Dövlət başçısı: Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft-qaz kəmərləri iqtisadiyyata böyük valyuta axınını təmin edir

Были сняты опасения по поводу безопасности трубопровода. Он обходит Армению , которая имеет неурегулированный конфликт с Азербайджаном из-за статуса Нагорного Карабаха , проходит через Грузию, в которой есть два неурегулированных сепаратистских конфликта, и проходит через границы курдского региона Турции, который пережил длительный и ожесточенный конфликт. с курдскими сепаратистами. Для предотвращения саботажа потребуется постоянная охрана, хотя тот факт, что почти весь трубопровод заглублен, затруднит атаку. Грузия сформировала батальон специального назначения, который будет охранять трубопровод, в то время как США наблюдают за районом с помощью беспилотных летательных аппаратов (БПЛА).

Bakı–Tbilisi–Ceyhan neft boru kəmərinin istismara verilməsindən 14 il keçir

Bakı–Tbilisi–Ceyhan (BTC) əsas ixrac neft boru kəmərinin çəkilməsi ilə reallaşan, ulu öndər Heydər Əliyevin bir neçə onilliklər üçün hesablanan neft strategiyasının həlli və uğurla davam etdirilməsinin nəticəsidir ki, bu gün Azərbaycan dünya birliyində siyasi, iqtisadi inkişafı, qlobal hadisələrə təsir imkanları artan qüdrətli dövlət kimi tanınır, qəbul olunur. Əminliklə demək olar ki, “Üç dənizin əfsanəsi” adlandırılan, minilliyin ən böyük neft ixracı marşrutlarından sayılan Bakı-Tbilisi-Ceyhan haqqında deyilən və geniş məkan mənasında işlədilən qlobal layihə sözü ötən müddətdə artıq öz təsdiqini tapıb.

“Üç dənizin əfsanəsi”

Tarixə nəzər salaq. Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə işlənib hazırlanmış yeni neft strategiyasının təməl daşını təşkil edən “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması ilə müstəqil Azərbaycan dövlətinin tarixində milli neft strategiyası həyata keçirilməyə başlandı. Məhz bu müqavilədən sonra dünya dövlətlərinin Azərbaycan iqtisadiyyatına marağı artdı, ölkəmizin beynəlxalq əlaqələrinin genişlənməsinə güclü təkan verildi. “Əsrin müqaviləsi”nin mühüm tərkib hissələrindən birini də xarici şirkətlərlə birlikdə hasil olunan neftin nəqlini və xarici bazarlara ixracını təmin edəcək çoxvariantlı boru nəqliyyat infrastrukturunun yaradılması təşkil edir. Ümummilli lider Heydər Əliyev bu məsələdə qətiyyət nümayiş etdirərək Azərbaycan neftini Aralıq dənizi vasitəsilə dünya bazarlarına çıxaracaq Bakı–Tbilisi–Ceyhan əsas ixrac neft boru kəməri ideyasını irəli sürdü. Bu ideyanı qəbul etmək istəməyən bəzi qüvvələrin cəhdlərinə baxmayaraq, Heydər Əliyevin səyi və gərgin keçən danışıqlar prosesinin məntiqi nəticəsi olaraq bu layihə həyata vəsiqə aldı. Belə ki, ATƏT-in 1999-cu il noyabrın 18-də İstanbulda keçirilən sammitində Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəmərinin çəkilişi ilə bağlı bəyannamə imzalandı. Beləliklə də, Bakı-Tbilisi-Ceyhan layihəsinin reallığa çevrilməsi üçün hüquqi baza yaradıldı. Daha sonra isə layihənin bəzi detallarının dəqiqləşdirilməsi, lazımi maliyyə mənbələrinin müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı danışıqlar aparıldı.

BP şirkəti layihənin operatoru seçildi və kəmərin tikintisi, istismarı üçün isə “BTC Ko.” şirkəti yaradıldı. Onun səhmdarları BP (30,1 faiz), SOCAR (25 faiz), “Chevron” (8,9 faiz), “Statoil” (8,71 faiz), “TPAO” (6,53 faiz), “Eni” (5 faiz), “Total” (5 faiz), “Itochu” (3,4 faiz), “Inpex” (2,5 faiz), “ConocoPhillips” (2,5 faiz) və “Amerada Hess” (2,36 faiz) şirkətləri oldu. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti Bakı-Tbilisi-Ceyhan layihəsində iştirak etmək məqsədilə “AzBTC Co.” törəmə şirkətini təsis etdi və bu qurum layihənin iştirakçıları olan neft şirkətlərinin konsorsiumu tərəfindən yaradılmış “BTC Company” şirkətində 25 faizlik iştirak payı əldə etdi. “AzBTC Co.” şirkəti daxil olmaqla bütün digər iştirakçılar layihənin dəyərinin 30 faizlik hissəsini öz vəsaitləri hesabına, qalan 70 faizlik hissəsini isə beynəlxalq maliyyə institutlarından, ixrac kredit agentliklərindən və kommersiya banklarından cəlb edilmiş kredit vəsaitləri hesabına maliyyələşdirilməsi ilə bağlı qərar qəbul etdilər. Azərbaycan dövləti adından Azərbaycan “BTC Co.” şirkətindəki payının maliyyələşdirilməsi isə Dövlət Neft Fondu tərəfindən həyata keçirildi. Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev 2002-ci il iyulun 30-da “Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri layihəsində Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin iştirak payının maliyyələşdirilməsi haqqında” Fərman imzaladı. Həmin Fərmanda BTC layihəsində Azərbaycanın iştirakının təmin edilməsi ilə bağlı öhdəliklərin yerinə yetirilməsi, o cümlədən ölkənin iştirak payının maliyyələşdirilməsi ilə bağlı məsələlər öz əksini tapdı.

Nəhayət, 2002-ci il sentyabrın 18-də Bakıda – Səngəçal terminalının ərazisində Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyənin dövlət başçıları Heydər Əliyev, Eduard Şevardnadze və Əhməd Necdət Sezərin iştirakı ilə Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəmərinin təməli qoyuldu. Bununla da, ümummilli lider Heydər Əliyevin müəllifi olduğu yeni neft strategiyasının mühüm tərkib hissələrindən olan Bakı-Tbilisi-Ceyhan layihəsinin reallığa çevrilməsinə başlanıldı. Kəmərin inşası üçün podratçı şirkətin müəyyən edilməsi məqsədilə beynəlxalq səviyyəli tender elan olundu. Tender prosesinin nəticəsi olaraq Yunanıstanın Konsolideytd Kontraktors Kompani (CCIC) şirkəti qalib elan edildi. 2003-cü ilin fevral ayında Bakı yaxınlığındakı Səngəçal terminalından başlayaraq kəmərin tikintisinə başlanıldı. 2004-cü ilin oktyabrında BTC-nin Azərbaycan hissəsi Gürcüstan ərazisindən keçən hissəsi ilə birləşdirildi. BTC-nin Gürcüstan hissəsi 2005-ci ilin oktyabrında istifadəyə verildi.

Ulu öndər Heydər Əliyevin qalibiyyətli neft strategiyasının ardıcıl şəkildə həyata keçirilməsi sahəsində misilsiz xidmətlər göstərən Prezident İlham Əliyev dövlət başçısı kimi fəaliyyətə başladığı ilk günlərdən etibarən layihənin gedişi ilə bağlı şəxsən maraqlanır, vaxtaşırı olaraq tikinti işləri ilə tanış olur. Nəhayət, 2005-ci ilin aprelində tikinti işləri yekunlaşdırıldı. Həmin il mayın 25-də Səngəçal terminalında xam neftin BTC-yə vurulması ilə bağlı rəsmi tədbir keçirildi. Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyənin dövlət başçıları İlham Əliyev, Mixeil Saakaşvili və Əhməd Necdət Sezər terminalda quraşdırılmış xüsusi qurğudakı sürgünü açdıqdan sonra kəmərlə ilkin neft axmağa başladı.

2006-cı il mayın 28-də Azərbaycan nefti Ceyhan limanına çatdı. İyunun 14-də “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlar blokundan hasil edilən neftin ilk partiyası Ceyhan dəniz terminalında “British Hawthorn” tankerinə yüklənərək dünya bazarına yola salındı. 600 min barrel xam neft yüklənmiş həmin tankerin Ceyhan limanından yola salınması ilə Azərbaycan neftinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri ilə dünya bazarına ixracı başlandı. 2006-cı il iyulun 13-də isə Türkiyənin Ceyhan şəhərində XXI əsrin ən böyük enerji layihəsi olan Heydər Əliyev adına Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəmərinin təntənəli açılış mərasimi keçirildi.

İndiyədək 3,41 milyard barrel neft Ceyhan limanında 4457 tankerə yüklənərək dünya bazarına göndərilib

Boru kəməri Bakı yaxınlığındakı Səngəçal terminalından başlayıb Azərbaycandan, Gürcüstandan və Türkiyədən keçərək Aralıq dənizinin Türkiyə sahilindəki Ceyhan dəniz terminalınadək uzanır. 2006-cı ilin iyunundan cari ilin birinci rübünün sonunadək BTC ilə nəql olunan xam neftin ümumi həcmi 455 milyon tonu (təxminən 3,41 milyard barrel) ötüb. Bütün bu həcmlər ümumilikdə 4457 tankerə yüklənərək Ceyhan terminalından təhlükəsiz şəkildə dünya bazarına yola salınıb.

İstismara verildiyi 2006-cı ildə BTC ilə 57 milyon 78 min barrel neft nəql olunub. 2010-cu ildə kəmərlə illik nəqletmə ən yüksək göstəriciyə – 286 milyon 214 min barrelə çatıb. 2019-cu ildə Bakı–Tbilisi–Ceyhan boru kəməri vasitəsilə təqribən 31 milyon ton, yəni 233 milyon barrel xam neft ixrac edilib və həmin neft Ceyhan limanında 296 tankerə yüklənib.

Cari ilin ilk 3 ayında BTC ilə təqribən 7,7 milyon ton və ya 58 milyon barrel xam neft ixrac olunub, həmin neft Ceyhan limanında 76 tankerə yüklənib. Yanvar-may aylarında isə Azərbaycandakı magistral neft kəmərləri nəqletmənin 80,1 faizi Bakı–Tbilisi–Ceyhan kəməri ilə həyata keçirilib və bu kəmərlə 12 milyon 529,4 min ton neft nəql edilib. Hesabat dövründə BTC ilə 1 milyon 790,2 min ton tranzit nefti də ötürülüb.

BTC boru kəməri Azərbaycandan əsasən “Azəri-Çıraq-Günəşli” (AÇG) nefti və “Şahdəniz” kondensatı daşıyır. 2013-cü ilin oktyabr ayından etibarən BTC boru kəməri ilə yenidən müəyyən həcmlərdə Qazaxıstandan gələn Tengiz xam neftinin nəqlinə başlanılıb. Bundan əlavə, boru kəməri vasitəsilə digər xam neft və kondensat həcmləri də, o cümlədən Türkmənistan və Rusiya nefti nəql olunur. Bu ilin birinci rübündə BTC üzrə əməliyyat xərclərinə təqribən 25 milyon dollar, əsaslı xərclərə isə 3 milyon dollar sərf edilib.

“BTC Co.”nun səhmdarları belədir: BP 30,1 faiz, “AzBTC” 25 faiz, MOL 8,9 faiz (bu il aprelin 16-dan “Chevron” şirkətini əvəz edib), “Equinor” 8,71 faiz, “TPAO” 6,53 faiz, “Eni” 5 faiz, “Total” 5 faiz, “Itochu” 3,4 faiz, “Inpex” 2,5 faiz, “ExxonMobil” 2,5 faiz və “ONGC (BTC) Limited” 2,36 faiz.

Boru kəmərinin ötürücülük qabiliyyəti sutkada 1,2 milyon barreldir

Xəzər dənizi ilə Aralıq dənizini birləşdirən bu yeni enerji dəhlizinin fəaliyyəti sayəsində Azərbaycan neftinin beynəlxalq bazarlara genişmiqyaslı nəqli və ölkədə çoxvariantlı ixrac strategiyasının həyata keçirilməsi üçün əlverişli imkan yarandı, eyni zamanda, ölkənin tranzit potensialı bir neçə dəfə artdı. Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin adını daşıyan Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri “Əsrin müqaviləsi” çərçivəsində Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda hasil olunan xam neftin dünya bazarına çıxışını təmin etmək üçün inşa edilmiş boru nəqliyyat vasitəsidir. Kəmərin uzunluğu 1768 kilometrdir. Respublikamızın 13 rayonundan – Qaradağ, Abşeron, Hacıqabul, Ağsu, Kürdəmir, Ucar, Ağdaş, Yevlax, Goranboy, Samux, Şəmkir, Tovuz və Ağstafadan keçən kəmərin Azərbaycan hissəsinin uzunluğu 443 kilometrdir. BTC Gürcüstanda 7 və Türkiyədə 9 bölgədən keçir. Kəmərin qalan 249 kilometr Gürcüstanın, 1076 kilometr isə Türkiyənin ərazisindən keçir.

Boru kəmərinin Azərbaycan və Gürcüstanda yerləşən hissələrinin operatoru “BTC Ko.”nun səhmdarları adından BP, Türkiyədə yerləşən hissəsinin operatoru isə “Botaş International Limited” şirkətləridir. Kəmərin diametri Azərbaycanda və Türkiyədə, əsasən 42 düyümlükdür. Gürcüstan ərazisində kəmər 46 düyümlük borularla çəkilib. Türkiyədə Ceyhan dəniz terminalına enən axırıncı eniş boyu hissədə isə 34 düyümlüyədək azalır. Boru kəməri 1500-dən çox çayla və 13 seysmik qırılma xətti ilə kəsişir. Kəmərin ən yüksək nöqtəsi 2 min 800 metr olan dağlardan keçdiyi yerdir ki, bundan sonra o, Ceyhanda yenidən dəniz səviyyəsinə enir.

Kəmərin istismar müddəti 40 ildir və hazırda orta ötürücülük qabiliyyəti gündəlik 1,2 milyon barreldir. Səngəçal terminalından Türkiyənin Aralıq dənizi sahilindəki Ceyhan terminalınadək uzanan kəmərin çəkilməsinə təxminən 4,5 milyard dollar vəsait xərclənib. Hazırda kəmər vasitəsilə ildə 60 milyon ton neft nəql etmək mümkündür. Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri Azərbaycan, Gürcüstan, Türkiyə və bütövlükdə bölgə, Avropa və ümumən dünya üçün iqtisadi və siyasi baxımdan, eləcə də enerji təhlükəsizliyi cəhətdən çox böyük əhəmiyyətə malik olmaqla yanaşı, Türkiyənin Qara dəniz boğazlarının həddən artıq yüklənməsinin də qarşısını alıb.

Azərbaycanın iqtisadi siyasətinin ən böyük uğurlarından sayılan BTC ölkəmizin Avrasiya regionunda mövqeyini xeyli gücləndirib, dövlətimizi Cənubi Qafqazın liderinə çevirib. Bu gün ulu öndər Heydər Əliyevin adını daşıyan BTC təkcə Azərbaycan üçün deyil, ümumilikdə beynəlxalq aləmdə enerji təhlükəsizliyi sistemi və neft ixracı sahəsində ölkəmizlə uğurlu tərəfdaşlıq edən dövlətlər üçün də müstəsna əhəmiyyət kəsb edən bir layihədir. BTC mühüm texniki-iqtisadi əhəmiyyətə malik olmaqla yanaşı, həm də böyük siyasi məzmun kəsb edir. Belə ki, bu kəmər dünya dövlətləri ilə Azərbaycanın yeni münasibətlərinin qurulmasına təkan verib, ölkəmizin xarici siyasətinin güclənməsinə və inkişaf etməsinə zəmin yaradıb.

Dövlət başçısı: “Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft-qaz kəmərləri iqtisadiyyata böyük valyuta axınını təmin edir”

Bakı. 29 yanvar. REPORT.AZ/ “Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft-qaz kəmərlərinin tikintisi iqtisadiyyata böyük valyuta axınını təmin edir”. “Report” xəbər verir ki, bunu Prezident İlham Əliyev yanvarın 29-da Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilən “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının dördüncü ilinin yekunlarına həsr olunan konfransda giriş nitqində deyib. Dövlət başçısı bildirib ki, Azərbaycanda böyük gəmiqayırma zavodu inşa edildi: “Bu gün biz bütün növ gəmiləri istehsal edə bilərik. Artıq gəmiqayırma zavodu önəmli, böyük sifarişlər icra edir. Ələt Dəniz Ticarət Limanı bu il istifadəyə verilməlidir. Bu, Xəzər hövzəsində ən böyük beynəlxalq dəniz ticarət limanıdır. Bu liman olmadan biz nəqliyyat dəhlizinə, nəqliyyat mərkəzinə çevrilə bilməzdik. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun istifadəyə verilməsi tarixi hadisədir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu Azərbaycan dövləti və xalqı qarşısında tarixi xidmətdir. Bu dəmir yolu, – bu barədə çox danışılıb, ictimaiyyət də əhəmiyyətini bilir, – həqiqətən bölgədə, Avrasiyada nəqliyyat dəhlizlərinin yaradılması istiqamətində bəlkə də son illərdə ən önəmli layihədir. Bunun bizim üçün də çox böyük əhəmiyyəti var. Artıq bir-iki aydır ki, Asiyadan, Avropadan müxtəlif istiqamətlərə gedən yüklər gəlib Azərbaycan ərazisindən keçir”. “Biz Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin yaradılması ilə bağlı öz ərazimizdə olan bütün məsələləri qısa müddət ərzində həll etdik. Beləliklə, beynəlxalq əməkdaşlığa gözəl şərait yaratmışıq. Dəmir yolunun yenidən qurulması istiqamətində işlər görülüb, görüləcək və biz bu barədə danışacağıq. Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft-qaz kəmərlərinin tikintisi iqtisadiyyata böyük valyuta axınını təmin edir. Bu kəmərlər olmasaydı, biz neft-qaz resurslarını haraya ixrac edəcəkdik? Bu, mümkün olmazdı. Heç kim də bizim neft-qaz yataqlarımıza vəsait qoymazdı, əgər bunun ixrac imkanı yoxdursa. Daxili bazarımız isə bizdə olan yataqlarla müqayisədə kiçikdir. Ona görə bu kəmərlər mütləq tikilməli idi və çox ağır şəraitdə, təzyiqlər şəraitində tikildi, bizə qarşı kampaniyalar aparılırdı. Bakı-Tbilisi-Ceyhanı əngəlləmək üçün antiazərbaycan qüvvələr nə qədər səy göstərdilər, alınmadı. Biz möhkəm dayanmışdıq, güclü iradə göstərmişdik və bu layihələri qonşu dövlətlərlə birlikdə icra etdik. Bakı-Tbilisi-Ceyhan on ildən çoxdur ki, fəaliyyət göstərir. On ildən çoxdur ki, qaz kəmərimiz qazımızı Ərzuruma qədər nəql edir. Əgər bu layihələr olmasaydı, Bakı-Tbilisi-Qars olmazdı. Əgər bu, olmasaydı, “Şahdəniz-2” də olmazdı. Cənub Qaz Dəhlizi – dəyəri 40 milyard dollardan çox olan layihə də olmazdı. Onda bizim həyatımız necə olacaqdı? Bizim iqtisadi vəziyyətimiz necə olacaqdı. Təsəvvür etmək o qədər də çətin deyil. Ona görə bütün bu layihələr xalq qarşısında tarixi xidmətlərdir. Biz fəxr edirik ki, bunları icra etmişik. Bu layihələr, eyni zamanda uzunmüddətli inkişafımıza şərait yaradır. Biz indi 42 milyard dollar valyuta ehtiyatlarımıza malikik. Bunları nəyin hesabına qazanmışıq? Enerji resurslarının ixracı nəticəsində. Bakı-Tbilisi-Ceyhan tikilməsəydi, bu da olmayacaqdı”, – Prezident İlham Əliyev qeyd edib.

Трубопровод Баку – Тбилиси – Джейхан – Baku–Tbilisi–Ceyhan pipeline

Трубопровод Баку-Тбилиси-Джейхан (BTC) является 1768 километров (1099 миль) в длину сырой нефти трубопровод от Азери-Чираг-Гюнешли месторождения нефти в Каспийском море в Средиземное море . Он соединяет Баку , столицу Азербайджана, и Джейхан , порт на юго-восточном средиземноморском побережье Турции , через Тбилиси , столицу Грузии . Это второй по длине нефтепровод в бывшем Советском Союзе после нефтепровода « Дружба» . Первая нефть, закачанная из бакинского конца трубопровода, достигла Джейхана 28 мая 2006 года.

• 1 История
  • 1.1 Планирование
  • 1.2 Конструкция
  • 1.3 Инаугурация
  • 2.1 Маршрут
  • 2.2 Технические характеристики
  • 2.3 Стоимость и финансирование
  • 2.4 Источник поставки
  • 2.5 Возможна перегрузка через Израиль
  • 5.1 Политика
  • 5.2 Экономика
  • 5.3 Безопасность
  • 5.4 Окружающая среда
  • 5.5 Права человека

  История

  Планирование

  В Каспийском море лежит выше одной из крупнейших в мире коллекций нефтяных и газовых месторождений. Поскольку море не имеет выхода к морю, транспортировка нефти на западные рынки затруднена. В советское время все транспортные пути из Каспийского региона проходили через Россию. Распад Советского Союза вдохновил на поиск новых маршрутов. Россия сначала настояла на том, чтобы новый трубопровод проходил по ее территории, но затем отказалась от участия.

  Весной 1992 года премьер-министр Турции Сулейман Демирель предложил странам Центральной Азии, включая Азербайджан, проложить трубопровод через территорию Турции. Первый документ о строительстве трубопровода Баку-Тбилиси-Джейхан был подписан между Азербайджаном и Турцией 9 марта 1993 года в Анкаре . Турецкий маршрут означал, что трубопровод из Азербайджана будет проходить через Грузию или Армению , но маршрут через Армению был политически невозможен из-за неурегулированной войны между Арменией и Азербайджаном из-за статуса Нагорного Карабаха . Таким образом, обходной маршрут Азербайджан-Грузия-Турция стал длиннее и дороже в строительстве, чем другой вариант.

  Проект получил импульс после Анкарской декларации, принятой 29 октября 1998 года президентом Азербайджана Гейдаром Алиевым , президентом Грузии Эдуардом Шеварднадзе , президентом Казахстана Нурсултаном Назарбаевым , президентом Турции Сулейманом Демирелем и президентом Узбекистана Исламом Каримовым . Засвидетельствовал заявление министра энергетики США Билл Ричардсон , который выразил решительную поддержку трубопровода. Межправительственное соглашение в поддержку трубопровода было подписано Азербайджаном, Грузией и Турцией 18 ноября 1999 года во время встречи Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе (ОБСЕ) в Стамбуле , Турция.

  Строительство

  Трубопроводная компания Баку-Тбилиси-Джейхан (BTC Co.) была создана в Лондоне 1 августа 2002 года. Церемония начала строительства трубопровода состоялась 18 сентября 2002 года. Строительство началось в апреле 2003 года и было завершено в 2005 году. Азербайджанский участок был построен Consolidated Contractors International из Греции, а секция в Грузии была построена совместным предприятием французской Spie Capag и UK Petrofac International. Турецкий участок был построен BOTAŞ Petroleum Pipeline Corporation. Bechtel был основным подрядчиком по проектированию, материально-техническому обеспечению и строительству.

  Инаугурация

  25 мая 2005 года трубопровод был открыт на Сангачальском терминале президентом Азербайджанской Республики Ильхамом Алиевым , президентом Грузии Михаилом Саакашвили и президентом Турции Ахметом Сезером , к которым присоединились президент Казахстана Нурсултан Назарбаев и министр энергетики США Самуэль Бодман . Торжественное открытие грузинского участка было организовано президентом Михаилом Саакашвили на насосной станции возле Гардабани 12 октября 2005 года. Церемония открытия на терминале Джейхан состоялась 13 июля 2006 года.

  Трубопровод постепенно наполнялся 10 миллионами баррелей нефти, идущей из Баку и достигшей Джейхана 28 мая 2006 года. Первая нефть была загружена на морском терминале Джейхана (терминал Гейдара Алиева) на танкер под названием British Hawthorn . Танкер отплыл 4 июня 2006 года с запасом около 600 000 баррелей (95 000 м 3 ) сырой нефти.

  Описание

  Нефтепроводы в Европу

  Маршрут

  Трубопровод протяженностью 1768 километров (1099 миль) начинается от Сангачальского терминала недалеко от Баку в Азербайджане, пересекает Грузию и заканчивается у морского терминала Джейхан (терминал Гейдара Алиева) на юго-восточном средиземноморском побережье Турции. 443 километра (275 миль) трубопровода лежат в Азербайджане, 249 километров (155 миль) в Грузии и 1076 километров (669 миль) в Турции. Он пересекает несколько горных хребтов на высоте до 2830 метров (9300 футов). Он также пересекает 3000 автомобильных и железных дорог и инженерных коммуникаций – как надземных, так и подземных – и 1500 водотоков шириной до 500 метров (1600 футов) (в случае реки Джейхан в Турции). Трубопровод занимает коридор шириной восемь метров и заглублен на глубину не менее одного метра. Трубопровод проходит параллельно Южнокавказскому газопроводу , по которому природный газ транспортируется от Сангачальского терминала до Эрзурума в Турции. От Сарыза до Джейхана нефтепровод Самсун – Джейхан будет проходить параллельно трубопроводу БТД.

  Технические особенности

  Расчетный срок службы трубопровода составляет 40 лет, а при нормальной производительности он транспортирует 1 миллион баррелей в сутки (160 × 10 3 м 3 / сут). Для заполнения трубопровода требуется 10 миллионов баррелей (1,6 × 10 6 м 3 ) нефти. Масло течет со скоростью 2 метра (6,6 фута) в секунду. Насосных станций восемь, две в Азербайджане, две в Грузии, четыре в Турции. Проект включает также морской терминал Джейхан (официально терминал Гейдара Алиева, названный в честь покойного президента Азербайджана Гейдара Алиева ), три промежуточных скребковых станции, одну станцию ​​понижения давления и 101 малую запорную арматуру. Он был построен из 150 000 отдельных стыков трубопроводов длиной 12 метров (39 футов) каждое. Это соответствует общему весу 655 000 коротких тонн (594 000 т). Диаметр трубопровода составляет 1070 миллиметров (42 дюйма) на большей части его длины, сужаясь до 865 миллиметров (34,1 дюйма) в диаметре по мере приближения к Джейхану. ^ ^

  Стоимость и финансирование

  Стоимость трубопровода составила 3,9 миллиарда долларов США. В результате строительства было создано 10 000 краткосрочных рабочих мест, а для эксплуатации трубопровода требуется 1000 постоянных сотрудников в течение 40 лет. 70% расходов финансируются за счет третьих лиц, в том числе Всемирного банка «s International Finance Corporation , в Европейский банк реконструкции и развития , экспортно – кредитных агентств семи стран и синдикатом из 15 коммерческих банков.

  Источник поставки

  В трубопровод поступает нефть с азербайджанского нефтяного месторождения Азери-Чираг-Гюнешли в Каспийском море через Сангачальский терминал . По этому трубопроводу может также транспортироваться нефть с казахстанского нефтяного месторождения Кашаган и других нефтяных месторождений в Центральной Азии . Правительство Казахстана объявило, что построит транскаспийский нефтепровод из казахстанского порта Актау в Баку, но из-за противодействия как России, так и Ирана оно начало транспортировать нефть по трубопроводу БТД танкерами через Каспийское море. Не только казахстанская, но и туркменская нефть транспортируется по трубопроводу Баку – Тбилиси – Джейхан. Так, в 2015 году по этому трубопроводу на мировые рынки было транспортировано 5,2 млн казахстанской и туркменской нефти.

  Возможна перегрузка через Израиль

  Было предложено, чтобы нефть из трубопровода транспортировалась в Восточную Азию через израильские нефтяные терминалы в Ашкелоне и Эйлате , при этом сухопутный трансизраильский сектор был соединен транс-израильским трубопроводом, принадлежащим Eilat Ashkelon Pipeline Company (EAPC).

  Право собственности

  Трубопровод принадлежит и управляется BTC Co, консорциумом из 11 энергетических компаний. Консорциум управляется ВР . Акционеры:

  • BP (Великобритания): 30,1%
  • Государственная нефтяная компания Азербайджана (SOCAR) ( Азербайджан ): 25,00%
  • MOL Group (Венгрия): 8,90%
  • Statoil (Норвегия): 8,71%
  • Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ( Турция ): 6,53%
  • Eni (Италия): 5,00%
  • Итого (Франция): 5,00%
  • Иточу (Япония): 3,40%
  • Inpex (Япония): 2,50%
  • ExxonMobil (США): 2,50%
  • ONGC Videsh (Индия) 2,36%

  Археология

  Азербайджанские, грузинские, турецкие, британские и американские археологи начали археологические исследования 2000 года, спонсируемые BP. Во время строительства было обнаружено несколько культурных артефактов, что привело к скоординированному исследованию археологических памятников, таких как Дашбулак, Хасансу, Заямчай и Товузчай в Азербайджане; Клде , Орчосани и Сафар-Хараба в Грузии; и Гюллюдере, Ючорэн и Зиярецую в Турции.

  Спорные аспекты

  Политика

  Еще до завершения строительства трубопровод оказал влияние на мировую нефтяную политику . Южный Кавказ , ранее видел , как на заднем дворе России, в настоящее время регион большого стратегического значения. США и другие западные страны стали гораздо активнее участвовать в делах трех стран, через которые будет течь нефть. Страны пытались использовать участие в качестве противовеса экономическому и военному господству России и Ирана в регионе. Российские специалисты утверждают, что трубопровод ослабит влияние России на Кавказе. Председатель комитета по иностранным делам парламента России Константин Косачев [ ru ] заявил, что США и другие западные страны планируют разместить солдат на Кавказе под предлогом нестабильности в регионах, через которые проходит трубопровод.

  Проект подвергся критике из-за обхода и региональной изоляции Армении , а также из-за проблем с правами человека и безопасностью. Ильхам Алиев , президент Азербайджана , находящегося в конфликте с Арменией, сказал: «Если мы добьемся успеха с этим проектом, армяне окажутся в полной изоляции, что создаст дополнительную проблему для их будущего, их и без того мрачного будущего. “.

  Этот проект также представляет собой важный этап энергетического коридора Восток-Запад, повышая геополитическое значение Турции. Трубопровод поддерживает независимость Грузии от российского влияния. Бывший президент Эдуард Шеварднадзе, один из архитекторов и инициаторов проекта, рассматривал строительство через территорию Грузии как гарантию будущей экономической и политической безопасности и стабильности страны. Эту точку зрения разделяет и президент Михаил Саакашвили. «Все стратегические контракты в Грузии, особенно контракт по каспийскому трубопроводу, являются вопросом выживания грузинского государства», – сказал он репортерам 26 ноября 2003 года.

  Экономика

  Хотя некоторые рекламируют трубопровод как ослабление зависимости США и других западных стран от нефти с Ближнего Востока , на первом этапе он обеспечивает лишь 1% мирового спроса.

  Трубопровод диверсифицирует мировые поставки нефти и, таким образом, в определенной степени страхует от перебоев в поставках где-либо еще. Критики трубопровода, особенно Россия, скептически относятся к его экономическим перспективам.

  Строительство трубопровода внесло свой вклад в экономику принимающих стран. В первой половине 2007 года, через год после запуска трубопровода в качестве основного экспортного маршрута для азербайджанской нефти, рост реального ВВП Азербайджана достиг рекордных 35%. Значительные транзитные сборы взимаются с Грузией и Турцией. Ожидается, что для Грузии транзитные сборы будут приносить в среднем 62,5 миллиона долларов США в год. Ожидается, что Турция будет получать около 200 миллионов долларов США в виде транзитных сборов в год в первые годы работы, с возможностью увеличения сборов до 290 миллионов долларов США в год с 17 по 40 год. Турция также извлекает выгоду из роста торговли в порт Джейхан и другие части восточной Анатолии, региона, в котором после войны в Персидском заливе в 1991 году произошло значительное снижение экономической активности . Сокращение движения нефтяных танкеров по Босфору будет способствовать повышению безопасности Стамбула.

  Чтобы противостоять опасениям, что нефтяные деньги будут выкачиваться коррумпированными чиновниками, Азербайджан создал государственный нефтяной фонд (SOFAZ), которому было поручено использовать доходы от природных ресурсов на благо будущих поколений, усилить поддержку со стороны ключевых международных кредиторов и повысить прозрачность и подотчетность. Азербайджан стал первой нефтедобывающей страной, присоединившейся к EITI, инициативе прозрачности в добывающих отраслях, возглавляемой Великобританией .

  Безопасность

  Были сняты опасения по поводу безопасности трубопровода. Он обходит Армению , которая имеет неурегулированный конфликт с Азербайджаном из-за статуса Нагорного Карабаха , проходит через Грузию, в которой есть два неурегулированных сепаратистских конфликта, и проходит через границы курдского региона Турции, который пережил длительный и ожесточенный конфликт. с курдскими сепаратистами. Для предотвращения саботажа потребуется постоянная охрана, хотя тот факт, что почти весь трубопровод заглублен, затруднит атаку. Грузия сформировала батальон специального назначения, который будет охранять трубопровод, в то время как США наблюдают за районом с помощью беспилотных летательных аппаратов (БПЛА).

  5 августа 2008 г. в результате сильного взрыва и пожара в Рефахие ( провинция Эрзинджан на востоке Турции ) трубопровод был закрыт. Рабочая партия Курдистана (РПК) взяла на себя ответственность. Трубопровод был перезапущен 25 августа 2008 года.

  Имеются косвенные доказательства того, что это была изощренная кибератака на системы контроля и безопасности линии, которая привела к усилению давления и взрыву. Атака могла быть связана с русско-грузинской войной , которая началась двумя днями позже. Однако теория кибератак подверглась значительной критике из-за отсутствия доказательств и была публично опровергнута экспертом по кибербезопасности ICS Робертом Ли.

  В сентябре 2015 года непризнанный министр обороны Нагорного Карабаха Левон Мнацаканян сказал: «Это очень серьезный финансовый ресурс для Азербайджана, и мы должны лишить его этих средств». В октябре 2020 года Азербайджан заявил, что трубопровод стал мишенью во время войны в Нагорном Карабахе между Арменией и Азербайджаном. Армения отвергла обвинения.

  Среда

  Критики трубопровода указали, что он должен быть правильно спроектирован против землетрясения, поскольку он проходит через три активных разлома в Азербайджане, четыре в Грузии и семь в Турции. Экологические активисты резко против переправу водораздел от национального парка Боржоми-Харагаули в Грузии, в районе , известном минеральной воды источников и природной красоты, хотя сам трубопровод не входит в парк. Строительство трубопровода оставило хорошо заметный шрам на ландшафте. Оксфордская кампания «Бакинский Джейхан» заявила, что «государственные деньги не должны использоваться для субсидирования социальных и экологических проблем исключительно в интересах частного сектора, а должны быть обусловлены положительным вкладом в экономическое и социальное развитие людей. в регионе.” Поскольку минеральная вода «Боржоми» является основным экспортным товаром Грузии, любые разливы нефти могут иметь катастрофические последствия для экономики.

  Покрытие стыков трубопровода вызвало споры из-за утверждения о том, что использованный герметик SPC 2888 не был должным образом испытан. BP и ее подрядчики приостановили работу до тех пор, пока проблема не была устранена.

  Трубопровод убирает 350 танкерных грузов в год через уязвимые перегруженные Босфор и Дарданеллы .

  Права человека

  Правозащитники раскритиковали западные правительства за строительство трубопровода из-за сообщений о нарушениях прав человека и гражданина со стороны режима Алиева в Азербайджане. Чешская документальный фильм Здруй ( Источник ) подчеркивает эти нарушения прав человека, такие как именитые области нарушений в присваивая земли для маршрута трубопровода, и критика правительства , ведущего к аресту.

  В фантастике

  Этот трубопровод был центральным сюжетом фильма о Джеймсе Бонде «Мира мало» (1999). Один из центральных персонажей, Электра Кинг , отвечает за строительство нефтепровода через Кавказ, от Каспийского моря до Средиземноморского побережья Турции. Названный в фильме «Королевским трубопроводом», это тонко замаскированная версия BTC.

  Смотрите также

  • Азербайджанский портал
  • Портал Турции
  • Грузия (страна) портал
  • Энергетический портал
  • Баку-Новороссийск
  • Трубопровод Баку-Супса
  • Голландская болезнь
  • Экономика Азербайджана
  • Внешние связи Азербайджана
  • Международные отношения Грузии (страна)
  • Международные отношения Турции
  • Геостратегия в Центральной Азии
  • Трубопровод Набукко
  • Энергия в Грузии (страна)
  • Трансанатолийский газопровод

  Примечания

  «Энциклопедия успешных процессов приобретения земли в рамках проектов трубопроводов Баку-Тбилиси-Джейхан и Южный Кавказ в Азербайджане».

  использованная литература

  • Тураб Гурбанов (2007). Le pétrole de la Caspienne et la politique extérieure de l’Azerbaïdjan: Том 1 – Экономические и юридические вопросы . l’Harmattan. п. 304. ISBN978-2-296-04019-9 .
  • Тураб Гурбанов (2007). Le pétrole de la Caspienne et la politique extérieure de l’Azerbaïdjan: Том 2 – Вопросы геополитики . l’Harmattan. п. 297. ISBN.978-2-296-04020-5 .
  • С. Фредерик Старр, Сванте Э. Корнелл (2005). Трубопровод Баку-Тбилиси-Джейхан: “Нефтяное окно” на Запад (PDF) . Институт Центральной Азии и Кавказа, Программа исследований Шелкового пути. п. 150. ISBN978-91-85031-06-1 . Архивировано из оригинального (PDF) 27 февраля 2008 года . Проверено 30 декабря 2007 .
  • Расизаде, Алек. Мифология великолепного Каспийского моря и сопутствующая ему геополитика трубопроводов. = Центральная Азия и Кавказ (Eastview Press, Швеция), номер 4 (10) 2001, страницы 16–28.

  внешние ссылки

  • Баку-Тбилиси-Джейхан / Южнокавказский трубопровод, посвященный экологическим и общественным инвестициям
  • Трубопровод Баку-Тбилиси-Джейхан (веб-сайт BP)
  • Проект BTC (сайт IFC)
  • Проект BTC (сайт ЕБРР)
  • Каспийский трубопровод Баку-Тбилиси-Джейхан (БТД) , HydrocarbonsTechnology.com
  • Сонер Чагаптай, Назли Гензой (27 мая 2005 г.). «Пуск трубопровода Баку-Тбилиси-Джейхан: энергетическая роль Турции. Policy Watch # 998» . Вашингтонский институт ближневосточной политики. Архивировано 6 февраля 2008 года . Проверено 30 декабря 2007 .
  • Проектируя трубопровод БТД , бывший глава ВР лорд БраунФРЕнг размышляет о технических проблемах строительства трубопровода БТД, журнал Ingenia , июнь 2008 г.
  • П.М. Тейлор и Д. Мейнард, 2011 г. «Археологические раскопки на трубопроводе БТД, Азербайджан», Интернет-археология 29.
  • Применение передовых технологий для оценки угроз: пример трубопровода BTC

  Related posts:

  1. 2-ci sinif riyaziyyat metodik vesait pdf
  2. Albert kamyu əsərləri
  3. Balzak qulan dərisi
  4. Bayraq günü haqqında tdbr