Günəş enerjisinin mənası

Passiv Günəş

Günəş enerjisi

The günəş enerjisi Bunlar günəşdən işıq və istilik şəklində aldığımız radiasiyadır. Bu radiasiyalar, yaşamaq və iqtisadi inkişaf üçün istifadə etmək üçün müxtəlif yollarla istifadə edilə bilər.

Yerin səthini atmosfer adlanan bir hava kütləsi əhatə edir. Atmosferin üst qatında planetimiz 174 petawatt radiasiya alır. Ancaq atmosfer bu radiasiyanın 30% -ni rədd etmək və onu yenidən kosmosa əks etdirməkdən məsuldur.

Görünən işıq şəklində aldığımız enerji, ətrafdakı cisimlərin rənglərini görməyimizə imkan verən şeydir.Bununla yanaşı, infraqırmızı və ultrabənövşəyi şüalar şəklində də görünməz radiasiya alırıq.

Həmçinin bax: Yenilənə bilən mənbələr nümunələri

Günəş enerjisinin üstünlükləri

• Ətraf mühitin aşağı təsiri: çəkinin zəhərli qazların emissiyası, yanacaqlardan alınan enerjidə olduğu kimi fosillər. Həm də qaz çıxarmamasına baxmayaraq, su anbarlarının yaradılması ilə səbəb olduğu daşqın səbəbindən ətraf mühitə təsir göstərən hidroelektrik enerjidən də seçilir.
• Yenilənə bilən: bir bərpa olunan enerji, yəni istifadəsi üçün xərclənmədiyi deməkdir.
• Muxtariyyət: Elektrik xətlərinin çatmadığı yerlərdə enerji əldə etməyə imkan verir.
• Asan texniki xidmət: Günəş enerjisi toplama sistemi qurulduqdan sonra onun istismarı çox sadədir.
• Aşağı maliyet: Cihazların quraşdırılması üçün əhəmiyyətli bir ilkin investisiya var, ancaq bundan sonra heç bir yanacaq istifadə etmədiyi üçün heç bir xərc tələb olunmur.
• Fotovoltaik günəş enerjisi seçilirsə, panellər birbaşa damlara quraşdırıla bilər, yəni yer tutmur.
• Məşğulluq generatoru: Baxımında məşğulluq yaratmayan bir enerji növü olsa da, cihazların istehsalında olur.

Günəş enerjisinin dezavantajları

• Böyük şəhərlərdə istifadə olunarsa, panellərin quraşdırılması üçün ərazinin uzadılması tələb olunur, bu da fərdi evlərdə olmur (üstünlüklərə bax).
• İlkin investisiya bir çox istehlakçı üçün əlverişli olmaya bilər.
• Bu enerjidən istifadə etmək üçün lazım olan texnologiya hələ inkişaf mərhələsindədir, buna görə hələ tam səmərəli deyil.
• Davamlı deyil: əraziyə və ilin fəsilinə görə dəyişən bir enerji mənbəyidir, buna görə ümumiyyətlə başqa bir enerji mənbəyi ilə birlikdə istifadə edilməlidir. Daha çox radiasiyanın olduğu yerlərdə, ümumiyyətlə, ev və ya iqtisadi fəaliyyət olmadığı yerlər olur.

Günəş enerjisinin uyğunsuzluq problemi onun anbarı ilə həll olunmağa çalışılmışdır. Bunun üçün lazımdır:

1. Günəşdən gələn istilik enerjisini istifadə edərək sudan hidrogen çıxarın.
2. 1-ci nöqtədə əldə edilən azot və hidrogen arasındakı reaksiyadan ammonyak istehsal edin. Bu reaksiyanı istehsal etmək üçün günəşin istilik enerjisi və ya elektrik və ya motor enerjisi mənbəyindən də istifadə olunur.

Bu şəkildə günəşdən gələn istilik enerjisi, batareyalarda baş verənlərə bənzər şəkildə ammonyakda yığılır.

Günəş enerjisinə nümunələr

• Günəş layihəsi: Bir evə enerji verməkdən daha çox iddialı günəş istilik enerjisidir. Çox sayda güzgü sayəsində günəş enerjisinin bir nöqtədə cəmləşdiyi yerlərdə elektrik stansiyaları istifadə olunur. Bu şəkildə bir buxar turbini sayəsində elektrik enerjisinə çevrilən istilik yaranır.
• Termal günəş enerjisi: Günəş enerjisi istilik enerjisi istehsal etmək üçün istifadə olunur ki, bu da evlərdə suyun isidilməsini, istilik təklif edilməsini və ya hətta elektrik enerjisinə çevrilən mexaniki enerjiyə çevrilməsini mümkün edir. Bunun üçün enerji kollektorları adlanan cihazlardan istifadə olunur. Bu texnologiyaya “günəş sobası” da deyilir.
• Fotovoltaik enerji: Fotovoltaik hüceyrə adlanan bir cihaz sayəsində radiasiya istifadə olunur. Hal-hazırda bu, ən çox istifadə olunan bərpa olunan enerjinin üçüncü formasıdır. Fotovoltaik hüceyrələr bir-birinə bağlı olan 40 ilə 100 arasında hüceyrə qruplaşdıran modullara quraşdırılır. Bu modullar evlərin damlarına quraşdırıla bilər və ya günəşin fasiləsiz düşdüyü (ağaclardan, binalardan, təpələrdən və s. Kölgələr olmadan) geniş sərbəst əraziləri tuta bilər. Genişliklərinə görə, bəzi binalar bu panelləri quraşdırmaq üçün fasadlarından faydalana bilər.
• İstixanalar: Hər hansı bir texnologiya istifadə etmədən istixanalar günəşin istilik enerjisindən istifadə yollarıdır. Bu vəziyyətdə enerjinin elektrik enerjisinə çevrilməsi yoxdur, ancaq istilik olmağa davam edir.

Digər enerji növləri

Potensial enerji	Mexanik enerji
Su elektrik enerjisi	Daxili enerji
Elektrik enerjisi	İstilik enerjisi
Kimyəvi enerji	Günəş enerjisi
Külək enerjisi	Atom Enerjisi
Kinetik enerji	Səs enerjisi
Kalori enerjisi	hidravlik enerji
Geotermal enerji

Günəş enerjisinin mənası

Günəş enerjisi Dünyaya çatan günəş radiasiyasından əldə edilən şeydir işıq, istilik və ya ultrabənövşəyi şüalar şəklində. Təmiz və yenilənə bilən enerji növüdür, çünki mənbəyi Günəş məhdudiyyətsiz bir qaynaqdır.

Günəş enerjisini elektrik enerjisinə çevirmək üçün Günəşdən gələn elektromaqnit şüalanma müxtəlif vasitələrlə toplanır (istilik kollektorları, fotovoltaik hüceyrələr və s.).

Günəş enerjisini iki yolla istifadə etmək olar: by istilik konversiyası, günəş enerjisini istilik enerjisinə çevirməkdən ibarətdir və fotovoltaik konversiyaGünəş panellərinin işıq enerjisi toplamaq və onu elektrik enerjisinə çevirmək üçün istifadə olunduğu.

Günəşdən gələn enerjini insanlar qədim zamanlardan bəri müxtəlif yollarla istifadə edirlər. Buna misal olaraq Günəşin paltarları qurutmaq üçün istilik mənbəyi kimi istifadə etməsidir.

Günəş enerjisi planetimiz üçün çox vacibdir, çünki yüksək dərəcədə çirkləndirici fosil yanacaqlardan asılılığımızı azalda biləcək bərpa olunan enerji mənbəyidir. Bundan əlavə, davamlı inkişafa kömək edir, çirklənməni azaldır və ətraf mühitə təsirini azaldır.

Yenilənə bilən mənbələrə baxın.

Pasif və aktiv günəş enerjisi

Günəş enerjisi tutulmasına, çevrilməsinə və istifadəsinə görə passiv və ya aktiv olaraq təsnif edilə bilər.

• Aktiv günəş enerjisi: enerji toplamaq üçün fotovoltaik panellərdən və günəş termal kollektorlarından istifadə edir.
• Pasif günəş enerjisi: mahiyyətcə günəş enerjisini tutmaq və ondan faydalanmaq üçün xüsusi hazırlanmış bioklimatik arxitekturadan istifadə edir.

Günəş enerjisinin növləri

Fotovoltaik Günəş Enerjisi

Fotovoltaik günəş enerjisi, günəş radiasiyasının elektrik enerjisinə çevrilməsindən faydalanan bir enerjidir. Yarımkeçirici panellərdən istifadə olunur. Günümüzdə ən inkişaf etmiş günəş enerjisi mənbəyidir.

Termal günəş enerjisi

Günəşin istilik və ya termosolyar enerjisi, Günəşin istiliyindən daxili istehlak üçün isti su (bişirmə, istilik, sanitariya istifadəsi və s.) İstehsal etməkdədir.

Konsentrasiya olunan günəş istilik enerjisi

Konsentrasiya günəş enerjisi, günəş işığını kiçik bir yerə cəmləmək üçün güzgülərdən istifadə edən bir günəş istilik enerjisidir. Konsentrat günəş işığı istiyə çevrilir və ondan elektrik enerjisi istehsal olunur.

Hibrid günəş enerjisi

Hibrid günəş enerjisi, hibridləşmədən elektrik enerjisi istehsal etmək üçün iki enerji mənbəyini birləşdirən adlanır. Məsələn, fosil yanacaqlarla fotovoltaik günəş enerjisi.

Günəş küləyi enerjisi

Günəş küləyi enerjisi məlum olduğu kimi Günəşin qızdırdığı havanın elektrik enerjisi istehsal etməsindən faydalanır.

Günəş enerjisi: üstünlükləri və mənfi cəhətləri

Günəş enerjisi günümüzdə bir çox müsbət cəhətlərə malikdir, burada elektrik enerjisi istehsalı üçün bərpa olunmayan fosil yanacaqlarının istifadəsinin əvəzlənməsi getdikcə daha çox tələb olunur.

Onun arasında üstünlük, günəş enerjisi yenilənə bilər və nəticədə çirkləndirmir.

Onun arasında mənfi cəhətləri, hava və ya Günəşin saatlıq sayı kimi amillərdən asılı bir enerji mənbəyi olmasıdır.

Günəş enerjisi

Günəş enerjisi – Günəş işığından enerji əldə edilməsi texnologiyası.

Yer səthinə düşən Günəş enerjisinin miqdarı bütün neft, təbii qaz, daş kömür və digər yanacaq ehtiyatlarından çoxdur. Onun 0,0125%-nın istifadə olunması ilə bugünkü dünya energetikasının bütün ehtiyaclarını təmin etmək olardı.Günəş enerjisinin istifadəsinin üstünlüyü ondadır ki, günəş qurğuları işləyən zaman parnik effekti yaranmır, havanın çirklənməsi baş vermir, istilik aşağı atmosfer qatlarına yayılmır. Günəş enerjisinin yalnız bir çatışmazlığı var – o da atmosferin vəziyyətindən, günün və ilin vaxtından asılılıqdır. Günəş enerjisini iki üsul ilə işlətmək olar: müxtəlif termik sistemlərin köməyi ilə, istilik enerjisi şəklində, foto-kimyəvi və fotoelektrik proseslərin çevrilməsi üzrə qurğularda.

Texnologiyası

Günəş enerjisini elektrik enerjisinə çevirmək üçün müxtəlif növ kollektorlardan istifadə olunur. Yüksək temperatur yaradan kollektorlarda günəş işığını əks etdirən, toplayan və günəşin istiqaməti üzrə hərəkət edən parabolik güzgülərdən istifadə olunur. Bu kollektor sisteminə xüsusi maye üçün nəzərdə tutulan istilik dəyişmə sistemi də daxildir. Səmərəliliyinə görə günəş kollektorlarından istifadə mərkəzləşdirilmiş enerji sistemlərindən uzaq olan ərazilərdə özünü doğruldur.Günəş enerjisinin daha səmərəli istifadəsi onun fotoelementlərdə elektrik enerjisinə çevrilməsi ilə həyata keçirilir. Fotoelementlər işığa həssas yarımkeçirici materiallardan – selen, silisium, qallium arsenidi, kadmium sulfidi və s. materiallardan hazırlanır. Bu materiallarda xüsusi p-n keçidi tərəfindən işığın udulması elektrik cərəyanı yaradır. Fotoelementlərdən minlərlə kvadrat metr sahə əhatə edən müxtəlif gücdə elektrik stansiyaları qurmaq mümkündür. Günəş enerjisinin Günəşin sutkalıq və mövsümi dövriyyəsindən asılı olmaması üçün alınan elektrik enerjisini elektrik akkumulyatorları ilə və ya metalhidrid akkumulyatorlarında hidrogen şəklində toplamaq mümkündür.Hesablamalara görə Günəş energetik qurğularının 50-ci enliklərdən cənuba doğru yerləşən regionlarda istifadəsi olduqca əlverişlidir. Həmçinin Azərbaycanda ildə 300 günəşli və 270 küləkli günün olmasını nəzərə alsaq demək olar bu regionda Günəş energetikasının inkişafı daha perspektivlidir.

Tarixi

Günəş enerjisinin birbaşa elektrik enerjisinə çevrilməsi dünya praktikasında geniş yayılmışdır və inkişaf etmiş ölkələrdə energetikanın əsas istiqamətlərindən biri hesab olunur. 1997-ci il Kioto razılaşmasının protokoluna əsasən AB və ABŞ-da alternativ enerji mənbələrindən istifadə etmək üçün iri miqyaslı stansiyaların tikintisinə başlanmışdır. 2010-cu ilədək f.i.ə. 23% olan fotoelementlər əsasında illik enerji istehsalı 200 QVt.s təşkil edəcək və maya dəyəri 2-3 US$/Vt-a qədər olacaq enerjinin istehsalı nəzərdə tutulmuşdur. Dünyanın qabaqcıl elmi-teхnoloji mərkəzlərinin məlumatına əsasən demək olar ki, mürəkkəb yarımkecirici fotoelementlərin f.i.ə.-nın 30%-ə çatdırılması, elektrik enerjisinin maya dəyərinin daha 1-1,5 dəfə azalmasına imkan verəcəkdir. Hazırda dünyanın 70-ə yaхın dövlətində (ABŞ-da 600 MVt, Fransada 100 MVt, İsraildə 100 MVt, Türkiyədə 50 MVt və b.) günəş elektrik stansiyaları fəaliyyət göstərir və yaхın gələcəkdə onların istehsal gücünün artırılması üçün perspektiv layihələr hazırlanmışdır. Günəş stansiyalarının əsas işçi elementinin (fotoelement) istehsalı üçün yüksək səmərəliliyə malik teхnologiyalar yaradılmış və hazırda ABŞ, Almaniya, Yaponiya və Çində istehsal edilir. Onların f.i.ə. 12-14% təşkil edir. Belə fotoelementlər əsasında yaradılan stansiyaların tutduğu ərazi 1 MVt üçün 2 hektar təşkil etmişdir. Hazırda fotoelementlərin sahə tutumlarının azaldılması istiqamətində geniş elmi-tədqiqat işləri aparılır. Qeyd etmək lazımdır ki, günəş stansiyalarının effektivliyi ölkənin təbii iqlim şəraitindən və coğrafi mövqeyindən asılıdır. Belə ki, bir il ərzində 1m² yer səthinə düşən günəş enerjisinin miqdarı ABŞ-da 1500-2000 kVts, Rusiyada 800-1600 kVts, Fransada 1200-1400 kVts, Çində 1800-2000 kVts və Azərbaycanda 1500-2000 kVts təşkil edir. Hal hazırda Günəş enerjisinin fotoelektrik çevrilmələri dünyada bərpa olunan enerji mənbələrinin ən tez inkişaf edən istiqamətlərindən biridir. Bəzi dövlətlərdə Günəş enerjisindən istifadə artıq bir neçə ildir ki, “70 min günəşli dam”, “Milyon dam” və “Yüz min dam” adlanan dövlət proqramları çərçivəsində həyata keçirilir. Dünyada günəş batareyası ilə işləyən ən böyük elektrik stansiyası ABŞ-ın Nevada ştatındadır. Hazırda Çinlə ABŞ Monqolustan çöllərində Nevadakından daha böyük stansiya tikməyi müzakirə edir.

İqtisadi üstünlükləri

Digər ənənəvi və ya bərpa olunan enerji qurğularından daha tez icazə alına və quraşdırıla bilər. Proqnozlaşdırılan enerjinin paylanması əyrisinə malikdir və kommunal tariflər yüksək olduqda daha çox səmərəlidir. Enerjini yerli olaraq, sahədə istehsal edir, bu da geniş yüksək gərginlikli ötürücü xətlər və ya mürəkkəb infrastruktura olan tələbatı azaldır. Uzun müddət üçün etibarlıdır. Heç bir dəyişdirilən hissələri olmayan sabit fotoelektrik sistemləri digər enerji mənbələrindən daha uzun ömürlü olur. Pərakəndə enerji tariflərinə bərabər və ya həmin tariflərdən aşağı olan proqnozlaşdırılan qiymət.

Tətbiqi

Binalarda günəş enerjisindən maksimum faydalanmaq üçün hazırda istifadə edilən 3 əsas yanaşma mövcuddur: Passiv günəş, Aktiv günəş istiliyi və Fotoqalvanik (FQ) Günəş Sistemləri.

Passiv Günəş

Passiv Helioarxitektura aşağıdakılar üçün nəzərdə tutulan bina layihələndirmə yanaşmasıdır: Binada günəşin faydalarını maksimallaşdırmaq (düzgün səmtləşdirmə və planlaşdırma, və şüşələnmə);Binanın yüksək səviyyəli izolyasiyası və germetikliyini təmin etməklə istilik itkilərinin qarşısının alınması;Nəzarət olunan ventilyasiya və gündüz işıqlandırmasından istifadə etməklə yüksək səviyyədə rahatlığın təmin edilməsi.Passiv günəş istiliyi layihəsinə hər hansı mexaniki isitmə cihazı faktiki olaraq daxil deyil. Bundan fərqli olaraq, passiv günəş istiliyi ev daxilində temperaturu saxlamaq üçün binanın istiliyi özünə çəkən və daha sonra istiliyi tədricən buraxan xüsusiyyətlərini əhatə etməklə fəaliyyət göstərir. Binanın çox vaxt termik kütlə kimi istinad edilən bu xüsusiyyətlərinə böyük pəncərələr, daş döşəmə və kərpic divarlar daxil ola bilər.

Aktiv Günəş İstiliyi

Aktiv günəş texnologiyaları günəş enerjisini digər daha faydalı enerji formasına çevirmək üçün tətbiq edilir. Bu bir qayda olaraq istilik və elektrik enerjisinə konversiya ola bilər. Aktiv Günəş İstiliyi binaların günəş enerjisindən istifadə etməsinin əsas yollarından biridir. Bu, passiv günəş istiliyinə bənzəyir, lakin bu daha əhatəli prosesdir və passiv sistemlərdən daha çox istilik əmələ gətirir. Aktiv günəş istiliyi üç komponentdən əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır: günəş enerjisini özünə çəkən günəş kollektoru, günəş saxlama sistemi və istiliyin uyğun yerə yayılması üçün istiliyin ötürülməsi sistemi. Aktiv istilik sistemləri iki kateqoriyaya bölünə bilər: hava sistemləri və maye sistemləri. İstilik sistemlərindəki fərqlər günəş enerjisinin günəş kollektorunda yığılması yolu ilə ortaya çıxır. Maye sistemlərdə günəş kollektorunda enerjinin yığılması üçün mayedən istifadə edilir, hava sistemləri isə enerjini hava vasitəsilə özünə çəkir.

Fotoqalvanik Sistemlər

‘Fotoqalvanik’ (FQ) işıqdan alınan elektrik enerjisini ifadə edir. Mahiyyətinə görə fotoelektrik sistemlər günəş radiasiyasını elektrik enerjisinə çevirmək üçün gün işığından (birbaşa gün işığının olması zəruri deyil) istifadə edir. FQ elementlərdə yanan işıq elektrik enerjisinin hərəkətinə səbəb olmaqla elektrik sahəsi yaradır. İşığın intensivliyi nə qədər böyük olarsa, elektrik enerjisinin hərəkəti də bir o qədər yüksək olar. Fotoelektrik sistemlər günəş enerjisini elektrik enerjisinə çevirmək üçün yarım keçirici materiallardan istifadə edir. Bu texnologiya günəş kalkulyatorları, saatlar və ya bağça işıqları kimi istehlakçı məhsullarında geniş istifadə olunur. Günəş FQ yaşayış yerləri və kommersiya və sənaye müəssisələri üçün günəş elektrik enerjisini təmin etmək üçün istifadə edilə bilər.Bu elektrik enerjisi istehsal edildiyi kimi istifadə edilməklə, onu saxlamaqla (batareyalardan istifadə edərək, bu investisiya xərclərini artırır və ekoloji məsələlər ortaya çıxarır) və ya şəbəkəyə birləşdirilib ödəniş almaqla alınmış elektrik enerjisini kompensasiya etmək üçün istifadə edilə bilər.

Ətraflı məlumat üçün (050) 240-97-73 mobil nömrəsinə və ya (012) 511-78-95 şəhər nömrəsinə zəng edə bilərsiniz.

Texnoland