Anna Frank – Gündəlik əsəri ilə tanışlıq və məzmunu

“Anna ilə yanaşı otururduq, çox yaxşı dost idik. Gələcəkdə yaşayacağımız gözəl günlərin xəyalını qururduq. Bu da həyatda qala bilmək səbəblərimizdən biri idi. Onun həmişə populyar olmaq istədiyini xatırlayıram. Həyat eşqi ilə dolub-daşan bir uşaq idi. Danışmağı sevir və oğlanlarla qurduğu dialoqlardan tez-tez bəhs edirdi. Ümumiyyətlə, sinifimizdıkilər bir-biri ilə çox yaxşı yola gedirdi. Hamımız məlum səbəblərə görə orda idik və bir-birimizə dəstək olurduq. Evlərimizdən didərgin düşmüşdük. Heç vaxt geri qayıtmama ehtimalımızın olduğunu da yaxşı dərk edirdik”.

Anna Frankın gündəliyi

İkinci dünya müharibəsi ərəfəsində müharibənin simvoluna çevrilən Anna Frankın bu gün 85 yaşı olan uşaqlıq dostu Nanette Konig ötən günləri unuda bilmir. Nannette bu yaxında “National Geographic” kanalının jurnalistlərini öz evində qəbul edib və onlara xatirələrindən danışıb.

Nannette ilə Anna iksi də Alman hakimiyyətindən qaçan yəhudi ailələrinin qızları olub. Onlar Hollandiyada birlikdə oxuyublar. Müəllimləri də yəhudi olub. Və o da qaçaq…

Nanette və Anna çox yaxın rəfiqə idilər. Bütün yəhudi şagirdlər kimi onlar da “ikinci qrup adam” hesab olunduqlarının fərqində idilər. Onlar bir-birinə dəstək olaraq pis günlərə sinə gərməyə çalışırdılar. Bir daha evə qayıda bilməyəcəklərindən əmin idilər, hətta öldürülə də bilərdilər. Nannette bu günləri hələ də dünən kimi xatırlayır.

Beləliklə, Anna Frankın rəfiqəsinin onunla bağlı xatirələri:

“Anna ilə yanaşı otururduq, çox yaxşı dost idik. Gələcəkdə yaşayacağımız gözəl günlərin xəyalını qururduq. Bu da həyatda qala bilmək səbəblərimizdən biri idi. Onun həmişə populyar olmaq istədiyini xatırlayıram. Həyat eşqi ilə dolub-daşan bir uşaq idi. Danışmağı sevir və oğlanlarla qurduğu dialoqlardan tez-tez bəhs edirdi. Ümumiyyətlə, sinifimizdıkilər bir-biri ilə çox yaxşı yola gedirdi. Hamımız məlum səbəblərə görə orda idik və bir-birimizə dəstək olurduq. Evlərimizdən didərgin düşmüşdük. Heç vaxt geri qayıtmama ehtimalımızın olduğunu da yaxşı dərk edirdik”.

O günlərdə saat 8-dən sonra küçəyə çıxmaq qadağası var idi. Axşamüstü uşaqların bir-birini görməsi üçün imkan yox idi. Amma 1942-ci il iyunun 12-də sinifdəki uşaqlar Annanın ad gününü qeyd etmək üçün bir yerə yığıldılar. Müəllimləri onlar üçün balaca bir yığıncaq təşkil etmişdi. Partidə Nanette Annanın ailəsindən gələn hədiyyə paketindən nə çıxdığına maraqla baxır – gündəlik! Artıq Anna hər gün bu gündəliyə öz düşüncələrini yazacaq, illər sonra isə bütün dünya bu gündəlikdən xəbər tutacaq. Bəli, söhbət Anna Frankın o məşhur gündəliyindən gedir…

“Annanın ad günü münasibətilə yığışmışdıq. Bütün sinif yoldaşlarımız orada idi. Proyektorla divarda bir film izlədiyimizi xatırlayıram. Hamımız üçün necə də orijinal bir şey idi…”

Frank ailəsi iki il boyunca kitabxananın arxasından girişi olan balaca bir otaqda yaşayıb. Sözügedən ev bu gün dünyanın ən çox ziyarət edilən ev-muzeylərindən biri kimi fəaliyyət göstərir. O il Hitler ordusunun Hollandiyaya girməsi ilə burdakı yəhudilərə də, Almaniyadakı kimi məhdudiyyətlər və qadağalar tətbiq olunmağa başladı. Nanette və ailəsi Bergen-Belsen düşərgəsinə göndərildi:

“Bizi 36 saat bir yerdə gözlətdilər. Nə olacağını bilmirdim. Əslində, çox şanslı idim, çünki nəzarətçi hirslənib, hara gəldi, atəş açanda bir neçə adam dünyasını dəyişdi, mənsə sağ qaldım. Çox kiçik bir şansla sağ qaldım…”

İyul ayında Anna Frankın ailəsi bir yazı qoyaraq gözdən itdi. Yazıda İsveçrəyə qaçdıqları yazılmışdı, amma əslində, hələ də orada idilər, gizlənirdilər. Annanın atası Ottonun ofis tikilisinin arxasında yerləşən gizli yerdə idi. İki il boyunca Anna Frankın gündəliyində yazdığı “gizli otaq” Prinsenqraşt küçəsinin 263 nömrəli mənzilinin çardağı idi. Frank ailəsinin yanında etibar etdikləri yaxın adamlar da var idi. Gizləndikləri müddətdə Anna qorxularını, ümidlərini, yaşantılarını qeyd etdiyi bir gündəlik tutdu.

Ancaq avqust ayında kimsə polisə zəng vurub Frank ailəsini satır. Anna Frank və ailəsi gizləndikləri yerdə tutulur. Onları satanın kim olduğunu Frank ailəsi heç vaxt öyrənə bilmədi. Ailə üzvləri isə ayrı-ayrı düşərgələrə göndərildi. İki rəfiqənin yolu illər sonra Polşadakı düşərgədə yenidən kəsişir. Nannette köhnə rəfiqəsi Annanı gördüyü ilk anı belə xatırlayır: “Bir dəri, bir sümük qalmışdı. Üstündə isə ancaq adyal var idi. Hələ də bir-birimizi necə tanıdığımıza təəccüblənirəm. Tükənmişdi. Paltarlarına bit düşdüyü üçün çılpaq bədəninə adyal örtmüşdü. Onu elə görəndə çox pis oldum. Mənim tanıdığım Annadan əsər-əlamət qalmamışdı”.

Düşərgədə yaşayan qızlar bir neçə dəfə görüşüb, danışmaq imkanı tapırlar: “Mən yeddinci düşərgədə idim, o isə səkkizinci. Onu bir neçə dəfə gördüm. Gizlənməyindən, gizlənib yaşamağın nə qədər çətin olmasından danışırdı. Mənə gündəliyindən də danışdı. Müharibədən sonra bu gündəlik əsasında kitab yazmaq istəyirdi”. Anna müharibənin qurtarmasına iki ay qalmış yatalaqdan dünyasını dəyişdi. Atası Otto Frank sovet ordusunun gəlməsi ilə düşərgədən xilas oldu. Onun əlində Annadan qalan gündəlik var idi. Onu dəfələrlə oxudu. İllər sonra Nanette Annanın atasına qızının bu haqda kitab yazmaq istədiyini dedi:

“Otto Franka qızının arzusunu dedim. O da gündəliyi çap etdirmək qərarına gəldi. 1947-ci ildə gündəlik ilk dəfə çap olundu. Məncə, Annanın ruhu buna görə şaddır…”

• Teqlər:
• Alman
• , İkinci dünya müharibəsi
• , kitabxana.

Anna Frank – “Gündəlik” əsəri ilə tanışlıq və məzmunu

“Anna Frankın Gündəliyi“, iki il müddətində Hollandiyanın nasistlər tərəfindən işğalı zamanı ailəsi ilə birlikdə gizlənən Anna Frank tərəfindən tutulan gündəlikdən formalaşan bir kitabdır. Anna Frankın yəhudi əsilli atası Otto Frank, bir bankda işləyirdi. Anna, bacısı Margot ilə sadəcə yəhudilərin təhsil aldığı bir məktəbdə oxuyurlardı. Anna, on üç yaşı olarkən ona hədiyyə olunan kitabçanı gündəlik kimi istifadə etməyə başlamış və bütün şahidi olduğu hadisələri olduğu kimi qeyd etməyə başlamışdı. Anna Frank bu gündəliyi yazmağa 1942-ci ildə başladı və 1 avqust 1944-cü ilə kimi bütün baş vermiş hadisələri qələmə aldı. Anna Frank gündəliyinin, almanların Hollandiyanı işğal etməsini özündə əks etdirən bir sənəd olduğunu çox gözəl başa düşərək, onu ən başdan daha asan başa düşülən bir şəkildə yazmağa başladı. Artıq gündəliyi təkcə özü üçün deyil, hamı üçün yazırdı.

Anna Frankın Gündəliyi:
12 İyun 1942.

Bu günə qədər heç kimə danışmadığım hər şeyi sənə danışmağı ümid edirəm. Ümidvaram sən mənim üçün böyük bir hüzur və dəstək mənbəyi olarsan.

28 Sentyabr 1942.

Bu anadək səndən böyük dəstək gördüm. Bu şəkildə gündəlik tutmaq daha çox gözəldir. Sənə yazmaq üçün vaxt tapacağım saatları iplə çəkirəm.

Səni yanıma aldığım üçün elə xoşbəxtəm ki!
14 İyun 1942 Bazar.

Sözə səni aldığım andan etibarən başlayacam, yəni ad günümdən. (Sən alınarkən də orada idim, amma bu sayılmır.)

12 İyun , cümə günü səhər saat altıda oyanmışdım. Bu başa düşülən bir haldır, çünki ad günüm idi. Amma o saatda yerimdən qalxmağa icazə verilmədiyindən, marağımı saat yeddiyə qalmışa qədər boğmalı idim. Daha çox səbr edə bilməyən zaman pişiyim Moortjenin başını uzadaraq məni qarşıladığı yemək otağına getdim.

Saat yeddi olan kimi ana və atamın yanına, ardınca da hədiyyə paketlərimi açmaq üçün salona getdim. İlk olaraq səni gördüm. Kim bilir bəlkə də ən gözəl hədiyyələrdən biri sən idin. Sonra bir gül buketi, iki budaq Pasxa gülü. Anamla atam mənə mavi bluz almışdılar; bir ev oyunu, mənə görə dadı şərabı xatırladan üzüm suyu (nəticədə şərab üzümdən hazırlanır), bir puzzle və iki kitab üçün hədiyyə çeki. Camera Obscura adında bir kitab da hədiyyə edilmişdi; amma o kitab onsuzda Margotda var idi. Bu səbəbdən də onu dəyişdirdim. Evdə bişirilən bir kasa şirniyyat (əlbəttə ki, onu özüm bişirdim, bu günlərdə şirniyyat bişirməkdə mahirəm) və anamdan hədiyyə olunan bir çiyələkli tort. Nənəmdən tam da zamanında gələn bir məktub, amma əlbətdə bu da bir təsadüf idi.

Sonra Hanneli məni götürməyə gəldi və məktəbə getdik. Tənəffüsdə müəllimlərə və şagirdlərə biskvit verdim, sonra isə yenə də oxumağa girişdik.

Saat beşdə evə gəldim, çünki gimnastikaya getmişdim. (əslində gimnastikaya getməyimə icazə vermirlər, çünki qollarım və ayaqlarım çox asanlıqla ağrıyırlar) Sinif yoldaşlarım üçün voleybolu məmin ad günü oyunum olaraq seçmişdim. Sanne Ledermann çoxdan çoxdan orada idi. Mənimlə eyni sinifdə oxuduqları üçün İlse Wagner, Hanneli Goslar və Jacquelin Van Maarseni gimnastikadan özümlə bura gətirmişdim. Hanneli və Sanne əvvəllər ən yaxşı dostlarım idi. Bizim üçümüzü hər zaman bir yerdə görənlər “Budur, Anne, Hanne və Sanne“ deyərlərdi . Jacquelin Van Maarsen ilə yəhudi liseyində tanış oldum və indi ən yaxşı dostum odur. İlse, Hannelinin ən yaxşı dostudur. Sanne isə başqa bir məktəbdə oxuyur, orada onun öz dostları var.

Mənə “Hollandiya Dastanları və Əfsanələri” adlı kitab hədiyyə etdilər, amma yalnışlıqla ikinci cildi almışdılar, bu səbəblə də dəyişdirmək məcburiyyətində qaldım.

Helene xala daha bir puzzle gətirdi. Stephanie xala sevimli bir broş, Lenny xala isə “Daisynin Dağ Tətili“ adlı tək bir kitab hədiyyə etdi.

Bu səhər vanna otağında, Rin-Tin-Tin kimi bir itim olsaydı nə gözəl olardı. Mən də ona Rin-Tin-Tin adını verərdim və itim davamlı olaraq ya məktəbdə gözətçinin yanında, ya da velosipedimin barakasında olardı.

20 İyun 1942 Şənbə

Xatirə dəftəri tutmaq üçün mənim kimi biri üçün qəribə bir hiss. Yalnız bu daha əvvəllər heç yazmadığıma görə deyil. İrəlidə mən də daxil olmaqla heç kim on üç yaşlı qızın daxilindən keçənlərlə maraqlanmayacaqmış kimi hiss edirəm. Amma əslində bunun heç bir önəmi yoxdur. Mən yazmaq və daha da vacibi qəlbimdən keçən bir sürü şeyi ortaya tökmək istəyirəm.

Əllərimi başıma dayadığım və tənbəllikdən çöləmi çıxsam, evdəmi qalsam bilə-bilmədiyim, nəticədə eyni yerdə qaldığım xəfif, melanxolik günlərimdən birində canım sıxılanda beynimdən “Kağız insanlardan daha səbrlidir“ sözü keçdi.

Gündəlik

Bu kitab həmçinin kitabxanalarında mövcuddur. Eyni anda bir neçə kitabxanada qeydiyyatdan keçin və kitabları daha sürətli əldə edin.

• Janar:b ioqrafiya və memuarlarRedaktə etmək

399 AZN qarşılığında bu va daha 2 kitab

Abunə olmaqla siz hər ay kataloqdan AZN-ə qədər bir kitab və şəxsi seçimdən iki kitab götürə bilərsiniz. Ətraflı

Abunəlik üçün ödəniş etməklə, təklifdə göstərilən ödəniş şərtlərini və onun avtomatik yenilənməsini qəbul edirəm

Ödəmək Ləğv etmək
Kitabın təsviri

Bu 13 yaşlı yəhudi qızının – Anna Frankın yazdığı gün­dəlikdir. Almaniyada doğulan Anna ailəsi ilə birgə alman faşistlərindən xilas olmaq məcburiyyətilə Niderlanda köçür. Bir neçə ailənin qal­dığı sığınacaqda yaşadığı vahimə, qorxu dolu günlər onu gündəlik yaz­mağa sövq edir. Öz ad günündən, yəni 12 iyun 1942-ci ildən etibarən 1 avqust 1944-cü ilədək gündəlik yazır. O, əvvəlcə buna əyləncə kimi yanaşır və başına gələnləri gündəlikdə özündən uydurduğu Kitti adlı rəfiqəsi ilə gündəlikdə bölüşür. Lakin Niderlandın təhsil nazirinin radio ilə əhaliyə müraciətini dinlədikdən sonra bu işlə daha ciddi məşğul olur. Nazir insanları alman faşistlərinin işğalı ilə bağlı istənilən sənədi qoruyub saxlamağa çağırırdı. Anna Frankın həyat tarixçəsi – gizlənməyə məcbur olan, sonrasa doğ­malarıyla birgə həbs düşərgəsinə düşüb, məhz yəhudi olduğuna görə orada məhv olan yəhudi qızının taleyidir. Diqqəti cəlb edən cəhətlərdən biri budur ki, Anna Frank özünün və yaxınlarının gələcəyi ilə bağlı daim qorxularla dolu olsa da, gündəliyi üçün narahat olmur, sanki onun bir möcüzə nəticəsində salamat qalacağını qabaqcadan bilir: ailəsinin həbsindən sonra sədaqətli dostlar son anda döşəmədə tökülüb qalmış kağızları xilas edirlər, bəlkə doğrudan da, tarix üçün lazım olan əlyazmalar yanmır? Gündəlik kitab şəklində ilk dəfə 1947-ci ildə Niderlandda işıq üzü görür. 1952-ci ildə Amerika və İngiltərədə nəşr olunur. Hazırda gündəliyi dünyanın 70-dən çox ölkəsi öz dilində çap edib.