Atəşi müalicə etməyin təhlükəsiz yolları

Temperatur yüksəldikdə bunları etmək olmaz:

Qızdırma zamanı xalq təbabəti üsulları

Adətən uşağın hərarəti yüksələndə böyüklər qorxuya düşür və ona qızdırma salan dərmanlar verməyə tələsirlər.

Əslində hərarət virus infeksiyası fonunda yüksəlir. Xəstəlik çox vaxt orqanizmdə hərarətinin artması ilə başlayır, bir qədər sonra digər əlamətlər özünü biruzə verir. Hərarətin yüksəlməsi orqanizmin infeksiya ilə mübarizəyə başladığını, yüksək hərarət isə orqanizmin bunun öhdəsindən yaxşı gəldiyini göstərir.

Hərarət orqanizmin xəstəliyə reaksiyasıdır və immunitetin sağlam olmasına dəlalət edir, yəni qorxu hissi keçirmək lazım deyil. Lakin onun süni şəkildə salınması orqanizmin müdafiə qabiliyyətini zəiflədə bilər, ona görə də ciddi səbəb olmadan, yəni termometrin göstəricisi 38,5 dərəcəni keçmədikdə dərman verməyə ehtiyac yoxdur.

Qızdırmanı salmaq üçün bəsit tədbirlərdən başlamaq daha yaxşıdır. Əvvəlcə uşağı soyundurmaq lazımdır, çünki temperatur bəzən uşağın geyimi qalın olduğuna görə 1-2 dərəcə yüksəlir.

Südəmər körpənin hərarəti yüksələndə ilk növbədə onun əynindəki bezi çıxarmaq lazımdır, çünki o dərinin istilikvermə sisteminin işini və temperatur tənzimini pozur. Sonra bəzi müalicəvi tədbirlər görülməlidir.

1 litr ilıq suya 1 xörək qaşığı üzüm sirkəsi əlavə etmək və həmin məhlulla bədəni ovxalamaq olar. Yaxşı olar ki, əvvəlcə uşaq çimizdirəndən sonra bədənini qurulamadan dəsmala və ya qətifəyə büküb havası dəyişdirilmiş otağa gətirilsin. Lakin su prosedurları və ovxalama zamanı suyun temperaturu bədənin hərarətindən 1 dərəcədən çox aşağı olmamalıdır, əks halda təzadlı temperatur damarlarda spazma əmələ gətirir. Uşaq qızdırmadan titrəyirsə, onu çimizdirmək və ovxalamaq olmaz.

Hərarət qalxanda maye rejimi gözlənilməlidir. Südəmər uşaqları əmizdirmək, nisbətən böyük uşaqlara çoxlu maye, xüsusən də təbii tərlədici vasitələr – bal və ya moruq mürəbbəsi əlavə edilmiş cökə, Teaqrip və İmmunotea çayları içizdirmək lazımdır. Həmin məhlullar orqanizmi tərlədir, tərləmə isə hərarəti aşağı salır. Tərləmiş uşağı qurulamaq yox, paltarını dəyişdirmək lazımdır.

Lakin həkim göstərişi olmadan uşağı özbaşına müalicə edənlər arasında yeri gəldi-gəlmədi antibiotiklərdən qızdırma salan vasitə kimi istifadə etməyə meyilli olanlar var. Bu, yanlış təsəvvürdür, çünki antibiotiklərin istifadəsi üçün xüsusi göstərişlər var və orqanizmin hərarətinin yüksəlməsi həmin göstərişlərə daxil deyil. Antibiotiklər bakterial infeksiyaların müalicəsi üçün nəzərdə tutulub və viruslu xəstəliklərdə onlar nəinki faydasızdır, hətta zərərlidir.

Qızdırmanı salmağın təbii yolları:

– Moruq mürəbbəsinin müsbət təsiri haqda demək olar ki, hər kəsin məlumatı var. Bu meyvələrin tərlədici və qızdırmasalıcı təsiri tərkibində külli miqdarda asetil-salisil turşusunun – təbii aspirinin olmasıdır. Sən demə aspirin moruğun budaq və yarpaqlarında daha çoxdur. Sintetik aspirindən fərqli olaraq təbii asetil-salisil turşusu uşaqlar üçün zərərsizdir, mədənin selikli qişasını qıcıqlandırmır, qanı durulaşdırmır. 2 xörək qaşığı qurudulub xırdalanmış moruq budaqları 1 stəkan qaynar suda dəmlənir, gün ərzində qurtum-qurtum içilir.

– Qızdırmanı salmaq üçün ən yaxşı vasitələrdən biri də portağaldır. Onun da tərkibində təbii asetil-salisil turşusu var. 4 dilim portağalın şirəsi sıxılır, üzərinə 1/4 stəkan ilıq su tökülür və dərhal içilir. Bu dadlı dərmanı gündə 3-4 dəfə içmək olar.

– Daha bir faydalı qızdırmasalıcı bişirməni əncir meyvəsinin qurusundan hazırlamaq olar. Bunun üçün 5 ədəd quru əncirin üzərinə 1 stəkan su əlavə olunur və 5 dəqiqə qaynadılır. Alınan bişirmə axşam yatmazdan əvvəl içilir. Uşaqlara məhlulun yarısını içirtmək olar. Əgər qızdırma ilə yanaşı öskürək də narahat edirsə, ənciri süddə bişirmək olar.

– Təbiətdə tərkibində aspirin olan bitkilər çoxdur. Məsələn, söyüd qabıqlarının belə bir xüsusiyyəti var. Qızdırmanı salır, baş ağrısını, oynaq və əzələ ağrılarını aradan qaldırır. Söyüd budaqları toplanır, yuyulur, qabığı soyulur və qurudulur. 1 litr qırmızı şəraba 50 qram qurudulmuş söyüd qabığı qarışdırılır, və 3 həftə dəmlənir. Qrip və qızdırma zamanı gündə 2 dəfə 1/4 stəkan qəbul olunur.

– Qızdırmanın kəskin yüksəldiyi zaman Teaqrip və İmmunotea çayları birlikdə dəmlənir və gün ərzində qəbul olunur. Müalicəvi çayların belə kombini həm qızdırmanı salır, həm də orqanizmin bakteriya və viruslara qarşı müqavimətini artırır.

– Qara gəndalaşın çiçəkləri də tez bir zamanda qızdırmanı salır. 1 xörək qaşığı çiçəklərin üzərinə 1 stəkan qaynar su əlavə olunur və 15 dəqiqə su hamamında dəmlənir. İlıq halda gündə 3 dəfə yarım stəkandan qəbul edilir. Uşaqlara yaşından asılı olaraq 1-3 xörək qaşığı verilir.

Mənbə: Herba Flora jurnalı

Saglamolun.Az

Atəşi müalicə etməyin təhlükəsiz yolları

Atəşləri əhatə edən bir çox mif var, bunlar nə qədər təhlükəlidir və onları necə endirmək olar. Bir çox insanlar atəşi aşağı salmağa çalışmaq lazım olmadığını çox vaxt təəccübləndirirlər. Ancaq bir atəş sizi və ya uşağınızı narahat edirsə, onu təhlükəsiz şəkildə endirmək üçün edə biləcəyiniz şeylər var və etməməli olduğunuz bir çox şey var.

Yeni koronavirusdan narahat oldunuz? Semptomlar və necə diaqnoz qoyulduğu da daxil olmaqla COVID-19 haqqında məlumat əldə edin. Üstəlik, COVID-19 şübhəli olduqda ibuprofenin təhlükəsiz olub-olmaması da daxil olmaqla ümumi suallara cavablar.

Siz necə kömək edə bilərsiniz

Qızdırma ən çox bədənimiz infeksiyalarla mübarizə aparmağa çalışarkən baş verir. Daxili bədən istiliyi bir müdafiə mexanizmi olaraq yüksəlir, bədənin istiləşməsini təmin etməyə çalışır, beləliklə işğal edən mikroblar həyatda qalmayacaq və bu şəkildə atəş yaxşı bir şeydir.

Əlbətdə ki, bunlar bizi olduqca dəhşətli hiss edə bilər. Atəşimiz olduqda və mümkün qədər rahat olmaq istəyəndə tez-tez acı və acınacaqlı hiss edirik.

Uşaqlar tez-tez qızdırma ilə böyüklərdən daha yaxşı davranırlar. Əgər uşağınızın atəşi var, amma yenə də oynayırsa və əksəriyyəti hələ də özü kimi davranırsa, onun temperaturunu aşağı salmaq üçün bir şey etməyə ehtiyac yoxdur.

• Atəş Azaldıcıları sınayın. Asetaminofen (Tylenol) və ya ibuprofen (Advil və ya Motrin) kimi atəşi azaldan dərman, atəşi endirməyin ən sadə və təsirli yollarından biridir. Asetaminofen 2 aylıq uşaqlarda istifadə edilə bilər. Bununla birlikdə, körpəniz 3 aydan kiçikdirsə və atəş varsa – hər hansı bir dərman verməzdən əvvəl Pediatrına müraciət edin. İbuprofen 6 aylıq uşaqlarda istifadə edilə bilər. Aspirin uşaqlara verilməməlidir, lakin 18 yaşdan yuxarı böyüklərdə istifadə edilə bilər. Bu dərmanlar nisbətən tez işləyir və 4-8 saat ərzində özünüzü yaxşı hiss edə bilərsiniz.
• Daha çox maye içmək.Nəmləndirici qalmaq hər zaman həqiqətən vacibdir, ancaq atəşiniz olduqda daha da vacibdir. Daha yüksək bədən istiliyi daha tez dehidrasiyaya səbəb ola bilər.Sərin maye içmək susuzlaşma ehtimalınızı azalda bilər və hətta bədəninizi sərinləməyə kömək edə bilər.
• Duş qəbul etmək. Vanna qəbul etmək atəşinizi aşağı salmağa kömək edə bilər, amma həqiqətən vacib bir şey soyuq hamam ola bilməməsidir. Bu isti vanna qəbul etməkdən daha çox kömək edə biləcəyi kimi görünsə də, soyuq və ya buzlu suya girmək titrəməyə səbəb olacaq, bu da daxili istiliyinizi artıra bilər, sizin üçün rahat bir temperatur olan hamama girməyiniz rahatlamağa və atəşi də aşağı sala bilər.
• Silahların altından sərin paketlər.Yüksək temperaturu və ya hipertermiyi aşağı salmaq üçün tez-tez istifadə edilən ilk tibbi yardım üsulu, qolların altına və qasıq nahiyəsinə sərin paketlər qoymaqdır. Bu, daha çox insanın xarici faktorlara görə çox istiləndiyi hallarda (məsələn, yüksək istilikdə idman etmək və ya uzun müddət kənarda qalmaq kimi) istifadə olunur, ancaq ateşin yüksək olması da kömək edə bilər. sərin paketləri götürdükdən sonra ateş geri qayıda bilər. Həm də buz paketlərindən istifadə etməməlisiniz – sərin paltarlar kifayətdir.

Nə etməməlisən?

Təəssüf ki, bir çox insan atəşdən qorxur və temperaturu aşağı salmaq üçün təhlükəli səhvlər edə bilər. Bunlar etməli olduğunuz şeylərdirheç vaxtateşi aşağı salmağa çalışmaq.

• Alkoqolla ovuşdurun. Bu köhnə atəşi azaldan vasitə həqiqətən pis bir fikirdir. Əgər kimsə temperaturu aşağı salmaq üçün özünüzə və ya uşağınıza sürtmə spirtindən istifadə etməyinizi tövsiyə edirsə, xahiş edirəm etməyin. Yalnız təsirsiz deyil, alkoqol zəhərlənməsinə səbəb ola bilər.
• Buzlu hamamda alın. Yuxarıda müzakirə edildiyi kimi, çimmək isti olduğu müddətcə yaxşıdır. Buz banyosuna girmək bədən istiliyinizi müvəqqəti olaraq aşağı sala bilər, ancaq tez bir zamanda titrəməyə səbəb olacaq və bu da əslində sizin əsas temperaturunuzu yüksəldir.
• İlaçları iki qat artırın. Çox atəşi azaldan dərman qəbul etmək və ya eyni anda iki fərqli növ qəbul etmək yalnız təsirsiz deyil, həm də təhlükəlidir. Orqanlarınıza zərər verə bilər və temperaturunuzu daha sürətli endirə bilməz. Asetaminofen (Tylenol) həddindən artıq dozası uşaqların təcili yardım şöbəsində görülməsinin ən ümumi səbəblərindən biri olduğundan, tibb işçiləri atəşi azaldan dərmanları dəyişdirməmənizi, dərmanı son verdiyiniz vaxtı yazmağınızı, digər baxıcılarla əlaqə qurmağınızı tövsiyə edirlər. bilərəkdən əlavə dərman verilmir və bütün dərmanları uşaqların əli çatmır. İstifadə etdiyiniz bütün dərmanların tərkibini yoxlamaq da həqiqətən vacibdir. Bir çox simptomlu öskürək və soyuqdəymə müalicəsində asetaminofen var. Asetaminofen və ya başqa bir qızdırıcıyı ehtiva edən bu çox simptomlu dərmanlardan birini də verirsinizsə, əlavə olaraq qızdırmanı azaldan dərman verməməlisiniz.

Atəşə dair bilmək lazım olan faktlar

Aydındır ki, insanlar tez-tez atəşdən narahatdırlar. Bəzən ateş üçün bir həkimə müraciət etməli olduğunuz vaxtlar var, ancaq termometrdə çox olduğu üçün çox nadirdir. Bu qaydanın istisnası gənc körpələrdə atəşdir. 100.4 dərəcə F-dən yuxarı temperaturu olan 3 aya qədər olan hər hansı bir uşağın bir tibb işçisi (tercihen bir pediatr) tərəfindən qiymətləndirilməsinə ehtiyac var.3 yaşdan 6 aya qədər olan temperaturu 102.2 dərəcə F-dən yuxarı olan körpələr həkimlərinə də baxılmalıdır. Bu, atəşin onlara zərər verəcəyi üçün deyil, körpələrdə atəşə səbəb olan çox ciddi xəstəliklər ola bilər və lazımi qaydada müalicə olunduqlarından əmin olmaq üçün xüsusi müayinələrə ehtiyac ola bilər.

İstiliyinizdən və ya uşağınızın istiliyindən narahat olursanız, simptomları müzakirə etmək və müalicə üçün tövsiyələr almaq üçün həkiminizlə əlaqə qurmaq həmişə yaxşıdır.

Qızdırmanı necə endirmək olar

Qızdırma nədir?

Bədən temperaturunun normalın üstünə çıxması qızdırma adlandırılır. Normal bədən temperaturuna aid sərhədləri müəyyən etmək çətindir. Ümumən isə bədən temperaturu 36.1-37.8 Cº olaraq qəbul edilir. Uşaqlarda bədən temperaturu böyüklərdən daha yüksəkdir.

Qızdırma niyə qalxır?

Bəzi bakteriya, ya da virusların ifraz etdiyi maddələr, ya da özləri bədəni xəbərdar edir. Temperaturun qalxması zamanı titrəmə, damarlarda müvəqqəti daralma ilə əlaqəli olaraq əllərdə və ayaqlarda soyuma kimi əlamətlər meydana gələ bilər. 37 dərəcənin üstündəki hər 1 dərəcəlik artımda metabolizm 10-12% sürətlənir. Bununla əlaqəli olaraq ürək döyüntüləri sürətlənir, maye və kalori ehtiyacı yaranır. Bütün bunlar da ürək və tənəffüs sisteminə əlavə yük gətirir.

Temperatur yüksəldikdə bunları etmək olmaz:

– Çox soyuq və müəyyən nahiyələrə qoyulan bezlər. Bunlar titrəməyə səbəb olaraq temperaturun daha da yüksəlməsinə səbəb ola bilər.

– Alkoqol və sirkə ilə bədəni silmək.

– Üşüyə bilər qorxusu ilə geyindiklərini çıxartmamaq və daha çox geyinmək.

– Səhv dərmanlardan istifadə etmək.

– Yüksək və ya aşağı dozada dərman içmək.

– 12 yaşın altındakı uşaqlarda viral infeksiyalar olduqda həkimlə danışmadan dərman istifadə etmək.