Mehman abdullayev azrbaycan tarixi
ÖLKƏ / 9.03.2023 15:20:49
Mehman abdullayev azrbaycan tarixi
DİN / 9.03.2023 18:30:29
Tərtərdə minaya düşən şəxsin ayağı amputasiya edilib
ÖLKƏ / 9.03.2023 18:09:24
Quş qripi xəstəliyinə qarşı monitorinqlər keçiriləcək
ÖLKƏ / 9.03.2023 17:35:54
Naxçıvan Prokurorluğunda əməliyyat müşavirəsi keçirilib
ÖLKƏ / 9.03.2023 17:31:09
Keniya prezidenti azan səsinə hörmətlə çıxışını dayandırıb
DÜNYA / 9.03.2023 17:16:47
Səhiyyənin Təminat Mərkəzi yaradılır
ÖLKƏ / 9.03.2023 16:35:52
Azərbaycan: Mina qurbanlarının sayı 284 nəfərə çatıb
ÖLKƏ / 9.03.2023 15:49:56
İlham Əliyev BMT nümayəndəsini qəbul edib
ÖLKƏ / 9.03.2023 15:35:46
Zakir Həsənov NATO nümayəndəsi ilə görüşüb
ÖLKƏ / 9.03.2023 15:20:49
Gürcüstanda etirazlara səbəb olan qanun layihəsindən imtina edildi
REGİON / 9.03.2023 14:39:20
SİYASƏT
Naxçıvan Prokurorluğunda əməliyyat müşavirəsi keçirilib
İlham Əliyev BMT nümayəndəsini qəbul edib
QMİ sədri ABŞ rəsmilərini qəbul edib
Azərbaycan yaşıl hidrogen ixrac etməyi planlaşdırır
X Qlobal Bakı Forumunun panel iclasları başlayıb
İSLAM DÜNYASI
Keniya prezidenti azan səsinə hörmətlə çıxışını dayandırıb
Fələstinlilərin İsrailin zülmlərinə etirazı davam edir
Suriyada terror hücumu olub, ölən və yaralananlar var
Qəzzada İsrailin Cenində törətdiyi qətliama etiraz edilib
Nəcəf və Kərbəlada İmam Zamanın (ə.f) mövlud gecəsi – FOTOREPORTAJ
VİDEO
İmam Mehdi (ə.f) kimdir? – “Kim Kimdir” Videolayihəsi
8.03.2023 11:44:09
Beynol-Hərəmeyn – İnfoVideo
25.02.2023 13:29:50
Məbəs Günü ilə bağlı İnfo-Video
18.02.2023 12:21:44
Qız Qalası haqqında bunları bilirdinizmi? – İNFOVİDEO
13.02.2023 09:25:24
“Kim Kimdir” Videolayihəsi: Seyid Mübariz İbrahimov
7.02.2023 09:33:24
Nəcəf – İmam Əli (ə) ziyarətgahı – İNFOVİDEO
4.02.2023 13:58:11
DİN
İnsanın 3 əməl dəftəri
İmam Zaman (ə) zühur edən zaman birinci bu sözü deyəcək
“Kim Kimdir” Videolayihəsi: İmam Mehdi Sahibəz-Zaman (ə.f)
İmam Mehdinin (ə.f) mübarək mövlud günüdür
FOTO GALEREYA
Nəcəf və Kərbəlada İmam Zamanın (ə.f) mövlud gecəsi – FOTOREPORTAJ
Nəcəfdə İmam Mehdinin (ə.f) mövluduna hazırlıq – FOTO
Tbilisidə Hacı Şahinin anım mərasimi keçirilib – FOTO
Müqəddəs Cəmkəran Məscidi bəzədilib – FOTO
Tbilisidə Hacı Şahin Həsənli yad olunub – FOTOLAR
Türkiyənin tanınmış ilahiyyatçıları Hacı Şahinin yas mərasimində – FOTO
TEXNOLOGİYA
Hindistanda “iPhone” üçün komponentlər istehsal ediləcək
Avropa Komissiyası işçilərinə “TikTok”u qadağan edib
SpaceX: Starship raketi ilk orbital uçuşa tam hazırdır
BİZİ İZLƏYİN
TOP 10
ÜST: Pandemiya bitir
2.03.2023 13:33:23
Səudiyyə Ərəbistanının Yəmənə hücumu davam edir
4.03.2023 13:12:05
Tbilisidə Hacı Şahinin anım mərasimi keçirilib – FOTO
6.03.2023 12:09:36
Səbuhi Səlimov dəfn edilib
3.03.2023 22:49:02
Hindistanda “iPhone” üçün komponentlər istehsal ediləcək
4.03.2023 12:26:49
“Alulbeyt Gürcüstan”ın rəhbərindən başsağlığı bəyanatı
2.03.2023 16:35:25
Əfqanıstan: Aİ-dən səfirliklərini yenidən açmalarını istəyirik
3.03.2023 13:52:35
Övliyalar ölüm ayağında
3.03.2023 17:54:40
MAQATE rəhbəri Bakıdan sonra Tehrana gedəcək
3.03.2023 12:53:37
Neft məhsullarının satışının qarşısı alınıb
4.03.2023 13:00:23
MARAQLI
BMT-nin Baş katibi Ukraynaya səfər edib
Qətərin xarici işlər naziri “yeni Baş nazir” oldu
Zelenski bəzi rəhbər işçiləri vəzifələrindən çıxarıb
Avstraliyanın ən qatı islamofobu müsəlman olub
Əfqanıstan: Aİ-dən səfirliklərini yenidən açmalarını istəyirik
MAQATE rəhbəri Bakıdan sonra Tehrana gedəcək
Copyright © 2022 İslamazeri.com Xəbər Portalı.
islamazeri.com portalında yayımlanan məlumatların bütün hüquqları qorunur. islamazeri.com-a İstinad edilmədən yenidən yayımlanması qadağandır.
Mehman Abdullayev
Abdullayev Mehman Qəhrəman oğlu (2 fevral 1958, Göyçay) — Azərbaycan tarixçisi, tarix elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, BDU-nun Azərbaycan tarixi (təbiət fakültələri üzrə) kafedrasının müdiri.
Mündəricat
- 1 Həyatı
- 2 Seçilmiş əsərləri
- 3 Kitabları
- 4 Xarici keçidlər
Mehman Abdullayev 2 fevral 1958-ci ildə Göyçay şəhərində anadan olub. Ağdaş kənd təsərrüfatı texnikumunda müəllim və fənn komissiyasının sədri (1980-1985), BDU-nun Tarix fakültəsinin “Azərbaycanın qədim və orta əsrlər tarixi” kafedrasında laborant (1985), baş laborant (1987), müəllim (1990), baş müəllim (1993), dosent (1996), BDU-nun Tarix fakültəsinin “Azərbaycan tarixi” (təbiət fakültələri üzrə) kafedrasında müdir əvəzi (2004-2006), müdir (2006-hal hazırda) vəzifələrində işləyib. “Xanlıqlar və rus müstəmləkəçiliyi dövründə Şimali Azərbaycanda aqrar münasibətlər” mövzusunda dərs deyir.
30 məqalə, 1 monoqrafiya, 8 kitabın müəllifidir.
Seçilmiş əsərləri
- XIX əsrin 20-30-cu illərində Şimali Azərbaycanın dövlət kəndində rus çarizminin maliyyə siyasəti “Tarix və onun problemləri”jurn.,2001,I sayı
- Şimali Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalının başlanması. Kürəkcay müqaviləsi (Müqavilənin bağlanmasının 200 illiyinə) “Tarix və onun problemləri”jurnalı, 2005,II sayı
- XVIII əsrin II yarısı-XIX əsrin ortalarında Azərbaycanda vəqf institutu(Qarabağa aid materiallar əsasında) Bakı Universitetinin Xəbərləri(humanitar elmlər seriyası). Bakı, 2007, sayı 1
- Naxçıvan xanlığına aid kəngərli sənədlərində mülk torpaq sahibliyinin xüsusiyyətləri. «Azərbaycan tarixinin aktual problemləri» adlı elmi metodiki konfransı “Tarix və onun problemləri”jurnalı, 2007,III sayı
- Rusiya İmperiyasının Azərbaycanda müstəmləkə siyasətinin bəzi aspektləri (XIX əsrin ilk onillikləri) // “Geostrategiya” №1, Yanvar-fevral 2013,
- Azərbaycan Səfəvi Dövlətinin Tarixinə Bir Baxış: Tariximizin şanlı səhifəsi və Qürur Mənbəyimiz // TQDK. Abituriyent jurnalı №2, 2013
- Вакфная земельная собственность в Азербайджане в период ханств: “Хабаршы” тарих сериясы, Вестник Казахский Национальный Университет имени Аль- Фараби №2 (69)2013
- 1918-ci ilin Mart soyqırımı – Тəhsil jurnalı №03, 2014
- (http://www,sciencepublishinggroup.com/j/history) Wakf in the socio-ekonomic structure of Azerbaijan,the place of Wakf property (on the basis of archival materials of Etchmiadzin monastery)
- Xanlıqları Döründə Azərbaycanda Ali Zümrənin tərkibi və statusu. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfransın Materialları, 21-23 May 2018 il s. 372-377.
-
- Azərbaycan tarixi 9-cu sinif test tapşırıqları,2003
- Xanlıqlar və Rus müstəmləkəçiliyi dövründə Şimali Azərbaycanda aqrar münasibətlər (XIX əsrin 40-cı illərinə qədər),2005
- Tarix.Qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün,2006
- “Истрия”. Учебное пособие для абитуриентов,учащихся старших классов и преподователей,2007
- Tarix. Qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün dərs vəsaiti,2007
- Qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün dərs vəsaiti,2007
- Azərbaycan tarixi. Test tapşırıqları. 9-cu sinif.Dərs vəsaiti,2007
- “Tarix” Qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün vəsait. Dərs vəsaiti. Abituriyent jurnalının xüsusi buraxılışı. Bakı, 2013, Həmmüəllif.
- “Tarix” vəsaitinə əlavə. Terminlərin izahlı lüğəti və xronologiya. Qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün vəsait. Dərs vəsaiti. Abituriyent jurnalının xüsusi buraxılışı. Bakı, 2013, 20 ç.v., Həmmüəllif
- Azərbaycan tarixi. Dərs vəsaiti. Test tapşırıqları. 8-ci sinif Orta ümumtəhsil məktəbləri üçün. Bakı, 2013, 10 ç.v.həmmüəllif
- Azərbaycan tarixi. Test tapşırıqları. 9-cu sinif. Orta ümumtəhsil məktəbləri üçün . Dərs vəsaiti, Bakı, 2013, 11 ç.v. həmmüəllif
- Azərbaycan tarixi ( ən qədim zamanlardan – XXI əsrin ilk onillilərinədək) dərslik Бакы,2014. Елми редактору, həmmüəllfdir.
- Azərbaycan tarixi üzrə dərslik – test tapşırıqları 9-cu sinif üçün Бакы,2014 həmüəllifdir
- История (пособие для абитуриентов,учащихся старших классов и преподавателей) Бакы,2014,
- Azərbaycan tarixi ( ən qədim zamanlardan XXI əsrin ilk onilləklərinədək) dərslik, yeniləmiş 3-cü nəşr. Bakı, 2015, Elmi redaktoru, həmmüəllif 23, 75
- Azərbaycan xalqının etnogenezində qıpçaqların yeri. Dərs vəsaiti. Bakı, 2015, 14 ç.v. elmi redaktor
- Azərbaycan Səfəvi dövlətinin quruluşu və idarə olunmasında türk qızılbaş əyanlarının rolu. Bakı, 2015. 21 ç.v. rəyçi
- Azərbaycan Səfəvi dövlətinin quruluşu və idarə olunmasında türk qızılbaş əyanlarının rolu. Bakı, 2015. 21 ç.v. rəyçi
- “Azərbaycan Albaniyasının Qərb torpaqları antik dövrdə” t.ü.f.d. elmi dərəcəsi almaq üçün aparıcı müəssisə rəyi. 2015
- Azərbaycan tarixinin öyrənilməsindən bədii ədəbiyyat mənbə kimi ( XIX əsrin II yarısı Şimalı Azərbaycan bədii ədəbiyyat üzrə) dərs vəsaiti. Bakı. 2016. Elmi redaktor.
- XI – XIII əsrin əvvəllərində Azərbaycanın sosial-iqtisadi və mədəni heyatı-mövzusunda ixtisas kursu üzrə proqram. ç.v. 1 Bakı, 2016-ci il Elmi redaktor.
- Azərbaycan xanlıqlarında ali zümrənin say tərkibi ( Quba, Bakı, İrəvan və Naxçıvan aid materiallar əsasında). Dünya Azərbaycanlılar: Tarix və Müasirlik ( Elmi nəzəri toplu) IV Buraxılış. 210.s. 98-116. 2016.
- Azərbaycan Səfəvilər Dövləti ( XVI-XVII əsrlər) Dərs vəsaiti. Bakı, 2016.
Xarici keçidlər
Mehman Abdullayev bsu.edu.az saytında
Avqust 02, 2021
Ən son məqalələrİsmayıl Mursaqulov
İsmayıl Mahir
İsmayıl Marzuki
İsmayıl Məmmədov
İsmayıl Məmmədov (futbolçu)
İsmayıl Məmmədov (rəssam)
İsmayıl Məmmədov (tarixçi)
İsmayıl Məmmədov (telerejissor)
İsmayıl Məmmədov (əsgər, 1997)
İsmayıl Məmmədli
Ən çox oxunan
Valansol
Valansyen
Valasin
Valaxiya
Valaxiya knyazlığı
mehman, abdullayev, abdullayev, mehman, qəhrəman, oğlu, fevral, 1958, göyçay, azərbaycan, tarixçisi, tarix, elmləri, üzrə, fəlsəfə, doktoru, dosent, azərbaycan, tarixi, təbiət, fakültələri, üzrə, kafedrasının, müdiri, mehman, qəhrəman, oğlu, abdullayevdoğum, t. Abdullayev Mehman Qehreman oglu 2 fevral 1958 Goycay Azerbaycan tarixcisi tarix elmleri uzre felsefe doktoru dosent BDU nun Azerbaycan tarixi tebiet fakulteleri uzre kafedrasinin mudiri Mehman AbdullayevMehman Qehreman oglu AbdullayevDogum tarixi 2 fevral 1958 63 yas Dogum yeri Goycay Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElmi derecesi tarix elmleri uzre felsefe doktoruElmi adi dosentIs yeri Baki Dovlet Universitetinin Tarix fakultesi Azerbaycan tarixi tebiet fakulteleri uzre kafedrasi Mundericat 1 Heyati 2 Secilmis eserleri 3 Kitablari 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteMehman Abdullayev 2 fevral 1958 ci ilde Goycay seherinde anadan olub Agdas kend teserrufati texnikumunda muellim ve fenn komissiyasinin sedri 1980 1985 BDU nun Tarix fakultesinin Azerbaycanin qedim ve orta esrler tarixi kafedrasinda laborant 1985 bas laborant 1987 muellim 1990 bas muellim 1993 dosent 1996 BDU nun Tarix fakultesinin Azerbaycan tarixi tebiet fakulteleri uzre kafedrasinda mudir evezi 2004 2006 mudir 2006 hal hazirda vezifelerinde isleyib Xanliqlar ve rus mustemlekeciliyi dovrunde Simali Azerbaycanda aqrar munasibetler movzusunda ders deyir 30 meqale 1 monoqrafiya 8 kitabin muellifidir Secilmis eserleri RedakteXIX esrin 20 30 cu illerinde Simali Azerbaycanin dovlet kendinde rus carizminin maliyye siyaseti Tarix ve onun problemleri jurn 2001 I sayi Simali Azerbaycanin Rusiya terefinden isgalinin baslanmasi Kurekcay muqavilesi Muqavilenin baglanmasinin 200 illiyine Tarix ve onun problemleri jurnali 2005 II sayi XVIII esrin II yarisi XIX esrin ortalarinda Azerbaycanda veqf institutu Qarabaga aid materiallar esasinda Baki Universitetinin Xeberleri humanitar elmler seriyasi Baki 2007 sayi 1 Naxcivan xanligina aid kengerli senedlerinde mulk torpaq sahibliyinin xususiyyetleri Azerbaycan tarixinin aktual problemleri adli elmi metodiki konfransi Tarix ve onun problemleri jurnali 2007 III sayi Rusiya Imperiyasinin Azerbaycanda mustemleke siyasetinin bezi aspektleri XIX esrin ilk onillikleri Geostrategiya 1 Yanvar fevral 2013 Azerbaycan Sefevi Dovletinin Tarixine Bir Baxis Tariximizin sanli sehifesi ve Qurur Menbeyimiz TQDK Abituriyent jurnali 2 2013 Vakfnaya zemelnaya sobstvennost v Azerbajdzhane v period hanstv Habarshy tarih seriyasy Vestnik Kazahskij Nacionalnyj Universitet imeni Al Farabi 2 69 2013 1918 ci ilin Mart soyqirimi Tehsil jurnali 03 2014 http www sciencepublishinggroup com j history Wakf in the socio ekonomic structure of Azerbaijan the place of Wakf property on the basis of archival materials of Etchmiadzin monastery Xanliqlari Dorunde Azerbaycanda Ali Zumrenin terkibi ve statusu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin 100 illik yubileyine hesr olunmus beynelxalq elmi konfransin Materiallari 21 23 May 2018 il s 372 377 Kitablari RedakteAzerbaycan tarixi 9 cu sinif test tapsiriqlari 2003 Xanliqlar ve Rus mustemlekeciliyi dovrunde Simali Azerbaycanda aqrar munasibetler XIX esrin 40 ci illerine qeder 2005 Tarix Qebul imtahanlarina hazirlasanlar yuxari sinif sagirdleri ve muellimler ucun 2006 Istriya Uchebnoe posobie dlya abiturientov uchashihsya starshih klassov i prepodovatelej 2007 Tarix Qebul imtahanlarina hazirlasanlar yuxari sinif sagirdleri ve muellimler ucun ders vesaiti 2007 Qebul imtahanlarina hazirlasanlar yuxari sinif sagirdleri ve muellimler ucun ders vesaiti 2007 Azerbaycan tarixi Test tapsiriqlari 9 cu sinif Ders vesaiti 2007 Tarix Qebul imtahanlarina hazirlasanlar yuxari sinif sagirdleri ve muellimler ucun vesait Ders vesaiti Abituriyent jurnalinin xususi buraxilisi Baki 2013 Hemmuellif Tarix vesaitine elave Terminlerin izahli lugeti ve xronologiya Qebul imtahanlarina hazirlasanlar yuxari sinif sagirdleri ve muellimler ucun vesait Ders vesaiti Abituriyent jurnalinin xususi buraxilisi Baki 2013 20 c v Hemmuellif Azerbaycan tarixi Ders vesaiti Test tapsiriqlari 8 ci sinif Orta umumtehsil mektebleri ucun Baki 2013 10 c v hemmuellif Azerbaycan tarixi Test tapsiriqlari 9 cu sinif Orta umumtehsil mektebleri ucun Ders vesaiti Baki 2013 11 c v hemmuellif Azerbaycan tarixi en qedim zamanlardan XXI esrin ilk onillilerinedek derslik Baky 2014 Elmi redaktoru hemmuellfdir Azerbaycan tarixi uzre derslik test tapsiriqlari 9 cu sinif ucun Baky 2014 hemuellifdir Istoriya posobie dlya abiturientov uchashihsya starshih klassov i prepodavatelej Baky 2014 Azerbaycan tarixi en qedim zamanlardan XXI esrin ilk onilleklerinedek derslik yenilemis 3 cu nesr Baki 2015 Elmi redaktoru hemmuellif 23 75 Azerbaycan xalqinin etnogenezinde qipcaqlarin yeri Ders vesaiti Baki 2015 14 c v elmi redaktor Azerbaycan Sefevi dovletinin qurulusu ve idare olunmasinda turk qizilbas eyanlarinin rolu Baki 2015 21 c v reyci Azerbaycan Sefevi dovletinin qurulusu ve idare olunmasinda turk qizilbas eyanlarinin rolu Baki 2015 21 c v reyci Azerbaycan Albaniyasinin Qerb torpaqlari antik dovrde t u f d elmi derecesi almaq ucun aparici muessise reyi 2015 Azerbaycan tarixinin oyrenilmesinden bedii edebiyyat menbe kimi XIX esrin II yarisi Simali Azerbaycan bedii edebiyyat uzre ders vesaiti Baki 2016 Elmi redaktor XI XIII esrin evvellerinde Azerbaycanin sosial iqtisadi ve medeni heyati movzusunda ixtisas kursu uzre proqram c v 1 Baki 2016 ci il Elmi redaktor Azerbaycan xanliqlarinda ali zumrenin say terkibi Quba Baki Irevan ve Naxcivan aid materiallar esasinda Dunya Azerbaycanlilar Tarix ve Muasirlik Elmi nezeri toplu IV Buraxilis 210 s 98 116 2016 Azerbaycan Sefeviler Dovleti XVI XVII esrler Ders vesaiti Baki 2016 Xarici kecidler RedakteMehman Abdullayev bsu edu az saytindaMenbe https az wikipedia org w index php title Mehman Abdullayev amp oldid 5818745, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
Mehman abdullayev azrbaycan tarixi
AZƏRBAYCAN TARİXİ
Azərbaycan sivilizasiyanın ən qədim mərkəzlərindən biri olmaqla zəngin və qədim tarixə malikdir. Min illər ərzində onun ərazisində dünyanın mədəniyyət xəzinəsinə daxil olmuş zəngin mədəni irs yaradılmışdır. Dünyada ən qədim insan məskənlərindən olan Azıx mağarasının, qədim daş dövrünə aid bir sıra insan məskənlərinin kəşfi sübut edir ki, Azərbaycan antropogenez zonasına daxildir, bəşəriyyətin ilkin beşiklərindənidir. Azərbaycanda sivilizasiyanın inkişafının əsas mərhələləri müəyyən edilmişdir. Eramızdan əvvəl III minillikdə burada qəbilələrin formalaşması prosesi getmiş, eramızdan əvvəl I minillikdə isə ilk siyasi qurumlar meydana gəlmişdir. Eramızdan əvvəl IX əsrdə Azərbaycan dövlətçiliyi təşəkkül tapır: yüksək iqtisadi və mədəni səviyyəyə malik Manna çarlığı yaranır. Allahlara məbədlər ucaldılır.
Azərbaycanı öz tə’sir dairəsinə salmaq uğrunda bəzi dövlətlərin rəqabəti XVIII əsrdə ölkədə daxili sabitliyin kəskin şəkildə pozulmasına gətirib çıxardı, nəticədə, bir neçə müstəqil və yarımüstəqil dövlət qurumları-xanlıqlar meydana gəldi. XVIII əsrin sonu XIX əsrin əvvəllərində Iran, Türkiyə və Rusiya arasında ziddiyyətlər güclənməyə başlayır.
Mannalılar təbiət hadisələrinə, günəşə və aya inanırdılar. Eramızdan əvvəl VI əsrin əvvəllərində Manna Midiya dövləti tərəfindən fəth edilmişdir. Bu dövrdə Zərdüştilik rəsmi din idi və onun burada yayılmasının səbəbi öz – özünə yanan neft və qaz mənbələrinin mövcudluğu idi. Antik dövrdə Azərbaycan ərazisində müstəqil dövlətçiliyin bərqərar olmasında Atropatena və Albaniya dövlətləri böyük rol oynamışdılar. Ölkənin adı Atropatena çarı Atropatın adı ilə bağlıdır. Sonralar o dəyişikliklərə uğrayaraq “Azərbaycan” şəklinə düşmüşdür. Atropatenada Azərbaycan xalqının təşəkkülü prosesi başlamışdır. III-V əsrdə Azərbaycan dövləti möhkəmlənir. Azərbaycanda xristianlıq yayılmağa başlayır, Zaqafqaziyada ilk apostol və avtokefal xristian kilsələrindən hesab edilən kilsələr meydana gəlir, mə’nəvi və dünyəvi mədəniyyət inkişaf edir.
VIII əsrin əvvəllərində Azərbaycan ərəblər tərəfindən işğala mə’ruz qaldı və Arran vilayəti adı altında Ərəb Xilafətinin tərkibinə daxil oldu. İ slam Azərbaycanda hakim dinə çevrildi. Yeni ənənələr və mədəniyyət təşəkkül tapdı. İslamı qəbul etmiş digər xalqlar kimi, azərbaycanlılar da ümumi “müsəlman” adı altında müsəlman mədəniyyətinin inkişafında iştirak etmişlər. Azərbaycan dünyaya görkəmli alimlərin, şairlərin, memarların böyük bir şəcərəsini bəxş etmişdir. Orta əsrlərdə Azərbaycanın ərazisində dövlətçilikdə varislik saxlanmaqda idi: Qaraqoyunlu, Ağqoyunlu, Səfəvilər. Azərbaycan xalqı dünya mədəniyyətində öz dəstxətti ilə seçilən xalqlardandır. Onun əsrlər boyu yaratdığı mədəniyyət və ədəbiyyat nümunələri həyat eşqi, azadlıq və müstəqillik duyğuları ilə aşılanmışdır.
Xalqımızın “Kitabi Dədə-Qorqud”, “Koroğlu” anları kimi möhtəşəm sənət abidələri, dünya sivilizasiya tarixində silinməz iz qoymuş Nizami Gəncəvi, Əfzələddin Xəqani, Xətib Təbrizi, Qətran Təbrizi, Imadəddin Nəsimi, Məhəmməd Füzuli kimi korifeylərinin yaradıcılığı bəşəri ideyaların tərənnümünə, haqqın, ədalətin, humanist idealların bərqərar olmasına xidmət etmişdir. Səfiyəddin Ürməvinin, Əcəmi Naxçıvaninin, Sultan Məhəmməd Təbrizinin dünya mədəniyyəti xəzinəsinə verdikləri incilər sənətsevərləri indi də heyran qoyur. Xalqımızın dünya elminə bəxş etdiyi töhfələrlə fəxr etməyə haqqı var. Nəsirəddin Tusinin, Əbülhəsən Bəhmənyarın, Mirzə Fətəli Axundovun, Abbasqulu ağa Bakıxanovun və digər mütəfəkkirlərin adlan dünya elm aləminə yaxşı tanışdır.
Cavanşir və Babək kimi sərkərdələrin qəhrəmanlıqları böyük vətənpərvərlik məktəbinə çevrilmiş, Vətənin bütövlüyü, xalqın birliyinin təcəssümü olmuşdur. Məhəmməd Cahan Pəhləvanın, Qızıl Arslanın, Uzun Həsənin, Şah Ismayıl Xətainin və başqa dövlət xadimlərimizin həyat və fəaliyyəti nəticəsində xalqın Vətən sevgisi və dövlətçilik hissini daha da inkişaf etdirmiş, onu həyatın ən vacib, ən ümdə məqsədinə çevirmişdir.
Azərbaycan uğrunda müharibələr şiddətlənir. 1828-ci ildə Rusiya ilə İran arasında imzalanmış Türkmənçay müqaviləsi Azərbaycanı və onun xalqını iki yerə böldü: Azərbaycanın Şimal hissəsi Rusiya tərəfindən işğal edildi, Cənub hissəsi isə İran dövlətinin tərkibinə qatıldı. XX əsr Azərbaycan xalqının tarixinə sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi və mədəni təbəddülatlar dövrü kimi olmuşdur. Azərbaycanda faydalı qazıntıların çıxarılması və emal edilməsi ilə bağlı sənayenin müxtəlif sahələri intensiv şəkildə inkişaf edir. Əsrin əvvəlində dünya neftinin yarıdan çoxunu və Rusiya neftinin 95 faizini verməklə Bakı dünyanın neft mərkəzlərindən birinə çevrilmişdi. Mədəni həyatda canlanma hiss edilirdi. Elmin müxtəlif sahələri inkişaf etməyə, qəzet və jurnallar çap olunmağa başladı.
Siyasi cəmiyyətlərin, təşkilatların, partiyaların yaradılması, mütərəqqi, demokratik ideyaların intişarı milli özünüdərkin bərqərar olmasına və inkişafına azadlıq mübarizəsinin yüksəlişinə zəmin yaradırdı. 1917-ci ildə Rusiyada monarxiyanın süqutu əyalətlərdə azadlıq hərəkatlarının inkişafına əlverişli şərait yaratdı. 1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan öz dövlət müstəqilliyini bərpa etdi və müstəqil Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti elan edildi. 23 ay yaşadıqdan sonra bu respublika 1920-ci il aprelin 28-də süqut etdi. XI rus ordusu Bakıya daxil oldu. 1922-ci il dekabrın ayından Azərbaycan dövlət atributlarına malik – konstitusiyalı, bayraqlı, himn və gerbli müttəfiq respublika kimi SSR İ -nin tərkibinə daxil edildi. 1991-ci ildə Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi bərpa edildi və dövlət müstəqilliyi barədə konstitusiya aktı qəbul olundu.
1995-ci il noyabrın 12-də müstəqil Azərbaycan Respublikasının bütün xalq tərəfindən bəyənilmiş Konstitusiyası qəbul edildi. Bu hadisə Azərbaycan xalqının tarixində yeni mərhələnin – tərəqqi və demokratiya əsrinin başlanması əlamətdardır. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurulması bizim həyatımızda mühüm tarixi hadisədir. Doğrudur, müstəqillik yolu bizim üçün hamar olmayıb və biz ağır sınaqlara məruz qalmışıq. Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü, erməni qəsbkarlarının ərazimizin 20 faizini işğal etməsi bir milyondan çox həmvətənimizi doğma yurd-yuvasından didərgin salaraq qaçqın və köçkünə çevirmişdir.
Müstəqil dövlətçiliyimizə mane olmağa çalışan daxili və xarici qüvvələrin təxribatları, keçmiş iqtisadi əlaqələrin pozulması, keçid dövrünün sosial-iqtisadi çətinlikləri və sairə problemlər də bizim müstəqillik yolumuzu xeyli çətinləşdirmişdir. Lakin bütün bunlar xalqımızın öz müstəqil dövlətçiliyinə inamını, mübarizə əzmini və qətiyyətini nəinki sarsıtmamış, əksinə daha da möhkəmlətmişdir. Son illərdə aparılan məqsədyönlü siyasət nəticəsində ölkənin həyatında əldə edilmiş nailiyyətlər göz qabağındadır. Ermənistanla 1988-ci ildən bəri davam edən müharibə üç il yarımdan artıqdır ki dayandırılmış, atəşkəsə nail olunmuşdur. Ölkə daxilində qeyri-qanuni silahlı dəstələrin fəaliyyətinə birdəfəlik son qoyulmuş. siyasi hərc – mərcliyin qarşısı alınmışdır. Qətiyyətlə deyə bilərik ki, hal-hazırda Azərbaycan Respublikası tam siyasi sabitlik şəraitində yaşayır.
Bu da ölkə həyatının müxtəlif sahələrində köklü dəyişikliklərin həyata keçirilməsi üçün möhkəm zəmin yaradır. Azərbaycan Respublikası müstəqil bir ölkə kimi demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət quruculuğu yolu ilə gedir. Cəmiyyətimiz dünyada sınaqdan çıxmış və xalqımızın milli xüsusiyyətlərinə uyğun gələn demokratik prinsiplər əsasında formalaşır. Xalqımızın tarixi arzusu olan müstəqil dövlətimizin ilk Konstitusiyası ümumxalq referendumu nəticəsində qəbul edilmişdir. Konstitusiya Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyinin, suverenliyinin, ərazi bütövlüyünün qorunmasını, vətəndaş cəmiyyətinin bərqərar edilməsini əsas qanun şəklində təsbit etdi. Konstitusiyanın müddəaları əsasında çoxpartiyalı, demokratik seçkilər yolu ilə parlament yaradılmış, siyasi plüralizmə nail olmaq, cəmiyyətimizdə demokratik prinsipləri inkişaf etdirmək üçün qanunlar qəbul edilmişdir.
Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi həyatımızın bütün sahələrində yaşaması və inkişafına hərtərəfli şərait yaradılmış, onun zənginləşməsi və dünya dilləri arasında layiqli mövqe tutması üçün daha geniş per i spektivlər açılmışdır. İndi Azərbaycanda əikir müxtəli f liyi, söz, mətbuat, vicdan azadlığı, insan hüquqlarının qorunması cəmiyyətimizin əsas və dönməz prinsiplərini təşkil edir. Xalqımız öz həyatını qanunların aliliyi, tarixi, milli-mənəvi dəyərlərin qorunması və inkişafı şəraitində qurur və bundan sonra da bu yolla gedəcəkdir. Azərbaycan iqtisadiyyatı böyük dəyişikliklər və islahatlar dövrünü yaşayır. Bazar münasibətlərinə keçid və dünya iqtisadi sisteminə inteqrasiya olunmaq siyasətimizin əsas istiqamətlərini təşkil edir.
Ölkədə makroiqtisadi sabitlik təmin olunmuş, 80-ci illərin sonundan iqtisadiyyatda baş verən geriləmə hallarının qarşısı alınmış, bəzi sahələrdə isə nəzərəçarpacaq irəliləyiş əldə edilmişdir. Bu gün ölkədə aparılan iqtisadi islahatlar keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoymuşdur. İqtisadiyyatın strukturunda köklü dəyişikliklər baş verir, yeni təsərrüfat sisteminin tələblərinə uyğun təsisatlar və iqtisadi münasibətlər formalaşır. Hazırda sənayenin, ticarətin, nəqliyyatın, məişət xidməti sahələrinin özəlləşdirilməsi, bank-maliyyə sisteminin, istehsalın yenidən qurulması, dünyanın ən böyük dövlət və özəl qurumları ilə müştərək layihələrin həyata keçirilməsi və sairə Azərbaycanın iqtisadiyyat sahəsində əldə etdiyi uğurlardandır.
Dünyanın inkişaf etmiş nüfuzlu şirkətləri ilə neft müqavilələrinin bağlanması, bu müqavilələrin işə başlaması, ilkin neftin artıq Qərb bazarlarına nəql edilməsi ölkə iqtisadiyyatında böyük dəyişikliklərə zəmin yaratmışdır. İslahatlar iqtisadiyyatın diğər sahələrinə nisbətən aqrar sahədə daha sürətlə gedir.
Kənd təsərrüfatında aparılan radikal islahatlar – ictimai və dövlət mülkiyyətində olan əmlakın özəlləşdirilməsi, torpaqların xüsusi mülkiyyətə verilməsi, mülkiyyət formalarının dəyişdirilməsi, kəndlidə həqiqi sahibkarlıq hisslərinin yaradılması öz müsbət nəticələrini vermiş və Azərbaycanda ərzaq problemi birdəfəlik aradan qaldırılmışdır. Ölkə iqtisadiyyatında həyata keçirilən dəyişikliklər və bunun nəticəsində nail olduğumuz inkişaf dövlətə əhalinin sosial vəziyyətini yaxşılaşdırmaq, elmə, mədəniyyətə, təhsilə daha çox vəsait cəlb etmək imkanı yaradır.
Azərbaycan bu gün müstəqil bir dövlət kimi bütün dünyada tanınır və özünəməxsus nüfuza malikdir. İstiqlaliyyət əldə etdikdən sonra dövlətimiz qısa müddətdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının. Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının, İslam Konfransı Təşkilatının, Müstəqil Dövlətlər Birliyinin. Türk Dövlətləri Birliyinin, Qara Dəniz Ölkələri İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının, Beynəlxalq Valyuta Fondunun, Ümumdünya Bərpa və İnkişaf Bankının, İslam İnkişaf Bankının üzvü olmus, Parlamentlərarası İ ttifaq, Avropa Şurası, Avropa Birliyi, Avropa Parlamenti, NATO və başqa beynəlxalq təşkilatlarla qarşılıqlı faydalı əlaqələr yaratmışdır. Azərbaycan diplomatiyası dövlətimizin müstəqilliyinin, təhlükəsizliyinin və ərazi bütövlüyünün təmin olunması, bütün ölkələrlə hərtərəfli, bərabər hüquqlu və qarşılıqlı faydalı münasibətlər qurmaq sahəsində mühüm uğurlar qazanm ı şdır.
Bu gün dövlətimizin ən ağrılı problemi olan Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi və Dağlıq Qarabağ probleminin həlli ilə bağlı Azərbaycanın haqq səsi dünya dövlətləri, beynəlxalq və regional qurumlar tərəfindən dəstəklənir. İnanırıq ki, yaxın zamanlarda bu problem sülh yolu ilə özünün ədalətli həllini tapacaq və ölkəmizin ərazi bütövlüyü bərpa olunacaqdır. Biz dəfələrlə bəyan etmişik ki, Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi dinc yolla həll olunmalıdır. Biz müharibə istəmirik. Biz sülh tərəfdarıyıq. Azərbaycanda, bütün Qafqaz regionunda və bütün dünyada sülhün bərqərar olması bizim ən ümdə arzumuzdur. Azərbaycan sülhsevər ölkə olaraq bütün dövlətlərlə və xalqlarla, ələlxüsus öz qonşuları ilə qarşılıqlı anlaşma, mehriban qonşuluq və əməkdaşlıq şəraitində yaşamaq istəyir.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.