Kiprdən maşın alıb Türkiyəyə gətirə bilərəmmi

Bəli, avtomobil Türkiyədə cəmi 2 il qala bilər. Türkiyəyə nəqliyyat vasitəsi ilə gəldiyiniz zaman avtomobilin çıxış sənədini almalısınız. Sonra, nəhayət, gömrükdə nəqliyyat vasitəsinin icbari sığortası olmalıdır.

Necə maşın gətirə bilərəm

Demək olar ki, hər gün sərhəddən qanunsuz mobil telefon keçirmə hallarının aşkarlanması ilə bağlı xəbərlər yayılır. Qanunsuz hesab olunan bu telefonlar müsadirə edilir, buna yol verənlər isə cərimələnirlər. Bəs, şəxsi istifadə məqsədilə, yəni özü və ya ailə üzvləri üçün xarici ölkələrdən telefonu necə gətirmək olar? Telefon gətirəndə nə qədər rüsum-vergi ödənilir? Xaricdən ən çoxu nə qədər mobil telefon gətirə bilərik?

“Qaynarinfo”nun xəbərinə görə, FED.az ölkə vətəndaşlarının böyük əksəriyyətini maraqlandıran bu məsələni araşdırıb.

Rüsumsuz və cəriməsiz gətirə bilərsiniz

Dövlət Gömrük Komitəsindən (DGK) nəşrə bildirilib ki, xarici ölkələrdən Azərbaycana mobil telefon gətirmək müəyyən şərtlər daxilində qanunsuz hesab olunmur. Gətirilən telefonun qiyməti 1000 ABŞ dollarından yuxarı deyilsə hər hansı bir vergi və ya rüsum alınmır. Əgər ümumi məbləğ 1000 dolları keçmirsə, xaricdən rüsum ödəmədən hətta iki telefon da gətirmək mümkündür. Həmin telefonların qiymətlərinin cəmi 1000 ABŞ dollarını keçmədiyi halda hər hansı bir vergi və ya rüsum tutulmur.

Qiymət 1000 dolları keçəndə vəziyyət dəyişir

Əgər gətirilən telefonların (yərqi yoxdur 1 və ya 2) toplam qiyməti 1000 ABŞ dollarını keçərsə, o halda 1000 dollardan artıq hissənin rüsumu (36%) ödənilir. Məsələn, telefonların toplam qiyməti 1200 dollardırsa, 1000 dollardan artıq olan 200 dolar 36%-lə rüsuma cəlb edilir və 72 dollar ödənilir.

Bəs telefonun qiyməti necə müəyyən olunur?

Digər mühüm detal gətirilən telefonun qiymətinin müəyyən olunmasıdır. DGK-dən bildirilir ki, bu halda telefonun xaricdən alındığı qiymət əsas götürülür və alış-veriş zamanı həmin ticarət obyektinin təqdim etdiyi qəbz yetərli sayılır.

Ayda bir telefon gətirmək olar

Komitədən bildirilib ki, vətəndaşlar, yuxarıda qeyd olunan şərtlərə əsasən və qeyd olunan sayda il boyunca hər ay mobil telefon gətirə bilərlər. Yəni xarici ölkədən bir ay ərzində müvafiq qaydalara əsasən telefon gətirən şəxslərə növbəti aylar ərzində bu halın təkrarlanmasına görə rüsum, vergi və ya cərimə tətbiq olunmur. Yuxarıdakı şərtlər mobil telefon ticarəti ilə məşğul olan, məsələn xarici ölkədən ay ərzində 10 ədəd telefonu satmağa gətirənlər üçün də keçərlidir. Xatırladaq ki, qiyməti 1000 ABŞ dollarını keçərsə, o halda limit kimi qəbul edilən 1000 dolların yox, ondan yuxarı olan hissənin rüsum ödənilir. Bu rüsum da 36% həcmində qiymətləndirilir.

Telefonu satış üçün də gətirmək olar

DGK-dən bildirilib ki, ümumiyyətlə ölkəyə bəyan edilməklə və vergi rüsumu ödənilməklə istənilən sayda telefon gətirmək olar. Azərbaycanda gətirilən mobil telefonların ümumi məbləği 1000 ABŞ dollarını keçərsə bu zaman, telefonu gətirən şəxs sərhəddəki gömrük əməkdaşlarına bu barədə məlumat verir və məhsulun qəbzi təqdim olunarsa gətirilən telefon qanunsuz hesab olunmur və buna hər hansı cərimə tətbiq edilmir.

Kiprdən maşın alıb Türkiyəyə gətirə bilərəmmi?

Bəli, avtomobil Türkiyədə cəmi 2 il qala bilər. Türkiyəyə nəqliyyat vasitəsi ilə gəldiyiniz zaman avtomobilin çıxış sənədini almalısınız. Sonra, nəhayət, gömrükdə nəqliyyat vasitəsinin icbari sığortası olmalıdır.

Şimali Kiprdən necə maşın alıb Türkiyəyə gətirə bilərəm sualına cavab verəcəyik.

Siz Kiprdən avtomobil almağa qərar verdiniz və bu avtomobili Türkiyəyə gətirmək istəyirsiniz. İlk növbədə, yaşayış icazənizə sahib olmalısınız və Kiprdə 6 ay qalmalısınız. Sonra alət ala bilərsiniz. Nəqliyyat vasitəsini notariusdan təhvil aldıqdan sonra Türkiyəyə gətirə bilərsiniz, ancaq 2 il müddətinə.

Bəli, avtomobil Türkiyədə yalnız 2 il qala bilər. Türkiyəyə nəqliyyat vasitəsi ilə gəldiyiniz zaman avtomobilin çıxış sənədini almalısınız. Sonra, nəhayət, gömrükdə nəqliyyat vasitəsinin icbari sığortası olmalıdır.

Avtomobilinizlə Türkiyəyə gəldiyiniz zaman avtomobilinizin üçüncü şəxslər tərəfindən istifadə edildiyi müəyyən olunarsa, problem cinayət məsuliyyətinə və hətta avtomobilinizin müsadirəsinə qədər böyüyə bilər. Son 6 ayı sizinlə Kiprdə keçirmiş birinci dərəcəli qohumları varsa, onlar avtomobildən istifadə edə bilərlər.

Məhdudiyyət müddəti

Avtomobilinizlə Kiprdə 2 il işlədikdən sonra 3 ay ərzində avtomobilinizi Kiprə qaytarmaq məcburidir. Avtomobil Türkiyədə qalırsa, siz Gömrük avtomobilinizi bağlaya və ya cərimələnə bilərsiniz.

Xülasə, Kiprdə yaşayan və avtomobil aldıqdan sonra son 6 ayı keçirmiş vətəndaşlar ölkədən çıxmaq üçün icazə ala bilər, gömrük icbari sığorta etdirə və avtomobilini Türkiyəyə gətirə bilər. 2 il bitdikdən sonra 3 ay ərzində geri qaytarılmalıdır.

Necə maşın gətirə bilərəm

Azərbaycana xarici ölkələrdən gətirilən ikinci əl avtomobillərlə bağlı məhdudiyyətlər tətiq edilə bilər.

FED.az xəbər verir ki, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən avtomobil şirkətləri artıq aidiyyatı qurumlara bununla bağlı təkliflərini veriblər.

Xatırladaq ki, 2015-ci ildəki devalvasiyadan sonra Azərbaycanda dolların və nəticə olaraq xarici yeni maşınların bahalaşması, eləcə də əhalinin alıcılıq qabiliyyətinin azalması səbəbindən yeni avtomobillərin satışı kəskin azalıb. Üstəlik, bir qədər əvvəl bank sektorunda kredit risklərinin daha yaxşı tənzilənməsi üçün avtomobil kreditlərinin şərtləri sərtləşdirildi. Nəticədə hazırda yeni avtomobil almaq üçün 50%, işlənmiş maşının alınması üçün isə 80% ilkin məbləğ tələb olunur. Bu da yeni avtomobillərin satışının azalmasına və daha ucuz olan işlənmiş, ili köhnə maşınların axınına səbəb olmuşdu. Yaranmış vəziyyət yeni avtomobillərin satışını kəskin azaldıb.

Başqa bir problem də yaranıb. Avtomobil şirkətləri iddia edirlər ki, xaricdən gətirilən keyfiyyətsiz avtombillər bəzi brendləri gözdən salır və onların satışına mane olur.

Nəticədə rəsmi dilerlər vəziyyəti dəyişmək üçün hökumətə təkliflər veriblər. Bir qədər əvvəl səslənən təkliflərdə avtomobil kreditlərinin şərtlərinin yumşaldılması təklif edilirdi. İndi isə məsələ bir qədər də ciddiləşib.

İri Avtomobil şirkətləri ölkəyə maşın alverçilərinin gətirdiyi işlənmiş avtomobillərlə bağlı yeni məhdudiyyətlərin tətbiqini istəyirlər.

Təkliflərin hazırlandığı qurum olan Azərbaycan Avtomobil Dilerləri Assosiasiyasında (AADA) belə müzakirələrin aparıldığı və təkliflərin verildiyi təsdiqlənib. AADA-nın sədri Natiq Zərbəliyev FED.az-a bildirib ki, Assosiasiya bu məsələ ilə bağlı hökumətə 7 təklif verib, amma onlar hələlik müzakirə mərhələsindədir: «Burada söhbət heç kimin imicindən yox, hərəkətin təhlükəsizliyindən və ekologiyadan gedir. Hökümət qurumları ilə dəyirmi masalar keçirilib, sentyabrda müzakirələr davam etdiriləcək». – deyə assosiasiya rəhbəri bildirib.

Gömrük rüsumu artırılsın, ili 2010-dan yuxarı olsun

Bununla yanaşı, FED.az-ın avtomobil bazarından əldə etdiyi məlumata görə, hökumətə təqdim edilən təkliflərdə Avtomobil dilerləri ölkəyə gətirilən işlənmiş avtomobillərlə bağlı bir sıra qadağa və məhdudiyyətlərin tətbiq edilməsini istəyiblər.

Təkliflərə görə, ölkəyə gətirilən bütün marka ikinci əl avtomobillərin istehsal ili hazırki 2006-dan 2010-cu ilə qaldırılmalıdır.

Bundan başqa, ölkəyə yalnız «avro-5» standartlı avtomobillərin gətirilməsi, işlənmiş avtomobillər üçün gömrük rüsumlarının daha da artırılması təklif edilib.

Bazar iştirakçılarından biri FED.az-a bildirib ki, tətbiq ediləcək yeniliklər arasında ən tutarlısı «ikinci əl» avtomobillərə gömrük rüsumlarının artırılmasıdır. Onun sözlərinə görə, hazırda rəsmi distrubüterlərin gətirdiyi yeni maşınlarla işlənmiş maşınlara olan gömrük rüsumu demək olar ki, eynidir.

ABŞ-dan «normal» avtomobil gətirilmir

Bazar iştirakçıları bildirirlər ki, xaricdən gətirilən avtomobillərin bir hissəsi, hətta yarıdan çoxu vurulmuş və ya suya düşmüş maşınlardır.

Şirkət rəsmiləri bildirir ki, məsələn ABŞ-da hərraca «normal» avtomobil çıxarılmır: «ABŞ-da hərraca çıxarılan bütün maşınlar ya vurulmuş ya da suda batmış avtomobillərdir».

Başqa bir problem də var – ABŞ-dan gətirilən bütün avtomobillər haqqında internetdə avtomobilin ban nömrəsini yazmaqla maşın haqqında ətraflı məlumat almaq olar. Amma digər ölkələrdə baza toplusu elə zəngin olmadığı üçün başqa ölkələrdən gətirilən avtomobillərin keçmiş tarixi haqqında ətraflı məlumat almaq olmur. Bu da ölkəyə keyfiyyətsiz avtomobillərin gətirilməsi ilə nəticələnir.