Fironların lənəti varmı

Nefertitinin saray həyatı

Hitlerin və Fironların sevimlisi – Nefertitinin həyatı və ölümü

Qədim Misirin məşhur kraliçası Nefertitinin gözəlliyi haqqında bir çox əfsanə var.

Milli.Az ölkə.az-a istinadən qədim dünyanın ən məşhur qadınlarından olan Nefertitinin həyatı haqqında yazını təqdim edir.

Üçüncü Reyxin füreri Adolf Hitler Nefertitini o qədər sevirdi ki, bunkerinə də heykəlini aparmışdı. Deyilənə görə, nasist lider son dəqiqələrinə qədər heykəldən ayrılmayıb.

İri gözlər, qara qaş, iri və ətli dodaq, gözəl üz cizgiləri, kiçik burun, uzun boyun-Qədim Misirin gözəllik etalonu Nefertitinin təsviri budur. Onun adının tərcüməsi də “gözəl gəlir” deməkdir.

Bütün dünyada məşhur olan heykəl 1912-ci ildə arxeoloq Lyudviq Borhard tərəfindən qazıntılar zamanı kəşf edilib. O, heykəli gizli şəkildə Berlinə gətirir və muzeyə təhvil verir. Misirlilər heykəlin qaytarılmasını tələb etdilər və Nefertiti lənəti ilə hədələdilər. Amma nə Borhard, nə də alman hökuməti heykəli qaytarmadı. Hazırda heykəl Berlin muzeyindədir.

Nefertitinin saray həyatı

Qədim Misir sakinləri üçün Nefertiti təkcə fironun arvadı və kraliça deyildi. Onu tanrı sayırdılar. Nefertiti qızları və əri ilə birlikdə Nilin sahilindəki dəbdəbəli sarayda yaşayırdı. Deyilənə görə, monarxın sarayı elə də böyük deyildi. Orta hesabla, hər mülk 160 kvadrat metrlik sahəni tuturdu. Amma hər mülk əvvəlkindən daha gözəl və dəbdəbəli inşa edilirdi.

Nefertitinin sarayını güllər saçan bağlar və hovuzlar əhatə edirdi. Döşəmələr rəngli mozaika ilə, tavan isə işləmələrlə bəzədilmişdi. Divarlarda fironun və ailəsinin həyatına aid təsvirlər yer almışdı. Bahalı mebel, qızıldan hazırlanmış əşyalar kraliça üçün nəzərdə tutulmuşdu. Nefertiti incə, gözəl bədən quruluşu olan qadın idi. Fironun sevimli xanımı kimi qalmaq üçün o, özünə xüsusi qulluq edirdi. Dəniz duzu olan vanna qəbul edir, bədəninə aromatlı yağlar sürtür, dırnaqlarını xna və maye qızılla bəzəyirdi. O, gözlərinə sürmə çəkir, dodaqlarını balzamla boyayırdı. Nefertitinin qarderobunda kifayət qədər bahalı paltarlar var idi. Yüngül, bahalı materiallardan paltarları cəmiyyətin ancaq ali təbəqəsi ala bilərdi.

Fironun xanımı zinət əşyalarını çox xoşlayırdı. Adətən qulağa bir sırğa taxılırdı. Amma Nefertiti və onun altı qızından birinə hər qulağa iki sırğa taxmağa icazə verilmişdi.

Qədim Misir qanunlarına əsasən, təəbələri monarxın saçını görə bilməzdilər. Buna görə də firon və arvadı parik taxırdılar. Firon da geyim barədə Nefertitidən geri qalmır, bahalı paltarlara üstünlük verirdi. Onun başında qızıl işləməli, kobra ilanı təsvir edilən parik var idi. Tədbirlər zamanı dövlət başçısı tac taxırdı. Hörük hörülmüş saqqal da vazkeçilməz atributlardan idi.

Dəbdəbəli sarayları, bahalı geyimləri və s.xərcləri ödəmək üçün xəzinədə pul çox olmalı idi. Adətən xəzinəni səfərlər hesabına doldururdular. Xəzinənin dolu olması təkcə hakim ailənin yox, eyni zamanda əyanların, kahinlərin də həyatını dəbdəbəli edirdi. Bayramlar zamanı dindarlara pul paylanılırdı. Qədim Misirdə kahin olmaq çox prestijli idi. Onlar da kral kimi yaşayır, minlərə qula, yüzlərlə kəndə sahib idilər.
Hökmdar üçün hədiyyələr

* Mətndə orfoqrafik səhv aşkar etdinizsə, səhv olan hissəni qeyd edib Ctrl + Enter düymələrini sıxın.

“Fironların lənəti” varmı?

Misir piramidaları ilə çox sayda əfsanə və sirr bağlıdır. Ən çox yayılmış mistik hekayələrdən biri “fironların qisası” dır. Qədim fironların dincliyini pozmağa cəsarət edən bir çox tədqiqatçı və xəzinə ovçuları həyatlarını faciəvi şəkildə başa vurdular.

Hər şey təxminən 100 il əvvəl başladı – 1922-ci ilin noyabrında İngilis arxeoloqları Hovard Karter və Corc Karnarvon on səkkizinci sülalənin hökmdarı Firon Tutanxamunun sərdabəsini açdılar. Növbəti ilin baharında qəzetlərdə Corc Karnarvonun ani ölümü ilə bağlı xəbərlər çıxdı. Jurnalistlər bir-birləri ilə arxeoloqun “fironların lənətinin” qurbanı olduğunu iddia etdi. Qəzetlərdə, fironun məzarına girmədən əvvəl, alimlərin qorxunc bir yazısı olan bir gil lövhə tapdıqları barədə məlumatlar var idi: “Fironun dincliyini pozmağa cəsarət edəni ölüm tutacaq.” Ancaq bu, xəyallarına gedən yolda tədqiqatçıları necə dayandıra bilər? Karnarvonun həmkarları, fironların bununla heç bir əlaqəsi olmadığına əmin olaraq qəzet “ördək” lərinə şübhə ilə yanaşdılar: arxeoloqu ölümündən bir gün əvvəl bəzi zəhərli böcəklər dişlədi, bu faciənin bütün səbəbi budur.

Ancaq bu, bütün sirli ölümlərin bir başlanğıcı idi. Tezliklə, ekspedisiyanın başqa bir üzvü öldü – Amerikalı Meys. Ömrünün son günlərində qəribə bir vəziyyət – fiziki və mənəvi gücün tamamilə azalması yaşadığına əmin oldu. Tutanxamun sərdabəsinin girişini bağlayan divarın sökülməsində fəal iştirak edən Meys idi. Qazıntıların bir neçə iştirakçısı qısa müddətdə öldü. Üstəlik, bu ekspedisiya ilə yalnız dolayı əlaqəli insanlar belə əziyyət çəkdilər. İngilis təşəbbüskar Volf yalnız fironun mumiyasına baxmaq qərarına gəldi və doğma İngiltərəyə dönərək gəmidə öldü.

1939-cu ilin martında fironun məzarını ziyarət edən ilk arxeoloqlardan biri olan Hovard Karter də vəfat etdi. Ekspedisiyadan 16 ildən çox vaxt keçməsinə baxmayaraq, qəzet yazarları bu ölümləri “fironların cəzası” ilə əlaqələndirirdilər. Yəni həqiqətən lənət mövcuddurmu?

Bu mövzuya həm inananlar, həm də şübhə edənlər var. Məsələn, məşhur ingilis yazıçısı Artur Konan Doyl bunun mif olmadığına əmin idi. Həqiqətən də, Tutanxamun kahinləri tərəfindən məzarların üzərinə gedən hökmdarların dincliyini qorumaq üçün bir lənət tətbiq olunduğunu bildirdi. Belə bir dünya şöhrətli yazıçının fikirlərinin cəmiyyətdə böyük rezonans doğurması təəccüblü deyil. Materialistlər baş verənlər üçün elmi bir açıqlama tapmağa çalışdılar. Məsələn, keçən əsrin altmışlı illərində Misirli həkim Əz-əd-din Taha uzun illər davam edən araşdırmalarının məlumatlarını dərc etmişdir. Piramidaları tədqiq edənlərin demək olar ki, hamısında tənəffüs yollarının iltihabına səbəb olan bir virus olduğu təsbit edildi. Eyni virus mumiyalarda da mövcuddur. Üstəlik, bir neçə minilliklər ərzində aktiv olaraq qalır. Misirə səfər etmədən əvvəl də “fironların qisası” nın ilk qurbanı olan Corc Karnarvon ağciyər xəstəliyindən əziyyət çəkirdi. Tamamilə fərqli bir iqlimi olan bir ölkədə xəstəliyin daha da ağırlaşması təəccüblü deyildi.