Seçilmiş əsərləri

– Bilirəm,– dedi.

Qaydalar

Darul Hikmət Elm və Tədris mərkəzinin kitabxanasından kitab götürmək üçün kitabxanaya üzv olmaq tələb olunur. Bunun üçün kitab götürmək istəyən şəxslər “oxucu kart”- na sahib olmalıdırlar. Kartın etibarlılıq müddəti istifadəyə verildiyi vaxtdan 6 ay müddətinə qədərdir. 6 aylıq abunəlik haqqı üçün 10 AZN ödənilməlidir. Kitabxanadan istifadə qaydaları: – Oxucular eyni zamanda 1 kitab götürmək hüququna malikdirlər. – Kitabların qaytarılma müddəti səhifə etibarı ilə: 0 – 200 səh = 15gün 200 – 350 səh = 20gün 350 – (üzəri) = 30gün – Göstərilən müddət ərzində kitablar qaytarılmasa oxucu hər iki günə görə 1 azn ödəməlidir. – Əgər kitabların qaytarılması təyin olunmuş vaxtdan 1 həftə müddətində gecikdirilərsə, oxucu kitabxanadan istifadə hüququndan məhrum ediləcək. – Kitablara hər hansı zərər vurularsa oxucu zərər vurduğu kitabın dəyərini ödəməli və yaxud kitabı yenisi ilə əvəz etməlidir.

Qəbul et İmtina

KİTAB SİFARİŞ ET

KİTAB HƏDİYYƏ ET

KİTAB HƏDİYYƏ ET MƏTNİ

Kitabın bronu

Dan Brown –> Kod Da Vinchi –> Növbədə 3 nəfər var –>

daxİl ol

Remember me Forget password

Don’t have an account? REGISTER

qeydİyyat

Ad və Soyad
Sizin Email
Retpye password
Mən robot deyiləm
(012) 408 63 36 –> (+99477) 528 14 83 (+99477) 528 14 83

KİTABXANA

• Müəllif:
• Janr:
• Nəşriyyat:
• Çap ili:
• Kitabın dili: Azərbaycan
• Statusu: Oxucuda

Kitab haqqında

Oxşar kitablar

Mərkəz haqqında

Mərkəzin fəaliyyəti online və canlı dərslərin peşəkar səviyyədə tədrisinə, seminarların, təlimlərin, mühazirələrin və s. tədbirlərin keçirilməsinə istiqamətlənib.

Əlaqə

• Darul Hikmət Elm və Tədris Mərkəzi, Ağadadaş Qurbanov 31, Bakı
• (+99477) 528 14 83
• info@darulhikmet.az

Darul Hikmət Elm və Tədris Mərkəzi 2014-2023 © Bütün hüquqlar qorunur

Seçilmiş əsərləri

E46 «Seçilmiş əsərləri» (10 cilddə), 1-cü cild.

«Çinar-Çap» nəşriyyatı, Bakı, 2005, –626 səh.

© «ÇINAR-ÇAP», 2005

HAKIM OXUCUDUR

Bu kiçik ön sözü yazmaq istərkən fikrimə bir sual gəldi: mən ilk hekayəmi nə vaxt

Doğrusu, bu suala heç cürə cavab verə bilmirəm, çünki o ilk yazının nə adını, nə

də vaxtını xatırlayıram.

Mən əlifbanı çox erkən öyrənmişdim və Azərbaycan nağıllarını, eləcə də başqa

xalqların, Andersenin, Qaufun, Pyerronun, Qrimm qardaşlarının, Yerşovun, Pavel

Bajovun, Abdulla Şaiqin nağıllarını, başqa kitabları hələ birinci sinifə gedənə qədər

özüm oxumuşdum. O kitabların, misal üçün «Saman dana», «Slavyan nağılları»,

«Tık-tık xanım» kimi kitabların çoxdan itib-batmış mən oxuduğum nəşrlərinin rəngi

də, şəkilləri də, hətta adlarının yazılışları da mənim yaddaşımdadı, amma ilk yazımı

nə vaxt yazmışam?– heç vəchlə yadıma sala bilmirəm.

Orası yaxşı yadımdadı ki, 5-6 yaşımda həmişə atamın yazı mizinin üstündə olan

ağ kağızlardan götürüb ortadan ikiyə bölürdüm və evdə heç kim olmayanda nağıllar

(!), hekayələr (!!) yazırdım.

O ağ kağızları ona görə ikiyə bölürdüm ki, yazıb qurtarandan sonra onları,

görünməsin deyə, jurnal vərəqlərinin arasına qoyub – guya ki, jurnalda çap

olunmuş hansısa yazıçıların əsərləridir – nənəmə – Ilyas Əfəndiyevin anası Bilqeyis

xanıma oxuyurdum.

Mən oxuyurdum, nənəm də, qəribəydi, nədənsə, eynəyini taxıb «Kazbek»

papirosunu çəkə-çəkə diqqətlə mənə qulaq asırdı. Nənəm, adətən, eynəyi özü kitab

oxuyanda taxırdı (kitab oxumağı çox sevirdi və hər üç əlifbada – ərəb, latın, kiril –

çox da oxuyurdu və sevimli yazıçıları Viktor Hüqo və Rəşad Nuri Güntəkin idi).

Yazdığımı oxuyub qurtarandan sonra soruşurdum:

– Yaxşıdı,– deyirdi.

Və nənəmin o «yaxşı»sı hər dəfə də, elə bil, bir işığa çönürdü, o işıq mənim içimə

dolurdu və o işığın sevinci çox doğma, əziz bir hiss kimi indiyə qədər mənimlədir.

Həmişə o gözəl çağları xatırlayanda, nənəmin dodaqlarındakı təbəssüm mənim

gözlərimin qabağına gəlir. Aydın məsələdir ki, nənəm jurnalların arasında gizlədib

oxuduğum o kağızları heç görməsə də, başa düşürdü ki, mən öz yazılarımı

oxuyuram, amma o zaman mən bunu bilmirdim və içimdəki o işığın sevinci ilə

küçəyə çıxıb (Mirzə Fətəli küçəsində yaşayırdıq) çox-çox yuxarılardan – göyün

yeddinci qatından məhəllə uşaqlarına baxırdım və elə bil, o işıq elə bizim

məhəllənin də üstünə düşürdü: evimizdən bir az yuxarıdakı köhnə Sarı hamamın

rəngi gözgörəti təzələnirdi, Dar dalanın həmişəki kölgəsi açılırdı, küçəyə döşənmiş

qənbər daşlar işım-işım işıldayırdı.

Elə o vaxtlar idi, bir səhər qəribə bir söhbətin şahidi oldum.

Səhər yuxudan oyanmışdım, amma hələ yerimdən durmamışdım, açıq qapıdan o

biri otaqda nənəmin dediyi sözləri eşitdim:

– Deyəsən, bu da yazıçı olacaq.

Ilyas Əfəndiyev:

– Bilirəm,– dedi.

Şəkk-şübhə yox idi ki, söhbət məndən gedirdi və atamın o «bilirəm» xatircəmliyi,

o sözü o cür arxayın və qəti deməsi o zaman mənə qətiyyən qəribə görünmədi, amma

sonralar, xüsusən Ilyas Əfəndiyevin vəfatından sonrakı bu səkkiz ildə hərdən o

«bilirəm»i yadıma salanda, doğrusu, çox qəribə (və təsirli!) bir hiss keçirirəm.

Ilk romanımın süjeti (!) də, adı da – «Sənubərin göz yaşları» – yaxşı yadımdadı

və o romanı mən Şuşada, 2-ci sinifdən 3-cü sinifə keçəndə yay tətilində yazmışdım.

Çox təəssüf ki, o gözəl dəftər (romanı dama-dama qalın dəftərdə yazmışdım)

arxivimdə qalmayıb, amma sonralar yazdığım «Bəşər övladı Həsən» (Andersen-

Nyeksenin «Bəşər övladı Ditte» əsərinin təsirilə belə bir ad qoymuşdum) romanı

indiyə qədər mənim arxivimdədir.

O da yaxşı yadımdadır ki, 7-ci sinfi qurtarandan sonra yazılarımı oxumaq üçün

atama verirdim ki, fikrini desin və elə atamın da məsləhətilə yazdığım hekayələri Isa

Hüseynova göstərməyə başladım. Isa Hüseynov Hüsü Hacıyev küçəsindəki məşhur

Yazıçılar binasının 3-cü blokunda, 5-ci mərtəbədə yaşayırdı (elə indi də o binada,

amma 1-ci blokda yaşayır) və axşamlar onun evində, onun yazı masasının

qarşısında oturub hekayələrim haqqında dediyi fikirlərə, qeydlərə, iradlara və

təriflərə qulaq asırdım.

Uzun illər boyu, aydın məsələdir ki, mən çox-çox yaradıcılıq söhbətlərinin şahidi

və iştirakçısı olmuşam, amma tam bir səmimiyyətlə deyirəm ki, Isa Hüseynovun yazı

mizinin qarşısında oturub o hekayələr haqqında onun fikirlərinə qulaq asdığım o

çağlar mənim həyatımdakı yaradıcılıq söhbətlərinin ən ucalarından biridir və o

ovqat da həmişəlik olaraq mənimlədir.

Ilyas Əfəndiyevlə Mehdi Hüseyn çox yaxın dost idilər və təbii ki, Mehdi əmi (onu

belə çağırırdım) mənim yazmağımdan yaxşı xəbərdar idi və yazdıqlarımı oxumaq

istəyirdi, amma mən o hekayələri ona 15 yaşımdan sonra verməyə başladım. Mehdi

Hüseyn o yazıları çox diqqətlə və mənim açıq-aşkar hiss etdiyim bir maraqla

oxuyurdu, amma fikirlərini söyləyəndə heç bir güzəştə getmirdi, iradlarını deyirdi,

mən də qızışıb onunla mübahisə edirdim, axırda Mehdi Hüseyn tab gətirməyib gülə-

– Ə, bu Elçin məni yordu!– deyirdi.

Çox istəyirdim ki, mətbuatda çap olunum.

Nəhayət, bir gün Isa Hüseynov oxuduğu yeni hekayələrimin arasında birini çapa

layiq bildi və mənim o hekayəm 1959-cu il iyulun 5-də «Azərbaycan gəncləri»

qəzetində dərc olundu. Hekayənin adı «O inanırdı» idi və bu mənim mətbuatda dərc

olunan ilk yazım idi.

O zaman 16 yaşım var idi.

Ilk kitabım – «Min gecədən biri» adlı hekayələr toplusu 1966-cı ildə nəşr olundu.

Sonra «Açıq pəncərə» və «Sos» povestlərim nəşr edildi.

O yazıların hamısı mənim üçün, əlbəttə, əzizdir, amma bu gün mən əlyazmalarını

oxuduğum cavanlara həmişə məsləhət görürəm ki, çap olunmağa tələsməsinlər və

özümü misal gətirirəm, yəni bu mənada misal gətirirəm ki, 1967-68-ci illərə qədər

yazdığım hekayə və povestləri bu gün mən heç bir kitabıma daxil etmirəm.

Bəli, onlar mənim üçün əzizdir, hətta çox əzizdir, mən qəti surətdə onlardan

imtina etmək fikrində deyiləm (onsuz da, yazıya pozu yoxdur!), amma əvvəllər də bir

neçə dəfə söylədiyim bir fikri yenə təkrar etmək istəyirəm: mətbuat həvəskarın yox,

professionalın əsərini çap etməlidir və mətbuat yazıçı olmaq istəyən adamın yazıçı

olmasına qədər keçdiyi yolu öz səhifələrində əks etdirməyə borclu deyil.

«Yaradıcılıq» sözü ilə «sənətkar» sözü eyni mahiyyətlidir, əslində, sinonimdirlər

(«gizli» sinonim!), həvəskarın yaradıcılığı olmaz, sənətkarın yaradıcılığı olar.

Mən bu 10 cildliyə də 1968-ci ilə qədər yazdığım hekayə və povestləri daxil

Indicə bu «10 cildlik» sözlərini yazanda yenə uşaqlıq illərimi xatırladım.

Ilyas Əfəndiyev çox oxuyan, klassik və müasir dünya ədəbiyyatına yaxından

bələd olan bir yazıçı idi və onun yaxşı kitabxanası var idi və o kitabxanadakı

kitablarla mənim aramda qəribə bir ünsiyyət, hətta mən deyərdim ki, bir münasibət

O kitablar mənim üçün, əslində, canlı məxluqlar kimi bir şey idi.

Mən rəflərə düzülmüş o kitablarla, xüsusən çoxcildliklərlə – Şekspir, Molyer,

Tolstoy, Balzak, Stendal, Dikkens, Dostoyevski. – fəxr edirdim və ona görə yox ki,

baxın, bizdə belə kitablar var, ona görə ki, öz-özlüyündə belə kitablar var, necə ki,

qardaşla fəxr edirsən, atayla, oğulla fəxr edirsən.

Mən məhz kitab olduğu üçün kitabla fəxr edirdim.

Və o gözəl xəyallar aləmi də yaxşı yadımdadır ki, indi fikir məni tez-tez keçmişə

apardığı kimi, o zaman da fikir məni tez-tez gələcəyə aparanda gözlərimin qabağına

mənim öz gələcək cildlərim gəlirdi: 50 cild. 60 cild. 100 cild.

. Mənim 2 cildlik ilk «Seçilmiş əsərlər»im 1987-ci ildə nəşr olunub. Sonralar

xeyli kitabım çıxsa da, bu 10 cildlik mənim ikinci «Seçilmiş əsərlər»imdir.

Mən bu cildlərə yalnız mətbuatda çap olunmuş əsərlərimi salmışam.

Bu 10 cildlik mənim üçün, əlbəttə, indiyə qədərki yazı-pozu işlərimin, bir növ,

yekunlaşdırılmasıdır və orası da aydın məsələdir ki, bu zaman da, istər-istəməz, bir

sual peyda olur: nə yazmısan? necə yazmısan? niyə yazmısan.

Mən bu suala da cavab vermirəm (bəlkə cavab vermək istəmirəm?).

Çünki o cavabın sahibi oxucudur.

Mən isə, yalnız onu deyə bilərəm ki, olanı budur.