Press "Enter" to skip to content

Aşıq Ələsgərin şeirləri

Altmış ilin sözə dönən anları

Aşıq Ələsgər

Aşıq Ələsgər ( mart 1821 [1] [2] , Ağkilsə – mart 1926 [3] [1] [2] , Ağkilsə , Yeni Bəyazid qəzası ) — Azərbaycanın ustad aşığı.

Mündəricat

  • 1 Həyatı
  • 2 Haqqında
  • 3 Ustad sənətkar
  • 4 Həyat fəaliyyəti
  • 5 Şəcərəsi
  • 6 Kitabları
  • 7 Ədəbiyyat
  • 8 İstinadlar
  • 9 Həmçinin bax
  • 10 Xarici keçidlər

Aşıq Ələsgər 1821-ci ildə Göyçə mahalının Ağkilsə kəndində anadan olmuşdur. Atası Alməmməd kəndin hörmətli şəxslərindən sayılırdı; əsas məşğuliyyəti dülgərlik idi. Eyni zamanda, bədahətən söz demək, şeir qoşmaq istedadı vardı. Ara-sıra qoşma, bayatı, gəraylı söyləyərdi.

Alməmməd kişinin ailəsi böyük idi: dörd oğlu, iki qızı vardı. Uşaqlarını saxlamaq üçün o, Cavanşir mahalının meşələrindən quru ağac, odun daşıyır, Göyçə mahalının kəndlərində satır, 8 nəfər külfətini bir qarın ac, bir qarın tox dolandırırdı.

Uşaqları böyüdükcə Alməmməd kişinin qayğıları da çoxalırdı. Artıq o, ailəsinin ehtiyaclarını ödəyə bilmir, tez-tez maddi çətinlik qarşısında qalırdı. Buna görə də böyük övladı Ələsgəri 14 yaşında Kərbəlayı Qurban adlı bir varlıya nökər verir. Ələsgər 2 il Kərbəlayı Qurbanın həyətində nökərçilik edir.

Təbiətcə mülayim, insanpərvər bir şəxs olan Kərbəlayi Qurbanın Səhnəbanı adında 10–12 yaşlı bir qızı vardı. Yeniyetmə Ələsgərlə onun arasında mehriban, səmimi münasibət yaranmış, onlar bir-birini sevmişlər. Ancaq Kərbəlayı Qurbanın Məhərrəm adlı bir qardaşı vardı. Var-dövləti çox olduğuna görə mahalda ona “pullu Məhərrəm” deyirdilər. O, Səhnəbanını öz oğluna almaq istəyirdi. Buna görə gənclərin bir-birinə olan məhəbbətindən xəbər tutan kimi Ələsgəri Kərbəlayı Qurbanın həyətindən qovdurur. Səhnəbanını isə öz oğluna alır. Uşaqlıq və yeniyetməlik illərini Ağkilsədə keçirən Aşıq Ələsgər xüsusi təhsil ala bilməmişdi. O, sənətin sirlərini kənd camaatının içində, el sənətkarlarının və ağsaqqallarının yanında öyrənmişdi. Hələ kiçik yaşlarından tez-tez müxtəlif məclislərə gedən Ələsgər mollaların hadisələrinə, dərvişlərin nağıllarına, aşıqların dastanlarına həvəslə qulaq asır. Güclü yaddaşı olduğundan eşitdiyi söhbətlərin hamısını hafizəsində saxlayar, sonra heç bir çətinlik çəkmədən başqalarına danışardı.

Aşıq Ələsgərin doğulduğu Ağkilsə kəndindəki məzarı.

Azərbaycan xalq şeirinin ən böyük nümayəndələrindən və bu şeirin ən uca zirvələrini fəth edən sənətkarlardandır. Aşıq poeziyasını bol həyati müşahidələrlə zənginləşdirmiş, həm məzmun, həm forma rəngarəngliyi, həm də saf, duru xalq dilindən istifadə baxımından Aşıq Ələsgər Azərbaycan, ümumən türk şeirinə misilsiz xidmətlər göstərmişdir.

O bir sıra görkəmli aşıqlardan dərs almış, özündən sonra gələn aşıqlara qüvvətli təsir göstərmişdir. Demək olar ki, aşıq yaradıcılığının bütün sahələrinə müraciət etmiş və Azərbaycan ədəbiyyatında boyük iz buraxmışdir.

Dodaqdəyməz, müxəmməs, qıfılbənd, təcnis, cığalı təcnis, gəraylı, divani və s. bu kimi şeir növləri Aşıq Ələsgər yaradıcılığında özünü bəlkə də ən gözəl şəkildə biruzə verməkdədir. Görkəmli Azərbaycan şairi Səməd Vurğun öz çıxışlarının birində bele demişdir:

“Hansı mövzuya əl atıram, hansı daşı qaldıram altında Dədə Ələsgərdən bir nişanə görürəm”. [4]

Dövrünün savadlı şəxslərindən biri olan Aşıq Ələsgər bir çox dünya elmləri ilə yanaşı İslamı da dərindən bilən birisi kimi ad qoymuş və bu sahəyə öz yaradıcılığında geniş yer vermişdir.

Ələsgər xümsünən zəkatın verə
Əməlin mələklər yaza dəftərə,
Hər yanı istəsə, baxanda görə,
Təriqətlə bu sevdalı gərəkdi

Deyən Dədə Ələsgər öləcəyi günü belə bir gün öncədən öz yaxınlarına xəbər vermişdir. Yaradıcılığında nəsihətamiz şeirlərə geniş yer verən Aşıq Ələsgər xalq tərəfindən sevib sevilmiş və el ağsaqqalına çevrilmişdir.

Ustad sənətkar

O, ilk şerlərini də yeniyetməlik çağlarında aşıqların, xalq sənətkarlarının təsiri ilə söyləmişdir. Səhnəbanıdan ayrılandan sonra isə ilhamı daha da coşub-çağlamış, çalıb-oxumağa, söz deməyə meyli çoxalmışdır. Bu zaman atası onu qızılvəngli Aşıq Alının yanına aparmış, Ələsgər Alının şəyirdi olmuşdur.

Bir müddət ustad yanında şəyirdlik edən Ələsgər aşıqlıq sənətinin sirləri ilə bərabər, ədəb və mərifət qaydalarını da öyrənmişdir. Aşıq Alı onu tamam hazırlayandan sonra bir toy məclisində Ələsgərlə deyişmiş və şəyirdinin şöhrətini qaldırmaq, onu el içində ucaltmaq məqsədilə özünü qəsdən məğlub edərək sazını qalib tərəfə-Ələsgərə təslim etmək istəmişdir. Ələsgər isə böyük təvazökarlıq hissi ilə ustadının qarşısında baş əyib, ona öz ehtirəmını bu sözlərlə ifadə etmişdir:

Bir şəyird ki, ustadına kəm baxa,
Onun gözlərinə qan damar, damar

Şəyirdlik dövrünü başa vurduqdan sonra Ələsgər əvvəlcə Göyçədə aşıqlıq etmiş, ağır toy məclisləri aparmışdır. Tezliklə onun şöhrəti qonşu mahallara yayılmış, Ələsgər gözəl bir sənətkar kimi İrəvana, Naxçıvana, Qazaxa, Qarabağa, Cavanşir ellərinə, Gəncəyə, Kəlbəcərə çağrılmış, hər yerdə özünün yüksək mərifəti, ədəbi, gözəl səsi, bənzərsiz ifası ilə məclisdəkiləri heyran qoymuşdur.

Aşıq Ələsgərin səsi, nəfəsi, mənəvi-əxlaqi zənginliyi kimi zahiri görkəmi də aşıqlıq sənəti üçün biçilmişdi. Müasirlərinin dediyinə görə o, ucaboy, enlikürək, bədəncə sağlam, qüvvətli imiş. Qara gözləri, qalın çatma qaşları, dolu sifəti, iri burnu varmış. Əyninə uzun ətəkli arxalıq, üstündən çuxa, ayağına məst geyər, başına buxara papaq qoyarmış. Başını təmiz qırxdırıb saqqal saxlarmış. Sazı sol əli ilə çalar, sağ əlini pərdələr üzərində gəzdirər, zil nazik səsi ilə çox şirin və məlahətli oxuyarmış.

Bu keyfiyyətlər onu Azərbaycanın hər yerində şöhrətləndirmiş, ustad bir sənətkar kimi məşhurlaşmışdır. Tezliklə aşığın ətrafına çoxlu şəyirdlər toplaşmış, Ələsgər onlara aşıqlıq sənətinin sirlərini başa salmış, saz tutub söz deməyi öyrətmişdir. Bu aşıqların çoxu sonralar görkəmli sənətkar kimi tanınıb məşhurlaşmışlar. Ustad özü şerlərinin birində çoxlu şəyirdlər yetişdirməsini xatırlayaraq iftixarla deyirdi:

Adım Ələsgərdi, mərdi-mərdana,
On iki şəyirdim işlər hər yana.

Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində toylara aşıq kimi də dəvət olunmuşdur.

Həyat fəaliyyəti

Aşıq Ələsgər Azərbaycan poçt markası üzərində (1998)

İlk məhəbbəti daşa dəyəndən sonra uzun müddət Səhnəbanını unuda bilməyən Ələsgər 40 yaşına qədər subay qalmış, sonra Kəlbəcərin Yanşaq kəndindən Anaxanım adlı bir qızla evlənmişdir. O, gözəl bir ailə başçısı olmuş, həmişə uşaqlarının maddi-iqtisadi qayğılarını çəkmişdir. Övladlarının nazı ilə oynayan aşıq, eyni zamanda, öz əməksevərliyi, iş-gücü ilə onlara nümunə göstərmişdir.

Aşığı görənlərin dediyinə görə, o, zəhməti sevən, ömrünün axırına qədər əlini işdən çəkməyən bir adam imiş. Yaz-yay aylarında əkinçiliklə, qışda isə aşıqlıqla məşğul olarmış. Lap qoca yaşlarında əkin əkər, yer şumlayar, taxıl və ot biçininə gedər, xırman işləri görərmiş. Onun əlindən dülgərlik, araba bağlamaq, dəyirman sazlamaq, ev tikmək işləri də gəlirmiş. Ömrünün çoxunu xalqın içərisində, toy, şadlıq məclislərində keçirən Aşıq Ələsgər təkcə Azərbaycanda yox, Türkiyədə, İranda və Dağıstanda da ustad bir sənətkar kimi tanınmışdır. XIX əsrin 50-ci illərindən başlayaraq çiynində saz müxtəlif mahalları gəzib-dolaşan aşıq xalqın şad günündə, toy-düyünündə çalıb-çağırmış, onun ağır vəziyyətini gördükdə baisi yamanlamış, ona lənətlər yağdırmışdır.

Qoca yaşlarında Aşıq Ələsgərin həyatında bir neḉə bədbəxt hadisə baş verir. 1910, yaxud 1912-ci ildə onun xalası oğlu Molla Rəhim 28 illik sürgündən sonra qayıdıb Ağkilsəyə gəlir. Ələsgərin oğlu Bəşir bilmədən onu güllə ilə vurub öldürür.Bu hadisədən möhkəm təsirlənən aşıq:

Nagah badi-sərsər əsdi üstümə,
Ömür bostənımın tağı kəsildi.
Öz əlimlə xəta dəydi özümə,
Bədəndən qolumun sağı kəsildi-
bəndi ilə başlanan qoşmasını yazmışdır.

1915-ci ildə aşığın həyatında daha kədərli bir hadisə baş verir: qardaşı oğlu, həm də kürəkəni cavan yaşında vəfat edir. Bir il sonra oğlu Bəşir kəndin kovxasını güllə ilə vurub qaçır. Bundan ötrü aşığın qardaşı Xəlili və ortancıl oğlu Əbdüləzizi tuturlar. Bu hadisələr qoca aşığın qəlbində dərin bir qüssə, qəm-kədər əmələ gətirir. Onun sənətkar ürəyi elə tutulur ki, bir daha əlinə saz alıb çala bilmir.

1918–1919-cu illərdə daşnakların türklərə törətdiyi qırğın nəticəsində Göyçə mahalının var-yoxu talanmış, əhali öz dədə-baba yurdunu tərk edib başqa yerlərə köçməyə məcbur olmuşdur. İki ilə qədər Yanşaqda yaşayan aşıq-şair sonra Tərtərə köçmüş, bir neçə ay da orada qalmışdır. Bu yerlərin hər birində aşığı hörmətlə qarşılasalar da, onun ürəyi-gözü Göyçədə idi. Qəlbi tez-tez qubarlanır, gözünü açıb gördüyü doğma yerlər: Sarınər, Murov, Muşoy dağları, Xaçbulaq yaylaqları üçün darıxırdı.

Nəhayət, 1921-ci ildə o, Ağkilsəyə qayıtmış, ömrünün son illərini doğma kəndində yaşamışdır. Ancaq onun çal-çağırlı günləri qurtarmışdı. Ömrünü toylarda, şadlıqlarda keçirən aşıq evdə oturmaqdan darıxır, qocalıqdan, xəstəlikdən şikayətlənirdi.O, tez-tez keçmiş günləri xatırlayır, dünya, həyat barədə düşünüb kədərlənirdi:

Səksəni, doxsanı keçibdir yaşım,
Əzrayıl həmdəmim, məzar yoldaşım.
Gor deyə tərpənir bəlalı başım,
Daha köç təbilin çal, qoca baxtım.

Aşıq Ələsgər 1926-cı il mart ayının 7-də doğulduğu kənddə vəfat etmiş, Ağkilsə qəbiristanlığında dəfn olmuşdur. Aşığın ölümündən sonra Azərbaycan folklorçuları onun əsərlərini toplayıb yazıya almış və nəşr etmişlər. 1972-ci ildə Aşıq Ələsgərin anadan olmasının 150 illiyi Azərbaycanın hər yerində böyük təntənə ilə qeyd olunmuş, bu münasibətlə Azərbaycan Elmlər Akademiyası tərəfindən onun əsərlərinin ikicildlik elmi nəşri hazırlanmış və çap edilmişdir.

  1. Aşıq Ələsgər. (toplayıb tərtib edəni İ.Ələsgər). I kitab, Bakı, Elm, 1972, 326 s.
  2. Aşıq Ələsgər. (toplayıb tərtib edəni İ.Ələsgər). II kitab, Bakı, Elm, 1972, 327 s.
  3. Aşıq Ələsgər. (Əsərlıəri, dastan – rəvayətlər, xatirələr) (toplayıb tərtib edəni İ.Ələsgər).. Bakı: Şərq-Qərb, 1999, 578 s.
  4. “Aşıq Ələsgər-150”. Məmmədhüseyn Təhmasib. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. I cild. Bakı: Mütərcim, 2010. — səh. 318–327.
  5. Aşıq Ələsgər. Bakı, “Elm və təhsil”, 2012. 280 səh. (Tərtib edəni və nəşrə hazırlayanı: Musa Nəbioğlu) [6]
  • Ziyəddin Məhərrəmov (25.09.2014). “Deyilən söz yadigardır. “. “Laçın yurdu”. №3(14) (“Bəxtiyar-4” nəşriyyatı): səh.35–39. (#accessdate_missing_url)
  • Pərvanə Yəhyaqızı-Dumanda itən vətən

İstinadlar

Həmçinin bax

  • Ələsgərli (Şəmkir)
  • Aşıq Ələsgər küçəsi (Bakı)

Xarici keçidlər

  • АШУ́Г АЛЕСКЕ́Р
  • Aşıq Ələsgər — 190: Biblioqrafiya, Bakı, 2011.
  • Aşıq Ələsgər (2004). Əsərləri (PDF) (azərb.). “Şərq-Qərb”. ISBN 9952-418-21-0 . 2017-06-19 tarixində arxivləşdirilib (PDF) . İstifadə tarixi: 2017-06-19 .
  • “Sazlı-sözlü Göyçə (II kitab)” (PDF) (azərb.). Elm və təhsil. 2018. 2018-06-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF) . İstifadə tarixi: 2018-06-01 .

Avqust 03, 2021
Ən son məqalələr

Cupressaceae

Cupressus

Curcu

Curdina Yauqoviç

Cursus honorum

Curteleku-Şimleuluy

Curəqan

Cuçi xan

Cuçi xaqan

Cuçilər sülaləsi

Ən çox oxunan

Zərqava

Zərrab

Zərrabi küçəsi (Gəncə)

Zərrabi məhəlləsi

Zərrabi məscidi

aşıq, ələsgər, mart, 1821, ağkilsə, mart, 1926, ağkilsə, yeni, bəyazid, qəzası, azərbaycanın, ustad, aşığı, ələsgər, alməmməd, oğludoğum, tarixi, mart, 1821, doğum, yeri, ağkilsə, irəvan, xanlığıvəfat, tarixi, mart, 1926, vəfat, yeri, ağkilsə, yeni, bəyazid, q. Asiq Elesger mart 1821 1 2 Agkilse mart 1926 3 1 2 Agkilse Yeni Beyazid qezasi Azerbaycanin ustad asigi Asiq ElesgerElesger Almemmed ogluDogum tarixi mart 1821 1 2 Dogum yeri Agkilse Irevan xanligiVefat tarixi mart 1926 3 1 2 Vefat yeri Agkilse Yeni Beyazid qezasi Ermenistan SSR ZSFSR SSRIDefn yeri AgkilseVetendasligi Rusiya Imperiyasi AXC SSRIMilliyyeti azerbaycanliUsagi Sair EbdulezimAsiq TalibSair Besir d Atasi AlmemmedFealiyyeti asiqJanr folklordede alesker comAsiq Elesger Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Haqqinda 3 Ustad senetkar 4 Heyat fealiyyeti 5 Seceresi 6 Kitablari 7 Edebiyyat 8 Istinadlar 9 Hemcinin bax 10 Xarici kecidlerHeyati RedakteAsiq Elesger 1821 ci ilde Goyce mahalinin Agkilse kendinde anadan olmusdur Atasi Almemmed kendin hormetli sexslerinden sayilirdi esas mesguliyyeti dulgerlik idi Eyni zamanda bedaheten soz demek seir qosmaq istedadi vardi Ara sira qosma bayati gerayli soyleyerdi Almemmed kisinin ailesi boyuk idi dord oglu iki qizi vardi Usaqlarini saxlamaq ucun o Cavansir mahalinin meselerinden quru agac odun dasiyir Goyce mahalinin kendlerinde satir 8 nefer kulfetini bir qarin ac bir qarin tox dolandirirdi Usaqlari boyudukce Almemmed kisinin qaygilari da coxalirdi Artiq o ailesinin ehtiyaclarini odeye bilmir tez tez maddi cetinlik qarsisinda qalirdi Buna gore de boyuk ovladi Elesgeri 14 yasinda Kerbelayi Qurban adli bir varliya noker verir Elesger 2 il Kerbelayi Qurbanin heyetinde nokercilik edir Tebietce mulayim insanperver bir sexs olan Kerbelayi Qurbanin Sehnebani adinda 10 12 yasli bir qizi vardi Yeniyetme Elesgerle onun arasinda mehriban semimi munasibet yaranmis onlar bir birini sevmisler Ancaq Kerbelayi Qurbanin Meherrem adli bir qardasi vardi Var dovleti cox olduguna gore mahalda ona pullu Meherrem deyirdiler O Sehnebanini oz ogluna almaq isteyirdi Buna gore genclerin bir birine olan mehebbetinden xeber tutan kimi Elesgeri Kerbelayi Qurbanin heyetinden qovdurur Sehnebanini ise oz ogluna alir Usaqliq ve yeniyetmelik illerini Agkilsede keciren Asiq Elesger xususi tehsil ala bilmemisdi O senetin sirlerini kend camaatinin icinde el senetkarlarinin ve agsaqqallarinin yaninda oyrenmisdi Hele kicik yaslarindan tez tez muxtelif meclislere geden Elesger mollalarin hadiselerine dervislerin nagillarina asiqlarin dastanlarina hevesle qulaq asir Guclu yaddasi oldugundan esitdiyi sohbetlerin hamisini hafizesinde saxlayar sonra hec bir cetinlik cekmeden basqalarina danisardi Haqqinda Redakte Asiq Elesgerin doguldugu Agkilse kendindeki mezari Azerbaycan xalq seirinin en boyuk numayendelerinden ve bu seirin en uca zirvelerini feth eden senetkarlardandir Asiq poeziyasini bol heyati musahidelerle zenginlesdirmis hem mezmun hem forma rengarengliyi hem de saf duru xalq dilinden istifade baximindan Asiq Elesger Azerbaycan umumen turk seirine misilsiz xidmetler gostermisdir O bir sira gorkemli asiqlardan ders almis ozunden sonra gelen asiqlara quvvetli tesir gostermisdir Demek olar ki asiq yaradiciliginin butun sahelerine muraciet etmis ve Azerbaycan edebiyyatinda boyuk iz buraxmisdir Dodaqdeymez muxemmes qifilbend tecnis cigali tecnis gerayli divani ve s bu kimi seir novleri Asiq Elesger yaradiciliginda ozunu belke de en gozel sekilde biruze vermekdedir Gorkemli Azerbaycan sairi Semed Vurgun oz cixislarinin birinde bele demisdir Hansi movzuya el atiram hansi dasi qaldiram altinda Dede Elesgerden bir nisane gorurem 4 Dovrunun savadli sexslerinden biri olan Asiq Elesger bir cox dunya elmleri ile yanasi Islami da derinden bilen birisi kimi ad qoymus ve bu saheye oz yaradiciliginda genis yer vermisdir Elesger xumsunen zekatin vere Emelin melekler yaza deftere Her yani istese baxanda gore Teriqetle bu sevdali gerekdiDeyen Dede Elesger oleceyi gunu bele bir gun onceden oz yaxinlarina xeber vermisdir Yaradiciliginda nesihetamiz seirlere genis yer veren Asiq Elesger xalq terefinden sevib sevilmis ve el agsaqqalina cevrilmisdir Ustad senetkar RedakteO ilk serlerini de yeniyetmelik caglarinda asiqlarin xalq senetkarlarinin tesiri ile soylemisdir Sehnebanidan ayrilandan sonra ise ilhami daha da cosub caglamis calib oxumaga soz demeye meyli coxalmisdir Bu zaman atasi onu qizilvengli Asiq Alinin yanina aparmis Elesger Alinin seyirdi olmusdur Bir muddet ustad yaninda seyirdlik eden Elesger asiqliq senetinin sirleri ile beraber edeb ve merifet qaydalarini da oyrenmisdir Asiq Ali onu tamam hazirlayandan sonra bir toy meclisinde Elesgerle deyismis ve seyirdinin sohretini qaldirmaq onu el icinde ucaltmaq meqsedile ozunu qesden meglub ederek sazini qalib terefe Elesgere teslim etmek istemisdir Elesger ise boyuk tevazokarliq hissi ile ustadinin qarsisinda bas eyib ona oz ehtiremini bu sozlerle ifade etmisdir Bir seyird ki ustadina kem baxa Onun gozlerine qan damar damarSeyirdlik dovrunu basa vurduqdan sonra Elesger evvelce Goycede asiqliq etmis agir toy meclisleri aparmisdir Tezlikle onun sohreti qonsu mahallara yayilmis Elesger gozel bir senetkar kimi Irevana Naxcivana Qazaxa Qarabaga Cavansir ellerine Genceye Kelbecere cagrilmis her yerde ozunun yuksek merifeti edebi gozel sesi benzersiz ifasi ile meclisdekileri heyran qoymusdur Asiq Elesgerin sesi nefesi menevi exlaqi zenginliyi kimi zahiri gorkemi de asiqliq seneti ucun bicilmisdi Muasirlerinin dediyine gore o ucaboy enlikurek bedence saglam quvvetli imis Qara gozleri qalin catma qaslari dolu sifeti iri burnu varmis Eynine uzun etekli arxaliq ustunden cuxa ayagina mest geyer basina buxara papaq qoyarmis Basini temiz qirxdirib saqqal saxlarmis Sazi sol eli ile calar sag elini perdeler uzerinde gezdirer zil nazik sesi ile cox sirin ve melahetli oxuyarmis Bu keyfiyyetler onu Azerbaycanin her yerinde sohretlendirmis ustad bir senetkar kimi meshurlasmisdir Tezlikle asigin etrafina coxlu seyirdler toplasmis Elesger onlara asiqliq senetinin sirlerini basa salmis saz tutub soz demeyi oyretmisdir Bu asiqlarin coxu sonralar gorkemli senetkar kimi taninib meshurlasmislar Ustad ozu serlerinin birinde coxlu seyirdler yetisdirmesini xatirlayaraq iftixarla deyirdi Adim Elesgerdi merdi merdana On iki seyirdim isler her yana Azerbaycanin muxtelif bolgelerinde toylara asiq kimi de devet olunmusdur Heyat fealiyyeti Redakte Asiq Elesger Azerbaycan poct markasi uzerinde 1998 Ilk mehebbeti dasa deyenden sonra uzun muddet Sehnebanini unuda bilmeyen Elesger 40 yasina qeder subay qalmis sonra Kelbecerin Yansaq kendinden Anaxanim adli bir qizla evlenmisdir O gozel bir aile bascisi olmus hemise usaqlarinin maddi iqtisadi qaygilarini cekmisdir Ovladlarinin nazi ile oynayan asiq eyni zamanda oz emekseverliyi is gucu ile onlara numune gostermisdir Asigi gorenlerin dediyine gore o zehmeti seven omrunun axirina qeder elini isden cekmeyen bir adam imis Yaz yay aylarinda ekincilikle qisda ise asiqliqla mesgul olarmis Lap qoca yaslarinda ekin eker yer sumlayar taxil ve ot bicinine geder xirman isleri gorermis Onun elinden dulgerlik araba baglamaq deyirman sazlamaq ev tikmek isleri de gelirmis Omrunun coxunu xalqin icerisinde toy sadliq meclislerinde keciren Asiq Elesger tekce Azerbaycanda yox Turkiyede Iranda ve Dagistanda da ustad bir senetkar kimi taninmisdir XIX esrin 50 ci illerinden baslayaraq ciyninde saz muxtelif mahallari gezib dolasan asiq xalqin sad gununde toy duyununde calib cagirmis onun agir veziyyetini gordukde baisi yamanlamis ona lenetler yagdirmisdir Qoca yaslarinda Asiq Elesgerin heyatinda bir neḉe bedbext hadise bas verir 1910 yaxud 1912 ci ilde onun xalasi oglu Molla Rehim 28 illik surgunden sonra qayidib Agkilseye gelir Elesgerin oglu Besir bilmeden onu gulle ile vurub oldurur Bu hadiseden mohkem tesirlenen asiq Nagah badi serser esdi ustume Omur bostenimin tagi kesildi Oz elimle xeta deydi ozume Bedenden qolumun sagi kesildi bendi ile baslanan qosmasini yazmisdir 1915 ci ilde asigin heyatinda daha kederli bir hadise bas verir qardasi oglu hem de kurekeni cavan yasinda vefat edir Bir il sonra oglu Besir kendin kovxasini gulle ile vurub qacir Bundan otru asigin qardasi Xelili ve ortancil oglu Ebdulezizi tuturlar Bu hadiseler qoca asigin qelbinde derin bir qusse qem keder emele getirir Onun senetkar ureyi ele tutulur ki bir daha eline saz alib cala bilmir 1918 1919 cu illerde dasnaklarin turklere toretdiyi qirgin neticesinde Goyce mahalinin var yoxu talanmis ehali oz dede baba yurdunu terk edib basqa yerlere kocmeye mecbur olmusdur Iki ile qeder Yansaqda yasayan asiq sair sonra Tertere kocmus bir nece ay da orada qalmisdir Bu yerlerin her birinde asigi hormetle qarsilasalar da onun ureyi gozu Goycede idi Qelbi tez tez qubarlanir gozunu acib gorduyu dogma yerler Sariner Murov Musoy daglari Xacbulaq yaylaqlari ucun darixirdi Nehayet 1921 ci ilde o Agkilseye qayitmis omrunun son illerini dogma kendinde yasamisdir Ancaq onun cal cagirli gunleri qurtarmisdi Omrunu toylarda sadliqlarda keciren asiq evde oturmaqdan darixir qocaliqdan xestelikden sikayetlenirdi O tez tez kecmis gunleri xatirlayir dunya heyat barede dusunub kederlenirdi Sekseni doxsani kecibdir yasim Ezrayil hemdemim mezar yoldasim Gor deye terpenir belali basim Daha koc tebilin cal qoca baxtim Asiq Elesger 1926 ci il mart ayinin 7 de doguldugu kendde vefat etmis Agkilse qebiristanliginda defn olmusdur Asigin olumunden sonra Azerbaycan folklorculari onun eserlerini toplayib yaziya almis ve nesr etmisler 1972 ci ilde Asiq Elesgerin anadan olmasinin 150 illiyi Azerbaycanin her yerinde boyuk tentene ile qeyd olunmus bu munasibetle Azerbaycan Elmler Akademiyasi terefinden onun eserlerinin ikicildlik elmi nesri hazirlanmis ve cap edilmisdir Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 7 may 2019 cu il tarixli 211 nomreli Qerari ile Asiq Elesger Azerbaycan Respublikasinda eserleri dovlet varidati elan edilen muelliflerin siyahisina daxil edilmisdir 5 Seceresi RedakteHeyder Ebdulezim Tehmez Talibxan Allahverdi Almemmed Asiq Elesger Kitablari RedakteAsiq Elesger toplayib tertib edeni I Elesger I kitab Baki Elm 1972 326 s Asiq Elesger toplayib tertib edeni I Elesger II kitab Baki Elm 1972 327 s Asiq Elesger Eserlieri dastan revayetler xatireler toplayib tertib edeni I Elesger Baki Serq Qerb 1999 578 s Asiq Elesger 150 Memmedhuseyn Tehmasib Secilmis eserleri 2 cildde I cild Baki Mutercim 2010 seh 318 327 Asiq Elesger Baki Elm ve tehsil 2012 280 seh Tertib edeni ve nesre hazirlayani Musa Nebioglu 6 Edebiyyat RedakteZiyeddin Meherremov 25 09 2014 Deyilen soz yadigardir Lacin yurdu 3 14 Bextiyar 4 nesriyyati seh 35 39 accessdate missing url Pervane Yehyaqizi Dumanda iten vetenIstinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Faceted Application of Subject Terminology lt a href https wikidata org wiki Track Q3294867 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2163 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q846596 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 CERL Thesaurus Avropa Tedqiqat Kitabxanalari Konsorsiumu lt a href https wikidata org wiki Track P1871 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1127581 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q60909659 gt lt a gt 1 2 3 Ashug Alesker Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Terane Vahid Asiq Elesger mocuzesi medeniyyet az sayti Eserlerin dovlet varidati elan edilmesi Qaydalari nin ve Eserleri dovlet varidati elan edilen muelliflerin ve dovlet varidati elan edilen filmlerin Siyahisi nin tesdiq edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabineti nin 7 may 2019 cu il tarixli 211 nomreli Qerari azerb nk gov az 2019 05 11 Istifade tarixi 2019 05 13 Azerbaycan Asiqlar Birliyi Ozan dunyasi 3 10 PDF azerb Ozan dunyasi jurnali 2012 2017 07 02 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2017 07 02 Hemcinin bax RedakteElesgerli Semkir Asiq Elesger kucesi Baki Xarici kecidler Redakte Vikisitatda Asiq Elesger ile elaqedar sitatlar var Vikianbarda Asiq Elesger ile elaqeli mediafayllar var Vikimenbede Muellif Asiq Elesger ile elaqeli melumatlar var AShU G ALESKE R Asiq Elesger 190 Biblioqrafiya Baki 2011 Asiq Elesger 2004 Eserleri PDF azerb Serq Qerb ISBN 9952 418 21 0 2017 06 19 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2017 06 19 Sazli sozlu Goyce II kitab PDF azerb Elm ve tehsil 2018 2018 06 01 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2018 06 01 Menbe https az wikipedia org w index php title Asiq Elesger amp oldid 6013443, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Aşiq ələsgər

Qərbi Azərbaycan İcması Ermənistanın baş nazirinə məktub göndərib

İKİYƏ BÖLÜNMÜŞ GÖYÇƏLİ VƏ GÖYÇƏSİZ ÖMÜR

GEC TAPIB, TEZ İTİRDİYİM DOSTUM

Zahid Oruc: “Göyçə Qərbi Azərbaycanın Şuşasıdır!”

Qəriblikdə ölmək qorxusu.
Əmimin əziz xatirəsinə ithaf edirəm

Aşıq Ələsgər yaradıcılığında irfan məqamları

Meksikalı deputatlar Qərbi Azərbaycan İcmasında olublar.

Dağıstanı xilas edən azərbaycanlı – Əziz Əliyevin HƏYAT HEKAYƏTİ

Göyçə mahalı, Qaraiman kəndi

Tanınmış həkim Şirazi İbrahimov Nərimanlı kənd icmasının sədri seçildi

Qərbi Azərbaycan İcmasında görüş keçirilmişdir.

Düşüncələrin kölgəsindən özünə – Yazıçı Rüstəm Dastanoğlunun “Düşüncələrimin kölgəsi” kitabı haqqında – Əsəd CAHANGİR

Ələddin Allahverdiyev “Düşüncələrimin kölgəsi” kitabı haqqında

İnsanların 74.6%-i Qərbi Azərbaycana qayıdışın baş tutacağına inanır.

Klassik şeirimizin xalq ruhunun Heyranı.

Qərbi Azərbaycan İcması müraciət yayıb

“Deyiblər, ya gecə ikən çıxın, ya da sabah silahlılar gələcək” – Misir Mərdanov

Prezident İlham Əliyev Qərbi Azərbaycan İcmasının inzibati binasında yaradılan şəraitlə tanış olub

Prezident: Gün gələcək, biz Qərbi Azərbaycanda da belə gözəl məclis keçirəcəyik

Prezident İlham Əliyev: Biz birgə səylərlə Qərbi Azərbaycana Qayıdış Konsepsiyasını da işləməliyik

Prezident İlham Əliyev: Qərbi Azərbaycana Qayıdış Konsepsiyası çox sanballı sənəd olmalıdır

Prezident İlham Əliyev Əhliman Əmiraslanovla bağlı Sərəncam imzaladı

Fəxrəddin Salimin “Dədə Qorquddan Dədə Ələsgərə” kitabının təqdimat mərasiminin iştirakçılarına Ələddin Allahverdiyevin təbrik məktubu

Kəsəmən məktəbinin məzunlarının 50 illiyi

Ələddin Allahverdiyev – 75

Peşə təhsili alan gənclərin turizm sahəsində sahibkarlıq imkanları layihəsi keçirilir

BÖYÜK AZƏRBAYCAN OLMALIYAM MƏN. GÖYÇƏ ADLI İLAHİ SEVGİ.

Qərbi Azərbaycanın Qaraqoyunlu dərəsi haqda televiziya filmi

Müəllimlərim haqda xatirələrim – Musa Kərimov

Səksəninci döngə

İlham Əliyev – Onun əsil DOĞUM GÜNÜ 8 NOYABRDIR

Akademik Əhliman Əmiraslanov Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

İntiqamın arzusu: “Mənə elə rəssam verin ki, məni ayaq üstə çəksin”

AŞIQ ABBASƏLİ NƏZƏROV

Altmış ilin sözə dönən anları

Şəhid qardaşıma məktub – Günay Vəlizadə yazır

Nazilə Gültacın təqdimatında könül yolçuluğumuz davam edir. Bu dəfəki könül yolçumuz Gülay Toldur.

UĞUR ƏNGƏL TANIMIR

Göyçə mahalının Basarkeçər rayonu İkinci dünya müharibəsində

Nazilə Gültacın təqdimatında könül yolçuluğumuz davam edir. Bu dəfəki könül yolçumuz Üzeyir Güleçdir.

Nazilə Gültacın təqdimatında könül yolçuluğumuz davam edir. Bu dəfəki könül yolçumuz Turğay Değrimencidir.

Sən özün bir kitabsanAygün Xəlilqızı yazır

Aşıq Ələsgərin gürcü dilində nəşr edilən şeirlər kitabının təqdimatı keçirilib

“Dədə Ələsgər ocağı” İctimai Birliyinə professor Ələddin Allahverdiyevin təbrik məktubu.

Azərbaycan təbiəti və Aşıq Ələsgər

Aşıq Ələsgərin gürcü dilində şeirlər kitabı nəşr olunub.

Bağırovun NKVD “padvalında” döydüyü qatı bolşevikin dəhşətli aqibəti

Tbilisidə Mehriban Əliyevaya həsr olunan gürcü dilində kitab təqdim edilib

QƏRBİN QURUMUŞ GÜLLƏRİ, ŞƏRQİN DÖYÜNƏN QƏLBİ.

Ermənilərin QARAGÖL sevdası: “Xəritə üzərində o ərazilər Azərbaycanındır” – İki müəllimin SSRİ-nin fərmanına ÜSYANI

Aşıq Ələsgər Rzayev

Bu mövzu Fariz Rzayevin (Aşıq Ələsgərin nəticəsi və onun qoyduğu musiqi irsinin layiqli davamçısı həm də zərb alətlərin mükəmməl ifaçısı, poeziyaya, aşıq yaradıcılığına qəlbən bağlı olan, musiqi tarixi və nəzəriyyəsini özunə görə şərh edən Rvarud kənd sakinidir.) öz nəsilinin ağsaqqallarından eşitdikləri əsasında işlənmişdir.

Ilk öncə onu qeyd edəki, Rvarud kəndin (Lerik rayonunda inzibati vahidlərindən biri) musiqi tarixi haqqında informasiya toplamaq asan məsələ deyildi.Bu onunla izah edilir ki, kəndin musiqi tarixinə dair, yazılı və digər qaynaqlar olmamışdır.

Kəndin musiqi mədəniyyətin tarixi hazırki, informasiyalara əsasən XX əsrin I yarısına təsadüf edir.Rvaruddə musiqinin peşəkar əsasını Fariz Rzayevə görə, Rzayevlər nəsilinin görkəmli nümayəndəsi Aşıq Ələsgərin adı ilə bağlıdır.

Aşıq Ələsgər Rzayev Alməmməd oğlu 1908-ci ildə indiki Lerik rayonun ərazisinin Rvarud kənddindən dünyaya göz açmışdır.Sənətkar tar və saz ifaçısı olmuşdur.Ustad aşıq əsasən tar ifaçılığı ilə məşğul olmuşdur.Tarda özunə məxsus şəkildə Azərbaycanın milli muğamlarını böyük məharətlə ifa edirdi.Onun tarda ifa etməsi eyni zamanda ustadın sazda da öz sözunu deməyə şərait yaratmışdır.

Ustadın sazda böyük məharətlə ifa etməsini F.Rzayev belə açıqlayırki: “Bir gün qonşu kəndlərin birində üç gün üç gecə toy məclisi qurulur.Və həmin məclisə Şirvan ərazisindən ustad aşıqlardan biri dəvət olunur.Bu məclisdə eyni zamanda Aşıq Ələsgər də dəvətli olur.Şirvanlı Ustad aşıq, Ələsgərin sazda ifaçılığına şahid olmaqla yanaşı, məclis boyu onun ifaçılığına məftun olmuşdur”.

Aşıq Ələsgər həmdə yaradıcı sənətkar olmuşdur.Çox təəssüfflər olsun ki, ustadın yaratdığı aşıq yaradıcılığı üçün xarakterik janırda şerləri dövrumuzə gəlib çatmamışdır.

F.Rzayev nəticəsi olduğu ustadın insani keyfiyyətlərini belə açıqlayır: “Aşıq Ələsgər vətənini sevən çox böyük şəxsiyyət olub, sənəti özunə, özu sənətinə yaraşan mərd, səxavətli, sədaqətli bir kişi olmuşdur.

Ustad təkcə anadan olduğu kənddə tanınmamışdır, həmdə bütün elin toy məclislərində saz çalıb oxumaqla yanaşı, eyni zamanda tar çalmaqla cənub bölgəsində tanınmışdır.

Ustadın aşıq sənəti ilə məşğul olması, onun saz götürub öz elinin gözəllərinə nəğmə qoşması II dünya müharibəsindən əvvəlki dövrlərə təsadüf edir.Lerik rayonunda tar ifaçıların olmadığı dövrdə ustad sənətkar tarzən olmuşdur.

Aşıq Ələsgər eyni zamanda Şirvan aşıq məktəbinin ən tanınmış nümayəndələrindən olan Aşıq Mirzə Bilalın (1872-1937), müasiri olmaqla yanaşı,onlar dost olmuşlar, el şənliklərində bir səhnəni bölüşmüşlər.

Aşıq Ələsgər II dünya müharibəsinin başlamsaı ilə əlaqədər olaraq, müharibəyə getmiş və müharibədə itkin düşmuşdur.Ustadın aşıqlıq irsini araşdırmaq, aşıq yaradıcılığı baxımından vacib məsələlər sırasında gedə bilər.Talış və Azərbaycan dillərin bədii xüsusiyyətlərinə yaxşı bələd olan ustad sənətkar hər iki dildə dastan oxumuşdur.

Aşıq Ələsgər haqqında bu informasiyaları biz verən F.Rzayev sonda aşıqlıq sənətin müqəddəsliyini ustad sənətkarların birini dili ilə deyilən və özünun “kəlam” adlandırdığı aşağıdakı bəndlə izah etməyə çalışır.

Aşıqlıq sənəti pirdir

Ondan baş açmaq olmur

Başdan ayağacan sirdir.

İndiki dövrdə ustadın qoyduğu musiqi irsini aşağıdakı sənətkarlar davam etdirir:

  1. Famil Rzayev (ustadın nəvəsi-Qarmon ifaçısı)
  2. Raqif Rzayev (—- nəticəsi- nağara ifaçısı)
  3. Fariz Rzayev (—-nəticəsi- qoşa nağara ifaçısı)
  4. Mubariz Rzayev(—-nəticəsi-Qarmon ifaçısı)

Müəllif: Kulturoloq Camal Rzayev

  • Teqlər:
  • aşıq yaradıcılığı

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.