Миопический конус и стафилома

Göz alması uzandıqda damarlar dartılır, torlu qişanın qan təhcizatı pozulur, görmə itiliyi zəifləyir. Qan damarlarının kövrəkliyi torlu qişaya və şüşəyəbənzər cismə qansızmaya səbəb ola bilir. Miopiyanın ən ağır fəsadı torlu qişanın qopması nəticəsində yaranan korluqdur.

Miopiya

Miopiya (yaxından görmə) – gözün sındırma qüvvəsinin (refraksiya) anomaliyası olub, təsvirin torlu qişada deyil, onun önündə fokuslanması ilə xarakterizə edilir. Miopiya zamanı insan uzaq məsafədə yerləşən əşyaları aydın şəkildə seçə bilmir, yaxını isə əksinə, yaxşı görür. Belə şəxslərdə göz yorğunluğu, baş ağrıları, qaranlıqda görmənin pozulması müşahidə edilir. Diaqnostika prosesində vizometriya, skiaskopiya, refraktometriya, oftalmoskopiya, biomikroskopiya, gözün USM aparılır. Miopiyalı pasiyentlərə səpələyici linzalarla eynək və ya kontakt linzalar təyin olunur. Yaxından görmənin cərrahi üsullarla (lensektomiya, fakik linzaların implantasiyası, radial keratotomiya, keratoplastika, kollagenoplastika) və ya lazer cərrahiyyəsinin (LASIK, SUPER LASIK, LASEK, FRK və s.) köməyilə korreksiyası mümkündür.

• Yaranma səbəbləri
• Təsnifat
• Miopiyanın əlamətləri
• Diaqnostika
• Miopiyanın müalicəsi
• Proqnoz və profilaktika

Miopiya barədə ümumi məlumat

ÜST-ün məlumatlarına əsasən dünya əhalisinin 25-30%-i miopiyadan əziyyət çəkir. Yaxından görmə adətən uşaqlıq və ya pubertat dövründə (7-15 yaşlarda) inkişaf edir. Patologiya olduğu səviyyədə qala və yaxud proqressivləşə bilər. Yaxından görmə ilk dəfə bizim eradan əvvəl IV əsrdə Aristotel tərəfindən təsvir olunmuşdur. Filosof öz əsərlərində bəzi insanların uzaqda yerləşən əşyaları ayırd etmək üçün gözlərini qıydığını qeyd etmiş və bu fenomeni «miops» (yunan dilindən tərcümədə – «gözləri qıymaq») adlandırmışdır.

Miopiyanın y aranma səbəbləri

Normada uzaq əşyalardan gələn paralel şüalar gözün optik mühitlərini keçərək, torlu qişada fokuslanır. Miopik gözdə isə təsvir torlu qişanın önündə formalaşdığından uzaqdakı obyektlərin şəkli bulanıq alınır. Yaxında yerləşən əşyalardan şüalar bir-birlərindən uzaqlaşaraq, gözün optik mühitində sınır, torlu qişada toplanır və aydın təsvir əmələ gətirirlər.

Uzaq obyektlərin normal şəkildə görünməsi üçün paralal şüaların istiqaməti xüsusi səpələyici linzalar (eynək və ya kontakt) vasitəsilə dəyişdirilir. Linzanın sındırma qüvvəsi (miopik gözün refraksiyasını azaltma qabiliyyəti) dioptriya ilə ifadə olunur. Miopiyanın dərəcəsi «-» işarəsi ilə qiymətləndirilir.

Yaxından görmənin əsasında gözün optik sisteminin sındırma qüvvəsi ilə onun oxunun uzunluğu arasındakı uyğunsuzluq dayanır. Bununla əlaqədar miopiya buynuz qişanın və büllurun sındırma qüvvəsinin normal olduğu halda optik oxun izafi uzunluğu fonunda yarana bilər. Miopiyalı xəstələrdə gözün forması ellipsi xatırladır, onun uzunluğu isə 30mm və daha çox olur (yetkin insanlarda gözün normal uzunluğu 23-24mm). Göz 1 mm uzandıqda, miopiyanın dərəcəsi 3 dptr artır.

Bir sıra hallarda miopiya zamanı gözün optik oxunun uzunluğu normal olsa da (24mm), optik sistemin həddindən artıq güclü sındırma qüvvəsi (>60dptr) qeydə alınır. Bəzən isə qarışıq mexanizmə – hər iki defektin müştərək şəkildə formalaşmasına rast gəlinir.

Əksər xəstələrdə yaxından görmə irsi xarakter daşıyır. Valideynləri miopiyadan əziyyət çəkən uşaqlarda bu patologiya 50% hallarda inkişaf edir. Ata və ananın görmə qabiliyyəti normal olduqda isə yalnız 8% uşaqlarda miopiya aşkarlanır. Miopiyanın ən çox rast gəlinən səbəblərinə vizual yüklənmə, iş yerinin qeyri-kafi işıqlandırılması, kompüter və ya televizora alüdəçilik, nəqliyyat vasitələrində kitab oxumağa meyllik aiddir.

Bir çox xəstələrdə həqiqi yaxından görmə siliar (akkomodasion) əzələnin yüklənməsi və akkomodasiya spazmı ilə əlaqəli olan psevdomiopiyadan sonra inkişaf edir. Miopiya digər oftalmopatologiyalarla – astiqmatizm, çəpgözlük, ambliopiya, keratonus, keratoqlobusla müşayiət oluna bilər. Göz qişalarının mikrosirkulyasiyasını pisləşdirən doğuş və ya kəllə-beyin travmaları, keçirilmiş infeksiyalar, hormonal dəyişikliklər, intoksikasiyalar görmə funksiyasına mənfi təsir göstərir. Mn, Zn, Cr, Cu və s. mikroelementlərin çatışmazlığı, miopiyanın düzgün korreksiya olunmaması patologiyanın proqressivləşməsinə gətirib çıxarır.

Miopiyanın t əsnifatı

Miopiya anadangəlmə (göz almasının bətndaxili inkişafının pozulması ilə assosiasiyalı) və qazanılmış (əlverişsiz amillərin təsirindən inkişaf edən) olur. İnkişaf mexanizminə əsaslanaraq, yaxından görmənin ox (göz almasının ölçüsü böyüdükdə) və refraksion formaları (optik mühitin sındırma qüvvəsi həddindən artıq güclü olduqda) ayırd edilir.

Yaxından görmənın il ərzində 1 dioptriya və çox yüksəldiyi hallar proqressivləşən miopiya kimi qiymətləndirilir. Miopiyanın dərəcəsi daim artırsa, bu onun bədxassəliliyindən xəbər verir. Belə vəziyyətlər adətən əlilliklə nəticələnir. Stasionar miopiya proqressivləşmir və linzaların (eynək və ya kontakt) köməyilə korreksiya olunur.

1-2 həftə davam edən tranzitor (müvəqqəti) miopiya büllurun ödemləşməsi və onun sındırma qüvvəsinin artması nəticəsində yaranır. Belə hallara hamiləlik, şəkərli diabet fonunda, kataraktanın ilkin mərhələsində, kortikosteroidlərin və ya sulfanilamidlərin qəbulu zamanı rast gəlinir.

Refraktometriyanın nəticələrinə və tələb olunan korreksiyaya əsasən miopiyanın 3 dərəcəsi qeyd olunur:

• zəif – < -3 dptr.
• orta – -3 – -6 dptr.
• yüksək – > -6

Yaxından görmənin dərəcəsi -30 dioptriyaya qədər yüksələ bilər.

Miopiyanın əlamətləri

Yaxından görmə uzun müddət simptomsuz gedir və əksər hallarda profilaktik oftalmoloji baxış zamanı təsadüfən aşkarlanır. Adətən miopiya məktəb illərində inkişaf edir və ya proqressivləşir. Bu da uşaqların intensiv vizual yüklənmələrlə qarşılaşması ilə əlaqədardır. Uşaqlar lövhədəki yazıları aydın seçə bilmədiyindən ora yaxınlaşırlar və ya gözlərini qıyırlar. Miopiyalı insanlarda həmçinin qaranlıqda görmə pozulduğundan onlar axşam toran düşən vaxtda çətinliklə hərəkət edirlər.

Gözün daim məcburi gərginliyə məruz qalması onun yorulmasına – əzələ astenopiyasına gətirib çıxarır. Belə hallarda göz yuvası, o cümlədən baş nahiyəsində güclü ağrılar meydana çıxır. Miopiya fonunda heteroforiya, monokulyar görmə və xarici müştərək çəpgözlük inkişaf edə bilər.

Proqressivləşən yaxından görmə zamanı bir müddətdən sonra eynək və linzalar miopiyanın dərəcəsinə uyğun olmadığından pasiyentlər tez-tez onları dəyişmək məcburiyətində qalır. Miopiyanın proqressivləşməsi göz almasının dartılması ilə bağlı olub, adətən pubertat dövründə rast gəlinir. Gözün ön-arxa oxunun uzanması göz yarığının genişlənməsi ilə müşayiət olunur, bu da ekzoftalma (dombagözlük) gətirib çıxarır. Ağlı qişa gərilir və nazilir, asanlıqla sezilən damarlar ona göy çalar verir. Şüşəyəbənzər cismin destruksiyası göz önündə tor və ya qara nöqtələrin olması ilə təzahür edir.

Göz alması uzandıqda damarlar dartılır, torlu qişanın qan təhcizatı pozulur, görmə itiliyi zəifləyir. Qan damarlarının kövrəkliyi torlu qişaya və şüşəyəbənzər cismə qansızmaya səbəb ola bilir. Miopiyanın ən ağır fəsadı torlu qişanın qopması nəticəsində yaranan korluqdur.

Miopiyanın d iaqnostikası

Diaqnozun qoyulması üçün göz strukturlarına baxış, oftalmoloji testlər, refraksiyanın müayinəsi, gözün USM aparılır. Vizometriya (görmə itiliyinin təyini) sınaq eynəklərinin köməyilə icra olunur. Bu üsul subyektiv xarakter daşıdığından obyektiv diaqnostika: skiaskopiya, refraktometriya ilə tamamlanılır. Sadalanan müayinələr sikloplegiyadan sonra yerinə yetirilir, onların köməyilə gözün refraksiyasının həqiqi ölçüsü təyin olunur.

Oftalmoskopiya və Qoldman linzası ilə gözün biomikroskopiyası zamanı torlu qişada dəyişikliklər (qansızma, distrofiya, miopik konus, Fuks ləkəsi), ağlı qişanın qabarması (stafiloma), büllurun bulanması və s. aşkarlanır. Gözün ön-arxa oxunun və büllurun ölçüsünü müəyyənləşdirmək, şüşəyəbənzər cismin homogenliyini qiymətləndirmək, torlu qişanın ayrılmasını inkar etmək məqsədilə gözün ultrasəs müayinəsindən istifadə olunur.

Differensial diaqnostika həqiqi və psevdo, eləcə də tranzitor miopiya arasında aparılır.

Miopiyanın müalicəsi

Miopiyanın korreksiya və müalicəsi konservativ (medikamentoz terapiya, eynək və yaxud kontakt korreksiyası), cərrahi və ya lazer üsullarla icra olunur. İldə 1-2 dəfə təkrarlanan medikamentoz kurslar miopiyanın proqressivləşməsinin qarşısını alır. Xəstələrə fiziki yüklənmələri məhdudlaşdırmaq məsləhət görülür. Onlara akkomodasiya spazmını aradan qaldırmaq üçün midriatiklər (fenilefrin), B və C vitaminləri, nootrop vasitələr (pirasetam, qopanten turşusu), toxuma terapiyası (əzələ daxilinə – aloe, şüşəyəbnəzər cisim inyeksiyaları), fizioterapevtik müalicə (lazeroterapiya, maqnitoterapiya, boyun-yaxalıq zonasının masajı, refleksoterapiya) təyin olunur.

Müalicə prosesində ortoptik üsullardan istifadə edilir. Onlara mənfi linzaların köməyilə kirpik əzələsinin məşq etdirilməsi, aparatla müalicə (lazer stimulyasiyası, akkomodasiyanın məşqi) aiddir.

Yaxından görməni korreksiya etmək üçün səpələyici (mənfi) linzalarla eynək və ya kontakt linza seçilir. Akkomodasiya ehtiyatını qorumaq üçün natamam korreksiya aparılır. -3 dioptriyadan yüksək olan miopiya hallarında bifokal linzalı və ya 2 cüt eynək taxılır. Orta dərəcəli yaxından görmənin korreksiyasında ortokeratoloji (gecə) linzalarından istifadə oluna bilər.

Refraksion və lazer cərrahiyyəsi

Hazırda oftalmologiyada miopiyanın müalicəsi üçün refraksion və lazer cərrahiyyəsinin 20-dən artıq üsulları mövcuddur. Eksimer lazer korreksiyası buynuz qişanın formasının dəyişdirilməsi, onun sındırma qüvvəsinin normaya salınması hesabına görmə funksiyasını bərpa edir. Lazer korreksiyası -12-15 dioptriyaya qədər olan miopiyalarda tətbiq edilir və ambulator şəraitdə aparılır. Lazer cərrahiyyəsində LASIK, SUPER LASIK, EPILASIK, FemtoLASIK, LASEK, fotorefraktiv keratektomiyaya (FRK) üstünlük verilir. Bu metodlar buynuz qişanın səthinin formalaşdırılmasına və təsir dərəcəsinə görə fərqlənsələr də, mahiyyətcə identikdirlər.

Miopiyanın lazerlə müalicəsinin fəsadlarına hipo və ya hiperkorreksiya, keratit, konyunktivit, quru göz sindromunun inkişafı aiddir.

Yüksək dərəcəli (-20 dioptriyaya qədər) miopiya və ya gözün təbii akkomodasiyasının itirilməsi büllurun refraksion əvəzlənməsinə (lensektomiya) göstəriş sayılır. Əməliyyat prosesində büllur xaric edilir və zəruri optik qüvvəyə malik intraokulyar linza (süni büllur) göz daxilinə yerləşdirilir. Fakik linzaların implantasiyası təbii akkomodasiya saxlanıldıqda icra olunur. Bu zaman büllur çıxarılmır, əlavə olaraq, gözün ön və ya arxa kamerasına xüsusi linza qoyulur. Fakik linzalar vasitəsilə çox yüksək (-25 dioptriyaya qədər) miopiyalar korreksiya olunur.

Məhdudiyyətlərin çoxluğu ilə əlaqədar radial keratotomiya üsulundan miopiyanın müalicəsində nadir hallarda istifadə edilir. Bu metod buynuz qişanın periferiyasında radial kəsiklərin aparılmasından ibarətdir. Onlar bitişərək, buynuz qişanın forma və optik qüvvəsinin dəyişməsinə səbəb olurlar.

Miopiya zamanı gözün böyüməsini dayandırmaq məqsədilə skleroplastik əməliyyat aparılır. Skleroplastika prosesində göz almasının fibroz qişasının arxasına gözü əhatə edən və onun uzanmasının qarşısını alan bioloji transplantatlar yeridilir. Kollagenoskleroplastika da gözün böyüməsini ləngitmək üçün icra olunur.

Bir sıra hallarda keratoplastika – donordan alınan buynuz qişasının köçürülməsi məqsədəuyğundur. Miopiyanın optimal müalicə üsulu cərrah-oftalmoloq tərəfindən görmə disfunksiyasının fərdi xüsusiyyətləri əsasında seçilir.

Miopiyanın p roqnoz və profilaktikası

Stasionar miopiyanın korreksiyası düzgün şəkildə aparıldıqda əksər hallarda görmə itiliyini qorumaq mümkün olur. Proqressivləşən və ya bədxassəli formalarda proqnoz ağırlaşmalardan (ambliopiya, skleranın stafiloması, torlu qişa və ya şüşəyəbənzər cismə qansızma, torlu qişanın distrofiyası və ya ayrılması) asılıdır. Yaxından görmənin yüksək dərəcələrində və göz dibinin dəyişikliklərində ağır fiziki əmək, ağırlıq qaldırma, uzunmüddətli vizual yüklənmə qadağan olunur.

Uşaqlar və yeniyetmələrdə miopiyanın qarşısını almaq üçün görmə gigiyenasına riayət olunmalı, vaxtaşırı göz üçün idmanlar edilməli, ümummöhkəmləndirici tədbirlər aparılmalıdır. Profilaktik baxış, miopiyalı şəxslərin dispanserizasiyası, rasional korreksiya mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Миопический конус и стафилома

В миопических глазах часто выявляются изменения на глазном дне, а именно, вокруг дисков зрительных нервов. Эти изменения принято различать по степени выраженности, а также анатомической структуре. Выделяют следующие изменения глазного дна при миопии (близорукости):
– Световые околодисковые дуговые рефлексы.
– Миопические конусы.
– Истинные стафиломы. Даже при начальной степени миопии (близорукости) рядом с диском зрительного нерва можно различить идущие по сетчатке, параллельно дисковому краю световые рефлексы (одиночные либо двойные). Наличие их свидетельствует о начале изменений стенки глаза в достаточно обширной области примыкающей к диску зрительного нерва и заднему полюсу глаза. Миопические конусы предстают, как резко очерченные дугоподобные серпы белого, бело-желтого либо желтовато-розоватого цвета, которые локализованы в височной половине диска зрительного нерва. Обычно граница нормального глазного дна и миопического конуса отмечена пигментацией, разной степени выраженности, от отдельных островков пигмента до сильно пигментированной кромки конуса, а иногда и полного закрытия его черным пигментом. Иногда пигмент неправильной формы группами рассыпан непосредственно рядом с конусом. Изредка, в конусе видны остаточные фрагменты хориоидальных сосудов. Маленький конус, чей поперечник не больше 1/5-1/4 от диаметра диска зрительного нерва, называют серпом. Конусы, величиной 1/3-1/2 диаметра диска зрительного нерва и более, называют, собственно конусами. При миопии высокой степени миопические конусы окружают кольцом диск зрительного нерва и называются круговыми конусами. Также, круговыми конусами называют стафиломами, однако, это неправильно, ведь стафиломы имеют абсолютно другую структуру. Как правило, серпы видны из-за того, что канал, сквозь который зрительный нерв проходит в склере, расположен не перпендикулярно склере, а идет в косом направлении. При этом, стенка косого канала определяется, как белый серп. Белый он потому, что сквозь прозрачные волокна в зрительном нерве просвечивает белая склера. Большей частью, конусы возникают вследствие растяжения склеры с атрофией слоя пигментного эпителия рядом с диском. В результате растяжения склеры вблизи диска зрительного нерва слой пигментного эпителия не доходит до края диска, поэтому сосудистая оболочка видна лучше. Она подвержена некоторой степени атрофии, что делает возможным просвечивание сквозь нее склера. В итоге получается аналогичный серп, правда больших размеров и имеющий не белый цвет, а различных оттенки желтого, часто с вкраплениями пигмента, а иногда и с фрагментами сосудов. Снижения остроты зрения, при наличии конусов, как правило, не происходит. Что касаемо стафилом, то под данным названием понимают истинные выпячивания склеры, не происходящие при конусах. Подобные выпячивания зачастую наблюдаются лишь при довольно высоких степенях миопии. Офтальмоскопия при этом выявляет, выступающую часть склеры, которая отделена резкой дугообразной линией или окружностью, расположенной по кругу диска зрительного нерва. Нередко, на месте такой дугообразной линии различим перегиб ретинальных сосудов. При высокой степени, прогрессирующей миопии на глазном дне видны терассовидные изменения, свидетельствующие о постепенном развитии стафилом (истинных склерэктазий) и конусов.
Шнабелл и Геригайзер (Sclinabell, Herngeiser) в 1895 году предложили считать подобные изменения патологиями развития. Недоразвитие сосудистой оболочки края соска, по их мнению, становится причиной возникновения височного конуса. Несоответствие диаметра соска диаметру склерохориоидального канала врожденного генеза – определяющий фактор возникновения кругового конуса. Несколько позже, в научной литературе появились работы последователей, поддерживающих эту точку зрения. Помимо результатов микроскопического исследования, немалое значение имеют клинико-статистические данные.

Признаки врожденного и приобретенного происхождения конусов

• Наблюдаются и при миопии, и при гиперметропии, и при нормальном зрении.
• Патологические изменения, присущие конусам при миопии, выявляются в немиопических глазах, людей разного возраста.
• Малые и большие конусы наблюдаются при одной длине оси глаза.

Приобретенные конусы

• Конусы могут выявляться и в случае эмметропии или гиперметропии (реже) в глазах с удлиненной осью, т. е. при изменении формы глаз.
• Изменения в конусах, выявленные посредством гистологических методов, характерны для глаз с удлиненной формой. Подобные изменения у новорожденных врожденные, число их весьма незначительно.
• Форма глаз при одной длине оси может быть в разной степени и шаровидной, и удлиненной.

Соответствие повышения степени миопии числу конусов, наличие незначительного количества конусов у новорожденных, а также детей раннего либо младшего школьного возраста, рост количества конусов у старшеклассников, увеличении количества миопов и конусов в среде взрослых работниц, имеющих прогрессирующую профессиональную миопию, а также достоверные данные о длине оси глаз без конусов и с конусами, по мнению старых авторов свидетельствует о том, что отрицать врожденный характер ограниченного количества маленьких конусов нельзя. Однако, основная их масса — конусы, появляющиеся с окончанием роста глаза из-за возникновения или усиления миопии. Термин истинная стафилома (staphyloma verum), введенный еще Альбрехтом Грефе означает выпячивание заднего отрезка миопического глаза. Такие стафиломы принято считать задними склерэктазиями. Характеризующим для истинных стафилом признаком является образование на дне глаз (точнее краев эктазии) складок, преимущественно в височной области. Проходя над ними, ретинальные сосуды делают перегиб (аналогично тому, что выявляется при глаукоматозной экскавации).

В медицинском центре «Московская Глазная Клиника» все желающие могут пройти обследование на самой современной диагностической аппаратуре, а по результатам – получить консультацию высококлассного специалиста. Клиника открыта семь дней в неделю и работает ежедневно с 9 ч до 21 ч. Наши специалисты помогут выявить причину снижения зрения, и проведут грамотное лечение выявленных патологий.

Записаться на прием в “Московскую Глазную Клинику” Вы можете по телефонам в Москве 8 (800) 777-38-81 8 (499) 322-36-36 (ежедневно с 9:00 до 21:00) или воспользовавшись формой онлайн-записи.

Очень простой и качественный DSP FM- АМ радиоприемник на микросхеме KT0936M, но есть проблемы

KT0936M — это 3-е поколение проприетарной полностью интегрированной монофонической FM / MW / SW-приемной микросхемы KT Micro, поддерживающей механическую настройку со встроенным MCU. Полное отсутствие катушек индуктивности и конденсатора переменной емкости. Переключение диапазонов с помощью резистивного делителя напряжения.
Элемент настройки — переменный резистор.

Схема из даташита KT0936M

Схема из даташита KT0936MB9

Как видите схемы практически не отличаются и на этих микросхемах можно очень легко построить качественный многодиапазонный DSP FM- АМ радиоприемник.

На базе этих микросхем китайцы выпускают недорогие и качественные радиоприемники. Радиоприемник Retekess V117

Радиоприемник с русским названием Эфир 03

И много других радиоприемников

Естественно микросхемы KT0936M и KT0936MB9 вызвали к себе повышенный интерес у радиолюбителей и появились первые радиолюбительские конструкции на этих микросхемах, в основном FM радиоприемники. Самые интересные конструкции для повторения радиолюбителями предложил известный на YouTube блогер «Человек с паяльником». Вот схема его очень простого FM радиоприемника на микросхеме KT0936MB9

Он разработал также и печатные платы для этого приемника вот их фото.

Со стороны дорожек

Со стороны деталей

Эти платы он заказал в Китае и собрал на них приемник по приведенной выше схеме.

Если Вы захотите повторить этот приемник, можете зайти на его YouTube канал, там он выложил эти платы в формате в формате Lay6, и Вы легко сможете их изготовить. Единственное что мне не нравится на его канале, это отключенные комментарии.

Кроме блогера «Человек с паяльником», радиоприемники на микросхемах KT0936M и планки FM диапазона для переделки старых советских радиоприемников, описывают такие известные у радиолюбителей блогеры как Талгат, Радиотехник Александр, Жора Минский и многие другие. Конечно же, мне тоже захотелось, что ни будь собрать на этих микросхемах, например радиоприемник на авиационный диапазон. И как Вы догадываетесь первое, что я собрался сделать, это купить микросхемы KT0936M или KT0936MB9. Но не тут то было, и не по потому что они отсутствуют в продаже, а потому что продаются в основном бракованные и фальсифицированные. Практически во всех магазинах на AliExpress (ссылки я ни когда не привожу, при желании найдете через поиск) торгующими микросхемами KT0936M или KT0936MB9 о них можно увидеть такой отзыв.