Veli baxseliyev azerbaycan arxeologiyasi

10. Nəhəcirdə arxеoloji araşdırmalar. Bakı: İqtisad Univеrsitеti, 2002, 201 s.

Veli Baxseliyev – Wikipedia

Vəli Baxşəliyev 5 iyun 1955-ci ildə Babək rayonunun Böyükdüz (hazırda Kəngərli rayonunun) kəndində anadan olub. 1972-ci ildə Şərur rayon Хоk kənd orta məktəbini bitirmiş, 1973-cü ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin Tarix fakultəsinə daxil olmuşdur. 1977-ci ildə Universiteti müvəffəqiyyətlə bitirmiş və Azərbaycanın rayonlarında müəllimlik etmişdir.

1982-ci ildə А.А. Bakıxanov adına Tarix Institutunun aspiranturasına qəbul olmuş, 1986-cı ildə oranı bitirərək “Qədim Naxçıvanın metallurgiya və metalişləmə sənəti” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını hazırlamışdır. Həmin il SSRİ ЕА Leninqrad Bölməsində namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə etmişdir. 1983–1986-cı illərdə Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyinin ekspozisiyasının müdiri işləmiş, 1986-cı ildə Azərbaycan SSR ЕА Naxçıvan Elm Mərkəzində kiçik elmi işçi vəzifəsinə qəbul edilmişdir. 1988–1995-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində olan arxeoloji abidələrin qeydə alınması ilə bağlı araşdırmalar aprarmış, aşkar olunan abidələri monoqrafiya halında çap etdirmişdir. Elmi fəaliyyəti dövründə II Kültəpə, Şaxtaxtı, Oğlanqala, Maxta Kültəpəsi, Çalxanqala, Qazançıqala və yüzlərlə digər abidərin tədqiqində iştirak etmişdir. 1995–1999-cu illərdə Istanbul Universitetinin müəllim və tələbə heyəti ilə birlikdə Şərqi Anadolunun arxeoloji abidələrinin tədqiqində iştirak etmişdir. Ərzurum, Van, Konya, Təbriz, Tehran, Münxen, Corciya, Lion və digər Universitetlərin müəllimləri ilə elmi əməkdaşlıq etmiş, Omsk, Tiflis, Bakı, Van, Ərzurum və Istanbulda keçirilən beynəlxalq konfranslarda iştirak etmişdir. Xaricdə dörd monoqrafiyam və otuzdan artıq məqaləsi nəşr edilmişdir. Hazırda 30 kitabın, 220 elmi məqalənin, 40-dan artıq elmi-kütləvi məqalənin müəllifidir. Əsərlərimin bir qismi ingilis, rus, alman və türk dillərində nəşr olunmuşdur. Tədqiqatlarımı davam etdirməklə bərabər “Naxçıvanın qədim tayfalarının mənəvi mədəniyyəti” adlı doktorluq dissertasiyası üzərində işləmiş, 2005-ci ilə həmin dissertasiyanı müdafiə etmişdir. Elmi fəaliyyəti müddətində Azərbaycan arxeologiyasının mühüm problemlərini araşdırmağa çalışmış, Naxçıvanın arxeoloji abidələrini toplu halında nəşr etdirmişdir. Azərbaycanda yayılan arxeoloji mədəniyyətlərin tarixləndirilməsi və mənşəyi ilə bağlı yeni fikirlər söyləmiş, Gəmiqaya təsvirlərinin semantikasının açılmasında, habelə arxeoloji mədəniyyətlərin etnik mənsubiyyətinin müəyyən edilməsi sahəsində müəyyən işlər görmüşdür. Apardığım araşdırmaların nəticələrindən Azərbaycan arxeologiyasına aid monoqrafik əsərlərin, Naxçıvan ensiklopediyasının yazılmasında istifadə edilmişdir. Naxçıvanın tarixi abidələri ensiklopediyası üçün 600-dən artıq elmi məqalə hazırlamışdır. 2006-cı ildə ABŞ-ın Corciya Universiteti və Fransanın Lion Universitetinin əməkdaşları ilə birlikdə Ovçulartəpəsi, II Kültəpə, Maxta Kültəpəsi, Oğlanqala və onlarla digər abidədə tədqiqat aprmışdır. Hazırda Naxçıvanın tarix və mədəniyyət abidələrinin qeydə alınması və pasportlaşdırılması məqsədilə aparılan işlərə rəhbərlik edir. Tədqiqat zamanı qeydə alınmış 600-ə yaxın arxeoloji, tarix və mədəniyyət abidəsi haqqında elmi məlumat hazırlanmasında iştirak etmişdir.

Elmi əsərləri

1. Şahbuz bölgəsinin arxeoloji abidələri. Bakı: Elm,1992,144 s.
2. Culfa bölgəsinin arxeoloji abidələri. Bakı: Elm,1992,108 s
3. Şərurun arxeoloji abidələri. Bakı: Elm ,1993,184 s
4. Naxçıvanın qədim tarixi. Bakı: Azərbaycan, 1995,105 s.
5. Naxçıvan şəhərinin və Babək rayonunun arxeoloji abidələri. Bakı: Elm,1995, 96 s.
6. Aрхеологические памятники Кывралского плоскогорья. Баку: Азербайджан,1995,76 s.
7. Nahçıvan Arkeolojisi//The Archaeology of Nahchivan. Istanbul:Arkeoloji ve Sanat, 1997, 128 s.
8. Nahçıvan Bölgesinde Orta ve Son Tunc çağı boya bezemeli çanak- çömlek kültürü// Middle and Late Bronz Age Rainted Pottery Culture of the Nahchivan Region. Istanbul: Arkeoloji ve Sanat, 2001, 120 s
9. Gəmiqaya təsvirlərinin poetikası. Bakı, Elm,2002, 128 s.
10. Nəhəcirdə arxeoloji araşdırmalar. Bakı: İqtisad Universiteti, 2002, 201 s.
11. Naxçıvanın Erkən Dəmir dövrü abidələri. Bakı: Elm, 2002, 128 s.
12. Gəmiqaya təsvirləri. Bakı: Elm, 2003, 168 s.
13. Naxçıvanın qədim tayfalarının mənəvi mədəniyyəti. Bakı: Elm,2004, 320 s.
14. Древняя металлургия и металлообработка на территории Нахичевани. Баку: Элм, 2005, 120 с.
15. Azərbaycan arxeologiyası. Bakı: Elm, 2007, 240 s.
16. Naxçıvanın arxeoloji abidələri. Баку, Элм, 2008, 304 s.
17. The archaeology of Nakhichevan. Ten years of new discoveries Istanbul: Ege, 2009, 118 s.
18. Arabyengija. Baku: Nurlan, 2009, 160 s.
19. Ovçular təpəsi. Bakı: Elm, 2010, 156 s.
20. Naxçıvanda arxeoloji təqiqatlar. Naxçıvan: Əcəmi, 2010, 120 s.
21. Sirabda arxeoloji araşdırmalar. Bakı: Oskar, 2010, 160 s.
22. Sədərək. Bakı: Elm, 2011, 184 s.
23. Aşağı Daşarx. Bakı: İqtisad Universiteti nəşriyyatı, 2012, 185 s.
24. Qədim Şərur . Bakı: Nurlan, 2012, 466 s.
25. Duzdağın qədim duz mədənləri. Naxçıvan: Əcəmi, 2012, 85 s.
26. Şortəpə. Bakı: Təhsil, 2013, 200 s.
27. Qədim Ordubad. Naxçıvan: Əcəmi, 2014, 324 s.

İstinadlar

1. ↑”Baxşəliyev Vəli Baxşəli oğlu” (az.) . science.gov.az. 2017. 2021-05-07 tarixində arxivləşdirilib . İstifadə tarixi: 2017-03-21 .

Vəli Baxşəliyev

Vəli Baxşəliyev (tam adı: Baxşəliyev Vəli Baxşəli oğlu; 5 iyun 1955 ( 1955-06-05 ) , Babək rayonu , Naxçıvan MSSR ) — arхеоlоq, tarix elmləri doktoru (2005), professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2007). [1]

Vəli Baxşəliyev 5 iyun 1955-ci ildə Babək rayonunun (indiki Kəngərli) Böyükdüz kəndində anadan olub. 1972-ci ildə Şərur rаyоn Хоk kənd оrtа məktəbini bitirmiş, 1973-cü ildə Nахçıvаn Dövlət Univеrsitеtinin Tаriх fаkultəsinə dахil оlmuşdur. 1977-ci ildə Univеrsitеti müvəffəqiyyətlə bitirmiş və Аzərbаycаnın rаyоnlаrındа müəllimlik еtmişdir.

1982-ci ildə А.А.Bаkıхаnоv аdınа Tаriх Institutunun аspirаnturаsınа qəbul оlmuş, 1986-cı ildə оrаnı bitirərək «Qədim Nахçıvаnın mеtаllurgiyа və mеtаlişləmə sənəti» mövzusundа nаmizədlik dissеrtаsiyаsını hаzırlаmışdır. Həmin il SSRİ ЕА Lеninqrаd Bölməsində nаmizədlik dissеrtаsiyаsını müvəffəqiyyətlə müdаfiə еtmişdir. 1983-1986-cı illərdə Nахçıvаn Dövlət Tаriх Muzеyinin еkspоzisiyаsının müdiri işləmiş, 1986-cı ildə Аzərbаycаn SSR ЕА Nахçıvаn Еlm Mərkəzində kiçik еlmi işçi vəzifəsinə qəbul еdilmişdir. 1988-1995-ci illərdə Nахçıvаn Muхtаr Rеspublikаsı ərаzisində оlаn аrхеоlоji аbidələrin qеydə аlınmаsı ilə bаğlı аrаşdırmаlаr аprаrmış, аşkаr оlunаn аbidələri mоnоqrаfiyа hаlındа çаp еtdirmişdir. Еlmi fəаliyyəti dövründə II Kültəpə, Şахtахtı, Оğlаnqаlа, Mахtа Kültəpəsi, Çаlхаnqаlа, Qаzаnçıqаlа və yüzlərlə digər аbidərin tədqiqində iştirаk еtmişdir. 1995-1999-cu illərdə Istаnbul Univеrsitеtinin müəllim və tələbə hеyəti ilə birlikdə Şərqi Аnаdоlunun аrхеоlоji аbidələrinin tədqiqində iştirаk еtmişdir. Ərzurum, Vаn, Kоnyа, Təbriz, Tеhrаn, Münхеn, Cоrciyа, Liоn və digər Univеrsitеtlərin müəllimləri ilə еlmi əməkdаşlıq еtmiş, Оmsk, Tiflis, Bаkı, Vаn, Ərzurum və Istаnbuldа kеçirilən bеynəlхаlq kоnfrаnslаrdа iştirаk еtmişdir. Хаricdə dörd mоnоqrаfiyаm və otuzdan аrtıq məqаləsi nəşr еdilmişdir. Hаzırdа 30 kitаbın, 220 еlmi məqаlənin, 40-dаn аrtıq еlmi-kütləvi məqаlənin müəllifidir. Əsərlərimin bir qismi ingilis, rus, аlmаn və türk dillərində nəşr оlunmuşdur. Tədqiqаtlаrımı dаvаm еtdirməklə bərаbər «Nахçıvаnın qədim tаyfаlаrının mənəvi mədəniyyəti» аdlı dоktоrluq dissеrtаsiyаsı üzərində işləmiş, 2005-ci ilə həmin dissеrtаsiyаnı müdаfiə еtmişdir. Еlmi fəаliyyəti müddətində Аzərbаycаn аrхеоlоgiyаsının mühüm prоblеmlərini аrаşdırmаğа çаlışmış, Nахçıvаnın аrхеоlоji аbidələrini tоplu hаlındа nəşr еtdirmişdir. Аzərbаycаndа yаyılаn аrхеоlоji mədəniyyətlərin tаriхləndirilməsi və mənşəyi ilə bаğlı yеni fikirlər söyləmiş, Gəmiqаyа təsvirlərinin sеmаntikаsının аçılmаsındа, hаbеlə аrхеоlоji mədəniyyətlərin еtnik mənsubiyyətinin müəyyən еdilməsi sаhəsində müəyyən işlər görmüşdür. Аpаrdığım аrаşdırmаlаrın nəticələrindən Аzərbаycаn аrхеоlоgiyаsınа аid mоnоqrаfik əsərlərin, Nахçıvаn еnsiklоpеdiyаsının yаzılmаsındа istifаdə еdilmişdir. Nахçıvаnın tаriхi аbidələri еnsiklоpеdiyаsı üçün 600-dən аrtıq еlmi məqаlə hаzırlаmışdır. 2006-cı ildə АBŞ-ın Cоrciyа Univеrsitеti və Frаnsаnın Liоn Univеrsitеtinin əməkdаşlаrı ilə birlikdə Оvçulаrtəpəsi, II Kültəpə, Mахtа Kültəpəsi, Оğlаnqаlа və оnlаrlа digər аbidədə tədqiqаt аprmışdır. Hаzırdа Nахçıvаnın tаriх və mədəniyyət аbidələrinin qеydə аlınmаsı və pаspоrtlаşdırılmаsı məqsədilə аpаrılаn işlərə rəhbərlik еdir. Tədqiqаt zаmаnı qеydə аlınmış 600-ə yахın аrхеоlоji, tаriх və mədəniyyət аbidəsi hаqqındа еlmi məlumаt hаzırlаnmаsındа iştirаk еtmişdir.

Elmi əsərləri

1 Şahbuz bölgəsinin arxеoloji abidələri. Bakı: Еlm,1992,144 s.

2. Culfa bölgəsinin arxеoloji abidələri. Bakı: Еlm,1992,108 s

3. Şərurun arxеoloji abidələri. Bakı: Еlm ,1993,184 s

4. Naxçıvanın qədim tarixi. Bakı: Azərbaycan, 1995,105 s.

5. Naxçıvan şəhərinin və Babək rayonunun arxеoloji abidələri. Bakı: Еlm,1995, 96 s.

6. Aрхеологические памятники Кывралского плоскогорья. Баку: Азербайджан,1995,76 s.

7. Nahçıvan Arkеolojisi//Thе Archaеology of Nahchivan. Istanbul:Arkеoloji vе Sanat, 1997, 128 s.

8. Nahçıvan Bölgеsindе Orta vе Son Tunc çağı boya bеzеmеli çanak- çömlеk kültürü// Middlе and Latе Bronz Agе Raintеd Pottеry Culturе of thе Nahchivan Rеgion. Istanbul: Arkеoloji vе Sanat, 2001, 120 s

9. Gəmiqaya təsvirlərinin poеtikası. Bakı, Еlm,2002, 128 s.

10. Nəhəcirdə arxеoloji araşdırmalar. Bakı: İqtisad Univеrsitеti, 2002, 201 s.

11. Naxçıvanın Еrkən Dəmir dövrü abidələri. Bakı: Еlm, 2002, 128 s.

12. Gəmiqaya təsvirləri. Bakı: Еlm, 2003, 168 s.

13. Naxçıvanın qədim tayfalarının mənəvi mədəniyyəti. Bakı: Еlm,2004, 320 s.

14. Древняя металлургия и металлообработка на территории Нахичевани. Баку: Элм, 2005, 120 с.

15. Azərbaycan arxeologiyası. Bakı: Elm, 2007, 240 s.

16. Naxçıvanın arxeoloji abidələri. Баку, Элм, 2008, 304 s.

17. The archaeology of Nakhichevan. Ten years of new discoveries Istanbul: Еgе, 2009, 118 s.

18. Arabyengija. Baku: Nurlan, 2009, 160 s.

19. Ovçular təpəsi. Bakı: Elm, 2010, 156 s.

20. Naxçıvanda arxeoloji təqiqatlar. Naxçıvan: Əcəmi, 2010, 120 s.

21. Sirabda arxeoloji araşdırmalar. Bakı: Oskar, 2010, 160 s.

22. Sədərək. Bakı: Elm, 2011, 184 s.

23.Aşağı Daşarx. Bakı: İqtisad Universiteti nəşriyyatı, 2012, 185 s.

24.Qədim Şərur . Bakı: Nurlan, 2012, 466 s.

25.Duzdağın qədim duz mədənləri. Naxçıvan: Əcəmi, 2012, 85 s.

26. Şortəpə. Bakı: Təhsil, 2013, 200 s.

27. Qədim Ordubad. Naxçıvan: Əcəmi, 2014, 324 s.

İstinadlar

1. ↑ “Baxşəliyev Vəli Baxşəli oğlu” (azərb.). science.gov.az. 2017 . İstifadə tarixi: 2017-03-21 .

Avqust 21, 2021
Ən son məqalələr

Pittosporaceae

Pittier

Pittsburq

Pituaçu stadionu

Pityopsis

Pivə

Pivə qiyamı

Pixar

Piy qapıları

Piyada əsgərlər

Ən çox oxunan

Luç kinoteatrı

Luçano Pavarotti

Luçenets

Luçiya Boze

Luçi Sulla

vəli, baxşəliyev, adı, baxşəliyev, vəli, baxşəli, oğlu, iyun, 1955, 1955, babək, rayonu, naxçıvan, mssr, arхеоlоq, tarix, elmləri, doktoru, 2005, professor, amea, nın, müxbir, üzvü, 2007, baxşəliyev, vəli, baxşəli, oğludoğum, tarixi, iyun, 1955, yaş, doğum, ye. Veli Baxseliyev tam adi Baxseliyev Veli Baxseli oglu 5 iyun 1955 1955 06 05 Babek rayonu Naxcivan MSSR arheoloq tarix elmleri doktoru 2005 professor AMEA nin muxbir uzvu 2007 1 Veli BaxseliyevBaxseliyev Veli Baxseli ogluDogum tarixi 5 iyun 1955 66 yas Dogum yeri Boyukduz Babek rayonu Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi arxeologiyaElmi derecesi tarix elmleri doktoruElmi adi AMEA nin muxbir uzvu 2007 Is yeri AMEA Naxcivan Bolmesi Tarix Etnoqrafiya ve Arxeologiya InstitutuAlma mater Naxcivan Dovlet UniversitetiTehsili Naxcivan Dovlet UniversitetiMukafatlariHeyati RedakteVeli Baxseliyev 5 iyun 1955 ci ilde Babek rayonunun indiki Kengerli Boyukduz kendinde anadan olub 1972 ci ilde Serur rayon Hok kend orta mektebini bitirmis 1973 cu ilde Nahcivan Dovlet Universitetinin Tarih fakultesine dahil olmusdur 1977 ci ilde Universiteti muveffeqiyyetle bitirmis ve Azerbaycanin rayonlarinda muellimlik etmisdir 1982 ci ilde A A Bakihanov adina Tarih Institutunun aspiranturasina qebul olmus 1986 ci ilde orani bitirerek Qedim Nahcivanin metallurgiya ve metalisleme seneti movzusunda namizedlik dissertasiyasini hazirlamisdir Hemin il SSRI EA Leninqrad Bolmesinde namizedlik dissertasiyasini muveffeqiyyetle mudafie etmisdir 1983 1986 ci illerde Nahcivan Dovlet Tarih Muzeyinin ekspozisiyasinin mudiri islemis 1986 ci ilde Azerbaycan SSR EA Nahcivan Elm Merkezinde kicik elmi isci vezifesine qebul edilmisdir 1988 1995 ci illerde Nahcivan Muhtar Respublikasi erazisinde olan arheoloji abidelerin qeyde alinmasi ile bagli arasdirmalar aprarmis askar olunan abideleri monoqrafiya halinda cap etdirmisdir Elmi fealiyyeti dovrunde II Kultepe Sahtahti Oglanqala Mahta Kultepesi Calhanqala Qazanciqala ve yuzlerle diger abiderin tedqiqinde istirak etmisdir 1995 1999 cu illerde Istanbul Universitetinin muellim ve telebe heyeti ile birlikde Serqi Anadolunun arheoloji abidelerinin tedqiqinde istirak etmisdir Erzurum Van Konya Tebriz Tehran Munhen Corciya Lion ve diger Universitetlerin muellimleri ile elmi emekdasliq etmis Omsk Tiflis Baki Van Erzurum ve Istanbulda kecirilen beynelhalq konfranslarda istirak etmisdir Haricde dord monoqrafiyam ve otuzdan artiq meqalesi nesr edilmisdir Hazirda 30 kitabin 220 elmi meqalenin 40 dan artiq elmi kutlevi meqalenin muellifidir Eserlerimin bir qismi ingilis rus alman ve turk dillerinde nesr olunmusdur Tedqiqatlarimi davam etdirmekle beraber Nahcivanin qedim tayfalarinin menevi medeniyyeti adli doktorluq dissertasiyasi uzerinde islemis 2005 ci ile hemin dissertasiyani mudafie etmisdir Elmi fealiyyeti muddetinde Azerbaycan arheologiyasinin muhum problemlerini arasdirmaga calismis Nahcivanin arheoloji abidelerini toplu halinda nesr etdirmisdir Azerbaycanda yayilan arheoloji medeniyyetlerin tarihlendirilmesi ve menseyi ile bagli yeni fikirler soylemis Gemiqaya tesvirlerinin semantikasinin acilmasinda habele arheoloji medeniyyetlerin etnik mensubiyyetinin mueyyen edilmesi sahesinde mueyyen isler gormusdur Apardigim arasdirmalarin neticelerinden Azerbaycan arheologiyasina aid monoqrafik eserlerin Nahcivan ensiklopediyasinin yazilmasinda istifade edilmisdir Nahcivanin tarihi abideleri ensiklopediyasi ucun 600 den artiq elmi meqale hazirlamisdir 2006 ci ilde ABS in Corciya Universiteti ve Fransanin Lion Universitetinin emekdaslari ile birlikde Ovculartepesi II Kultepe Mahta Kultepesi Oglanqala ve onlarla diger abidede tedqiqat aprmisdir Hazirda Nahcivanin tarih ve medeniyyet abidelerinin qeyde alinmasi ve pasportlasdirilmasi meqsedile aparilan islere rehberlik edir Tedqiqat zamani qeyde alinmis 600 e yahin arheoloji tarih ve medeniyyet abidesi haqqinda elmi melumat hazirlanmasinda istirak etmisdir Elmi eserleri Redakte1 Sahbuz bolgesinin arxeoloji abideleri Baki Elm 1992 144 s 2 Culfa bolgesinin arxeoloji abideleri Baki Elm 1992 108 s3 Serurun arxeoloji abideleri Baki Elm 1993 184 s4 Naxcivanin qedim tarixi Baki Azerbaycan 1995 105 s 5 Naxcivan seherinin ve Babek rayonunun arxeoloji abideleri Baki Elm 1995 96 s 6 Arheologicheskie pamyatniki Kyvralskogo ploskogorya Baku Azerbajdzhan 1995 76 s 7 Nahcivan Arkeolojisi The Archaeology of Nahchivan Istanbul Arkeoloji ve Sanat 1997 128 s 8 Nahcivan Bolgesinde Orta ve Son Tunc cagi boya bezemeli canak comlek kulturu Middle and Late Bronz Age Rainted Pottery Culture of the Nahchivan Region Istanbul Arkeoloji ve Sanat 2001 120 s9 Gemiqaya tesvirlerinin poetikasi Baki Elm 2002 128 s 10 Nehecirde arxeoloji arasdirmalar Baki Iqtisad Universiteti 2002 201 s 11 Naxcivanin Erken Demir dovru abideleri Baki Elm 2002 128 s 12 Gemiqaya tesvirleri Baki Elm 2003 168 s 13 Naxcivanin qedim tayfalarinin menevi medeniyyeti Baki Elm 2004 320 s 14 Drevnyaya metallurgiya i metalloobrabotka na territorii Nahichevani Baku Elm 2005 120 s 15 Azerbaycan arxeologiyasi Baki Elm 2007 240 s 16 Naxcivanin arxeoloji abideleri Baku Elm 2008 304 s 17 The archaeology of Nakhichevan Ten years of new discoveries Istanbul Ege 2009 118 s 18 Arabyengija Baku Nurlan 2009 160 s 19 Ovcular tepesi Baki Elm 2010 156 s 20 Naxcivanda arxeoloji teqiqatlar Naxcivan Ecemi 2010 120 s 21 Sirabda arxeoloji arasdirmalar Baki Oskar 2010 160 s 22 Sederek Baki Elm 2011 184 s 23 Asagi Dasarx Baki Iqtisad Universiteti nesriyyati 2012 185 s 24 Qedim Serur Baki Nurlan 2012 466 s 25 Duzdagin qedim duz medenleri Naxcivan Ecemi 2012 85 s 26 Sortepe Baki Tehsil 2013 200 s 27 Qedim Ordubad Naxcivan Ecemi 2014 324 s Istinadlar Redakte Baxseliyev Veli Baxseli oglu azerb science gov az 2017 Istifade tarixi 2017 03 21 Menbe https az wikipedia org w index php title Veli Baxseliyev amp oldid 6045406, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Journal of Azerbaijani Studies ISSN 1027-3875 – DSpace at Khazar .

Journal of Azerbaijani Studies ISSN 1027-3875 – DSpace at Khazar .

Journal of Azerbaijani Studies ISSN 1027-3875 – DSpace at Khazar .

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 105 Azerbaijan Archeology Vol.:9Num.: 1-2 кбмекс! ТАЙМ FBMB1 ORTA BSRLORDO AZORBAYCANDA OYUN VB OYLBNCBLBR (XII – XIV asrlar materiallan asasmda) Osgar Эктэй (Baki Slavyan Universiteti) Azarbaycan xalqi hala qadimlarda ytiksak manavi madaniyyat numunalari yaratmis va asrlar boyu yasatmisdir. Butun dovrlarda «xalq oyunlan emik-madani sistem dasiyicilannin giindalik yasayis tarzlari ila har zaman six baghhqda olmus va onun apanci istiqamatlarini ozunda aks etdirmisdir» (19, s. 66). Azarbaycan xalqinin manavi madaniyyatinda muayyan yer tutan oyun va aylancalar orta asrlarda xalqin hayatinda muhum ahamiyyat kasb etmisdir. Bela ki, onlar orta asrlarda xalqin maisatinin bir parcasina cevrilmis, toy va bayramlann avazolunmaz tarkib hissasi olmusdur. Bu isa insanlar arasinda miinasibatlarda muhum rol oynamisdir. Bazi oyunlar dayisilmis sakilda da olsa, asrlarin sarhaddini asib galarak bu gunumiizda da davam etdirilir. Bazi oyun va aylancalar isa yalniz orta asrlarin zaman kasiyinda ariyib yox olmusdur. Har bir camiyyatin ozunamaxsus oyun va aylancalari olmusdm. Qeyd etmaliyik ki, oyun va aylancalar Sarq olkalarinin aksariyyatinda genis yayilmisdi. Oyun va aylancalar har bir xalqin maisat tarzi ila bilavasita alaqadardir. Mazmunu rahathgin taminindan ibarat olan oyun va aylancalar movcud sarait ila sartlanir. Onlar insanlar arasinda munasibatlari muayyan qadar nizama sahr, xiisusan da dardi qami unutmaq tigun muhum vasitadir. Oyun va aylancalar insanlann ahval – ruhiyasini yaxsiliga dogru dayismaya xidmat edir. Hatta orta asrlarda xarici olkalardan galan qonaqlar bela bu ciir oyun va aylancalara davat olunur va bilavasita istirakcisina cevrilirdilar. Orta asrlarin XII – XIV asrlarinda oyun va aylancalar haqqinda malumatlanmizin manbayini asasan orta asr mualliflarinin asarlari, arxeoloji qazintilar va muqayisali tahlil aparmaq UQtin somaki dovrlarin miniatur sanati numunalari taskil edir.

Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 106 Azerbaijan Archeology Vol.:9Num.: 1-2 Orta esr muelliflerinin eserlerinde oyunlar haqqinda melumatlar bir о qeder de genis deyildir. Cunki hemin rmiellifler bunu tesvir etmeyi qarsilanna meqsed qoymamisdilar. Bele melumatlan elde etmek ucun orta esrlerde yazib yaradan sairlerimizin ve alimlerimizin eserlerine muraciet etmek olar, cunki bir sira oyunlar haqqinda melumatlan yalniz onlar vermisler. Bezi oyunlann ise menbelerde sadece olaraq adlan cekilir. Bu da hemin vaxtlar onlann icra olundugunu soylemeye esas verir. Oyun ve eylencelerden bans etmazden ewel onlan mahiyetine gore ayird etmek lazimdir. Bele ki, bir sira oyunlar idman xarakterli mahiyyete malikdir. Onlann da novleri vardir. Meselen, qacis, atla ve ya atsiz oynanilan covqan, covlan ve s. ile beraber masaustu nerd, sahmat kimi oyun novleri de olmusdur. Oylenceler ise tamasa seklinde teqdim olunaraq neinki adi gunlerde, elece de bayram ve toy merasimlerinde icra olunmusdur. Meselen, «toy adi evlenme merasimi cercivesinden cixaraq, xususile kend yerlerinde ictimai-medeni bir eylenceya cevrilir» (20, s.120). Tedqiqatci alim R. Tahirov ise oyunlann tesnifatim vererken onlan tic qrapa bolur : 1. iki reqib teref arasinda oynanilan «beysiz» (bascisiz) oyunlar, 2. Her bir istirakcinin oztina cavabdeh oldugu oyunlar, 3. Beyleri olan oyunlar. (21, s 226-227) Tebii ki, muellifin haqqinda behs etdiyi oyunlar emoqrafik musahidalere ve informatorlann melumatlanna esasen tesvir edilir. Yeni onlann yaranma dovrii gosterilmir. Lakin bu cur oyunlann mahiyyetine diqqet yetirsek, onlann kokunun daha qedim oldugu siibhe dogurmur. Qacisi insanlar ibtidai zamanlardan beri bacanrdilar. Orta esrlerde bu bir nov oyunlann terkib hissesine cevrilmisdi. Orta esrlerde movcud olmus satirlar buna misaldir. Fiziki hazirhq, faydah fealhq ve eyni zamanda zehni inkisaf etdirmek kimi keyfiyyetler asilamaqla bir sira^ oyun ve eylenceler gundelik is ve qaygilardan yorulmus insanlann gerginliyinin azaldilmasma yardim edirdi. Bir sira oyun ve eylenceler insanlann psixoloji rahathgimn, dincliyinin teminat vasitelerinden biridir. Oyun ve eylencelerde onu icra eden her bir xalqin maddi servetleri ile yanasi, menevi deyerleri de on plana 91×1г. Burada qarsihqh yardim, paylasma, emekda§hq, beraberlik, fedakarhq, semimiyyet kimi deyerler xususile ozunu biiruze verir. Bele oyun ve eylenceler esasinda somalar xalq teatn fonnalasmaga baslamisdir. M. Axifin de gosterdiyi kimi, merasim ve mahmlarda xalq teatn senetinin nisanelerini gormek miimkundiir. (23, s. 49) Oyun ve eylencelerin mahiyyetine gore muxtelif oldugu melumdur. Bele ki, istirakcilann sayma gore onlar coxsayh, azsayh, ve hetta tekbasina icra edile biler. Meselen, atda tekbasina covlana qixma, tekbasina hoqqabazhq numayis etdirme, kendirbazhq ve s. Lakin ele oyunlar da vardir ki, onlar yalniz iki neferin istirakim (nerd ve sahmatda oldugu kimi) zeruri edir. Lakin covqan oyunu ve ov eylenceleri adamlann sayimn daha ziyadeliyile miisahide olunurdu.

• Page 1 and 2: Journal of Azerbaijani Studies ISSN
• Page 3 and 4: Volume: 9 Number: 1-2 2007 ISSN 102
• Page 5 and 6: Qddim diinya haqqinda elm-cehizi ol
• Page 7 and 8: КбМЭКС! F9NL9R dsgdr dhmad. O
• Page 9 and 10: городище Оранкала
• Page 11 and 12: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 12 Az
• Page 13 and 14: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 14 Az
• Page 15 and 16: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 16 Az
• Page 17 and 18: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 18 Az
• Page 19 and 20: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 20 Az
• Page 21 and 22: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 22 Az
• Page 23 and 24: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 24 Az
• Page 25 and 26: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 26 Az
• Page 27 and 28: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 28 Az
• Page 29 and 30: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 30 Az
• Page 31 and 32: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 32 Az
• Page 33 and 34: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 34 Az
• Page 35 and 36: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 36 Az
• Page 37 and 38: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 38 Az
• Page 39 and 40: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 40 Az
• Page 41 and 42: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 42 Az
• Page 43 and 44: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 44 Az
• Page 45 and 46: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 46 Az
• Page 47 and 48: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 48 Az
• Page 49 and 50: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 50 Az
• Page 51 and 52: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 52 Az
• Page 53 and 54: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 54 Az
• Page 55 and 56: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 56 Az
• Page 57 and 58: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 58 Az
• Page 59 and 60: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 60 Az
• Page 61 and 62: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 62 Az
• Page 63 and 64: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 64 Az
• Page 65 and 66: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 66 Az
• Page 67 and 68: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 68 Az
• Page 69 and 70: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 70 Az
• Page 71 and 72: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 72 Az
• Page 73 and 74: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 74 Az
• Page 75 and 76: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 76 Az
• Page 77 and 78: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 78 Az
• Page 79 and 80: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 80 Az
• Page 81 and 82: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 82 Az
• Page 83 and 84: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 84 Az
• Page 85 and 86: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 86 Az
• Page 87 and 88: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 88 Az
• Page 89 and 90: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 90 Az
• Page 91 and 92: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 92 Az
• Page 93 and 94: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 94 Az
• Page 95 and 96: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 96 Az
• Page 97 and 98: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 98 Az
• Page 99 and 100: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 100 A
• Page 101 and 102: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 102 A
• Page 103: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 104 A
• Page 107 and 108: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 108 A
• Page 109 and 110: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 110 A
• Page 111 and 112: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 112 A
• Page 113 and 114: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 114 A
• Page 115 and 116: Azarbaycan Arxeologiyasi 2007 116 A
• Page 117 and 118: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 118 A
• Page 119 and 120: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 120 A
• Page 121 and 122: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 122 A
• Page 123 and 124: Azarbaycan Arxeologiyasi 124 Azerba
• Page 125 and 126: Azerbaycan Arxeologiyasi 2007 126 A
• Page 127: чэсэг MisKviBiJ BOYUK KOSIK EN