2020-ci ilin qeyri-iş günləri açıqlandı – TƏQVİM

(Həqiqətən, Allah yanında, Allah kitabında ayların sayı göyləri və yeri yaratdığı gündən on iki aydır).

Hicri-qəməri təqvimi

Quranda buyurulur: Günəş və ay müəyyən bir ölçü ilə (hərəkət edər). Rəhman Surəsi: 5 – Quranda ayın təqvim üçün yaradıldığı bəyan olunur.

Hicri-qəməri təqvim (Azərbaycanda, İranda və Əfqanıstanda); Hicri təqvim, İslam təqvimi, Müsəlman təqvimi (başqa ölkələrdə); (ərəb. الـتـقـويم الـهـجـري ‎‎, at-таqvimə-l-hiсri).

Ay səhifələrinin dəyişməsi nəticəsində yaranan 12 dənə 29, yaxud 30 günlük aydan ibarətdir. Adi illərdə günlərin sayı 354, uzun illərdə isə 355-dir.

Təqvim haqqında
Təqvim tipi	Günəş, Ay, Ay-Günəş
Təqvim dövrü	Uzun illərin daxil edilməsi

Ərəbistanda İslam dininin meydana çıxmasına qədər hər biri ay səhifələrinin dəyişməsinə əsaslanan 12, yaxud 13 aydan ibarət 24 illik təqvim stilindən istifadə olunurdu. Bu stildə 15 il 12 aydan, 9 il isə 13 aydan ibarət idi. Lakin Məhəmməd peyğəmbər tərəfindən 13-cü aylar ləğv edildi. Əsas isə Quranın bu ayəsi idi:

إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً فِي كِتَابِ اللّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَات وَالأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ

(Həqiqətən, Allah yanında, Allah kitabında ayların sayı göyləri və yeri yaratdığı gündən on iki aydır).

Tövbə Surəsi, Ayə 36

Hicri-qəməri təqvimində illər hicrətin başladığı gündən – 16 iyul 622-ci il tarixdən nömrələnir. Təqvimdə 0-cı il yoxdur; 1-ci il, yaxud hicri erası 16 iyul 622-ci il tarixində başlayır. Bu era ilk olaraq Məhəmməd peyğəmbərin ölümündən 5 il sonra – 637-ci ildə, Xilafətdə rəsmən illərin nömrələnməsi üçün qəbul olunmuşdur.

1925-ci ildə İranda rəsmən Hicri-şəmsi təqviminə keçilməsindən sonra, İranda, Əfqanıstanda və Azərbaycanda Hicri təqvim daha çox “Hicri-qəməri təqvim” adlanmağa başladı. Hicri-qəməri təqvimimdə göstərilən tarix internetin meydana çıxmasına qədər tam dəqiqliyi ilə yalnız mürəkkəb yollarla – sinxron cədvəllər vasitəsi ilə, Qriqori təqviminə çevrilə bilərdi. Hal-hazırda isə internetdəki bəzi saytlar vasitəsi ilə bu əməliyyatı çox asanlıqla icra etmək mümkündür.

Hicri-qəməri təqvimdəki ayların adı

Ay	Azərbaycanca	İngiliscə	Ərəbcə	Gün	Müxtəsər
Birinci ay	Məhərrəm	Muharram ul Haram	محرم	30	M
İkinci ay	Səfər	Safar ul Muzaffar	صفر	29	S
Üçüncü ay	Rəbiüləvvəl	Rabi’ al-awwal	ربيع الأول	30	Ra
Dördüncü ay	Rəbiülaxır	Rabi’ al-thani	ربيع الثاني	29	R
Beşinci ay	Cəmadiyələvvəl	Jumada al-awwal	جمادى الأولى	30	Ca
Altıncı ay	Cəmadiyəlaxır	Jumada al-thani	جمادى الثانية	29	C
Yeddinci ay	Rəcəb	Rajab	رجب	30	B
Səkkizinci ay	Şaban	Sha’aban	شعبان	29	Ş
Doqquzuncu ay	Ramazan	Ramadan	رمضان	30	N
Onuncu ay	Şəvval	Shawwal	شوال	29	L
Onbirinci ay	Zilqədə	Dhū al-Qaʿda	ذو القعدة	30	Za
Onikinci ay	Zilhiccə	Dhū al-Hijjah	ذو الحجة	29 ya da 30	Z

Həftənin günlərinin adları

Gün	Ərəbcə	Azərbaycanca	Farsca
1	يوم الأحد yəvmu-l əhəd	Bazar	یکشنبه Yekşənbe
2	يوم الإثنين yəvmu-l isnəyn	Bazar ertəsi	دوشنبه Doşənbe
3	يوم الثُّلَاثاء yəvmu-l sulasə	Çərşənbə axşamı	سه شنبه Seşənbe
4	يوم الأَرْبِعاء yəvmu-l ərbəə	Çərşənbə	چهارشنبه Çəharşənbe
5	يوم الخَمِيس yəvmu-l həmis	Cümə axşamı, yaxud Adna	پنجشنبه Pəncşənbe
6	يوم الجُمُعَة yəvmu-l cumuə	Cümə	جمعه Come və ya آدينه Adine
7	يوم السَّبْت yəvmu-s səbt	Şənbə	شنبه Şənbe

Saytın materiallarından istifadə edərkən halallıq üçün istinad vacibdir! Əks halda halallıq verilmir!

Mətndə səhv tapmısınız? Sözü seçib Ctrl+Enter klikləyərək bizə göndərin! Əvvəlcədən təşəkkür edirik!

2020-ci ilin qeyri-iş günləri açıqlandı – TƏQVİM

Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin (ƏƏSMN) Kollegiyasının müvafiq qərarı ilə 2020-ci ilin iş vaxtı norması və istehsalat təqvimi təsdiq edilib.

ƏƏSMN-dan APA-nın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, 2020-ci ilin iş vaxtı normasında qeyd olunur ki, Əmək Məcəlləsinə və Nazirlər Kabinetinin “2020-ci il üçün Novruz, Ramazan və Qurban bayramları günlərinin müəyyən edilməsi haqqında” 2019-cu il 2 dekabr tarixli 712s nömrəli Sərəncamına əsasən, 2020-ci ildə aşağıdakı günlər iş günü hesab edilmir:

1, 2 yanvar – Yeni il bayramı; 20 Yanvar – Ümumxalq Hüzn günü; 8 Mart – Qadınlar günü; 20, 21, 22, 23, 24 mart – Novruz bayramı;

9 May – Faşizm üzərində Qələbə günü; 24,25 may – Ramazan bayramı; 28 May – Respublika günü; 15 İyun – Azərbaycan xalqının Milli Qurtuluş günü;

26 İyun – Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri günü; 31 iyul,1 avqust – Qurban bayramı; 9 Noyabr – Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı günü

31 Dekabr – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi günü.

Məlumatda bildirilir ki, Əmək Məcəlləsinin 105-ci maddəsinin 5-ci hissəsinə və Nazirlər Kabinetinin “2020-ci il üçün Novruz, Ramazan və Qurban bayramları günlərinin müəyyən edilməsi haqqında” 2019-cu il 2 dekabr tarixli 712s nömrəli Sərəncamına və “İş və istirahət günlərinin yerinin dəyişdirilməsi haqqında” 2019-cu il 2 dekabr tarixli 461 nömrəli Qərarına əsasən, 2020-ci ildə həftələrarası istirahət günlərinin iş günləri hesab olunmayan bayram günləri ilə üst-üstə düşməsi və iş və istirahət günlərinin yerdəyişməsi ilə əlaqədar olaraq beşgünlük iş həftəsində 3, 6 yanvar, 9, 25, 26 mart, 11, 26 may, 3 avqust tarixləri, altıgünlük iş həftəsində 3 yanvar, 9, 25 mart, 26 may tarixləri istirahət günləridir.

2020-ci ilin fevral ayı 29 təqvim günündən, il isə 366 təqvim günündən ibarətdir. Əmək Məcəlləsinin 105-1-ci maddəsinə əsasən, Milli Məclis deputatlarının, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin, Azərbaycan Respublikasında bələdiyyə üzvlərinin seçkiləri, həmçinin referendum zamanı səsvermə günü seçki (referendum) keçirilən ərazidə iş günü hesab edilmir. Səsvermə günü qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən edilir.

“Beşinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin buraxılması və Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərin təyin edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 5 dekabr tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilər 2020-ci il fevralın 9-na təyin edilib.

Əmək Məcəlləsinin 105-ci maddəsinin 5-ci hissəsinə əsasən, həftələrarası istirahət günləri və iş günü hesab olunmayan bayram günləri üst-üstə düşərsə, həmin istirahət günü bilavasitə bayram günündən sonrakı iş gününə keçirilir.

2020-ci ildə beşgünlük iş həftəsində 241 iş günü (onlardan, 6-sı bayramqabağı iş günüdür), iş günü hesab edilməyən 112 istirahət günü (onlardan, 6-sı iş günü hesab edilməyən bayram günləri, 1-i səsvermə günü ilə üst-üstə düşən və 2 günü ötən ilin istirahət günü ilə yeri dəyişdirilən), iş günü hesab edilməyən 18 bayram (6-sı istirahət günləri ilə üst-üstə düşən), 1 səsvermə günü və 1 Ümumxalq Hüzn günü vardır (241+112+18+1-6= 366).