Dərdlərin dərmanı-baldırğan
is. bot. İriyarpaqlı uzunboy zəhərli bir bitki. <Qəmər və Şamo> bir dəfə cır-cır bulağının kiçik şəlaləciyi altında baldırğandan dəyirman topu qayırıb işlətmiş(dilər). S. R. .
Baldırğan
baldırğan, heracleum, çətirkimilər, fəsiləsinə, bitki, cinsi, heracleumadi, baldırğanın, çiçək, yarpaqları, elmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, çətirçiçəklilərfəsilə, çətirkimilərcins, elmi, adıheracl. Baldirgan lat Heracleum 1 cetirkimiler fesilesine aid bitki cinsi 2 BaldirganHeracleumAdi baldirganin cicek ve yarpaqlari Elmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira CetirciceklilerFesile CetirkimilerCins BaldirganElmi adiHeracleum L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 29669NCBI 40917EOL 61809GRIN 5559IPNI 40079 160 dan cox novu melumdur Mundericat 1 Novleri 1 1 Azerbaycanin derman bitkileri 1 2 Diger novleri 2 IstinadlarNovleri RedakteAzerbaycanin derman bitkileri Redakte Saqqalciqli baldirgan Heracleum barbatum Ledeb Iricicek baldirgan Heracleum grandiflorum Stev ex Bieb Sibir baldirgani Heracleum sibiricum L Diger novleri Redakte Heracleum aconitifolium Heracleum acuminatum Heracleum afghanicum Heracleum albovii Heracleum algeriense Heracleum alpinum Heracleum amanum Heracleum amplissimum Heracleum anatolicum Heracleum angustilobatum Heracleum anisactis Heracleum antasiaticum Heracleum apiifolium Heracleum arcticum Heracleum armoricum Heracleum artvinense Heracleum asperum Heracleum austriacum Heracleum bailletianum Heracleum basvicum Heracleum bhutanicum Heracleum biternatum Heracleum brevivittatum Heracleum brignoliaefolia Heracleum brunonis Heracleum calcareum Heracleum candolleanum Heracleum canescens Heracleum carneiflorum Heracleum caspicum Heracleum ceretanum Heracleum chloranthum Heracleum circassicum Heracleum colchicum Heracleum coreanum Heracleum crenatifolium Heracleum cuneiforme Heracleum cyclocarpum Heracleum dalgadianum Heracleum daralaghezicum Heracleum davisii Heracleum deqenense Heracleum dichotoma Heracleum dissectifolium Heracleum egrissicum Heracleum fargesii Heracleum forrestii Heracleum freynianum Heracleum giganteum Heracleum gorganicum Heracleum granatense Heracleum grandiflorum Heracleum grossheimii Heracleum hemsleyanum Heracleum henryi Heracleum hookerianum Heracleum hypoleucum Heracleum idae Heracleum incanum Heracleum inexpectatum Heracleum inperpastum Heracleum insigne Heracleum isopetalum Heracleum jacquemontii Heracleum jugatum Heracleum kansuense Heracleum kingdoni Heracleum lallemantii Heracleum lanatum Cow Parsnip Heracleum lehmannianum Heracleum leichtlini Heracleum leskovii Heracleum ligusticifolium Heracleum likiangense Heracleum mandenovae Adi baldirgan Heracleum mantegazzianum Heracleum marashicum Heracleum massyciticum Heracleum microcarpum Heracleum millefolium Heracleum minimum Heracleum moellendorffii Heracleum moellendorffii var paucivittatum Heracleum moellendorffii var sagenifolium Heracleum montanum Heracleum morifolium Heracleum multibracteatum Heracleum nanum Heracleum nepalense Heracleum nyalamense Heracleum obtusifolium Heracleum olgae Heracleum oreocharis Heracleum orphanidis Heracleum ossethicum Heracleum pachyrhizum Heracleum palmatilobum Heracleum palmatum Heracleum panaces Heracleum paniculatum Heracleum paphlagonicum Heracleum pastinaca Heracleum pastinacifolium Heracleum pedatum Heracleum persicum Persian Hogweed or golpar Heracleum peshmeniana Heracleum pimpinellifolium Heracleum pinda Heracleum pinnatum Heracleum platytaenium Heracleum polyadenum Heracleum propinquum Heracleum pubescens Heracleum pulchrum Heracleum pyrenaicum Heracleum rapula Heracleum rawianum Heracleum rechingeri Heracleum rigens Heracleum scabridum Heracleum scabrum Heracleum schansianum Heracleum schelkovnikowii Heracleum setosum Heracleum siamicum Heracleum sibiricum Heracleum simplicifolium Heracleum smithii Heracleum sommieri Heracleum sosnowskyi Heracleum souliei Heracleum spathiphyllum Heracleum speciosum Heracleum sphondylium Common Hogweed Heracleum sphondylium var fontqueri Heracleum sprengelianum Heracleum stenopteroides Heracleum stenopterum Heracleum steveni Heracleum strelkovi Heracleum subglabrum Heracleum subtomentellum Heracleum sumatranum Heracleum tabuchii Heracleum taylori Heracleum tenuevittatum Heracleum ternatum Heracleum thomsoni Heracleum tiliifolium Heracleum trachycarpum Heracleum trachyloma Heracleum transcaucasicum Heracleum tuberosum Heracleum turugisanense Heracleum umbellatum Heracleum umbonatum Heracleum verrucosum Heracleum verticillatum Heracleum vescens Heracleum vicinum Heracleum villosum Heracleum viscosum Heracleum wenchuanense Heracleum wolongense Heracleum woodii Heracleum xiaojinense Heracleum yoshii Heracleum yungningense Heracleum yunnanense Heracleum zozimioidesIstinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Menbe https az wikipedia org w index php title Baldirgan amp oldid 5332822, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
Dərdlərin dərmanı-baldırğan
Dağlarımız, dərələrimiz min bir dərdə dərman olan bitkilərlə zəngindir. Yazda dağlıq ərazilərdə yabanı halda bitən, xüsusi qoxuya malik olan belə qiymətli bitkilərdən biri də hər tərəfi yaşıllıqlara bürüyən baldırğan bitkisidir. Bu bitki əsasən Şahbuz, Culfa, Şərur və Ordubad rayonlarındakı dağların ətəyində yetişən yabanı növ tərəvəzlərdən biridir. Aran ərazilərdə onu bağlarda da yetişdirənlər az deyil. Görənləri öz gözəlliyi ilə heyrətə salan baldırğan çoxillik ot bitkilərindən olub, çətirkimilər fəsiləsinə daxildir. Dünyada 60-dan çox növü olan bu bitkinin muxtar respublikamızda 2 növü yayılıb.
Şahbuzun Salvartı dağının ətəklərində bitən baldırğan növü Aşağı Qışlaq və Kükü kəndi ərazisində bəzək bitkisi kimi, Keçəldağın yamacında və onun ətrafında yayılmış növü isə sənaye əhəmiyyətlidir.
Baldırğanın yığılma vədəsi may ayının sonu, iyun ayının əvvəllərinə təsadüf edir. Bu bitkini yığmaq asan görünsə də, əslində bir o qədər də asan deyil. Onun tünd qoxusu var. Yığılan zaman adamda kəskin baş ağrıları yarada bilir. Yığmaq üçün bıçaqdan istifadə edilir. Torpağın üstündən 2-4 santimetr yuxarı kəsilir. Bitkini əsasən sərin havalarda, səhərlər gün çıxmazdan əvvəl yığmaq lazımdır. Baldırğanı digərlərindən fərqli olaraq əlcəklə toplamaq vacibdir. Ona görə ki, bitkinin bıçaqla kəsilən yerindən çıxan şirəsi əllərdə ləkələr və yanıqlar yaradır. Dəriyə qıcıqlandırıcı təsir göstərir.
Naxçıvan muxtar respublikasında baldırğanın daha çox turşusu hazırlanır. Ondan duzlu şorabada da hazırlayırlar. Bu zaman turşunun yeyilmə vaxtı 3-4 ay çəkir. Duza qoyulmuş bitkinin ən üstün cəhəti ondan ibarətdir ki, tərkibini dəyişmir, vitaminləri özündə saxlaya bilir.
Milli mətbəximizdə baldırğandan həm də dadlı mürəbbə bişirilir. Mürəbbənin bişirilməsi üçün lazım olan baldırğan zoğları yaxşıca soyulur, 3-4 santimetr bərabər hissələrə bölünür və qaynar suda pörtlədilir. Sonra süzülür. Əvvəlcədən hazırlanan şirənin içərisinə tökülür. Təxminən 1 kiloqram baldırğan 1,5 kiloqram şəkər tozunda bişirilir.
Qızardılıb üzərinə yumurta vurularaq da yeyilir. Təzə-təzə çıxanda orta hissədən çıxan çiçək özəyi yığılaraq çiy halda qabığı soyulub yeyilir.
Xalq təbabətində baldırğandan müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir. Ondan hazırlanan preparatlardan ödqovucu, soyuqdəymə, ağrıkəsici və sakitləşdirici vasitə kimi istifadə olunur. Bitkinin müalicə məqsədləri üçün yarpaq, kök və toxumlarından istifadə olunur.
Kök hissəsi qaraciyər və sarılıq xəstəliklərinin əleyhinə olduqca faydalıdır. Təzə toplanmış bitkidən hazırlanan çaydan qastrit, həzm sisteminin pozulması, qan təzyiqi, ürək-damar xəstəlikləri zamanı istifadə olunur. Onun iyun-iyul aylarında acan çiçəklərindən isə kəskin öskürək xəstəliklərində, soyuqdəymələrdə istifadə edilir. Yerüstü hissəsindən alınmış şirə isə bəzi şişlərin müalicəsinə köməklik göstərir. Yarpaqlarından alınmış narın toz isə dəri qaşınmalarının qarşısını alır. Əzilərək çıxarılan suyundan daxili xəstəliklərin iltihabında istifadə olunur.
“Oğuz səsi” qəzeti
Mətndə səhv varsa, onu qeyd edib Ctrl+Enter düyməsini basaraq bizə göndərin.
baldırğan
is. bot. İriyarpaqlı uzunboy zəhərli bir bitki. <Qəmər və Şamo> bir dəfə cır-cır bulağının kiçik şəlaləciyi altında baldırğandan dəyirman topu qayırıb işlətmiş(dilər). S. R. .
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti . 2009 .
Look at other dictionaries:
- baldırgan — is., hlk. 1) Baldıran 2) Şeytantersi … Çağatay Osmanlı Sözlük
- baldırgan — bir nevi nebat ismi dir … Çağatay Osmanlı Sözlük
- baldırğanlıq — is. Baldırğan bitən yer, baldırğan çox olan yer … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
- baldıran — is., bit. b. 1) Maydanozgillerden, nemli yerlerde yetişen zehirli bitkilerin ortak adı, ağı otu, baldırgan (Conium maculatum) Döndüğümde karımın mezarını dolduran otları, baldıranları kendi elimle ayıkladım. A. Gündüz 2) Bu bitkiden çıkarılan… … Çağatay Osmanlı Sözlük
- şeytantersi — is., bit. b. 1) Maydanozgillerden, Orta Asya da ve Akdeniz ülkelerinde yetişen, kalın köklü, sarı çiçekli, pis kokulu bitki, baldırgan (Ferula assa foetida) 2) Bu bitkiden elde edilen ve hekimlikte kullanılan reçineli zamk … Çağatay Osmanlı Sözlük
- baltaqıran — is. məh. bax baldırğan … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
- Contact us: Technical Support, Advertising
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.