Press "Enter" to skip to content

Windows 10-da Fayl Birliklərini necə dəyişdirmək olar

Məsələn, sevdiyiniz veb brauzerinizin hansı fayl növü olmasından asılı olmayaraq veb səhifələrini açmasını istəyə bilərsiniz. Bunu necə edəcəyinizi izah edirəm.

Fayl tizimi. Fayl tizimi turlari

Fayllarni boshqarish uchun fayllarni boshqarish tizimi tuziladi. Faylli tizim, bu uning dasturiy ta’minotiga mos keluvchi maxsus instruksiyalar majmui bo’lib, u fayllarni tuzish, yo’qotish, tashkil etish, o’kish, yozish, faylli axborotlarni modifikasiya qilish va siljitish, shuningdek fayllarga kirishni boshqarish va resurslarni boshqarishga javob beradi.

Faylli tizim– bu operatsion tizimning qismi bo’lib, uning vazifasi foydalanuvchiga diskda saqlanayotgan berilganlar bilan ishlash uchun qulay interfeysni yaratish, va faylllardan bir nechta foydalanuvchilar va jarayonlarda birgalikda foydalanishini ta’minlashdan iborat.

FAT (File Allocation Table – fayllarni joylashtirish jadvali) fayl tizimi.

Bu fayl tizimining turli OT larda ishlaydigan, turli vеrsiyalari mavjuddir: FAT, FAT 12, FAT 16, super FAT va x.k.lar. FAT fayl tizimni (ko’pincha FAT 16 faraz qilinadi), katta qo’shimcha sarf xarajatlar bo’lgani uchun, 511 Mbaytdan o’lchamlari katta bo’lgan tomlar (disklar) uchun ishlatish tavsiya etilmaydi. FAT o’zida Oddiy fayl tizimni ifodalab katta bo’lmagan disklar va oddiy kataloglar tuzilishi uchun ishlab chiqilgan.

FAT32 fayllar tizimi.

Kirish chiqish operasiyalarni barchasini tezligi va unumdorligini oshirib, u qattiq disklarga optimal kirishini ta’minlaydi. Hajmi 2 Gbayt dan oshiq bo’lgan tomlarni ishlatish uchun mo’ljallangan fayl tizimning takomillashgan versiyasini FAT32 namoyon qiladi.

FAT32 fayl tizimning mikoniyatlari FAT 16 fayl tizimning imkoniyatlaridan ancha oshiq.

FAT fayl tizimni avvalgi ish bajarishlariga qaraganda FAT32 fayl tizimi quyidagi ustunliklarni ta’minlaydi:

  • O’lchami 2 terabaytgacha bo’lgan disklarni quvvatlashini ta’minlaydi;
  • Disk maydoni unumliroq ishlatiladi. FAT32 maydaroq klasterlarni (o’lchamlari 8 Gbayt bo’lgan disklar uchun 4 Kbayt o’lchamli klasterlar ishlatiladi) ishlatish hisobiga FAT ga nisbatan diskli maydonni 10-15% ga ishlatish unumdorligini oshirishga imkon yaratadi, shuningdek, kompyuterni ishlatish uchun kerak bo’lgan resurslarga talabni pasaytiradi
  • Yuqori ishonchlik darajasini ta’minlaydi. FAT32 ildizli katalogni bir joydan ikkinchi joyga siljitish va o’z- o’zidan standart nusxasi o’rniga FAT ni zahiradagi nusxasini ishlatishga imkon yaratadi.
  • Dasturlarni ancha tez yuklanishi. FAT32 klasterlarining o’lchamlari kichik bo’lgani uchun, ilovalar va ularni yuklash uchun fayllar diskda optimal ravishda joylanishi mumkin.

NTFS fayl tizimi

NTFS (New Technology File System –yangi tеxnologiya fayl tizimi) fayl tizimi nomida yangi so’zi mavjuddir. haqiqatda, NTFS fayl tizimi, taniqli FAT 16 (vahatto FAT 32)ga nisbatan sеzilarli mukammalliklar va o’zgarishlarni o’z ichiga olgan.

NTFS ni loyihalashda alohida diqqatni ishonchlilikka, katalog va fayllarga murojaatni chеgaralash mеxanizmiga, kеngaytirilgan funktsionallikka , katta xajmdagi disklarni qo’llashga va x.k.larga qaratildi. Bu tizim OS/2 V.3 doirasida ishlab chiqila boshladi, shuning uchun ham u HPFS fayl tizimi ko’pgina qiziqarli xususiyatlarini olgan.

NTFS fayl tizimi asosiy imkoniyatlari.

Ishonchlilik. Yuqori unumdorlikka ega bo’lgan va birgalikda foydalanish tizimlari, yuqori ishonchlilikka ega bo’lishi kеrak. Bu esa NTFS tizimining eng muhim elеmеntidan iboratdir. NTFS tizimi, o’z-o’zini tiklashning ma’lum vositalariga ega.

Fayl va kataloglarga murojaat chеgaralari. NTFS fayl tizimi Windows NT OTi xavfsizlik ob’еkt modеlini qo’llaydi va hamma tom, katalog va fayllarga mustaqil ob’еkt sifatida haraydi. NTFS tizimi xavfsizlikni fayl va kataloglar darajasida ta’minlaydi.

Kеngaytirilgan funktsionallik. NTFS tizimi mumkin bo’lgan kеngaytirish hisobga olinib loyihalashtirilgan. Unda ko’pgina qo’shimcha imkoniyatlar aks ettirilganyuqori darajada buzilishlarga hat’iylik, boshqa fayl tizimlari emulyatsiyasi, kuchli xavfsizlik modеli, ma’lumotlar ohimiga parallеl ishlov bеrish va fayl atributlarini yaratish (foydalanuvchi bеlgilaydigan).

Faqat NTFS fayl tizim tomonidan bugungi kunda ta’minlanadigan ba’zi bir imkoniyalar:

  • FAT ga qaraganda, NTFS keng diapazon yechimlarni ta’minlaydi, bu esa muayyan fayllar va kataloglar uchun yechimlarni alohida o’rnatishga imkon beradi. Bu qaysi foydalanuvchi va guruhlar faylga yoki papkaga kirishiga ega va kirish turini ko’rsatishga imkon yaratadi.
  • Ma’lumotlarni tiklash uchun o’rnatilgan vositalar; shuning uchun, NTFS tomida foydalanuvchi diskni tiklash dasturini qachon yurgizish kerakligi juda kamdan kam uchraydigan holat.

Windows 10-da Fayl Birliklərini necə dəyişdirmək olar

Windows, kompüterinizdəki bütün müxtəlif növ faylları açmaq üçün hansı tətbiq və ya proqramdan istifadə edəcəyini necə bilir? Fayl dərnəklərinə gəlir. Windows hər bir fayl növünü bu cür faylı aça bilən bir proqramla əlaqələndirir, ancaq sizin də bu məsələdə bir seçiminiz var!

Təsəvvür edin, məsələn, Adobe Photoshop-u yeni kompüterinizdə quraşdırmısınız. Bundan sonra Windows-un .webp sənədlərini açmaq üçün Photoshop-dan istifadə etməsini istəyirsən, lakin hazırda Windows həmişə .webp sənədlərini Windows 10-a daxil olan standart Fotoşəkil tətbiqi ilə açır.

Aşağıda, Windows 10-da fayl əlaqələrinizi dəyişdirdiyiniz bir neçə üsulu göstərəcəyik ki, sənədləriniz istədiyiniz tətbiq ilə açılsın.

File Explorer-da Windows 10 Fayl Birliklərini necə dəyişdirmək olar

Windows-a hansı bir tətbiq növünün hansı bir sənədin açılacağını söyləməyin bir yolu Fayl Kəşfiyyatçıdır. Aşağıdakı nümunədə JPG sənədləri Microsoft Photos-da açılır və biz JPG sənədlərinin Adobe Photoshop-da açılması üçün fayl əlaqəsini dəyişdirəcəyik.

  1. File Explorer’ı açın. Bunun asan bir yolu basmaqdır Qazan + E.
  2. Birliyini dəyişdirmək istədiyiniz bir faylı olan bir qovluğa gedin.
  1. Sağ basın faylı seçin və seçin İlə aç. (Qeyd: Görmürsənsə İlə aç, basıb saxlayın Shift düyməsini basın və sonra faylı sağ vurun.)
  2. Siyahıda həmin fayl növü ilə əlaqələndirmək istədiyiniz proqramı görsəniz də seçin Başqa bir tətbiq seçin. (Yalnız göstərilən siyahıdan proqramı seçsəniz, fayl bu dəfə həmin tətbiqdə açılacaq, ancaq standart fayl əlaqəsi dəyişməz olaraq qalacaq.
  1. Bu faylı necə açmaq istədiyinizi soruşan bir popup görünəcək. Fayl tipinizlə əlaqələndirmək istədiyiniz tətbiqetməni seçin və yanındakı qutunu qeyd edin Hər zaman [filetype] açmaq üçün bu tətbiqdən istifadə edin.
  1. Qeyd: Proqramı görmürsənsə, bu fayl növü ilə əlaqələndirmək istəyirsən Digər seçimlər siyahısını seçin, aşağıya fırladın və seçin Bu proqramı axtarınMicrosoft Mağazası. Alternativ olaraq, siyahıda görünməyən bir proqram quraşdırılmışsa, seçin Daha çox tətbiq və istədiyiniz tətbiqə keçin.
  1. Bu fayl növü ilə əlaqələndirmək istədiyiniz proqramı seçdikdən sonra seçin tamam.İndən etibarən, bu tip fayllar seçdiyiniz tətbiqdə avtomatik olaraq açılacaqdır.

File Explorer-da Windows 10 Fayl Birliklərini dəyişdirməyin başqa bir yolu

Windows Fayl Kəşfiyyatçısı, müəyyən bir növ faylları hansı proqramı açmalı olduğunu təyin etmək üçün ikinci bir yol təqdim edir. Bu texnika yuxarıdakı üsul qədər yaxşı işləyir. Bunu etmək istədiyiniz yolu seçmək sizin ixtiyarınızdadır.

  1. File Explorer’ı açın və əlaqəsini dəyişdirmək istədiyiniz bir faylı olan bir qovluğa gedin.
  2. Seçin faylı və əmin olun Ev menyu nişanı aktivdir. Alətlər çubuğunun lentində seçin Xüsusiyyətlər. (Alternativ olaraq, sağ basın faylı seçin və seçin Xüsusiyyətlər.)
  1. Xüsusiyyətlər panelində seçin Dəyişdirin düyməsini basın.
  1. Yuxarıdakı Metod A-dakı 5-ci addımdan davam edin.

İdarə Paneli vasitəsilə Dosya Birliklərini dəyişdirin

Windows 10-da fayl əlaqələrini dəyişdirmək üçün İdarəetmə panelindən də istifadə edə bilərsiniz. Budur.

  1. Açın İdarə paneli. Bunun asan bir yolu basmaqdır Qazan + R, yazaraq nəzarət və sonra seçmək tamam.
  1. Seçin Varsayılan proqramlar.
  1. Sonra seçin Bir fayl növü və ya protokolu bir proqramla əlaqələndirin.
  1. İçində Varsayılan tətbiqlər görünən pəncərəni seçin Fayl növünə görə standart tətbiqləri seçin.
  1. Sonra, altındakı siyahıda fayl növünü tapın Ad. Nümunəmizdə axtaracağıq .webp.
  2. Dəyişdirmək istədiyiniz fayl növü assosiasiyasının sağındakı standart proqramı seçin. The Tətbiq seçin panel görünəcək. Fayl növü ilə əlaqələndirmək istədiyiniz proqramı seçin və işiniz bitdi!

Windows Ayarlarında Dosya Birliklərinin dəyişdirilməsi

Bəzən bir tətbiqetmənin hər cür faylı açmasını istəyə bilərsiniz. Bu halda, fayl növlərini tətbiqetmə ilə bir-bir əlaqələndirmək əvəzinə, Windows-a işləyə biləcəyi hər hansı bir faylı açmaq üçün həmin tətbiqdən istifadə etməsini söyləyə bilərsiniz.

Məsələn, sevdiyiniz veb brauzerinizin hansı fayl növü olmasından asılı olmayaraq veb səhifələrini açmasını istəyə bilərsiniz. Bunu necə edəcəyinizi izah edirəm.

  1. Düymələrini basaraq Windows Ayarlarını açın Qazan + mən.
  2. Seçin Tətbiqlər.
  1. Sol tərəfdəki siyahıda seçin Varsayılan tətbiqlər.
  1. İndi e-poçt, xəritələr, musiqi, şəkillər, videolar və ya veb brauzer kimi şeylər üçün standart tətbiqləri seçə bilərsiniz. Varsayılan veb brauzerimizi Google Chrome-dan dəyişdirək, bunun əvəzinə bütün veb səhifə faylı növləri Firefox ilə əlaqələndirilsin. Altında Veb brauzer, siyahıda olan standart tətbiqetməni seçin. Bu vəziyyətdə Google Chrome.
  1. Sonra, siyahıdan istədiyiniz tətbiqi seçin. Firefox’u seçəcəyik.

Bu belədir! İndi Firefoxun idarə edə biləcəyi bütün fayl növləri ilə əlaqəsi var.

Bonus: Windows 10 File Explorer-da Fayl Uzantılarına necə baxmaq olar

Əvvəlki hissədə bir siyahıda fayl uzantıları axtardıq. Bu metodu istifadə edirsinizsə, müəyyən bir tətbiq ilə əlaqələndirmək istədiyiniz fayl uzantısını bilməlisiniz.

Fayl adlarında fayl uzantılarını göstərmək üçün Windows File Explorer-i konfiqurasiya etmək tez və asandır. Sadəcə basaraq fayl araşdırıcısını açın Qazan + E. Sonra seçin Bax menyu lentindəki nişan. Nəhayət, yanındakı qutuyu yoxlayın Fayl adı uzantıları.

İndi həmin qovluqdakı hər hansı bir fayl üçün fayl uzantısını görə biləcəksiniz.

Özünüzü bir müddət saxla

Yuxarıda göstərilən üsullardan birini izləməklə özünüzə əlavə vaxt və qıcıqlanmağa qənaət edəcəksiniz. Dosyalarınızı istədiyiniz tətbiqlərdə açaraq sənəd birliklərinizi dəyişdirmək üçün bir an ayıraraq gələcək özünüzə verə biləcəyiniz bir hədiyyədir!

Set or Change File Associations & Extensions in Windows 11/10

Each file in your Windows operating system has an extension in its filename, eg . .txt, .doc, etc. These extensions are used to identify the program, with which, windows can open this file. You can set or change these file associations in your Windows 11 or Windows 10 OS.

Change file associations in Windows 11/10

1] Using Settings

  1. Open Windows 10 Settings
  2. Select Apps
  3. Click Default apps
  4. Scroll down and click on the blue Choose default apps by file type link.
  5. Make your changes here.

You can even choose default apps by file type or protocol and set defaults by the app.

To choose default apps by file type in Windows 11, do the following:

  • Press Win+I to open Windows Settings.
  • Go to Apps > Default apps.
  • Click the Choose defaults by file type option.
  • Select a file type or extension.
  • Choose an app you want to set as default.

TIP: This post will help you if you cannot associate a File Type with a Program.

2] Using File Properties

You can also right-click the file whose association you want to change > Properties > General tab > Type Of File > Change > Choose a program from the list or recommended or other programs or else click Browse to select one.

3] Via File Explorer

Select the file in Explorer, right-click on it, select Open with, and choose the program or select Choose another app as required.

4] Using Control Panel

  1. Open Control Panel
  2. Click Control Panel Home
  3. Select Default Programs
  4. Click Set Associations
  5. Select a file type in the list and click Change Program.

You will be displayed a list of Programs along with a Description and the Current Default. You can click on the Change program to set or change the current default programs.

5] Using freeware Types

If you wish, you can also set, reset, change File Associations & extensions easily with this freeware.

Types is a free and lightweight configuration utility for Windows that allows you to edit program associations, icons, context menus and other properties of various file types displayed in Windows Explorer.

It is a worthwhile replacement for the inbuilt Windows file type utility.

File association fix Windows

If you wish to fix file associations easily, you may want to check out our freeware File Association Fixer. Go here if you are unable to change the Default Program Extension. This post will help you fix broken EXE file associations.

You can also configure, export, import App File Associations in Windows using Settings and DISM Tool. This post will show you how to reset all File Associations to default in Windows.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.