Press "Enter" to skip to content

Paradiqmanın mənası

Mürəkkəb düşüncə də adlandırılan komplekslik paradiqması, müxtəlif elm sahələrini və elm formalarını bir-birinə qarışdırmadan əlaqələndirməyi hədəfləyir.

Proqramlaşdırma paradiqması

Proqramlaşdırma paradiqması — kompüter proqramlarının tərtibat tərzini müəyyən edən fikir və anlayışlar dəsti (proqramlaşdırma yanaşması). Hesablamaların təşkilini və kompüter tərəfindən həyata keçirilən işlərin strukturlaşdırılmasını müəyyən edən konsepsiya üsuludur [1] .

Qeyd etmək lazımdır ki, proqramlaşdırma paradiqması proqramlaşdırma dili ilə nadir şəkildə müəyyən edilmir; demək olar ki, bütün müasir proqramlaşdırma dilləri bir və ya bir başqa şəkildə müxtəlif paradiqmalardan istifadə etməyə imkan verir (paradiqma proqramlaşdırma).

Qeyd etmək vacibdir ki, mövcud paradiqmalar tez-tez bir-biri ilə üst-üstə düşür (məsələn, modul və obyekt yönümlü proqramlaşdırma), belə ki, müxtəlif müəlliflər müxtəlif paradiqmalardan adları istifadə edərək, eyni fenomen.

Terminin tarixi

“Paradiqma” termini, əlbəttə ki, elmi və texniki sahəsində müasir mənaya Tomas Kun və “Elmi İnqilabların Quruluşu” kitabına (paradiqma bax) borcludur. Kun paradiqmalara əsaslanan tədqiqatlar aparılmış elmi fikir sistemlərini qurmuşdur. “Proqramlaşdırma paradiqması” termini 1978-ci ildə Robert Floyd tərəfindən [2] Turing Award mükafatına layiq görülmüşdür.

İstinadlar

  1. ↑ Роганов, 2001, подраздел «Парадигмы программирования
  2. R. W. Floyd. The Paradigms of Programming Communications of the ACM, 22(8):455—460, 1979. Русский перевод см. в кн.: Лекции лауреатов премии Тьюринга за первые двадцать лет (1966—1985), М.: МИР, 1993.

September 18, 2021
Ən son məqalələr

Vartop burnu

Varta çayı

Vartan Sarkisov

Vartana

Vartaşen rayonu

Vartburq qalası

Varujan Karapetyan

Varvara Filiou

Varvara su anbarı

Varxan

Ən çox oxunan

Dəmirçixana

Dəmirözü

Dəmrovotu

Dəmyə əkinçiliyi

Dəmyə pambıq (film, 1953)

proqramlaşdırma, paradiqması, kompüter, proqramlarının, tərtibat, tərzini, müəyyən, edən, fikir, anlayışlar, dəsti, proqramlaşdırma, yanaşması, hesablamaların, təşkilini, kompüter, tərəfindən, həyata, keçirilən, işlərin, strukturlaşdırılmasını, müəyyən, edən, . Proqramlasdirma paradiqmasi komputer proqramlarinin tertibat terzini mueyyen eden fikir ve anlayislar desti proqramlasdirma yanasmasi Hesablamalarin teskilini ve komputer terefinden heyata kecirilen islerin strukturlasdirilmasini mueyyen eden konsepsiya usuludur 1 Qeyd etmek lazimdir ki proqramlasdirma paradiqmasi proqramlasdirma dili ile nadir sekilde mueyyen edilmir demek olar ki butun muasir proqramlasdirma dilleri bir ve ya bir basqa sekilde muxtelif paradiqmalardan istifade etmeye imkan verir paradiqma proqramlasdirma Qeyd etmek vacibdir ki movcud paradiqmalar tez tez bir biri ile ust uste dusur meselen modul ve obyekt yonumlu proqramlasdirma bele ki muxtelif muellifler muxtelif paradiqmalardan adlari istifade ederek eyni fenomen Terminin tarixi Redakte Paradiqma termini elbette ki elmi ve texniki sahesinde muasir menaya Tomas Kun ve Elmi Inqilablarin Qurulusu kitabina paradiqma bax borcludur Kun paradiqmalara esaslanan tedqiqatlar aparilmis elmi fikir sistemlerini qurmusdur Proqramlasdirma paradiqmasi termini 1978 ci ilde Robert Floyd terefinden 2 Turing Award mukafatina layiq gorulmusdur Istinadlar Redakte Roganov 2001 podrazdel Paradigmy programmirovaniya R W Floyd The Paradigms of Programming Communications of the ACM 22 8 455 460 1979 Russkij perevod sm v kn Lekcii laureatov premii Tyuringa za pervye dvadcat let 1966 1985 M MIR 1993 Menbe https az wikipedia org w index php title Proqramlasdirma paradiqmasi amp oldid 4645721, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Paradiqmanın mənası

Bir paradiqma olaraq çağırırıq müəyyən bir vəziyyətdə təqib edilməli olan hər hansı bir model, model və ya nümunə. Söz bu şəkildə, Yunan dilindən gəlir παράδειγμα (paradeigma).

Geniş mənada, ortaya çıxan problemləri və ya konkret vəziyyətləri həll etmək üçün təqib edilməli bir model kimi xidmət edən bir nəzəriyyəyə və ya nəzəriyyələrə aiddir.

Paradiqmanın sinonimləri bunlar model, naxış, nümunə, qəlib, ideal, eyni zamanda kanon, norma və ya qaydadır.

İngilis dilində paradiqma kimi tərcümə edilə bilər paradiqma. Misal üçün: “Bu, ABŞ-ın Cənubi Asiya siyasətindəki bir paradiqma dəyişikliyidir”(Bu, ABŞ-ın Cənubi Asiyadakı siyasətindəki bir paradiqma dəyişikliyidir).

Dilçilikdə paradiqma

Ferdinand de Saussure üçün Ümumi dilçilik kursu (1916), bütün dil vahidləri (fonoloji, morfoloji və ya semantik) paradiqmatik və ya sintaqmatik əlaqələrlə əlaqələndirilir.

Paradiqmatik münasibətlər bir elementin oxşar xüsusiyyətlərə malik bir sıra dil elementləri ilə qurduğu şeylərdir qrammatik kateqoriyasına və mənalarına görə sintaqmatik zəncirdə eyni mövqeyi tuta biləcəyi.

Misal üçün, “Patricia maşınla səyahət edəcək” cümləsində, avtomobil sözü, sözün yerinə çox yaxşı çıxa bilən nəqliyyat vasitəsi, avtomobil, avtomobil, avtobus, qatar, təyyarə, gəmi kimi nəqliyyat vasitələrinə aid bir sıra semantik birliklərə səbəb olur. avtomobil.

Sinteqma da baxın.

Elmi paradiqma

Elmi sahədə paradiqma, elmi araşdırmalardan qaynaqlanan bir prinsip, nəzəriyyə və ya bilikdir ki, bu da gələcək tədqiqatlar üçün istinad və model olacaqdır.

Amerikalı fizik və filosof Thomas Samuel Kuhn’a (1922-1996) görə, Elmi İnqilabların Quruluşu kitabında paradiqmalar bunlardır:

“Az və ya çox uzun müddət ərzində və az-çox açıq şəkildə modellərin yarandığı elmi nailiyyətlər, tədqiqatların sonrakı inkişafına yalnız bunların yaratdığı problemlərin həlli yollarını axtarır”.

Təhsil paradiqmaları

Təhsil paradiqması təhsildə istifadə olunan bir modeldir. Bir müəllimin istifadə etdiyi paradiqma, şagirdin biliklə üzləşməsi və reaksiya verməsi, öyrənilməsinə və ya yanaşma tərzindən asılı olaraq rədd edilməsinə böyük təsir göstərir.

Buna misal olaraq, əvvəlki nəsillərdən fərqli olan yeni nəsillərin öyrənmə üsuludur. Bu səbəbdən mühafizəkar bir təhsil paradiqması sosial səviyyədə çox təsir göstərməyəcəkdir.

Bunun əvəzinə, yenilikçi paradiqmalar, tələbəni stimullaşdıran və bu baxımdan həqiqi bir dəyişiklik yaradan dinamik öyrənməyə səbəb ola bilər.

Bilgi paradiqmasına da baxın.

Proqramlaşdırma paradiqmaları

Proqramlaşdırma paradiqması, bir proqramçı və ya bir qrup proqramçıdan bir və ya daha çox aydın şəkildə müəyyənləşdirilmiş problemləri həll etmə üsulunu ifadə edir. Bu mənada, həll təkliflərinin xüsusi bir yolunu təmsil edir.

Fərqli proqramlaşdırma paradiqmaları var. Əsas dörd əmr, bəyan, məntiqi, funksional və obyekt yönümlüdür. Bu paradiqmalar problemdə iştirak edən elementlərə yanaşma tərzinə və həllinə çatmaq üçün lazım olan addımlara görə bir-birindən fərqlənir.

Mürəkkəblik paradiqması

Mürəkkəblik fəlsəfə, epistemologiya, dilçilik, pedaqogika, riyaziyyat, kimya, fizika, meteorologiya, statistika, biologiya, sosiologiya, iqtisadiyyat, tibb, psixologiya, kompüter elmləri və ya kompüter elmlərində istifadə olunan bir termindir.

Buna görə də tərifi sahədən asılı olaraq dəyişir. Mürəkkəblik nəzəriyyəsi həm də mürəkkəblik çağırışı və ya mürəkkəblik düşüncəsi kimi tanınır.

Mürəkkəb düşüncə də adlandırılan komplekslik paradiqması, müxtəlif elm sahələrini və elm formalarını bir-birinə qarışdırmadan əlaqələndirməyi hədəfləyir.

Cəmiyyətin paradiqması cəmiyyətin müxtəlif sahələrinə axır və qeyri-müəyyənliyi düşüncə prosesini ləngitən bir şey kimi deyil, yeni imkanların açılması kimi ehtiva edir.

orkhankhf/ProgrammingParadigms

This commit does not belong to any branch on this repository, and may belong to a fork outside of the repository.

Switch branches/tags
Branches Tags
Could not load branches
Nothing to show
Could not load tags
Nothing to show

Name already in use

A tag already exists with the provided branch name. Many Git commands accept both tag and branch names, so creating this branch may cause unexpected behavior. Are you sure you want to create this branch?

Cancel Create

  • Local
  • Codespaces

HTTPS GitHub CLI
Use Git or checkout with SVN using the web URL.
Work fast with our official CLI. Learn more.

Sign In Required

Please sign in to use Codespaces.

Launching GitHub Desktop

If nothing happens, download GitHub Desktop and try again.

Launching GitHub Desktop

If nothing happens, download GitHub Desktop and try again.

Launching Xcode

If nothing happens, download Xcode and try again.

Launching Visual Studio Code

Your codespace will open once ready.

There was a problem preparing your codespace, please try again.

Latest commit

Git stats

Files

Failed to load latest commit information.

Latest commit message
Commit time

README.md

İzah Etməyim Tələb Olunan Mövzular.

Proqramlaşdırmada hansı paradigmalar mövcuddur?

İmperative paradigma nədir?

Declarative paradigma nədir?

İmperative və declarative paradigmalar arasındakı ən əhəmiyyətli fərqləri izah edin.

Qeyd: Cavablar Azərbaycan dilində və öz sözlərinizlə yazılmalıdır.

Mənim mövzulara ətraflı izahatım.

Proqramlaşdırma Paradiqmaları

Proqramlaşdırma paradiqması, programların həllində istifadə edilən müəyyən bir üsuldur. Burada mən araşdırdığım bir neçə paradiqmanın özəlliklərini sayacam.

1. Imperative Programming (Zəruri Proqramlaşdırma)

  • Object-oriented Programming (Obyekt-yönümlü Proqramlaşdırma)
  • Parallel Processing/Computing (Paralel hesablama)
  • Procedual Programming (Prosedur Programlaşdırma)

2. Imperative Programming (Zəruri Proqramlaşdırma)

  • Functional Programming (Funksional Proqramlaşdırma)
  • Logic Programming (Məntiqi Proqramlaşdırma)
  • Dataflow Programming (Məlumat axınlı Proqramlaşdırma)
  1. İmperative Programming Bu paradigmanı izah etmək üçün bir misal çəkəcəm. Məsələn arrayın içində 1-10 arası rəqəmlər var və mən 1-10 arası olan bütün cüt rəqəmləri ekrana çıxarmaq istəyirəm.
var array = [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10]; var reqem; for (a = 0; a < array.length; a++) < var reqem = array[a]/2; if(reqem % 1 == 0)< console.log(array[a]); >> 
  1. array adında bir Array yaradıram.
  2. Rəqəm adlı dəyişgən yaradıram.
  3. For döngüsünü başladıb arrayın index sayından kiçik olana qədər (0-9 index) for döngüsünü təkrar etdirirəm.
  4. For döngüsünün içində, arrayın check edilən indeksinin dəyərini bölüb rəqəm adlı dəyişgənimə bərabər edirəm.
  5. if şərtində % operatorunun köməyi ilə “əgər reqem deyişgeni bölünüb tam sayısı alınanda bərabərdirsə 0-a, arrayın a indexinin dəyərini console’da göstər.
  • Object-oriented Programming Obyekt yönümlü programlaşdırma paradigması olan bütün dillərdə mənim fikrimcə array vardır. Çünkü belə başa düşürəm ki, arrayın özüdə içində bir çox məlumatı indeksləyərək tutduğu üçün bir obyektdir. Sizin 2015 ci ildə çəkdiyiniz misaldakı kimi, array bir sinifdir və içindəki indekslər sinifdəki şagirdlərdir. array içində array yaradaraq onun içinə şagirdləri yerləşdirmək isə, məktəbin içindəki 10 sinifin hərəsində 5-6 tələbə var deməkdir. OOP, biz programçıların işlərini asanlaşdırır. Belə düşünürəm ki, OOP’nin Functional Paradiqma ilə ortaq bir özəlliyi odur ki, OOP paradigması bir özəlliyi ilə Functional paradigmaya bənzəyir. Eyni kodu təkrar-təkrar bir neçə yerdə yazmağın qarşısını alır. Lakin OOP verilən əmrləri təkrar etmir. Sadəcə müəyyən məlumatları classlarda saxlayır və lazım olduqda o classdan çəkmək olur həmin dəyərləri. Class sayəsində də, müxtəlif yerlərdə eyni məlumatı çəkmək üçün databaza ilə bağlantı qurmaq əvəzinə, bir dəfə bağlantı qurub Classın içindəki məlumatı çağırmaq olar. Wiki’dən aldığım məlumata görə OOP 1960-cı illərin sonunda, applicationun həcmini və qarışıqlığını ən az səviyyəyə endirmək məqsədilə yaradılıb. Kim yaradıb onu dayy sormayın hocam 🙂 kim yaradıbsa Allah canını sağ eləsin deyək )
  • Parallel Programming Paralel programlaşdırma böyük əmrlərin və ya böyük problemlərin hissələrə bölünərək həll edilməsidir. Paralel paradigma sayəsində bir əmri bir neçə hissəyə bölüb ən əsasıda böldüyümüz hissələri eyni anda işə salmağa müvəffəq oluruq. Əgər Paralel programlaşdırma ilə etməsəydik, bu böyük əmri bir dəfəyə verdiyimiz və ya hər hansı böyük bir əməliyyatı hissələrə bölmədən bütöv bir şəkildə icra etdiyimiz üçün komputer bu tək və böyük əmri çətinliklə yerinə yetirəcəkdi. Lakin, əmri hissələrə bölüb “hadi koçum, yap şimdi ” dediyimiz anda komputer bu bölünmüş bəsit əmrləri asanlıqla yerinə yetirir və təkrar edirəm, ən əsasıda bir neçə əmri eyni anda sıraya qoymadan yerinə yetirməklə bizə vaxt qazandırır. Sizin dərsdə çəkdiyiniz misala bənzəyir bu. Siz videonu 1 komputerdə save və ya convert etdiyinizə görə, komputer əməliyyatın təxmini bitmə müddətinin 1-2 həftə olduğunu hesablayıb. Lakin, siz həmin videonu göndərmisiniz almaniyada bir neçə ayrı komputerdə daha sürətli bir şəkildə etmisiniz.
  • Procedual Programming Procedual programlaşdırma anladığım qədərilə functional kimidir. Hətta funksiyalara, altyordama və ya altprograma dayanır. Amma ki, daha çox riyazi funksiyaları Procedual Programminglə yerinə yetirmək mümkün olur. Məsələn bir marketdə alıcının aldığı məhsulun barkodunu satıcı barkod oxuyucu vasitəsilə programa tanıdır. İndiki fresco marketlərdə hətta ən ara məhəllələrdə belə maşallah məhsulun adı, tarixi, endirim faizi, hansı şirkətə məxsus olduğu vs. vs. hamısı çıxır. Burda barkod oxuyucuda biz Procedual Programming ilə, faizi hesablamaq, müştərinin verdiyi 10 manatdan 2 manat məhsulun dəyərini çıxıb, qaytaracağımız zdaçinin 8 manat olduğunu hesablamaq kimi şeylərdir. Hansı şirkətə məxsus olduğu, satıcının adı falan filan onları isə Functional Programminglə edirik. Birdəki Hocam bir şeyi anlamadım düzü, araşdırmalarda belə bir məlumat əldə etdim ki, Functional programla bir neçə funksiya arasında əlaqə yaratmaq, iki functionu birləşdirmək falan mümkün olur. Amma bu procedual da olmur. Zənnimcə bəlkədə toplama çıxma kimi functionları yerinə yetirir. Amma normal bildiyimiz function kimi bir neçə yerdə çağırıla bilir funksiyalar procedual programmingdə.
  • Declarative Programming Declarative programlaşdırma araştırmalarımdan bu nəticəni çıxardım ki, məsələn XAML ilə bir button əmələ gətirmək üçün: Klik et yuxarıdakı kodu yazırıq. Lakin Declarative olan C# ilə sanki qruery ilə bir buttonun attributuna müdaxilə edərmişcəsinə müdaxilə edirik Hocam 🙂 Button my_btn1= new Button(); my_btn1.Content = “Klik et”; my_btn1.Width = 120; my_btn1.Height = 120; Birdə deyəxən XML də Declarative paradigma yöntəmi ilə yazılır. Çünkü examplelər arasında var olmayan html kodları gördüm. Misal üçün:
  • Functional Programming Functional programlaşdırma həyatdır 🙂 Yuxarıda qeyd etmişdim ki, OOP paradigması bir özəlliyi ilə Functional paradigmaya bənzəyir. Eyni kodu təkrar-təkrar bir neçə yerdə yazmağın qarşısını alır. Lakin OOP verilən əmrləri təkrar etmir. Sadəcə müəyyən məlumatları siniflərdə saxlayır və lazım olduqda o sinifdən çəkmək olur həmin dəyərləri.Functional paradigmada isə, səhifəmdə 5 yerdə istifadə edəcəyim toplama işləmini, funksiyanın argumentlərini dəyişərək edə bilərəm. Məsələn: function test(a,b) < a=a+b; console.log(a); >test(5,4); test(15,5); test(25,6);

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.