Riyaziyyatın inkişafına təkan vermiş dahi kəşflər

BŞTİ-nin müdiri Rəşad Tağıyev çıxışında məktəbin təşəbbüsü ilə riyaziyyatın tədrisi metodikasına həsr olunmuş konfransın təşkilini yüksək qiymətləndirib. Konfransın təhsildə keyfiyyətin artırılması baxımından əhəmiyyətini qeyd edən İdarə müdiri açıq müzakirələrin faydalı olduğunu bildirib, həmçinin Xətai və Nizami rayonları üzrə məktəblərin tədris göstəricilərini nəzərə çatdırıb.

Riyaziyyatin ibtidai kursunun nezeri esaslari indir

Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin (BŞTİ) tabeliyində fəaliyyət göstərən 129 nömrəli tam orta məktəbdə “Ümumi təhsil məktəblərində riyaziyyatın tədrisi metodikası: problemlər, onların həlli yolları” mövzusunda konfrans keçirilib.

“Qafqazinfo”ya daxil olan məlumata görə, tədbirdə BŞTİ-nin müdiri Rəşad Tağıyev, İdarənin müvafiq struktur bölmə rəhbərləri, dərslik müəllifləri Nayma Qəhrəmanova, Məhəmməd Kərimov, məktəb direktorları, paytaxtın Nizami və Xətai rayonları üzrə ümumi təhsil müəssisələrinin ibtidai sinif və riyaziyyat müəllimləri iştirak ediblər.

Tədbiri giriş sözü ilə açan məktəbin direktoru Esmira Quliyeva qonaqları salamlayaraq konfransın keçirilməsinin məqsədlərindən danışıb. Riyaziyyat fənn kurikulumunun tərtibi, dərsliklərin yazılması prosesi və təqdim olunmuş dərslik komplektlərinin tədrisində səmərəliliyin artırılmasının əsas hədəflərdən olduğunu deyən direktor riyaziyyatın öyrədilməsində yeni metod və texnologiyaların tətbiqi məsələlərini müzakirə etməyin vacibliyini vurğulayıb.

BŞTİ-nin müdiri Rəşad Tağıyev çıxışında məktəbin təşəbbüsü ilə riyaziyyatın tədrisi metodikasına həsr olunmuş konfransın təşkilini yüksək qiymətləndirib. Konfransın təhsildə keyfiyyətin artırılması baxımından əhəmiyyətini qeyd edən İdarə müdiri açıq müzakirələrin faydalı olduğunu bildirib, həmçinin Xətai və Nizami rayonları üzrə məktəblərin tədris göstəricilərini nəzərə çatdırıb.

Konfransın yekun qərarına əsasən, müəllimlərin əməkdaşlığını və peşəkar dəstək almaq ehtiyacını təmin etmək üçün ayda bir dəfə toplaşmaq məqsədi ilə koordinasiya qrupu yaradılıb.

Son xəbərlər

• 10:38 | Zelenski Aİ-nin sammitində çıxış edəcək
• 10:12 | Merve Boluğur yenə evlilik təklifi aldı – Foto
• 10:00 | Ağcabədidə ağır qəza – Ölən var
• 09:38 | Ötən gün cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 27 nəfər saxlanılıb
• 09:35 | Əfqanıstan və Pakistanda zəlzələ nəticəsində 11 nəfər öldü
• 09:30 | “Qalatasaray”ın futbolçusu millidən kənarlaşdırıldı
• 21.03.2023 23:59 | “Yeni gün”də doğulan məşhurlar. – Fotolar
• 21.03.2023 23:42 | Rusiyada da zəlzələ oldu
• 21.03.2023 23:12 | Putinlə Cinpinin 6 saatlıq görüşü başa çatdı – Yenilənib
• 21.03.2023 22:45 | “Biz sizinlə aşağı səviyyədə rəqabət etmək istəmirik” – “Qalatasaray”ın prezidenti
• 21.03.2023 22:39 | Arif Alvidən İlham Əliyev və Azərbaycan xalqına təbrik
• 21.03.2023 22:21 | Vaksinasiya ilə bağlı son vəziyyət
• 21.03.2023 22:17 | Yoluxanların sayı açıqlandı
• 21.03.2023 22:05 | Odessada partlayışlar oldu
• 21.03.2023 21:47 | “İstənilən müharibə sülhlə başa çatır” – Şoyqu
• 21.03.2023 21:21 | Oruc tutan futbolçulara fasilə verilə bilər – Hakimlərə tövsiyə
• 21.03.2023 21:06 | Əfqanıstanda güclü zəlzələ oldu, 8 ölkədə hiss edildi
• 21.03.2023 20:42 | Niderland da dövlət qulluqçularına TikTok-u qadağan edir
• 21.03.2023 20:29 | Dilarə “Toppuş bacı”nın qızı ilə. – Fotolar
• 21.03.2023 20:05 | Şamaxıda “Şəbədə” tamaşası nümayiş etdirilib
• 21.03.2023 19:30 | Şuşa ilə bağlı Röyaların Hissi. – Video
• 21.03.2023 19:26 | Parisdə zibil aşıb-daşacaq – Fotolar
• 21.03.2023 19:17 | “Sülhməramlı kontingent qanunsuz daşımaları müşayiət edir” – MN – Video
• 21.03.2023 18:43 | Blinken İlham Əliyevə zəng etdi
• 21.03.2023 18:36 | ABŞ Ukraynaya “Abrams” tanklarını göndərməyə başlayır
• 21.03.2023 18:32 | Ermənistandan qanunsuz hərbi yüklərin daşınması davam edir
• 21.03.2023 18:24 | Ucarın Şahlıq kəndinə küçə qaz xətlərinin çəkilişi yekunlaşmaq üzrədir – Video
• 21.03.2023 18:13 | Ramazanda sağlam qidalanmaq üçün – Bunları edin
• 21.03.2023 17:26 | Müdafiə Nazirliyi açıqlama yaydı
• 21.03.2023 17:20 | Valeri Meladze “xarici agent” elan edilə bilər
• 21.03.2023 17:06 | QMİ Ramazan ayı ilə bağlı fətva verdi
• 21.03.2023 17:00 | Ölkəyə yarım milyona yaxın qızıl keçirmək istədi
• 21.03.2023 16:36 | Şuşada bayram konserti başladı – Video
• 21.03.2023 16:31 | Ərdoğanın prezidentliyə namizədliyi rəsmən irəli sürüldü – Yenilənib
• 21.03.2023 16:10 | Dünyanın ən xoşbəxt ölkələri – Siyahı
• 21.03.2023 16:02 | Yaponiyanın Baş naziri gözlənilmədən Kiyevə getdi – Yenilənib
• 21.03.2023 15:53 | Türkiyə və İsrail Prezidentləri telefonla danışdı
• 21.03.2023 15:40 | Ağ Evdə Novruz – Fotolar
• 21.03.2023 15:32 | Gürcüstan Prezidenti azərbaycanlıları təbrik edib – Foto
• 21.03.2023 15:07 | Tuba zəlzələdən zərərçəkənlər üçün xeyriyyə gecəsi təşkil edəcək
• 21.03.2023 14:56 | Blinkenin köməkçisi Azərbaycana gəlir
• 21.03.2023 14:42 | Zaporojyedə güclü partlayış oldu
• 21.03.2023 14:35 | Aşpaz Abbas aş asmış. – Şuşadan fotosessiya
• 21.03.2023 14:20 | Türkiyədə prezidentliyə namizədliyini irəli sürənlərin sayı açıqlandı
• 21.03.2023 13:55 | Venesuelalı nazir korrupsiya qalmaqalına görə istefa verdi
• 21.03.2023 13:31 | Haaland zədələndi
• 21.03.2023 13:20 | Cinpin Putini Çinə dəvət edib
• 21.03.2023 13:13 | “Heydər Əliyev-100 Diaspor Gənclərinin IV Yay Düşərgəsi” keçiriləcək – Video
• 21.03.2023 13:03 | “Məktəbim” layihəsinin şagirdləri üçün Novruz şənliyi təşkil edildi – Fotolar
• 21.03.2023 12:51 | Sabah hava küləkli olacaq

Riyaziyyatın inkişafına təkan vermiş dahi kəşflər.

. konulu sunumlar: “Riyaziyyatın inkişafına təkan vermiş dahi kəşflər.”— Sunum transkripti:

1 Riyaziyyatın inkişafına təkan vermiş dahi kəşflər.
Evklidin “başlanğıclar” əsəri , Rene Dekartın düzbucaqlı koordinat sistemi və triqonometriyanın banisi – Şeyx Nəsrəddin Tusi.

2 Evklidin “başlanğıclar” əsəri.
Miletli Fales Bu dahi insanı biz onun adını daşıyan məhşur teoremi ilə tanıyırıq: Iki düz xətti kəsən paralel düz xət- lər onlardan birinin üzərində bərabər parçalar ayıırsa digərinin də üzərin- də bərabər parçalar ayırar. Yunanıstanın 7 müdrikindən biri, günəş tutulmasını izah etmiş və vaxtını qabaqcadan söyləmiş, elmin var-dövlətdən üstün olduğunu göstərmək üçün öz tədqiqatları ilə zeytunun qarşıdan gələn il bol olacagını qabaqcadan təyin etmiş və zeytun yağı emal mərkəzlərini ucuz qiymətə icarəyə götürmüşdür. Vaxt gəldikdə onlara tələbat yüksək olduğu üçün istədiyi qiymətə icarəyə verərək coxlu qazanc əldə etmişdir. Falesin riyaziyyat sahəsindəki bir cox kəşfləri “başlanğıclar” əsərinin ərsəyə gəlməsində böyük rol oynamışdır: Diametrin çevrənin uzunluğunu yarıya bölməsi, bərabəryanlı üçbucağın oturacağa bitişik bucaqlarının bərabər olması, düzbucaqlı üçbucaqların bərabərlik əlamətləri və sair.

3 Evklidin “başlanğıclar” əsəri.
Pifaqor Onun məşhur teoremi ilk vaxt- larda belə ifadə olunurdu: Düzbu- caqlı üçbucağın hipotenuzu üzərində qu- rulmuş kvadratın sahəsi , katetləri üzərində qurulmuş kvadratların sahələri cəminə bərabərdir. Pifaqorun və ardıcıllarının riyaziyyat sahəsindəki bəzi kəşflərini qeyd edək: – Üçbucağın daxili bucaqlarının cəmi haqqında teorem. – Müstəvi üzərində düzgün çoxbucaqlıların qurulması qaydası. – Kvadrat tənliklərin həndəsi üsulla həlli qaydaları. – Sahəsi verilən çoxbucaqlının sahəsinə bərabər, tərəflərinin sayı fərqli olan çoxbucaqlının qurulması və sair.

4 Evklidin “başlanğıclar” əsəri.
Dahi, qədim yunan riyaziyyatçısı Evklid kicik yunan şəhərciyi Meqerada anadan olmuşdur. Onun həyatı haqqında çox az məlumat vardır. Elmı fəaliyyətinin çiçəklənən dövrü bizim eradan əvvəl III əsrdə İskəndəriyyə şəhərində Yunan-Makedon əsilli Ptolomeylər sülaləsinin hakimiyyəti dövründə olmuşdur. Ptolomeylər o dövrdə alim, yazıçı, ixtiracı və şairlərə himayədarlıq etmələri ilə ad çıxarmışdılar. Onlar İskəndəriyyədə möhtəşəm elmi mərkəz yaratmış və ora elm adamlarını cəlb etmişdilər. Evklid də burada həm dərs keçmış, həm də tədqiqatlarını aparmışdır. O, özündən öncəki məşhur alımlərin tədqiqatlarını cox səlis şəkildə sistemləşdirərək və öz tədqiqatlarının nəticələrini də əlavə edərək 15 cilddə «Başlanğıclar» adlı əsər yaratdı.

5 Rene Dekartın düzbucaqlı koordi- nat sistemi.
Rene Dekart – məşhur fransız filosofu və riyaziyyatçısıdır. Özünün “ Üsul haqqında mülahizələr” əsərində ilk dəfə olaraq koordinat sistemini da- xil etmiş və bununla da cəbr və hən- dəsə elmlərini birləşdirən analitik hən- dəsənin əsasını qoymuşdur. Bu koordinat sistemi indiki düzbu- caqlı koordinat sistemindən cox fərqlənirdi. Onunla yanaşı mü- asiri dahi fransız alimi Pyer Ferma da koordinat sistemi üzə- rində araşdırmalar aparmışdı. Onların araşdırmaları müstəvi üzə- rində koordinat sistemi haqqında olmuşdur. İlk dəfə fəzada üç- ölçülü koordinat sistemini isveçrə alimi Leonard Eyler XVIII əsrdə elmə gətirmişdir.

6 Triqonometriyanın banisi – Şeyx Nəsrəddin Tusi.
Dahi Azərbaycan mütəfəkkiri Şeyx Nəsrəddin Tusinin çoxcəhətli fəaliyyət sahəsində riyaziyyat özünə- məxsus yer tutur. Alimin beş kitabdan ibarət yazdığı “Bütöv dördtərəfli haqqında risalə” əsəri Avropada triqonometriyanın inkişafında əhəmiyyətli rol oynamış əsər kimi məşhurdur. Dünya elmi tarixində ilk dəfə bu əsərdə triqonometriyaya müstəqil elm sahəsi kimi yanaşılır. Bu risalə ingilis, rus və fransız dillərinə çevrilmişdir. O ilk dəfə sinus və kosinus anlayışlarını daxil etmiş və sinuslar teoreminin isbatını vermişdir. Burda əsasən müstəvi üçbucaqlarının həlli arasdırılmışdır. “Evklid “Başlanğıc”ının təsviri” əsəri Tusi ideyalarının Avropada yayılmasında böyük iş görmüşdür. Dahi alim öz araşdır- malarında Pifaqor teoreminin 48 müxtəlif isbatını vermişdir.

Riyaziyyatin ibtidai kursunun nezeri esaslari indir

h ttp://www.riyaziyyat.az/ M ə qa l ə l ə r , te s tl ə r , Olimpiada m ə s ə l ə l ə ri , açıq d ə r sl ə r , refer a tlar, v ə s.

h ttp://inf-math.narod.ru/ Riya ziyyat v ə in format i ka f ə nl ə ri ü zr ə a z di l in d ə sayt

h ttp://www.smnews.org/ Fiz i ka, riyaz i yyat v ə in formatika üzr ə sayt. B u rada kitablar, jurnalla r , m ə q a l ə l ə r , res u rslar bölm ə l ə ri v ar.

İngilis dilində:

Cr ocodile C lips şirk ə tinin riyaziyyat, fizika v ə kimya f ə n l ə ri ü çün fa y dalı resursları va r . M ə kt ə b v ə ev istifad ə si üçün aç ı qd ı r.

h ttp://www.crocodile-clips.com/en/Croco d ile_ M athematics/ O r ta m ə kt ə bd ə h ə nd ə s ə v ə he sab d ə r sl ə rinin i stifad ə sind ə a san olan riyazi modell ə şdir m ə proqram t ə mi n a t ı n ı t ə qdim edir – r ə q ə ml ə r , t ə nli kl ə r v ə qra fikl ə ri model l ə rini zi yaratmaq üçün ə la q ə l ə ndirir . Eksperiment a l riya z iyyat düny a s ı n a xoş g ə lmi ş siniz!

h ttp://www.sumdog.com/ Sumdog 9-13 yaşlı uşaqlar üçün pul su z oyunlar t ə qdim edi r . Burada m ə k t ə bd ə v ə ya evd ə 100 mö vzu ə ha t ə ed ə n mü xt ə l i f oyunlar var.

h ttp://www . yenka.com / en/Yenka_3D_Shap e s/ 3D h ə nd ə s ə i l ə eksperimen t l ə ri apa r maq ü çün Yenka 3D formala r ı m o dell ə şdir m ə al ə ti var.

h ttp://www.yenka.com / en/Yenka_Coordi n ates/ 2D v ə 3D koordinatla r ı n ı n t ə dri si üçün pulsuz modell ə şdirm ə al ə tidir.

h ttp://w w w.absor b lea r ning.com/mathematics/about.jsp Bu Riyaziyyat üzr ə interaktiv kursdur.
R us dilind ə :

h ttp://fcior.edu.ru/catalog/meta/3/mc / discipline%20OO/mi/4.05/ p /page.html ? fc-discipline%20OO= 4 .05&fc-learning%20c h aracter=1 Rusiya Federasiyan ı n üzr ə e-re sursların kataloqda riyaziyy a t f ə n n i ü zr ə el e kt r on resurslar ı . Burada siz sinif üzr ə se ç im ed ə bi l ə r siniz. Seçim etdikd ə n son r a mü x t ə li f t ə lim modullar ü z ə çıxa c aq. Siz ə la zım ola n ı seç ə r ə k, onu yükl ə y ə bi l ə r siniz. Burada yerl ə ş ə n modulla r ı istifad ə e tm ə k üçün xüsusi bir proqram yükl ə m ə k la z ı m ola c aq, han s ı ki, siz el ə h ə min seçdiyiniz modu l un a şa ğ ı sında t a pa bil ə r si n iz.

h ttp://www.etudes.ru/ Bur a da müxt ə li f riyazi 3D qrafika s ı k ö m ə yi i l ə haz ı rlan m ış etudlar y erl ə şib. E y ni zamanda miniaturlar v ə 3D d ə r sl ə r d ə var.

h ttp://www.math.ru/ mü ə lliml ə r , şagirdl ə r v ə ya t ə l ə b ə l ə r ü çün resur s . Riyazi kitabxa n a, mediatek a , m ə s ə l ə l ə r , olimpiada, v ə s. bölm ə l ə r mövcuddur.

h ttp://uzt e s t.ru/ H ə m şagird l ə r , h ə m m ü ə lliml ə r ü çün olan bu sa y tda mü x t ə li f testl ə r , interaktiv d ə r sl ə r , riyazi tapş ı rıqlar, t ə qdima tl a r var

h ttp://www.math-on-line.com/ 5 -8- ci sinif şagirdl ə ri ü çün riyaziyyat. M ə n ti q i misallar v ə tap ş ı r ı qlar, Olimp i ada m ə s ə l ə l ə ri

h ttp://www.allmath.r u /schoolmat h .htm M ə k t ə b riyaziyyatı
h ttp://www.problems.ru/ Ri yazı mövzular üzr ə m ə s ə l ə l ə rin kataloqu

h ttp://por t folio.1se p t e m ber.ru/subject.php?sb=8 Ri yaziyyat f ə n n i ü zr ə şagird l ə rin t ə dqiqa t işl ə rini tapa bil ə r siniz

h ttp://karusel.desc.ru/ Bir neç ə f ə nn ü zr ə (ri yaziyyat d ə o cüm l ə d ə n) şagird l ə r ara sı ya r ı şmala r ı n keçirilm ə si. Qeydiyyatdan keçdikd ə n son r a yar ı şmalara qoşula bi l ə r siniz.

h ttp://graphfunk.narod.ru/ Funksiyalara aid olan resurs. Müx t ə li f növ funksiya l ar haqqında m ə luma t v ə onlarla m ə s ə l ə l ə r