Press "Enter" to skip to content

Kollektiv şəxsiyyət: xüsusiyyətləri, necə formalaşması, nümunələr

Bu qədər disiplinin kollektiv kimliyi dərindən öyrənməsinin səbəblərindən biri də özümüzü dərk etməyimizə böyük təsir göstərən bir fenomendir. Beləliklə, istinad qruplarımızın fikirləri, fikirləri və qavrayışları demək olar ki, istər-istəməz bizim fikirlərimizi dəyişdirir.

Sinif rəhbərinin şagirdləri və sinif kollektivini öyrənmə metodları

I. Şagirdlər haqqında ümumi məlumat: soyadı, adı, anadan olduğu il, tarix, şagirdin ev ünvanı, şagirdin valideynləri harada və hansı vəzifədə işləməsi, ailədə qarşılıqlı əlaqələr, ailə tərkibi, ailə­nin mədəni səviyyəsi, maddi vəziyyəti, məktəblinin rejimi və asudə vaxtı, ev işlərində iştirakı, dostları, tanışları, məktəblinin həyatında ən vacib hadisələr, səhhəti ( məktəb həkiminin məlumatı üzrə).

II. Şagirdin ümumi inkişafı: təlim əməyinə münasibəti, şagirdin mənimsəmə səviyyəsi, fiziki əməyə münasibət, intizamlılıq səviyyəsi, şagirdin maraq və meylləri;

III. Şagirdin ictimai-siyasi və ictimai işi: sinfin ictimai həyatında iştirakı, ictimai işin yerinə yetirilməsi xarakteri, sinif kol­lek­tivində yeri.

IV. Şagird şəxsiyyətinin əsas əlamətləri: ictimai şüuru, dünyagörüşü, ideyalarının konkret şəraitdə-təlimdə, ictimai işdə və əməkdə həyata keçirmək qabiliyyəti: mənəvi keyfiyyətləri, vətənə mə­həbbət hissi, ölkəmizdəki hadisələrə marağı, öz əməyi ilə mək­tə­bə, cəmiyyətə kömək göstərməyi, xarakterik iradi əlamətləri, məq­səd­yönlülük, fəallıq, qətiyyətlilik, cəsarətlilik, müstəqillik, təşəb­büs­karlıq, mütəşəkkillik, səbrlilik, intizamlılıq, məktəblinin fərdi, psixiloji xüsusiyyətləri.

V. Şagirdi öyrənmə prosesində sinif rəhbərinin nəzərdə tut­duğu pedaqoji tələblər: hansı xüsusiyyətləri necə inkişaf et­dirmək və təkmilləşdirmək, məktəblinin hərəkətindəki nöqsanları aradan qaldırmaq üçün nə etmək lazımdır. Aydındır ki, bir sıra mə­sələlər müəyyən şəraitlə əlaqədar olaraq sinif rəhbərinin proq­ra­mı­na daxil edilməyə də bilər. Deməli, sinif rəhbərinin planı konkret olmalıdır.

Sinif rəhbəri təkcə ayrı-ayrı şagirdləri deyil, bütün sinif kol­lek­tivini öyrənməlidir. Deməli, sinif rəhbəri bütün şagird kol­lek­tivini öyrənməyi nəzərdə tutan aydın proqrama malik olmalıdır. Şagird kollektivini öyrənmək proqramı isə aşağıdakı məsələləri əhatə etməlidir:

I. Sinfin tərkibi. Yaş tərkibi: dərketmə səviyyəsi və şa­gird­lərin inkişafı, iş qabiliyyəti, mənimsəmə dərəcəsi və sinfin ictimai si­ması.

II. Sinfin həmrəyliyi: İşgüzarlıq nə səviyyədədir? Sinifdə marağa görə qruplaşmalar varmı, şagirdlər bir-birlərinə necə yana­şır­lar? Onlar sinfin işlərinə necə münasibət bəsləyirlər, məktəbdə və mək­təbdənkənar vaxtlarını bir yerdə keçirməyi, bir yerdə öyrənməyi və bir yerdə oxumağı istəyirlərmi? Oğlan və qızlar dostluq edir­lərmi? Kollektiv üzvləri lazım olduqda bir-birini müdafiə edirmi?

III. Sinfin mütəşəkkilliyi: burada şagirdlərin kollektiv işləri yerinə yetirmək üçün hazır olması, təhkim olduğu şəxslərin göstə­rişlərinə əməl etmələri və s. öyrənilir.

IV. Sinifdə ictimai rəy: burada şagirdlərin yoldaşlarının işinə necə münasibət bəsləməsi, onu bəyənməsi və ya pisləməsi, narazılıq və narazılıqlarını necə ifadə etməsi, danışıqları və işləri arasındakı uyğunsuzluğun olub-olmadığını, sinifdə tənqid və özünütənqidin olması və s. öyrənilir.

V. Kollektivdə yoldaşlıq əlaqələrinin xarakteri: mək­təb­liləri nə birləşdirir (yaşayış yerlərinin ümumiliyi: partada bir yerdə oturmaq, maraqlar, ümumi iş), şagirdlər harada dostluq edirlər (mək­təbdə və ya məktəbdən kənarda), onlar yoldaşlarına necə kö­mək göstərirlər, dostlarına qarşı tələbkardırlarmı, fiziki qüsuru olan şagirdlərə düzgün münasibət bəsləyirlərmi və s.

Bundan başqa, sinif rəhbərinin öyrənmə proqramına “Sinfin fəalları ilə iş”, “Sinif kollektivinin ümumməktəb kollektivi ilə əla­qəsi”, “Sinif kollektivinin daha da möhkəmləndirilməsi tədbirləri” və s. bölmələri daxil edilir.

Bəs sinif rəhbəri şagirdləri hansı metodlarla öyrənə bilər? Sinif rəhbəri şagirdlərini öyrənmək üçün aşağıdakı metodlardan istifadə edə bilər:

Kollektiv şəxsiyyət: xüsusiyyətləri, necə formalaşması, nümunələr

Thekollektiv şəxsiyyətəksər insanların yaşadığı bir qrupa və ya cəmiyyətə mənsubiyyət hissini ifadə edir. Bu fenomen, sosiologiya, psixologiya, siyasət, antropologiya və hətta biologiya kimi sahələrdə böyük əhəmiyyətə sahib çoxsaylı fənlər tərəfindən fərqli baxımdan tədqiq edilmişdir.

Kollektiv şəxsiyyət konsepsiyasından bəhs edərkən əsas problemlərdən biri, mənasının araşdırıldığı sahədən asılı olaraq çox dəyişməsidir. Beləliklə, bu fenomen haqqında çox fərqli cəhətlərə daha çox vurğu edən bir çox nəzəriyyə var.

Kollektiv şəxsiyyət insanların həyatında bir çox hiss olunan nəticələrə malikdir. Mövzu ilə bağlı fərqli tədqiqatların göstərdiyi kimi, fərdlər bir istinad qrupu ilə eyniləşmiş kimi hiss edir və onun təyin etdiyi normaları tərk etməkdən yayınırlar. Bu şəkildə, davranışlarımız kollektivin bizə nəyi əmr etdiyinə əsasən dəyişir.

Bəzi nəzəriyyəçilər kollektiv kimlik fenomeninin bir növ olaraq keçmişimizlə əlaqəli olduğuna inanır, digərləri bunun tamamilə mədəni bir fenomen olduğunu düşünürlər. Bu yazıda bu fenomen və onun ən vacib xüsusiyyətləri haqqında ən çox qəbul olunan nəzəriyyələrdən bəzilərini görəcəyik.

Kollektiv şəxsiyyətin xüsusiyyətləri

– İstinad qrupumuzla əlaqəlidir

Şəxsiyyətimizin formalaşması psixoloji rifahımız üçün təməl bir prosesdir. Hər növ amillərdən təsirlənir, ən başlıcalarından biri bir istinad qrupu əldə etmək və dünyanı görmə tərzimizi, inanclarımızı və düşüncə tərzimizi qurmaq üçün istifadə etməkdir.

Ümumiyyətlə insanların fərqli istinad qrupları ola bilər; və hər biri fərqli bir təsir göstərəcək və həyatınızın müxtəlif sahələrini təsir edəcəkdir. Məsələn, bir şəxs istinad üçün dostlarına, eyni zamanda tanıdığı siyasi partiyaya və mənsub olduğu dini icmaya da sahib ola bilər.

Bu qrupları təşkil edən insanların inancları, rəftarları və düşüncələri fərdi təsirləndirəcək, özlərinə aid olduqlarına görə kollektiv şəxsiyyətlərini formalaşdıracaqlar.

– Fərdi şəxsiyyətimizi dəyişdirin

Bu qədər disiplinin kollektiv kimliyi dərindən öyrənməsinin səbəblərindən biri də özümüzü dərk etməyimizə böyük təsir göstərən bir fenomendir. Beləliklə, istinad qruplarımızın fikirləri, fikirləri və qavrayışları demək olar ki, istər-istəməz bizim fikirlərimizi dəyişdirir.

Sosial psixologiya bu fenomeni çox geniş şəkildə araşdırdı və insanların mənsub olduğumuz qrupların qaydalarına uyğunlaşmaq üçün düşüncə tərzimizi və davranış tərzimizi dəyişdirməyə meylli olduqları məlum oldu.

Bunlar fərdi fikirlərimizə çox zidd olarsa, qrupa uyğun olmağımız çox vaxt kollektivlə qarşılaşmadan əvvəl dəyişməyimizə səbəb olur.

Bunun həm fərdi olaraq həm də bütövlükdə cəmiyyətdə çox vacib nəticələri ola bilər.Tarix boyu baş verən bir çox münaqişə və gərginlik vəziyyəti dəqiq qurulmuş qruplar arasındakı qarşıdurma ilə əlaqəli olduğundan, tolerantlıq və müxtəlifliyə açıqlıq kimi qrup dəyərlərinin təbliği vacibdir. müasir mədəniyyətlər.

– Təkamül rolunu yerinə yetirir

Kollektiv kimliyi müasir bir perspektivdən araşdırırıqsa, bu fenomen hər bir fərd üçün mənasız və əks nəticə verə bilər. Lakin tarixi və təkamül səviyyəsində insanların yaşaması üçün ən vacib vasitələrdən biri idi.

Bir növ olaraq inkişaf etdiyimiz dövrdə ətraf mühitimiz hər cür təhlükə ilə doluydu, ayrı-ayrılıqda qarşılaşmaq çox çətin idi. Bu səbəbdən, o tarixi anda insanların həyatda qalmaları üçün bir qrupa mənsub olmaları lazım idi ki, bunu etməmək çox təhlükəli olduğu üçün ətrafdakı insanların razılığını istəsinlər.

Bu gün qrup artıq yaşamağımız və tam və təhlükəsiz bir həyat sürməyimiz üçün o qədər də vacib deyildir; ancaq təkamül instinktlərimiz eyni qalır. Bu səbəbdən kollektiv kimliyimizin bizə çox ağırlığı var, hər vasitə ilə başqalarından üstün durmaqdan və özümüzü istinad qruplarımıza qarşı qoymaqdan çəkinirik.

Kollektiv şəxsiyyət necə formalaşır?

Qrup şəxsiyyəti və onun mənşəyi haqqında bir çox fərqli nəzəriyyələr mövcuddur. Bəziləri ilk növbədə daha çox sosial komponentlərə diqqət yetirir, bəziləri isə daha bioloji və fitri fokusa malikdirlər. Lakin əksər mütəxəssislər qrup şəxsiyyətinin formalaşmasının hər iki faktorla əlaqəli olduğunu qəbul edirlər.

Təkamül funksiyası

Bir tərəfdən, daha əvvəl də gördüyümüz kimi, bu psixoloji fenomen bir qrupun köməyini tələb edən təhlükələrlə üzləşməyimizə imkan verərək vacib bir təkamül funksiyasını yerinə yetirir.

Sosial funksiya

Eyni zamanda, müasir cəmiyyətlər bu instinkt ətrafında qurulur və əksər hallarda uyğunlaşma və fərdiliyə qarşı qrup düşüncəsini təşviq edirlər.

Beləliklə, dünyaya gəldiyimiz andan bəri illər boyu içərimizə qoyduğumuz müxtəlif qrup kimliklərinə dair mesajlarla dolu oluruq: sosial təbəqəmiz, etnik mənsubiyyətimiz, cinsimiz, cinsi oriyentasiyamız, milliyyətimiz . Bütün bunlar qrup kimliyimizi möhkəmləndirir, ümumiyyətlə zamanla daha güclü böyüyür.

Məsələn, bir insan işçi sinfinin qonşuluğunda doğulduqları, müəyyən bir peşə sahibi olduqları və ya müəyyən bir cinsi oriyentasiyaya sahib olduqları üçün müəyyən bir şəkildə hərəkət etməli və düşünməli olduqlarına inana bilər.

Kollektiv şəxsiyyət nümunələri

Qrup şəxsiyyəti fenomenini bir çox fərqli sahədə tapa bilərik:

– Müəyyən bir siyasi partiyanın üzvü, liderlərinin bəzi fikirləri ilə razılaşmaya bilər, ancaq qrup şəxsiyyətlərinə qarşı çıxmamaq üçün onları qəbul edəcəkdir.

– Bir ölkənin sakinləri, sadəcə olaraq ərazilərində bu bir ənənə olduğu üçün başqa bir ölkədən nifrət edə bilər, bunun üçün əsl səbəb olmadan.

– Bir futbol komandasının tərəfdarları qarşı ola bilərazarkeşlər yalnız qrup şəxsiyyətlərinin təsirləri səbəbiylə başqasının.

İstinadlar

  1. “Kollektiv şəxsiyyət tərifi”: ABC tərifi. 30 May 2020 tarixində ABC Tərifindən alındı: definicionabc.com.
  2. “Kollektiv şəxsiyyətin əhəmiyyəti”: Əhəmiyyət. Alınma tarixi: 30 May 2020, Əhəmiyyət: ..org.
  3. Wikipedia’da “kollektiv şəxsiyyət”. 30 May 2020 tarixində Vikipediyadan alındı: es.wikipedia.org.
  4. “Kollektiv şəxsiyyət nədir?” daxilində: Təhsil. 30 May 2020 tarixində Study: study.com saytından alındı.
  5. Wikipedia’da “kollektiv şəxsiyyət”. 30 May 2020 tarixində Vikipediyadan alındı: en.wikipedia.org.

Kollektivin inkişaf mərhələləri

Dışardan gələn hər hansı bir qrup bir canlı orqana bənzəyir. Bu, sosial ölümlə bənzər bir şey inkişaf etdirmək, inkişaf etdirmək və hətta təcrübə edə bilər. Bu fenomen demək olar ki, hər yerdə, işdə, məktəbdə və ya universitetdə yerləşir. Kollektiv keçidin formalaşmasının əsas mərhələlərini necə başa düşməyə qərar verdik.

Kollektivin inkişaf mərhələləri

  1. Lapping. Qrupun bütün iştirakçıları bir-biri ilə tanış olurlar, eyni zamanda yalnız ən yaxşı keyfiyyətlərini nümayiş etdirirlər. Bu mərhələdə komanda birbaşa və səmimi bir atmosfer görünüşünü yaradır, əslində əsl hisslər gizli və göstərilmir. İş kolektivinin inkişafında bu mərhələdə yalnız əməkdaşlıq məqsədləri və metodları çox səthi müzakirə olunur. İnsanlar həmkarlarını çox az bilirlər, belə ki, heç bir kollektiv iş yoxdur.
  2. Başlanğıc mövqeyini dəyişdirin. Qrupdakı kişilərdən ibarət olan narazılıq vəziyyətə parlayır və qruplar, mikro qruplara bölünməyə başlayır. Həm liderlik uğrunda, həm də bütün komanda liderliyi üçün, və mikro qruplarda qeyri-formal liderlik üçün vaxtdır.
  3. Nəticə. Kollektivin formalaşması və inkişafı onun zirvəsinə çatdıqdan və hər bir üzvünün ona təyin edilmiş yerdən sonra məhsuldar bir iş başlayır. Bunun səbəbi, qrupun daha səmərəli iş prosesi üçün bilik və resurslara malik olmasıdır.
  4. Məhsuldarlıq. Burada vaxt resurslarının düzgün istifadə edilməsi və vəzifələrin və vəzifələrin dəqiq həyata keçirilməsinə diqqət yetirilir. Qrup obyektiv bir problemlə problemlərə baxır və onları yaradıcılıqla həll edə bilir.
  5. Üstünlük. İnkişafın bütün əvvəlki mərhələlərini keçmiş bir qrupda üzvləri arasında əlaqələr əhəmiyyətli dərəcədə güclənir. İnsanlar slips və çatışmazlıqlar ilə deyil, müsbət xüsusiyyətlərinə və mahiyyətlərinə görə mühakimə olunur və qəbul olunur. Şəxsi fikir ayrılıqları qısa müddətdə aradan qaldırılır.
  6. Yaşlanma. Kollektivin inkişafı qanunlarına görə, müəyyən bir sahədə illər ərzində əldə olunan bacarıq hələ də “suda qalmağı” təmin edir, lakin daha fəal rəqiblər artıq effektivliyini xeyli üstələyirlər. Robotların yeni üsulları və coca fəaliyyət dairəsi ətrafında dəyişmiş vəziyyət özlərini hiss edir.
  7. Qəza. Kollektiv bu cür dayanır. Bəzən bir qrup lideri gediş və ya ölümündən sonra belə bir şəkildə düşə bilər.

Komandanın inkişaf şərtləri

Kollektivin inkişafı üçün bu mərhələdən keçmək üçün şərait yaratmalıdır.

Kollektiv inkişaf faktorları

  1. Birgə fəaliyyətlər.
  2. Komanda tələblərinə üstünlük verilməsi.
  3. Sağlam və obyektiv ictimaiyyət.
  4. İnkişaf perspektivləri.
  5. Kollektiv fəaliyyətin ənənələrinin yaranması və ya vurulması.

İndi həqiqətən peşəkar qrup olmaq üçün qrupdan keçmək üçün nə etdiyinizi bilirsiniz. Bu bilik bir menecer kimi müraciət edə bilər və yeni bir robot qurarkən.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.