Dünya Edebiyatı Konu Anlatımı

HONORE DE BALZAC (1799 – 1850)
– Realizmin öncüsü olmakla birlikte, eserleri romantik özellikler de taşır.
– “İnsanlık Komedyası” adlı doksan altı romandan oluşan romanlar dizisi vardır.
– Çocuklarına sevgiyle bağlı bir babanın, Mösyö Goriofun dramını anlattığı “Goriot Baba” eseri realist romanın ba­şarılı örneklerindendir.
Eserleri: Eugenie, Grandet, Goriot Baba, Vadideki Zambak, Gobseck

Qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatı

Qədim dövrlərdə geniş coğrafi ərazidə yayılmış türk xalqlarının ədəbiyyatı ortaq səciyyə daşımış, Azərbaycan ədəbiyyatı ümumtürk ədəbiyyatının tərkib hissəsi kimi yaranmışdır. Qədim dövrlərə getdikcə türk ədəbiyyatları arasında dil, üslub, obraz baxımından ümumiliyin, əlaqənin daha güclü olduğunu görmək olur. Qədim türk bədii düşüncə nümunələrini bizə ilk tanıdan Çin qaynaqlarıdır. Çin dilinə tərcümə olunmuş, eradan əvvəl II əsrə aid nümunələr — şeir parçaları ideya-məzmununa görə bugünkü türkü düşündürür, onda həzin, hüznlü ovqatın yaranmasına səbəb olur. Bu parçalarda ifadə olunmuş hiss-düşüncə min il sonra Orxon-Yenisey abidələrində təkrar olunur, türkün öz dilindən eşidilir, türkün öz əlifbasında, yazısında oxunur.

Qədim türklərin ortaq ədəbiyyatının əsasında duran epos yaradıcılığı — “Dünyanın yaranması”, “Türklərin törəyişi”, “Oğuz xaqan”, “Alp Ər Tonqa”, “Ərgənəkon”, “Köç” onların tarixini, qəhrəmanlığını əks etdirən qiymətli bədii nümunələrdir. Ortaq məkanda, coğrafiyada, mənəvi mühitdə yaradılmış bu əsərlərdə ulu babalarımızın təfəkkürü, dünyaya, həyata baxışı, mədəni ənənələri bədii ifadəsini tapmışdır. Bizə çatan nümunələrdən məlum olur ki, onlar məzmunca fərqli, rəngarəng olmuşdur.

Məsələn, “Yaradılış” dastanında qədim türklərin əvvəllər kainatın mənzərəsinin necə olması barədəki təsəvvürləri öz əksini tapıb. Əsərdə Tanrı Qara xan obrazı yaradılıb. Dünya Tanrının iradəsinə tabedir. Dünyada xeyirxahlıqla yanaşı, bədxahlıq da mövcuddur. Tanrı bədxahlığın xeyirxahlığı üstələməsinə, dünyanı idarə etməsinə imkan vermir. Göyün yeddinci qatında oturub kainatı idarə edən Tanrı türklərin yaşadığı torpağın da, cəmiyyətin də taleyini müəyyənləşdirir.

Qədim türklərin soykökünü təşkil edən el və tayfa birləşmələri Yaxın Şərqdə yaşayan xalqlarla sıx iqtisadi, mədəni əlaqədə olmuşlar. Bu əlaqə eyniköklü xalqların birində yaranmış söz sənəti nümunələrinin digər xalqlar arasında da geniş yayılmasına səbəb olmuşdur. Belə əsərlərdən biri olan “Avesta” atəşpərəst Azərbaycan türklərinin də dini kitabı idi. “Avesta”nın müəllifi Zərdüşt peyğəmbərdir. Əsərin özəyi sayılan, bədii təfəkkürün məhsulu olan “Qatlar”da ilk insanın yaranması, insan həyatının müxtəlif məqamları, insanla təbiət arasında mübarizə, müharibədə qələbə və məğlubiyyətin doğurduğu hislər bədii dillə əks etdirilir. Əsərdə Xeyir allahı Ahura Məzda (Hörmüz) ilə Şər allahı Əhrimənin (Anqramanyu) mübarizəsindən söz açılır. Xeyir allahı Hörmüz bütün yaxşılıqların — işığın, sağlamlığın, odun, həyatın yaradıcısıdır. Yalan, zülmət, ölüm, xəstəlikləri isə Şər allahı Əhrimən yaratmışdır. Onların mübarizəsi işığın qaranlıq, xeyirin şər üzərində qələbəsi ilə nəticələnir. “Avesta”da insanlar humanizmə, xeyirxah əməllərə, həyatda bolluğun əsası hesab edilən əkinçiliyə, maldarlığa çağırılırdı. Atəşpərəstlər müqəddəs saydıqları oda sitayiş edir, onun vasitəsilə pisliklərdən qurtulmağın mümkünlüyünə inanırdılar. Zərdüştiliklə bağlı olan bir sıra adətlər — odun müqəddəs sayılması, səməni göyərdilməsi, odun (tonqalın) üstündən atlanma və s. dövrümüzə gəlib çatmışdır.

Eposun yaranma tarixi kimi, nə vaxt yazıya alınması da fərqli şəkildə izah olunur. Azərbaycan türklərinin qədim qəhrəmanlıq salnaməsi, bədii söz sənətimizin ilk mükəmməl ədəbi-bədii hadisəsi olan “Kitabi-Dədə Qorqud” islamiyyətdən çox-çox öncəki “Oğuznamələr” silsiləsinə daxil olsa da, ana dilimizin abidəsidir. Onun yazıya alınması yazılı ədəbiyyatımızın yalnız ərəb, yaxud fars dilində deyil, həm də doğma dilimizdə inkişaf etdiyini göstərirdi. Bu qiymətli abidə təkcə dilimizi, tariximizi yox, bütövlükdə xalqımızın mənəviyyatını, psixologiyasını, həyata baxışını və s. öyrənmək, dəyərləndirmək üçün mötəbər mənbədir.

VII əsrin ortalarından Ərəbistanda yaranan güclü islam dövləti bir çox ölkələri islam bayrağı altında istila etdi. Azərbaycan da kənarda qalmadı. Ölkəmizə hücum edən ərəblər xalqın ciddi müqaviməti ilə qarşılaşdılar. Çətinliklə də olsa, ölkə işğal olundu. İslamın qəbulundan sonra müxtəlif bölgələrdə mədrəsələr açıldı. Məqsəd islam dininin əsaslarını və ərəb dilini mənimsətmək idi

Ərəb dilində mükəmməl sənət əsərləri yaradan Musa Şəhəvat, İsmayıl ibn Yəsar, Əbül-Abbas əl-Əma kimi sənətkarlarımızın yaradıcılığında vətənpərvərlik, doğma yurda bağlılıq hislərinin ifadəsinə geniş yer verilirdi.

Ədalət — zülm qarşıdurması, ictimai mühitdəki yaramazlıqlara etiraz onların əsərlərində əksini tapan məsələlərdən idi. Bu sənətkarların təbiət mövzusunda yazılmış əsərlərində yenilik axtarışları, səmimilik, lirizm özünü aydın göstərirdi.

Ərəb xilafəti zəiflədikdən sonra Yaxın və Orta Şərq ölkələrində, saraylarda fars dili geniş yayılmağa başladı. Azərbaycanda XI əsrin ortalarından başlayaraq, farsca yazmaq ənənəsi yarandı. Saray ədəbiyyatında qəsidənin mədhiyyə, həcv, mərsiyə, fəxriyyə kimi növlərinə geniş yer verilir, dini mövzularda əsərlərin yazılmasına xüsusi diqqət yetirilirdi. Mədhiyyələr hökmdarların qüdrətinin, əməllərinin tərifi ilə məhdudlaşmır, onlar xeyirxah, mərhəmətli olmağa, ölkədə quruculuq işləri aparmağa, əmin-amanlıq yaratmağa dəvət edilirdi. Sarayda yaşayan mütərəqqi görüşlü sənətkarlar tarixi hadisələrə, ictimai-fəlsəfi məsələlərə həsr etdikləri əsərlərlə saray ədəbiyyatının mövzu, məzmun baxımından zənginləşməsinə istiqamət verirdilər. Əsərlərini farsca yazsalar da, təbliğ etdikləri ideya baxımından türk-Azərbaycan dünyagörüşünü, mənəviyyatını əks etdirən Qətran Təbrizi, Əbül-üla Gəncəvi, Fələki Şirvani, Mücirəddin Beyləqani, Məhsəti Gəncəvi, Əfzələddin Xaqani kimi şairlər məhəbbətin, təbiətin tərənnümünə, eləcə də dərin fəlsəfi düşüncələrin ifadəsinə lirik şeirlərində geniş yer verirdilər. Bu sənətkarların yaradıcılığında ictimai-siyasi problemlər, humanist ideyalar da əksini tapırdı.

XI əsr saray ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi kimi şöhrət qazanmış Q.Təbrizinin irsi “Divan”dan və “Ət-təfasir” adlı farsca lüğətdən ibarətdir. Şairin “Divan”ına mədhiyyələrlə yanaşı, məhəbbət, vətən, insan taleyi, təbiət mövzusunda, eləcə də saraydan narazılığı əks etdirən lirik şeirləri daxildir. Gəncədə və Təbrizdə yazıb-yaratmış şairin Təbrizdə baş vermiş zəlzələ haqqında iki mənzuməsi bu qədim şəhərlə bağlı məlumat verən mənbə kimi dəyərlidir.

M.Gəncəvi XII əsr ədəbiyyatımızda ictimai-fəlsəfi məzmunlu rübailəri ilə şöhrət tapmışdır. Bu şeirlərin lirik qəhrəmanı dərin məhəbbətlə sevən, iztirab çəkən, gözəlliyi dəyərləndirən aşiqdir. Rübailərində müxtəlif peşə sahiblərindən söz açması şairin əməkçi insana verdiyi yüksək dəyəri əks etdirir. Bu nümunələrdə insanın taleyi, həyatı, sevinci, kədəri ilə bağlı humanist düşüncələr yüksək poetik ifadəsini tapmışdır.

Ə.Xaqaninin “Divan”ındakı ictimai-fəlsəfi məzmunlu şeirlərdə, “Töhfətül- İraqeyn” poeması, “Mədain xərabələri” qəsidəsində saraydan narazılıq motivlərinin əks olunması ədalətsizliyə etiraz edən ədibin vətəndaşlıq mövqeyi ilə bağlı idi. Ədəbiyyatımızda ilk poema olan “Töhfətül-İraqeyn” əsərində şairin öz həyatı, uşaqlıq illəri, təhsili, dostları ilə bağlı xatirələri də əksini tapmışdır. Üsyankar təbiətli şair saraydan, hökmdarlardan üz çevirmiş, öz xalqına, sadə insanlara dərin məhəbbət bəsləmişdir:

İstəmirəm, adımı çağıralar Xaqani,
Mən yoxsullar şairi, xəlqaniyəm, xəlqani.

“Mədain xərabələri” qəsidəsində şair Sasani hökmdarlarının paytaxtı olmuş Mədain şəhərinin xarabalıqlarını təsvir etməklə dövrünün şahlarına ibrət dərsi vermək məqsədini güdmüşdür.

Şairin əsərlərində doğma yurduna məhəbbət, ondan ayrılığın doğurduğu şikayət motivləri güclüdür:

Şamaxı! Ey mənim sevimli yurdum!
Mən sənin qoynunda xaniman qurdum.
İndisə acığın tutmuşdur mana,
Sənin qucağından ayrılsam, ana,
Ümidim, pənahım Təbrizdir, Təbriz.
O şəhər də mənə doğmadır, əziz.

Saray həyatından uzaq olmağı üstün tutan Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”si məzmunu, bədii forma kamilliyi, humanist ideyaların ifadəsi baxımından qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatının, intibah dövrünün zirvəsi sayılır. Nizami yeni bir ədəbi məktəbin əsasını qoymuş, poemaları ilə Yaxın Şərq ədəbiyyatının inkişafına istiqamət vermişdir.

• Teqlər:
• ədəbiyyat tarixi
• , ədəbiyyatşünaslıq
• , ədəbiyyat
• , Azərbaycan ədəbiyyatı
• , ədəbiyyat nəzəriyyəsi

Dünya Edebiyatı Konu Anlatımı

Dünya Edebiyatı Konu Anlatımı,Dünya Edebiyatı Nedir, Dünya Edebiyatı tyt, Dünya Edebiyatı ayt, Dünya Edebiyatı ile ilgili örnek, Arkadaşlar bu yazımızda sizlere Dünya Edebiyatı hakkında bilgiler vereceğiz. Merak ettiğiniz bir çok sorunun cevabını yazımızı okuyarak bulabilirsiniz.

Dünya Edebiyatı

Eski Yunan Edebiyatı

– M.Ö. 9. yüzyılla MS. 2. yüzyıl arasını kapsar.
– Destan (epik şiir), didaktik ve pastoral şiir, tragedya, ko­medya, fabl, tarih, biyografi, felsefe, söylev türlerinde eserler verilmiştir.
– Dönemin en önemli ürünleri İlyada ve Odysseia destan­larıdır.
– Felsefe alanında Sokrates, Eflatun (Devlet adlı eseri önem­lidir.) ve Aristo (Poetika) önemli isimlerdir.
– Söylev türünde Demostones en önemli isimdir.
– Gezi yazısı türündeki önemli isim Anabasis (On Binlerin Dönüşü) adlı eseriyle Ksenefon’dur.

HOMEROS
– M.Ö. 9. yüzyılda yaşamıştır.
– Eski Yunan’ın en önemli şairidir.
– İlyada ve Odysseia’yı derlemiştir.
– İlyada, M.Ö. 1200’lü yıllarda Yunanlılarla Troyalıların sava­şını anlatır.
– Odysseia’da, İlyada destanında da önemli bir yeri olan Kral Odiyyesseus’un, savaş sonrasında, kral­lığına düşman olanlarla mücadelesi anlatılır.
Eserleri: İlyada, Odysseia

HESİODOS
– M.Ö. 8. yüzyılda yaşamıştır.
– Didaktik şiirin kurucusudur.
Eseri: İşler ve Günler

SAPPHO
– M.Ö. 6. yüzyılda yaşamıştır.
– Lirik şiirin kurucusudur.
– Yazdığı aşk şiirlerinden çok azı günümüze kalmıştır.

AİSOPOS (EZOP)
– M.Ö. 6. yüzyılda yaşamıştır.
– Fabl türünün kurucusudur.
Eseri: Fabllar

HERODOTOS
– M.Ö. 8. yüzyılda yaşamıştır.
– “Tarihin Babası” olarak anılır.
– Tarih türünün kurucusu kabul edilmektedir.

AİSKHYLOS
– M.Ö. 525- 456 yılları arasında yaşamıştır.
– Tiyatronun, Tragedyanın ilk büyük şairidir.
Eserleri: Agamemnon, Yalvaran Kızlar, Persler, Zincire Vurulmuş Prometheus

SOPHOKLES
– M.Ö. 495 – 406 yılları arasında yaşamıştır.
– Tragedyanın en büyük şairidir.
Eserleri: Kral Oidipus, Elektra, Trakhisli Kadınlar, Antigone, Oidipus Kolonos’ta

EURİPİOES
– M.Ö. 480 – 406 yılları arasında yaşamıştır.
– Tragedya şairidir.
Eserleri: İphigenia Aulis’te, Medelia, Hippolytos, Elektra, Andromache, Drestes

ARİSTOPHANES
– İlk büyük komedya şairidir.
– Döneminin toplumsal yaşamını konu edinmiştir.
Eserleri: Eşekarıları, Atlılar, Kurbağalar, Kuşlar, Barış, Bulutlar

İngiliz Edebiyatı

SHAKESPEARE
– Dünyanın en büyük tiyatro yazarlarındandır.
– Komedi ve dram türlerinde eser vermiştir.
– Eserlerinde nazım ve nesir karışık kullanılmıştır.
Romeo ve Jüliet, Hamlet, Macbeth, Othello, Kral Lear dramlarından bazılarıdır;
Venedik Taciri, Yanlışlıklar Komedyası, Vindsor’lu Şen Kadınlar komedilerinden bazılarıdır.

MİLTON
– Tasvir ve ruh çözümlemelerini oldukça ustaca kullanmıştır.
En önemli eseri: Kaybolmuş Cennet ‘tir.

DANİEL DEFOE
– Maceracı bir kimliğe sahiptir.
En önemli eseri: Robinson Crusoe ‘dir.

SWİFT
– Toplum içindeki aksaklıkları işlemiştir.
En önemli eseri: Güliver’in Gezileri ‘dir.

Amerikan Edebiyatı

MARK TWAİN (1835-1910)
– Realizm akımı sanatçısıdır.
– Mizah alanında ünlüdür.
– Geleneklere karşı çıkar.
– Toplum gerçeklerini anlatmıştır.
Tom Sawyer’in Maceraları, Missisippi’de Hayat, Altın Çağ, Esrarlı Yabancı önemli eserleridir.

JACK LONDON (1876-1916)
– Eserlerinde genelde insanları işlemiştir.
– Toplumu ilgilendiren konularda yazmıştır.
– İnsanların kabalığını okuyucuyu sarsacak şekilde vermiştir.
Vahşetin Çağrısı, Kurt Kanı, Beyaz Diş, Deniz Kurdu, Sınıf Savaşları önemli eserleridir.

ERNEST HEMİNGWAY (1899-1961)
– Realist bir sanatçıdır.
– “İhtiyar Adam ve Deniz” adlı eseri Nobel Edebiyat Ödülü almıştır. Kübalı balıkçının denize avlanmaya çıkıp boş dönmesini be bir gün büyük bir kılıç balığı avlayıp onu geminin arkasına getirmesi ve köpek balıklarının bunu yemesi ve ertesi günü tekrar denize avlanmaya açılması anlatılır.
Silahlara Veda, Çanlar Kimin İçin Çalıyor, İlkbahar Sesleri, Kadınsız Erkekler önemli eserleridir.

JOHN STEİNBECK (1902-1968)
– Realizm akımına mensuptur.
– Eserlerinde yoksul ve sömürülmüş işçi kesimini anlatır.
– Tanıdığı basit insanları konu edinmiştir.
– “Fareler ve İnsanlar” en önemli eseridir. Bu eserde geçici tarım işçilerinin hayatını anlatmıştır.
– 1962’de edebiyata katkılarından dolayı Nobel Edebiyat ödülü almıştır.
Gazap Üzümleri, Sardalya Sokağı, Fırtınalı Hasat, Kenar Mahalle, Uzun Vadi önemli eserleridir.

EDGAR ALLEN POE (1809-1849)
– Romantizm akımına mensuptur. Sembolizm akımından da etkilenmiştir.
– “Annabel Lee” şiiri önemlidir.
– Fantastik öyküyü halka sevdirmiştir.
Kızgın, Altın Böcek, Kızıl Ölümün Maskesi, Çalınan Mektuplar önemli eserlerdir.

THOMAS STEARN ELİOT (1888-1965)
– Realizm akımına mensuptur.
– Roman, deneme, şiir, oyun, eleştiri türünde eserleri vardır.
– Klasik kültür ögelerini eserlerinde kullandı.
– Manzum tarzda tiyatro yazmıştır.
– 1949 yılında Nobel Edebiyat Ödülü aldı.

Alman Edebiyatı

WOLFGANG GOETHE (1749-1832)

– Romantizm akımına mensuptur.
– Tiyatro, roman, şiir, gezi yazılarında eserleri vardır.
– Eserlerinde kendi iç dünyasını, acılarını anlatmıştır.
– “Faust” adlı eserinde hayat felsefesini yansıtmıştır. Dram türünde olan eseri dünyada önemli bir yere sahiptir.
– Şiirlerinde halk söyleyişinden, ahenk unsurlarından yararlanmıştır.
Genç Wether’in Acıları, Doğu-Batı Divanı, Baladlar, Wilhem Meister’in Çıraklık Yılları önemli eserleridir.

FRİEDRİCH VON SCHİ(1759-1805)
– Romantizm akımına mensuptur.
– Dram ve lirik şiirleriyle tanınır.
– Tarih ve felsefe alanında araştırmalar yapmıştır.
– Deneme, tarih, şiir, tiyatro, felsefeyle ilgili eserler vermiştir.
Wilhelm Tell, Haydutlar, Don Carlos önemli eserleridir.

HEİNRİCH BÖLL(1917-1985)
– İnsan hayatının önemli olduğunu düşünen biridir.
– “ Babasız Evler ” adlı eseriyle Nobel Barış Ödülü kazandı.
Trenin Tam Saatiydi, Ademoğlu Neredeydin?,Palyaço diğer önemli eserleridir.

THOMAS MANN (1875-1955)
– Eserlerinde burjuva sınıfının yozlaşmasını anlatmaktadır.
“ Buddenbrook Ailesi ” önemli eseridir.

BERTOLT BRECHT (1898-1956)
– Şiir, tiyatro alanında eser vermiştir.
– Epik tiyatronun kurucusu sayılır.
Galileo’nun Yaşamı, Cesaret ve Ana, Kafkas Tebeşir Dairesi önemli eserleridir.

Fransız Edebiyatı

– Fransız edebiyatının ilk örneklerini destanlar oluşturur.
– Bu edebiyatın en önemli destanı Chanson de Röland des­tanıdır.
– Fransız edebiyatında, 12. yüzyıldan, özellikle de Rönesans’tan sonra büyük gelişmeler görülür.

MONTAİGNE (1533 – 1592)
– “Denemeler” adlı üç ciltlik eseri vardır.
– Bu eseriyle deneme türünün kurucusudur.
Eseri: Denemeler

CORNEILLE (1606 – 1703)
– Klasisizm akımının tiyatro yazarlarındandır.
– İlk büyük trajedi şairidir.
Eserleri: Le Cide, Horace

LA FONTAİNE (1621 – 1685)
– Fabl türünün usta ismidir.
– Klasisizm akımına bağlıdır.
– Didaktik şiirler yazmıştır.
– Fabllarının konusunu Eski Yunan ve Latin yazarlarından almıştır.
– Özellikle fabl türündeki eserleriyle tanınan Aisopos (Ezop)’tan etkilenmiştir.
Eseri: Fabllar

RACİNE (1639 – 1699)
– Klasisizm akımına bağlıdır.
– Trajedi şairidir.
Eserleri: Andromaque (Andromak), İphigenia (İfijenya), Phedre (Fedra)

MOLİERE (1622 – 1673)
– Dünya edebiyatının en önemli komedya yazarlarındandır.
– Komedyalarında güldürürken düşündürmeyi amaçlamıştır.
– Töre ve karakter komedilerinin başarılı örneklerini vermiştir.
– Komedyalarında, cimriliği, ikiyüzlülüğü, sonradan görmeliği vs. anlatmıştır.
Eserleri: Gülünç Kibarlar, Kocalar Mektebi, Kadınlar Mektebi, Tartüffe, Bilgiç Kadınlar, Zoraki Hekim, Zoraki Evlilik, Kibarlık Budalası, Scapin’in Dolapları, Cimri, Hastalık Hastası

LA BRUYERE (1645 – 1696)
Portre türündeki eserleriyle tanınmıştır.
İnsanları daha iyi hale getirmeyi amaçlamıştır.
Eseri: Karakterler

BOİLLEAU (1636 – 1711)
– Klasisizmin kuramcısıdır.
– Şair ve eleştirmendir.
Eseri: Şiir Sanatı

VOLTAİRE (1694 – 1778)
Yazar ve düşünce adamıdır.
Roman, hikâye ve tiyatroları da vardır.
Eserleri: Henriade (Destan), Candide (Roman), Brutus (Trajedi), Milletlerin Töre ve Ruhuna Dair (Deneme)

J. J. ROUESSEAU (1712 – 1778)
– Şair ve düşünce adamıdır.
– Eşitlik, özgürlük gibi düşünceleriyle Fransız Devrimi’nin hazırlayıcısı olmuştur.
– Romantizmin hazırlayıcısı, öncüsüdür.
Eserleri: Bilimler ve Sanatlar, Üstüne Söylev, Toplum Sözleşmesi, İtiraflar, Emile (Çocuk eğitimiyle ilgili roman)

LAMARTİNE (1790 – 1869)
– Romantizmin önemli şair ve romancısıdır.
– Romantik şiirin öncüsüdür.
Eserleri: Şairane Düşünceler (Şiir) Grazielle (Roman)

VİCTOR HUGO (1802 – 1885)
– Romantizm akımının önemli sanatçısıdır.
– Şiir, tiyatro ve roman türlerinde eserler vermiştir.
– Cromwell adlı yapıtının ön sözünde romantizmin kurallarını ortaya koymuştur.
– “Sefiller” adlı ünlü romanında ekmek çaldığı için beş yıl kürek cezasına çarptırılan Jean Valjean’ın kaçmaya çalış­tığı için on dokuz yılı bulan mahkûmluğundan sonra peşini bırakmayan geçmişi konu edilir.
Eserleri:
Şiir: Sonbahar Yaprakları, Seyirler, Cezalar, Yüzyılların Efsanesi
Tiyatro: Hemani, Kral Eğleniyor, Ruy Blas, Cromwell
Roman: Sefiller, Notre Dame’ın Kamburu

ALEKSANDRE DUMAS PERE (1802 – 1870)
Romantizme bağlı roman yazarıdır.
Tarihi ve polisiye (serüven) romanlar yazmıştır.
Eserleri: Üç Silahşorler, Monte Kristo Kontu

HONORE DE BALZAC (1799 – 1850)
– Realizmin öncüsü olmakla birlikte, eserleri romantik özellikler de taşır.
– “İnsanlık Komedyası” adlı doksan altı romandan oluşan romanlar dizisi vardır.
– Çocuklarına sevgiyle bağlı bir babanın, Mösyö Goriofun dramını anlattığı “Goriot Baba” eseri realist romanın ba­şarılı örneklerindendir.
Eserleri: Eugenie, Grandet, Goriot Baba, Vadideki Zambak, Gobseck

STENDHAL (1783 – 1842)
– Realizmin büyük romancısıdır.
– Romanlarında psikolojik tahlillere yer vermiştir.
– Stendhal, bir gazete haberinden yola çıkarak yazdığı Kır­mızı ve Siyah’ta Julien Sorel adlı hırslı bir gencin yaşadık­larını, onu idama götüren mevki düşkünlüğünü anlatır.
Eserleri: Kırmızı ve Siyah, Parma Manastırı

GUSTAVE FLAUBERT (1821 – 1880)
– Realizmin kuramcısı, ünlü bir romancıdır.
– Gözlemlerinden yola çıkarak gerçekçi tipler ortaya koymuştur.
– Emma’nın yani Madame Bovary’nin mutsuz evliliğini, ya­sak aşklarını, özentilerini anlattığı Madame Bovary roma­nıyla tanınmıştır.
Eserleri: Madame Bovary, Salambo

EMİLE ZOLA (1840 – 1902)
– Natüralizmin ve “deneysel roman” anlayışının öncüsüdür.
– Romanlarındaki kişileri, soyaçekimlerin, içgüdülerin ve sosyal koşulların bir ürünü olarak anlatmıştır.
Eserleri: Nana, Germinal, Toprak, Doktor Paskal, Hakikat, Meyhane

ALPHONSE DAUDET (1840 – 1897)
– Natüralizmin önemli temsilcilerindendir.
– Roman ve öykülerinde gözlemci yönü öne çıkar.
Eserleri: Değirmenimden Mektuplar, Pazartesi Hikâyeleri, Taraskonlu Tartaren, Jack

GUY DE MAUPASSANT (1850 – 1893)
– Natüralizmin önemli sanatçılarındandır.
– “Maupassant tarzı öykü” adı verilen “olay öyküsü”nün kurucusudur.
Eserleri: Tombalak, Ayışığı, Bir Hayat, Güzel Dost

CHARLES BAUDELAİRE (1821 – 1867)
Sembolizmin öncü şairidir.
Şiirleri dışında öykü, deneme ve eleştirileri de vardır.
Eserleri: Kötülük Çiçekleri, Paris Sıkıntısı

ARTHUR RİMBAUD (1854 – 1891)
– Sembolizmin öncülerindendir.
– Empresyonizme de öncülük etmiştir.
– “Sarhoş (Esrik) Gemi” şiiriyle tanınmıştır.
Eserleri: Cehennemde Bir Mevsim, İlhamlar

ALBERT CAMUS (1913 – 1960)
– Roman türündeki eserleriyle tanınır.
– Varoluşçuluk akımını felsefi alandan edebiyata taşıyan isimlerdendir.
Eserleri: Veba, Yabancı

JEAN PAUL SARTRE (1905 – 1980)
– Varoluşçuluk akımının öncülerindendir.
– Deneme, öykü, roman, tiyatro türlerinde eserleri vardır.
Eserleri: Duvar, Bulantı

İtalyan Edebiyatı

– İtalya, Rönesans’ın doğduğu yerdir.
– Dante, Petrarca ve Boccacio 14. yüzyılda halk dilini yazı dili haline getirerek İtalyan edebiyatının oluşmasını sağlamışlardır.
– İtalyan Edebiyatının Sanatçıları

DANTE (1265 – 1321)
– İtalyan edebiyatının en büyük şairidir.
– Rönesans’ın hazırlayıcılarındandır.
Eserleri: İlahi Komedya (Terza-rima nazım şekliyle yazılmıştır.), Yeni Hayat

PETRARCA (1304 – 1374)
– Latince, İtalyanca şiirleri vardır.
– Lirik bir şairdir.
Eserleri: Türküler (İtalyanca) Afrika (Latince)

BOCCACİO (1313 -1375)
– “Decameron”daki öyküleriyle çağdaş öykünün kurucusu sayılmaktadır.
– Bu kitaptaki öykülerde dönemine egemen olan dini konular yerine günlük hayat işlenmiştir.
Eseri: Decameron

ARİOSTA (1474 – 1553)
– Rönesans döneminin önemli sanatçılarındandır.
– Çılgın Orlando adlı yapma destanı ile tanınmıştır.
– Bu destanda Hıristiyanlarla Müslümanlar arasındaki sa­vaşları anlatır.
Eseri: Çılgın Orlando

TASSO (1544 – 1595)
– Rönesans’ın önemli destan şairidir.
– Kurtarılmış Kudüs adlı yapma destanı ile tanınmıştır. Bu eserde I. Haçlı Seferi’nde Kudüs’ün alınışını anlatır.
Eseri: Kurtarılmış Kudüs

İspanyol Edebiyatı

– Rönesans’ın etkisinde kalan ilk ülkelerdendir.
– Halk destanları bakımından zengin bir ülkedir.
– Bu destan geleneği, modern roman türünün ilk örneği olarak kabul edilen Don Kişot’un bu ülkede yazılmasında etkili olmuştur.
– İspanyol Edebiyatının Önemli Sanatçıları

CERVANTES (1547 – 1616)
– Don Kişot adlı eseriyle modern romanın kurucusu olmuştur.
– Roman, İspanyol bir köy asilzadesi olan Don Kişot’un okuduğu şövalye hikâyelerinin etkisiyle aklını kaçırması ve Sancho Panza’yı da yanına alarak bir şövalye gibi ülke ülke dolaşmasını anlatır.
Eseri: Don Kişot

Rus Edebiyatı

– Rus edebiyatının sözlü edebiyat döneminin en önemli ürünü İgor Destanı’dır.
– Özellikle 19. yüzyılda Rus edebiyatı büyük ilerlemeler göstermiştir.
– Rus Edebiyatının Önemli Sanatçıları

PUŞKİN (1799 – 1837)
Romantizmin önemli şair ve romancısıdır.
Modern Rus Edebiyatının kurucusu kabul edilmektedir.
Eserleri:
Şiir: Çingeneler
Roman: Yüzbaşının Kızı

TURGENYEV (1818 – 1883)
– Realist bir romancıdır.
– Edebiyatı toplumsal gelişmeyi sağlamada bir araç olarak görmüştür.
Eserleri: Babalar ve Oğullar, Rudin, Taşralı Kadın, Bir Asilzade Yuvası

GOGOL (1809 – 1952)
– Realist bir yazardır.
– Mizahi, yergici bir anlatımı vardır. “Palto” adlı hikâyesiyle tanınır.
Eserleri:
Roman: Ölü Canlar
Tiyatro: Müfettiş, Bir Delinin Hatıra Defteri

DOSTOYEVSKİ (1821 – 1881)
– Dünya edebiyatının büyük, realist romancısıdır.
– İnsan ruhunu anlatmadaki başarısıyla tanınır.
– Üniversiteli bir genç olan Raskalnikof’un cinayet işlemeye kadar giden psikolojisini ve sonrasındaki vicdan azaplarını anlattığı Suç ve – Ceza adlı romanıyla tanınır.
Eserleri: Suç ve Ceza, Karamazov Kardeşler, Budala, Kumarbaz, İnsancıklar, Ecinniler, Ölü Bir Evden Anılar

TOLSTOY (1828 – 1910)
– Dünya edebiyatının önemli realist romancısıdır.
– Romanlarında dikkatli gözlemciliği, karakterleri gerçekçi aktarışı öne çıkar.
Eserleri: Savaş ve Barış, Anna Karenina, Diriliş, Hacı Murat, Yaşayan Ölü, İvan İlyiç’in Ölümü, Kazaklar

ÇEHOV (1860 – 1904)
– Kendi adıyla da anılan durum-kesit öyküsünün kurucusu olmuştur.
– Realist bir yazardır.
Eserleri:
Öykü: Hikâyeler (4 cilt)
Tiyatro: Vanya Dayı, Vişne Bahçesi, Üç Kızkardeş, Martı

“Dünya ədəbiyyatı antologiyası” (1-ci cild) pdf

İkicildlik “Dünya ədəbiyyatı antologiyası”nın birinci cildinə dünya xalqlarının Vıı – XXı əsr poeziyasından nümunələr daxil edilmişdir.

Sə o hv tapdınız?

Ctrl+Enter sıxıb bizə bildirin

Müzakirə (0)

Mövzuya uyğun linklər:

Qabriel Qarsia Markes – Qarda sənin qan ləkən

Azad Qaradərəli – Şeirimizin Tərlanı

İlkin Füzuli – 8 Mart hədiyyəsi

Firudin Cəlilov – Lemni yazısı

NURƏDDİN ƏDİLOĞLU – QARA CAMIŞ(hekayə)

Həmçinin oxuyun:

Əlabbas Bağırov – Köhnə kişi

06.02.21, Proza

Qoderzi Çoxeli – Küknarlara məktub

17.10.19, Proza

F.ENGELS – AİLƏNİN, XÜSUSİ MÜLKİYYƏTİN VƏ DÖVLƏTİN MƏNŞƏYİ

23.02.20, Ədəbi tənqid

Rövşən Yerfi – Hiv qasırğası

01.12.20, Proza

Avesta. Avestanın əsas ideyası – hüququ

10.06.19, Proza

Rafael Santi – Afina məktəbi

26.04.20, Palitra

Xəbər lenti

Qabriel Qarsia Markes – Qarda sənin qan ləkən

21.03.23, Proza

Azad Qaradərəli – Şeirimizin Tərlanı

21.03.23, Ədəbi tənqid

İlkin Füzuli – 8 Mart hədiyyəsi

11.03.23, Proza

Firudin Cəlilov – Lemni yazısı

09.03.23, Təqdimat

NURƏDDİN ƏDİLOĞLU – QARA CAMIŞ(hekayə)

08.03.23, Proza

Sevinc İbrahim – Eşq

07.03.23, Proza

QABRİEL QARSİA MARKES – BALTASARIN HƏYATINDA UNUDULMAZ GÜN

07.03.23, Proza

Kənan Hacı – Ömrünü söz üçün yandıran adam

07.03.23, Təqdimat

MƏHƏMMƏD BAHARLININ 75 İLLİK YUBİLEYİ QEYD EDİLƏCƏK

05.03.23, Təqdimat

ŞvartsMan – Məhəbbət üçün ürəkbulanma(r e k l a m)

26.02.23, Təqdimat

Norveç nəsri – Avropa modernizmi – Daq Sulstad

17.02.23, Ədəbi tənqid

Sərvanə Dağtumas – Con Steynbekin “Xrizantemlər” hekayəsi və gender bərabərliyi.

15.02.23, Ədəbi tənqid

Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatçısı Anni Ernonun Nobel nitqi

05.02.23, Təqdimat

Oxşar xəbərlər:

Qabriel Qarsia Markes – Qarda sənin qan ləkən

Qabriel Qarsia Markes – Qarda sənin qan ləkən.

Azad Qaradərəli – Şeirimizin Tərlanı

İlkin Füzuli – 8 Mart hədiyyəsi

Firudin Cəlilov – Lemni yazısı

Sayt haqqında

Yarandığı gündən sayta dürlü yazılar yerləşdirilir. Əsas məqsədimiz ədəbiyyatsevərləri bir yerə toplamaqdır.
Öz yazılarınızı saytımızda görmək üçün edebiyyatdergi@mail.ru ünvanına və ya +994703657179 nömrəsinin votsapına yaza bilərsiniz.