Мультимедийные технологии и медиасистемы: возможности, типы и применение

Multimediyanın ən sadə nümunəsi təqdimatdır. Bütün bu məlumat təqdimetmə formaları üzvi şəkildə birləşdirilir və bir-birini tamamlayır.

Multimedia qurğuları

Tətbiqi proqramların ən geniş yayılmış növlərindən biri kompüter oyunlarıdır. Bu oyunların əksəriyyəti qrafika ilə yanaşı, səs, animasiya və video effektlərlə zəngin olur. Belə effektlər oyunları həm maraqlı edir, həm də gerçəkliyə daha da yaxınlaşdırır.
Bir neçə növ informasiyadan eyni zamanda istifadə edən informasiya texnologiyalarına multimedia deyilir. Başqa sözlə, multimedia dedikdə qrafika, mətn, video, fotoqrafiya, animasiya, səs effektləri kimi informasiyaların bir neçəsinin kombinasiyası nəzərdə tutulur. Müasir kompüterlərin proqram və aparat resursları çox geniş çeşidli multimedia fayllarına qulaq asmağa, baxmağa, onları yaratmağa və redaktə etməyə imkan verir. Ona görə də “multimedia” termini həm proqram, həm də aparat təminatına aid edilir. Bəzi multimedia qurğuları həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrilib.Yüksək texnologiyalar sahəsində ən son uğurlardan biri rəqəmsal fotokameralardır. Rəqəmsal fotokamera vasitəsilə çəkilmiş şəkillər kameranın yaddaşında saxlanılır və kompüterin yaddaşına köçürülə bilir. Çəkilmiş şəkillərə dərhal baxmaq, oradakı istənilən çatışmazlığı aradan qaldırmaq və xüsusi effektlər əlavə etmək olur. Çəkilən hər bir şəklin görüntüsü işığa həssas elementlərdən təşkil olunmuş matrisin köməyi ilə formalaşır. Rəqəmsal fotokameraların ən mühüm xarakteristikası onun matrisində olan piksellərin sayıdır. Müasir rəqəmsal fotokameraların matrisi bir neçə meqapikseldən, yəni bir neçə milyon pikseldən ibarət olur. Meqapiksellərin sayı görüntünün keyfiyyətini müəyyən edir: matrisdə olan meqapiksellərin sayı nə qədər çoxdursa, fotoşəklin keyfiyyəti də bir o qədər yüksək olur. İlk rəqəmsal fotokameralarda bu göstərici 2–3 meqapiksel idi, müasir modellərdə isə 7 meqapikseldən yuxarıdır.
Fotokamera ilə çəkilmiş fotolar yaddaş kartına, yaxud başqa daşıyıcıya yazılır.
Müasir rəqəmsal foto kamera larin əksəriyyəti maye-kristal ekranla təchiz olunub. Bu fotokameralarla qısa videolar da çəkmək mümkündür.
Rəqəmsal videokameralar bir çox cəhətlərinə görə rəqəmsal fotokameralara çox bənzəyir. Belə ki, çəkilmiş videogörüntülər kameranın daxili yaddaşında saxlanılır. Ancaq fotokameralardan fərqli olaraq onlarda yaddaş kartı ilə yanaşı, başqa növ daşıyıcılardan – kiçik formatlı videokasetlərdən, DVD-disklərdən də istifadə olunur.
Son model videokameralar isə sərt disklərlə təchiz olunmuşdur. Bu daşıyıcılarda, adətən, 60-120 dəqiqəlik videoyazı saxlamaq olur. Rəqəmsal foto- kamerada olduğu kimi, rəqəmsal videokamerada da görüntünün keyfiyyəti meqapiksellərin sayından asılıdır. Müasir videokameraların əksəriyyəti 1-3 meqapikseli dəstəkləyir.
Görüntüləri lokal şəbəkədə, yaxud İnternetdə ötürmək üçün veb-kamera adlandırılan rəqəmsal videokameralar vardır. Kompüterlərdə veb-kameralardan, adətən, “canlı” ünsiyyət zamanı istifadə olunur. İnternet texnologiyalarına əsaslanan video-ünsiyyət, yaxud video-gap zamanı ünsiyyətdə olan iki şəxs bir-birini eşidə və görə bilir. Əksər veb-kameraların özlərinin daxili mikrofonu olduğundan belə ünsiyyət zamanı əlavə mikrofona gərək qalmır.
Rəqəmsal audio-pleyer musiqi yazılarının saxlanması və səsləndirilməsi üçün nəzərdə tutulub. Bu qurğuların əksəriyyətində musiqi yazıları olan faylları saxlamaq üçün fləş-yaddaşdan istifadə olunur. Fləş-yaddaş pleyerin daxilinə quraşdırılmış, yaxud taxılıb-çıxarılan yaddaş kartı şəklində ola bilər. Tutumu 512 Mbayt olan fləş-karta 8 saatlıq musiqi yazmaq olur. Rəqəmsal audio-pleyerlərin bəzisində tutumu 1-dən 40 Gbaytadək daxili sərt disk olur. Belə disklərə
16–640 saatlıq musiqi yerləşir.

Yuxarıda haqqında danışılan o biri qurğular kimi, rəqəmsal audio-pleyerlərin də əksəriyyəti kompüterə USB portuna qoşulur. Kompüterin sərt diskində olan musiqi fayllarını pleyerin fləş-yaddaşına köçürmək olar.

Müəllif: Ramin Mahmudzadə, İsmayıl Sadıqov, Naidə İsayeva

Mənbə: İnformatika — 8 Ümumtəhsil məktəblərinin 8-ci sinfi üçün İnformatika fənni üzrə Dərslik

• Teqlər:
• multimedia
• , multimedia qurğuları
• , fotokamera
• , yaddaş kartı
• , veb kamera
• , player
• , audio player

Мультимедийные технологии и медиасистемы: возможности, типы и применение

Мультимедийные технологии «захватывают» мир. Компьютерные игры, 3D-форматы, интеллектуальные системы — без этого уже сложно представить нашу жизнь. Но мультимедиа — это не только развлечение, это еще удобство, функциональность, эффективность и безопасность бизнеса.

Мультимедиа и их роль в современном мире

Мультимедийной называют любую систему, которая оказывает влияние сразу по нескольким каналам: видео, аудио, текст, а также зачастую дает возможность интерактивного взаимодействия, например, в процессе игры или обучения. Более продвинутым уровнем мультимедиа считаются интеллектуальные системы, которые не только транслируют информацию, но и могут централизованно управлять ею. Например, подобная система может быть настроена на включение за определенное время до начала мероприятия. При этом она сама проводит проверку на наличие ошибок и «знает» последовательность воспроизведения. Такие системы могут быть синхронизированы с расписанием мероприятий в почтовом сервисе.

Не обойтись без интеллектуальных мультимедиа и при проектировании системы безопасности. «Умная мультимедиа» способна «охватить» все пространство, обеспечить ограниченный доступ в него, видеонаблюдение, срабатывание противопожарных датчиков и оповещения, то есть работает сразу по нескольким фронтам.

Итак, главная задача интеллектуальных медиасистем — облегчить нашу жизнь, сделать необходимые процессы более функциональными, оптимизировать их, сократив тем самым временные и финансовые издержки. Все части системы связаны между собой и входят в единое информационное пространство. Управление системой часто осуществляется из одной точки, одним человеком, интуитивно понятно и доступно.

Интеллектуальные системы могут быть использованы практически в любой сфере бизнеса. Сегодня они активно применяются во всех странах Европы и в США, постепенно завоевывая и Россию. Специалисты считают, что за мультимедиа — будущее. Но в таком случае можно сказать, что будущее уже наступило.

Средства мультимедийных технологий

Мультимедийные технологии используют аппаратные и программные средства. К аппаратным относятся аналоговые и цифровые преобразователи сигналов, видеопроцессоры, декодеры, звуковые и видеокарты. То есть все устройства звукозаписи, воспроизведения, передачи и обработки звука и изображения (в том числе и средства виртуальной реальности — очки, бинокли, VR-шлемы и перчатки, 3D-панели).

Программные средства — это то, что помогает разрабатывать мультимедийные приложения. То есть программы по работе с графикой и изображением, созданию анимации, в том числе 3D-анимации, обработке звука, видеомонтажу и т.д.

Типы интеллектуальных медиасистем

Типов интеллектуальных медиасистем на сегодняшний день довольно много. Рассмотрим подробнее, какие варианты реализации имеют разные системы и какие задачи они помогут решить.

Аудиосистемы

Имеют широкое применение — от конференц-залов и переговорных комнат до вокзалов и стадионов. Без них невозможно представить проведение театрализованных представлений, концертов, лекций. Аудиосистемы необходимы для оперативного оповещения людей в случае опасности или для донесения важной информации, поэтому их также устанавливают в офисах, торговых центрах, школах и других учреждениях.

Главные задачи аудиосистем:

• передача и усиление звука без искажений, регулировка звука;
• фоновое и концертное озвучивание;
• трансляция аудиоинформации, микрофонные и конгресс-системы;
• оповещение в случае возникновения чрезвычайных ситуаций.

Видеосистемы и системы видеотрансляции

Дисплеи и проекторы, светодиодные фасады и экраны, видеостены и многие другие инструменты визуализации выполняют две основные функции: трансляция видеоинформации (в том числе в режиме реального времени) и видеонаблюдение. А потому их часто используют:

• во время проведения мероприятий, презентаций, концертов, конференций для отображения информации на экране (корпоративная информация, вывод расписания);
• в торговых центрах, в аэропортах, на вокзалах, на улице — для рекламы и донесения важной информации;
• в офисах, на предприятиях, на всех крупных объектах и в местах большого скопления людей (в том числе на выборах) — для слежения и записи происходящего;
• в гостиницах, отелях для создания гостиничного телевидения и системы IPTV;
• на выставках и в крупных выставочных комплексах в качестве интерактивных табло, стендов и карт, для демонстрации дизайн-проекта будущего объекта. Достаточно только руки и экрана (стены, интерактивного стола, табло), чтобы увидеть интересующую информацию. Более продвинутые решения позволяют управлять в трехмерном пространстве даже без прикосновения к экрану.

Системы освещения

Это не просто вкрученные лампочки, это автоматизированное управление искусственным и естественным освещением, архитектурное, постановочное и сценическое освещение, а также:

• возможность создавать разную интенсивность света в различных зонах. Например, периметральное, банкетное, концертное освещение, подсветка;
• сопровождение мероприятий, создание нужных эффектов;
• аварийное освещение и оповещение на случай чрезвычайных ситуаций;
• оформление помещений, создание необходимой атмосферы и обстановки.

Таким образом, системы освещения необходимы в концертных, конференц-залах, выставочных комплексах, музеях, офисах, банковских и государственных учреждениях и в других общественных зонах, например, залах и помещениях отелей.

Видео-конференц-связь

Видео-конференц-связь (ВКС) позволяет общаться в режиме реального времени людям, находящимся на значительном расстоянии друг от друга. Это намного эффективнее общения по телефону, поскольку вы, во-первых, можете видеть друг друга, а во-вторых, участвовать в коллективной беседе. В текущих условиях ВКС становится альтернативой встречам лицом к лицу, исключающей влияние таких факторов, как пробки, напряженный рабочий график участников, территориальная удаленность, затраты на командировки.

Такая система пригодится:

• В работе компаний, которые имеют разветвленную сеть филиалов. В собрании могут принимать участие сотрудники из других городов.
• Для проведения переговоров с клиентами из разных стран.
• В дистанционном обучении.
• В телемедицине.
• В СМИ для передачи информации с места событий и др.

Видео-конференц-связь экономически более выгодна. Сокращаются расходы на командировки, управление предприятием становится более эффективным, экономится время менеджеров. Стоимость минуты видеоконференции сравнима со стоимостью мобильной связи, но при этом ее охват и эффективность в разы выше.

Системы интерактивного (централизованного) управления

Они позволяют следить за процессом в режиме реального времени, здесь и сейчас и из одной точки. Дают возможность общесистемного администрирования и мониторинга. При этом интерактивное управление объединяет сразу все системы и позволяет централизованно настраивать их. Таким образом, они могут работать дистанционно, что приведет к сокращению издержек на персонал. Как правило, одного специалиста будет достаточно.

Вот только несколько примеров использования интерактивного управления:

• Системы комплексной безопасности. Они «сами» следят за реакцией всех датчиков, осуществляя контроль сразу по многим направлениям (доступ, видеонаблюдение, пожарная сигнализация и др.).
• Проведение мероприятий, обеспечение светом, звуком, изображением, спецэффектами. Организация работы по расписаниям и встречам из почтовой программы.
• Создание логистических цепочек, учет и анализ бизнес-процессов, систем отчетности, сбор информации. Все это применимо как на больших предприятиях, так и, допустим, в фитнес-клубах, где доступ к тренажеру, шкафчику для хранения, сохранение информации о программе тренировок и результатах, учет количества посетителей и т.д. также может осуществляться посредством интерактивного управления.

Электронная очередь

С этой технологией в той или иной мере сталкивался каждый из нас. Она позволяет автоматизированно управлять очередью в банковских и государственных учреждениях, в поликлиниках и медицинских центрах. Помимо организации процесса, эта система также позволяет формировать статистику и отчеты по услугам.

Виртуальная и дополненная реальность

В созданной виртуальной реальности вы можете, например, оценить дизайн-проект, посмотреть разные варианты отделки и планировки. Таким образом, эта система может быть успешно использована при проектировании зданий, разработке дизайна помещений, а также в игровых и развлекательных пространствах.

Для создания виртуальной и дополненной реальности используются 3D-комнаты и видеоклубы, голографические изображения: дополнительные световые, звуковые и другие эффекты значительно меняют восприятие информации, усиливая и поддерживая друг друга.

Мультимедийные системы давно уже стали неотъемлемым элементом работы офисов, банков, промышленных предприятий, крупных складов, медицинских учреждений, торговых центров, театров и концертных залов. Чтобы их использование было действительно эффективным, они должны быть предусмотрены в проекте электрики объекта или помещения. Сегодня не все понимают необходимость этого и часто обращаются к специалистам уже на этапе отделки. В результате приходится тратить дополнительные средства на переделку и модернизацию.

Multimedia texnologiyaları haqqında nə bilirsiniz?

Multimedia texnologiyasının nə olduğunu heç düşündünüzmü? Harada və nə üçün istifadə olunurlar? Bəlkə bu barədə sizə çoxdan məlumat verilib? Yox? Yaxşı, onda bunun nə olduğunu və nə ilə yeyildiyini öyrənməyin zamanı gəldi.

Təriflə başlayaq. Multimedia texnologiyaları eyni zamanda mətn, qrafika və səs kimi elementləri və video və animasiya birləşdirən məlumatların təqdim edilmə üsuludur.

Multimediyanın ən sadə nümunəsi təqdimatdır. Bütün bu məlumat təqdimetmə formaları üzvi şəkildə birləşdirilir və bir-birini tamamlayır.

Ancaq daha mürəkkəb formalar və multimedia texnologiyalarının İnternetdə necə istifadə edildiyi barədə danışaq. Axı, onlar tamamilə tətbiq olunur.

Yəqin ki, İnternetdə multimedia elementlərindən məhrum bir veb sayt yoxdur. Həm adi, həm də cizgi şəkillər, video kliplər, səs şəkilləri ola bilər.Bir və ya ikisi kimi bütün elementlər saytda mövcud ola bilər.

Multimedia texnologiyaları ən çox iki növ saytda – oyun və təhsil sahələrində, habelə əksər sosial şəbəkələrdə geniş şəkildə təmsil olunur.

Birinci halda, məlumatın qrafik təqdimatına, eyni zamanda mətn – istəklərə, təlimatlara vurğu edilir. Bundan əlavə, xüsusi effektlər və musiqi müşayiəti, məsələn, partlayış səsi, atəş, xoş bir əlavə olaraq xidmət edir.

Digər bir sıra, xüsusilə xarici dilləri öyrənmək üçün hazırlanmış saytlardır. Demək olar ki, bütün multimedia elementləri burada tapıla bilər.

Xarici sözlər və onların tələffüzü filmlərə baxarkən yaxşı xatırlanır. Buna görə də belə saytlarda altyazılı filmlərə rast gəlmək olduqca yaygındır.

Mətn məlumatları – sözlər, oxumaq üçün qısa hekayələr – saytların əsas elementlərindən biridir. Çox vaxt şəkillər və səs yazıları mətnlərə əlavə olunur, onların köməyi ilə müəyyən bir sözün tələffüzünü xatırlaya bilərsiniz.

Multimedia texnologiyalarından sosial şəbəkələrdə geniş istifadə olunur. Foto, video, səs – bunların hamısında onlardan hər hansı birində görünə bilər.

Əslində bütün İnternet bu texnologiyaların istifadəsinə əsaslanır. Multimediya istifadə etmədən yüksək keyfiyyətli, diqqət çəkən bir sayt yaratmaq mümkün deyil.

Gündəlik həyata gəldikdə, burada da multimedia texnologiyaları təhsildə və ticarət sahəsində geniş istifadə olunur.

Demək olar ki, bütün iş görüşləri təqdimatların köməyi ilə keçirilir. Onların sayəsində məlumatlar aydın şəkildə təqdim olunur, müxtəlif materiallar təsvir olunur və buna görə dinləyicilər tərəfindən hər şey daha effektiv qəbul olunur.

Məktəblərdə dərs deyərkən, müxtəlif təqdimatlar, tədris filmləri və hətta müəyyən bir kimyəvi reaksiyanı və ya fiziki hadisəni simulyasiya edən proqramlar da istifadə edilə bilər.

Bundan əlavə, onlar sabit kompüterlərə quraşdırılmış müxtəlif oyunlarda istifadə olunur.

Gördüyünüz kimi, artıq varlığımızı multimedia texnologiyalarından istifadə etmədən təsəvvür edə bilmərik. Həyatımızı daha parlaq edir və təhsil və iş ilə bağlı müxtəlif problemlərin həllində kömək edirlər.