Men ayretimi nece qabağa gede bilerem

Qədr gecəsinin konkret hansı gecə olması mübahisəlidir. Amma İslam peyğəmbəri və imamlardan gələn rəvayətlərə görə, Qədr gecəsi Ramazan ayının 19, 21, 23-cü və bəzi hədislərə əsasən, 26-cı gecələrindən biridir. Bu gecələr həm də “Əhya gecələri” adlanır.

Aybaşı

Aybaşı, yəni menstruasiya cinsi yetişkənlik dövrünə çatmış qızlar və qadınlarda hamiləlik baş vermədiyi halda davamlı olaraq hər ay baş verən qanaxmadır. Menstruasiya zamanı uşaqlığın daxili qişası – endometrium soyulmağa başlayır. Bu da qanaxma ilə müşayiət olunur. Aybaşı dövrü orta hesabla 3-5 gün davam edir.

Aybaşı tsikli nə zaman başlayır?

İlkin menstruasiya adətən 11-14 yaşlara təsadüf edir. Əksər qızlarda bu proses 12 yaşda meydana çıxır. Buna baxmayaraq, həkimlər menstrual tsiklin başlanması üçün 9 -15 yaş arasını optimal hesab edirlər. Tsiklin formalaşdığı müddətdən qadın orqanizmi mayalanmaya hazır sayılır. 45-55 yaşlarda aybaşı qanaxması kəsilir – menopauza (klimaks) dövrü başlanır.

Aybaşı tsikli nədir?

Menstrual qanaxmalar hər ay müntəzəm şəkildə baş verirsə, buna aybaşı tsikli deyilir. Onun müddəti hər dəfə müəyyən qədər dəyişə bilər. Bu da normal hal kimi qiymətləndirilir. Ən uzun menstrual tsikl adətən yeniyetmələrdə müşahidə edilir. Yaş artdıqca aybaşı tsikli qısalır və dəqiq intervallarda gedir. Adətən menstrual tsikl 21-35 gün davam edir. Qadın orqanizmində stress və ya digər faktorlarla əlaqədar hormonal dəyişikliklərin nəticəsi kimi menstrual tsikldə dəyişikliklər yarana bilər.

Aybaşı zamanı qanın rəngi niyə normal qandan fərqli olur?

Menstruasiya zamanı qanın rəngi damarlarımızda axan qanın rəngindən bir qədər tünddür. Bu da onun laxtalanmaması və tərkibində seliyin olması ilə bağlıdır. Menstruasiya vaxtı uşaqlığın selikli qişasında qanın laxtalanmasını azaldan fermentlər sintez olunduğundan aybaşı qanı laxtalanmır.

Aybaşı zamanı qanın rəngi

Aybaşı zamanı qanın rəngi açıq-qırmızıdan tünd qırmızı və bəzən qəhvəyiyə qədər dəyişir. Bu, çox vaxt normal hesab edilir. Aybaşı qanının rəngi tünd qara olduqda, orqanizmdə hansısa patologiyanın inkişafından şübhələnmək lazımdır.

Menstruasiya dövründə qan laxtası

Bəzi qadınlarda menstruasiyanın sonuna yaxın az miqdarda laxta müşahidə oluna bilər. Ginekoloqların fikrincə bu, normadır. Bəzən belə laxtalara qanaxmanın gur olduğu vaxtlarda və ya stress zamanı rast gəlinir. Laxtaların iri ölçülü və çox miqdarda olması müəyyən xəstəliklərə dəlalət edə bilər. Bunlara uşaqlığın mioması, simptomatik anemiya, hipotireoz və s. misal göstərmək olar.

Aybaşı zamanı ürək bulanma

Bəzi qadınlarda aybaşı zamanı ürəkbulanma, baş ağrısı, başgicəllənmə meydana çıxır. Sadalanan əlamətlər əsasən menstruasiyadan 1 gün qabaq və aybaşının 1-2-ci günlərində müşahidə edilir. Bu hal tibbdə predmenstrual sindrom adlanır. Menstruasiya zamanı ürək bulanma çox vaxt uşaqlığı bir qədər arxaya meylli və bükülmüş vəziyyətdə olan qadınlarda yaranır. Bu tip uşaqlıq qarın sinirlərinə təzyiqi etməklə, onları qıcıqlandırır.

Ürək bulanmanın əsas səbəbi aybaşı öncəsi onurğa beyninin artıq miqdarda serotonin hormonu ifraz etməsi ilə əlaqədardır. Bu hormon ürək bulanma və qusma refleksinə səbəb olur.

Soruşmaqdan çəkinməyin

Təəssüf ki, cəmiyyətdə aybaşı gizlədilən və haqqında danışmaq belə ayıb sayılan bir mövzüdür. Əslində isə menstruasiya tamamilə normal, təbii, bioloji prosesdir. Və burada utanmalı, çəkinməli bir şey yoxdur. Əgər Sizi menstruasiya ilə bağlı hansısa məsələlər narahat edirsə, mütləq ginekoloqa müraciət edin və məsləhətlər alın.

Niyə bir çox insanlar bu mövzuda danışmağa çəkinir?

Bu vəziyyət bir çox geridə qalmış ölkələrdə, hətta indiki zamanda da mövcuddur. Çünki orta əsrlərdə qadın və kişi arasında sosial qeyri-bərabərlik, kişilərin daha üstün olmasını vurğulamaq məqsədilə aybaşı bir “fürsət” kimi istifadə edilirdi. Qadınlar menstruasiya olduqlarına görə bir çox mədəniyyətlərdə “çirkli, mundar, natəmiz” sayılırdı. Bu isə qədim dövrlərdə insanların cahilliyindən irəli gəlirdi. Menstruasiyanın necə və hansı səbəbdən baş verdiyini bilmədikləri üçün onlar bunu gizli, qeyri-adi bir məqam kimi qəbul edirdilər.

Xülasə

Sonda onu qeyd edək ki, menstrual tsiklin müntəzəmliyi daim nəzarətdə saxlanmalıdır. O üzdən təqvimdə hər ay 1-ci aybaşı gününü qeyd edin və tsikli izləyin. Bu yolla hər hansı bir kənaraçıxma baş verdikdə, vaxtında müalicə olunmaqla, ağırlaşmaların qarşısını ala bilərsiniz.

Aybaşı 19481

Menstruasiya hesablama

Menstruasiya gününü necə hesablamaq olar? Belə hallarda aybaşı təqvimi köməyə gəlir. Məqalədə Sizə çox sadə təqvim nümünəsi təqdim etmişik. Daxil olun və faydalı məlumatlar əldə edin.

Aybaşı 17837

Aybaşı neçə yaşda olur?

Yeniyetmə qızlarda ilk aybaşı neçə yaşlarda başlayır. Bu prosesə təsir edən faktorlar hansılardır? İlk aybaşı necə olur? Analar qızlarına nəyi izah etməlidir? Məqaləni oxuyun və məlumatlanın.

Aybaşı 24203

Oğlanlarda aybaşı

Kişilərdə aybaşı və ya klimaks olurmu? Güclü cinsin nümayəndələrində kritik günlərə rast gəlinirmi? Məqaləni diqqətlə oxuyun və bu mövzuda axtardığınız suallara cavab tapın.

Saytda dərc olunan məlumatlar sadəcə maarifləndirici xarakter daşıyır və ixtisaslaşmış tibbi yardımı əvəz etmir. Bu səbəbdən həkimlə məsləhətləşməyiniz vacibdir!

Sayt xəritəsi

• Əsas səhifə
• Hamiləlik
• Müəllif
• Əlaqə
• Hamiləlik hesablama
• Hamiləlik testi
• Aybaşı
• Aybaşı gecikməsi
• Aybaşı pozğunluğu
• Cinsi infeksiyalar
• Qadın xəstəlikləri
• Sonsuzluq
• Süni mayalanma

Sosial şəbəkələr

Bizi həmçinin yuxarıda qeyd olunan sosial şəbəkələrdən də izləyərək ən son paylaşımlarımızdan xəbərdar ola bilərsiniz.

Men ayretimi nece qabağa gede bilerem

Qədr gecəsi Allahın kitabı “Quran”ın nazil olduğu gecədir. “Qurani-Kərim” İslam peyğəmbərinə 23 il ərzində hissə-hissə və Qədr gecəsində bütövlükdə nazil olub.

Qədr gecəsinin konkret hansı gecə olması mübahisəlidir. Amma İslam peyğəmbəri və imamlardan gələn rəvayətlərə görə, Qədr gecəsi Ramazan ayının 19, 21, 23-cü və bəzi hədislərə əsasən, 26-cı gecələrindən biridir. Bu gecələr həm də “Əhya gecələri” adlanır.

Əhya gecəsində səhərə qədər oyaq qalmaq və ibadətlə məşğul olmaq böyük savab sayılır.

İlk Qədr gecəsi aprelin 9-dan 10-na keçən gecəyə təsadüf edir.

Qeyd edək ki, Qədr gecələrinin əməlləri iki qismə bölünür:

1. Qədr gecələrinin hər birində yerinə yetirilən əməllər.

2. Qədr gecələrinin birinə məxsus olan əməllər.

Qədr gecələrinin hər birində yerinə yetirilən əməllər bunlardır:

Sübh azanına qədər oyaq qalıb, ibadətlə məşğul olmaq. Oyaq qalıb ibadətlə məşğul olmağın mənası budur ki, insan Quranı qarşılayaraq deyir: “İlahi, Sən bu gecə mənə Quran nazil edirsən və mən də bu gecə səhərə qədər oyaq qalıb onu qarşılayıram”.

1-ci: Qüsl almaq. Yaxşı olar ki, bu gecələrin qüslü gün batan vaxt edilsin və şam namazı bu qüsllə qılınsın.

2-ci: İki rəkət “Qədr gecəsi” namazı qılmaq. Bu namazın qılınma qaydası belədir: Hər rəkətdə “Həmd” surəsindən sonra yeddi dəfə “İxlas” surəsi oxunur. Namaz qurtardıqdan sonra isə yetmiş dəfə “Əstəğfirullahə və ətubu iləyh” deyilsin, yəni, “Allahdan bağışlanmağımı istəyir və Ona tərəf qayıdıram!” Peyğəmbərdən (s) nəql olunan rəvayətdə deyilir: “Bu namazı qılan şəxs yerindən qalxmamış Allah onu, atasını və anasını bağışlayar. ”

3-cü: Quranı açıb qarşıya qoymaq və bu duanı oxumaq:

Əllahummə inni əsəlukə bikitabikəl-munzəli və ma fih, və fihismukəl-əkbəru və əsmaukəl-husna, və ma yəxafu və yurca, ən təcələni min utəqaikə minən-nar.

Duanın tərcüməsi: İlahi səndən nazil etdiyin kitaba görə istəyirəm, onda nazil etdiklərinə görə istəyirəm, onda sənin ən böyük və ən gözəl adların var, qorxudan və ümid verən var, (istəyirəm) ki, məni cəhənnəm odundan xilas olanlardan qərar verəsən.

Bu duadan sonra istədiyiniz duanı etmək olar.

Quranı başa qoyub, Allahın, Peyğəmbərin (s) və İmamların (ə) adlarına and verməklə Allahdan günahlarının bağışlanmasını, dünya və axirət istəklərini bildirmək. Bu əməlin mənası Allahın insan üçün göndərdiyi kitabı başı üstə qoruyub saxlamaq deməkdir. Yəni: “Ey Allahım, Sən mənə hörmət edib kitab göndərirsən, mən də onu özüm üçün rəhbər və yol göstərən təyin edir və onu həmişə başım üzərində qoruyub saxlayacağam.” Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Hər kəs Quranı özünə rəhbər edərsə, Quran onu Cənnətə aparar. Hər kəs Quranı arxada qoyarsa və onu özünə rəhbər etməzsə, Quran onu Cəhənnəmə tərəf yönəldər”. (Yəni, hər kim Quranı oxuyub ona əməl edərsə və ona tabe olarsa, Quran onu Cənnətə aparıb çıxarar. Lakin Qurana tabe olmayan şəxs, Quran oxumağına baxmayaraq, Cəhənnəmə vasil olar.)

Quranı başa qoyub Allaha və 14 Məsuma (ə) and verməyin mənası budur ki: “Ey Allahım, mən Sənə və Sənin ən istəkli bəndələrinə and verib tövbə edirəm və Səndən öz istək və ehtiyaclarımı diləyirəm”.

Quranı götürmək, başa tutmaq və bu duaları demək:

Əllahummə bihəqqi hazəl-quran, və bihəqqi mən ərsəltəhu bih, və bihəqqi kulli muminin mədəhtəhu fih, və bihəqqikə ələyhim, fəla əhədə ərəfu bihəqqikə mink.

Duanın tərcüməsi: İlahi, (Səni and verirəm bu) Quranın haqqına, və and verirəm o şəxsin haqqına ki, bu Quranı ona göndərmisən, və o möminlərə and verirəm ki, onları bu Quranda tərifləmisən, və sənin onlar üzərində olan haqqına and verirəm, və Sənin haqqını Sənin Özündən yaxşı tanıyan yoxdur.

Sonra bu zikrlərin hər birini on dəfə deyirsən:

1. “Bikə ya Allahu”.

1. “İlahi, Səni Öz zatına and verirəm!”

2. “İlahi, Səni Həzrət Məhəmmədin (s) haqqına and verirəm!”

3. “İlahi, Səni Həzrət Əlinin (ə) haqqına and verirəm!”

4. “İlahi, Səni Həzrət Fatimənin (s.ə.) haqqına and verirəm!”

5. “İlahi, Səni Həzrət Həsənin (ə) haqqına and verirəm!”

6. “İlahi, Səni Həzrət Hüseynin (ə) haqqına and verirəm!”

7. “İlahi, Səni Həzrət Əli ibn Hüseynin (ə) haqqına and verirəm!”

8. “İlahi, Səni Həzrət Məhəmməd ibn Əlinin (ə) haqqına and verirəm!”

9. “İlahi, Səni Həzrət Cəfər ibn Məhəmmədin (ə) haqqına and verirəm!”

10. “İlahi, Səni Həzrət Musa ibn Cəfərin (ə) haqqına and verirəm!”

11. “İlahi, Səni Həzrət Əli ibn Musanın (ə) haqqına and verirəm!”

12. “İlahi, Səni Həzrət Məhəmməd ibn Əlinin (ə) haqqına and verirəm!”

13. “İlahi, Səni Həzrət Əli ibn Məhəmmədin (ə) haqqına and verirəm!”

14. “İlahi, Səni Həzrət Həsən ibn Əlinin (ə) haqqına and verirəm!”

15. “İlahi, Səni Həzrət Höccətin (ə) haqqına and verirəm!”

Bu mübarək adlara and verən zaman Quran başa qoyulur. Andlar qurtardıqdan sonra Allahdan günahların bağışlanması və diləklər istənilir. Çünki bu adlara and verdikdən sonra insanın duaları mütləq qəbul olunur.

4-cü: İmam Hüseyni (ə) ziyarət etmək.

5-ci: Bu gecələri əhya saxlamaq (şam azanından sübh azanına qədər oyaq qalmaq və ibadətlə məşğul olmaq). Hədisdə var ki, kim Qədr gecəsini əhya saxlasa, onun günahları bağışlanar, baxmayaraq ki, onun günahları göydəki ulduzlar qədər, dağlar ağırlığında və dənizlər qədər olsa belə.

6-cı: Yüz rəkət namaz (əlli dəfə iki rəkətli namaz) qılmaq. Bu namazların olduqca çox savab və fəziləti vardır. Daha yaxşı olar ki, hər rəkətdə “Fatihə” surəsindən sonra on dəfə “İxlas” surəsi oxunsun.

7-ci: Bu duanı oxumaq:

Əllahummə inni əmsəytu ləkə `əbdən daxira, la əmliku linəfsi nəf`ən və la zərra, və la əsrifu `ənha su`a, əşhədu bizalikə `əla nəfsi, və ə`tərifu ləkə biz`əfi quvvəti, və qilləti hiləti, fəsəlli `əla muhəmmədin və ali muhəmməd, və ənciz li ma və`ədtəni, və cəmi`l-mu`mininə vəl-mu`minati minəl-məğfirəti, fi hazihil-ləyləh, və ətmim ələyyə ma atəytəni, fə-inni `əbdukəl-miskinul-mustəkinuz-zə`iful-fəqirul-məhin, əllahummə la təc`əlni nasiyən li-zikrikə fi-ma əvləytəni, və la ğafilən li-ihsanikə fi-ma ə`təytəni, və la ayisən min icabətikə, və-in əbtə`ət `ənni fis-sərrai əv zərrai əv şiddətin əv rəxa`in əv `afiyətin əv bəla`in əv bu`sin əv nə`ma`ə, innəkə səmi`ud-du`ai.

“İlahi, bu gecəyə Sənə kiçik və xar olmuş bir bəndə olaraq girdim. Özüm üçün heç bir xeyir və zərər verə bilmirəm. Özümdən pis bir hadisəni kənarlaşdıra bilmirəm. Özümə qarşı bunlara şəhadət verirəm. Sənin qarşında öz gücümün zəifliyinə və çarəmin azlığına etiraf edirəm. İlahi, Məhəmməd və onun ailəsinə salavat göndər. Bu gecədə mənə və bütün mömin kişi və qadınlara vədə verdiyin bağışlamaya vəfa et. Mənə verdiklərini (nemətlərini) kamil et. Həqiqətən, mən Sənin miskin, əlacsız, zəif, fəqir, xar bəndənəm. İlahi, məni Sənin mənə verdiyin nemətlər qarşısında Sənin zikrini unudanlardan və mənə əta etdiyin ehsanı yaddan çıxaranlardan qərar vermə. İlahi, məni Sənin mənim dualarını qəbul etməndən naümid olanlardan qərar vermə, baxmayaraq ki, (duamdan) uzun zaman ötsə belə. İstər xoş vaxtda olum, istərsə də narahat, istər çətinlikdə olum, istərsə də asanlıqda, istər sağlamlıqda olum, istərsə də bəlada, istər ehtiyacda olum, istərsə də nemətdə. Həqiqətən, sən duaları eşidənsən!”

8-ci: Peyğəmbər (s) və onun Əhli-beytinə (ə) salavat göndərmək. (Əllahummə səlli əla Muhəmmədin və ali Muhəmməd.)

9-cu: Cövşən-kəbir duasını oxumaq.

10-cu: Həzrət Əlinin (ə) qatilinə lənət oxumaq. Yüz dəfə “Əllahummələn qətələtə Əmiril-möminin.”

11-ci: Yüz dəfə “Əstəğfirullahə rəbbi və ətubu iləyh” demək və tövbə etmək. Bu əməlin mənası belədir: İnsan keçmişdə etdiyi günahlardan peşman olub gələcəyini abadlaşdırmaq üçün Allaha söz verir. Yəni: “Ey Allahım, bu günə qədər mən səhv yolda olmuşam. Lakin bu gündən Sənin bütün əmrlərinə tabe olacaq və bir daha günah etməyəcəyəm”.

Aliment borcu olanlar xaricə gedə bilməyəcək – QADAĞA

Son illərdə Azərbaycanda boşanmaların və bu zaman ortaya çıxan aliment davaları xeyli artıb.

Oxu.Az-ın məlumatına görə, Fins.az Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbər verir ki, 2014-cü ildə 12 min, 2015-ci ildə isə 12800 ailə dağılıb. Ailələrin dağılması ən çox uşaqlara zərbə vurur.

Boşanmalardan sonra uşaqların kiminlə qalması və onların saxlanması üçün nəzərdə tutulan alimentin alınması valideynlər arasında ciddi problemə və mübahisələrə çevrilir.

Təcrübə göstərir ki, valideynlər ayrılarkən uşaqlar, xüsusilə, kiçik yaşlılar adətən anaları ilə qalırlar. Belə olduqda, uşağın saxlanması üçün atası aliment ödəməlidir. Ən çox mübahisələr də bu zaman yaranır – bəzi hallarda qarşı tərəf müxtəlif bəhanələrlə aliment ödəməkdən yayınırlar.

Pulsuzluq, yoxsa məsuliyyətsizlik?

Hüquqşünas Fariz Namazlı bildirib ki, alimentin ödənilməməsi əsasən 2 nüansla bağlıdır. Birinci qrupa daxil olan vətəndaşlar maddi imkanları, qazancları olmadığından alimenti ödəyə bilmirlər. Bu halda məhkəmə icraçıları onların durumunu araşdırır və üzrlü səbəbdən ödəmədiklərini qeyd edirlər. Lakin cəza tədbirləri hamı üçün eynidir.

İkinci qrupa daxil olanlar isə alimenti qəsdən ödəmirlər. Doğrudur, qanunvericiliyə görə, aliment ödəməyənlərin aylıq gəlirləri araşdırılır, əmlakı siyahıya alınır və borc həmin obyektlərə yönəldilir. Amma qarşı tərəf də bundan yayınmaq üçün müxtəlif üsullara əl atırlar.

Üsul 1 – özünü işsiz kimi göstərir

Alimenti ödəməkdən yayınmaq üçün borclu qeyri-rəsmi gəlirlərini gizlədir və özünü işsiz kimi qələmə verir.

Üsul 2 – əmlaklarını başqalarının adına keçirirlər

Ən çox yayılan üsullardan biri də budur. Aliment verməli olan tərəf öz adına olan evi, avtomobili, bank hesablarını və digər əmlakları başqalarının adına keçirərək özlərini “sığortalalayırlar”. Bu yolla alimenti ödəməkdən yayınırlar. Sonradan onlar yenə də həmin avtomobil və evlərdən istifadə edirlər.

Üsul 3 – Qeydiyyatda olduğu yerdə yaşamamaq

Bütün yuxarıda salanan üsullar nəticə vermədikdə, borclular rəsmi qeydiyyatda olan yerdə yaşamaqdan yayınırlar. Bu onlara iki məsələdə kömək edir.

Birincisi, onları fiziki olaraq tapmaq çətinləşir, ikincisi, alimenti ödəmədiklərinə görə, məhkəmə qərarları və ya digər bildirişləri onlara çatdırmaq mümkün olmur. Bu da onların bu qərardan xəbərsiz olması kimi bəhanələr yaratmasına imkan verir.

Üsul 4 – Saxta yolla əlillik almaq

Hüquqşünas qanunvericiliyin tələblərindən “yararlananların”da olduğunu istisna etməyib. Məsələn, saxta sənədlərlə özünü 2-ci qrup əlil kimi təqdim edən vətəndaş bununla xeyli müddət alimenti ödəməkdən yayına bilib.

Lakin araşdırma zamanı onun saxta sənədlər təqdim etdiyi üzə çıxıb və borcunu ödəməyə məcbur edilib. Çünki əlilliyi olan şəxslər də alimenti ödəməyə borcludurlar.

Aliment ödəməyənləri ölkədən buraxmırlar

V.Ramazanovun sözlərinə görə, aliment ödəməyənlərə qarşı bəzi tədbirlər görülür. Belə ki, icraçılar borclu şəxslərin ölkədən getmə hüququnu məhdudlaşdıra, əmlakına həbs qoya, borcu əmək haqqına yönləndirə bilərlər. Borclu şəxs həbsxanada olduqda və ya ölkəndən kənara çıxdıqda isə aliment borcu nənə və ya babadan alınır.

Ümumiyyətlə, Ailə Məcəlləsində və digər hüquqi aktlarda alimentin ödənilməsindən azad edən heç bir müddəa yoxdur. Bütün hallarda, hətta valideynlər xəstə olduqda, ölkədən kənarda yaşadıqda belə uşaqları saxlamağa borcludurlar.

Analar da aliment ödəməlidir

Yeri gəlmişkən, Ailə Məcəlləsinə görə alimenti təkcə atalar deyil, analar da ödəməlidir. Başqa sözlə, əgər uşaqlar ata ilə qalarlarsa, ana onların saxlanması üçün vəsait ödəməlidir.

Azərbaycan təcrübəsində boşanan ailələrdə kişilərin qadından aliment tələb etməsinə demək olar ki, rast gəlinmir. Bir qayda olaraq kişilər bu yükü tək çəkməyə qərar verirlər.

Ancaq son vaxtlar bu praktika da yaranıb. Hüquqşünas Vasif Ramazanov bildirib ki, Abşeron Rayon Məhkəməsinin qərarı ilə bir anaya aliment öhdəliyi qoyulub. Yəqin ki, gələcəkdə bu halların artmasının şahidi olacağıq.

Onu da deyək ki, ayrılandan sonra uşaqları saxlayan tərəfin maddi imkanlarının olub-olmamasından asılı olmayaraq, hər 2 valideyn onların saxlanmasında iştirak etməlidir. Bununla bağlı qanunvericilikdə heç bir istisna nəzərdə tutulmur.

Vəziyyətdən çıxmaq üçün nə etmək lazımdır?

Alimentlərin ödənilməməsindən əziyyət çəkən uşaqların hüquqlarını təmin etmək üçün ekspertlər müxtəlif təkliflər səsləndiriblər. F.Namazlının fikrincə, aliment fondunun yaradılması və onun işlək mexanizminin qurulmasına ehtiyac var.

Xarici təcrübədə belə fondlar istənilən halda alimenti uşağa vaxtında ödəyir. Qarşı tərəf isə işləməyə məcbur edilərək fonda olan borcunu ödəyir. Beləliklə, uşaqlar əziyyət çəkmirlər.

V.Ramazanov isə hesab edir ki, qeyri-rəsmi gəlirlərin üzə çıxarılıb rəsmi qəbul edilməsi mexanizmidə yaradılmalıdır. Bununla bir çoxları alimenti ödəməkdən yayına bilməyəcəklər.

Qeyd edək ki, Ədliyyə nazirliyindən verilən məlumata görə, bu ilin iyulun 1-dək aliment borcu olan 1100 nəfərin ölkədən çıxışına qadağa qoyulub.