Ismail şıxlı mleyk xala
Məsələn;
Deyirlər, onun dediyi fənnə sevgisi olmayan tələbələr belə, dərsləri İsmayıl Şıxlıya hörmət və ehtiramdan yana əla oxuyarmışlar. Deyirlər, ömrü boyu “tələbə payı”, “semestr sezonu”, “qəbul taranı” kimi çirkablardan uzaq olmuş bu Kişi öz halal qazancı hesabına (neçə illər yalnız ən yaxın həmkarlarına bəlli olan) təqaüd də kəsibmiş. Şərti olaraq “İsmayıl Şıxlı” adlanan bu təqaüdü İsmayıl müəllim “əşhədi-ehtiyacı” olan (və bundan çox-çox sonralar xəbər tutan) tələbələrinə verdirirmiş…
Deyirlər, İsmayıl Şıxlının istər evinə, istər rəhbərlik etdiyi kafedraya gələnlərin ən səmimiyyətsizləri belə, həmin ünvanlardan böyük səmimiyyət yüküylə ayrılarmış…
Ismail şıxlı mleyk xala
Корзина пуста
İstəklər siyahısı boşdur
- Категории
- Компьютеры и планшетыПланшетыНоутбукиНастольные компьютеры и моноблокиКлавиатуры и мышиАксессуары для iPad/TabletБольше → →
- Телефоны и аксессуарыМобильные телефоныСмарт-часыЗапчасти для мобильных телефоновНаушникиАксессуары для телефоновБольше → →
- TV, видео и аудиоПроигрыватели DVD и Blue-RayВнутренние аудио-панелиВнутренняя автоматизацияПортативные аудио устройства и аксессуарыТелевизоры и аксессуарыБольше → →
- Фото и видеотехникаБинокли и телескопыЦифровые видеокамерыDSLR камерыЦифровые фотокамерыОбъективы и фильтрыБольше → →
- Портативная электроника и системы безопасностиБезопасность и наблюдениеЭлектронные книгиРадио и видеоняни
- Батарейки и аккумуляторы
- Печатающие устройства и технологииПринтеры и сканерыКартриджиЛаминирующие устройства
- Носители информации
- DJ оборудование и аксессуарыDJ контроллерыCD/USB-проигрывательDJ-микшерDJ комплектыВиниловые проигрывателиБольше → →
- Музыкальные инструментыГитарыГитарные аксессуары и оборудованиеКлавишные инструменты и синтезаторыDJ-оборудованиеУдарныеБольше → →
- Товары для вейпингаVeypinq ehtiyyat hissələri və aksesuarlarıVeypinq mayeləri
- Сеть и серверСетьСправочный центрPOS-системыСерверыСерверные стойкиБольше → →
- ВидеоигрыВиртуальная реальностьГеймпады, джойстики, рули
- Электронные компонентыМикроконтроллерыДатчикиКомпонентыЭкраныМонохромные компьютерыБольше → →
- Большая бытовая техникаХолодильники и морозильные камерыСтиральные машиныПосудомоечные машиныВытяжкиВарочные панелиБольше → →
- Для климатаОбогревателиУвлажнители воздухаОчистители воздухаВентиляторыКондиционирование и вентиляцияБольше → →
- Для домаБытовые аксессуарыПылесосыШвейные машины и аксессуарыУтюги и отпаривателиВесыБольше → →
- Для кухниЧайникиБлендеры и миксерыКофеваркиКухонные весыЭлектрические плитыБольше → →
- Товары для личного уходаФеныВыпрямители и щипцы для волосЭлектробритвыТриммерыЭпиляторыБольше → →
- Женская одеждаБлузкиБрюкиВерхняя одеждаДжемперы и кардиганыДжинсыБольше → →
- Мужская одеждаБрюкиВерхняя одеждаДжемперы и кардиганыДжинсыКомплектыБольше → →
- Детская одеждаБлузкиБоди/песочникБрюкиЮбкиШортыБольше → →
- АксессуарыНаручные часыКарманные часыСумкиКошелькиГоловные уборыБольше → →
- Спортивная одеждаЖенскаяМужскаяДетская спортивная одеждаОбувь
- ToyGəlin üçünBəy üçün
- ОбувьЖенская обувьМужская обувьДетская обувь
- Печать на одежде и тканевых поверхностяхСвитшотыПарные футболкиПолоДетские бодиПодушкиБольше → →
- Одежда для беременныхБлузкиБрюкиВерхняя одеждаКомбинезоныПлатья и сарафаныБольше → →
- Эротическое бельеКорсетыБоди
- Zoo MağazaAksessuarlarGeyimlər
- ПарфюмерияЖенская парфюмерияМужская парфюмерия
- Декоративная косметикаМакияж
- Маникюр и педикюр
- Уход за кожей
- Личная гигиенаМылоГигиена полости ртаВата и ушные палочкиОдеколоныСредства для депиляцииБольше → →
- Профессиональная косметика
- Уход за волосамиСредства по уходу за волосамиСредства для стайлингаОкрашивание и химическая завивкаПарики и пряди
- Наборы
- Аппаратная косметология
- Контактные линзы и очки
- Массажная техника
- Медицинская продукцияЛекарственные средстваГигиенические товарыВитамины и минералыМедицинская техникаТовары медицинского назначенияБольше → →
- АксессуарыДля волосАксессуары для макияжаДля маникюра и педикюраДля ванны и душаПрочее
- Бритье и депиляцияМужские средства для бритья и уход за бородойЖенские средства для депиляции и бритья
- Zoo MağazaBaytarlıqGigiyena
- ИгрушкиКуклыМягкие игрушкиПластилинКонструкторыИгрушечные пистолетыБольше → →
- ОборудованиеДетские коляскиАвтокреслаШатры для детей
- ОборудованиеКупаниеСлюнявчикиНаколенники
- Детская комнатаДетская мебельТекстильПредметы интерьераКлимат в комнатеБезопасность ребенкаБольше → →
- Средства по уходу за детьмиПодгузникиДетские салфеткиКаршок
- Обучение и развитие
- Хобби и творчество
- Для младенцев
- Uşaq bayramı
- Декор и аксессуарыРучная работаСувенирыЧасыКартиныОбоиБольше → →
- МебельСтолыСтульяДиваны и креслаКухонная мебельДетская мебельБольше → →
- КухняПосуда для приготовленияКонтейнерыСтоловые приборыПосудаПосуда для чая и кофеБольше → →
- Ванная и туалетАксессуары для туалетаСантехникаМебель для ваннойАксессуары для ванн и душаКоврикиБольше → →
- Товары для домаСредства для очисткиХранение и организацияПриборы и оборудованиеДругие
- Домашний текстильКомплекты бельяПокрывалаПодушкиОдеялоПледБольше → →
- ОсвещениеЛюстрыСветильникиНастольные лампыТоршерыЛампыБольше → →
- Дача и садТехника для дачиТовары для поливаСеменаСадовый декорМебель для отдыхаБольше → →
- Ремонт и строительствоДвериПаркетЭлектрические приборыМебель и интерьерМеталлические строительные материалы и изделияБольше → →
- ЗоомагазинЛежаки, домики для собакМиски, контейнерыДомашние животные
- Вентиляционные установки
- Школьные принадлежностиРанцы, рюкзаки и сумкиБутылки для напитковПеналыДневникиОбложкиБольше → →
- Офисные принадлежностиКалькуляторыСкрепки, кнопки и зажимыСтеплеры и дыроколыСкобы для степлеров и антистеплерыНожи и ножницыБольше → →
- Бумажная продукцияТетрадиБлокноты и записные книжкиЦветная бумага и картонБумага для черченияАльбомы для рисованияБольше → →
- Письменная принадлежностьРучкиШтрих корректорыКарандашиГрифель для карандашаЛастикиБольше → →
- Чертежные принадлежностиГеометрические принадлежностиЦиркулиТубусы и портфели
- Оборудование для презентацийДоскиАксессуары для доскиПроекторы
- Художественная литератураДетективы, триллерыФантастика, мистикаРоманыЛюбовные романыЭротикаБольше → →
- Нехудожественная литератураПсихология, эзотерикаФилософияИстория, правоМемуары, биографии, афоризмыВсе о бизнесеБольше → →
- Детская литератураСказкиДетская художественная литератураЭнциклопедии и обучениеДетское творчествоДля детей старше 6Больше → →
- УчебникиТестыШкольные учебники
- Журналы
- Аксессуары для книг
- Спортивная одеждаОдеждаСпортивные аксессуарыСредства индивидуальной защитыСпортивная обувьОдежда для похуденияБольше → →
- Спортивный инвентарьМячиФлягиМешкиСпортивные полотенцаЛапыБольше → →
- Спортивные товары и оборудованиеДвериНастенные стойкиМатыСкамейкиСпортивные таблоБольше → →
- ВелоспортВелосипедыАксессуары для велосипедаЗапчастиОдежда для велосипедистов и аксессуары
- Ролики и самокатыЧасти роликов и аксессуары
- Тренажер и фитнесКардиотренажерыГантели и штангиСиловые тренажерыАэробикаТяжелая атлетика
- Спортивное питаниеBCAAАминокислотыБатончикиВитамины, минералы, комплексыГейнерыБольше → →
- РазвлечениеНастольные игрыИгры для отдыха
- ТуризмЧемоданыСкладная и надувная мебель
- Рыбалка и охотаЗимняя рыбалкаОхотаРыбалка
- Мотоциклы и мопеды
- ПитаниеКонсервированные овощиМучные изделияМаслаХлебаЖвачки, чипсы и кукурузаБольше → →
- СладостиКонфетыПеченьеВафлиКрекеры и палочкиПеченоеБольше → →
- Чай, кофе, какаоЧайКофе
- НапиткиБезалкогольные напиткиСпиртные напиткиЭнергетические напиткиHədiyyəlik içkilər
- Tütün və tütün məmulatlarıQəlyan və qəlyan məhsulları
- Молочные продуктыМолокоСырыКатыкТворогЙогуртБольше → →
- ГастрономИзделия из курицыДругие мясные изделияКолбасы и сосискиМорепродукты
- Овощи и фруктыФруктыОвощиСухофруктыСухофрукты
- Zoo məhsullarıQuru yeməklərKonservlərVitaminlər, qida əlavələri
- ЗапчастиФильтрAudiBMWChevroletChryslerБольше → →
- МаслаМоторные маслаМасло для коробки передачМасло для гидроусилителя руляПрочее
- ЭлектроникаЛампыКорпуса для ключейАккумуляторыАвтосигнализацияАудио для автомобиляБольше → →
- Автохимия и автокосметикаАвтомобильные ароматизаторыОчистителиАвтошампуни и полиролиСтеклоомыватели, щетки, скребкиСалфетки для автомобиляБольше → →
- Шины и дискиШиныДискиПринадлежности для шинКолпаки
- АксессуарыКоврикиЧехлы и накидкиНаклейки, стикеры, внешний декорОрганайзеры и сумкиОплетки на рульБольше → →
- Тюнинг и защитаБагажники, боксы, крепления для авто
- Аграрная промышленностьРассадаСемена
- Системы безопасности и торговое оборудованиеСчитыватели баркодаPOS-компьютерыПринтеры/весы печати баркодов и чековРучные терминалыБарьеры и турникетыБольше → →
- Сельская промышленность и лесничество
- Строительствоİstilik sistemləri
- Электрические и тестовые приборы
- Осветительные установки и оборудование
- Измерительные приборыЭлектронные весы
- Тяжелая техника
- Obyekt avadanlıqları
- Техника питания
- Косметологический аппарат
- Заказ и доставка цветовБукетыЦветы в коробкеЦветы в корзинеБуквы и надписи из цветовКомпозиции в виде сердцаБольше → →
- КурсыКурсы английского языкаДругие курсыКурсы для детей
- Ремонтно-строительные услугиОстеклениеElektrik xidmətləriÖrtüklərДизайнMəhəccərlərБольше → →
- Клининговые услуги
- Web услуги
- Программное обеспечение
- Фотоуслуги
- Юридические услуги
- Консалтинговые услуги
- Бухгалтерские услуги
- GPS мониторинг
- Reklam və printer xidmətləri
- İcarə avtomobil xidmətləri
- IPTV xidmətləri
- Тенты и палатки
- Услуги → Посмотреть все
İstəklər siyahısı boşdur
Корзина пуста
- Список сравнения
- Отложенные товары
- Заказы
Главная / Книги / Художественная литература / Романы / İsmayıl Şıxlı Ötən dünyam
Book Mall
Число просмотров: 1261
Описание и характеристики
Ismayil Sixli Oten dunyam
Azərbaycanın ünlü yazıçısı mərhum İsmayıl Şıxlı bu tarixi romanını ölümündən beş ay qabaq tamamlaya bilmişdi. Halbuki o bu romanı yazmaq qərarına hələ çox əvvəllər gəlmiş, təəssüf ki, ideyasını sovet gerçəkliyində obyektiv səbəblər ucbatından reallaşdıra bilməmişdi. İsmayıl Şıxlının kulta çevrilmiş “Dəli Kür” romanından dərhal sonra, ilk variantda ‘Qanlı təpə’ adıyla qələmə almaq istədiyi bu əsər 20-ci illərin mürəkkəb və ziddiyyətli həyatını əhatə etməli idi…
İsmayıl Şıxlı
Dünya qələmli ədib, milli ər qırımlı xarakter, xəlqi ədəb-ərkanlı Müəllim — İsmayıl Şıxlı.
Onun Müəllimlik obrazı haqda — dərsləri necə bir məhəbbət və məharətlə deməsi, bu sənətə Məcnun məftunluğu barədə çox danışmamaqçün, 70 illik yubileyində həmkarlarından birinin söylədiyi bir nüansa diqqət edək: “Bizim çoxumuz zamanın havasına uyduq, ad-sanımızı qoruya bilmədik, İsmayıl Şıxlı isə bu adı ürəyi kimi — tər-təmiz saxladı. ”
Bəli, tariximizin “sovet dövrü” illərində tez-tez səslənən “dovşana qaç, tazıya tut”, “dünyanın düz vaxtları”, “bu dünyanın herti-pertisinə lənət!” kimi deyimlər, 3 növ təyini söz birləşmələrindən əlavə, hərdən belə bir “dəvədə buynuz” da eşidərdik: —
“Kristal adam”.
O dövrün ali məktəb tələbələrinin hər birinin ayrılıqda öz “ideal müəllim”i olsa da, İsmayıl Şıxlı hamı üçün ortaq “İdeal Pedaqoq”, milli “Kristal Müəllim” sayılırdı…
Hər tələbə onu öz diapazon-səviyyəsiycə anardı: “Böyük Turanlı”, “Bütöv Azərbaycanlı”, “Şanlı qazaxlı”. O, biz tələbələrçün öz möhtəşəm “Dəli Kür”ündəki “qıllı qaşlar”, “həbəşi dodaqlar” kimi ifadələrilə kolorital Sənətkar, cahanşümul Cahandarı ilə ustad Qələmli, əsl milli ziyalılığı, əfsanəvi nəfs təmizliyilə özgür Şəxsiyyət imic-obrazını yaratmışdı. Yazanların yağışdan sonra göbələk, “Seçilmiş əsərlər”in örüşdən sonra pıtraq sayında olduğu o vaxtlarda biz hələ bu qəbil, bu “qəlib” seçilmiş şəxsiyyətlərin tək elə Azərbaycanda yox, hər xalqın ədəbiyyatında barmaqla sayılası qədər olduğunu yaxşı bilmirdik. Amma adları APİ-nin (indiki ADPU-nun) jurnallarında olmayan tələbələr də yaxşı bilirdi ki, İsmayıl Şıxlı öz mühazirələrinə “legioner” tələbələri də cəzb edən əfsanəvi Əli Sultanlı, Mir Cəlal, Bəxtiyar Vahabzadə, Şirməmməd Hüseynov kimi beş-üç İşıq-Müəllimlərdən biridir.
Bəzilərimiz bunu da bilirdik ki, istedadlı yaradılmışların bilvasitə yaratdığı ədəbi-bədii obraz-şəxsiyyətlər ilə Yaradanın bilavasitə yaratdığı bəşəri-bəndəvi Şəxsiyyətlər arasında yer-göy qədəri fərqlər var. Ən başlıcası da bu ki, birincilərin taleyi qələmdən, ikincilərininki taledən asılıdır. Sənət məziyyətlərindən yaranan birincilərin bütün gərəyi-çörəyi ətrafın “kəllə” dediyi başlardan çıxır, həyat əzab-əziyyətlərindən yoğurulub-yaranan ikincilərinki isə zəllə-zəllə daşdan. Sayca orduya timsal birincilər, uzaq başı, Don Kixotvarı fabulalanır, nadir sərkərdələrə misal ikincilər isə dünya malına göz yummaq kimi — çox müşkül cəbri-nəfslərlə. Və milli “mən”i yaradıcılığı qədər uca, şəxsi nəfsi öz ustad qələmindən də qəlbi Müəllim İsmayıl Şıxlı həmin “ikincilər”in birincilərindən…
Onun qələmiylə yaranmış bədii şəxsiyyətlər milyonlarla oxucu qəlbində, səhnələrdə, kino-teleekranlarda, müxtəlif formatlı məclislərdə sevgi dolu təəssürat, ehtiram-etimadla yaşayıb, öz Obrazını da yaşatmaqda…
Bu Obrazın, demək olar, bütün “ədd-ədəvası” aydın, Müəllimlik “qarası” isə…
Təəssüf, onun hər cür təsvir-təfsir imkanlarına, fırçalarınkından fazla rənglərə malik Qələmi özünə bab bir müəllim obrazı işləmədi. O vaxtların kütləvi “maarif-tarif” bazarı (beş-on təmiz-tarıq müəllimin ruhundan iraq) kimi tanınan bir “taksa”xanada “kristal” qala bilmək, bircə loğma haram yeməmək, çoxu maddiyyata, azı mənəviyyata möhtac tələbələrin tez-tez dəyişdiyi auditoriyalarda mövzudankənar söhbətlərini halallıq, milli vicdan, xəlqi namus, Haqq üstdə quraraq dərs deməyi bacaran (!) bir müəllim obrazı…
Deyirəm, bəlkə onun bu aşırı milli özgürlüyünün, içində bu boyda istedad, gələcək nam-nişanlı görəvlərə namizəd, bu yar-yaraşıqda və xeyli məşhurlaşmış ola-ola, ucqar bir kənd (Kosalar) məktəbində müəllim işləməyi “intixab” etməsinin bir tərəfi də Demokratik Cümhuriyyət illərimizin birində (1919) doğulmağıyla bağlı imiş? Özü də adlı-sanlı bir kənd müəllimi ailəsində və “Rus artilleriyasının Allahı” deyilən Əlağa Şıxlinski kimi bir fenomenin əmiliyi haləsində.
Hələ belə bir zabitəli bir gəncin müharibədə zabit oluban yox, sıravi əsgər kimi döyüşməsi! Bu məqamda deyim ki, İkinci Dünya müharibəsi İsmayıl Şıxlının tək elə yaradıcılığında deyil, şəxsi-psixoloji aləmində də ayrıca bir obrazdır. Bu müdhiş obrazın “doğuluş” xəbərini ömrünün sonunadək çalışdığı Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun axırıncı kursunda — dövlət imtahanı ərəfəsində eşitmiş ədib yazır: “Nahar vaxtı idi, yataqxanadakı yeməkxanaya toplaşmışdıq. Deyə-gülə zarafatlaşmağımız divardan asılmış radionun səsini eşidilməz etmişdi. Şəmistan adlı bir yoldaşım mənə yaxınlaşıb, titrək səslə qulağıma pıçıldadı ki, müharibə başlayıb. İnanmadım. Axı, SSRİ ilə Almaniya arasında on il bir-birinə hücum edilməməsinə dair müqavilə bağlanmışdı. Bu, nə namərdlikdi! . Birdən hiss etdim ki, yeməkxanaya sükut çöküb. Qaşıqlar əldə, xörəklər qabaqda qalıb. Molotov danışırdı. ”
. Beş il keçəcək, elə həmin əl yazacaqdı: “Dan yeri təzəcə qızarırdı. Katerin radiosundan Levitanın səsini eşitdim: “Düşmən danışıqsız olaraq təslim edilmişdir”. Qaçıb yoldaşlarıma dedim, inanmadılar. Ətrafa sükut çökmüşdü. ” Müharibənin həmin sükutundan sonra bu sənətkarın haylı-haraylı qələbəlikləri başlayır. İyirmi doqquz yaşından APİ-də kafedra müdiri, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi, “Azərbaycan” jurnalının baş redaktoru, SSRİ Yazıçılar İttifaqının katibi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ağsaqqallar Şurasının sədri, neçə-neçə ordenlər, fəxri fərmanlar, mükafatlar, Xalq yazıçısı… Amma o vaxtların oyaq oxucularının qəlbində belə bir təəssüflü təəssürat da vardı ki, nədən qüdrətli “Dəli Kür” bu qədər az (əslində, o vaxtlarçün ən çox — 80 min!), “Sakit Don” isə imperiya qapsamında — 8 milyon tirajla buraxılır?! Niyə eyni istedad və zəhmət sərf edən rus Şoloxov üç-dörd milyon manat qonorar almalıdır, Şıxlı otuz-qırx min? Budurmu gur-gur guruldanan “sovet bərabərçiliyi” şüarı?!
“Çox “qoşa saat”lara sığışmayası bu Obraz haqda bir “qəzetlik dərs”də nə demək olar ki?” deyib, keçirəm bir vaxtlar deyilmiş, yazılmış, xatirələşmiş mətləblərdən fraqmentlərə.
Məsələn;
Deyirlər, onun dediyi fənnə sevgisi olmayan tələbələr belə, dərsləri İsmayıl Şıxlıya hörmət və ehtiramdan yana əla oxuyarmışlar. Deyirlər, ömrü boyu “tələbə payı”, “semestr sezonu”, “qəbul taranı” kimi çirkablardan uzaq olmuş bu Kişi öz halal qazancı hesabına (neçə illər yalnız ən yaxın həmkarlarına bəlli olan) təqaüd də kəsibmiş. Şərti olaraq “İsmayıl Şıxlı” adlanan bu təqaüdü İsmayıl müəllim “əşhədi-ehtiyacı” olan (və bundan çox-çox sonralar xəbər tutan) tələbələrinə verdirirmiş…
Deyirlər, İsmayıl Şıxlının istər evinə, istər rəhbərlik etdiyi kafedraya gələnlərin ən səmimiyyətsizləri belə, həmin ünvanlardan böyük səmimiyyət yüküylə ayrılarmış…
Yazırlar ki, onu qüdrətli “Dəli Kür”ə gətirən, bundan xeyli əvvəl yazdığı və özünəinam hissini hədsiz dərəcədə artıran “Ayrılan yollar” romanı olub. Canlı həyatın özü qədər dirilik təcəssümü olan “Dəli Kür”ün “irsi-varisi” davamiyyətini bəzi və bəlli səbəblərdən qələmə ala bilməyən ədib xatirələrinin bir məqamında yazıb: “Onların qarşısında özümü borclu və günahkar hesab edirəm.
” Bu məqamda, hər insanın yaddaş sarayının baş hücrəsinin məhz uşaqlıq dövrünə mənsub olması həqiqətini xatırlayaq və onun hələ adi “İsmayıl”lıq dövrü ilə ilgili bir epizodu xatırladaq. Günlərin bir günü silahlı bir dəstənin Qaymaqlı kəndinə gəlib, camaatdakı bütün silahları yığarkən, buna etiraz edənlərdən birinin “sinfi düşmən” adıyla yerindəcə güllələnməsi onun yaddaşına “uşaqlıq illərinə atılmış güllə” kimi həkk olur…
Yazırlar ki, İsmayıl Şıxlı bir vaxtlar “əfsanəvi mühazirə ustadı” Əli Sultanlıya bənzəmək istəyirdisə, sonralar bütün tələbələr İsmayıl Şıxlı olmaq istəyirdi… Özü yazırdı: “Kursumuzda yüz əlli tələbə vardı, yüz əllisi də Əli Sultanlı olmaq istəyirdi”. Onun, xarici ölkələr ədəbiyyatına aid heç bir Azərbaycandilli mənbənin olmadığı vaxtlarda yazdığı “XVIII əsr xarici ədəbiyyat tarixi” (müştərək müəllifliklə), “XX əsr xarici ədəbiyyat tarixi” kitabları, G.Mopassan və başqalarından etdiyi tərcümələr haqda isə kiminsə söyləməsinə ehtiyac yox…
Bütün bu deyilib-yazılanlardan sonra bəndəniz də belə bir “sillagizm” yazmaya bilmir ki, görəsən indilər, bir vaxtlar ona oxşamaq istəyənlərə də oxşamaq istəyənlər varmı.
«Mədəniyyət» qəzeti
Tahir Abbaslı
- Teqlər:
- Azərbaycan ədəbiyyatı
- , İsmayıl Şıxlı
Ismail şıxlı mleyk xala
Şıxlınski İsmayıl Qəhrəman oğlu (İsmayıl Şıxlı) — nasir, ədəbiyyatşünas, publisist, yazıçı, ssenari müəllifi, 1949-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan komsomolu mükafatı laureatı (1976), filologiya elmləri namizədi (1954), Azərbaycanın xalq yazıçısı (1984), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1990), M.F.Axundov adına ədəbi mükafat laureatı (1991).
İsmayıl Şıxlı 1919-cu il martın 22-də Qazax rayonunun İkinci Şıxlı kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Kosalar kəndində ibtidai məktəbi bitirib Qazax pedaqoji məktəbində təhsil almışdır (1933-1936). Bir il Kosalar kənd orta məktəbində baş dəstə rəhbəri və müəllim işləmişdir. Sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstitunun dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsil almışdır (1937-1941). Qazax rayonunun Kosalar kənd orta məktəbində dərs hissə müdiri işləmişdir (1941-1942). İkinci Dünya müharibəsi dövründə sovet ordusu tərkibində ön cəbhələrdə (Şimali Qafqaz, Krım, III Belorusiya cəbhəsi və Şərqi Prussiya istiqamətində döyüşən orduda sıravi əsgər) olmuşdur. Tərxis edildikdən sonra altı ay Kosalar kənd məktəbində tədris hissə müdiri işləmişdir (1946). Azərbaycan Pedaqoji İnstitunun filologiya fakültəsində aspirant (1946-1949), müəllim, baş müəllim olmuş, xarici ölkələr ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, bir müddət Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi (1965-1968) kimi çalışmısdır. “Azərbaycan” jurnalında baş redaktor (1976-1978), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının birinci katibi (1981-1987), SSRİ Yazıçılar İttifaqının katibi (1981-1987) olmuşdur. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Ağsaqqallar Şurasının sədri seçilmişdir (1991).
İlk mətbu əsəri “Quşlar” şeiri 1938-ci ildə “Ədəbiyyat” qəzetində dərc olunmuşdur. Ədəbi yaradıcılığa 1947-ci ildə “İnqilab və mədəniyyət” jurnalında çap etdirdiyi “Həkimin nağılı” hekayəsi ilə başlamışdır. Bundan sonra dövri mətbuatda müntəzəm çıxış etmişdir. Əsərləri keçmiş SSRİ və xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur. İctimai işlərdə fəal çalışmışdır. Bakı zəhmətkeş deputatları Sovetinin deputatı (1967-1969, 1983-cü ildən bəri), Azərbaycan KP Bakı şəhər komitəsinin üzvü (1968-1970), Azərbaycan Həmkarlar Şurası rəyasət heyətinin üzvü, SSRİ Yazıçılar İttifaqı idarə heyətinin üzvü seçilmişdir. Xarici ölkələrlə dostluq və mədəni əlaqələr cəmiyyəti xəttilə Almaniya Demokratik Respublikasına (1976) və Almaniya Federativ Respublikasına (1982) göndərilən Sovet nümayəndə heyətinin tərkibində olmuşdur.
1995-ci il iyulun 26-da Bakıda vəfat etmiş, Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.
Yetər Aslanova. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1949, 36 səh.
Kerç sularında (hekayələr). Bakı: Azərnəşr, 1950, 139 səh.
Dağlar səslənir. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1951, 128 səh.
Daşkəsən (oçerk). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1953, 44 səh.
Ayrılan yollar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1957, 260 səh.
Dəli Kür (roman). Bakı: Gənclik, 1968, 448 səh.
XVIII əsr xarici ədəbiyyat tarixi. Bakı: 1970, 150 səh. (şərikli)
Seçilmiş əsərlər (iki cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1971, 365 səh.
Seçilmiş əsərlər (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1971, 444 səh.
XX əsr xarici ədəbiyyat tarixi. Bakı: Maarif, 1974, 256 səh.
Mənim rəqibim. Bakı: Gənclik, 1975, 192 səh.
Dəli Kür (roman). Bakı: Gənclik, 1977, 408 səh.
Xatirəyə dönmüş illər. Bakı: Yazıçı, 1980, 368 səh.
Dəli Kür (roman). Bakı: Yazıçı, 1982, 436 səh.
Dəli Kür (roman). Bakı: Yazıçı, 1983, 436 səh.
Məni itirməyin. Bakı: Gənclik, 1984, 364 səh.
Cəbhə yolları. Bakı: Gənclik, 1985, 188 səh.
Seçilmiş əsərləri (iki cilddə) I c. Bakı: Azərnəşr, 1986, 480 səh.
Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1986, 477 səh.
Daim axtarışda (məqalələr, publisist çıxışlar). Bakı: Yazıçı, 1988, 358 səh.
(türkcə və ruscadan)
XIX əsr xarici ədəbiyyat tarixi. Bakı: Maarif, 1964, 654 səh.
Mopassan Gi De. Hekayələr və novellalar. Bakı: Yazıçı, 1980, 182 səh. (şərikli).
Əziz Nesin. Futbol kralı. Bakı: Gənclik, 1988, 333 səh. (şərikli).
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.