Press "Enter" to skip to content

M. C. Cəfərovun yaradıcılıq təkamülü mərhələləri – Elmira Əlizadə yazır

can.- 1964.- №6.- S.209-211.

Məmmədov məmməd azərbaycan ədəbi tənqidi

You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.

Həyat və fəaliyyəti haqqında: Məcmuələrdə dərc edilmiş məqalələr

Azərbaycan dilində

  • Mir Cəlal Paşayevin büst-abidəsi // Gəncə abidələri: dərs vəsaiti / M. M. Məmmədov; elmi red. V. Xəlilov.- Bakı, 2021.- S. 219-220.
  • Mahmudbəyli, Mətanət. Mir Cəlalın “Açıq kitab” romanında folklor nümunələri / M. Mahmudbəyli // Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 97-ci ildönümünə həsr olunmuş “Heydər Əliyev və Azərbaycan filologiyası” mövzusunda respublika elmi konfransının materialları: Bakı, 22 may 2020-ci il / H. A. Əsgərov, S. H. Orucova, S. Ə. Abdullayeva [et al.].- Bakı, 2021.- S. 162-165.
  • Yusifli, Vaqif. Mir Cəlal həqiqətləri / V. Yusifli // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 102-123.
  • Salamoğlu, Təyyar. “Bir gəncin manifesti” – pritçalar romanı / T. Salamoğlu // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 141-157.
  • Məmmədli, İlham. Mir Cəlalın hekayələrində həyat həqiqəti və bədii həqiqət / İ. Məmmədli // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 166-177.
  • Nəcəfova, Mərziyə. Mir Çəlalın yaradıcılıq ənənələr və müasir ədəbiyyatda Qarabağ mövzusu / M Nəcəfova // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 158-165.
  • Quliyeva, Mahirə. Mir Cəlal Paşayevin “Gül bəsləyən qız” hekayəsinin hekayəti / M Quliyeva // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 124-130.
  • Həbibbəyli, İsa Əkbər oğlu. Mir Cəlal ədəbi-elmi məktəbi: sadəlik, dərinlik və professionallıq / İ. Ə. Həbibbəyli // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 22-34.
  • Əsgərova, Yadigar. Sənətkar və zaman / Y. Əsgərova // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 178-185.
  • Əlişanoğlu, Tehran. Mir Cəlal romanlarında xronotop / T. Əlişanoğlu // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 56-89.
  • Əhmədli, Bədirxan Balaca oğlu. Mir Cəlal gülüşünün səciyyəsi / B. B. Əhmədli // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 90-101.
  • Elçin. Yazıçı, alim, pedaqoq / Elçin // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 4-21.
  • Bağırlı, Aygün. Mir Cəlalın ədəbi-nəzəri irsində estetik ideal / A. Bağırlı // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 131-140.
  • Alışanlı, Şirindil Həsən oğlu. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatıtının Mir Cəlal fenomeni / Ş. H. Alışanlı // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; elmi red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2021.- V kitab.- S. 35-55.
  • Mir Cəlal Paşayev // “Molla Nəsrəddin” ensiklopediyası / İ. Ə. Həbibbəyli, T. Kərimli, A. H. Rüstəmli [et al.]; tərt. V. Əhməd; red. heyəti: R. Mehdiyev [et al.]; baş red. İ. Ə. Həbibbəyli.- Bakı, 2020.- S. 240-241.
  • Paşayev Mir Cəlal Əli oğlu: 1908-1978 // Ədəbiyyat və mətbuat xadimlərinin şəxsi mənşəli arxiv fondlarının göstəricisi / Azərbaycan Respublikasının Milli Arxiv İdarəsi.- Bakı, 2020.- S. 6-8.
  • Dadaşlı, Yədulla Beydulla oğlu. Mir Cəlala Paşayev / Y. B. Dadaşlı // Azərbaycan ədəbi tənqidinin tarixi: sovet dövrü: dərs vəsaiti / Y. B. Dadaşlı; elmi red., ön sözün müəl. T. Salamoğlu.- Bakı, 2019.- S. 246-263.
  • İmanbəyli, Elnur. Daha bir manifest: [Mir Cəlal haqqında] / E. İmanbəyli // Publisistika: 1926-1977 / Mir Cəlal.- Bakı, 2018.- S. 6-18.
  • Rüstəmli, Arif. Ədəbi tənqid. Mənəviyyat məcrasında: [Mir Cəlal haqqında] / A. Rüstəmli // Ədəbi tənqid: 1931-1974 / Mir Cəlal.- Bakı, 2018.- S. 6-35.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Yazıçı Mir Cəlal. Şair Mir Cəlal / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 6-15.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Söz birləşmələrinin üslubi dinamikası / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 227-249.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Ricətlərin üslubi xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 74-79.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Monoloq və dialoqların üslubi xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 338-353.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mürəkkəb cümlələrin üslubi xüsusiyyəti / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 389-428.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlal yaradıcılığının bədii qaynaqları / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 181-210.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın yaradıcılığında sözün semantik sferası / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 3-43.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın yaradıcılığında sözün poetik gücü / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 111-180.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın yaradıcılığında modemizm / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 44-49.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın yaradıcılığında komizm, mətnaltı məna / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 50-66.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın onomastikası / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 200-289.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın əsərlərində “Kitabi-Dədə Qorqud” motivləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 67-73.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın əsərlərinin üslubi derivatologiyası / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 211-224.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın əsərlərində mürəkkəb sintaktik bütövlərin formalaşma yollan: təkrar / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 300-325.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın ekspressiv sintaksisi / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 225-226.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın bədii əsərlərinin qısa antroponimik lüğəti / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 290-313.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın bədii əsərlərində linqvopoetik vasitələr / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 16-21.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Mir Cəlalın bədii əsərlərində aforizmlərin üslubi xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 80-99.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Məcazların struktur-semantik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 56-105.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Qrammatik obrazlılığm ifadə vasitələri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 106-110.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Xitabların üslubi xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 326-337.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Fonoloji vahidlərin ekspressivliyi / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 16-21.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Cümlənin məqsədə görə növlərinin üslubi xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 354-374.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Cümlənin quruluşca növlərinin üslubi xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 375-388.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Cümlə üzvlərinin üslubi dinamikası / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 250-299.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Alim də, şair də, müəllim də eldən güc almalıdır / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- I cild.- S. 3-5.
  • Əliyev, Kamran İmran oğlu. Mir Cəlal Paşayev – tənqidçi və nəzəriyyəçi alim / K. İ. Əliyev // Əsərləri: 10 cilddə / K. İ. Əliyev.- Bakı, 2018.- V cild: Ədəbiyyatşünaslıq, ədəbi tənqid.- S. 15-33.
  • Cəfərov, Nizami Qulu oğlu. “Bir gəncon manifesti”dən “Bir səfirin manifesti”nə / N. Q. Cəfərov // Ədəbiyyat söhbətləri: [məqalələr] / N. Q. Cəfərov; red. D. O. Osmanlı.- Bakı, 2018.- S. 124-148.
  • Babayev, Baba Maqsud oğlu. Gülüşlə düşündürən ədib / B. M. Babayev // Ədəbi etüdlər / B. M. Babayev; elmi red. B. Əzizəliyeva.- Bakı, 2018.- S. 68-74.
  • Babayev, Baba Maqsud oğlu. Həmişə axtarışda: [Mir Cəlal haqqında] / B. M. Babayev // Ədəbi etüdlər / B. M. Babayev; elmi red. B. Əzizəliyeva.- Bakı, 2018.- S. 158-184.
  • Qasımov, Himalay. Mir Cəlal nəsrinə metodoloji yanaşmanın yeni aspektləri / H. Qasımov // Mir Cəlal nəsri və müasirlik: metodoloji münasibət kontekstində / T. Salamoğlu; elmi red., ön sözün müəl. H. Ə. Qasımov.- Bakı, 2018.- S. 7-24.
  • Əlioğlu, Məsud. Füzuli və müasir ədəbiyyatşünaslıq: [Mir Cəlal Paşayev haqqında] / M. Əlioğlu // Darıxan adamlar: seçilmiş əsərləri / M. Əlioğlu.- Bakı, 2018.- S. 200-211.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // Təqvim – 2018: əlamətdar və tarixi günlər / Azərbaycan Milli Kitabxanası.- Bakı, 2017.- S. 150.
  • Pəhləvan, Əmir. Cənublu-Şimallı vətən – Mir Cəlal! // Vətən dahiləri: [poetik ensiklopediya] / Ə. Pəhləvan; red. Ə. Tahirov; ön sözün müəl. S. X. Rüstəmxanlı.- Bakı, 2017.- I hissə.- S. 213-215.
  • Qasımov, Ramiz Asəf oğlu. Azərbaycançılıq ideologiyasının açıq kitabı – Mir Cəlal yaradıcılığı // Azərbaycan ədəbiyyatında milli düşüncə konsepsiyası və Azərbaycançılıq ideologiyası: monoqrafiya / R. A. Qasımov, Z. H. İsmayıl; elmi red. İ. Ə. Həbibbəyli.- Bakı, 2017.- S. 135-144.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi: müasir dövr: dərs vəsaiti / T. Əzimova, M. Babayeva.- Bakı, 2017.- S. 81-95.
  • Vəliyev, Sevindik İslam oğlu. Axtarışlarda keçən ömür: [Mir Cəlal haqqında] // Naxçıvanın ziyalıları, elm-sənət fədailəri / S. İ. Vəliyev, A. S. Axundov; elmi red. İ. Ə. Həbibbəyli.- Naxçıvan, 2017.- S. 121-127.
  • Cəfərov, Nizami Qulu oğlu. Keçən günlərin dastanı: [Mir Cəlal haqqında xatirələr] / N. Q. Cəfərov; ön sözün müəl. N. Ə. Həsənzadə; red. Ş. Sadiq.- Bakı, 2016.- S. 8, 21-22,
  • Mirzəzadə, Reyhan. Mir Cəlal və Lev Tolstoy // Azərbaycançılıq və vətənpərvərlik məfkurəsi / R. S. Mirzəzadə; red. M. Ələkbərli.- Bakı, 2016.- S. 377-399.
  • Mirzəzadə, Reyhan. Mir Cəlal və rus ədəbiyyatı // Azərbaycançılıq və vətənpərvərlik məfkurəsi / R. S. Mirzəzadə; red. M. Ələkbərli.- Bakı, 2016.- S. 400-426.
  • Xəlilov, Buludxan Əziz oğlu. Mir Cəlalla Mehdi Hüseynin zarafatı / B. Ə. Xəlilov // Zamanın sınağından keçənlər. / B. Ə. Xəlilov; red. F. Rzayev.- Bakı, 2016.- S. 14-16.
  • Yusifoğlu, Rafiq. Mir Cəlal bir ədəbiyyatşünas kimi // Ədəbi-nəzəri fikrin inkişaf mərhələləri: monoqrafiya / R. Yusifoğlu; elmi red. R. B. Hüseynov.- Bakı, 2016.- S. 250-254.
  • Bayramov, Adilxan Hüseynəli oğlu. Səməd Vurğun: ömür yolu və yaradıcılığından səhifələr: [Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında] / A. H. Bayramov; red. R. Nəbioğlu.- Bakı, 2015.- 176-177, 191, 222.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Sadəlik və dərinlik: [Mir Cəlal haqqında] / B. Ə. Nəbiyev // Şeirlər və məqalələr : 2 cilddə / Ə. Cəmil; tərt.: S. Ə. Cəmilzadə, E. Cəmilzadə; red. P. Əlioğlu; Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.- Bakı, 2015.- I cild.- S. 11.
  • Cəmil, Əhməd. Demə, Səməd Vurgun gəldi-gedərdir: [Mir Cəlalın “Müəllif” adlı hekayəsinin çapı haqqında] // Şeirlər və məqalələr: 2 cilddə / Ə. Cəmil; tərt.: S. Ə. Cəmilzadə, E. Cəmilzadə; red. P. Əlioğlu; Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.- Bakı, 2015.- I cild.- S. 508.
  • Cəmil, Əhməd. Ağ günlərin təməl daşı: [Mir Cəlal haqqında xatirə] // Şeirlər və məqalələr: 2 cilddə / Ə. Cəmil; tərt.: S. Ə. Cəmilzadə, E. Cəmilzadə; red. P. Əlioğlu; Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.- Bakı, 2015.- I cild.- S. 530.
  • Azərbaycan satirik nəşrinə dair araşdırma // Ədəbiyyat məsələləri / B. M. Babayev; elmi red. R. Məmmədov.- Bakı, 2015.- S. 256.
  • Satirik nəşrə aid yeni araşdırmalar // Ədəbiyyat məsələləri / B. M. Babayev; elmi red. R. Məmmədov.- Bakı, 2015.- S. 260-261.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. Mir Cəlal / T. Ə. Əhmədov // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / T. Ə. Əhmədov.- Bakı, 2015.- II cild: Ədəbi-bədii fikir tarixindən.- S. 373-381.
  • Həsənli, Bilal Ağabala oğlu. Ədəbiyyat dərslərində bədii əsərlərin təhlili: [Mir Cəlalın “Ərik ağacı”, “Göz yaşı”, “Yolumuz hayanadır” romanı haqqında] // Ədəbiyyatın tədrisi metodikası: mühazirə mətnləri / B. A. Həsənli; red. Z. Ş. Əsgərli.- Bakı, 2014.- S. 203-205, 214.
  • Məhərrəmov, Abel Məmmədəli oğlu. Filologiya fakültəsi // Bakı Dövlət Universiteti – 95 / A. M. Məhərrəmov; tərt. İ. N. Əliyeva [et al.]; məsul red.: İ. Əliyev, F. A. Şiriyev; red. N. İsmayılova [et al.].- Bakı, 2014.- S. 341.
  • Cəfərov, Nizami Qulu oğlu. Mir Cəlal müəllim // Tarixin tərcümeyi-halı: [Məqalələr] / N. Q. Cəfərov; elmi red. N. B. Məmmədli; red. D. O. Osmanlı.- Bakı, 2014.- S. 146-153.
  • Ənvəroğlu, Himalay. Mir Cəlal müəllimlə unudulmaz bir görüş // Ədəbiyyatşünaslıq problemləri ədəbi-nəzəri düşüncə müstəvisində: [məcmuə] / H. Ənvəroğlu; elmi red. E. H. Quliyev.- Bakı, 2014.-S. 65-71.
  • Ənvəroğlu, Himalay. Mir Cəlalın “Yaşıdlarım” romanının tənqidi tarixindən bir məqam: [Mir Cəlalın anadan olmasının 100 illiyi qarşısında] // Ədəbiyyatşünaslıq problemləri ədəbi-nəzəri düşüncə müstəvisində: [məcmuə] / H. Ənvəroğlu; elmi red. E. H. Quliyev.- Bakı, 2014.- S. 86-92.
  • Salamoğlu, Təyyar. Mir Cəlal nəsrinin əbədiyaşar nümunəsi // Azərbaycan ədəbiyyatının müasir problemləri: elmi-nəzəri və ədəbi-tənqidi məqalələr / T. Salamoğlu; elmi red. H. Ə. Qasımov; ön sözün müəl. S. G. Rzasoy.- Bakı, 2014.- S. 110-119.
  • Pənah, Gülxani. 1946-1960-cı illərdə Azərbaycan ədədbiyyatı: [Mir Cəlal Paşayevin əsərləri haqqında] // Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri: müasir ədəbi mühitə ümumi baxış / G. Pənah, S. A. Əhmədova; elmi red.: Q. M. Namazov, S. G. Rzasoy, R. Əhmədov.- Bakı, 2014.- S. 147-150.
  • Osmanlı, Vəli Musa oğlu. Romantizmin araşdırılması vəziyyəti: tədqiqi tarixindən: [Mir Cəlalın “Ədəbi məktəblər” əsəri haqqında] // Azərbaycan romantizmi: bədii-estetik problemlər: iki cilddə / V. M. Osmanlı; red. Ş. H. Alışanlı.- Bakı, 2014.- II cild.- S. 6-21.
  • Abasov, Abdulla Əsgər oğlu. Paklıq və müqəddəslik nümunəsi: [Mir Cəlal haqqında] // Əbədi yadigarlar: yaddaş – xatirə ədəbiyyatı / A. Ə. Abasov; red. T. Hüseynov.- Bakı, 2013.- S. 15-34
  • Abasov, Abdulla Əsgər oğlu. Əsrin canlı salnaməsi: [Mir Cəlal haqqında] // Əbədi yadigarlar: yaddaş – xatirə ədəbiyyatı / A. Ə. Abasov; red. T. Hüseynov.- Bakı, 2013.- S. 61, 70-71.
  • Abasov, Abdulla Əsgər oğlu. Onun özü ayrica bir mədəniyyət idi: [Mir Cəlal haqqında] // Əbədi yadigarlar: yaddaş – xatirə ədəbiyyatı / A. Ə. Abasov; red. T. Hüseynov.- Bakı, 2013.- S. 113-124.
  • Əliyeva, Nurlana Müzəffər qızı. Mir Cəlal: 1908-1978 // Sovet dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı: 1941-1991: dərslik / N. M. Əliyeva; elmi red. N. Q. Cəfərov.- Bakı, 2013.- S. 86-106.
  • Həsənli, Bilal Ağabala oğlu. Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı: mühazirə mətnləri: dərs vəsaiti / B. A. Həsənli; red. Y. Y. Aslanov.- Bakı, 2013.- S. 309-313.
  • Əliyev, Kamran İmran oğlu. Mir Cəlal Paşayev – tənqidçı və nəzəriyyəçi alim // Ədəbiyyatşünaslıq və ədəbiyyatşünaslar: [məqalələr] / K. İ. Əliyev; red. A. Əmrahoğlu.- Bakı, 2013.- S. 13-31.
  • Həsənova, Gülər Səyyaf qızı. Mir Cəlal Paşayev yaradıcılığı ABŞ-da // Bədii tərcümə və Azərbaycan-ABŞ ədəbi əlaqələri: monoqrafiya / G. S. Həsənova; elmi red., ön sözün müəl. V. M. Arzumanlı.- Bakı, 2013.- S. 145-161.
  • Məmməd, Tahirə. Mir Cəlal Paşayev / T. Məmməd // Ədəbiyyat məcmuəsi: Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun əsərləri: xüsusi buraxılış /AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu; red. heyəti: T. H. Kərimli [et al.]; baş red. İ. Ə. Həbibbəyli.- Bakı, 2013.- XXIV cild.- S. 182-186.
  • Xəlilov, Buludxan Əziz oğlu. Mir Cəlalın dilçilik görüşləri / B. Ə. Xəlilov // Dil, ədəbiyyat, mədəniyyət / B. Ə. Xəlilov; red. H. Həsənov.- Bakı, 2013.- S. 61-74
  • Cəfərov, Nizami Qulu oğlu. Azərbaycanşünaslığın əsasları: dərs vəsaiti: [Kitabda Mir Cəlalın adı çəkilir] / N. Q. Cəfərov, M. N. Çobanov, Q. Ə. Paşayeva; red. N. B. Məmmədli.- Bakı, 2013.- S. 151.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. 80 yaşlı elm ocağı: [Mir Cəlalın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun yaradılmasında rolu və oradakı fəaliyyəti haqqında] // Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu: monoqrafiya / T. Ə. Əhmədov; red. N. Q. Cəfərov; Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası.- Bakı, 2013.- S. 15, 17-19.
  • Əliyeva, Afaq Mirzə qızı. Cəlil Məmmədquluzadə irsinin nəşri məsələləri: [Mir Cəlal haqqında] / A. M. Əliyeva; red. M. M. Adilov; AMEA M. Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu.- Bakı, 2012.- S. 6, 74.
  • Mir Cəlal Paşayev: 1908-1978 // Təqvim – 2013: əlamətdar və tarixi günlər / M.F. Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası.- Bakı, 2012.- S. 117.
  • Qasımov, Cəlal Əbil oğlu. 1920-1930-cu illərin ədəbi cə sosial-psixoloji mühiti: [Mir Cəlal haqqında] // Ədəbi məhkəmələr: monoqrafiya / C. Ə. Qasımov; elmi red., ön sözün müəl. K. İ. Əliyev.- Bakı, 2012.- S. 48-49.
  • Əsgərli, Füzuli Feyruz oğlu. Mir Cəlal Paşayev: 1908-1978 // Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı: dərs vəsaiti / F. F. Əsgərli; elmi red. Z. Xəlil.- Bakı, 2012.- S. 251-275.
  • Əliyev, Kamran İmran oğlu. Mir Cəlal Paşayev – tənqidçı və nəzəriyyəçi alim // Tənqidin poetikası / K. İ. Əliyev; elmi red. A. Əmrahoğlu.- Bakı, 2012.- S. 144-165.
  • Rüstəmov, İzzət Əşrəf oğlu. Görkəmli yazıçı, əsil insan // Seçilmiş əsərlər: elmi məqalələr, fəlsəfi tənqid və digər yazılar /İ.Ə. Rüstəmov; elmi red.: Ə.B. Məmmədov, R. Rüstəmov.- Bakı, 2012.- S. 304-310.
  • Vəliyev, Şamil Qəşəm oğlu. Mir Cəlal Paşayevin bir yazısı haqqında // Yaddaş səhifələri / Ş. Q. Vəliyev; red. A.B. Məmmədov.- Bakı, 2012.- S. 130-132.
  • Cümşüdlü, Rühəngiz Aydın qızı. Füzulinin ərəbcə poetik irsi: monoqrafiya: [Mir Cəlalın yaradıcılığında Füzuli lirikası] / R. A. Cümşüdlü; elmi red. G. B. Baxşəliyeva; AMEA akad. Z.M. Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu.- Bakı, 2012.- S. 16, 138.
  • Şəmsizadə, Nizaməddin Şəmsəddin oğlu. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: dərslik: [Mir Cəlal, P. Xəlilovun “Ədəbiyyatşünaslığın əsasları” kitabı haqqında] / N. Ş. Şəmsizadə; red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 2012.- S. 3, 29, 31, 94, 115, 195, 279.
  • Salamoğlu, Təyyar. Mir Cəlal Paşayev: Mir Cəlalın bədii irsi // Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı : dərs vəsaiti / T. Salamoğlu; ön sözün müəl. N. Nəcəfov; elmi red. H. Ə. Qasımov.- Bakı, 2012.- S. 135-156.
  • Hacıyev, Tofiq İsmayıl oğlu. Dil normasi. Uslublarla əlaqəsi: [Məqalədə Mir Cəlalın adı çəkilir] // Azərbaycan ədəbi dilinin tarixi : dərslik / T. İ. Hacıyev; red. Q. A. Abdullayeva.- Bakı, 2012.- II hissə.- S. 353, 367, 372.
  • Sultanlı, Vaqif Soltan oğlu. Azərbaycan ədəbi tənqidi sovet dövründə: [Mir Cəlal haqqında] / V. S. Sultanlı // Azərbaycan ədəbi tənqidi: dərs vəsaiti / V. S. Sultanlı; elmi red. T. Hüseynoğlu.- Təkmilləşdirilmiş II nəşri.- Bakı, 2012.- S. 120-121.
  • Qasımov, Cəlal Əbil oğlu. S. Mümtazın kitabları və əlyazmaları haqqında: [Mir Cəlal haqqında] // Azərbaycan folklorşünaslığı və sovet totalitarizmi / C. Ə. Qasımov; red.: H. Ə. İsmayılov, S. Rzasoy.- Bakı, 2011.- S. 382-383.
  • Əlimirzəyev, Xalid Əlimirzə oğlu. Mir Cəlalın satirik hekayələri // Ədəbi-tənqidi məqalələr: 1960-1980-ci illər: [toplu] /X.Ə. Əlimirzəyev; elmi red. A.Ə. Abasov.- Bakı, 2011.- S. 203-215.
  • Hidayət. Mir Cəlal dünyasından sətirlər / Hidayət // Əsərləri: 8 cilddə / Hidayət red. S. A. Nəzərli; rəs. A. Hüseynov.- Bakı, 2011.- VI cild.- S. 249-280.
  • Həsənli, Bilal Ağabala oğlu. Ədəbiyyat dərslərində bədii əsərlərin təhlili: [Mir Cəlalın “Ərik ağacı”, “Göz yaşı”, “Yolumuz hayanadır” romanı haqqında] // Ədəbiyyatın tədrisi metodikası: mühazirə mətnləri / B. A. Həsənli; red. Z. Ş. Əsgərli.- Bakı, 2011.- S. 166, 219.
  • Əlimirzəyev, Xalid Əlimirzə oğlu. Ədəbiyyatşünaslıq elminin əsas sahələri: [Mir Cəlal ədəbi tənqid haqqında] // Ədəbiyyatşünaslığın elmi-nəzəri əsasları: tədris vəsaiti / X. Ə. Əlimirzəyev; red. Q. M. Namazov.- Bakı, 2011.- S. 23.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan füzulişünaslığının qaynaqları: 3 cilddə / tərt.-müəl. G. T. Əliyeva-Kəngərli, elmi red. Ə. Q. Səfərli, red. A. Abbas.- Bakı, 2011.- II cild.- S. 528-529.
  • Alışanlı, Şirindil Həsən oğlu. Müasir hümanitar təfəkkür vəədəbi fikrin dövrləşdirilməsi problemi: [Mir Cəlal haqqında] // Müasir humanitar təfəkkür və Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı : monoqrafiya / Ş. H. Alışanlı; elmi red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 2011.- S. 69, 71, 76, 81.
  • Alışanlı, Şirindil Həsən oğlu. Bədii metod komsepsiyasının təşəkkülü və inkişaf istiqamətləri: [Mir Cəlal haqqında] // Müasir humanitar təfəkkür və Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı: monoqrafiya / Ş. H. Alışanlı; elmi red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 2011.- S. 181, 196, 198, 316.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. Mir Cəlal: 1908-1978 / T. Ə. Əhmədov // Azərbaycan yazıçıları: XX-XXI yüzillikdə: ensiklopedik məlumat kitabı / T. Ə. Əhmədov. – Təkmilləşdirilimiş IV nəşri.- Bakı, 2011.- S. 636-637.
  • Əlimirzəyev, Xalid Əlimirzə oğlu. Ədibin həyatı, dövrü, ədəbi-mədəni mühiti: [Mir Cəlal C. Məmmədquluzadə haqqında] / X. Ə. Əlimirzəyev // Dahi sənətkar, böyük vətəndaş: C. Məmmədquluzadənin həyatı, dövrü, mühiti, ədəbi-ictimai fəaliyyəti: monoqrafiya / X. Ə. Əlimirzəyev; red.: T. M. Mütəllimov, F. Davud qızı.- Bakı, 2010.- S. 3-4.
  • Rzayev, Yaşar Hüccətulla oğlu. “Açıq kitab”: açıq görünən mətləblər: [Mir Cəlal Paşayev haqqında] // Azərbaycan romanı: siyasət və milli düşüncə: 1930-1955-ci illər: monoqrafiya / Y. H. Rzayev; elmi red., ön sözün müəl. H. Ənvəroğlu.- Bakı, 2010.- S. 250-253.
  • Əhmədov, Bədirxan Balaca oğlu. Mir Cəlal // XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi: dərslik / B. B. Əhmədov; Bakı Slavyan Universiteti.- Bakı, 2010.- II cild.- S. 274-280.
  • Əliyeva, Jalə Fazil qızı. Füzuli lirikasının tənqidi: [Mir Cəlal əsəri haqqında] / J. F. Əliyeva // Dünyanın tanıdığı Füzuli: monoqrafiya / J. F. Əliyeva; elmi red. T. H. Kərimli.- Bakı, 2010.- S. 58-59.
  • Hacıyev, Abbas Məhəmməd oğlu. Ədəbiyyatşünaslığın əsasları: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / A. M. Hacıyev; red. H. Qasımov.- Bakı, 2010.- 9, 15-16, 95.
  • Xəlilzadə, Flora. Sənətin şöhrət zirvəsi / F. Xəlilzadə // Yazdıqlarım / F. Xəlilzadə; red. B. Y. Sadıqov.- Bakı, 2010.- I cild.- S. 254-257.
  • Rzayev, Yaşar Hüccətulla oğlu. “Sosialist sifaris” dairəsində: [Mir Cəlal əsərləri haqqında] // Azərbaycan romanı: siyasət və milli düşüncə: 1930-1955-ci illər: monoqrafiya / Y. H. Rzayev; elmi red., ön sözün müəl. H. Ənvəroğlu.- Bakı, 2010.- S. 143-150.
  • Mir Cəlal Paşayev haqqında arxivdə aşkar edilən yeni sənədlər // Məqalələr toplusu / M. B. Bağırov [et al.]; elmi red. C. P. Həsənli, tərt., layihənin rəh. M. B. Bağırov.- Bakı, 2010.- S. 25-39.
  • Elçin. Sosrealizm bizə nə verdi?I sovet dövrqü ədəbiyyatı haqqında: [Mir Cəlalın nəsri haqqında] // Humanitar elmlərin müasir durumu və ədəbiyyatşünaslığın nəzəri-metodoloji məsələləri: beynəlxalq elmi konfransın materialları.- Bakı, 2010.- S. 65, 67, 85, 87, 96.
  • Xəndan, Cəfər. Yazıçı və alim Mir Cəlal / C. Xəndan // Seçilmiş əsərləri: 3 cilddə / C. Xəndan; elmi red.: A. Xəndanoğlu, F. A. Ağayeva.- Bakı, 2010.- I cild.- S. 305-309.
  • İbrahimov, Hüseyn. Mir Cəlal Paşayevin əsərlərində qadın surətləri və milli ruhun gücü / H. İbrahimov // Azərbaycan xalqının milli özünütəsdiqində ədəbiyyat və mədəniyyətin yeri: beynəlxalq konfransın materialları: 29-30 noyabr Bakı, 2010 / AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi.- Bakı, 2010.- S. 119-120.
  • Məmmədov, Kamran Dadaş oğlu. Qaygıkeş müəllim, istedadlı yazıçı, yaradıcı alim Mir Cəlal Paşayev: 1908-1978 / K. D. Məmmədov // Ruhum da Şuşadan nigaran qalıb / AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2010.- S. 167-180.
  • Mir Cəlal Paşayev: 1908-1978 // 100 böyük azərbaycanlı: [ensiklopediya] / tərt.-müəl. A. A. Səmədov; red. Ə. Qurbanov.- Bakı, 2010.- S. 186-189.
  • Ülvi, Almaz. Mir Cəlal: bir yarpaq söz // Müdriklik işığında: Azərbaycan 2008-2009-cu illərdə YUNESKO səhifələrində / A. Ülvi; elmi red. A. A. Əlizadə; red. N. M. Süleymanov.- Bakı, 2009.- S. 72-104.
  • Əlioğlu, Məsud. “Bir gəncin manifesti”: [Mir Cəlalın eyni adlı romanı haqqında] // Darıxan adamlar: toplu / M. Əlioğlu; red. S. Nuru qızı; Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.- Bakı, 2009.- I cild.- S. 185-195.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Nadir istedad: [Mir Cəlal – 100] // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / B. Ə. Nəbiyev; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2009.- V cild.- S. 243-270.
  • Məhərrəmov, Abel Məmmədəli oğlu. Filologiya fakültəsi // Bakı Dövlət Universiteti – 90 / A. M. Məhərrəmov; red.: İ. Əliyev, F. A. Şiriyev.- Bakı, 2009.- S. 348.
  • Kərimli, Teymur Həşim oğlu. Şərqin qapısından dünyaya / T. H. Kərimli; red.: G. İ. Babaxanlı, H. Mehdi.- Bakı, 2009.- S. 96, 105.
  • Hacıyeva, Maarifə. Yaxşı insan: [Mir Cəlal haqqında] // Ədəbi çeşmə / M. H. Hacıyeva; red. İ. Sadıq. – Bakı, 2009.- S. 222-224.
  • Sultanlı, Vaqif Soltan oğlu. Azərbaycan ədəbi tənqidi sovet dövründə: [Mir Cəlal haqqında] / V. S. Sultanlı // Azərbaycan ədəbi tənqidi: dərs vəsaiti / V. S. Sultanlı; elmi red. T. Hüseynoğlu.- Bakı, 2009.- S. 104-106.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Bir neçə söz: [Mir Cəlal haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / B. Ə. Nəbiyev; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2009.- II cild: Kamalın təntənəsi.- S. 16-17.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Nəsr: yeni tələblər və xırda formanın yeni imkanları: [Mir Cəlalın “Analarların üsyanı” əsəri haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / B. Ə. Nəbiyev; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2009.- II cild: Kamalın təntənəsi.- S. 40.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Sovet döyüşçüsü surəti: [Mir Cəlalın hekayələri haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / B. Ə. Nəbiyev; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2009.- II cild: Kamalın təntənəsi.- S. 154-175.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Dranaturgiya: dövrün konflikti və onun dramaturgiyada inikası: [Mir Cəlalın “Mirzə Xəyal” əsəri haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / B. Ə. Nəbiyev; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2009.- II cild: Kamalın təntənəsi.- S. 198, 224-225.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Ədəbiyyat: [Mir Cəlalın əsərinin biblioqrafiyası verilmişdir] // Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə / B. Ə. Nəbiyev; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 2009.- II cild: Kamalın təntənəsi.- S. 469, 471, 473-474, 478, 481.
  • Həbibbəyli, İsa Əkbər oğlu. Böyük demokrat yazıçı Cəlil Məmmədquluzadə: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / İ. Ə. Həbibbəyli // Seçilmiş əsərləri: 2 cilddə / C. H. Məmmədquluzadə; tərt. İ. Ə. Həbibbəyli; red. V. Məmmədov.- Naxçıvan, 2009.- I cild.- S. 32-33.
  • Paşayeva, Nərgiz. Yazıçı və zaman / N. Paşayeva // Seçilmiş əsərləri / Mir Cəlal; tərt.-red.: N. A. Paşayeva, T. M. Mütəllimov; Regionların İnkişafı İctimai Birliyi.- Bakı, 2008.- I kitab.- S. 11-29.
  • Aslan, Knyaz İlyas oğlu. Bədii ədəbiyyatın təbliğində tövsiyyə biblioqrafik və metodik vəsaitlər sisteminin rolu: [Azərbaycanın elm və mədəniyyət xadimləri – Mir Cəlal] // Şəxsiyyətin formalaşmasında bədii ədəbiyyatın rolu: monoqrafiya / K. İ. Aslan; elmi red. A. A. Xələfov.- Bakı, 2008.- S. 236.
  • Əlimirzəyev, Xalid Əlimirzə oğlu. Ədəbiyyatşünaslıq elminin əsas sahələri: [Mir Cəlal ədəbi tənqid haqqında] // Ədəbiyyatşünaslığın elmi-nəzəri əsasları: tədris vəsaiti / X. Ə. Əlimirzəyev; red. Q. M. Namazov.- Bakı, 2008.- S. 24.
  • Əlimirzəyev, Xalid Əlimirzə oğlu. Epik növ: [Mir Cəlal oçerk və roman haqqında] // Ədəbiyyatşünaslığın elmi-nəzəri əsasları: tədris vəsaiti / X. Ə. Əlimirzəyev; red. Q. M. Namazov.- Bakı, 2008.- S. 317-318, 323-324, 328-329, 335.
  • Mir Cəlal // Cəlil Məmmədquluzadə ensiklopediyası / Anar [et al.]; red. heyəti: Anar [et al.].- Bakı, 2008.- S. 193-194
  • Ülvi, Almaz. Böyük yazıçı, vətəndaş, pedaqoq – Mir Cəlal // Ədəbi duyğularım: portretlər, düşüncələr, qeydlər, söhbətlər / A. Ülvi; elmi red. H. Ismayılov; AMEA Folklor İnstitutu.- Bakı, 2008.- II kitab.- S. 48-54.
  • Paşayeva, Şərqiyyə Rüstəm qızı. Mənim ali məktəb müəllimlərim – Mir Cəlal: 1908-1978 / Ş. R. Paşayeva // Ana dili tədrisində nəzəri və praktik məsələlər: toplu / Ş. R. Paşayeva; elmi red. N. Q. Cəfərov ; red. A. B. Şahverdiyev.- Bakı, 2007.- S. 32-35.
  • Sovet dövrü ədəbiyyatı: [Mir Cəlal haqqında] // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: 25 cilddə / A. A. Abbasov [et al.].- Bakı, 2007.- Azərbaycan.- S. 746.
  • Mir Cəlal // Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı: dərslik: 2 cilddə / C. M. Abdullayev [et al.]; elmi red.: C. M. Abdullayev, T. Hüseynoğlu, V. S. Sultanlı.- Bakı, 2007.- I cild.- S. 287-296.
  • Namazov, Qara Mustafa oğlu. Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı: dərslik / Q. M. Namazov; elmi red. T. Ə. Əhmədov.- Bakı, 2007.- S. 248-254.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // Məktəblinin ədəbiyyat lüğəti / T. H. Cəfərov, Ş. Ə. Əhmədova, Ç. H. Məmmədova.- Bakı, 2007.- S. 123.
  • Əliyeva, G. Füzulişünaslığın Füzuli mərhələsi: [Mir Cəlal Füzuli haqqında] / G. Əliyeva // Risalə: araşdırmalar toplusu / AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi; red. R. B. Hüseynov.- Bakı, 2007.- № 4.- S. 50-51.
  • Mustafayeva G. Füzulişünaslığın Füzuli mərhələsi: [Mir Cəlal “Füzulisənətkarlığı” monoqrafiyasi haqqında] / G. Mustafayeva, V. Mustafatev // Risalə: araşdırmalar toplusu / AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi; red. R. B. Hüseynov.- Bakı, 2007.- № 4.- S. 183-184.
  • Həbibbəyli, İsa Əkbər oğlu. Mir Cəlala müəllim / İ. Ə. Həbibbəyli // Ədədi-tarixi yaddaş və müasirlik: [toplu] / İ. Ə. Həbibbəyli; elmi red. Y. İ. Axundlu; red. V. Məmmədov.- Bakı, 2007.- S. 244-249.
  • Allahmanlı, Mahmud Qara oğlu. Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı tarixi kafedrası: [Mir Cəlal haqqında] // Ədəbi düşüncələr / M. Q. Allahmanov; elmi red. P. Ş. Əfəndiyev.- Bakı, 2006.- S. 235, 240.
  • Səmədova, Nailə Əbdül qızı. Müasir Azərbaycan yazışılarinin xatirələrində ədəbi mühit: [Mir Cəlal haqqında] // Azərbaycan memuar ədəbiyyatı tarixi / N. Ə. Səmədova; elmi red. T. Ə. Əhmədov; red. V. A. Musalı; AMEA M. Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu.- Bakı, 2006.- S. 280-281.
  • Əliyev, Kamran İmran oğlu. Azərbaycan romantizminin nəzəriyyəsi: monoqrafiya: [Girişdə Mir Cəlalın adı çəkilir] / K. İ. Əliyev; elmi red. İ. Ə. Həbibbəyli; AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu, AMEA Folklor İnstitutu.- Bakı, 2006.- S. 12.
  • Məmmədov, Məmməd. M. Ə. Sabir irsinin nəşri tarixinə dair: : [Mir Cəlalın əsərlərində M.Ə. Sabirin yaradıcılığı]/ M. Məmmədov // Hophopnamə: 2 cilddə / M. Ə. Sabir; tərt. M. Məmmədov.- Bakı, 2005.- I cild.- S. 19, 26.
  • Əlizadə, Saməd. Füzuli sözünün sehri: [Mir Cəlalın əsərlərində M. Füzulinin yaradıcılığı] / S. Əlizadə // Əsərləri: 6 cilddə / M. Füzuli; tərt. H. M. Araslı; red. T. H. Kərimli.- Bakı, 2005.- I cild.- S. 11.
  • Vahabzadə, Bəxtiyar. Mir Cəlal: [anadan olmasının 60 illiyi münasibətilə] / B. Vahabzadə // Əsərləri / B. M. Vahabzadə.- Bakı, 2005.- IX cild.- S. 328-337.
  • Vahabzadə, Bəxtiyar. Mir Cəlal haqqında xatirə / B. Vahabzadə // Əsərləri / B. M. Vahabzadə.- Bakı, 2005.- IX cild.- S. 338-343.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. 70 yaşlı elm ocağı: [Mir Cəlalın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun yaradılmasında rolu və oradakı fəaliyyəti haqqında] // Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu: 1935-2005 / T. Ə. Əhmədov; red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 2005.- S. 15, 17-19.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. Qədim və orta əsrlər: [Azərbaycan Ədəbiyyatı şöbəsi Mir Cəlalın Nizami irsinin öyrənilməsi, bu sahədə aparılan elmi-tədqiqat işlərində yaxından iştirakı haqqında] // Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu: 1935-2005 / T. Ə. Əhmədov; red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 2005.- S. 52.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. XX əsr Azərbaycan Ədəbiyyatı şöbəsi: [Mir Cəlalın şöbəyə rəhbərliyi və aparılan elmi-tədqiqat işlərində aparıcı rolu haqqında] // Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu: 1935-2005 / T. Ə. Əhmədov; red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 2005.- S. 103-106.
  • Mirzəyev, Əli. Mir Cəlalın uşaq hekayələri haqqında // Azərbaycan uşaq ədəbiyyatına dair: dərs vəsaiti /Ə. Mirzəyev; elmi red. B. Bağırov.- Gəncə, 2005.- S. 85-91.
  • Vəliyev, Kamil Nəriman oğlu. “Allahını tapan nə itirir? Onu itirən nə tapır?”: Füzuıim / K. N. Vəliyev // Özümüz, sözümüz / K. N. Vəliyev; red.: M. P. Qasımlı, V. Hüseynov.- Bakı, 2005.- S. 403.
  • Həbibbəyli, İsa Əkbər oğlu. Ustad Mirzə Cəlil Məmmədquluzadə: [Mir Cəlalın əsərlərində C. Məmmədquluzadənin yaradıcılığı] / İ. Ə. Həbibbəyli // Əsərləri: 4 cilddə / C. H. Məmmədquluzadə; tərt. İ. Ə. Həbibbəyli; red. V. Məmmədov.- Bakı, 2004.- I cild.- S. 33-34.
  • Həsənzadə, Nəriman Əliməmməd oğlu. Mir Cəlal heyy. [seir] / N. Ə. Həsənzadə // Seçilmiş əsərləri / N. Ə. Həsənzadə.- Bakı, 2004.- S. 80.
  • Həsənzadə, Nəriman Əliməmməd oğlu. Mir Cəlal misal çəkərdi: [seir] / N. Ə. Həsənzadə // Seçilmiş əsərləri / N. Ə. Həsənzadə.- Bakı, 2004.- S. 163.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // XX əsr Azərbaycan yazıçıları: ensiklopedik məlumat kitabı / T. Ə. Əhmədov; red. N. Rüstəmli.- Təkmilləşdirilmiş III nəşri.- Bakı, 2004.- S. 598-600.
  • Ənvəroğlu, Himalay. Müasir Azərbaycan romanı: 1930-1960: [Kitabda Mir Cəlalın əsərləri haqqında da materiallar verilmişdir] // Azərbaycan ədəbiyyatının yaradıcılıq problemləri: monoqrafiya / H. Ənvəroğlu; elmi red. А. Hacıyev.- Bakı, 2004.- S. 529, 538, 558, 569.
  • Ənvəroğlu, Himalay. Müasir Azərbaycan romanı və bədii üslub müxtəlifliyi: [Kitabda Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında da material verilmişdir] // Azərbaycan ədəbiyyatının yaradıcılıq problemləri: monoqrafiya / H. Ənvəroğlu; elmi red. А. Hacıyev.- Bakı, 2004.- S. 599.
  • Əfəndiyev, Əmin Tahir oğlu. Mir Cəlalın “Azərbaycan” jurnalında çap olunmuş əsərlərinin biblioqrafiyası // “Azərbaycan” – 80: biblioqrafik göstərici: 1923-2003 / Ə. T. Əfəndiyev; elmi red. B. Ə. Nəbiyev; red. Z. İ. Əliyeva.- Bakı, 2004.- S. 162-163, 182, 190, 203, 210, 271-272, 322, 410, 504.
  • Mütəllimov, Təhsin. Ustad yadigarı: ön söz // Azərbaycanda ədəbi məktəblər: 1905-1917 / Mir Cəlal; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı, 2004.- S. 3-14.
  • Nəbioğlu, Vəli. Epik forma dönərgəliyi və milli nəsr üslublarının təşəkkülü: [Kitabda Mir Cəlalın əsərləri haqqında da material verilmişdir] //Azərbaycan bədii nəsrinin janr-üslub təkamülü: XIX-XX əsrlər / V. Nəbioğlu.- Bakı, 2004.- S. 88, 125.
  • Nəbioğlu, Vəli. İntonativ çevrilmələr və “Şura” nəsrinin janr – üslub sistemi: [Kitabda Mir Cəlalın əsərləri haqqında da material verilmişdir] // Azərbaycan bədii nəsrinin janr-üslub təkamülü: XIX-XX əsrlər / V. Nəbioğlu; red. M. Kazımoğlu.- Bakı, 2004.- S. 162, 171, 173-174, 190-192, 200, 203-205, 207, 217, 219, 232, 234, 248.
  • Yusifoğlu, Rafiq. Ədəbi tənqidin inkişaf mərhələləri: [Məqalədə Mir Cəlalın adı çəkilir] // Müasir ədəbi proses və ədəbi tənqid: dərs vəsaiti / R. Yusifoğlu; elmi red. Ş. Salmanov.- Bakı, 2004.- S. 132.
  • Tarverdiyeva, Kövsər Məmməd qızı. Müdriklik nurunda yaşanmış ömür: [Mir Cəlal Paşayev] / K. M. Tarverdiyeva // Xatirələrim / K. M. Tarverdiyeva; red. S. Mustafayeva.- Bakı, 2004.- S. 77-81.
  • Muradov, C. 40 il bundan qabaq olunan tərif: [Mir Cəlal Paşayev haqqında] // Ədəbiyyat qəzeti.- 2004.- 9 yanvar.- S. 6.
  • Cəfər, Məmməd. Yazıçı-tərbiyəçi // Seçilmiş əsərləri / M. Cəfər; tərt. T. Fərzəliyev; elmi red. Elçin; red. İ. İsrafilov.- Bakı, 2003.- III cild.- S. 58-61.
  • Qurbanov, Şamil. Sevilən və unudulmaz müəllim Mir Cəlal haqqında // Müəllimlər / Ş. Qurbanov.- Bakı, 2003.- S. 147-152.
  • Rüstəmova, Azadə Cəfər qızı. Azərbaycan ədəbiyyatı: xaricdə yaşayan azərbaycanlılar üçün müxtəsər oçerk / A. C. Rüstəmova, B. Ə. Nəbiyev, Y. V. Qarayev; red.: B. Ə. Nəbiyev, T. Kərimli.- Bakı, 2003. – S. 351-352, 355.
  • Nağısoylu, Möhsün. “Həqiqətüs-süəda” haqqındakı fikirlərə bir baxış: [Mir Cәlalın əsər haqqında fikirləri] // Füzulinin “Həqiqətüs-süəda” əsəri / M. Nağısoylu.- Bakı, 2002.- S. 42.
  • Nağısoylu, Möhsün. “Həqiqətüs-süəda”nın dil-üslub və bədii xüsusiyyətləri: [Mir Cәlalın eyni adlı nəsr əsərinin dil üslubu haqqında fikirləri] // Füzulinin “Həqiqətüs-süəda” əsəri / M. Nağısoylu.- Bakı, 2002.- S. 92-93.
  • Qasımov, Oqtay Binyət Əli oğlu. Elmə, kamala doğru: [Mir Cəlal Paşayev haqqında xatirələr] // Haqqın əzablı yolları: xüsusilə mühüm işlər müstəntiqinin zəmanə anlamı / O. B. Qasımov ; red. C. A. Əlibəyov.- Bakı, 2002.- S. 84, 86-87.
  • Əliyev, Kamran İmran oğlu. Giriş: [Mir Cəlalın “Ədəbi məktəblər” əsəri haqqında] // Azərbaycan romantizminin poetikası: monoqrafiya / K. İ. Əliyev; elmi red. K. A. Talıbzadə.- Bakı, 2002.- S. 8.
  • Mir Cəlal // Ədəbi-bədii fikir tarixindən /T. Əhmədov; elmi red. F. Köçərli.- Bakı, 2001.- S. 258-265.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. Mir Cəlal / T. Ə. Əhmədov // Ədəbi-bədii fikir tarixindən / T. Ə. Əhmədov; elmi red. F. Ə. Köçərli.- Bakı, 2001.- S. 258-265.
  • Məhərrəmov, Abel Məmmədəli oğlu. Filologiya fakültəsi: [Mir Cəlal adına Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrası haqqında] // Bakı Dövlət Universiteti / A. M. Məhərrəmov; red. F. F. İbişov.- Bakı, 2000.- S. 308-309.
  • Vahabzadə, Bəxtiyar. Miir Cəlal haqqında xatirə / B. M. Vahabzadə // Zaman və mən / B. M. Vahabzadə; tərt. M. A. Dəmirli; elmi red.: Ş. Hüseynov, Ş. Salmanov.- Bakı, 1999.- S. 63-66.
  • Vəliyev, İsmayıl Ömər oğlu. Bədii-fəlsəfi və tarixi inkişaf prosesində və bədii-estetik düşüicədə insanın ümumi və fərdi taleyi: [Mir Cələlın yaradıcılığında insanşünaslıq] // Ədəbiyyatda insan konsepsiyası: tarixi təşəkkülü və inkişaf mərhələləri / İ. Ö. Vəliyev; elmi red. Y. V. Qarayev.- Bakı, 1999.- S. 286.
  • Vəliyev, İsmayıl Ömər oğlu. Bədii-fəlsəfi və tarixi inkişaf prosesində və bədii-estetik düşüicədə insanın ümumi və fərdi taleyi: [Mir Cələlın yaradıcılığında insanşünaslıq] // Ədəbiyyatda insan konsepsiyası: tarixi təşəkkülü və inkişaf mərhələləri / İ. Ö. Vəliyev; elmi red. Y. V. Qarayev.- Bakı, 1999.- S. 286.
  • Hacıyev, Abbas Məhəmməd oğlu. Ədəbiyyatşünaslığın əsasları: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / A. M. Hacıyev; red. H. Qasımov.- Bakı, 1999.- 151, 340.
  • Yusifli, Vaqif. Azərbaycan romanı: dünən bu gün // Karvanbaşı, yolun hayanadır: tənqidi məqalələr / V. Yusifli; red. C. Yusifli.- Bakı, 1998.- S. 25, 28, 33, 35.
  • Heyət, Cavad. Nasirlər: [Mir Cəlal haqqında] // Azərbaycan ədəbiyyatı tarixinə bir baxış / C. Heyət.- Bakı, 1998.- II cild.- S. 260-261.
  • Qasımov, Cəlal Əbil oğlu. Yaddaşın repressiyası: [Mir Cəlal Paşayev Salman Mümtaz haqqında] / C. Ə. Qasımov; red. T. Məmmədova.- Bakı, 1997.- S. 32-33.
  • Kazımov, Qəzənfər Şirin oğlu. Nəsrin şeriyyəti: [Məqalədə Mir Cəlalın adı çəkilir] // Sənət düşüncələri: məqalələr, rəylər, xatirələr, müsahibələr, çıxışlar / Q. Ş. Kazımov; red. A. A. Axundov.- Bakı, 1997.- S. 8, 21.
  • Kazımov, Qəzənfər Şirin oğlu. Nəsrin şeriyyəti: [Məqalədə Mir Cəlalın adı çəkilir] // Sənət düşüncələri: məqalələr, rəylər, xatirələr, müsahibələr, çıxışlar / Q. Ş. Kazımov; red. A. A. Axundov.- Bakı, 1997.- S. 8, 21.
  • Qarayev, Yaşar Vahid oğlu. Ən yeni dövrün Azərbaycan ədəbiyyatı: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] // Tarix: yaxından və uzaqdan: toplu / Y. V. Qarayev; red. Ş. Alışanov.- Bakı, 1996.- S. 492-493, 497.
  • Hüseynova, Şövkət Əliqulu qızı. Ədibi xatırlarkən: [Mir Cəlal haqqında] // Sənəti ilə sevilənlər / Ş. Ə. Hüseynova; red. X. Balaxanlı.- Bakı, 1996.- S. 3-9.
  • Mirəhmədov, Əziz. Füzuli irsinin taleyi: [Mir Cəlalın əsərlərində M. Füzulinin yaradıcılığı] / Ə. Mirəhmədov // Əsərləri: 2 cilddə / M. Füzuli.- Bakı, 1995.- I cild.- S. 28.
  • Əhmədov, Teymur Əkbər oğlu. Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan yazıçıları: ensiklopedik məlumat kitabı / T. Ə. Əhmədov; red. İ. Vəliyev.- Bakı, 1995.- S. 333-334.
  • Feyzullazadə, Vəcihə. Füzulinin ömür yolu: [Mir Cəlal Füzulinin yaradıclığı haqqında] / V. Feyzullazadə; elmi red. R. Azadə; red. A. Bağırov.- Bakı, 1995.- S. 104, 112, 149.
  • Hacıyev, Abbas. Yazılı ədəbiyyatda epik əsərlərin janrları: [Mir Cəlalın yaradıcılığından da bəhs olunur] // Ədəbi növlər və janrlar: dərs vəsaiti / A. Hacıyev; elmi red. H. Qasımov.- Bakı, 1994.- S. 41-42, 46-47.
  • Məsimov, Musa Müseyib oğlu. Ədəbiyyatımızda satira 1932-1942-ci illərdə // Azərbaycan ədəbiyyatında satira / M. M. Məsimov; red. M. Axundov.- Bakı, 1994.- S. 67-74.
  • Məsimov, Musa Müseyib oğlu. Giriş // Azərbaycan ədəbiyyatında satira / M. M. Məsimov; red. M. Axundov.- Bakı, 1994.- S. 3, 5, 8-10.
  • Məsimov, Musa Müseyib oğlu. Böyük Vətən müharibəsi dövründə satira: 1941-1945-ci illər // Azərbaycan ədəbiyyatında satira / M. M. Məsimov; red. M. Axundov.- Bakı, 1994.- S. 90, 109-113, 131.
  • Nəbiyev, Bəkir. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi: yazılma tarixçəsi və bəzi problemləri: [Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında] // Ölümsüzlüyün sirri / B. Ə. Nəbiyev; red. A. Şirindil.- Bakı, 1994.- S. 173.
  • Nəbiyev, Bəkir. Ürəklərdə yaşayır: [Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında] // Ölümsüzlüyün sirri / B. Ə. Nəbiyev; red. A. Şirindil.- Bakı, 1994.- S. 186-187.
  • Hacıyev, Abbas. Bədii əsərin kompoziyası: [Mir Cәlalın yaradıcılığından da bəhs olunur] // Bədii əsərin strukturu / A. Hacıyev; red. H. Qasımov.- Bakı, 1992.- S. 59, 97, 119-120.
  • Qurbanov, Şıxəli Qurban oğlu. M. Ə. Sabir rus dilində: [Mir Cəlalın əsəri haqqında] // Zərif tellər / Ş. Q. Qurbano; tərt. İ. Qurbanov.- Bakı, 1991.- S. 124.
  • S. Hüseyn yaradıcılğının sənətkarlıq xüsusiyyətləri: [Mir Cəlal Seyid Hüseyn yaradıcılığı haqqında] // Seyid Hüseynin pedaqoji fəaliyyəti və maarifçilik görüşləri / A. Ə. Hüseynzadə.- Bakı, 1991.- S. 166.
  • Əhmədov, Camal Məhərrəm oğlu. Ədəbiyyat tədrisi metodikası: dərslik: [Kitabda Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında da material verilmişdir] / C. M. Əhmədov.- Bakı, 1991.- C. 284.
  • Abbas Səhhət haqqında əsas mənbələr: [Mir Cəlalın əsərlərinin biblioqrafiyası] // Seçilmiş əsərləri: 2 cilddə / K. A. Talıbzadə.- Bakı, 1991.- I cild.- S. 391.
  • Zeynallı, Atif Əbdülbağı oğlu. Ön söz: [Mir Cəlalın adı çəkilir] // Səməd Vurğun sənəti / A. Ə. Zeynallı; red. Ə. Ağayev.- Bakı, 1990.- S. 3.
  • Hacıyev, Abbas. Bədii əsərin pafosu: [Mir Cәlal haqqında da verilmişdir // Sənətkarın yaradıcılıq fərdiliyi / A. Hacıyev; elmi red. H. Qasımov.- Bakı, 1990.- S. 46, 49.
  • Hacıyev, Abbas. Bədii obraz: [Mir Cәlalın əsərlərindəki bədii obrazlardan da bəhs olunur] // Sənətkarın yaradıcılıq fərdiliyi / A. Hacıyev; elmi red. H. Qasımov.- Bakı, 1990.- S. 80.
  • Hacıyev, Abbas. Sənətkarın yaradıcılıq fərdiliyi: [Mir Cәlalın yaradıcılığından da bəhs olunur] // Sənətkarın yaradıcılıq fərdiliyi / A. Hacıyev; elmi red. H. Qasımov.- Bakı, 1990.- S. 35, 37.
  • Əliyev, Akif Səməd oğlu. Ədəbiyyat və həqiqət: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / A. S. Əliyev; elmi red. Q. Q. Xəlilov.- Bakı, 1990.- S. 49, 68.
  • Əlizadə, Lalə İkram qızı. Füzulinin alleqoriyalarının tədqiq və nəşru tarixindən: [Mir Cəlalın “Füzuli sənətkarlığı” əsərinin bədii təhlili] // Füzulinin gizli sözü / L. İ. Əlizadə; red. R. Azadə.- Bakı, 1990.- S. 33.
  • Mustafayev, İsrail. Dostluq ərməğanı: [Mir Cəlal haqqında] // Yazıçı idealı və həyat həqiqəti / İ. Mustafayev; red. İ. Şıxlı.- Bakı, 1989.- S. 30.
  • Mustafayev, İsrail. Ümid işığı: M. Vəkilovun “Ömür dedikləri bir karvan yolu…” kitabına müqəddimə: [Mir Cəlal haqqında da verilmişdir] // Yazıçı idealı və həyat həqiqəti / İ. Mustafayev; red. İ. Şıxlı.- Bakı, 1989.- S. 149.
  • Mustafayev, İsrail. Ürəyə işıq saçan təbəssüm: [Mir Cəlal haqqında da verilmişdir] // Yazıçı idealı və həyat həqiqəti / İ. Mustafayev; red. İ. Şıxlı.- Bakı, 1989.- S. 105.
  • Mustafayev, İsrail. Yaşayacaq dastan kimi: [Mir Cəlal haqqında] // Yazıçı idealı və həyat həqiqəti / İ. Mustafayev; red. İ. Şıxlı.- Bakı, 1989.- S. 10.
  • Şıxlı, İsmayıl. Həmişə yarpaq tökülür, həmişə yarpaq yaranır: [ön söz Mir Cəlal haqqında da danışılır] // Yazıçı idealı və həyat həqiqəti / İ. Mustafayev; red. İ. Şıxlı.- Bakı, 1989.- S. 6-7.
  • Talıbzadə, Kamal. Əsrlərə müasir nəzər: [Mir Cəlal haqqında da danışılır] // Tənqid və tənqidçilər / K. Talıbzadə; red. Z. Balayev.- Bakı, 1989.- S. 343.
  • Talıbzadə, Kamal. İlhamlı elmi yaradıcılıq: [Mir Cəlal haqqında da danışılır] // Tənqid və tənqidçilər / K. Talıbzadə; red. Z. Balayev.- Bakı, 1989.- S. 368.
  • Talıbzadə, Kamal. Məmməd Arifin elmi, elmi-təşkilatçılıq ənənələri: [Mir Cәlalın tənqidi fikirləri də verilmişdir] // Tənqid və tənqidçilər / K. Talıbzadə; red. Z. Balayev.- Bakı, 1989.- S. 316.
  • Hüseyn, Mehdi. Ədəbiyyat və həyat: [kitabda Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında da material verilmişdir] / M. Hüseyn; tərt. Z. Hüseynova; red. İ. Şıxlı.- Bakı, 1989.- S.89, 327.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan sovet ədəbiyyatı: dərslik / C. Abdullayev [et al.]; elmi red. Ə. M. Ağayev.- Bakı, 1988.- S.306-314.
  • Qasımzadə, Qasım Xansuvar oğlu. Zirvəyə gedən yol: [məqalədə Mir Cəlalın adı çəkilir] // Ədəbiyyatımız, mənəviyyatımız / Q. X. Qasımzadə; red. Z. N. Qiyasbəyli.- Bakı, 1988.- S. 30, 46.
  • Həsənov, Kərim Hüseyn oğlu. Nəsr və dramaturgiya: [Mir Cəlalın “Məşriq”, “Bir gəncin manifesti” və “Yaşıdlarım” əsərləri haqqında] // Lenin Azərbaycan ədəbiyyatında / K. H. Həsənov; red. T. Əhmədov.- Bakı, 1987.- S. 264-266, 302-304.
  • Mehdi, Hüseyn. Mir Cəlal //Ədəbiyyat: 7-ci sinif üçün / M. Hüseyn, H. Əfəndiyev, Z. Əliyeva.- B., 1987.- S. 119-120.
  • Mir Cəlal: 1908-1978 // Azərbaycan sovet yazıçıları: ədəbi sorğu kitabı / tərt.-müəl. T. Ə. Əhmədov.- Bakı, 1987.- S. 410-412.
  • Kazımov, Qəzənfər Şirin oğlu. Komizm nəzəriyyəsi problemləri: tənqid və ənənələr: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] // Bədii ədəbiyyatda komizm üsulları: dərs vəsaiti / Q. Ş. Kazımov; elmi red. Y. M. Seyidov.- Bakı, 1987.- S. 32-44.
  • İsmayılov, Yaqub. Onun söz dünyası: [Mir Cəlal haqqında] / Y. İsmayılov // Seçilmiş əsərləri: 2 cilddə / Mir Cəlal.- Bakı, 1986.- I cild.- S. 5-14.
  • Xəlilov, Qulu Qasım oğlu. Tarix və tarixi şəxsiyyətlər: [Mir Cәlal haqqında da geniş yazı verilmişdir] // Tənqidçilik çətin peşədir / Q. Q. Xəlilov; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1986.- S. 278.
  • Babayev, Nurəddin. Sözün gücü // Elə yaz ki. publisist düşüncələri / N. H. Babayev; red. N. Qurbanova.- Bakı, 1985.- S. 138.
  • Babayev, Nurəddin. Oçerk sənətkarlığı // Elə yaz ki. publisist düşüncələri / N. H. Babayev; red. N. Qurbanova.- Bakı, 1985.- S. 199, 219.
  • Həsənov, Orucəli Yusif oğlu. Proletar inqilabının yenilməz qəhrəmanları: [Mir Cәlalın əsərlərindən də bəhs olunur] // Tarixilik və müasirlik /O. Həsənov; red. B. Nəbiyev.- Bakı, 1985.- S. 57.
  • Həsənov, Orucəli Yusif oğlu. Sosialist inqilabının fədakarları: [Mir Cәlalın əsərlərindən də bəhs olunur] // Tarixilik və müasirlik /O. Həsənov; red. B. Nəbiyev.- Bakı, 1985.- S. 72, 76-78.
  • Həsənov, Orucəli Yusif oğlu. Qoqol və Azərbaycan ədəbiyyatı: [Mir Cәlalın Qoqol haqqındakı fikirləri də verilmişdir] // Tarixilik və müasirlik /O. Həsənov; red. B. Nəbiyev.- Bakı, 1985.- S. 243, 264, 266.
  • Vəzirova, Fəridə Şamil qızı. Müəllim-yazısı: [Mir Cəlal haqqında] / F. Ş. Vəzirova // Ədəbi qeydlər, tədqiqlər / F. Ş. Vəzirova; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1985.- S. 107-111.
  • Vəzirova, Fəridə Şamil qızı. Müəllim-yazısı: [Mir Cəlal haqqında] // Ədəbi qeydlər, tədqiqlər / F. Ş. Vəzirova; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1985.- S. 107-111.
  • Feyzullayeva, Vəcihə. Füzulinin qəsidələri: [Mir Cəlal Füzulinin qəzəlləri haqqında] / V. Feyzullayeva; red. M. Quluzadə; Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 1985.- S. 74.
  • Əlimirzəyev, Xalid Əlimirzə oğlu. Mir Cəlal // Bədii həqiqət uğrunda / X. Ə. Əlimirzəyev; red. H. Qasımzadə.- Bakı, 1984.- S. 124-145.
  • Nəbiyev, Bəkir. Uşaq ədəbiyyatımız müasir mərhələdə: [Müəllifin Mir Cəlal haqqında xatirələri] // Söz ürəkdən gələndə: ədəbi tənqidi məqalələr / B. Nəbiyev; red. Ş. Salmanov.- Bakı, 1984.- S. 192.
  • Məmmədov, Cahangir Əbdüləli oğlu. Ədəbi tənqidimizin uğurları, qayğıları: [Mir Cəlal haqqında] // Nəsrimiz, düşüncələr, axtarışlar / C. A. Məmmədov; red. K. N. Vəliyev.- Bakı, 1984.- S. 11.
  • Mütəllimov, Təhsin. Mir Cəlal Paşayev / T. Mütəllimov // Fikrin karvanı: görkəmli Azərbaycan tənqidçi və ədəbiyyatşünasları / tərt.-red. Elçin.- Bakı, 1984.- S. 258-271.
  • Hüseynov, Akif Məmməd oğlu. Millilik və bədii inikas: [Mir Cәlalın yaradıcılığından da danışılır] // Müxtəlifliyin birliyi: sovet ədəbiyyatında milliliklə beynəlmiləlliyin dialektik vəhdəti / A. M. Hüseynov; red. E. Cabbarov.- Bakı, 1983.- S. 91-92.
  • Mir Cəlalın ədəbi-tənqidi, publisist məqalələrinin biblioqrafiyası və haqqında // Azərbaycan sovet ədəbiyyatşünaslığı: 1920-1975: biblioqrafiya / tərt. N. Axundov [et al.]; red.: Ə. Elbrus, İ. Səfərov.- Bakı, 1983.- S. 11-18, 458-467, 826-827, 831, 852, 857, 861, 900, 926.
  • Vəlixanov, Nadir İbrahim oğlu. Maarifçi-simvolik hekayə, maarifçi-realist uşaq nəsrinin klassik nümunələri və onların ədəbiyyat tarimizdəki mövqeyi: [Kitabda Mir Cəlal yaradıcılığı haqqında da material verilmişdir] // Azərbaycan maarifçi-realist ədəbiyyatın inkişafı: 1890-1917-ci illər / N. İ. Vəlixanov; red. K. Məmmədov.- Bakı, 1983.- S. 138.
  • Məmmədov, Əflatun Yunus oğlu. Abdulla Şaiq: [kitabda Mir Cəlalın yaradıcılığı haqqında da material verilmişdir] / Ə. Y. Məmmədov; red. K. Məmmədov.- Bakı, 1983.- S. 3, 156, 164.
  • Seyidov, Yəhya Qasım oğlu. Azərbaycan romanında azadlıq hərəkatının bədii inikası: [Mir Cəlalın “Dirilən adam” və “Bir gəncin manifesti” əsərləri haqqında] // Axtarış yollarında / Y. Q. Seyidov; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1983.- S. 24-25.
  • Xəlilov, Pənah. Nəsrimizin bir ili: [Mir Cəlalın yaradıcılığından da bəhs olunur] // Nəsrimizin üfüqləri : məqalələr / P. Xəlilov; red. A. Hüseynov.- Bakı: Yazıçı, 1982.- S. 38, 40-43.
  • Mustafayev, İsrail Nəriman oğlu. Müasir və obrazlı: [Osman Sarıvəlli yaradıcılığına Mir Cəlalın münasibəti] // Bulaq kimi: O. Sarıvəllinin poeziyası haqqında düşüncələr / İ. N. Mustafayev; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1982.- S. 33-35.
  • Qasımzadə, Qasım Xansuvar oğlu. Ədəbiyyatda millilik və beynəlmiləllik: [Mir Cəlalın “Açıq kitab” romanı haqqında] / Q. X. Qasımzadə; red. M. Cəfər; Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 1982.- S. 124, 158.
  • Salmanov, Şamil Məmməd oğlu. Partiyalıq və ədəbi tənqid: [Məqalədə Mir Cəlalın adı çəkilir] // Müasirlik mövqeyindən: məqalələr / Ş. M. Salmanov; red. Y. V. Qarayev.- Bakı, 1982.- S. 48, 55.
  • Mir Cəlal // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: 10 cilddə / baş red. C. B. Quliyev; red. heyəti: M. H. Abdullayev [et al.].- Bakı, 1982.- VI cild.- S. 586.
  • Mustafayev, İsrail Nəriman oğlu. Sənət arzusu: [Osman Sarıvəllinin şeirlərinə Mir Cəlalın verdiyi yüksək qiymətdən də bəhs olunur] // Bulaq kimi: O. Sarıvəllinin poeziyası haqqında düşüncələr / İ. N. Mustafayev; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1982.- S. 30-31.
  • Mustafayev, İsrail Nəriman oğlu. Dünyanın dərdini düşünən şair: [Osman Sarıvəllinin “Cənub şeirləri”nə Mir Cəlalın münasibəti] // Bulaq kimi: O. Sarıvəllinin poeziyası haqqında düşüncələr / İ. N. Mustafayev; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1982.- S. 83.
  • Mustafayev, İsrail Nəriman oğlu. Xalq ruhunun ifadəsi: [Osman Sarıvəllinin “Gətir, oğlum, gətir” poemasına Mir Cəlalın münasibəti] // Bulaq kimi: O. Sarıvəllinin poeziyası haqqında düşüncələr / İ. N. Mustafayev; red. A. Hüseynov.- Bakı, 1982.- S. 122-123.
  • Nəbiyev, Bəkir. Cəbhə xətti ürəklərdən keçirdi: [Mir Cəlalın “Yaşıdlarım” romanı haqqında] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 346-348.
  • Elçin. Tənqid və ədəbiyyatımızın problemləri: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / Elçin; red. K. A. Talıbzadə.- Bakı, 1981.- S. 81,191, 221, 245.
  • Nəbiyev, Bəkir. Azərbaycanlı sovet sərkərdəsinin ilk bədii surəti: [Mir Cəlalın Hüseyn Abbaszadənin “General” romanı haqqında söylədiyi fikirləri də verilmişdir] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 256.
  • Vəliyev, İsmayıl. Həyat həqiqətinin bədii mənzərəsi: [Kitabda həmçinin Mir Cəlalın yaradıcılığından da bəhs olunur] // Ədəbi portret və xarakter / İ. Vəliyev; red. Y. V. Qarayev.- Bakı, 1981.- S. 34.
  • Nəbiyev, Bəkir. Qələbədən sonrakı Azərbaycan nəsrində Böyük Vətən müharibəsi mövzusu: [Mir Cəlalın “Yaşıdlarım” romanından da bəhs olunur] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 219.
  • Nəbiyev, Bəkir. Dramaturgiya: [Mir Cəlalın bir pərdəli “Yerin qulağı var” pyesindən və “Mirzə Xəyal” komediyasından da danışılır] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 164-165, 187-188.
  • Nəbiyev, Bəkir. Sovet döyüşçüsü surəti: [Mir Cəlalın müharibə mövzusunda yazdığı “Vətən yaraları” və başqa əsərləri haqqında] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 126-127, 131-132, 137-139, 141-142, 144-145, 152, 157-158, 160-161.
  • Nəbiyev, Bəkir. Publisistika: [Mir Cəlalın müharibə əleyhinə yazılmış publisistik yazilarından da bəhs olunur] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 119, 125.
  • Nəbiyev, Bəkir. Yeni tələblər və xırda formanın yeni imkanları: [Mir Cəlalın “Anaların üsyanı” əsərindən və “Həzi Aslanov” oçerkindən də bəhs olunur] // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 115, 117.
  • Cəfər, Məmməd. Müəllif haqqında: [ön sözdə Mir Cəlal haqqında da danışılır] / M. Cəfər // Kamalın təntənəsi: Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Ə. Nəbiyev; red. F. Əhmədov.- Bakı, 1981.- S. 3.
  • Arif, Məmməd. Hekayənin imkanı: [Mir Cəlal əsərləri haqqında] // Sənətkar qocalmır / M. Arif; tərt. A. Dadaşzadə; elmi red. Elçin.- Bakı, 1980.- S. 96, 99.
  • Arif, Məmməd. Ədibin rəngləri: [Mir Cəlal haqqında] // Sənətkar qocalmır / M. Arif; tərt. A. Dadaşzadə; elmi red. Elçin.- Bakı, 1980.- S. 206-211.
  • Əlioğlu, Məsud. Azərbaycan sovet nəsrində sosualist inqilabı mövzusu: [Mir Cəlalin “Dirilən adam” romanı haqqında] // Amal və sənət / M. Əlioğlu; tərt. A. Məsud.- Bakı, 1980.- S. 125-133.
  • Xəndan, Cəfər. Yazıçı və alim: [Mir Cəlal haqqında] // Ədəbiyyatımızın dünəni və bu günü / C. Xəndan; tərt. R. C.X. Zəka; elmi red. Y. V. Qarayev.- Bakı, 1980.- S. 70-74.
  • Cəfər, Məmməd. Məmməd Arif və onun sovet ədəbiyyatı haqqında nəzəri fikirləri: [Kitabda Mir Cəlalın adı çəkilir] // Həmişə bizimlə / M. Cəfər; red. Elçin.- Bakı, 1980.- S. 169, 172, 206.
  • Hüseynov, Akif Məmməd oğlu. Zamanın və nəsrin hərəkəti: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] // Nəsr və zaman / A. M. Hüseynov; red. S. Rüstəmxanlı.- Bakı, 1980.- S. 19, 21.
  • Xəlilov, Qulu Qasım oğlu. Süjet və tipiklik: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] // Həyat və idrak / Q. Q. Xəlilov.- Bakı, 1980.- S. 118-122.
  • Zamanov, Abbas. Əlli illik yaradıcılıq yolu: [Mir Cəlal haqqında] // Əməl dostları / A. F. Zamanov; red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 1979.- S. 324-329.
  • Axundov, Yavuz İbrahimxəlil oğlu. Azərbaycan sovet tarixi romanı: [Mir Cəlal haqqında] / Y. İ. Axundov; elmi red. A. Zamanov.- Bakı, 1979.- C. 114, 120,171-172.
  • Əlioğlu, Məsud. Füzuli və müasir ədəbiyyaşünaslığımız: [Mir Cəlalın “Füzuli lirikası” məqaləsi haqqında] // Məhəbbət və qəhrəmanlıq / M. Əlioğlu; red. Q. Q. Xəlilov.- Bakı, 1979.- S. 57-62.
  • Mirəhmədov, Əziz Mirfeyzulla oğlu. Yazıçılar, talelər, əsərlər: [Mir Cəlal haqqında] / Ə. M. Mirəhmədov.- Bakı, 1978.- S. 30, 221, 297.
  • Qiyasbəyli, Zəkiyyə Nadir qızı. Zəka və qüdrət: [Mir Cəlalın “Bir gəncin manifesti” əsəri haqqında] / Z. N. Qiyasbəyli; red. M. Ə. İbrahimov.- Bakı, 1978.- S. 28, 30, 32.
  • Talıbzadə, Kamal. Azərbaycan sovet ədəbiyyatşünaslığının inkişaf yolu: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] // Sənətkarın şəxsiyyəti / K. A. Talıbzadə; red. Y. V. Qarayev.- Bakı, 1978.- S. 292-318.
  • Vahabzadə, Bəxtiyar Mahmud oğlu. Mir Cəlal: [anadan olmasının 60 illiyi münasibətilə] // Sadəlikdə böyüklük / B. M. Vahabzadə.- Bakı: Yazıçı, 1978.- S. 109-118.
  • Tağıyev, Rasim Hümmət oğlu. Azərbaycan sovet bədii ədəbiyyatının inkişafı uğrunda: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] // “Azərbaycan” jurnalı və sovet ədəbiyyatının aktual problemləri: 1923-1976-cı illər / R. H. Tağıyev; red. T. Əhmədov.- Bakı, 1977.- S. 28-116.
  • Vəfalı, Ayaz Rza oğlu. Füzuli öyrədir: [Mir Cəlalın yaradıcılığında Füzuli lirikası] / A. R. Vəfalı; red. Ə. Yusifoğlu.- Bakı, 1977.- S. 4,7, 25, 82.
  • Nəbiyev, Bəkir. Bir neçə söz: [Mir Cəlalın müharibə dövrü Azərbaycan ədəbiyyatının müxtəlif məsələlərinə dair məqalələrindən və “Mirzə Xəyal” pyesindən danışılır] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 5-6.
  • Nəbiyev, Bəkir. Yeni tələblər və xırda formanın yeni imkanları: [Mir Cəlalın “Anaların üsyanı” publisist yazısından, “Həzi Aslanov” oçerkindən və faşizmi lənətləyən məqalələrindən də bəhs olunur] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 95-97.
  • Nəbiyev, Bəkir. Publisistika: [Mir Cəlalın müharibə əleyhinə yazılmış publisistik yazilarından da bəhs olunur] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 99, 104.
  • Nəbiyev, Bəkir. Sovet döyüşçüsü surəti: [Mir Cəlalın müharibə mövzusunda yazdığı “Vətən yaraları” və b. əsərləri haqqında] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 105-106, 110, 115-118, 120, 121, 127, 131, 134.
  • Nəbiyev, Bəkir. Dövrün konflikti və onun dramaturgiyada inikası: [Mir Cəlalın “Yerin qulağı var”, “Mirzə Xəyal” pyeslərindən və “Yaşıdlarım” romanından bəhs olunur] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 137.
  • Nəbiyev, Bəkir. Azərbaycanlı Sovet sərkərdəsinin ilk bədii surəti: [Mir Cəlalın Azərbaycan yazıçılarının III qurultayında Hüseyn Abbaszadənin “General” romanı haqqındakı fikirləri] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 213.
  • Nəbiyev, Bəkir. Cəbhə xətti ürəklərdən keçirdi: [Mir Cəlalın “Yaşıdlarım” romanı haqqında] // Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan ədəbiyyatı / B. Nəbiyev; red. Q. Qasımzadə.- Bakı, 1977.- S. 285.
  • Cəfər, Məmməd. Yazıçı-tərbiyəçi: [Mir Cәlalın yaradıcılığı və “Açıq kitab” romanı haqqında] // Sənət yollarında / M. Cəfər; red. B. Ə. Nəbiyev.- Bakı, 1975.- S. 258-262, 269-274.
  • Talıbzadə, Kamal. Görkəmli alim, tənqidçi və ictimai xadim: [Mir Cəlal Məmməd Arif haqqında] / K. Talıbzadə // Sovet ədəbiyyatşünaslığının aktual problemləri: məqalələr məcmuəsi / Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı, 1974.- S. 14.
  • Xəlilov, Qulu Qasım oğlu. Görkəmli sənətkar: yazıçı Mir Cəlalın anadan olmasının 60 illiyi münasibətilə // Həyat yaradıcılıq çeşməsidir / Q. Q. Xəlilov; red. A. Nəbiyev.- Bakı, 1974.- S. 118-134.
  • Xəlilov, Qulu Qasım oğlu. Azərbaycan romanının inkişaf tarixindən: [Mir Cəlalın romanlarından da bəhs olunur] / Q. Q. Xəlilov; red. Q. Qasımzadə; Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutu.- Bakı, 1973.- S. 145, 179-184, 328-333.
  • Mir Cəlalın “Azərbaycan” jurnalında çap olunmuş əsərlərinin biblioqrafiyası: // “Azərbaycan” jurnalının biblioqrafiyası: 1923-1972 / Azərbaycan SSR EA Əsaslı Kitabxana; tərt. R. H. Tağıyev; red.: N. F. Axundov, N. Teymurova.- Bakı, 1973.- S. 172-173, 319-320, 395.
  • Xəndan, Cəfər. Yazıçı və alim: [Mir Cəlal haqqında] // Seçilmiş əsərləri / C. Xəndan; tərt. R. C.X. Zəka.- Bakı, 1972.- S. 211-215.
  • Xəndan, Cəfər. Azərbaycan sovet ədəbiyyatının şanlı yolu: [Mir Cəlalən əsəsrləri haqqında] // Seçilmiş əsərləri / C. Xəndan; tərt. R. C.X. Zəka.- Bakı, 1972.- S. 250.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Ədibin yaradıcılıq yolu: [Mir Cəlal haqqında] // Ədəbi düşüncələr / B. Ə. Nəbiye; red. G. Həsənzadə.- Bakı, 1971.- S. 87-98.
  • Zeynallı, Atif Əbdülbağı oğlu. Keçilməmiş yollarla: Süleyman Rüstəmin sovet poeziyasında mövqeyi: [Mir Cəlal Süleyman Rüstəmin “Qafurun qəlbi” əsəri haqqında] / A. Ə. Zeynall; red. Ş. Salmanov.- Bakı, 1970.- S. 4, 104.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Süngiyə çevrilmiş qələm: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / B. A. Nəbiyev; red. S. Hüseynova.- Bakı, 1970.- S.19, 126, 132, 171.
  • Nəbiyev, Bəkir Əhməd oğlu. Ədəbiyyat və incəsənət 50 ildə: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / B. Ə. Nəbiyev, M. N. Nəcəfov; red. E. Borçalı.- Bakı, 1970.- S. 20, 25, 51, 56.
  • Qasımzadə, Qasım Xansuvar oğlu. Qəzəbli qələmlər: [Mir Cəlalın əsərləri haqqında] / Q. X. Qasımzadə // Aşıq gördüyünü çağırar / Q. X. Qasımzadə; red. İ. Qarayev.- Bakı, 1969.- S. 233-297.
  • Qasımzadə, Fuad Feyzulla oğlu. “Qəm karvanı” yaxud zülmətdə nur: Füzulinin dünyagörüşü: [Mir Cəlal Paşayev Füzulu irsi haqqında ] / F. F. Qasımzadə; red. M. R. Vilayi.- Bakı, 1968.- S. 10, 130.
  • Cəfər, Məmməd. Yüksək sənətkarlıq uğrunda: [Mir Cəlalın romanları haqqında] // Həyatın romantikası / M. Cəfər; red. S. Hüseynova.- Bakı, 1968.- S. 131, 140.
  • Nəbiyev, Bəkir. Söz ardı // Seçilmiş әsәrlәri: 4 cilddә / Mir Cәlal.- ΙV cild.- Bakı, 1968.- S. 462-472.
  • Mehdi, Famil. Publisistikla tariximizə səyahət // Alovlu publisist Səməd Vurğun / F. A. Mehdi.- Bakı, 1967.- 26-27.
  • Azәrbaycan sovet ədəbiyyatı tarixi: 2 cilddə: [Kitabda Mir Cәlalın yaradıcılığından da bәhs olunur].- B., 1967.- ΙΙ cild.- S. 12, 26-27, 46, 61, 74, 79, 93-95, 101, 107, 111-116, 118-119, 125-127, 158, 162, 187, 276, 282-285, 349.
  • Arif, Məmməd. “Dirilən adam”: [Mir Cəlalın “Dirilən adam” romanı haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 3 cilddə / M. Arif.- Bakı, 1967.- I cild.- S. 51-55.
  • Əbdürrəhimova, Ceyran. Jurnal Azərbaycan sovet ədəbiyyatının inkişafı uğrunda mübarizədə: [Kitabçada Mir Cәlalın “Şәrq qadını” jurnalındakı fәaliyyәtindәn dә danışılır] // Azadlığın carçısı / C. Əbdürrəhimova; red. Y. Məmmədov.- Bakı, 1967.- S. 47-50.
  • Azәrbaycan sovet ədəbiyyatı tarixi: 2 cilddə: [Kitabda Mir Cәlalın yaradıcılığından da danışılır].- Bakı, 1967.- Ι cild.- S. 42, 223, 244, 246-247, 299, 325-327, 332-334, 337, 366, 418, 445, 450, 492-494, 496, 498, 500-504, 507, 511-513, 516-518, 530-531.
  • Arif, Məmməd. Qəzəbli hekayələr: [Mir Cəlalın hekayələri haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 3 cilddə / M. Arif.- Bakı, 1967.- I cild.- S. 83-86.
  • Arif, Məmməd. Yazıçı və alim: [Mir Cəlal haqqında] // Seçilmiş əsərləri: 3 cilddə / M. Arif.- Bakı, 1967.- I cild.- S. 491-499.
  • Cəfər, Məmməd. Mir Cəlal / M. Cəfər // Azərbaycan sovet ədəbiyyatı: dərslik / red.: Ə. Mirəhmədov, B. M. Vahabzadə, F. Hüseynov.- Bakı, 1966.- S. 374-389.
  • Hüseynov, Firudun. Nəsr: [Mir Cəlal “Dirilən adam” romanı haqqında] / F. Hüseynov // Azərbaycan sovet ədəbiyyatı: dərslik / red.: Ə. Mirəhmədov, B. M. Vahabzadə, F. Hüseynov.- Bakı, 1966.- S. 97-98.
  • Quliyev, Cahid Süleyman oğlu. Səməd Vurğun yaradıcılığında estetika məsələləri: [kitabda Mir Cəlal Paşayevin adı çəkilir] / C. S. Quliyev; red. Q. İsmayılov.- Bakı, 1966.- S. 5.
  • Xəndan, Cəfər. Yumor və satiraya xüsusi fikir verməli: [Məqalədə Mir Cəlalın yaradıcılığındakı satira və yumordan da bəhs olunur] // Ədəbi qeydlər / C. Xəndan; tərt. R. C.X. Zəka; red. M. Müştaq.- Bakı, 1966.- S. 186-193.
  • Talıbzadə Kamal. XX əsr Azərbaycan ədəbi tənqidinin tarixi kökləri: [Kitabda Mir Cəlalın “Füzuli sənətkarlığı” əsərindən, 1940-1950-ci illərdə Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığının inkişafı ilə əlaqədar yazdığı əsərlərdən və doktorluq dissertasiyasından da bəhs olunur] // XX əsr Azərbaycan ədəbi tənqidi: 1905-1917-ci illər / K. A. Talıbzadə; red. M. Cəfər.- Bakı, 1966.- S. 58-59.
  • Talıbzadə, Kamal. Ədəbiyyatın həyatla əlaqəsi: [Mir Cəlalın XX əsrin əvvəllərində yazılmış əsərlərə tənqidi münasibəti də verilmişdir] // XX əsr Azərbaycan ədəbi tənqidi: 1905-1917-ci illər / K. A. Talıbzadə; red. M. Cəfər. – Bakı, 1966.- S. 137-138.
  • Talıbzadə, Kamal. Ədəbiyyatın ictimai vəzifəsi: [Mir Cəlalın C. Məmmədquluzadə haqqında fikirləri] // XX əsr Azərbaycan ədəbi tənqidi: 1905-1917-ci illər / K. A. Talıbzadə; red. M. Cəfər.- Bakı, 1966.- S. 169-176.
  • Quluzadə, Mirzağa. Füzuli lirikasının özbək əlaqələri: [Nəvainin Füzuliyə təsiri haqqında Mir Cәlalın fikirləri] // Füzulinin lirikası / M. Quluzadə.- Baku, 1965.- S. 421.
  • Quluzadə, Mirzağa. Azərbaycan şeirinin inkişafında Füzuli lirikasının rolu: [Kitabda Mir Cәlalın və başqa müəlliflərin Füzuliyə həsr olunmuş əsərlərindən bəhs olunur] // Füzulinin lirikası / M. Quluzadə.- Baku, 1965.- S. 351.
  • Quluzadə, Mirzağa. Füzulinin lirikasının öyrənilməsi tarixindən: [Mir Cәlalın “Füzulinin poetik xüsusiyyәtlәri” әsәrindәn də bәhs olunur] // Füzulinin lirikası / M. Quluzadə.- Baku, 1965.- S. 118-119, 138, 140-144.
  • Əlioğlu, Məsud. Klassik nəsrimizin bəzi ənənələri: [Mir Cəlal Paşayevin adı çəkilir] / M. Əlioğlu // Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri / Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutu.- Bakı, 1964.- S. 157.
  • Xәlilov, Pənah. Mir Cәlal: [son hekayәlәri] //Sovet ədəbiyyatının son nailiyyətləri: “Sovet ədəbiyyatı” dərsliyinin 1964-cü il nəşrinə əlavə /P. İ. Xəlilov; red. Ə. Qarabağlı, F. Fərəcov.- Bakı, 1964.- S. 20-23.
  • Cəfər, Məmməd. Azərbaycan ədəbiyyatında romantizm: [“Azәrbaycanda әdәbi mәktәblәr” әsәrindәn bәhs olunur] / M. Cəfər; red. M. M. Rzaquluzadə. – Bakı, 1963.- S. 147.
  • Məmmədov, Məmməd. Cəlil Məmmədquluzadənin bədii nəsri: [“Danabaş kәndinin әhvalatları”, “Cәlil Mәmmәdquluzadә vә rus әdәbiyyatı”, “Bәdii prozamızın banilәri”, “Cәlil Mәmmәdquluzadәnin sәnәtkarlıq xüsusiyyәtlәri” әsәrlәrindәn dә danışılır] / M. M. Məmmədov; red. K. Məmmədov.- Bakı, 1963.- S. 14, 75, 107, 142.
  • Nəbiyev, Bəkir. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi materialları: [Məqalədə Mir Cəlal Paşayev sovet dövründə Füzuli yaradıcılığını tədqiq edən ilk alimlərdən biri kimi dəyərləndirilir] // Görkəmli tənqidçi və ədəbiyyatşünas: F. Köçərlinin həyat və yaradıcılığı / B. Nəbiyev; red. Ş. Q. Qurbanov.- Bakı, 1963.- S. 125.
  • Əfəndiyev, Hidayət. Kompozisiya və süjet: [Mir Cəlal yaradıcılığı haqqında] / H. Əfəndiyev // Ədəbiyyatşünaslığın əsasları: dərslik / elmi red. P. Xəlilov.- Bakı, 1963.- S. 58-59.
  • Nəbiyev, Bəkir. Giriş: [Mir Cәlalın “Azәrbaycanda әdәbi mәktәblәr” әsәrindәn dә bәhs olunur] // Görkəmli tənqidçi və ədəbiyyatşünas: F. Köçərlinin həyat və yaradıcılığı / B. Nəbiyev; red. Ş. Q. Qurbanov.- Bakı, 1963.- S. 7.
  • İsmayılov, Yaqub. Abdulla Şaiqin həyatı və bədii yaradıcılığı: [Mir Cәlalın “Azәrbaycanda әdәbi mәktәblәr” әsәrindәn danışılır] / Y. İsmayılov; red. M. Cəfər.- Bakı, 1962.- S. 23, 62, 90, 108.
  • İbrahimov, Mirzə. Әdәbiyyat vә incәsәnәtdә satira: [Mәqalәdә Mir Cәlalın satirik hekayәlәrindәn dә danışılır] // Xəlqilik və realizm cəbhəsindən: məqalələr / M. Ə. İbrahimov.- Bakı, 1961.- S. 1-2.
  • İbrahimov, Mirzə. Böyük fikirlәr, dәrin ehtiraslar, canlı surәtlәr әdәbiyyatı: [Mәqalәdә Mir Cәlalın әsәrlәrindәn dә danışılır] // Xəlqilik və realizm cəbhəsindən: məqalələr / M. Ə. İbrahimov.- Bakı, 1961.- S. 241-263.
  • Rəhimov, Süleyman. Әdәbiyyatımızda xalqlar dostluğu: [“Bir gәncin manifesti” әsәrindәn dә bәhs edilir] // Yazıçı və həyat: ədəbiyyat məsələlərinə dair məqalələr / S. H. Rəhimov; red. Y. Seyidov.- Bakı, 1961.- S. 464-497
  • Vəliyev, Məsud Əli oğlu. İnqilabi gəncliyimizin manifesti // Məfkurə dostları: tənqidi məqalələr / M. Ə. Vəliyev; red. S. Hüseynova.- Bakı, 1961.- S. 163-173.
  • İbrahimov, M. Yaradıcılığın qaynar bulağı: [Mir Cәlalın yaradıcılığından da bәhs olunur] // Xəlqilik və realizm cəbhəsindən: məqalələr / M. Ə. İbrahimov.- Bakı, 1961.- S. 171-179.
  • Rəhimov, Süleyman. Böyük Vәtәn müharibәsi günlәrindә Azәrbaycan әdәbiyyatı vә yaradıcılıq vәzifәlәrimiz: [Mәqalәdә Mir Cәlalın Vәtәn müharibәsi dövrü yaradıcılığından da danışılır] // Yazıçı və həyat: ədəbiyyat məsələlərinə dair məqalələr / S. H. Rəhimov; red. Y. Seyidov.- Bakı, 1961.- S. 26-36.
  • İbrahimov, M. Mübariz әdәbi tәnqid uğrunda: [Mәqalәdә Mir Cәlalın publisistikasından da danışılır] // Xəlqilik və realizm cəbhəsindən: məqalələr / M. Ə. İbrahimov.- Bakı, 1961.- S. 61-67.
  • Əfəndiyev, Ə. T. Mir Cәlal // Azərbaycan ədəbiyyatı SSRİ xalqları dillərində: biblioqrafiya / Ə. T. Əfəndiyev.- Bakı, 1960.- S. 9, 26, 32, 35, 52, 68, 74.
  • Paşayev Mir Cəlal Əli oğlu: [qısa bioqrafik məlumat] // Azərbaycan hekayələri /red. G. Həsənzadə.- B., 1959.- ΙΙ cild.- S. 244.
  • Arif, Məmməd. Azərbaycan sovet romanı: [Mir Cəlal əsərləri haqqında] // Ədəbi-tənqidi məqalələr / M. Arif.- Bakı, 1958.- S. 132, 141-142.
  • Arif, Məmməd. Azərbaycan sovet romanı: [Mir Cəlal əsərləri haqqında] / M. Arif // Ədəbi-tənqidi məqalələr / M. Arif.- Bakı, 1958.- S. 132, 141-142.
  • Arif, Məmməd. “Dirilən adam”: [Mir Cəlalın “Dirilən adam” romanı haqqında] / M. Arif // Ədəbi-tənqidi məqalələr / M. Arif.- Bakı, 1958.- S. 188-193.
  • Arif, Məmməd. Tənqid və ədəbiyyatşünaslıq: [Mir Cəlal əsərləri haqqında] // Ədəbi-tənqidi məqalələr / M. Arif.- Bakı, 1958.- S. 248-249, 264.
  • Arif, Məmməd. Azərbaycan xalqının ədəbiyyatı / M. Arif.- Bakı, 1958.- S. 64-65.
  • Araslı, Həmid. Böyük Azәrbaycan şairi Füzuli: [Mir Cәlalın “Füzulinin poetik xüsusiy-yәtlәri” kitabından bәhs olunur].- B., 1958.- S. 283.
  • Araslı, Həmid. Füzuli: [Mir Cәlalın “Füzulinin poetik xüsusiyyәtlәri” әsәrindәn danışılır]. – B., 1958.- S. 283.
  • Hüseynov, Ә. Mir Cəlal // Azərbaycan sovet yazıçıları: ədəbi portretlər / red. Q. Musayev.- Bakı, 1958.- S. 172-178.
  • Mehdi, Hüseyn. Azәrbaycan romanı haqqında: [Mәqalәdә “Bir gәncin manifesti”, “Dirilәn adam”, “Tәzә şәhәr” romanlarından da bәhs olunur] // Ədəbiyyat və sənət məsələləri / H. Mehdi.- B., 1958.- S. 316-354.
  • Mirəhmədov, Əziz. Sabir: [Mir Cəlalın “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi”nin ΙΙ cildində “Sabir” bəhsindən və “M. F. Axundovun farsca yazan şagirdləri” məqaləsindən danışılır] / Ə. M. Mirəhmədov; red. M. Arif; Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutu.- Bakı, 1958.- S. 188, 384.
  • Babayev, Cavanşir. Füzulini əsərlərində tibbi məlumatlar: [Məqalədə Mir Səlal Paşayevin adı səkilir] / C. Babayev // Füzulinin 400 illiyi / Azərbaycan SSR EA.- Bakı, 1958.- S. 143.
  • Cəfər, Məmməd. 1930-1940-cı illərdə ədəbiyyat: [Mir Cəlalın əsəri haqqında] / M. Cəfər // Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi / Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutu; red.: S. Vurğun, M. İbrahimov, M. Arif.- Bakı, 1957.- III cild: Sovet dövrü.- S. 80, 120-122.
  • Məmmədov, Kamran. Qasım bəy Zakir: [Mir Cәlalın “Füzulinin poetik xüsusiyyәtlәri” kitabından da bәhs olunur] / K. D. Məmmədov; red. M. Y. Quluzadə.- Bakı, 1957.- S. 68.
  • Cəfər, Məmməd. Mir Cəlal: həyat və yaradıcılığı haqqında / M. Cəfər // Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi / Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutu; red.: S. Vurğun, M. İbrahimov, M. Arif.- Bakı, 1957.- III cild: Sovet dövrü.- S. 498-514.
  • Qasımzadə, Qasım. Sovet hakimiyyəti uğrunda mübarizənin təsviri: [“Bir gәncin manifesti”, “Dirilәn adam” romanlarından da danışılır] // Azərbaycan ədəbiyyatında xalqlar dostluğu: covet dövrü / Q. X. Qasımzadə; red. C. Xəndan.- Bakı, 1956.- S. 96-141.
  • Qasımzadə, Qasım. Cəbhə dostluğu: [Mir Cәlalın Vәtәn müharibәsi dövrü yaradıcılığından da bәhs olunur] // Azərbaycan ədəbiyyatında xalqlar dostluğu: covet dövrü / Q. X. Qasımzadə; red. C. Xəndan.- Bakı, 1956.- S. 171-235.
  • Mirәhmәdov, Ә. Abdulla Şaiq: [“Azәrbaycanda әdәbi mәktәblәr” әsәrindәn danışılır] / Ə. Mirәhmәdov.- B., 1956.- S. 21, 58.
  • Yerevanlı, Ә. Ermәni vә Azәrbaycan xalqları dostluğunun әdәbiyyatda inikası: [“Bir gәncin manifesti” әsәrindәn dә danışılır] – Y., 1955.- S. 17-19.
  • Mir Cәlal: [bioqrafik mәlumat] // Azərbaycan Sovet ədəbiyyatı: mülahizəli qısa biblioqrafik tövsiyə göstəricisi / tərt. Ə. Xələfov.- B., 1954.- S. 31-32.
  • Araslı, Həmid. Mir Cәlal: hәyat vә yaradıcılığı //Әdәbiyyat: 5-ci sinif üçün / H. Araslı.- B., 1948.- S. 36-37.
  • Arif, Məmməd. Mir Cәlal: yaradıcılığı //XX әsr әdәbiyyatı: orta mәktәbin 10-cu sinfi üçün / M. Arif, C. Xәndan.- B., 1946.-S. 156-162.
  • Katibi, H. Şura Azәrbaycanı әdәbiyyatına bir nәzәr: [Mir Cәlal haqqında da danışılır] / H. Katibi // Şura Azәrbaycanı.- Tәbriz, 1945.- S. 37-61.
  • Arif, Məmməd. Mir Cәlal: hәyat vә yaradıcılığı // XX әsr әdәbiyyatı: orta mәktәbin X sinfi üçün /M. Arif, C. Xәndan.- B., 1941.- S. 225-233.
  • Rıkaçyov, Y. “Bir gәncin manifesti”: [Mir Cəlalın romani haqqında] // Azәrbaycan әdәbiyyatı dekadası / red. H. Şərifov, M. Hüseyn.- Bakı, 1940.- S. 189-191.
  • Xəndan, Cəfər. Mir Cәlal // Azәrbaycan әdәbiyyatı: sovet dövrü / C. Xəndan.- B., 1940.- S. 86-87.
  • Xəndan, Cəfər. Mir Cәlalın hekayәlәri // Azәrbaycan әdәbiyyatı: sovet dövrü / C. Xəndan.- B., 1940.- S. 87-93.
  • Mir Cәlal: hәyat vә yaradıcılığı //Әdәbiyyat: natamam orta vә orta mәktәb üçün /H. Araslı, M. Cәlal.- B., 1938.- S. 35-38.
  • Mehdi, Hüseyn. Ədəbiyyatımızın ən yeni nəsli: [M. Əkbər, Mir Cəlal, C. Bağır, Həmdulla, H. Axundlu, M. Soltan, İ. Mirzə və S. Rəhman haqqında] // Ədəbi döyüşlər / H. Mehdi.- B., 1932.- S. 74-79.

Rus dilində

  • Пашаева, Адиба Мир Джалал кызы. Мир Джалал: жизнь и творчество / А. М. Пашаева, Л. М. Гулиева // Литература: учебное пособие для иностранных студентов / А. М. Пашаева, Л. М. Гулиева; науч. ред.: Х. М. Тагиева, С. А. Алиева.- 2-е изд., перераб.- Баку, 2022.- С. 104-117.
  • Гусейнова, Хаджар Эмин гызы. Стилистические особенности афоризмов в художест-венных произведениях Мир Джалала / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 178-199.
  • Каджар, Чингиз. Мир Джалал Пашаев / Ч. Каджар // Гянджа: сокровищница тайн / Ч. Каджар; отв. ред. Н. М. Велиханлы.- Баку, 2017.- 62-63.
  • Вирта, Татьяна Николаевна. Дороги, дороги. : [о творчесве Мир Джалала] // Физики и лирики: истории из жизни ученых и творческой интеллигенции / Т. Н. Вирта.- М., 2017.- С. 130-148.
  • Мир Джалал – один из корифеев Азербайджанской литературы ХХ столетия // Идеи высокой педагогики: в 3-х книгах в 7-ми тт. / авт.-сост. Р. М. Рафибейли, науч. ред. С. Амирли.- Баку, 2013.- Кн. 1.- С. 403-404.
  • Алиева, Эльмира Исмаил кызы. “О, какое это было бы счатье, если б мы всегда с любовью относились друг к другу!”: Мир Джалал: писатель, ученый, педагог, Человек с большой буквы / Э. И. Алиева // Люди. События. Время. сборник публикаций / Э. И. Алиева. – Баку, 2013. – Кн. 3. – С. 37-43.
  • Кэримов, Махмуд. Патриарх азербайджанской гуманитарной науки: [о творчесве Мир Джалала] / М. Аеримов, Т. Керимли // Современное состояние гуманитарных наук и теоретико-методологические вопросы литературоведенияЖ материалы международной научной конференци.- Bakı, 2010.- С. 11.
  • Анар. О веках большого пути и об одном маленьком рассказе: [о творчестве Мир Джалала] / Анар // Литература, искусство, культура Азербайджана / Анар; сост. Н. Ибрагимов; пер. С. Мамедзаде.- Баку, 2010.- Т. 1.- С. 349-354.
  • Гулиев, Гасан. Мир Джалал Пашаев: 1908-1978 // Азербайджанская литература: исторический очерк: учебное пособие / Г. М. Гулиев; науч. ред. Б. А. Набиев.- 4-е изд., испр. и доп.- Баку, 2010.- С. 251-255.
  • Гаджиев, Агиль Джафар Хандан оглу. Западная и русская литературы в творчестве Мир Джалала // Страницы азербайджанской литературы / А. Дж.Х. Гаджиев; ред. Т. Новрузов.- Баку, 2010.- С. 107-127.
  • Гидаят. Заветный мир Мир Джалала // Бакинский рабочий.- 2006.- 18 июля.- С. 3.
  • Рустамова, Азада Джафар кызы. Азербайджанская литература: краткий очерк для азербайджанской диаспоры: [в этой книге говорится о произведениях Мир Джалала] / А. Дж. Рустамова, Б. А. Набиев, Я. Караев; пер. С. Мамедзаде; ред.: Б. А. Набиев, Т. Г. Керимли.- Баку, 2005.- C. 420, 423, 426-427.
  • Гулиев, Гасан. Эпопея борьбы и подвига: [о романе Мир Джалала “Манифест молодого человека] // Азербайджанская литература: очерк развития / Г. М. Гулиев; науч. ред. Б. А. Набиев.- Баку, 1997.- С. 248.
  • Курбанов, Ильгар. Солнцем пахнущие травы: [в этой книге говорится о произведениях Мир Джалала] / И. Курбанов.- Баку, 1991.- С. 90, 113, 121, 135, 138, 142.
  • Дадашзаде, Мамед. Азербайджанская советская литература: 1920-1930 годы: [обзор о жизни и творчестве Мир Джалала (стр. 150-152)] // История Азербайджанской литературы: с древнейших времен до середины 70-х годов ХХ в. / М. Дадашзаде.- 2-е изд., доп.- Баку, 1987.- С. 150-152.
  • Халил, Захид. Новые горизонты: Азербайджанская детская литература 30-50-х годов: [обзор о жизни и творчестве Мир Джалала] // Детская литература Азербайджана: очерки / З. Халил; пер. И. П. Мотяшова.- М., 1987.- С. 102-103.
  • Дадашзаде, Мамед. Азербайджанская литература: учебное пособие: [Обзор о жизни и творчестве Мир Джалала] / М. Дадашзаде.- М., 1979.- C. 158-159.
  • Алиев, Хейрулла Салман оглы. Современный Азербайджанский роман: характер, традиции и новаторство: [о творчестве Мир Джалала] / Х. С. Алиев.- Баку, 1978.- C. 72, 122, 143-144.
  • Мир Джалал // Большая Советская Энциклопедия: в 30 т. / гл. ред. А. М. Прохоров [и др.].- 3-е изд.- М., 1974.- Т. 16.- С. 309
  • Азербайджанская литература: [о творчестве Мир Джалала] // История советской многонациональной литературы: в 6 т. / Институт мировой литературы им. А.М. Горького АН СССР.- М., 1974.- Т. 5.- С. 317.
  • Дадашзаде, Мамед. Советская литература: 1920-1930 годы: [обзор о романе Мир Джалала “Манифест молодого человека”] // История Азербайджанской литературы: краткий очерк / М. Дадашзаде; АН Азербайджанской ССР.- Баку, 1971.- С. 158-159, 171.
  • Набиев, Бекир. Литература и искусство / Б. А. Набиев, М. К. Наджафов.- Баку, 1970.- С. 14, 21, 45, 51.
  • Гусейнов, И. Развитие гуманитарных наук в Азербайджане за годы советской власти: [В разделе “Литературоведение” говорится о Мир Джалале] // Развитие науки в Советском Азербайджане.- Б., 1967.- С. 296-301.
  • Набиев, Бекир. Проза: [О творчестве Мир Джалала в период Великой Отечественной войны] / Б. Набиев // Азербайджанская советская литература в период Великой Отечественной войны.- Баку, 1965.- С.33-50.
  • Джафар, Мамед. Мир Джалал / М. Джафар // Очерк истории азербайджанской советской литературы: литературная критика / АН СССР, Институт Литературы и Языка им. Низами АН Азербайджанской ССР.- М., 1963. – С. 423-438.
  • История Азербайджана: в 3 т.: [Говорится о романах Мир Джалала “Манифест молодого человека”; “Куда ведут дороги” и о рассказах “Рубашка матери”; “Арха аскеры”; “Восстание матерей”] / Институт Истории АН Азербайджанской ССР.- Баку, 1963.- Т. 3, Ч. 2.- С. 64, 152, 419.
  • Касум-заде, Касум Хансувар оглы. Отображение борьбы за советскую власть: [В статье говорится и о “Манифесте молодого человека”] // Дружба народов в Азербайджанской советской литературе / К. Х. Касум-заде; пер. И. Ибрагимов.- Баку, 1963.- С. 63-91.
  • Касум-заде, Касум Хансувар оглы. Фронтовая дружба: [Говорится и о рассказах “Сердечное слово народа”, “Шербет” и др.] // Дружба народов в Азербайджанской советской литературе / К. Х. Касум-заде; пер. И. Ибрагимов.- Баку, 1963.- С.107-146.
  • Мир Джалал // Писатели советского Азербайджана: биографический справочник.- Баку, 1959.- С. 117-121.
  • Араслы, Гамид Мамедтаги оглы. Великий Азербайджанский поэт Физули / Г. М. Араслы; пер. с азерб. Ю. З. Ширвани; ред. Дж. Г. Джафаров.- Баку, 1958.- C. 5.
  • Литература: [В разделе говорится и о творчестве Мир Джалала] // Советский Азербайджан.- Баку, 1958.- С. 392-393.
  • Мир Джалал Пашаев // Азербайджанская литература: рекомендательный указатель /сост. М. Н. Мейльман; науч. ред. И. Эфендиев; ред. З. П. Шалашова.- М., 1958.- С. 81-82.
  • Гулузаде, М. Ю. Идея дружбы и братства народов Азербайджанской литературе: [об идее дружбы и братства в произведениях Мир Джалала] / М. Ю. Гулузаде // Труды объединенной научной сессии АН СССР и АН Закавказских Республик по общественном наукам: 29 марте – 2 апреля 1954 г.: стенографический отчет / Институт Истории АН Азербайджанской ССР.- Баку, 1957.- С. 631-632.
  • Мир Джалал Пашаев // Азербайджанская Советская литература в русских переводах: рекомендательный библиографический указатель / сост. М. Н. Мейльман; ред. Г. Оруджали.- Баку, 1955.- С. 35-36.
  • Мехти, Гусейн. Заметки об азербайджанском романе: [Некоторые вопросы развития литератур народов СССР, анализ повести “Манифест молодого человека” и романа “Новый город”] // В братском единстве: некоторые вопросы развития литератур народов СССР: сборник статей.- М., 1954.- С. 386-391.
  • Мир Джалал // Большая Советская Энциклопедия.- М., 1954.- Т. 27.- С. 565.
  • Мир Джалал // Справочник об участниках декады Азербайджанской литературы в Москве.- Баку, 1950.- С. 42-44.
  • Ариф, Мамед. Литература Советского Азербайджана: [В статье говорится также о творчестве Мир Джалала] / М. Ариф, А. Шариф // Весна – 25: альманах Азербайджанской литературы: к 25-летию Советского Азербайджана / ред. А. Шариф, А. Адалис, М. Ариф [и др].- Баку, 1945.- С. 7-17.
  • Ариф, Мамед. Проза Советского Азербайджана: [освещается путь развития азербайджанской художественной прозы и творчество Мир Джалала] / М. Ариф // Декада азербайджанской литературы в Москве / Г. К. Шарифов [и др.]; под ред.: Г. К. Шарифова, Г. Мехти.- Баку, 1940.- С. 114-116.
  • Джафар, Мамед. Мир Джалал // Декада азербайджанской литературы в Москве / М. Джафар / Г. К. Шарифов [и др.]; под ред.: Г. К. Шарифова, Г. Мехти.- Баку, 1940.- С. 94-95.
  • Мехти, Гусейн. Художественная проза: [говорится и о произведениях Мир Джалала] / Г. Мехти // Декада азербайджанской литературы в Москве / Г. К. Шарифов [и др.]; под ред.: Г. К. Шарифова, Г. Мехти.- Баку, 1940.- С. 114-116.- С.205-208
  • Рыкачев, Я. “Манифест молодого человека” / Я. Рыкачев // Декада азербайджанской литературы в Москве / Г. К. Шарифов [и др.]; под ред.: Г. К. Шарифова, Г. Мехти.- Баку, 1940.- С. 85-87

İngilis dilində

  • Monument to Mir Jalal Pashayev // Ganja Monuments.- Baku, 2021.- P. 221.
  • Huseynova, Hajar Emin. Stylistical peculiarities of aphorizms in artistic works (novels) of Mir Jalal / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 121-141.- İngiıs dilində.
  • Mir Jalal Pashayev // Azerbaijani Literature / Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Azerbaijan.- Baku, 2015.- P. 141-151.- İngilis dilində.
  • Arif, Mamed. Literature of Azerbaijan People / M. Arif; trans. S. K. Djebrailbekova; ed. E. V. Mikirtumova.- Baku, 1958.- P. 61-62.- İngilis dilində.

Digər dillərdə

  • Genceli, Mehdi. Mir Cəlal: 1908-1978 / M. Genceli // Azerbaycan / E. Afyoncu, A. Taşağıl, R. Sadık [et al.]; ed. T. E. Biber.- İstanbul, 2022.- S. 152-153.- Türk dilində.
  • Hüseynova, Həcər Emin qızı. Yazar Mir Celalin eserlerinde kullanılan vecizelerin üslup karakteri / H. E. Hüseynova // Mir Cəlalın bədii əsərlərinin linqvopoetik xüsusiyyətləri / H. E. Hüseynova; elmi red. T. M. Mütəllimov.- Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018.- II cild.- S. 100-120.- Türk dilində.
  • Mir Celal: 1908-1978 // Örneklerle XX. Esr Azerbaycan Edebiyyatı / Mir Celãl, F. Hüseynov; tert.: K. Yavuz, E. Ülgen.- Ankara, 2008.- S. 582-590.- Türk dilində.
  • Мир Джалал (Пашаев): [краткая биография и сведения о творчестве писателя] // Словник списователу.- Прага, 1977.- С. 105.- Çex dilində.
  • Ереванлы, А. Отражение дружбы армянского и азербайджанского народов в литературе // Весна Азербайджана.- Ереван: 1960.- С. 167-170.- ermәni dilindә.
  • Назарян, Б. Творчество Мир Джалала // Весна Азербайджана.- Ереван: 1960.- С. 31-32.- ermәni dilindә.

M.C.Cəfərovun yaradıcılıq təkamülü mərhələləri – Elmira Əlizadə yazır

Məmməd Cəfər Cəfərovun elmi-nəzəri və ümumiyyətlə, bütün yaradıcılığını mərhələlər üzrə təsnif eləmək bir görkəmli alimin həyat və sənət yolunu, bu yolların əsas istiqamətlərini düzgün müəyyənləşdirmək deməkdir. Əlbəttə, bu məsələ, göründüyü qədər də asan deyil. Çünki Məmməd Cəfərin səksən üç illik ömür yolu, altmış ilə yaxın tənqidçi-ədəbiyyatşünas-nəzəriyyəçi kimi fəaliyyəti çox genişdir, rəngarəngdir. Əgər o, yalnız ədəbi tənqidlə və ya ədəbiyyatşünaslıqla məşğul olsaydı, bu mərhələ təsnifatını aparmaq heç də çətin olmazdı. Məmməd Cəfər bir məcraya sığan, bir istiqamət üzrə fəaliyyət göstərən alim olmamışdır. Onun yaradıcılıq aləmi çoxcəhətlidir və Ədəbiyyat deyilən bir humanitar sahənin bütün aspektlərini əhatə edir. Ədəbiyyat tarixçisi kimi o, ayrıca “Ədəbiyyat tarixi” dərsliyi yazmamışdır (orta məktəbin IX sinif dərsliyi nəzərə alınmazsa), lakin Azərbaycan ədəbiyyatının müxtəlif dövrlərinə və ayrı-ayrı sənətkarların həyat və yaradıcılıq yoluna həsr etdiyi məqalələr, monoqrafiyalar, portret yazılar bir yerə cəm olsa, bir ədəbiyyat tarixi kitabı araya-ərsəyə gələr. Məmməd Cəfər ayrıca “Ədəbiyyat nəzəriyyəsi” dərsliyini də yazıb ortaya çıxarmamışdır, lakin o, Azərbaycan filoloji fikrində ən güclü nəzəriyyəçi alimlərdən biridir, tənqidi realizmin, romantizmin, dil və üslub məsələlərinin, şeirin vəzni və sənətkarlıq problemlərinin Məmməd Cəfər “dərsliyi” yaradılmışdır. Məmməd Cəfər ayrıca “Azərbaycan tənqid tarixi” də yazmamışdır. Lakin onun “Nizaminin fikir dünyası”, “Füzuli düşünür”, “M.F.Axundovun ədəbi-tənqidi görüşləri” və M.Arifin tənqidçi fəaliyyətinə aid monoqrafiyaları ədəbi tənqid tariximizin ən qiymətli səhifələridir. M.C.Cəfərov XIX əsr rus ədəbiyyatı tarixinin üç mükəmməl cildini ədəbi, elmi ictimaiyyətə, müəllim və tələbə auditoriyasına bəxş etmiş, hələlik bu sahədə alternativi olmayan tədqiqatçıdır. O, dünya ədəbiyyatının da mahir bilicisi idi.

Məmməd Cəfərin elmi-nəzəri fəaliyyətini şərti olaraq üç mərhələyə ayırmaq olar. Ona görə “şərti” deyirik ki, M.Cəfər altmış ilə yaxın elmi fəaliyyəti ərzində müəyyən bir problemlə yalnız bir zaman daxilində məşğul olmamışdır, eyni problemə sonrakı illərdə də müraciət etmişdir.

Birinci mərhələ 1937-1950-ci illəri əhatə edir. M.Cəfərin yaradıcılığında bu mərhələni “Axtarışlar dövrü” adlandıra bilərik. İlk məqaləsini S.Vurğun yaradıcılığına, ilk kitabını isə rus ədəbiyyatı tarixinə həsr edən, rus və Qərbi Avropa klassiklərinə aid məqalələr yazan M.Cəfər hələ sırf ədəbiyyat nəzəriyyəçisi və ədəbi tənqidçi kimi formalaşmamışdı. Söhbət onun qırxıncı illərə qədərki elmi fəaliyyətindən gedir. Bu illərdə M.Cəfərin yazılarında gələcək elmi yazıları üçün stimul ola biləcək bir üslubun əlamətləri yaranır. M.Cəfərin dili, ifadə tərzi öz sadəliyi və aydınlığı ilə oxucuların diqqətini cəlb edir. Artıq qırxıncı illərin əvvəllərində Mirzə Fətəli Axundovun ədəbi-tənqidi fəaliyyətinə həsr etdiyi namizədlik dissertasiyasında Məmməd Cəfərin elmi üslubu tam formalaşır. Bu üslubda ədəbiyyat tarixçisi, ədəbiyyat nəzəriyyəçisi fəaliyyət növləri vəhdət təşkil edir.

İkinci mərhələ 1950-1965-ci illəri əhatə edir. Əgər birinci mərhələni “Axtarışlar” dövrü kimi səciyyələndirsək, ikinci dövrü “Tapıntılar” mərhələsi adlandıra bilərik. Məmməd Cəfərin bir alim kimi yaradıcı siması, məşğul olduğu elmin bütün sahələrinə bələdliyi və bu sahələrin hər birində yeni elmi tədqiqatlarlarla diqqəti cəlb etməsi məhz bu illərdə bütün parlaqlığı ilə üzə çıxır. “Ədəbi düşüncələr” və “Füzuli düşünür” Məmməd Cəfərin yaradıcılığında həmin mərhələnin ilk zirvələri kimi mənalandırılmalıdır. Bu toplularda Məmməd Cəfərin bir mötəbər ədəbiyyat tarixçisi kimi geniş erudusiyalı bir tənqidçi-ədəbiyyatşünas və filosof vəhdəti nəzərə çarpır. Füzuli yaradıcılığına fəlsəfi baxımdan ilk yanaşma da məhz Məmməd Cəfərin Füzuliyə həsr etdiyi silsilə yazılarda təcəssüm edir, öz elmi həllini tapır.

Mütəfəkkirlərdən yaza-yaza o, özü də mütəfəkkirə çevrilir.

Həmin mərhələdə Azərbaycan elmi-nəzəri-filoloji fikrində iki böyük alimin nüfuzu qəti şəkildə təsdiq və etiraf olunur ki, onlardan biri Məmməd Arif Dadaşzadə, digəri Məmməd Cəfər Cəfərov idi.

Bu mərhələdə Məmməd Cəfər bir sıra elmi-nəzəri tədqiqatların ilkini, təməlini qoyur. Böyük mütəfəkkir Hüseyn Cavid haqqında ilk monoqrafiyanın müəllifi məhz Məmməd Cəfər Cəfərov olur. Beləliklə, Cavidin yaradıcılığı repressiyanın qəddar təcavüzündən xilas olur və Cavidşünaslıq elmi yeni bir mərhələyə qədəm qoyur. “XX əsr Azərbaycan romantizmi və Hüseyn Cavid” mövzusunda yazdığı doktorluq dissertasiyası (1963) da M.Cəfərin “ilk”ə imza atdığı tədqiqatlardan biri idi. “Azərbaycan ədəbiyyatında romantizm” tədqiqatı isə təkcə Cavid yaradıcılığını deyil, bütün XX əsr romantiklərinin yaradıcılığını da özündə əks etdirir və qətiyyətlə demək olar ki, bu sahədə ilk cığırı Məmməd Cəfər açır.

Əgər belə demək mümkünsə, Azərbaycan romantizmini Məmməd Cəfərsiz, Məmməd Cəfəri Azərbaycan romantizmsiz təsəvvür etmək qeyri-mümkündür.

Məmməd Cəfərin Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında ədəbi əlaqələr üzrə ilk tədqiqatçılardan biri olduğu qeyd-şərtsiz qəbul edilir və bu problemə M.Cəfər hələ otuzuncu illərdə yazdığı ilk məqalələrində müraciət etmişdi. Ayrı-ayrı rus klassikləri haqqında məqalələri ikinci mərhələdə yenə davam edir, lakin məsələyə daha geniş bir müstəvidə yanaşmaq cəhdi “Azərbaycan-rus ədəbi əlaqələri tarixindən” monoqrafiyasında öz elmi təcəssümünü tapır. Bu sahədə də onun xidmətləri danılmazdır.

Nəhayət, ikinci mərhələdə Məmməd Cəfər Azərbaycan ədəbi tənqidinin ən mötəbər, nüfuzlu nümayəndələrindən biri kimi diqqəti cəlb edir. Onun tənqidçilik fəaliyyəti müasir ədəbi inkişafın istiqamət və meyillərinə təsir göstərən, ədəbi prosesin hər cür zəiflik və əyintilərini vaxtında görən, tənqidin rəhbərlik rolunu əyaniləşdirən missiyanın həyata keçirilməsi üzərində qurulmuşdu. 1950-1965-ci illərdə Məmməd Cəfər müasir ədəbiyyatın bir çox problemləri (“Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı”, “Şeirimiz son beş ildə”, “Ədəbiyyatımızın yeni nəsli” “Yüksək sənətkarlıq uğrunda” və s.) barədə geniş, əhatəli məqalə və məruzələrlə ədəbi tənqidin nüfuzunu xeyli artırır. Mir Cəlalın “Açıq kitab”, Səməd Vurğunun “Aygün”, Hüseyn Abbaszadənin “General”, Qabilin “Mehparə” əsərləri M.Cəfər tənqidində mükəmməl təfsirini tapır. İlyas Əfəndiyevin o zaman “mübahisəli” “Körpüsalanlar” povesti ilə bağlı yazısı isə sanki bütün mübahisələrə son qoyur, sağlam, düşündürücü tənqidin mövqeyini ifadə edir.

Məmməd Cəfər yaradıcılığının ikinci mərhələsi təkcə elmi-nəzəri fəaliyyəti ilə deyil, həm də onun bir tənqidçi-ədəbiyyatşünas kimi məşğul olduğu sənət sahələrinə forma-sənətkarlıq yenilikləri gətirməsiylə də diqqəti cəlb edir. Bu baxımdan onun ədəbi portret səciyyəli yazıları daha çox maraq doğururdu. Onun Sabir, Cəlil Məmmədquluzadə, Həsənbəy Zərdabi, Səməd Vurğun, Üzeyir Hacıbəyov, Rəsul Rza, Süleyman Rəhimov, Süleyman Rüstəm, Əziz Şərif haqqında yazıları ədəbi portret janrının ən mükəmməl nümunələridir.

Məmməd Cəfər təkcə ədəbiyyat qayğıları ilə yaşamırdı. Məlumdur ki, Məmməd Arif Dadaşzadə, Mehdi Hüseyn kimi görkəmli tənqidçilər yeri gəldikcə teatr tənqidi ilə də məşğul olmuş, Azərbaycan teatrının problemləri, ayrı-ayrı teatr tamaşaları, görkəmli aktyorlar və rejissorlar haqqında məqalələrlə mətbuatda çıxış etmişlər. Məmməd Cəfər də bir tənqidçi kimi bu prosesdən kənarda qalmamışdır. Onun Sidqi Ruhulla və Mərziyə Davudova haqqında qələmə aldığı yazılar teatrı, rejissor və aktyor işini yaxşı bilən bir mütəxəssisin düşüncələrini əks etdirir.

Məmməd Cəfərin elmi-nəzəri, tənqidçi-ədəbiyyatşünaslıq fəaliyyətinin üçüncü mərhələsi 1966-1992-ci illəri əhatə edir.

Üçüncü mərhələ Məmməd Cəfər yaradıcılığının apogeyidir. M.Cəfər vaxtilə toxunduğu, lakin yalnız məqalələr, ədəbi portretlər şəklində qələmə aldığı mövzuları monoqrafiyalar və dərslik səviyyəsinə çatdırır. Bu mənada “XIX əsr rus ədəbiyyatı” üçcildliyi onun şah əsəridir.

Üçüncü mərhələdə Məmməd Cəfərin ədəbi tənqidçi kimi fəaliyyət sferası daha da genişlənir. Onun müasirləri olan şair və nasirlər haqqında ədəbi portretləri, “Həyatın romantikası”, “Sənət yollarında”, “Həmişə bizimlə” kitablarında toplanan məqalələrinin əksəriyyəti müasir Azərbaycan ədəbiyyatının problemlərinə və ayrı-ayrı poeziya, nəsr və dram əsərlərinin, teatr tamaşalarının (“Teatr sənəti və teatr tənqidi”, “Səhnədə yeni kənd”, “12-ci gecə” və s.) təhlilinə həsr olunmuşdur. Xüsusilə, 60-cı illərdə ədəbiyyata gələn gənclərin (Anarın, Elçinin, Y.Səmədoğlunun və b.) yaradıcılığı ilə bağlı məqalələri M.Cəfərin bir tənqidçi kimi ədəbi zövqünün, özünəməxsus tənqidçi kriteriyasının sabitliyini, obyektivliyini və prinsipiallığını yetərincə sübut edirdi.

Məmməd Cəfər Azərbaycan tənqidi və ədəbiyyatşünaslığının klassik nəslinə mənsub olan nümayəndələrindən biri idi. Əli Nazim, Məmmədkazım Ələkbərli, Mustafa Quliyev, Mikayıl Rəfili kimi özündən əvvəlki tənqidçi və ədəbiyyatşünasların yarımçıq qalmış ömürlərini, başa çatdırmadıqları, yaza bilmədikləri mövzuları, problemləri başa çatdırdı, lakin özünün müasir tənqidçi təfəkkürü ilə, yenilik, novatorluq meyilləri ilə seçildi, fərqləndi. Ustad tənqidçi, ədəbiyyatşünas, nəzəriyyəçi səviyyəsinə yüksəldi.

© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!

© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!

Uşaq ədəbiyyatı xəzinəsindən

tı” bölməsində F.B.Köçərlinin fəaliyyətindən bəhs edilir.

294. Bayramoğlu, A. Azərbaycan Demokratik Respublikası

dövründə ədəbiyyat /Alxan Bayramoğlu.- Bakı: Elm, 2003.- 276 s.

Kitabın “Tənqid və ədəbiyyatşünaslıq” (qısa xülasə) bölmə-

sində F.B.Köçərli haqqında qısa məlumat verilmişdir [S.101-

295. Məhəmmədqızı, A. Bərdə /Afərim Məhəmmədqızı,

Ş.Çərkəzoğlu; red. Ə.Əlisəfaoğlu.- Bakı: Araz, 2003.- 263 s.

Kitabda F.B.Köçərli haqqında avtobioqrafik məlumat verilir

296. Əhmədov, T. XX əsr Azərbaycan yazıçıları: ensiklope-

dik məlumat kitabı /Teymur Əhmədov; red. N.Rüstəmli.- Bakı:

Nurlan, 2004.- 984 s.

Ensiklopedik məlumat kitabında Firidun bəy Köçərli haqqın-

da qısa məlumat verilmişdir [S.329].

297. Hacıyev, A. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı tarixi: dərslik

/Aydın Hacıyev; elmi red. Soltan Hüseynoğlu.- Bakı: Təhsil,

Kitabda Firidun bəy Köçərli yaradıcılığına geniş yer veril-

298. Kəngərli, A. İsmayıl bəy Qasprinski: monoqrafiya /Ay-

bəniz Kəngərli; elmi red. B.Həqqi.- Bakı: Nurlan, 2004.- 283 s.

Kitabda Firidun bəy Köçərlinin Qasprinski haqqında məqalə-

sindən söhbət açılır [S.72].

299. Qəniyev, T. Azərbaycan folklorşünasları /Tarıyel Qəni-

yev; elmi red. P.Əfəndiyev; AMEA, Folklor İnstitutu.- Bakı:

Nurlan, 2004.- H.I.- 148 s.

Kitabda F.B.Köçərli haqqında məlumat verilmişdir [S.13-

300. Mir Cəlal. Azərbaycanda ədəbi məktəblər (1905-1917)

/Mir Cəlal; elmi red. və çapa haz. T.Mütəllimov.- Bakı: Ziya-

Nurlan, 2004.- 390 s.

Kitabın “Firidun bəy Köçərli” bölməsi ədibin maarifçilik

fəaliyyətindən bəhs edilir[S.211-219].

301. Köçərli Firidun bəy Əhməd Ağa oğlu /Azərbaycan

Xalq Cümhuriyyəti: ensiklopediya. 2 cilddə.- Bakı: “Lider” nəş-

riyyatı, 2005.- C.2.- S.84-85.

302. Qəhrəmanova, A. Azərbaycan Demokratik Respublika-

sında xalq maarifinin təşkili yolları /Aytən Qəhrəmanova.- Bakı:

Oka Ofset Azərbaycan-Türkiyə Nəşriyyat-Poliqrafiya Şirkəti,

Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè

lərinin ilk qurultayında iştirakından söhbət açılır [S.55-58].

303. Qəmbərqızı, R. Firidun bəy Köçərli və onun “Azərbay-

can ədəbiyyatı” əsəri /Ruqiyyə Qəmbərqızı //F.Köçərli. Azərbay-

can ədəbiyyatı: 2 cilddə.- Bakı: Avrasiya press, 2005.- C.I.- S.4-40.

304. Əhmədov, H. XIX əsr Azərbaycan məktəbi /Hüseyn

Əhmədov; elm red.: Əjdər Ağayev, Alxan Bayramoğlu.- Bakı:

Təhsil, 2009.- 580 s.

Kitabda Azərbaycan təhsilinin inkişafında Firidun bəy

Köçərlinin rolundan və fəaliyyətindən geniş bəhs olunur.

305. Məmmədov, X. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı /Xeyrul-

la Məmmədov.- Bakı: CBS mətbəəsi, 2006.- 212 s. Kitabın “Ədə-

biyyat” bölməsində F.B.Köçərlinin yaradıcılığından bəhs edilir

306. Yusifoğlu, R. Uşaq ədəbiyyatı: dərs vəsaiti /Rafiq

Yusifoğlu.- Bakı: Təhsil, 2006.- 267 s.

Dərsliyin “XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan uşaq ədəbiyya-

tı” bölməsində F.B.Köçərlinin fəaliyyətindən bəhs edilir.

307. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan

/“Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” elmi mərkəzi.- Bakı, 2007.-

Kitabın “Ədəbiyyatşünaslıq” bölməsində Firidun bəy Köçər-

linin “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi materialları” kitabı haqqında

308. Cəfərov, T. Məktəblinin ədəbiyyat lüğəti /T.Cəfərov.-

Bakı: Ayna Mətbu Evi, 2007.- 220 s.

Kitabda F.Köçərli haqqında qısa məlumat verilir [S.96-97].

309. Çernyayevski, A.O. Vətən dili /tərt. ed., translit. və giriş

məqaləsi H.Əhmədov; ön söz V.M.Məmmədəliyev.- Bakı: ABU,

Kitabda dərsliyin tərtibində F.Köçərlinin rolundan bəhs olunur.

310. Nazir, A. Millətə xitab /A.Nazir; tərt. ed., ön söz və

şərhlərin müəl. Şəmistan Nəzirli, red. A.Ramazanov.- Bakı: Şir-

vannəşr, 2007.- 168 s.

Müəllifin “Xöştəb nazir” adlı ön sözündə F.B.Köçərlinin

A.Nazir haqqında fikirləri verilmişdir [S.3-19].

311. Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası.- Bakı: Şərq-Qərb,

Kitabda F.Köçərli haqqında məlumat öz əksini tapmışdır

312. Bəşirov, V. Azərbaycan pedaqoji fikrində milli tərəqqi

ideyaları: (XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəlləri): monoqrafiya

/Bəşirov Vidadi.- Bakı: Oka-Ofset, 2008.- 226 s.

Kitabın “İctimai, mütərəqqi meyllərin yayılmasında vətən-

pərvərlik tərbiyəsinin yeri” bölməsində F.Köçərli haqqında danı-

313. Əliyev, H. Qazax müəllimlər seminariyasının yaradıl-

masının 80 illik yubileyinə həsr olunmuş ümumrespublika Elmi-

praktiki konfransın iştirakçılarına /Heydər Əliyev //Heydər

Əliyev. Müstəqilliyimiz əbədidir: Çıxışlar, nitqlər, bəyanatlar,

müsahibələr, məktublar, məruzələr, müraciətlər, fərmanlar.- Bakı:

Azərnəşr, 2008.- C.24.- S.115-116.

314. Süleymanlı, Ş. Azərbaycan ədəbiyyatı ensiklopediyası

(ən qədim dövrlərdən 1920-ci ilədək) /Ş.Süleymanlı.- Bakı: Nağıl

Ensiklopediyada Firidun bəy Köçərli haqqında geniş məlu-

mat verilmişdir [S.241-251]

315. Əsgərli, F. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının mərhələli in-

kişafı /Füzuli Əsgərli; elmi red. Zahid Xəlil.- Bakı: ADPU

nəşriyyatı, 2009.- 435s.

Kitabın “Milli uşaq ədəbiyyatımızın təşəkkülü və maarifçilik

dövrü inkişafı” bölməsində F.B.Köçərlinin öz dövrünün uşaq

ədəbiyyatı haqqında fikirləri verilmişdir.

Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè

316. Nəbiyev, B. Əziz və mübarək kitab /Bəkir Nəbiyev. Se-

çilmiş əsərləri: 5 cilddə.- Bakı: Çinar-Çap, 2009.- C.I.- S.195-

317. Nəbiyev, B. Seçilmiş əsərləri: 5 cilddə /Bəkir Nəbiyev.-

Bakı: Çinar-Çap, 2009.- Cild I: Klassikləri oxuyarkən.- 492 s.

Kitabda F.Köçərliyə həsr edilmış “Mənalı ömürdən səhifə-

lər” adlı monoqrafiya verilmişdir [S.21-37].

318. Salamoğlu, T. Tarixi və çağdaş ədəbi prosesə dair araş-

dırmalar /Təyyar Salamoğlu.- Bakı: EL nəşriyyat və poliqrafiya

şirkəti MMC, 2009.- 216 s.

Kitabda “F.Köçərli və XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində

ədəbi proses” başlıqlı məqalə verilmişdir [S.108-130].

319. Sultanlı, V. Azərbaycan ədəbi tənqidi /Vaqif Sultanlı.-

Bakı: Azərnəşr, 2009.- 202 s.

Kitabda F.Köçərlinin ədəbi-tənqidi fəaliyyətindən bəhs edilir

320. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi: 6 cilddə /AMEA, Niza-

mi ad. Ədəbiyyat İn-tu; baş red. şurası M.Kərimov (sədr);red.

hey.: Bəkir Nəbiyev, və b..- Bakı: Elm, 2011.- C.4.- 856 s.

Kitabın “XIX əsrin II yarısında ədəbiyyat” bölməsində Firi-

dun bəy Köçərlinin əsərinə istinadlar verilib [S.253-594].

321. Mərdanov, M. Azərbaycan təhsil tarixi /Misir Mərda-

nov; elmi red. F.Rüstəmov.- Bakı: “Təhsil” nəşriyyatı, 2011.-

Kitabda Firidun bəy Köçərli haqqında da məlumat verilir

322. Mustafayeva, X. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı /Xanım

Mustafayeva; elmi red. N.Şəmsizadə.- Bakı: Elm, 2011.- 290 s.

Kitabda “Firidun bəy Köçərli” adlı yazı verilmişdir [S.91-93].

323. Salamoğlu, T. Ədəbi tənqid tarixinə dair portret-oçerk-

lər /Təyyar Salmanoğlu; elmi red. H.Qasımov, Z.Əsgərli; Azər-

baycan Respublikası Təhsil Nazirliyi, Azərbaycan Dövlət Peda-

qoji İn-ti.- Bakı: “EL” nəşriyyatı, 2011.- 262 s.

Kitabda “F.B.Köçərli” başlıqlı məqalə verilmişdir [S.29-52].

324. Yaqublu, N. “Kaspi” qəzetinin yaranması və fəaliyyəti:

Kaspi qəzetinin 130 illiyinə /Nəsiman Yaqublu.- Bakı: Qanun

Nəşriyyatı, 2011.- 211 s.

Kitabda Firidun bəy Köçərli haqqında da məlumat verilmiş-

325. Zeynalov, Ə. İrəvan məktəbləri /Əsgər Zeynalov; red.

T.Əhmədov.- Bakı: Mütərcim, 2011.- 53 s.

Kitabda F.Köçərlinin İrəvanda pedaqoji fəaliyyəti işıqlandırı-

326. Rəsulzadə, M.Ə. Əsərləri /Məmməd Əmin Rəsulzadə;

red. Ş.Hüseynov.- Bakı: Elm, 2012.- C.III: (1915-1916).- 596 s.

Kitabda F.B.Köçərlinin məktubuna aid məqalə verilmişdir

327. Şıxəliyev, H. Bir daha erməni riyakarlığı haqqında /Hacı

Həmdulla Şıxəliyev.- Bakı: MTR Group, 2012.- Hissə 1.- 256 s.

Kitabda Firidun bəy Köçərli haqqında da məlumat verilmiş-

328. Çingizoğlu, Ə. Qarabağda maarif (1750-1950): tarixi

ensiklopedik tədqiqat /Ə.Çingizoğlu.- Bakı: Zərdabi LTD, 2013.-

Kitabda Firidun bəy Köçərli haqqında geniş məlumat veril-

Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè

Məcmuələrdə və dövri mətbuatda

dərc olunan məqalələr

329. Əfəndiyev, R. Azərbaycan türklərinin ədəbiyyatı /Rəşid

bəy Əfəndiyev //Şərqi-Rus.-1903.- №89.- 29 oktyabr.

330. Əfəndiyev, R. Azərbaycan ədəbiyyatı /Rəşid bəy Əfən-

diyev //Tərcüman.-1903.- №45.- 17 noyabr.

331. Nərimanov, N. Qori Seminariyası nərədə olmalı /Nəri-

man Nərimanov //Həyat.- 1906.- №131.

332. Sultanov, E. Dilicandan: [F.Köçərlinin “Azərbaycan

türklərinin ədəbiyyatı” kitabı haqqında] /Eynəli bəy Sultanov

//Tərəqqi.-1908.- №30.- 14 avqust.

333. Kazımoğlu, S.H. Balalara hədiyyə, yaxud Qafqazda

birinci kitab: [F.Köçərlinin eyniadlı kitabı haqqında resenziya]

/Seyid Hüseyn Kazımoğlu //İqbal.- 1913.- №366.- 23 may.

334. Şaiq, A. Dilimiz və ədəbiyyatımız /Abdulla Şaiq

//İqbal.- 1913.- №482,485.- 18,21 oktyabr.

335. Səhhət, A. Bəradərim Firidun bəy Köçərli cənablarına

/Abbas Səhhət //İqbal.- 1914.- 13 mart.

336. Qafqasiya türk ədəbiyyatı tarixi: [F.Köçərlinin eyni-

adlı kitabının “Nicat” cəmiyyəti tərəfindən nəşr ediləcəyi barədə

xəbər verilir] //İqbal.- 1915.- №920.- 23 aprel.

337. Nərimanov, N. Hifzi-səhhət: [məqalədə Nəriman Nəri-

manovun “Nadanlıq” pyesi haqqında Firidun bəy Köçərlinin rəyi

getmişdir] /Nəriman Nərimanov //Yeni İqbal.- 1916.- 11 yanvar.

338. Rəsulzadə, M.Ə. F.B.Köçərli məktubuna aid /Məmməd

Əmin Rəsulzadə //Açıq söz.- 1916.- 23 sentyabr.

339. Səhhət, A. Məktəblərdə ana dili /Abbas Səhhət //Açıq

söz.- 1916.- №117.- 22 fevral.

340. Məhəmmədəminoğlu, S. Mühakimətül-lüğəteyn [F.Kö-

çərlinin kitabı haqqında] /S.Məhəmmədəminoğlu //Açıq söz.-

1917.- №502.- 20 iyun.

341. Vəzirov, Y. Milli və mədəni işlərimiz: [F.Köçərlinin

əsərləri haqqında] /Yusif Vəzirov //Azərbaycan.-1919.- №241.- 5

342. Qəmküsar, Ə. Azərbaycan tarixi-ədəbiyyatını toz-

torpaq basmaqdadır: [F.Köçərlinin kitabı haqqında] /Əliqulu

Qəmküsar //Gələcək.-1919.- №4.- 31 yanvar.

343. Cabbarlı, C. Azərbaycan türk ədəbiyyatının son vəziy-

yəti /Cəfər Cabbarlı //Kommunist.- 1924.- 1 may.

344. Hüseynzadə, M. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi material-

ları: [F.Köçərlinin eyniadlı əsəri haqqında resenziya]

/M.Hüseynzadə //Yeni Məktəb.- 1926.- №5,6, may-iyun.

345. Hüseynzadə, M. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi material-

ları: [F.Köçərlinin eyniadlı əsəri haqqında resenziya] /M.Hüseyn-

zadə //Yeni fikir.- 1926.- №138.- 15 iyul.

Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè

346. Quliyev, M. M.F.Axundovun yaradıcılığı: [məqalədə

M.F.Axundovun yaradıcılığının öyrənilməsində F.Köçərlinin

rolundan bəhs edilir] /Məmməd Quliyev //İnqilab və mədəniy-

347. Dəmirçizadə, Ə. Ədəbiyyat tarixi: [F.B.Köçərlinin

“Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi materialları” kitabı haqqında]

/Əbdüləzəl Dəmirçizadə //Ədəbiyyat qəzeti.- 1944.- 18 may.

348. Həsənov, O. F.Köçərli gürcü ədəbiyyatı haqqında

/O.Həsənov //Kommunist.- 1946.- №41.- 24 fevral.

349. Tofiq, A. Şair və ədiblərimiz M.Ə.Sabir haqqında:

[Ə.Haqverdiyev, M.S.Ordubadi, A.Səhhət, A.Şaiq, F.B.Köçərli,

A.Tofiq] /A.Tofiq //Ədəbiyyat qəzeti.- 1947.- 31 may.

350. Şərif, Ə. Xalq müəllimi /Əziz Şərif //Azərbaycan.-

351. İbrahimov A, Ə. F.Köçərlinin üç məktubu haqqında

/A.Ə.İbrahimov //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1957.- 27 iyul.

352. Araslı, H. Füzuli irsinin öyrənilməsi tarixindən: [məqa-

lədə Füzulinin lirikası haqqında Firidun bəy Köçərlinin fikri ve-

rilmişdir] /Həmid Araslı //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1958.- 1 mart.

353. Cəfərov, M. Şair haqqında xatirələr: [məqalədə S.Vur-

ğunun F.B.Köçərli haqqında xatirələri verilmişdir] /Məhbub

Cəfərov //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1958.- 24 may.

354. İbrahimov, M. Qardaşlıq diyarı: [məqalədə Firidun bəy

Köçərlinin İrəvan şəhərində pedaqoji fəaliyyətindən danışılır]

/Mirzə İbrahimov //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1958.- 25 oktyabr.

355. Nəbiyev, B. Görkəmli ədəbiyyatşünas: [F.B.Köçərli haq-

qında] /Bəkir Nəbiyev //Azərbaycan.- 1958.- №11.- S.248-256.

356. Seyidov, Ə. C.Məmmədquluzadənin pedaqoji görüşləri:

[məqalədə Firidun bəy Köçərlinin də pedaqoji fikirlərindən söh-

bət açılır] /Ə.Seyidov //Azərbaycan məktəbi.- 1958.- №10.

357. Talıbzadə, K. F.Köçərli böyük ədib haqqında /K.Talıb-

zadə //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1958.- 8 mart.

yeni sənədlər /K.Talıbzadə //Azərbaycan müəllimi.- 1958.- 30

359. Qasımov, M. F.Köçərli Qoqol haqqında /Muxtar

Qasımov //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1959.- 4 aprel.

360. Nəbiyev, B. Dostluğumuzun tarixini vərəqlərkən: [mə-

qalədə Firidun bəy Köçərlinin Zaqafqaziya xalqları arasında dost-

luğundan bəhs olunur] /Bəkir Nəbiyev //Azərbaycan gəncləri.-

1959.- 29 aprel.- S.4.

361. Nəbiyev, B. Firidun bəy Köçərli xalq müəllimi haqqında

/Bəkir Nəbiyev //Azərbaycan müəllimi.- 1959.- 7 may.

362. Nəbiyev, B. Firidun bəy Köçərlinin pedaqoji görüşləri

/Bəkir Nəbiyev //Azərbaycan məktəbi.- 1959.- 7 may.- №6.

363. Nəbiyev, F. Firidun bəy Köçərli və rus ədəbiyyatı

/F.Nəbiyev //ADU-nun Elmi əsərləri. Dil və ədəbiyyat seriyası.-

364. Sadıqzadə, F. Xətib Təbrizi: [Firidun bəy Köçərlinin

Xətib Təbrizinin ilk tədqiqatçısı olması haqqında] /F.Sadıqzadə

//Ədəbiyyat və incəsənət.- 1959.- 12 dekabr.

365. Cəmşidov, Ş. Firidun bəy Köçərlinin arxivi /Ş.Cəmşi-

dov //Kirovabad Kommunisti.- 1960.- 1 noyabr.

Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè

366. Nəbiyev B. F.Köçərlinin tənqidçilik fəaliyyətinə dair

/B.Nəbiyev //Azərbaycan SSR EA-nın xəbərləri. İctimai elmlər

seriyası.- 1962.- №2.- S.637.

367. Ağayev, İ. F.Köçərlinin “Seçilmiş əsərləri” /İslam

Ağayev //Bakı.- 1963.- 19 aprel.

368. Cümşüdlü, H. Nişan üzüyü: [Azərbaycanda ilk uşaq ev-

lərində çalışmış Badisəba xanım Köçərliyə həsr edilmiş hekayə]

/H.Cümşüdlü //Azərbaycan qadını.- 1963.- №3.- S.14-15.

369. Əhmədov, T. F.Köçərlinin “Seçilmiş əsərləri” /Teymur

Əhmədov //Sovet Ermənistanı.- 1963.- 27 iyun.

370. Əlimirzəyev, X. “Firidun bəy Köçərli”: [B.Nəbiyevin

eyni adlı monoqrafiya haqqında] /Xalid Əlimirzəyev //Azərbay-

can.- 1964.- №6.- S.209-211.

371. Qasımzadə, F. Dəyərli monoqrafiya: [Bəkir Nəbiyevin

“Firidun bəy Köçərli” adlı monoqrafiyası haqqında] /Feyzulla

Qasımzadə //Kommunist.- 1964.- 2 fevral.

372. Məlikova, S. Azərbaycan yazıçılarının xatirə şeyləri:

[M.F.Axundov, C.Məmmədquluzadə, F.Köçərlinin] /Solmaz

Məlikova //Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyat Muzeyinin

Əsərləri.- 1964.- C.II.- S.89-97.

373. Məmmədov, X. Ədəbiyyatşünas haqqında monoqrafiya:

[B.Nəbiyevin “Firidun bəy Köçərli” monoqrafiyası haqqında]

/Xeyrulla Məmmədov //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1964.- 18 aprel.

374. Məmmədov, N. Görkəmli ədəbiyyatşünas haqqında ilk

monoqrafiya: [B.Nəbiyevin “Firidun bəy Köçərli” adlı monoq-

rafiyası haqqında] /Nadir Məmmədov //Azərbaycan gəncləri.-

375. Novruzov, Ş. Bir imzanın tarixi: [F.B.Köçərlinin “Allah

bəndəsi” imzası ilə publisistik fəaliyyəti haqqında] /Ş.Novruzov

//Ədəbiyyat və incəsənət.- 1964.- 15 avqust.

376. Rəhimov, S. Tənqidçi məsuliyyəti: [məqalədə F.B.Kö-

çərlinin digər xalqların ədəbiyyatına münasibəti verilmişdir]

/Süleyman Rəhimov //Bakı.- 1964.- 27 iyun.

377. Seyidov, Ə. F.B.Köçərlinin pedaqoji görüşləri: /Ə.Seyi-

dov //Azərbaycan məktəbi.-1963.- №29.- S.22-30.

378. Zamanov, A. “Firidun bəy Köçərli” monoqrafiyası haq-

qında: Tənqid və biblioqrafiya /A.Zamanov //Azərbaycan SSR

EA-nınXəbərləri. İctimai elmlər seriyası.- 1964.- №1.- S.125-127.

379. Cümşüdlü, H. Badisəba: [Firidun bəy Köçərli haqqında

sənədli povest] /Həcağa Cümşüdlü //Azərbaycan.- 1965.- №1.-

S.130-152; №2.- S.23-52.

380. Göyüşov, Z. “Təlimati-Sokrat” əsəri haqqında: [Firidun

bəy Köçərlinin eyniadlı tərcüməsi haqqında] /Ziyəddin Göyüşov

//Bakı.- 1965.- 11 mart.

381. Qurbanov, Ş. XX əsr tənqidimiz: [məqalədə F.B.Köçər-

linin tərcüməçilik fəaliyyətindən də bəhs edilir] /Şıxəli Qurbanov

//Ədəbiyyat və incəsənət.- 1966.- 25 iyun.

382. Şükürov, S. Köçərlinin seminariya illəri /Sadıq Şükürov

//Bakı.- 1966.- 12 fevral.

383. Bayramov, F. Firidun bəy Köçərlinin biblioqrafik fəa-

liyyəti: [klassik irsimizi öyrənirik] /Fərman Bayramov //Ədəbiy-

yat və İncəsənət.- 1967.- 14 oktyabr.- S.8.

384. Əlimirzəyev, X. Firidun bəy Köçərlinin ədəbi-tənqidi

görüşləri /Xalid Əlimirzəyev //Kirov adına ADU-nun Elmi Əsər-

ləri. Dil və ədəbiyyat ser.- 1967.- №1.- S.18-25.

385. Əzimova, S. Firidun bəy Köçərlinin həyatı və pedaqoji

fəaliyyəti haqqında /S.Əzimova //V.İ.Lenin adına ADPİ-nin Elmi

Əsərləri.- 1967.- ser. VI.- noyabr-dekabr.- S.24-32.

Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè

386. Talıbzadə, K. Firidun bəy Köçərlinin Abdulla Şaiqə

məktubları /Kamal Talıbzadə //Azərbaycan.- 1967.- №6.- S.165-

387. Bəktaşi, İ. Firidun bəy Köçərli demokrat mətbuat uğrun-

da /İnayət Bəktaşi //ADU-nun Elmi Əsərləri. Dil və ədəbiyyat

seriyası.- 1968.- №5.- S.19-26.

388. Bəktaşi, İ. Firidun bəy Köçərli və “Molla Nəsrəddin”

/İnayət Bəktaşi //ADU-nun Elmi Əsərləri. Dil və ədəbiyyat

seriyası.- 1968.- №3.- S.45-56.

389. Məmmədov, X. Firidun bəy Köçərli nə vaxt inspektor

olmuşdur? /Xeyrulla Məmmədov //Ulduz.- 1968.- №12.- S.44-48.

390. Seyidov, Ə. Azərbaycanın görkəmli pedaqoqu Firidun

bəy Köçərli tərbiyənin amilləri haqqında /Ə.Seyidov //V.İ.Lenin

adına ADPİ-nin Əsərləri.- 1968.- ser. XI.- №4.- S.3-11.

391. Bəktaşi, İ. F.Köçərli ədəbi-bədii dil haqqında /İnayət

Bəktaşi //S.M.Kirov adına ADU-nun Elmi Əsərləri. Dil və

ədəbiyyat seriyası.- 1969.- №5-6.- S.9-17.

392. Əzimova, S. Firidun bəy Köçərli ana dili və onun tədrisi

haqqında /S.Əzimova //Azəri dili və ədəbiyyat tədrisi: metodik

məqalələr məcmuəsi.- 1969.- bur. 3.- S.51-58.

393. Əzimova, S. Firidun bəy Köçərlinin publisist fəaliyyəti

haqqında /S.Əzimova //Azəri dili və ədəbiyyat tədrisi: metodik

məqalələr məcmuəsi.- 1969.- bur.1.- S.80-85.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.