ESTONİYA ŞENGEN VİZASINI NECƏ ALA BİLƏRƏM

Məhkəmə olacağı təqdirdə, əvvəlcə şikayət dövlət qulluqçusuna çatdırılırdı. Daha sonra xalqın özündən təşkil olunmuş münsiflər heyətinin qarşısına şikayətçi ilə onun ittiham etdiyi şəxs çıxırdı. Bu məhkəmələrdə nə hakim, nə də tərəflərin vəkili olurdu. Hər şey onların danışıq qabiliyyətindən asılı idi. Bunagörə də həm şikayətçi,həm də qarşı tərəf münsifləri razı salmaq, öz tərəflərinə çəkmək üçün bütün bacarığını ortaya qoyurdu. İttiham olunan yalnız inandırıcı danışığı ilə özünü müdafiə edə,məhkəməni uda bilərdi.Beləcə, gözəl və yerində söz seçməyi bacaran, səs tonu, jest və mimikalar, ümumiyyətlə, natiqliyi şərtləndirən elementlərdən istifadə edənlər hər şəraitdən çıxmağı bacarır, öndə gedə bilirdilər.

Szentenddə o ás on Balatona necə gedə bilərəm?

“Bu sənət demokratiyanın ən yaxın köməkçisi olub”

Diktatura rejimində ritorika gərəksizdir. Çünki xalqın inanmaqdan başqa bir variantı yoxdur. Azad olmayan xalq ona təqdim olunan yeganə variantı seçə bilərdi. Ona görə də natiqlik sənəti yalnız demokratiyada doğula bilərdi. Ritorika antik dünya demokratiyasının dəstəyi, köməkçisi olmuşdu.

Qədim dövrlərdə natiqlik sənəti “ritorika” adlanırdı. Ritorika sözü yunanca
“rhetorikos” (ῥητορικός) sözündən yaranıb. Mənası – “rhetor” (ῥήτωρ) “natiq”, “ero” (ἐρῶ) “danışmaq” deməkdir. Ritorika xitabət sənəti kimi başa düşülürdü.Bu sənət dili cilalamaq, gözəl danışıq sənətinə yiyələnmək kimi səciyyələnirdi.

Qədim Yunanıstanda eramızdan əvvəl V əsrdə Sokrat tərəfindən istifadə edilən bu söz yazılı şəkildə ilk dəfə Platonun “Qorgiy” adını verdiyi dialoqunda (başqa adı-”Ritorika haqqında”) istifadə olunmuşdu. Ritorika sənətinin mövcud olması üçün üç əsas ünsür vacib hesab olunurdu: danışmaq, dinləmək və düşünmək. Ritorika sənətinin əhəmiyyəti ədəbiyyatda, siyasətdə,məhkəmələrdə özünü qabarıq şəkildə göstərirdi. Bu səbəbdən də hələ qədim dövlərdə natiqlik sənəti dəyər qazandı və ondan istifadə edən ağıllı, bacarıqlı insanlar ortaya çıxdı.

Qədim dövrlərdə ritorikanın 3 növü vardı: Logos, Patos və Etos

Etos

“Etos” ifadəsi latınca “mores” sözündən götürülüb, mənası “əxlaq” deməkdir. Yəni, gözəl danışan adam əxlaqi bacarığa sahib olmalıdır. Burada “Mən” məsələsi ön sırada durur. Etos natiqin silahıdır.Danışanın peşəsi, ya da ictimai mənşəyi nə olursa, olsun onun əxlaqi cəhətdən hər kəsə nümunə olması şərt idi.

Patos

Ritorikanın bu növü danışanı aldatmaq,razısalmaq,həyəcanlandırmaq,ya da ovsunlamaq məqsədi daşıyırdı. Etos təsir edəndir, patos isə sualların qaynağıdır.Yəni, dinləyici danışanın təsirində qalandır, ona inanandır.

Loqos

Dinləyici və danışan öz qaydalarına bağlıdır. Dinləyən müzakirəsi gedən məsələyə etiraz etmək, öz mühakiməsini yürütmək istəyir. Danışan çox gülcü dəlillərlə dinləyəni razı salmağa müvəffəq olur, öz üslubu ilə onun rəğbətini qazanır. Sualların cavablarını öz fərqliliyini qoruyaraq açıqlayır.Dinləyən daha öncə öz mövqeyindən bu qədər asanlıqla dönməmişdi. O, bu cavabdan artıq razıdır.

Antik Yunan cəmiyyəti şifahi mədəniyyətin hakim olduğu bir cəmiyyətdir. Hüquq, təhsil, siyasət,fəlsəfə nitqə əsaslanırdı. Antik yunanlıların əksəriyyyəti fitri danışıq qabiliyyətinə sahib idi. Bu, Homerin“İliada” və“ Odessiya”əsərlərində də özünü göstərir. Qəhrəmanlar qeyri-adi çıxışları ilə məclislərdə və yığıncaqlarda xalqa təsir göstərməyi bacarırdılar. Lakin belə çıxışlar bir anlıq ilhamla doğurdu, iz buraxmadan itirdi. Nitq bu çağda hələ təbii bir qabiliyyət halında idi. Buna malik olmayanlar onu sonradan öyrənərək qazanmağa çalışmırdılar.Yəni, hər hansı bir yerdə söylənəcək nitqi müəyyən bir nizama görə hazırlamağı, diqqətlə seçilmiş sözlərdən istifadə edərək məqsədə çatmağı öyrədən bir nitq konsepsiyası, müəllim və məktəb yox idi.Danışıq qabiliyyətinin nizamlı bir formaya düşməsi, öz-özlüyündə sənət sahəsinə çevrilməsi e.ə V əsrin sonu, IV əsrdə inkişaf etməyə başladı.

Ritorikanın yaranması birbaşa demokratiya ilə bağlıdır. Afinanın siyasi, hüquqi quruluşu ritorikanın ortaya çıxması üçün uyğun bir mühit idi. Xüsusilə e.ə V əsr Afinasında bütün vətəndaşlar hərbi vəzifələrini yerinə yetirməkdən başqa, həm də bütün ictimai vəzifələrin də öhdəsindən gəlmək qabiliyyətinə malik idilər. Hər azad vətəndaş xalq məclisinin üzvü idi, şəhərə aid olan hər cür problem birbaşa onları da maraqlandırırdı.

Məhkəmə olacağı təqdirdə, əvvəlcə şikayət dövlət qulluqçusuna çatdırılırdı. Daha sonra xalqın özündən təşkil olunmuş münsiflər heyətinin qarşısına şikayətçi ilə onun ittiham etdiyi şəxs çıxırdı. Bu məhkəmələrdə nə hakim, nə də tərəflərin vəkili olurdu. Hər şey onların danışıq qabiliyyətindən asılı idi. Bunagörə də həm şikayətçi,həm də qarşı tərəf münsifləri razı salmaq, öz tərəflərinə çəkmək üçün bütün bacarığını ortaya qoyurdu. İttiham olunan yalnız inandırıcı danışığı ilə özünü müdafiə edə,məhkəməni uda bilərdi.Beləcə, gözəl və yerində söz seçməyi bacaran, səs tonu, jest və mimikalar, ümumiyyətlə, natiqliyi şərtləndirən elementlərdən istifadə edənlər hər şəraitdən çıxmağı bacarır, öndə gedə bilirdilər.

Belə bir mühitdə ritorika zaman keçdikcə sənət halına gələ bildi.

Cəlalə Nəzəroğlu
Aparıcı, BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin müəllimi
Diksiya Akademiyası MMC-nin rəhbəri

ESTONİYA ŞENGEN VİZASINI NECƏ ALA BİLƏRƏM?

Baltikyanı ölkələri arasında ən çox turist cəlb edən, paytaxtı Tallin şəhərinin qədim üslubda memarlığı, təbiətinin gözəlliyi, turistik bölgələri, Baltik dənizindəki adaları ilə Avropanın cazibə mərkəzinə çevrilmiş ölkə – Estoniya! Öz gözlərinizlə görüb kəşf etməyiniz üçün sadə bir Şengen vizası yetərlidir. Bu məqalədə isə Estoniya Şengen vizasını əldə etməyə gedən yolu sizə göstərəcəyik.

Estoniya Viza Növləri

Şengen ölkələrindən biri olan Estoniyaya qısamüddətli səyahət etmək üçün Estoniya Şengen vizasına müraciət edirsiniz. Bu viza növünə müraciət səbəbləri turizm, ailə və ya dostlara ziyarət, işgüzar səfər, tibbi müayinə və ya müalicə, qısamüddətli təhsil, mübadilə proqramları və buna bənzər bir çox daimi olmayan nüanslar ola bilər. Estoniyada müddəti 90 gündən çox olan uzunmüddətli təhsil (bakalavr, magistr, doktorantura və s. kimi) almaq və ya Estoniyada yerləşən bir qurumda daimi işləmək istədiyiniz halda isə, həmin təhsil və iş qurumlarından rəsmi dəvət və ya qəbul məktublarınız olduğu təqdirdə Estoniya milli vizasına da müraciət edə bilərsiniz.

Estoniya Şengen Vizası

Bütün Şengen vizalarında olduğu kimi Estoniya Şengen vizasının da təkgirişli və çoxgirişli növləri mövcuddur. Eyni zamanda siz uzunmüddətli, yəni üç ay, altı ay, bir il, iki il və ya beş il müddəti əhatə edən vizalara da müraciət edə bilərsiniz. Siz Estoniya Şengen vizasını əldə etdikdən sonra səyahətiniz ərzində istənilən Şengen ölkəsinə daxil ola bilərsiniz. Ancaq hər bir halda mütləq şəkildə biz məsləhət görürük ki, Şengen ərazisinə ilk girişinizi viza aldığınız ölkədən, yəni Estoniyadan edəsiniz. Əks halda siz viza müraciətiniz zamanı qeyd etmədiyiniz təqdirdə Estoniya vizası ilə Şengen ərazisinə başqa bir ölkədən (xüsusilə də Qərbi Avropa ölkələrindən) giriş etməyə çalışsanız, nadir hallarda da olsa, həmin ölkənin sərhəd xidməti sizi geri qaytara və ölkəyə girişinizə icazə verməyə bilər. Bu təcrübə bəzi hallarda yaşanıb və bu səbəblə də biz sizə bu riskdən qaçınmağı tövsiyə edirik.

Estoniya Şengen vizasına müraciət etdiyiniz təqdirdə səyahət müddətiniz ərzində ən çox qalacağınız ölkə kimi Estoniyanı göstərməlisiniz. Estoniyaya səyahət arzulayan şəxslər bir çox halda öz tur planlarına Litva, Latviya, Finlandiya və digər Avropa ölkələrini də daxil edirlər. Səyahət tur planınızda Estoniyadan əlavə bu ölkələrin də yer alması viza müraciətinizdə sizə problem yaratmır. Sadəcə ümumi səyahətiniz müddətində ən çox qalacağınız ölkəni Estoniya göstərməyiniz viza üçün məhz Estoniya vizasına müraciət edə bilməyiniz üçün yetərli səbəbdir.

Estoniya Şengen Vizası Müraciəti üçün Sənədlər Toplusu

Estoniya Şengen vizasına müraciət edərkən siz aşağıdakı sənədləri təqdim etməlisiniz:

Xarici pasportunuzun orijinalı və birinci səhifəsinin surəti
Əgər varsa, əvvəlki vizalarınızın və giriş-çıxış möhürlərinizin surətləri
Şəxsiyyət vəsiqənizin surəti
İş yerindən arayış* və əgər varsa, maaş kartından çıxarış (təhsil alan şəxslər üçün təhsil müəssisəsindən arayış*)
Adınıza olan bank hesabından arayış* və çıxarış (Məbləğ barədə aşağıda detallı məlumat qeyd olunub)
Əgər varsa, adınıza olan mülklərin çıxarışlarının* və maşınınızın texpasport kopyası
Mülki vəziyyətinizin sübutu* (Ailəlisinizsə, nikah haqqında şəhadətnamənizin, 18 yaşdan aşağı uşaqlarınız varsa, doğum haqqında şəhadətnamələrinin və ya nikahınız pozulubsa, nikahın pozulmasına dair sənədin surəti)
2 ədəd 3.5×4.5 ölçüdə, biometrik və ağ fonda şəkliniz
Səyahətiniz üçün aldığınız aviabiletlərin ödəniş vauçerləri
Səyahətiniz üçün bron etdiyiniz və ya aldığınız otellərin vauçerləri
Səfərinizi tam əhatə edəcək Şengen qaydalarına uyğun səyahət sığortası
İngilis dilində doldurulmuş ərizə forması
Əgər turistik yox, işgüzar səfərlə bağlı vizaya müraciət olunursa, bu halda həmin iş, tədbir və ya görüşlə bağlı rəsmi dəvət məktubu

Üzərində “*” işarəsi ilə qeyd etdiyimiz sənədlər səfirliyə ingilis dilində təqdim olunmalıdır. Əgər siz sənədin orijinalını ingilis dilində yox, azərbaycanca əldə etmisinizsə, bu halda mütləq şəkildə bu sənədlərin hər biri notarial qaydada ingilis dilinə tərcümə və təsdiq edilərək səfirliyə təqdim olunmalıdır.

Sənədləriniz qəbul olunduqdan sonra hər bir halda viza prosedurunuz əsnasında səfirlikdən sizə zəng gələ və bu zəngdə sizdən yeni sənədləri təqdim etməyiniz tələb oluna bilər.

Bank hesabınızdakı məbləğ sizin göstərdiyiniz səyahət tarixlərinizdən, yəni Şengendə qalacağınız müddətdən, bron elədiyiniz uçuş biletləri və otellərin qiymətindən və s. asılı olaraq dəyişir. Ümumilikdə məsləhətdir ki, bir həftəlik səyahət üçün bank hesabınızda minimum 2.000-4.000 AZN (eyni qaydada avro və ya ABŞ dolları ekvivalenti keçərlidir) aralığında məbləğ göstərəsiniz. Bu məbləğ sizin səyahət planınızı tam əhatə etməlidir. Məbləği hesablayarkən bilet və otel bronlarınızın qiyməti ilə Şengen ərazisində qalacağınızı göstərdiyiniz hər gün üçün ortalama 60-70 avro gündəlik xərci cəmləyə və aldığınız rəqəmdən biraz daha yüksəyini nəzərdə tuta bilərsiniz.

Siz əgər, sahibkar kimi fəaliyyət göstərirsinizsə, iş yerindən arayışı əvəz edəcək sənədləri (VÖEN-in surəti, Vergilər Nazirliyindən dövriyyəniz haqqında verilmiş arayış, şirkətinizin reyestrdən çıxarışı) səfirliyə təqdim edə bilərsiniz. Əgər siz işləmirsinizsə, təhsil alırsınızsa və ya hər bir halda səfərinizin xərclərini qarşılamaq üçün başqa bir şəxsi sponsor göstərirsinizsə, bu halda həmin şəxsin şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti, iş yerindən arayış (əgər sahibkardırsa, yuxarıda sadalanan sənədlər), bank hesabından arayış və çıxarış (bu bank hesabı həm sizin adınıza, həm də sponsorun adına ola bilər), əgər ailəvi bağınız varsa, bunu təsdiq edən sənədi (məsələn, valideyninizdirsə, özünüzün doğum haqqında şəhadətnaməniz, qardaş və ya bacınızdırsa, ikinizin də doğum haqqında şəhadətnamələriniz və s.) və sponsorluq haqqında kağız səfirliyə təqdim olunmalıdır. Əgər müraciət edən şəxs 18 yaşdan aşağıdırsa, bu halda tək səyahət etdiyi halda hər iki valideynindən və ya valideynlərindən biri ilə səyahət etdiyi halda isə digər valideynindən ölkədən çıxmasına dair icazə sənədin surətini də viza müraciəti zamanı təqdim etmək lazımdır.

Qeyd edək ki, VÖEN, Vergilər Nazirliyindən dövriyyə haqqında arayış, şirkətinizin reyestrdən çıxarışı və ya sponsorluq kağızı, icazə kağızı kimi sənədləri təqdim etdiyiniz halda da bu sənədlərin hər birini notarial qaydada ingilis dilinə tərcümə və təsdiq etdirməlisiniz.

Otel və Aviabilet

Estoniya vizasına müraciət zamanı siz ümumi səyahətinizi əhatə edən uçuş biletləriniz və otel rezervasiyalarınız üçün etdiyiniz ödənişlərin vauçerlərini (qəbzlərini) səfirliyə təqdim etməlisiniz. Yəni, biletlərin və otellərin ödənişsiz halda bronları və rezervasiyaları səfirlik tərəfindən sənəd qəbulu zamanı qəbul olunmur. Əgər vauçerləri müraciət zamanı səfirliyə təqdim etməsəniz, sənədləriniz səfirlik tərəfindən geri qaytarılacaqdır. Əgər siz yalnız Estoniyada deyil, digər Şengen ölkələrində də qalacağınızı göstərirsinizsə, bu halda bütün göstərdiyiniz ölkələrdəki qalacağınız otellərə rezervasiyanız üçün etdiyiniz ödənişlərin vauçerlərini də səfirliyə təqdim etməlisiniz. Siz qalacağınız yeri Airbnb üzərindən rezervasiya etdiyiniz təqdirdə isə Airbnb tərəfindən sizə göndərilən rezervasiyanızı təsdiq edən sənədi, Airbnb tərəfindən sizə göndərilən ödəniş çeki və Airbnb rezervasiyası üçün ödəniş etdiyiniz bank kartından çıxarışı səfirliyə təqdim etməlisiniz.

Viza Proseduru

Estoniya Şengen vizası üçün müraciət Latviya Səfirliyinin VFS Global adlı viza müraciət mərkəzində olunur. Viza haqda qərar Latviya səfirliyinin konsulluq şöbəsində konsul tərəfindən verilir.

Sənədləri təqdim etmək üçün viza görüşünü həftəiçi 14:00-dan 18:00-dək Latviya VFS Global viza müraciət mərkəzinin +994 12 436 67 78 telefon nömrəsi ilə əlaqə saxlamaqla təyin etmək mümkündür.

Sənədləri təqdim etmək üçün əvvəlcədən görüş təyini mütləqdir. Lakin, əlavə 144 AZN ödəniş etməklə “Premium Lounge” xidmətindən istifadə edib görüş təyin etmədən növbədənkənar sənədləri təqdim etmək mümkündür.

Viza müraciəti səfər tarixindən ən tez 6 ay əvvəl edilə bilər. Barmaq izindən azad olan müraciətçilər istisna olmaqla, bütün müraciətçilərin sənədləri təqdim edərkən şəxsi iştirakı mütləqdir. Barmaq izindən azad olan müraciətçilərin isə sənədləri təqdim etmək üçün başqa bir şəxsə notarial qaydada etibarnamə verdikləri halda şəxsən iştirakları mütləq deyil.

Barmaq izindən azad olan şəxslər aşağıdakı qruplara bölünür:

Son 5 ildə Şengen vizası alan və sistemdə barmaq izi olan şəxslər
12 yaşdan aşağı uşaqlar
Barmaq izi verilməsi fiziki cəhətdən mümkün olmayan şəxslər;
Diplomatik və ya xüsusi pasport sahibi olan və Belçikada diplomatik və ya konsulluq vəzifəsinə akreditə olunmuş şəxslər
Estoniya mərkəzi və ya nümayəndəliyi olan beynəlxalq bir təşkilatda səlahiyyət alacaq diplomatik və ya konsulluq personalı və onların ailə üzvləri (həyat yoldaşı və qayğıya ehtiyacı olan uşaqları)

Estoniya Şengen viza proseduru müraciət tarixindən etibarən, adətən, 10-15 kalendar günü (bayramla əlaqəli rəsmi qeyri-iş günləri istisna olmaqla) davam edir.

Sənədləri təqdim edərkən 35 avro viza rüsumu və viza mərkəzinin xidmət haqqısı olan 53 AZN ödənilir. Rüsumlar yalnız nəğd şəkildə qəbul olunur. Viza rüsumu avro, viza mərkəzinin xidmət haqqı isə manatla qəbul edilir.

Estoniya Şengen Vizası Alma Ehtimalı

Hər bir ölkənin viza müraciətində olduğu kimi Estoniyada da sizin viza alma şansınız profilinizin hansı vəziyyətdə olmasından asılıdır. İş yerinizin və vəzifənizin normal olması, aylıq gəlirinizin standart maaş aralığında olması (təcrübədə 300-500 AZN aralığında aylıq gəliri olan şəxslərə viza alınması halı dəfələrlə yaşanıb), bank hesabınızda bütün səyahətinizi əhatə etməyə yetəcək qədər məbləğ göstərməyiniz, sizi ölkəyə bağlayan nüansların (adınıza mülkün olması, ailənizin və uşaqlarınızın olması) mövcudluğu və səyahət tarixçənizin olması sizin Estoniya Şengen vizası alma şansınızı artıran faktorlardır. Daha öncə Şengen vizasına sahib olmayan şəxslərin Estoniya Şengen vizasını ilk müraciətdən əldə etdiyi hallar dəfələrlə təcrübəmizdə yaşanıb. Yəni, əgər sizin daha öncə Şengen vizanız olmayıbsa belə, Estoniya vizasını əldə etmək sırf bu səbəbdən sizin üçün o qədər çətin və ya problemli məsələ olmayacaq. Ancaq hər bir halda, əlbəttə, sizin daha öncə vizalarınızın olması Estoniya Şengen vizası almaq şansınızı da dəfələrlə artıran nüansdır.

Estoniyaya Viza Dəstəyi

Biz Vizam.az şirkəti olaraq sizə Estoniya Şengen vizası müraciətiniz zamanı yardımçı ola bilərik. Əgər siz bizim viza dəstəyi xidmətimizdən istifadə etsəniz, bizim xidmətə viza mərkəzində sizin adınıza görüş təyin olunması, ərizə formanızın doldurulması, sənədlərinizin peşəkar qaydada hazırlanması, səyahətinizi əhatə edəcək uçuş biletlərinizin və otellərinizin alınması, viza üçün səyahət tur planınızın qurulması, səfərinizi əhatə edəcək səyahət sığortasının edilməsi, konsultasiya, viza prosedurunuzun izlənilməsi daxil olacaq. Qeyd edək ki, səyahət sığortasının rüsumu bizim xidmət haqqıdan əlavə hesablanacaq. Sığortanın rüsumu adətən, 1 həftə üçün 16-18 AZN aralığında olur. Bu sığortanı siz özünüz də etdirə bilərsiniz. Həmçinin biz sizə sənədlərinizin notarial qaydada ingilis dilinə tərcümə və təsdiq olunması ilə də bağlı yardımçı ola bilərik. Hər bir sənəd üçün əlavə rüsum 16 AZN təşkil edəcək. Ümumi olaraq isə bizim şirkətimizdə Estoniya Şengen vizasına dəstək xidmət haqqısı bir nəfər üçün 69 AZN təşkil edir.

Sifarişinizi yerləşdirmək üçün buraya klikləyə bilərsiniz. Əlavə məlumat üçün 050/55-3000135 nömrələri ilə əlaqə saxlaya bilərsiniz.

Avropanın və Baltikin incisi Estoniya sizi gözləyir! Xoş səyahətlər!

BUZ ADASINA SƏYAHƏT-İSLANDİYA BİZNES VİZASI
AVSTRALİYA VİZASI NECƏ ALINIR?
POLŞA ŞENGEN VİZASI

Балатон

Озеро расположено на Среднедунайской равнине в котловине тектонического происхождения, вытянутой вдоль юго-восточных подножий гор Баконь. Расстояние от северо-восточной оконечности озера до центра Будапешта около 85 километров.

Площадь 594 км², длина — 79 км, ширина колеблется от 1,2 до 12,4 км. Высота уреза воды над уровнем моря — 104 метра. Средняя глубина 3,6 метра, максимальная 12,5 метра. Длина береговой линии составляет 236 километров, объём воды в озере 1,9 км³, площадь водосбора — 5181 км².

Балатон имеет сильно вытянутую с юго-запада на северо-восток форму. Южный берег, в основном, ровный; на северном есть несколько неглубоких заливов и один большой полуостров — Тихань. Оконечность полуострова от противоположного берега отделяет всего 1,2 километра — это самое узкое место на Балатоне.

Гидрография

Уникальной особенностью Балатона является его небольшая глубина. Средняя глубина озера около 3 метров, единственное относительно глубокое место озера — Тиханьская впадина около полуострова Тихань (12,5 метра). Профиль глубины различен для северного и южного берега. Если в северной части озера на расстоянии 20—30 метров от берега глубина уже достигает двух метров, то около южного берега и на расстоянии 200—300 метров от берега глубина составляет около метра.

Дно озера покрыто мелким песком. Из-за небольшой глубины вода в озере хорошо прогревается, летом средняя температура воды в озере 21-22 °C, иногда прогревается до 26 °C. Вода в Балатоне чистая, но не прозрачная из-за содержания в ней планктона. Преобладающий цвет воды — светло-зелёный, однако может меняться в зависимости от погоды и времени суток.

В Балатон впадает много коротких рек, крупнейшая из них Зала; сток из озера через реку Шио, превращённую в канал и связанную с рекой Дунай.

Берега

Обращенные к Бакони берега на севере озера преимущественно крутые, высокие, местами изрезаны (полуостров Тихань), поросли лесами. Некоторые участки берега и вершины имеют вулканическое происхождение, представляют собой «шапки» застывшей базальтовой лавы. Кое-где застывшая лава сформировала «базальтовые орга́ны» — каменные столбы, напоминающие по форме трубы органа. На остальном протяжении берега плоские, частично заболоченные.

Названия и этимология

Вид на Шиофок с Балатона

Древние римляне называли озеро Пелсо (лат. lacus Pelso ). Славянские племена, жившие в Подунавье, называли его Блатенске или Блатно, производное от славянского слова блато — «болото». Это название сохранилось в современном словацком (словацк. Blatenské jazero ) и словенском языках (словен. Blatno jezero ) языках. Немецкое название озера — нем. Plattensee , от которого происходит устаревшее русское название озера — Платенское или Платтенское.

Венгерское слово Balaton невенгерской этимологии, восходит к славянскому блато. Неформально-сленговое название озера среди венгров — Balcsi (Бальчи). [ источник не указан 1641 день ]

Поскольку у Венгрии нет выхода к морскому побережью, часто неофициально Балатон называют Венгерским морем. Из-за своей крайне небольшой глубины иногда Балатон иронически зовут «Самой большой лужей Центральной Европы». [ источник не указан 1641 день ]

История

Тиханьское аббатство

На берегах Балатона с древнейших времён были поселения различных народов — фракийцев, кельтов, германских и славянских племён. [ источник не указан 1641 день ]

В I веке н. э. регион был завоёван римлянами, основавшими здесь провинцию Паннония.
В VI веке здесь обосновались авары.
В 500—700 годах на территории будущего княжества существовала так называемая кестельская культура смешанного романо-славяно-аварского происхождения.
В IX веке, после крушения Аварского каганата, на землях вокруг Балатона расселились славяне, образовавшие Блатенское княжество, столицей которого был город Блатноград (ныне деревня Залавар) на реке Зала неподалёку от берега Балатона.
В начале X века регион захвачен венграми. Иштван Святой построил в 1019 году аббатство в Залаваре, а король Андраш I в 1055 году — аббатство на полуострове Тихань.
В XVI веке вдоль северного берега Балатона было построено несколько крепостей.

Туризм на Балатоне начал развиваться в XVIII веке. Небольшие деревушки по берегам быстро превратились в курортные городки, где проводила время венгерская и австрийская аристократия. Сначала отдыхающих привлекали целебные источники минеральной воды, затем в моду вошло купание на озере. В 1846 году на Балатоне было открыто судоходное движение. К концу XIX века, с развитием железнодорожного транспорта и судоходства, жизнь на берегах Балатона забурлила с новой силой.

В марте 1945 года в окрестностях озера шли тяжёлые бои между 6-й танковой армией СС, 6-й полевой армией вермахта и войсками советского 3-го Украинского фронта (Балатонская оборонительная операция). В ходе боёв множество строений на берегах было повреждено или разрушено.

После войны туристическая индустрия Балатона восстановила свой потенциал.

Климат

Для берегов озера характерно продолжительное солнечное лето, с середины мая до конца сентября.

Зима сравнительно мягкая, однако озеро почти каждую зиму замерзает. Средняя толщина льда 10-20 сантиметров, однако, отмечались случаи образования 70-сантиметрового льда.

На озере бывают сильные ветры, опасные для любителей парусного спорта и малых судов. За силой ветра на озере следит специальная служба.

Природные достопримечательности

Ти́хань

Вид на Балатон с Тихани
Порт Шиофока

Самый большой полуостров на озере — Тихань — одно из самых посещаемых мест региона. Его площадь 12 км², он выдается в озеро на 5 километров и разделяет его на две части. С 1952 года находится под охраной государства. Полуостров образовался в ходе вулканической деятельности и первоначально был островом, что привело к появлению на нём эндемичных видов растений и животных. Полуостров имеет достаточно крутые берега, поросшие вечнозелёными породами деревьев. В центре полуострова расположены два бесстоковых озера — Кюльшё-то (Внешнее) и Бельшё-то (Внутреннее), окружённые конусами потухших гейзеров. Берега озёр покрыты камышом и тростником, глубина не превышает 2-3 метров. На озёрах Тихани гнездится множество разнообразных водоплавающих птиц.

Киш-Балатон

Киш-Балатон (Малый Балатон) — заболоченная территория к юго-западу от Балатона недалеко от города Кестхей, в устье реки Зала, охраняемый заповедник. Некогда Киш-Балатон был заболоченной бухтой Балатона, служившей своего рода фильтром для воды Залы. В начале XX века воды Залы были направлены с помощью канала в обход Киш-Балатона, это плохо сказалось на экосистеме, как Большого, так и сильно обмелевшего Малого Балатона. Проблему решили в 1980-е годы путём искусственного воссоздания в качестве естественного фильтра части бывших болот на пути Залы. Малый Балатон — прибежище громадного количества аистов, цаплей, диких гусей, уток и других птиц. Местные рыбаки строят специальные лодки для передвижения по крайне мелкому и сильно заросшему тростником водоёму. Территория строго охраняется, однако часть заповедника, в частности, остров Каньявари открыта для посетителей. В городе Кестхей есть музей озера Балатон, экспозиция которого посвящена в том числе и Киш-Балатону.

Национальный парк Прибалатонской возвышенности

Основная статья: Национальный парк Прибалатонской возвышенности

Один из десяти национальных парков Венгрии, основан в 1997 году. Территория национального парка пролегает вдоль северного берега озера от Балатонфюреда до Кёстхея в горах Баконь, граница проходит на некотором удалении от берега. Территория национального парка преимущественно гористая, а ландшафт — вулканический. Здесь множество потухших вулканов, бывших гейзеров, кратеров, выходов лавы, имеющих порой крайне причудливые формы. Самый большой базальтовый «орган» расположен на горе Сент-Дьёрдь. За этой горой, рядом с городком Тапольца, расположен вход в пещеры с подземными озёрами, обнаруженные лишь в 1903 году. Посещение парка ограничено специально проложенными тропами. Полуостров Тихань и Киш-Балатон также включены в Национальный парк Прибалатонской возвышенности.

Хевизское озеро

Основная статья: Хевиз (озеро)

В 210 км от Будапешта и в 6 км от города Кестхей (юго-западная оконечность озера Балатон) на окраине г. Хевиза расположено одноимённое озеро — самое большое термальное озеро Европы. Озеро образовалось в кратере потухшего вулкана. Площадь озера — 4,7 га, глубина — более 40 м, температура воды колеблется от 34 градусов летом до 26 градусов зимой. Источник горячей минеральной воды расположен в придонной подводной пещере диаметром около 18 м.

Вода озера лечебна и обладает слабой радиоактивностью, дно озера покрыто целебной грязью, а его поверхность — лотосами. Сток из Хевизского озера в Балатон организован через небольшую протоку. Целебные свойства озера были известны ещё римлянам, но своё бальнеологическое значение оно приобрело благодаря усилиям венгерского патриота, графа Фештетича, при котором труднопроходимые болота вокруг озера были дренированы и практически осушены. Ныне — одно из популярнейших в Европе мест для санаторно-курортного лечения.

Пещера Лоци

Крупнейшая пещера в окрестностях Балатона, её длина более 100 метров. Находится к северу от Балатонфюреда, на склоне горы Тамаша. Пещера открыта в 1892 году Лайошем Лоци, открыта для посещения в 1934 году. Образована, как и другие пещеры региона в результате размывания известняка горячими термальными водами.