Ismayıl şıxlı

Автор романов “Пути расходятся” (1957), “Буйная Кура” (1968), автор многочисленных киносценариев. Роман “Буйная Кура” признаётся многими литераторами переломным в азербайджанской прозе и положившим начало новому направлению – неореализму.

İsmayıl Şıxlı

Şıxlınski İsmayıl Qəhrəman oğlu (İsmayıl Şıxlı) — azərbaycanlı nasir, ədəbiyyatşünas, publisist, yazıçı, pedaqoq, ssenarist, 1949-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan komsomolu mükafatı laureatı (1976), filologiya elmləri namizədi (1954), Azərbaycanın xalq yazıçısı (1984), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1986, 1990), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri (1986-1987), Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Ağsaqqallar Şurasının sədri seçilmişdir (1991), M.F.Axundov adına ədəbi mükafat laureatı (1991).

Həyatı

İsmayıl Şıxlı 1919-cu il martın 22-də Qazaxın İkinci Şıxlı kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Kosalar kəndində ibtidai məktəbi bitirib Qazax pedaqoji məktəbində təhsil almışdır (1933-1936). Bir il Kosalar kənd orta məktəbində baş dəstə rəhbəri və müəllim işləmişdir. Sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsil almışdır (1937-1941). Qazax rayonunun Kosalar kənd orta məktəbində dərs hissə müdiri işləmişdir (1941-1942). İkinci dünya müharibəsi dövründə sovet ordusu tərkibində ön cəbhələrdə (Şimali Qafqaz, Krım, III Belorusiya cəbhəsi və Şərqi Prussiya istiqamətində döyüşən orduda sıravi əsgər) olmuşdur. Tərxis edildikdən sonra altı ay Kosalar kənd məktəbində tədris hissə müdiri işləmişdir (1946). Azərbaycan Pedaqoji İnstitunun filologiya fakültəsində aspirant (1946-1949), müəllim, baş müəllim olmuş, xarici ölkələr ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, bir müddət Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi (1965-1968) kimi çalışmısdır. “Azərbaycan” jurnalında baş redaktor (1976-1978), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının birinci katibi (1981-1987), SSRİ Yazıçılar İttifaqının katibi (1981-1987) olmuşdur. 1986-cı ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri seçilmişdir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Ağsaqqallar Şurasının sədri seçilmişdir (1991).

Ədəbi yaradıcılığı

İlk mətbu əsəri “Quşlar” şeiri 1938-ci ildə “Ədəbiyyat” qəzetində dərc olunmuşdur. Ədəbi yaradıcılığa 1947-ci ildə “İnqilab və mədəniyyət” jurnalında çap etdirdiyi “Həkimin nağılı” hekayəsi ilə başlamışdır. Bundan sonra dövri mətbuatda müntəzəm çıxış etmişdir. Əsərləri keçmiş SSRİ və xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur.

İctimai-siyasi fəaliyyəti

İctimai işlərdə fəal çalışmışdır. Bakı zəhmətkeş deputatları Sovetinin deputatı (1967-1969, 1983), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1986-1995), Azərbaycan KP Bakı şəhər komitəsinin (1968-1970), Azərbaycan KP MK-nın (1986-1990), Azərbaycan Həmkarlar Şurası rəyasət heyətinin, SSRİ Yazıçılar İttifaqı idarə heyətinin üzvü seçilmişdir.

26 noyabr 1991-ci ildə təşkil edilən Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurasının tərkibinə daxil edilmişdir.

Xidmətlərinə görə “Qızıl Ulduz” (1945), “Şərəf nişanı” (1971), “Qırmızı əmək bayrağı” (1979), II dərəcəli “Böyük Vətən müharibəsi” (1985) ordenləri və medallarla təltif edilmişdir. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanını (1973) və Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordenini almışdır (04.07.1994).

1995-ci il iyulun 26-da Bakıda vəfat etmiş, Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.

Xatirəsi

28 yanvar 2019-cu ildə Azərbaycan prezidenti İsmayıl Şıxlının 100 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır.

Əsərləri

1. Yetər Aslanova. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1949, 36 səh.
2. Kerç sularında (hekayələr). Bakı: Azərnəşr, 1950, 139 səh.
3. Dağlar səslənir. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1951, 128 səh.
4. Daşkəsən (oçerk). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1953, 44 səh.
5. Ayrılan yollar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1957, 260 səh.
6. Dəli Kür (roman). Bakı: Gənclik, 1968, 448 səh.
7. XVIII əsr xarici ədəbiyyat tarixi. Bakı: 1970, 150 səh. (şərikli)
8. Seçilmiş əsərlər (iki cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1971, 365 səh.
9. Seçilmiş əsərlər (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1971, 444 səh.
10. XX əsr xarici ədəbiyyat tarixi. Bakı: Maarif, 1974, 256 səh.
11. Mənim rəqibim. Bakı: Gənclik, 1975, 192 səh.
12. Dəli Kür (roman). Bakı: Gənclik, 1977, 408 səh.
13. Xatirəyə dönmüş illər. Bakı: Yazıçı, 1980, 368 səh.
14. Dəli Kür (roman). Bakı: Yazıçı, 1982, 436 səh.
15. Dəli Kür (roman). Bakı: Yazıçı, 1983, 436 səh.
16. Məni itirməyin. Bakı: Gənclik, 1984, 364 səh.
17. Cəbhə yolları. Bakı: Gənclik, 1985, 188 səh.
18. Seçilmiş əsərləri (iki cilddə) I c. Bakı: Azərnəşr, 1986, 480 səh.
19. Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1986, 477 səh.
20. Daim axtarışda (məqalələr, publisist çıxışlar). Bakı: Yazıçı, 1988, 358 səh.
21. Namərd gülləsi (hekayələr). Bakı: Yazıçı, 1991, 230 səh.
22. Ölüləri qəbiristanda basdırın (nəsr, ədəbi tənqid, publisistika).Bakı: Gənclik, 1992, 270 səh.
23. Ölən dünyam (roman). Bakı: Azərnəşr, 1995,150 səh.

Tərcümələri

(türkcə və ruscadan)

1. XIX əsr xarici ədəbiyyat tarixi. Bakı: Maarif, 1964, 654 səh.
2. Mopassan Gi De. Hekayələr və novellalar. Bakı: Yazıçı, 1980, 182 səh. (şərikli).
3. Əziz Nesin. Futbol kralı. Bakı: Gənclik, 1988, 333 səh. (şərikli).

Filmoqrafiya

1. Ayrılan yollar (film, 1997)
2. Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)
3. Dəli Kür (film, 1969)
4. Əzizə Cəfərzadə (film, 1999)
5. Xalq şairi Səməd Vurğun (film, 1969)
6. İşarəni dənizdən gözləyin (film, 1986)
7. Kürə qovuşan ömür (film, 2003)
8. Nə yaxşı ki, dünyada Səməd Vurğun var (film, 1976)

ЛитЛайф

Исмаил Шихлы (азерб. İsmayıl Şıxlı; имя при рождении – Исмаил Гахраман оглы Шихлинский (азерб. İsmayıl Qəhrəman oğlu Şıxlinski); 22 марта 1919, село Икинджи Шихлы – 26 июля 1995, Баку) – азербайджанский писатель, сценарист, литературовед, лауреат премии Азербайджанского комсомола (1976), доктор филологических наук (1954), депутат Верховного Совета Азербайджанской ССР (1990), лауреат премии имени Мирза Фатали Ахундова.

Исмаил Шихлы родился 22 марта 1919 года в селе Икинджи Шихлы Казахского уезда (ныне Казахский район Азербайджана) в семье учителя. В 1941 году окончил литературный факультет Азербайджанского педагогического университета. Во время Второй мировой войны отслужил рядовым на передовых линиях Кавказского, Третьего Белорусского и Восточного фронтов. По окончании войны работал заведующим учебной частью средней школы села Косалар Казахского района. В 1946-1949 годах – аспирант, преподаватель, старший преподаватель, а затем заведующий кафедрой литературы зарубежных стран Азербайджанского педагогического университета. Член Союза писателей Азербайджана с 1949 года.

В последующие годы был редактором журнала “Азербайджан”, первым секретарём Союза писателей Азербайджана, секретарём Союза писателей СССР.

Автор романов “Пути расходятся” (1957), “Буйная Кура” (1968), автор многочисленных киносценариев. Роман “Буйная Кура” признаётся многими литераторами переломным в азербайджанской прозе и положившим начало новому направлению – неореализму.

Именем Исмаила Шихлы назван сухогрузный теплоход.
Развернуть Свернуть

• Книги 2
• Комментарии книг 1
• Оценки книг 0
• Форум автора 0

Исмаил Шыхлы – Ismayil Shykhly

Исмаил Шихлы ( азербайджанский : İsmayıl Şıxlı ; 22 марта 1919 – 26 июля 1995), также известный под своим именем при рождении Исмаил Шихлинский Гахраман оглу ( азербайджанский : Исмаил Şıxlınski Qəhrəman oğlu ), был азербайджанским писателем.

Ранние годы

Шихлы родился 22 марта 1919 года в Ikinji Шихлы села Казах района из Азербайджана . Учился в селе Косалар . В 1934 году он поступил в Гахажское педагогическое училище . На него произвело впечатление стихотворение Самеда Вургуна «Ядыма дюшду» ( вспомнил ) во время его выступления на праздновании 100-летия Александра Пушкина в Казахстане. В том же году Шихлы поступил в Бакинский Государственный Педагогический Институт . За годы учебы в колледже под влиянием творчества Вургуна и народного творчества ашыгов он написал много стихов. Его первое стихотворение «Кушлар» (« Птицы» ) было опубликовано в газете Ədəbiyyat qəzeti в 1938 году. Он был учителем по профессии и написал ряд книг о древних и национальных традициях. Его самая известная работа «Бурная кура» ( Dəli Kür ) была снята в 1969 году на киностудии « Азербайджанфильм» . 15 сентября 1942 года он пошел добровольцем на военную службу и воевал во время Второй мировой войны до 1945 года.

Карьера

По возвращении он продолжил писать, и в 1947 году был опубликован его первый роман «Həkimin na taleılı» ( «Рассказ доктора» ). С 1965 по 1968 год он был председателем Союза писателей Азербайджана , а с 1976 по 1978 год – его главой. Редактор журнала Azərbaycan. С 1981 года он был первым секретарем Союза писателей Азербайджана. Шыхлы был депутатом Верховного Совета Азербайджанской ССР и был награжден орденами « Шереф» , « Трудового Красного Знамени» и « Шохрат» за вклад в развитие советской и азербайджанской литературы .

Исмаил Шыхлы скончался 26 июля 1995 года в Баку . Похоронен на Аллее Почета .

Мемориал

28 января 2019 года Президент Азербайджанской Республики Ильхам Алиев подписал указ о праздновании 100-летия Исмаила Шыхлы.

Работает

• «Мой мертвый мир» ( Ölən Dünyam )
• “Бурная кура” ( Дули Кюр )
• «Похороните мертвых на кладбище» ( Ölüləri Qəbristanda basdirin )
• “Изгнание достоинства” ( Намус Качагы )
• ” Трусая пуля” ( Наморд Гюллёси )

Смотрите также

Рекомендации

Эта азербайджанская биографическая статья незавершена . Вы можете помочь Википедии, расширив ее .

Эта статья об азербайджанском поэте незавершена . Вы можете помочь Википедии, расширив ее .