Kabel xətləri

6. İzolyasiya gücləndirici sistemlər həm hava, həm də kabel xəttlərində tətbiq edildikdə şəbəkənin etibarlılığı

§ 4. KABEL XƏTLƏRİNİN İŞƏ QOŞULMA QAYDALARI

Kabel xətləri (KX) aşağıdakı sənədlər olduğu zaman istismara qəbul oluna bilər:

KX-nin bütün əlavələr və düzəlişlərlə layihəsi,

trasın 1 : 200 və ya 1 : 500 miqyasda cizgisi; muftaların göstərilməsi şərtilə,

kabel jurnalı, birləşdirici (aralıq) muftaların uçot-nəzarət pasportu, əgər xəndəkdə 2 və çox kabel olarsa,

onların xəndəkdə çəkiliş planı da verilməlidir,

yeraltı kommunikasiyalarla kəsişdiyi yerlərə aid akt,

xəndəyin qəbul olunma aktı,

barabanda sonluq kappalarının vəziyyəti barədə akt, lazım gələrsə sökmək və baxış keçirmək (import

kabellər üçün mütləq),

zavod sınaqlarının protokolları,

yağla doldurulmuş kabellərdə sonluq qurğularının və yağ qidalandıranların qoyulduğu hündnrlük işarələrinin

göstərilməsi ilə quraşdırma cizgiləri,

açıqda quraşdırılmış kabelləri birkalarla təmin etməli,

kabel çəkilməzdən əvvəl izolyasiyanın yoxlanması və baxış keçirilməsi barədə protokol,

korroziya və azmış cərəyanlara qarşı həyata keçirilmiş qurğular haqqında akt,

yağın təzyiqi üçün siqnalizasiyanın yoxlanılması aktı,

KX-nin trasının torpaqlarının analiz protokolları,

Hər bir KX üçün istismara verilən zaman texniki istismar qaydalarının (TİQ-in) tələblərinə uyğun maksimal

yük cərəyanının qiyməti qoyulur. Həmin cərəyanlar iqtisadi cərəyan sıxlığına görə də təyin edilir.

Iqtisadi cərəyan sıxlığının (A/mm

), maksimum yükdən istifadə saatlarından (t

TƏDRİS MƏRKƏZİ

Kağız izolyasiyalı:

Rezin və plastmass

izolyasiyalı:

35 kV-a qədər kabellərə aşağıdakı periodiklikdə baxış ke

– trasa baxış hər 3 ayda bir dəfə,

– sonluq muftalarına 1000 V-dan yuxarı 6 ayda bir dəfə, 1000 V-a qədər ildə bir dəfə.

Aşkar edilmiş defektlər jurnala qeyd edilir və bərpa olunması üçün tədbirlər görülür. KX-nin təmiri baxış və sınaqların

nəticəsinə əsasən planlaşdırılır.

–luq k.x.-ləri 3 ildə bir dəfə sınaqdan keçirilməlidir. Növbədən kənar sınaq KX-lərin açılması və təmir edildikdən

sonra yerinə yetirilir.

Kabelin trasında torpaq işləri ancaq istismar

çı müəssisənin icazəsi ilə yerinə yetirilə bilər.

KX-də təmir işləri onun hər iki tərəfindən a

çılaraq torpaqlanmasından sonra yerinə yetirilir.

çı müəssisə trasın keçdiyi zonada yaşayış binalarına xidmət edən və digər müəssisələrin rəhbərləri ilə aydınlaşdırıcı

TƏDRİS MƏRKƏZİ

3.8. Montaj alətləri

İzolyasiya üstü yarımkeçirici ekranın siyarılması (soyulması) üçün alət -“IT-1000-017”.

Alət ekranın səthdən sıyrılması üçün, səlis dərinlik tənzimləyicisinə malikdir. Yarım keçirici ekranın diametri və

gərginlik sinfinə görə BEK-ə (İES standartına) uyğun olaraq, üç yerə bölünür: 300 mm

-a qədər – 15-34 mm İT –

100 – 017 – 1; 630mm

-a qədər – 19- 45mm İT – 1000 – 017 – 2; 800mm

–a qədər 26-48 mmİT – 1000- 017 –

3. Alət xüsusi plastmass qutuda olmalı və daşınmalıdır.

Şək.3.16. Yarımkeçirici ekranın

çıxarılması üçün bıçaq EXRM

– 0947 – ülgücün xüsusi

forması əməliyyatı sadələşdirir

və təhlükəsiz edir.

üçün bıçaq İT – 1000 –

011, ülgücün çıxıntısı 0,4

•Sektor şəkilli kabel qayçısı

– 240 – 32mm və KR –

kabellər üçün işlədilir.

•Plastmass şlanq və ya

şəkildə çərtilməsi üçün

Kabellərin soyulması üçün alətlər Kabel bıçağı EXRM – 0607, uzunluq 175mm; Xarici şlanqın kəsilib

çıxarılması üçün bıçaq EXRM – 0947 – ülgücün xüsusi forması əməliyyatı sadələşdirir və təhlükəsiz edir.

Asan sıyrılan yarımkeçirici ekran pərdəsinin sıyrılması üçün bıçaq İT – 1000 – 011, ülgücün çıxıntısı 0,4 mm.

Sektor şəkilli kabel qayçısı KR – 240 – 32mm və KR – 600 – 52mm zirehsiz kabellər üçün işlədilir.

Kabelin çərtilməsi üçün alət EXRM – 1004, Plastmass şlanq və ya izolyasiyanın qızdırılıb yumşaldıqdan

sonra, çərtilməsi üçün 2000 mm uzunluğunda sap.

TƏDRİS MƏRKƏZİ

TƏDRİS MƏRKƏZİ

1. Kitabda qabaqcıl Avropa Firması “Tyco Elektronikcs”-n yeni texnologiyası əsasında istehsal etdiyi

izolyasiya məmulatları ilk dəfə və hərtərəfli analiz edilmişdir.

2. “Tyco Electronics” izolyasiya məmulatlarının hazırlanmasının 6 texnoloji üsulu əhatə edilmişdir.

3. Muftaların ənənəvi üsullarla aparılan ESG hesabatları, daxili və xarici izolyasiyanın elektrik, konstruktiv və

forma parametrləri yüksək səviyyədə saxlanılır və “RAYXEM” muftalarının tətbiqinin sərfəli olduğu subut

4. 6(10)-35 kV və 110-220 kV gərginliklərdə kabel muftalarının, mövcud yağ-kağız izolyasiyalı muftalara

nisbətən daha böyük texniki-iqtisadi üstünlüklərə malik olduğu aydınlaşır.

5. Müasir hermetik qapalı tip paylayıcı yuvalar üçün təklif olunan adaptorlar hermetikliyin saxlanması və PQ-in

etibarlılığını xeyli artırır.

6. İzolyasiya gücləndirici sistemlər həm hava, həm də kabel xəttlərində tətbiq edildikdə şəbəkənin etibarlılığı

uzunömürlülüyü dəfələrlə artır və təsadüfi qısa qapanma riskləri azalır.

7. Firmanın təklif etdiyi gərginlik artım məhdudlaşdırıcıları (GAM) bütün xarakteristikaları və texniki-iqtisadi

göstəricilərinə görə bütün standartalara uyğun olduğu təsdiq edilir.

8. “Tyco Elektronics” –n bütün məmulatlarının 6(10)–35 kV və 110-220 kV şəbəkələrdə geniş tətbiqi tövsiyə

1 Həsənov Q. Ə. “Yüksək gərginliklər və elektrik izolyasiya texnikası”, Ali məktəblər üçün

dərslik, Bakı , 2009 il

2 Əliyev H. S. “ Kabellərin sınaq üsulları” dərs vəsaiti , BEŞ 2013il

3 «Высоковольтные кабельные армaтуры» kataloq 2010/2011, «Tyco Electronıcs’’ Our

4 «Система усиление изoляции» kataloq 2010/2011, «Tyco Electronıcs’’ Our commıtment.

5 «Kaбeльнaя aрmaтuрa» kataloq 2010/2011, «Tyco Electronıcs’’ Our commıtment.т

Kabel xətləri

08:59 – 17 Январь 2020

17 Yanvar, Fineko/abc.az. Azərbaycanı beynəlxalq internet şəbəkəsinə bağlayan magistral internet provayderi AzerTelecom şirkəti ölkənin Qafqaz, MDB, Orta və Cənubi Asiya, Yaxın Şərq və ətraf regionlar üçün regional rəqəmsal mərkəzə çevrilməsi istiqamətində “Azerbaijan Digital Hub” proqramının icrasına davam edir.

Proqramın ilk fazasında şirkət ölkə daxilində və xaricində dayanıqlı magistral infrastruktur quruculuğu üzrə layihələr reallaşdırır. Hazırda Azərbaycan-Qazaxıstan və Azərbaycan-Türkmənistan marşrutları üzrə Xəzərin dibi ilə fiber-optik kabel xətlərinin çəkilməsi layihələrinə başlanılıb. Bu marşrutlar üzrə fiber-optik kabel xətlərinin çəkilməsi məqsədilə 19 mart 2019-cu il tarixdə Azərbaycanla Qazaxıstan, 28 noyabr tarixində isə Azərbaycanla Türkmənistan arasında dövlətlərarası sazişlər imzalanıb.

Sazişlərə əsasən, Azərbaycan-Qazaxıstan marşrutu üzrə 400 km uzunluqda xəttin (TransCaspian Fiber Optic – TCFO) çəkilişini Azərbaycan tərəfdən AzerTelecom, Qazaxıstanın isə KazTransCom və Transtelecom şirkətləri icra edəcək. Layihənin 2021-2022-ci illərdə tamamlanması planlaşdırılır. Ötən ilin noyabr ayında Qazaxıstanın Aktau şəhərində Azərbaycan-Qazaxıstan marşrutu üzrə layihənin təməlqoyma mərasimi keçirilib və tədbirdə hər iki ölkənin baş naziri, dövlət rəsmilərivə layihəni icra edən şirkətlərin rəhbərləri iştirak ediblər.

Azərbaycan-Türkmənistan marşrutunun uzunluğu isə 300 km olacaq və layihəni AzerTelecom və Türkməntelekom operatorları icra edəcək.

AzerTelecom şirkətinin baş direktoru Fuad Allahverdiyev bildirib ki, Qazaxıstan istiqaməti üzrə xəttin məlumat ötürmə gücü ən azı 4-6 terabit/s, Türkmənistan istiqaməti üzrə isə 2-3 terabit/s olacaq.

“Ölkə başçısı cənab Prezident İlham Əliyev 15 yanvarda Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar naziri Ramin Quluzadəni qəbul edərkən Xəzərin dibi ilə fiber-optik kabel xəttinin çəkilişi məsələsinə toxunmuş, layihənin önəmli olduğunu bildirmiş və qeyd etmişdir ki, bir halda ki Azərbaycan artıq Avrasiyanın önəmli nəqliyyat mərkəzlərinin birinə çevrilib, ölkəmiz mütləq rabitə, internet və fiber-optik rabitə xətlərinin çəkilməsi istiqamətində də mərkəzə çevrilməlidir. Cənab Prezidentin diqqət mərkəzində olan bu strateji layihələrin “Azerbaijan Digital Hub” proqramı çərçivəsində icrası əsas hədəfimizdir” – deyə Fuad Allahverdiyev qeyd edib.

Xəzərin dibi ilə magistral xətlərin çəkilməsi ilə Avropa ilə Asiya arasında Azərbaycan vasitəsilə tarixi ipək yolunun üzərində rəqəmsal ipək yolu formalaşacaq. Qazaxıstan istiqaməti üzrə Qazaxıstanın və Çinin, Türkmənistan istiqaməti isə Türkmənistan, Özbəkistan, Əfqanıstan, Pakistan və Hindistanın data trafikinə olan ehtiyacı təmin ediləcək.

AzerTelecom Azərbaycanın ilk mobil operatoru və ən sürətli mobil internet provayderi “Bakcell” şirkətinin törəmə müəssisəsidir. AzerTelecom yerli və xarici şirkətlərə müxtəlif qabaqcıl xidmətlər təqdim edir.

Kabel xətləri

Azərbaycanı beynəlxalq internet şəbəkəsinə bağlayan magistral internet provayderi AzerTelecom şirkəti ölkənin Qafqaz, MDB, Orta və Cənubi Asiya, Yaxın Şərq və ətraf regionlar üçün regional rəqəmsal mərkəzə çevrilməsi istiqamətində “Azerbaijan Digital Hub” proqramının icrasına davam edir.

Proqramın ilk fazasında şirkət ölkə daxilində və xaricində dayanıqlı magistral infrastruktur quruculuğu üzrə layihələr reallaşdırır. Hazırda Azərbaycan-Qazaxıstan və Azərbaycan-Türkmənistan marşrutları üzrə Xəzərin dibi ilə fiber-optik kabel xətlərinin çəkilməsi layihələrinə başlanılıb. Bu marşrutlar üzrə fiber-optik kabel xətlərinin çəkilməsi məqsədilə 19 mart 2019-cu il tarixdə Azərbaycanla Qazaxıstan, 28 noyabr tarixində isə Azərbaycanla Türkmənistan arasında dövlətlərarası sazişlərimzalanıb.

Sazişlərə əsasən, Azərbaycan-Qazaxıstan marşrutu üzrə 400 km uzunluqda xəttin (TransCaspian Fiber Optic – TCFO) çəkilişini Azərbaycan tərəfdən AzerTelecom, Qazaxıstanın isəKazTransCom və Transtelecom şirkətləri icra edəcək. Layihənin2021-2022-ci illərdətamamlanması planlaşdırılır.Ötən ilin noyabr ayında Qazaxıstanın Aktau şəhərində Azərbaycan-Qazaxıstan marşrutu üzrə layihənin təməlqoyma mərasimi keçirilib və tədbirdə hər iki ölkənin baş naziri, dövlət rəsmilərivə layihəni icra edənşirkətlərin rəhbərləri iştirak ediblər.

Azərbaycan-Türkmənistan marşrutunun uzunluğu isə 300 km olacaq və layihəniAzerTelecomvə Türkməntelekom operatorlarıicra edəcək.

AzerTelecom şirkətinin baş direktoru Fuad Allahverdiyev bildirib ki, Qazaxıstan istiqaməti üzrə xəttin məlumat ötürmə gücü ən azı 4-6 terabit/s, Türkmənistan istiqaməti üzrə isə 2-3 terabit/s olacaq.

“Ölkə başçısı cənab Prezident İlham Əliyev ötən gün Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar naziri Ramin Quluzadəni qəbul edərkən Xəzərin dibi ilə fiber-optik kabel xəttinin çəkilişi məsələsinə toxunmuş, layihənin önəmli olduğunu bildirmiş və qeyd etmişdir ki, bir halda ki Azərbaycan artıq Avrasiyanın önəmli nəqliyyat mərkəzlərinin birinə çevrilib, ölkəmiz mütləq rabitə, internet və fiber-optik rabitə xətlərinin çəkilməsi istiqamətində də mərkəzə çevrilməlidir. Cənab Prezidentin diqqət mərkəzində olan bu strateji layihələrin “Azerbaijan Digital Hub” proqramı çərçivəsində icrası əsas hədəfimizdir” – deyə Fuad Allahverdiyev qeyd edib.

Xəzərin dibi ilə magistral xətlərin çəkilməsi ilə Avropa ilə Asiya arasında Azərbaycan vasitəsilə tarixi ipək yolunun üzərində rəqəmsal ipək yolu formalaşacaq. Qazaxıstan istiqaməti üzrə Qazaxıstanın və Çinin, Türkmənistan istiqaməti isə Türkmənistan, Özbəkistan, Əfqanıstan, Pakistan və Hindistanın data trafikinə olan ehtiyacı təmin ediləcək.

AzerTelecom Azərbaycanın ilk mobil operatoru və ən sürətli mobil internet provayderi “Bakcell” şirkətinin törəmə müəssisəsidir. AzerTelecom yerli və xarici şirkətlərə müxtəlif qabaqcıl xidmətlər təqdim edir.