Mürəkkəb sözü azərbaycan dilində

Namazda möhür qoyma kiçik kütlə insanlar şəklində İmam Hüseynin (Allah ondan razı olsun) şəhid olunmasından sonra onun qanı bulaşdığı torpaqları qəsd edərək torpaqdan düzəldilib namaza salınıb.

Niyə mohür ilə namaz qılırıq?

Şiə baxımından ən mötəbər və vacib sayılan məsələ budur ki, torpağa (yer üzərinə), daşa, mədənə və yer üstündə bitən (yeməli, içməli, geyməli şeylər istisna olmaqla) bitkilərə səcdə etmək olar. Elə buna görə də əgər çöldə namaz qılan şəxs səcdə halında alnını torpağa qoysa, namazı düzgündür.

Səcdə haqqında olan bir çox məsələlərdə əhli-sünnə ilə şiənin nəzəri eynidir. Çünki hər iki məzhəb torpağa, daşa, ağaca və yeməli-geyməli olmayan başqa şeylərə səcdə etməyi caiz bilirlər. Amma şiə bunlardan qeyrisinə səcdə etməyi caiz bilmir. Səcdənin torpağa yaxud yuxarıda qeyd olunanların birinə edilməsi vacibdir.

1.Bu məsələnin dəlili bizə gəlib çatan rəvayətlərdir:
İmam Sadiq (ə) buyurur:
“Yer və pambıq və kətandan başqa yerdə bitənlərə səcdə etmə!“
”əl-Xilaf” Şeyx Tusi, məs.112 və 113

2.Zürarə imam Baqirdən (ə) soruşdu: “Qıra səcdə etmək olarmı?” İmam (ə) buyurdu: “Xeyr! Paltara, yuna, yeməli meyvələrə, mədəndən olan şeylərə (mineral olan şeylərə), heyvan üzvlərinə, quşların qanadına da səcdə etmək caiz deyil.”
”əl-Xilaf” Şeyx Tusi, məs.112 və 113

3.Əli ibn Cəfər qardaşı Musa ibn Cəfərdən (ə) soruşdu:
«İnsan ipək xalça və ipək canamaz, eləcə də güllü ipək parçadan olan xalça və canamazdan istifadə edə bilərmi? Yəni onların üstündə yatsın, söykənsin, dursun, namaz qılsın? İmam (ə) buyurdu: “Yatmaq, oturmaq və başqa
istifadələrin heç bir eybi yoxdur, amma onların üstündə səcdə etmək olmaz.”
”Tətbiqi fiqh”, səh.94

Şeyx Tusi (r.ə) nəqil edir: «Şiə fəqihlərinin hamısıın nəzəri yerə səcdə etməkdir. Ehtiyata əsasən də yerə səcdə olmalıdır. Ancaq əhli-sünnə pambıq, kətan, tük və yuna səcdə etməyi caiz bilirlər. Amma onların nəzəri ehtiyatın əksinə və Peyğəmbər (s), Əhli-beytdən (ə) olan hədislərlə müxalifdir.»

1.“əl-Fiqhu ələl məzahibil-ərbəə” kitabında qeyd olunmuşdur:
Hər bir şeyin üzərinə, hətta başa bağlanan şal olsa belə, səcdə etmək caizdir. Lakin pak olmaq şərti ilə. Amma Əbu Hənifənin ardıcılları başa bağlanan şala zərurət halında səcdədə etməyi məkruh bilir. İmamiyyə isə caiz bilmir və səcdənin torpağa (yer üzərinə), daşa, mədənə və yer üstündə bitən (yeməli, içməli, geyməli şeylər istisna olmaqla) bitkilərə olmasını qəbul edir.
”əl-Fiqhu ələl məzahibil-ərbəə”, c.1, səh.232, Beyrut çapı, Darul-fikr

Buna əsasən əhli-sünnə xalçanı, xalını və keçəni yer sayırlar. Amma xalını və keçəni yer saymaq olmaz. Bu ehtiyata ziddir.

2.Peyğəmbərin (s) zamanında torpağa (yer) səcdə etmək məsələsi var idi. Rafe ibn Əbi Rafe Peyğəmbərdən (s) nəql edir:
Həzrət Rəsul (s) buyurdu: «Namazlarınız səcdədə alnınızı yalnız yerə qoyduğunuz zamana kamil və düzgün sayılır.»
”əl-Xilaf” Şeyx Tusi, məs.112 və 113

3.Başqa bir rəvayətdə buyurur: “Yer mənim üçün səcdə yeri və təharət vasitəsi (məsələn; təyəmmüm) qərar verilmişdir.”
”Biharul-ənvar”, c.16, səh.6 və316

4.Yaxud başqa bir ibarə ilə buyurur: “Yer mənim üçün təharət vasitəsi (məsələn; təyəmmüm) və səcdə yeri qərar verilmişdir.”
”Biharul-ənvar”, c.16, səh.308

5.Ümmü Sələmə Peyğəmbərdən (s) nəql edir: Peyğəmbər (s) Əfləh adlı şəxsə xitab edərək buyurdu: “Ey Əfləh, üzünü torpağa sürt!»
”Kəzül-ümmal, c.7, səh.460, 19777, 19778 və 19779-cu hədislər

6.Peyğəmbərin zamanında bəzi səhabələr daşa səcdə edirdi. Cabir ibn Abdullah Ənsari və Məsruq ibn Əcdə istər vətəndə,istərsə də səfərdə bu işi görürdü.
”Sünəni-Beyhəqi”, c.1, səh.439, ”Təbəqatul-kübra”, c.6, səh.79

Eləcə də müsəlmanlar Mərvə dağının daşlarından bir parça götürür, ona səcdə edirdilər.

7.Bu sözlər torpaq və türbət gəzdirən müsəlmanlara tutulan iradların açıq-aydın əsassız olduğunu sübut edir və məlum olur ki, İslamın böyük səhabələri də belə hərəkət etmişlər.
”Şiə pasox midəhəd”, Seyid Rza Hüseyninəsəb, səh.108

Tarixi baxımdan da Peyğəmbər(s) Mədinəyə hicrət edəndə məscidin tikilməsinə göstəriş verdi. O vaxt məscidin xalçası yox idi və Peyğəmbər məscidin yerinə, torpağının üstündə səcdə edirdi. Əbu Bəkir, Osman, Ömər və həzrət Əlinin (ə) zamanında da məscidin döşəməsinə səcdə edirdilər.

Nəticə etibarı ilə Peyğəmbər (s) və İslamın ilk günlərində olan müsəlmanların səcdələri torpağa idi. Buna əsasən torpağa səcdə etmək məsələsində heç bir şübhə yoxdur və səhihdir. Şiələrin torpağa səcdə etməsi, Peyğəmbərdən (s) təqlid etmələri mənasındadır.

Şiələrin möhürə səcdə etməsinin səbəbləri:

Birincisi: Məscidlərdə və evlərdə torpağa səcdə etmək çətin olduğu üçün torpağı möhür şəklinə salırlar. Beləliklə səcda məsələsi asanlaşır və təmizlik olur.

İkincisi: Rəvayətlərdə imam Hüseynin (ə) türbətinə səcdə etmək bəyənilmiş əməllər sırasındadır və bu işə təşviq olunmuşdur.

Üçüncüsü: Başqa bir tərəfdən səcdə edilənyerin hər növ nəcasətdən pak olması şərtdir və nəcis olan yerə səcdə caiz deyildir. Buna görə şiələr pak olan torpağdan (möhür) bir parça özləri ilə gəzdirirlər ki, namaz qılarkən pak torpağa səcdə etsinlər. Çünki səcdə etmək istədikləri yerin pak və ya nəcis olduğunu bilmirlər. Elə buna görə də paklığına yəqin etdikləri pak torpağdan bir parça seçirlər ki, ona səcdə etsinlər.

Buna əlavə olaraq, səcdə Allahın hüzurunda (müqabilində) “xüzu” və “xüşu” anlamına gəldiyi üçün namaz qılan şəxs öz bədəninin ən gözəl əzası olan alnını yerə qoymalıdır. Nəticə etibarı ilə ibadət halında başı torpağa qoymaq Allahın qarşısında daha çox təvazö və acizliyə dəlalət edir.

mürəkkəb sözü azərbaycan dilində

Sözün tezliyi – sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 47.32 dəfə / 1 mln.

2002	••••••••••••••••••••	109.64
2003	•••••••••••••	70.08
2004	••••••••••	53.90
2005	••••••••••••	62.76
2006	••••••••••	50.00
2007	•••••••••	44.40
2008	•••••••••••	55.79
2009	••••••••••	50.23
2010	•••••••	38.31
2011	•••••••••	44.87
2012	••••••••	43.37
2013	•••••	26.99
2014	••••••••••	53.37
2015	•••••••••	47.63
2016	•••••••••	48.76
2017	•••••••••	47.96
2018	•••••••••••	57.98
2019	•••••••••	46.32
2020	••••••••••	51.32

mürəkkəb sözünün leksik mənası və izahı

1 is. [ər.] Yazı yazmağa məxsus rəngli maye – boya. Qırmızı mürəkkəb . Qara mürəkkəb . – [Mirzə Səfər] dörd-beş kərrə qələmi mürəkkəb ə batırdıqdan sonra durub otaqda bir-iki baş gəzindi. Ə.Haqverdiyev. Uşaq qələm, mürəkkəb və kağız hazırlayıb nə yazacağını gözlədi. Ə.Vəliyev. Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

2 sif. [ər.] 1. Bir neçə hissədən, ünsürdən ibarət olan (sadə ziddi). Mürəkkəb cümlə. Mürəkkəb cihaz. Mürəkkəb maddə. – Gənclər maşınla bərabər bu mürəkkəb mexanizmi hərəkətə gətirən cavan oğlanı da diqqətlə seyr edirdilər. Ə.Sadıq. // İbarət, əmələ gələn, düzəlmiş, təşkil edilmiş. İraq, Ərəb, Rey qoşunlarından mürəkkəb düşmən ordularına qarşı ancaq Azərbaycanda mövcud olan ordunu qoymaq mümkün idi. M.S.Ordubadi. 2. Tərkibini təşkil edən hissələrinə, ünsürlərinə, əlaqələrinə, münasibətlərinə görə çox müxtəlif olan; çoxcəhətli. Mürəkkəb elmi məsələ. Mürəkkəb problemlər. // Müxtəlif, bəzən də zidd xüsusiyyətləri, cəhətləri özündə birləşdirən (insanın daxili aləmi, hissləri haqqında). Mürəkkəb xasiyyət. O çox mürəkkəb adamdır. 3. Quruluşuna, şəklinə, formasına görə çətin başa düşülən; müəmmalı. Mürəkkəb ornament. 4. Başa düşülməsi, qavranılması, yerinə yetirilməsi, həlli və s. cəhətdən çətinlik törədən; çətin. Mürəkkəb sual. Mürəkkəb əməliyyat. – Şirvan şahlığı məsələsi mürəkkəb bir məsələdir. M.S.Ordubadi. Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

mürəkkəb sözünün etimologiyası

1 Yazı yazmaq üçün işlətdiyimiz vasitəyə bizdə qara deyiblər (ağ kağıza yaz qara). Maraqlıdır ki, rus dilindəki чернила sözü də qara anlamı ilə bağlıdır (çin mürəkkəb i) kimi işlədilir. Mürəkkəb ərəb sözüdür, tərkib sözü ilə kökdaşdır, qaranın tərkibi mürəkkəb olduğu üçün elə deyiblər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti) Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti

mürəkkəb sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

1 çətin — dolaşıq — qarışıq Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti

2 1. MÜRƏKKƏB Molla Fərzəli qələmi mürəkkəb ə batırıb yazmaq istədi (A.Şaiq); ÇERNİL (dan.) Qoyuram qənşərimə kağızimi, çernilimi; Gəlirəm yazmağa bir kəlmə, – tutursan əlimi (M.Ə.Sabir). 2. mürəkkəb bax çətin Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti

mürəkkəb sözünün antonimləri (əks mənalı sözlər)

1 MÜRƏKKƏB – ASAN Mən miss Hanna ilə bu kimi mürəkkəb bir məsələ ətrafında mübahisəyə girmək istəmirdim (M.S.Ordubadi); Silvionun dueli indiki vuruşmadan çox asandır (M.Hüseyn). MÜRƏKKƏB – SADƏ Cümlə quruluşuna görə sadə və ya mürəkkəb olur. Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti

mürəkkəb sözünün omonimləri (çox mənalı sözlər)

1 MÜRƏKKƏB I is. [ ər. ] Yazı yazmaq üçün işlədilən rəng. Qurumuş mürəkkəb qabına samovarın qırnasından su süzüb, bir kitabın arasından qələmi tapıb çıxartdı (Ə.Əylisli). MÜRƏKKƏB II sif. [ ər. ] Çətin, qatışıq. Sualınız çox mürəkkəb dir, zatialiləri! (İ.Şıxlı). Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti

mürəkkəb sözünün rus dilinə tərcüməsi

1 1. чернила; 2. сложный, составной; Azərbaycanca-rusca lüğət

2 1 I прил. 1. сложный: 1) состоящий из нескольких частей, элементов. Mürəkkəb dəzgah сложный станок 2) многообразный по составу входящих частей, отношений, связей. Mürəkkəb vəziyyət сложное положение, mürəkkəb həyat сложная жизнь, mürəkkəb şəraitdə в сложных условиях 3) обладающий различными противоречивыми качествами, свойствами. Mürəkkəb hisslər сложные чувства 4) представляющий затруднения для понимания, решения, осуществления и т.п.; трудный. Mürəkkəb məsələ сложный вопрос, mürəkkəb əməliyyat сложная операция II нареч. сложно. Mürəkkəb yazır он пишет сложно; лингв. tabeli mürəkkəb cümlə сложноподчинённое предложение, mürəkkəb söz сложное слово, mürəkkəb xəbər сложное сказуемое; мат. mürəkkəb ədəd сложное число, mürəkkəb funksiyalar сложные функции; хим. mürəkkəb efirlər сложные эфиры, mürəkkəb maddə сложное вещество, бот. mürəkkəb yarpaqlar сложные листья, mürəkkəb sünbül сложный колос, mürəkkəb süxur геол. сложная порода, mürəkkəb tikiş мед. сложный шов 2. смешанный (разнородный по составу). Mürəkkəb tərkib смешанный состав, mürəkkəb dərs пед. смешанный урок 3. комбинированный, осложнённый. Mürəkkəb sınıq мед. комбинированный перелом 2 1. сущ. чернила. Qara mürəkkəb чёрные чернила, qırmızı mürəkkəb красные чернила, mürəkkəb lə yazmaq писать чернилами, qələmi mürəkkəb ə batırmaq обмакнуть ручку в чернила (в чернильницу) II прил. чернильный. Mürəkkəb ləkəsi чернильное пятно ◊ mürəkkəb i qurumamış не успели высохнуть чернила (быстро, сразу) Azərbaycanca-rusca lüğət

mürəkkəb sözünün inglis dilinə tərcüməsi

1 I. i. ink; üzünü çıxartmaq üçün ~ copying ink; solmayan ~ indelible ink II. s. 1. composite; complex, compound; (çətin) complicated; ~ məsələ complicated question; knotty problem; ~ söz qram. compound word; ~ cümlə qram. composite sentence; tabeli ~ cümlə complex sentence; tabesiz ~ cümlə compound sentence; ~ rəqəm riyaz. complex number; 2. ~ ləkəsi ink-stain; ~ qələmi copying / indelible pencil Azərbaycanca-ingiliscə lüğət

mürəkkəb sözünün fransız dilinə tərcüməsi

1 I is. encre f ; şəffaf ~ encre sympathique ; ~lə yazmaq écrire à l’encre ; ~ tozu poudre f à encre ; ~ ləkəsi tache f d’encre II sif. composé, -e ; complexe ; compliqué, -e ; qram. ~ cümlə proposition f complexe ; qram. ~ söz mot m composé ; riyaz. ~ ədəd nombre m complexe ; ~ adam homme m difficile Azərbaycanca-fransızca lüğət

mürəkkəb sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

1 [ər.] сущ. ранг, чернил (кхьинардай); qara mürəkkəb чӀулав ранг. Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti

2 [ər.] прил. муракаб (1. са шумуд паюникай (затӀуникай) ибарат тир, арадал атанвай, тешкил хьанвай, туькӀвенвай; сложный (мес. гаф, машин, затӀ ва мс.); mürəkkəb cümlə сложный предложение (муракаб жумла); 2. гзаф жигьетрин; жуьреба-жуьревилелди фаркьлу тир (мес. хесет); 3. четин; четин гъавурда гьатдай, кьил акъат тийир; мес. суал, месэла). Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti

mürəkkəb sözünün türk dilinə tərcüməsi

1 karmaşık, kompleks, mürekkep Azərbaycanca-türkcə lüğət

mürəkkəb sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti

MÜRƏKKƏB1 ə. 1) bir neçə ünsürdən ibarət olan; 2) birləşmiş, tərkibə daxil olmuş, tərkibə salınmış; 3) qurma, düzəltmə. MÜRƏKKƏB2 ə. yazı yazmaq üçün rəngli maye boya.

“mürəkkəb” sözü ilə başlayan sözlər

• mürəkkəbat
• mürəkkəbçiçəkli
• mürəkkəbçiçəklilər
• mürəkkəbdə
• mürəkkəbdən
• mürəkkəbdir
• mürəkkəbə
• mürəkkəbi
• mürəkkəbim
• mürəkkəbimdə
• mürəkkəbimdən
• mürəkkəbimə
• mürəkkəbimi
• mürəkkəbimin
• mürəkkəbimiz
• mürəkkəbimizdə
• mürəkkəbimizdən
• mürəkkəbimizə
• mürəkkəbimizi
• mürəkkəbimizin
• mürəkkəbin
• mürəkkəbində
• mürəkkəbindən
• mürəkkəbinə
• mürəkkəbini
• mürəkkəbinin
• mürəkkəbiniz
• mürəkkəbinizdə
• mürəkkəbinizdən
• mürəkkəbinizə
• mürəkkəbinizi
• mürəkkəbinizin
• mürəkkəbqabı
• mürəkkəbqabına
• mürəkkəbqabının
• mürəkkəbqurudan
• mürəkkəbqurudanı
• mürəkkəblə
• mürəkkəblədiyim
• mürəkkəbləmə
• mürəkkəbləmək
• mürəkkəblər
• mürəkkəblərdə
• mürəkkəblərdən
• mürəkkəblərə
• mürəkkəbləri
• mürəkkəblərim
• mürəkkəblərimdə
• mürəkkəblərimdən
• mürəkkəblərimə
• mürəkkəblərimi
• mürəkkəblərimin
• mürəkkəblərimiz
• mürəkkəblərimizdə
• mürəkkəblərimizdən
• mürəkkəblərimizə
• mürəkkəblərimizi
• mürəkkəblərimizin
• mürəkkəblərin
• mürəkkəblərində
• mürəkkəblərindən
• mürəkkəblərinə
• mürəkkəblərini
• mürəkkəblərinin
• mürəkkəbləriniz
• mürəkkəblərinizdə
• mürəkkəblərinizdən
• mürəkkəblərinizə
• mürəkkəblərinizi
• mürəkkəblərinizin
• mürəkkəbləşdi
• mürəkkəbləşdirən
• mürəkkəbləşdirilmə
• mürəkkəbləşdirilmək
• mürəkkəbləşdirmə
• mürəkkəbləşdirmək
• mürəkkəbləşdiyini
• mürəkkəbləşəcəkdi
• mürəkkəbləşir
• mürəkkəbləşirdi
• mürəkkəbləşmə
• mürəkkəbləşmək
• mürəkkəbləşmiş
• mürəkkəblik
• mürəkkəblikləri
• mürəkkəbliyi
• mürəkkəbliyini
• mürəkkəbsilən
• mürəkkəbsiz

Oxşar sözlər

#mürəkkəb nədir? #mürəkkəb sözünün mənası #mürəkkəb nə deməkdir? #mürəkkəb sözünün izahı #mürəkkəb sözünün yazılışı #mürəkkəb necə yazılır? #mürəkkəb sözünün düzgün yazılışı #mürəkkəb leksik mənası #mürəkkəb sözünün sinonimi #mürəkkəb sözünün yaxın mənalı sözlər #mürəkkəb sözünün əks mənası #mürəkkəb sözünün etimologiyası #mürəkkəb sözünün orfoqrafiyası #mürəkkəb rusca #mürəkkəb inglisça #mürəkkəb fransızca #mürəkkəb sözünün istifadəsi #sözlük

Namaz möhürlə qılınır, ya möhürsüz?

Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun) və onun əhli-beytinin yolu ilə getmək hər bir müsəlmana vacibdir.

Milli.Az zikr.az-a istinadən bildirir ki, Quran və səhih hədislərdə olmayan şeyi dinə salmaq (bidət) isə böyük günahdır. Namazda əsas şərt paltarın, bədənin və namaz qılınan yerin təmiz olmasıdır. Peyğəmbərin (ona Allahın salavatı və salamı olsun) əhli-beyti, səhabələri, o cümlədən Hz. Əli (Allah onlardan razı olsun) də möhürsüz namaz qılıblar və namaz qılmaq üçün yanlarında torpaq gəzdirməyiblər. Uca Allah buyurur: “. Peyğəmbər sizə nə verirsə, onu götürün; nəyi qadağan edirsə, ondan əl çəkin. Allahdan qorxun. Həqiqətən, Allahın cəzası çox şiddətlidir”. (əl Həşr, 7).
“De: “Əgər siz Allahı sevirsinizsə, mənim ardımca gəlin ki, Allah da sizi sevsin və günahlarınızı bağışlasın. Allah bağışlayandır, mərhəmətlidir!” (Ali İmran, 31).

Peyğəmbərimiz (ona Allahın salavatı və salamı olsun) demişdir: “Hər bir bidət (dində yenilik) zəlalətdir. Hər bir zəlalət isə Cəhənnəm odundadır” (İmam Əhməd, 1/ 435). Həmçinin, demişdir: “Mənim necə namaz qıldığımı gö­rür­­­­­­­­sünüz, siz də elə namaz qılın!” (əl-Buxari, 631).
Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun) demişdir: “Mənə, paltarın (ətəyi­ni) və saçı yığmadan yeddi əza – alın, əllər, dizlər və ayaq barmaqlarının ucları üzə­rinə səcdə etmək əmr edilmişdi”. (Peyğəmbər – ona Allahın salavatı və salamı olsun – alın deyəndə) burnuna da işarə etdi”. (əl-Buxari, 812). Bu da dəlalət edir ki, səcdə etdikdə alınla bərabər burun da yerə dəyməlidir. Möhürlə namaz qılanda isə burun yerə dəymir.

Peyğəmbərin (ona Allahın salavatı və salamı olsun) torpağa səcdə etməsi fikrinə gəlincə, yuxarıda deyildiyi kimi səcdə zamanı tək alın yox, əllər, dizlər və. ayaq barmaqları də yerə dəyir. O zaman biz yalnız torpaq üstündə namaz qılmalı olardıq. Peyğəmbər (Allahın ona və ailəsinə salavatı və salamı olsun) isə belə bir əmr verməmişdir. Üstəlik Peyğəmbərimiz təkcə torpağın üstündə yox, digər şeylərin də, məsələn, həsirin də üstündə namaz qılmışdır.

Namazda möhür qoyma kiçik kütlə insanlar şəklində İmam Hüseynin (Allah ondan razı olsun) şəhid olunmasından sonra onun qanı bulaşdığı torpaqları qəsd edərək torpaqdan düzəldilib namaza salınıb.

Milli.Az deyerler.org-a istinadən bildirir ki, namaz qılmaq üçün dəstəmaz almaq şərt olduğu kimi, namazda torpaq və ya daşın üzərinə səcdə etmək də bu şərtlərdən biridir. Həzrət Peyğəmbər (s) bu işi etdiyi üçün, səhabələr və tabeinlər (səhabə görmüş şəxslər) də namazda torpaq və daşın üzərinə səcdə etmişdilər. Gəlin bu barədə olan hədislərə əhli-sünnənin alimlərinin nəql etdiyi hədislərə nəzər salaq. Buxari özünün “Səhih”inin 328-ci hədisində nəql edir: “Həzrət Rəsulullah (s) buyurub: “Yer mənə məscid (səcdəgah) və pakedici qərar verildi””. Bu hədisdə “əl-zəmin” – yer, torpaq mənasındadır. Məsələn, Qurani-Kərimə nəzər salaq. “Onlar üçün (aydın) bir nişanə (Bizim tovhidimizin, qüdrətimizin və insanların dirildilməsinin isbatı üçün yer üzündə olan nişanə) ölmüş həmin bu torpaqdır. Biz onu (həyat gücü və bitmək qabiliyyəti verməklə) diriltdik və ondan dən(li bitki)lər çıxartdıq, onlar da ondan yeyirlər”. (“Yasin” 33)

Yenə Buxari 1931-ci hədisdə nəql edir: “Əbu Səid əl-Xudri buyurur: “Peyğəmbər (s) palçıqda səcdə etdi. Hətta mən palçığın izini o Həzrətin (s) burnunda və alnında gördüm”.

Əl-Hakim ən-Nisəburi “əl-Mustədrək alə əs-Səhiheyn” kitabı, hədis 1740-da nəql edir: “İbn Abbas buyurur: “Peyğəmbər (s) daşın üzərinə səcdə etdi””. Hədisddən sonra əl-Hakim və əz-Zəhəbi hədisin səhihliyini təsdiqləyiblər.

İbn Hibban özünün “Səhih”ində 2276-cı hədisdə nəql edir: “Cabir ibn Abdullah deyir: “Biz Peyğəmbər (s) ilə birgə şiddətli isti havada namaz qılırdıq. Hər birimiz çınqıl daşlarından götürür və onu bir əlin içinə, sonra isə digər əlin içinə qoyar, soyuduqda isə onun (çınqıl daşın) üzərinə səcdə edərdik”. Bu hədisdən göründüyü kimi, səhabələr isti torpağın üzərinə səcdə edə bilmədikləri üçün çınqıl daşları əllərinin içində soyudub, onun üzərinə səcdə edirdilər. Bu əziyyətdənsə ,öz əbalarının və ya əmmamələrinin üzərinə səcdə edə bilərdilər. Lakin etmirlər. Bu, o deməkdir ki, Peyğəmbər (s) onlara belə şeylərin üzərinə səcdə etməyə icazə verməyib.

İndi isə gəlin tabeinlərin nəyin üzərinə səcdə etdiklərinə nəzər salaq. Əbdur-Rəzzaq özünün “Müsənnəf”ində, hədis 4559-da səhih sənəd ilə nəql edir: “Məsruq gəmidə üzərinə səcdə etmək üçün özü ilə birgə kərpic gəzdirirdi”.

Əl-Əzrəqi mötəbər sənəd ilə “Əxəbəru Məkkə” kitabı, cild 2, səh 151-də nəql edir: “İbn Abbasın köləsi Rəzinə deyir: “Əli ibn Abdullah ibn Abbas mənə yazdı ki, mənim üçün Mərvə dağının daşlarından hamar bir daş göndər ki, (namazda) onun üzərinə səcdə edim””.

Milli.Az