Hüquqi dövlət və onun spesifik xüsusiyyətləri
Türkiyədəki hüquq fakültələri təhsil keyfiyyəti və akademik heyəti ilə diqqət çəkir. Bu mənada təkcə türk tələbələr deyil, xarici tələbələr də Türkiyədə hüquq təhsili almağa üstünlük verirlər.Hər il dünyanın müxtəlif yerlərindən minlərlə tələbə hüquq fakültələrinə müraciət edir. Təbii ki, bu nöqtədə bəzi universitetlər hüquq sahəsində verdikləri təhsillə daha çox ön plana çıxır.
Turkiyede huquq tehsili
Hüquq təhsili üçün tələbələrin çoxu xarici universitetlərə seçim etməyi düşünür. Tələbələr adətən Türkiyə, ABŞ və Kanada kimi ölkələrdə hüquq təhsili almağa üstünlük verirlər. Məlumdur ki, Türkiyə, Amerika və Kanadada hüquqi təhsil yüksək keyfiyyətlidir.
Lakin bununla yanaşı hüquq fakultələrinə gəldikdə təhsil xərcləri son dərəcə yüksək görünür.
Türkiyədə hüquq təhsili almaq
Türkiyədə hüquq təhsili 4 il müddətini əhatə edir. Bəzi universitetlərdə tədris dili ingilis dili olduğu üçün hazırlıq sinfi məcburi ola bilər. Bu halda hazırlıq sinifini buraxmayan tələbələr üçün bu müddət 5 ilə qədər uzadıla bilər.
Türkiyədəki hüquq fakültələri təhsil keyfiyyəti və akademik heyəti ilə diqqət çəkir. Bu mənada təkcə türk tələbələr deyil, xarici tələbələr də Türkiyədə hüquq təhsili almağa üstünlük verirlər.Hər il dünyanın müxtəlif yerlərindən minlərlə tələbə hüquq fakültələrinə müraciət edir. Təbii ki, bu nöqtədə bəzi universitetlər hüquq sahəsində verdikləri təhsillə daha çox ön plana çıxır.
Turkiyede huquq tehsili almaq üçün hansı özəlliklər lazımdır?
Əlbəttə; Hüquq təhsili almaq istəyən tələbələrin malik olması lazım olan xüsusiyyətlər və bacarıqlar var. Hüquq təhsili çətin bir təhsil prosesini əhatə edir. Karyera prosesində uğur qazanmaq üçün müəyyən xüsusiyyətlərə sahib olmaq lazımdır. Yaxşı; Bu xüsusiyyətlər nələrdir?
İlk növbədə hüquq təhsili üçün oxuduqlarınızı anlamaq və şərh etmək bacarığına malik olmaq lazımdır. Hüquq təhsilinin əsası əslində bu nöqtəyə söykənir. Hüquqşünasların təhsil prosesinin böyük bir hissəsi uzun oxumaq və mətnlərin təfsiri ilə keçir. Şikayət nəticəsində alınan fərqli mətnləri, qanunları və qərarları düzgün başa düşə və şərh edə bilmək vacibdir.
Ünsiyyət bacarıqları hüquq tələbələri üçün digər vacib bir xüsusiyyətdir. Bundan əlavə, tələbələr analitik düşünmə qabiliyyətinə malik olmalıdırlar.Araşdırma sevgisi hüquq tələbələri üçün əhəmiyyətli bir üstünlük olaraq görülür. Çünki həm təhsil, həm də karyera proseslərində araşdırmalara xeyli vaxt ayırmaq lazımdır.
Türkiyədə hüquq təhsili almaq üçün ne etmək lazımdır?
Akademik bacarıq hüquq təhsili üçün ən vacib elementlərdən biridir. Əlbəttə ki, xarici tələbələrin yerinə yetirməli olduğu başqa bir şərt dil bilikləri olaraq bilinir. Bu nöqtədə; Tələbələrin verməli olduğu bəzi imtahanlar var.
Akademik bacarıqlara gəldikdə, xarici tələbələr üçün SAT imtahanı ön plana çıxır. Türkiyənin ən yaxşı universitetlərinə qəbul olmaq istəyən xarici tələbələr SAT imtahanı verməlidirlər. Bəzi universitetlər də Xarici Tələbə İmtahanı ilə tələbə qəbul edirlər.Lakin; SAT imtahanı bu proses üçün daha sərfəli hesab olunur. SAT imtahanından tələb olunan minimum bal hər universitetə görə fərqlənir. Bu mənada universitetlərin veb saytlarını araşdırmaq və lazımlı şərtlər haqqında ətraflı məlumat əldə etmək lazımdır.
GPA Türkiyədə hüquq təhsili almaq istəyən tələbələr üçün də vacibdir. Tələb olunan minimum bal ortalamaları universitetlərə görə dəyişir. Lakin; Orta qiymət nə qədər yüksək olsa, tələbə üçün bir o qədər üstünlükdür.
Beynəlxalq tələbə namizədləri üçün digər vacib amil dil bilikləridir.Tələbələr dil biliklərini beynəlxalq səviyyədə etibarlı imtahanlarla təsdiq etməlidirlər. Əlbəttə ki, bu nöqtədə IELTS və TOEFL imtahanları işə düşür. Türkiyənin bir çox universiteti hər iki imtahanı qəbul edir. Bununla birlikdə, tətbiq ediləcək universitetlərin şərtlərini diqqətlə araşdırmaq lazımdır.Universitetlərin imtahan üstünlüklərini nəzərə alaraq hərəkət etmək lazımdır. Ümumiyyətlə, universitetlərin IELTS üçün tələb etdiyi minimum bal 6.5 -dir. TOEFL -ə gəldikdə, minimum 80 bal tələb olunur.
Hüquq təhsili Türkiyədə baha başa gələn bir prosesi əhatə etmir. Bu mənada tələbələr heç bir maddi çətinliklə üzləşmirlər. Türkiyədəki hüquq fakültələri təhsil keyfiyyətləri ilə beynəlxalq standartlara çatır. Tələbələr keyfiyyətli təhsildən sonra peşə həyatına başlaya bilərlər.
- Kateqoriya Türkiyə
- Oxunma 2,126
- Tarix 26/10/2021
Hüquqi dövlət və onun spesifik xüsusiyyətləri
Hüquqi dövlət – yalnız ciddi ədalət, azadlıq, bərabərlik və qardaşlıq ideyaları əsasında yaradılmış hüquq normalarını mənimsəmiş dövlət təşkilatı formasıdır ki, burada vətəndaşlar, dövlət orqanları və səlahiyyətli şəxslər ümumdövlət maraqlarının təmin edilməsi şərti ilə fərdin hüquq və azadlıqlarının reallaşması üçün fəaliyyət göstərir.
Hazırda sivil və demokratik dövlətlər hüquqi dövlət qurmağı öz qarşılarına bir məqsəd kimi qoyurlar.
Vətəndaş cəmiyyəti – fərdlərin qarşılıqlı əlaqələri çərçivəsində ehtiyaclarının təmin edilməsini, hər kəsin güzəranını, rifahını və mövcudluğunu reallaşdıra biləcəyi bir sahədir. Vətəndaş cəmiyyətində fərdlər tamın bir parçası olur və bu müstəvidə də ehtiyac və iradəsini gerçəkləşdirir.
Vətəndaş cəmiyyəti və hüquqi dövlətin formalaşdırılması siyasi, iqtisadi və hüquqi islahatların keçirilməsini, həmçinin dövlətin və cəmiyyətin hüquqi əsaslarını daim müasirləşdirməyi və hüquq sistemini keyfiyyətcə yeniləşdirməyi tələb edir.
Bu yazımızda hüquqi dövlət və onun səciyyəvi xarakterləri barədə danışacağıq.
Hüquqi dövləti analoji kateqoriyalardan fərqləndirən spesifik xüsusiyyətləri vardır. Bu xüsusiyyətlərin həyata keçirilmə səviyyəsi bu və digər dövlətin hüququn üstünlüyünə nə qədər sadiq qaldığının göstəricisidir.
İnsan hüquq və azadlıqlarının prioritetliyi
Hüquq dövləti vətəndaşların öz hüquq və azadlıqlarını reallaşdırmaq üçün qurulur və fəaliyyət göstərir. Hüququn üstünlüyü prioritet olan ölkələrdə hər hansı qanun, siyasi qərar və ya fəaliyyət proqramı qəbul olunarkən insan amili mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Hüquqi dövlətin məqsədi cəmiyyətin, o cümlədən də onun bir parçası olan fərdin ehtiyaclarını bütünlüklə ödəməkdir. Bu cür dövlətlərdə dövlət aparatının fəaliyyəti iqtisadi cəhətdən hegemonluq edən sinfin və siyasi elitanın ehtiyaclarının ödənilməsinə deyil, insanın və vətəndaşın hüquq və azadlıqlarına istiqamətlənir.
İnsan azadlıqlarının həyata keçirilməsi gerçəkliyi
Adətən, dövlətlərin konstitusiyalarında insan hüquq və azadlıqlarına geniş yer verilir. Bu cür deklarativ xarakterli hüquqi sənədlərin mövcudluğu hələ ölkədə hüquqi dövlətin qurulduğunu demək deyil. Hüquqi dövlət olmaq üçün insan haqlarının real tətbiqini təmin etmək lazımdır. Məsələn, Azərbaycan Konstitusiyasının 12-ci maddəsində yazılır: İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının təmin edilməsi dövlətin ali məqsədidir. Əgər bu, yalnız kağız üzərində yazılmış deklarativ bir bəyanat olsa, dövlət bunun real həyatda tətbiqinə diqqət ayırmasaydı, bu maddənin tələblərinin sözsüz yerinə yetirilməsi üçün iradə nümayiş etdirməsə, onda hüquqi dövlətdən söhbət belə gedə bilməz. Hüquqi dövlətdə bütün hakimiyyət orqanlarının, bütün vəzifəli şəxslərin fəaliyyətləri insanların, cəmiyyətin, o cümlədən də bütünlükdə dövlətin həyatının yaxşılaşdırılmasına istiqamətlənir. Vətəndaşlar təkcə öz hüquqlarını öyrənməklə kifayətlənməməli, həm də həmin hüquqlardan lazımi anlarda istifadə etməlidir və dövlət ondan asılı olan hər şeyi yerinə yetirməlidir ki, bu imkanlar gerçəkləşdirilə bilsin.
Hüququn üstünlüyü
Əvvəllər hamının, ilk növbədə, dövlət orqanlarının qanun çərçivəsində fəaliyyət göstərməsi hüquqi dövlətin əsas kriteriyası sayılırdı. Məsələn, qədim yunan filosofu Platon yazırdı: “Mən qanunların işləmədiyi və ya onların kiminsə təsiri altında olan dövlətin ölümünü çox yaxında görürəm. Harada ki, qanun idarəçinin ağası, idarəçi isə onun quludur, orada Allahın dövlətlərə hədiyyə etdiyi qurtuluş və rifah var”. Amma zaman göstərdi ki, hətta qanunlara ciddi riayət eləyən dövlət belə, həmişə hüquqi ola bilmir. Məsələn, Faşist Almaniyası öz genosid planını qanunları əsas tutaraq həyata keçirmişdi. Amma həmin qanunlar özləri hüquqi deyildi. Deməli, qanuna əsaslanmaq hələ hüquqi dövlət olmaq demək deyil. Hər şeydən əvvəl qanun özü humanist olmalı, insan hüquq və azadlıqlarının reallaşdırılmasına xidmət etməlidir.
Dövlətin və vətəndalşın qarşılıqlı məsuliyyəti
Alman klassik hüquq fəlsəfəsinin banisi İmmanuil Kant qeyd edirdi ki, vətəndaşları qanunlar çərçivəsində davranmağa məcbur etmək üçün dövlətin əlində olan imkanlara vətəndaşlar da malik olmalıdır ki, hakimiyyəti qanunlara dəqiq əməl etməyə məcbur edə bilsin. Bu ad hüquqi dövlətdə mümkündür. Təbii ki, dövlət leqal güc tətbiq etmək imkanlarına sahib olan yeganə təşkilatdır və vətəndaşla münasibətdə bu məsələdə üstünlüyə sahibdir. Amma hüquqi dövlətdə bu fərq sanki aradan qalxır, daha doğrusu, minimuma enir. Çünki birincisi, vətəndaşlar yüksək vətəndaşlıq mövqeyinə keçərək müstəqilləşir. Bununla belə, güc tətbiqi qayda deyil, istisnadır. İkincisi, vətəndaşın dövlət orqanlarının qanunsuz işinə münasibətdə iddia irəli sürmək üçün real imkanı təmin olunur.
* Mətndə orfoqrafik səhv aşkar etdinizsə, səhv olan hissəni qeyd edib Ctrl + Enter düymələrini sıxın.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.