiyyətləri.
6. Səmərəli idarəetmə və onun təşkili.
7. Əməyin üfüqi və şaquli bölüşdürülməsi.
8. İdarəetmə səviyyələri və pillələrinin təşkili.

Hər bir müəssisə özünün fəaliyyət sahəsindən asılı olmayaraq müəyyən idarəetmə quruluşuna malik olmalıdır. Burada idarəetmə səviyyələrini və pillələrini fərqləndirmək lazımdır. Bu baxımdan, bütün orta və iri təşkilatlarda (firmalarda, müəssisələrdə) üç idarəetmə səviyyəsinin (pilləsinin) yaradılması labüddür. Bunlar aşağıdakılardır: a) aşağı manqa – texniki səviyyə; b) orta manqa – idarəetmə səviyyəsi; c) ali manqa – institut səviyyəsi (Cədvəl 3).

Təşkilatlar adətən kiçik, orta və böyük olurlar və onların idarəetmə işləri də həcmcə müxtəlif olur. Buna görə də idarəetmə işini təşkilatın işçiləri arasında mütənasib bölüşdürmək lazım gəlir. İdarəetmə əməyinin bölüşdürülməsi formalardan biri üfüqi, digəri isə şaquli xarakter daşıyır.
Konkret rəhbərlərin ayrı-ayrı bölmələrdə və eyni səviyyədə yerləşdirilməsi, asılı olmayan üfüqi əlaqələri meydana gətirir.
İdarəetmə işinin şaquli bölüşdürülməsi isə, idarəetmə səviyyələrini və pillələrini yaratmaqla asılılıq və cavabdehlik xüsusiyyətlərini əmələ gətirir.
Rəhbər işçiləri, ənənəvi olaraq idarəçilik səviyyələrinə uyğun olaraq, üç kateqoriyaya ayırırlar:
1.Aşağı (texniki) səviyyə rəhbərləri;
2.Orta (idarəetmə) səviyyə rəhbərləri;
3.Ali (institut) səviyyə rəhbərləri.

Aşağı səviyyə rəhbərləri (low managers) kiçik rəislərdir, onları həm də əməliyyat rəhbərləri adlandırırlar. Aşağı (texniki) səviyyədə çalışan rəhbər şəxslər, əsasən məhsul istehsalında və ya xidmət göstərilməsində fasiləsiz effektiv işin təmin edilməsi üçün lazım olan gündəlik əməliyyatlar və fəaliyyətlə məşğul olurlar. Bu səviyyə, fəhlələr və başqa işçilər üzərində bilavasitə nəzarət edən təşkilati səviyyədir. Kiçik rəislər əsasən istehsal texnologiyasının düzgün yerinə yetirilməsinə və işlərin gedişi prosesində həmin istehsalla məşğul olan işçilərə nəzarət etməklə məşğuldurlar. Bu səviyyənin rəhbərləri əmək, xammal və avadanlıq kimi resursların onlar üçün ayrılan hissəsinə bilavasitə cavabdehdirlər. Onlar həmçinin ilkin informasiyaların ilkin toplayıcılarıdırlar.
Rəhbərlərin əksəriyyəti idarəetmə fəaliyyətinə məhz aşağı səviyyədən başlayırlar. Tədqiqatlar göstərirlər ki, aşağı səviyyə rəhbərlərinin işi gərgindir və müxtəlif fəaliyyətdən ibarətdir. Onların işi tez-tez baş verən fasilələrlə və bir işdən başqa işə keçməklə xarakterizə olunur. Müəyyən olunmuşdur ki, ustalar öz iş vaxtının təxminən yarısını işçilərlə ünsiyyətdə olurlar. Onlar öz işçiləri ilə çox, digər ustalarla bir qədər az, öz rəhbərləri ilə daha az ünsiyyətdə olurlar.

Orta səviyyə rəhbərləri.(middle manager) Son illərdə idarəetmənin orta səviyyəsi həm işçilərinin sayına görə, həm də görülən işlərin həcminə görə xeyli yüksəlib. Böyük təşkilatlarda orta səviyyə rəhbərlərinin sayı o qədər çox ola bilər ki, verilən qrupu iki yerə bölmək lazım gələr. Əgər bu baş verərsə, onda iki səviyyə meydana çıxar: orta səviyyənin yuxarı və aşağı səviyyələri. Beləliklə də idarəetmənin 4 səviyyəsi yarana bilər: yuxarı, yuxarı orta, aşağı orta, aşağı. Orta səviyyədə yerləşən rəhbər şəxslər, əsasən təşkilat daxilində planlaşdırma, idarəetmə və əlaqələndirmə ilə məşğul olurlar. Onlar fəaliyyətin müxtəlif normalarını, təşkilatın müxtəlif bölmələrinin səylərini və pillələri biri – birilə əlaqələndirir və uyğunlaşdırırlar. Orta səviyyə rəhbərləri tərəfindən aşağı və ali səviyyə rəhbərləri arasında əlaqələr qurulur və onlara nəzarət edilir.
Orta səviyyə rəhbərlərinin işini qiymətləndirmək və bu səviyyədəki idarəetmə işlərini hər hansı bir meyarla ölçmək çox çətindir. Çünki onların işləri təşkilatdan – təşkilata xeyli fərqlidirlər. Bəzi təşkilatlarda orta səviyyə rəhbərlərinə əla səlahiyyətli iş tapşırılır ki, onların işi yuxarı səviyyə rəhbərlərinin işi ilə eyni olur və onlar qərar qəbul edilməsi prosesinin iştirakçısı olurlar. Onlar, müəssisə qarşısında duran problemləri müəyyən edərkən müzakirələrdə iştirak edir, yenilik gətirən yaradıcı təkliflər işləyib hazırlayır və eyni zamanda müəyyən edilmiş məqsədlərə çatmaq üçün planlaşdırma və təşkiletmə işlərini həyata keçirirlər. Əsas idarəetmə işlərinin əksər çoxluğu adətən orta səviyyədə yerinə yetirilir. Orta səviyyə rəhbərləri ümumi idarəçilik işlərinin təxminən 60-70%-ni icra edirlər.

Ali səviyyə rəhbərləri (top manager) əsasən strategiyanın işlənib hazırlanması, ali məqsədlərin formalaşdırılması, təşkilatda müxtəlif dəyişikliklər aparılması, təşkilatla xarici mühit arasındakı münasibətlərin qurulması və idarə edilməsi, həmçinin təşkilatın mövcud olduğu və fəaliyyət göstərdiyi mühitin öyrənilməsi və münasib tədbirlər görülməsi ilə məşğul olurlar.
Ali səviyyə rəhbərləri, müəssisənin missiyasını (başlıca məqsədini) qarşıya qoyur və onun icrası mexanizmini qurmaqla ümumi rəhbərliyi təmin edirlər. Onlar təşkilatın yaradılması, yaşadılması və inkişafı üçün vacib qərarların qəbul edilməsində və həyata keçirilməsində cavabdehdirlər.
Bəzi hallarda, idarəetmənin birinci və ikinci səviyyələrində bir yox bir neçə iyerarxiya asılılığı qurulur ki, bunlar da idarəetmə pillələrini təşkil edirlər. Əslində belə idarəçilik quruluşu «skalyar zəncir» adlandırılır və həm yuxarıdan aşağıya, həm də tərsinə asılılıq və cavabdehlik münasibətlərini təşkil edir. İdarəetmə pillələrinin çoxluğu idarəetmə xərclərinin artmasına səbəb olduğundan müasir təşkilatlarda az pilləli idarəetmə quruluşuna üstünlük verilir. Çünki, yalnız bu yolla idarəetmə xərclərini azaltmaq və müəssisənin əmək məhsuldarlığını yüksəltmək olar.
İdarəetmə pillələrinin azaldılması və idarəçilik xərclərinin minimuma endirilməsinin ən əsas yolu, müasir kompüter texnologiyasından və informasiya şəbəkəsindən istifadə etməkdir. Çünki, bu müasir texnoloji vasitələr informasiyanın və qəbul olunmuş qərarların çox böyük sürətlə və operativ olaraq lazımi ünvanlara çatdırılmasını tamamilə və xətasız təmin edirlər. Bu halda həmçinin sənədləşdirmə və sənəd dövriyyəsi də xeyli azalır və bu məqsədlə əlavə işçi qüvvəsinin cəlb edilməsinə ehtiyac olmur. Bu isə öz növbəsində idarəetmə pillələrinin artırılmasına olan ehtiyacı aradan qaldırır.

İdarəetmə səviyyələrində və pillələrində çalışan bütün menecerlər fərqli fəaliyyət göstərirlər. Lakin, bütün səviyyələrdə çalışan menecerlər üçün xarakterik olan ümumi keyfiyyətlər və tələblər demək olar ki, eynidir və hər bir menecer aşağıdakıları bacarmalıdır:
– adamlarla ünsiyyəti bacarmaq, yaradıcı işi, səmərələşdiriciliyi, ixtiraçılığı həvəsləndirmək və dəstəkləmək;
– işçiləri seçmək və onları işə hazırlamaq (oxutmaq);
– yuxarı rəhbərliyin sərəncamlarını icra etmək və subordinasiyaya əməl etmək;
– şikayətçiləri dinləmək və şikayətləri araşdırmaq;
– təsərrüfatçılığın və idarəçiliyin hüquqi cəhətlərini bilmək;
– xarici mühitin təsirlərini qabaqcadan görmək;
– iqtisadi qanunları bilmək və onlara əməl etmək;
– öz elmi biliyini və səriştəsini artırmaq;
– öz imkanlarını məhsuldarlığın və keyfiyyətin yüksəldilməsinə yönəltmək;
– rəqabətə dözümlülüyü təmin etmək;
– xarici bazara çıxmağı bacarmaq və s.
Menecer – mülkiyyətçiyə görə muzdlu işçidir və ondan əmək haqqı alır, işçilərə görə isə, mülkiyyətçinin səlahiyyətli nümayəndəsidir və rəhbər işçi kimi onun maraqlarının ifadəçisidir.
Menecerlərin həyata keçirdikləri idarəetmə prosesinin izahından əvvəl, idarəetmə nədir – sualına qısaca cavab verək. Bəzi alimlərin fikrinə görə idarəetmə – prinsiplərin, funksiyaların, metodların və üslubların bilavasitə həyata keçirilməsidir. Digər baxımdan isə idarəetmə – adamları (işçi qüvvəsini) və əmək vasitələrini elə işlətməkdir ki, son məqsədə çatmaq mümkün olsun və ən az məsrəflə ən çox gəlir əldə edilsin.
Özəl müəssisələr üçün yeganə məqsəd gəlir götürməkdir. Bu baxımdan idarəetmə, gəlirin əldə olunmasına yönəldilən məqsədə çatmağın yollarıdır və yaxud, qarşıya qoyulan məqsədə çatmağın həlli mexanizmidir.

İdarəetmə prosesi, xammallardan hazır məhsul alınması üçün texnoloji əməliyyatların təşkili və icrası ardıcıllığının məqsədyönlü inkişaf etdirilməsidir.
İstehsal prosesi, kadrların köməyilə texnoloji əməliyyatların icra ardıcıllığıdır.
İstehsal prosesini aşağıdakı xüsusiyyətlərə görə təsnifləşdirmək olar:
-Texnoloji prosesin idarə olunması.
-Əməliyyat sisteminin idarə olunması.
-Maliyyə sisteminin idarə olunması.
-Qiymət və qiymətləndirmə sisteminin idarə olunması.
-Kadrların idarə olunması.
-Mühasibat uçotunun təşkili və nəzarət funksiyasının idarə olunması.
-İnformasiya şəbəkəsinin qurulması.
-Təşkilatın strukturunun yaradılması.
-Bölüşdürmə və əlaqələndirmə sisteminin təşkili (logistika).
-Marketinq.
-Servis xidmətinin təşkili.
Texnoloji prosesə daxil olan zəruri elementlər: xammal, avadanlıqlar, enerji, su təchizatı, işçi qüvvəsi, nəqliyyat və s-dir.
İstehsal xarakterli müəssisələrdə idarəetmə prosesini 3 mərhələyə ayırmaq olar:
-1-ci mərhələdə istehsala qədərki dövrdə hazırlıq və təşkilati işlər görülür;
-2-ci mərhələdə – istehsal prosesində, işçilərin və texnologiyanın köməyi ilə xammaldan hazır məhsulun alınması təmin edilir;
-3-cü mərhələdə, hazır məhsulun satışı və satışdan sonrakı xidmət (servis) yerinə yetirilir.
Bu üç mərhələ birlikdə, əməliyyat sistemi adlanır. Menecerlər adətən əməliyyat sistemini idarə edirlər.

Səmərəli idarəetmə.Keçən əsrin əvvəllərində, əslən alman olan iqtisadçı alim Harrinqton Emerson iqtisadiyyat elminə məhsuldarlıq anlayışını daxil etmişdir. Məhsuldarlıq bilavasitə istehsal və səmərəlilik ilə bağlıdır. İdarəetmə prosesində əsasən səmərəlilik anlayışı daha çox işlədilir. Məhsuldarlıq o yerdə işlənir ki, fiziki reallıqdan söhbət getsin. İdarəetmənin keyfiyyəti və idarəetmənin müsbət nəticəsi yalnız görülmüş işin son nəticəsi ilə ölçülür. Səmərəlilik və məhsuldarlıq dedikdə 2 xüsusi halı qeyd etmək vacibdir:
1. Məhsul istehsalına çəkilən xərclər və götürülən gəlir müqayisəli şəkildə tutuşdurulur və əldə edilən gəlir çəkilən xərcdən çox olduqda görülən iş səmərəli hesab olunur.
2. Sərf edilən zəhmət müqabilində əldə edilən son nəticə başlanğıcla müqayisə olunur. Əgər əldə edilən son məhsulun həcmi (miqdarı) ilkin həcmdən (miqdardan) çoxdursa, demək məhsuldarlıq da vardır.
İdarəetmənin səmərəli təşkili və aparılmasını ölçmək üçün aşağıdakıları bilmək lazımdır:
-İdarə xərcləri nə qədərdir;
– idarə işçilərinin maaşları nə qədərdir;
-dəftərxana xərcləri nə qədərdir;
-borclar nə qədərdir.
İdarəetmənin ölçü meyarı – nəticədir. Nəticə müsbətdirsə, idarəetmə səmərəlidir və əksinə – nəticə mənfidirsə, idarəetmə səmərəsizdir. Səmərəli fəaliyyət səmərəli nəticə deməkdir. İdarəetmənin səmərəliliyi, ilk növbədə kollektivin sosial vəziyyətinin – durumunun inkişafı səviyyəsi ilə ölçülə bilər. Sosial vəziyyət yaxşılaşırsa idarəetmə səmərli, pisləşirsə səmərəsiz hesab edilə bilər. Sosial duruma təsir edən amillər ilk növbədə işçilərin əmək haqqının artımı, yaşayış və dolanışıq şəraitinin yaxşılaşması, maddi təminatın və mənəvi rahatlığın əldə olunmasıdır.
Əks təsir göstərən amillərə misal olaraq, real işə mane olan əsas səbəb kimi inzibati idarəetmə təfəkküründən uzaqlaşa bilməməyi və «yuxarıdan» göstəriş gözləməyi demək olar. İdarəetmənin səmərəli olması, həm də, rəhbər vəzifə tutan şəxsin öz fərdi keyfiyyətlərindən asılıdır. Rəhbərin öz şəxsi keyfiyyətləri (xüsusiyyətləri) ondadır ki, köhnəliyi vaxtında aradan qaldırmağı, müasirliyi görməyi və tətbiq etməyi bacarır, öz intellektual səviyyəsini, biliyini, səriştəsini artıra bilir.
İnzibatçılığın mənfi cəhəti odur ki, həddindən artıq bürokratik münasibətlər korrupsiyaya yol açır. İdarəetmənin səmərəsini azaldan və yaxud ona mənfi təsir göstərən inzibati idarəetmə prinsiplərinin qorunub saxlanmasının əsas səbəbi də məhz korrupsiyadır. Özəlləşdirmə prosesinin sürətləndirilməsi, müəssisə və təşkilatların müstəqil fəaliyyəti və həmçinin dövlət qanunçuluğu ilə tənzimlənən vergi və rüsum siyasəti birlikdə idarəetmənin səmərəliliyinə müsbət təsir göstərə bilər.
Əməyin üfüqi və şaquli bölüşdürülməsi.Təşkilatın ən zəruri amillərindən biri və başlıcası əmək bölgüsüdür. Əgər məqsədə çatmaq üçün iki adam birgə işləyirsə, onlar işi öz aralarında bölüşdürməlidirlər. Daha çox işçi olduqda isə əmək bölgüsü bütün işçilər arasında aparılmalıdır. İşin çoxlu sayda ixtisaslaşdırılmış hissələrə bölünməsi, təşkilata daha çox məhsul istehsal etməyə imkan verir.
Bütün işin tərkib hissələrə bölünməsi əməyin üfüqi bölüşdürülməsidir. Təşkilatlarda əməyin üfüqi bölüşdürülməsi kifayət qədər dəqiq aparılmalıdır. Təşkilatlarda əməyin üfüqi bölüşdürülməsi elə aparılmalıdır ki, təşkilatın funksiyalarını və fəaliyyətinin məqsədini dəqiq əhatə edə bilsin. İstehsal müəssisələrində əməyin üfüqi bölüşdürülməsinin klassik nümunəsi – istehsal, marketinq və maliyyə funksiyalarının təşkilidir.
Təşkilatın işi tərkib hissələrinə bölündüyü kimi, iyerarxiya səviyyələrinə görə də bölünür. Bu halda ayrı-ayrı səəviyyələrdəki qrupların işinin müvəffəqiyyətli olması üçün onlar mütləq şaquli əlaqələndirilməlidir. Əməyin şaquli bölüşdürülməsi, idarəetmə fəaliyyətində səlahiyyət və cavabdehlik münasibətlərini müəyyən edir və eyni zamanda idarəetmə səviyyələrini və pillələrini yaradır.
Həm şaquli, həm üfiqi əlaqələrin qurulması idarəetmə şəbəkəsini təşkil edir ki, bu da idarəetmə prosesinin təşkili və icrası üçün zəruri amil hesab olunur. Yalnız belə olduqda idarəetmə prosesi uğurlu nəticələrlə yekunlaşa bilər.
İdarəetmə prosesinin təşkilində ən ümdə məsələ müəssisəni yaşatmaqdır. Müəssisənin həyatını insan ömrünə bənzətmək olar. O da insan kimi doğulur (yaradılır), gəncləşir, yetkinləşir və nəhayət qocalaraq ölür(dağılır). Lakin, qocalmış insanı ölümdən qurtarmaq mümkün olmadığı halda, “qocalmış” “ müəssisəni dirçəltmək və yaşatmaq mümkündür və bu vacibdir. Əks halda, müəssisə dağılar, sahibkar müflis olar və yüzlərlə işçi işsiz qalar.
Aşağıdakı sxemin köməyilə müəssisənin yaşadılması və inkişaf etdirilməsi texnologiyasını izah edək (Şəkil 4).

Şəkil 4. Müəssisənin yaşadılması və inkişafı
Şəkildə:1.uşaqlıq; 2.gənclik; 3.yetkinlik; 4.qocalıq dövrlər

Sxemə nəzər salsaq görərik ki, uşaqlıq və gənclik dövrlərini başa vurmuş müəssisə özünün yetkinlik dövründə müəyyən sabit gəlirlə (P1) işləyir və bir müddət müntəzəm qazancla işləyir. Lakin, qocalıq dövrü başlandıqda bu gəlir tədriclə azalaraq heçə enə bilər və müəssisə müflisləşib bağlana bilər. Belə halda, ağıllı sahibkar (yaxud menecer) müflisləşməyə yol verməmək üçün, müəssisənin dirçəldilməsini təmin edə biləcək tədbirlər görməli və müəssisəni “ölümdən”“ (dağılmadan) xilas etməlidir. Bu zaman nəinki müəssisəni xilas etmək, hətta əlavə gəlir götürmək barədə fikirləşmək lazımdır. Bu isə müxtəlif yollarla həyata keçirilə bilər:

• istehsal texnologiyasını dəyişməklə məhsulun keyfiyyətini yüksəltmək;
• köhnəlmiş avadanlıqları yeniləri ilə əvəz etmək (modernləşdirmək)
• bazarın tələblərinə cavab verən tamamilə yeni məhsulun istehsalına (başlamaq)
• digər sahələrə diversifikasiya etmək və s.

Əgər belə tədbirlər görülərsə və digər mühüm amillər nəzərə alınarsa (kadrların peşəkarlıq səviyyəsi, xammalların keyfiyyəti, avadanlıqların məhsuldarlıqları və s. yüksəldilərsə), sxemdə verilmiş ikinci dövr başlayar və
müəssisə nəinki ölümdən qurtular, hətta P2 gəlirlə işləyə bilər. Bu qayda ilə üçüncü prosesi təşkil etməklə P3 gəliri əldə etmək olar. Beləliklə də gəlir artımını əks etdirən A, B,V nöqtələrini birləşdirməklə müəssisənin inkişaf dinamikasını – SS xəttini alırıq. Bu isə o deməkdir ki, müəssisənin yaşamasının ilə yanaşı, onun gəlirinin dinamik artırılması da təmin edilmişdir.
Burada bir vacib şərti də qeyd etmək lazımdır ki, daha yüksək qazanc əldə etmək üçün, bütün hallarda müəssisənin uşaqlıq, gənclik və qocalıq dövrlərini minimuma endirmək, yetkinlik dövrünü isə maksimumu çatdırmaq lazımdır.
Əgər hər bir müəssisə bu qayda ilə özünün yaşamasını və dinamik inkişafını təmin edə bilərsə, bu həm də bütövlükdə cəmiyyətin inkişafı demək olar. Bu isə cəmiyyətin təbii inkişaf qanunauyğunluğu ilə üst-üstə düşdüyündən mütərəqqi hal kimi qiymətləndirilə bilər.

Mənbə Ağasəf M.İmran-ın Menecment kitabından

• Teqlər:
• idarəetmə
• , menecer
• , menecerin xüsusiyyətləri
• , idarəetmə prosesi
• , menecment
• , idarəetmə səviyyələri
• , ierarxiya