E-ticarət nədir? Necə e-ticarət biznesimə başlaya bilərəm
Loqo hazırlayarkən nəzərə alınmalı olan bəzi məqamlar bunlardır:
Onlaýn Biznes: 16 sany girdeji getiräýjek internet biznes plan we pikirler.
Onlaýn ýagdaýda nädip telekeçilik döretmeli? Telekeçiler bu soraga jogap tapmak üçin portalymyzda barha köp gözleýärler. Bu makalada 2023-nji ýylda hemmeler üçin diýen ýaly amatly iş pikirleri bar we olaryň käbiri maýa goýumsyz durmuşa geçirilip bilner.
Internet durmuşymyza berk ornaşdy, onlaýn işewürlik dürli, käte çylşyrymly görnüşlere eýe boldy. Häzirki wagtda internetiň kömegi bilen öýüňiziň rahatlygyndan, hatda dünýäniň islendik ýerinden uzakda işläp bilersiňiz — ofissiz, kärende tölegsiz. Onlaýn şahsy iş, esasy işiňizi terk etmän goşmaça girdeji gazanmaga, käte hatda çynlakaý girdeji gazanmaga mümkinçilik berýär.
Onlaýn işewürlik üçin köp wariant bar. Islendik hünäri bolan adam, islendik başarnyk we bilim bilen, internetde özi üçin amatly iş wariantyny tapyp biler. Ilki bilen güýçli taraplaryňyzy, gyzyklanmalaryňyzy, başarnyklaryňyzy kesgitlemeli — we şuňa esaslanyp, onlaýn işewürlik ideýasyny gözlemeli. Köp isleýän telekeçiler, garaşylýan girdejiniň derejesine ünsi jemläp, onlaýn iş saýlanda çynlakaý ýalňyşlyk goýberýärler. Amalyň görkezişi ýaly, sag eliňizde hatda iň ýönekeý iş pikiri hem oňat girdeji getirip biler. Emma internetde asla düşünmeýän işiňiz bilen meşgullanýan bolsaňyz, bu işde üstünlik gazanmagyňyz gaty ähtimal.
Onlaýn işi amala aşyrmak üçin zerur zatlaryň hemmesi: Internet, gadget we belli bir ugurda başarnyklar. Şol bir wagtyň özünde, onlaýn işewürlik pikirleriniň köpüsi maýa goýumsyz amala aşyrylyp bilner.
- Internetde nädip pul gazanmaly 2021-nji ýylda +34 Sany Onlaýn ýagdaýda pul gazanmagyň iň gowy usullary.
- Maýa goýumlary bilen onlaýn söwda üçin iň gowy 15 pikir.
Onlaýn Biznes 1: Onlaýn söwda
Öz onlaýn dükanyňyzy açmak, onlaýn iş üçin iň aýdyň pikirdir. Internetde haýsy önümlere isleg bildirilýär?
Online Biznes 2: Onlaýn Copy merkezi
Onlaýn işewürlik ideýasynyň manysy ýönekeý, ýöne özboluşly. Elbetde, käbir resminamalary çap etmeli bir ýagdaýa duş geldiň, ýöne öýde printeriň ýok we golaýda göçürme merkezi ýok. Näme etmeli? Bu soraga onlaýn göçürme merkezi hyzmaty jogap berer.
Pikiriň düýp manysy: müşderi size e-poçta arkaly tekstli elektron faýl iberýär. Bular termin kagyzlary, elektron biletler, suratlar we ş.m. bolup biler. Olary çap edýärsiňiz, zerur bolsa kitapça edýärsiňiz, gaplaýarsyňyz we kurýer arkaly müşderä iberýärsiňiz. Resminamalary tölegli redaktirläp bolýar. Onlaýn işe başlamak üçin MFP satyn almaly bolarsyňyz. Bahasy takmynan 15 müň rubl bolýar.
- Birinjiden, beýle hyzmat diňe uly şäherler üçin möhümdir.
- Ikinjiden, onlaýn işewürlik hyzmatynyň bahasy “burçda çap etmekden” has gymmat bolar.
- Üçünjiden, kurýer ibermegiň nähili geçiriljekdigini ünsli meýilleşdirmeli bolarsyňyz (üçünji tarap ýa-da içerde).
- Dördünjiden, adaty gazanmak üçin köp mukdarda sargytlary ýerine ýetirmeli bolarsyňyz.
Online Biznes 3: SMM studiýasy
SMM — internet sahypalarynda netijeli mahabatlandyrmak üçin hyzmatlary hödürleýän onlaýn işidir. Kompaniýalar sosial ulgamlarda peýda bolan badyna SMM-iň gerimi ýaýrady we häzirki wagtda köp kompaniýalar üçin mahabat kampaniýasynyň möhüm bölegi boldy.
Indi bu hyzmata bazar ýagdaýynda uly isleg bildirilýär. Ygtyýarly hünärmen bu ugurda üstünlikli iş döredip bilýär. Býudjetiňizde 0-dan başlap bilersiňiz we sargytlary özbaşdak gözläp bilersiňiz. Soň bolsa, geljekde müşderi bazasyny gurup, tejribe toplap, birnäçe hünärmeni birleşdirýän doly hukukly SMM studiýasyny açyp bilersiňiz.
Online Biznes 4: Transformasion oýunlary onlaýn ýagdaýda geçirmek
“Igropraktik” ýeke özi işledilip bilinjek we maýa goýumlary işiň ilkinji aýlarynda mümkin bolan girdejiden birnäçe esse pes bolup bilýän kärhanalaryň biridir. Oýun amaly biznesiniň manysy näme? Munuň esasy manysy «oýun bilen meşgullanýan» sözünden gelýändir. Bu ýa-da beýleki, oýnalýan oýun tejribeleri, hakykat bilen baglanyşyklydyr. Ýagny : iş, jemgyýetçilik, maşgala we şahsy durmuş. Başgaça aýdylanda, oýun hünärmenleri dürli mowzuklar boýunça okuw görnüşinde oýun geçirýärler. Düzgün bolşy ýaly, alyp baryjylar işjeň işewür wekiller, tälimçiler, psihologlar, mahabat hünärmenleri, dar iş ugurlary boýunça hünärmenler, ýöne belli bir bilimiň ýa-da diplomyň bolmagy üçin berk şertler ýokdyr. Häzirki wagtda psihologiki üýtgeşmeler oýunlaryny psihologiki kartoçkalar bilen şahsy däl-de, onlaýn ýagdaýda, maýa goýumlary bolmazdan onlaýn çärelere başlamak has gowy we girdejili hasaplanýar.
Online Biznes 5: Programmany ösdürmek
Jübi programma bazary günsaýyn ösýär. Soňky birnäçe ýylda ykjam programmalar islendik smartfon ýa-da planşet ulanyjysynyň durmuşynda uly rol oýnady. Köp sanly programmalar bar. Olaryň käbiri ýagny AppStore we GooglePlay-da gowy göçürilip, döredijilere mynasyp girdeji getirýär.
Zerur endikleriňiz bar bolsa, onlaýn ykjam programma düzmek işine başlap bilersiňiz. Munuň üçin işleýän lisenziýa programma üpjünçiligini satyn almaly bolarsyňyz. Ýagny ygtyýarly programma üpjünçiligini satyn almaly. Bolmasa jerime salmak howpy abanyp biler.
Online Biznes 6: Web sahypalaryny döretmek we mahabatlandyrmak
Programmirleme temasyny dowam etdirýäris. Eger size ýakyn bolsa we wizual redaktorlarda tejribäňiz bar bolsa, onda web sahypalaryny we bloglary döretmek, şeýle hem mahabatlandyrmak üçin onlaýn işde pul gazanyp bilersiňiz.
Soňra üstünlik gazanmak ýaly bir işi açmak beýle bir kyn däl. Indi bazarda şeýle teklipler bar — müşderiňize ýetmek üçin synanyşmaly. Mahabat ýerleşdiriň, potensial müşderilere täjirçilik tekliplerini iberiň, bahalary arzanladyň, ownuk sargytlary alyň. Ýönekeý işe başlaň, tejribe toplaň, müşderi bazasyny toplaň, bukja guruň we işiňizi kem-kemden ösdüriň. Birnäçe aýlyk tejribe geçeniňizden soň, sahypany döretmek we goldamak üçin çynlakaý sargyt gözläp bilersiňiz.
Online Biznes 7: Mugallymçylyk hyzmatlary
Mugallymçylyk köplenç ekzamene taýynlyk bilen baglanyşyklydyr, ýöne aýdym-saz, çyzgy sapaklary, aktýorlyk we wokal aslynda onlaýn iş bolup biler. Iň kiçi, dürli döredijilik toparlary, iňlis dili kurslary we ş.m. üçin programmirleme kurslaryny gurap bilersiňiz. Haýsy başarnygyňyzyň bardygyny we nämäni öwredip biljekdigiňizi, haýsy ugurda hünärmen bolup biljekdigiňizi, haýsy tejribäni paýlaşmaga taýýardygyňyzy kesgitläň. Bu soraglara özüňiz jogap bermek bilen bir ugur saýlap bilersiňiz.
Mugallymçylyk onlaýn iş görnüşinde gowy pul getirip biler. 300-600 rubllyk bir sapagyň bahasyna esaslanyp, hatda bölekleýin iş ýüki bilen hem aýda 40 müň rubl gazanyp bilersiňiz, has çynlakaý çemeleşme we has ýokary baha sanawy bilen 2-3 esse köpelip hem biler. Şeýle hem kompýuteriňiziň başyndan turman bilimiňizi we tejribäňizi paýlaşmaga mümkinçilik bardyr. Bilimli sanly önüm döredip bilersiňiz. Emma welin ýekeje mesele bar: önümiňizi mahabatlandyrmak üçin size ynanjak we hyzmatlaryňyzy satyn almaga taýyn tomaşaçylary döretmeli bolýarsyňyz. Şeýle onlaýn iş aýratyn çykdajylary hem talap etmeýär. Käwagt hyzmatlaryňyzyň teklibini gizlin saýtda ýerleşdirmek we müşderileriň jaň etmegine garaşmak ýeterlikdir.
Online Biznes 8: Internet taslamalaryny mahabatlandyrmak
Häzirki wagtda her telekeçiniň diýen ýaly internetde öz taslamasy bar. Elbetde, her kim pul gazanmak isleýär. Ýöne munuň üçin taslamany görkezmeli we tomaşaçylary giňeltmeli. Şonuň üçin internet önümlerini mahabatlandyrmak üçin bir hyzmat hem bar. Bazarlarda köp teklipler bar, ýöne hemmesi hil bilen öwünip bilmeýär. Adamlaryň gyzyklanmazlygyna sebäp bolýan, başlangyç mahabat usullaryny ulanýan şübheli adamlary tapmak seýrek däl. Onlaýn işewürlik gurşawynda hünärmenleriň agramy altyna mynasypdyr. Ilkinji sargytlary Kwork, Freelance.ru, Fl.ru, Workzilla, Weblancer, Pchel.net we başgalardan alyp bolýar.
Online Biznes 9: Webinarlar we onlaýn okuw
Soňky ýyllarda okuwlar, webinarlar we beýleki bilim çäreleri ýaly onlaýn işewürlik görnüşleri üçin meşhurlyk gazandy. Şahsy ösüş hemişe möhümdir. Birneme bilimiňiz we başarnygyňyz bar bolsa, öz ussatlyk synpyňyzy gurnap bilersiňiz ýagny onlaýn kursy açyp bilersiňiz.
Online Biznes10 : SEO Hyzmaty
Işjeň internet ulanyjy bolsaňyz, “SEO”, “Mahabat” we “Gözleg motorlary” sözlerine duş gelen bolsaňyz gerek. Elbetde, bu ýerde anyk bilimler talap edilýär. Bu eseri özüňiz etmegi meýilleşdirmeseňizem, mowzugy öwrenmeli bolarsyňyz. Müşderiler bilen aragatnaşyk saklarsyňyz — we işiň aýratynlyklaryna anyk düşünmelisiňiz. SEO hünärmenini saýlanyňyzda, bilmezden onuň işiniň hilini barlap bilmersiňiz.
Işiň artykmaçlygy başlangyç maýa ýetmezçiligi bolup biler. Has dogrusy, bir minut hem sarp etmän iş açyp bilersiňiz. Emma başlangyç maýaňyz bilimiňiz we başarnygyňyz bolmalydyr. SEO işi diýseň girdejili işleriň biridir: bir sahypanyň mahabaty 100-200$ aralykda.
Online Biznes 11: Blog ýazmak
Hakyky onlaýn iş hökmünde blog açmak hakda kän wagt geçmänkä aýdylýar. Häzirki wagtda käbir uniwersitetler blogosfera bagyşlanan programma dersleri bilen tanyşdyrylýar. Birnäçe ýylyň içinde işjeň ösüşiň netijesinde blog açmak girdejili işe öwrüldi.
Taslamanyň üstünligi diňe özboluşly mazmun döredýän şahsyýetiňize esaslanýar. Bloglarda pul gazanmak isleýänleriň sany gün-günden köpelýär emma bu wezipe hemme kişä üstünlik gazandyryp bilmeýär.
Online Biznes 12: Web sahypalaryny satyn almak we satmak
Soňky döwürde passiw girdeji almak üçin taýýar web sahypasyny onlaýn satyn almak işi meşhur boldy. Web sahypalaryny onlaýn satyn almak işi, bir stockalarda gymmatly kagyzlary satyn almak bilen birneme meňzeýär. Käbirlerine ýokary baha berilýär, käbirleri bolsa zibil hasaplanýar. Käbirleri girdejili, beýlekileri bolsa kämahallar girdejili bolmaýar. Şonuň üçin saýtlary yzygiderli satýarlar we satyn alýarlar.
Web sahypalaryny nirden satyn almaly? Sahypany satyn almaga ýa-da satmaga we amallaryň howpsuzlygyny üpjün etmäge mümkinçilik berýän dürli hyzmatlar bar. Hyzmatlar araçy hökmünde çykyş edýär we geleşigiň göterimini alýar. Sahypany satyn alyp boljak alyş-çalyşlary şularyň üsti bilen ýerine ýetirip bolar: Telderi, Flippa, Bitus, PR-CY.ru Web sahypasyny satyn almak, çalt öwezini dolup we girdeji getirip biljek girdejili maýa goýum bolup biler. Bir taslamany ösdürip, ikinji, üçünjini hem satyn alyp bilersiňiz … Elbetde, her bir sahypa köp mukdarda pul getirip bilmez. Ýöne wagtyň geçmegi bilen tejribe toplarsyňyz we dogry karar bermek üçin bir alyş-çalyşda teklipleri seljermek has aňsat hem bolar.
Online Biznes 13: Kömekçi potratçylary işe almak
Onlaýn işewürlik pikiri gaty ýönekeýdir: işden daşary sargytlary gözleýär (Kwork, Freelance.ru, Fl.ru, Workzilla, Weblancer we ş.m. ýaly hyzmatlary ulanyp bilersiňiz) we beýleki erkin işleýänlere tabşyrýar. Bu shema eýýäm işden daşary işiňizi döreden bolsaňyz we bu ugurda belli bir statusa eýe bolan bolsaňyz täsirli bolýar. Soňra bolsa kömekçi potratçylary çekmek, müşderi bazasyny giňeltmegiň we girdeýjini ýokarlandyrmagyň usuly bar. Şeýlelik bilen, 1 rubl goýmazdan, töwellaçylyk edip bilersiňiz.
Online Biznes 14: Sosial media topary / Hasap
Häzirki wagtda internet we sosial ulgamlar köp adamyň durmuşynda aýrylmaz bir bölege öwrüldi. Mahabat internete geçdi, şonuň üçin sosial ulgamlara esaslanýan mahabat platformasyny döretmek pul gazanmak üçin gowy pikirdir. Şeýle onlaýn işleriň manysy ýönekeý bolup durýar: sosial ulgamlarda topar döredýärsiňiz, belli bir kategoriýa gyzyklanýan mazmun iberýärsiňiz, abonentleri gazanýarsyňyz we öz toparyňyza mahabat goýup pul gazanyp bilýärsiňiz.
Bu işiň miwe bermegi üçin tomaşaçy gazanmak üçin birneme wagt gerek bolýar. Wagt tygşytlamak isleseňiz, pul harçlamaly bolýarsyňyz. Indi öňe sürlen hasaplary ýa-da «VKontakte» toparlaryny satyn alyp bilersiňiz. Olaryň bahasy abonentleriň sanyndan emele gelýär. Toparyň üçin bir tema karar beriň, mazmuny barada pikirleniň we öňe gidiň! Ýeri gelende aýtsak, belli bir mukdarda abonent üçin bir topar döredip, soň başga birine satyp hem bilersiňiz.
Online Biznes 15: Göçürme gullugy
Her bir iş üçin başarnykly tekst gerek bolup biler: önümiň beýany bilen katalog döretmek, kompaniýanyň taryhyny web sahypasynda neşir etmek, mahabatda ulanmak we ş.m. Bu onlaýn iş meseleleriniň hemmesi göçürijilere iň gowusy diýilip hasaplanylýar. Hyzmatlar dürli çäreleri öz içine alýar. Ýagny: SEO göçürme, onlaýn söwda žurnallardaky makalalar, sosial media toparlaryny degişli etmek bolar… Onlaýn işe özbaşdak başlap, wagtyň geçmegi bilen işiňizi giňeldip bilersiňiz.
Online Biznes 16: Logotip studiýasy
Eger-de siz döredijilikli adam bolsaňyz, dizaýn işlerine (bezeg işlerine) düşünýän bolsaňyz, çeperçilik ukyplaryna eýe bolsaňyz, degişli programmalarda nädip işlemelidigini bilýän bolsaňyz logotip döretmek üçin pul gazanyp bilersiňiz.
Häzirki wagtda logotipiň döredilmegi üçin 10-25 müň rubl tölenilýär. Bir sargyt 2-4 hepde wagtda dowam edýär. Logotipden başga-da, korporatiw şahsyýeti ösdürip hem bilersiňiz. Ýagny olara: wizit kartoçkalar, hat ýazgylary we ş.m degişli edilýär. Korporatiw şahsyýetiň ösüşi ortaça 30 müň rubl diýilip hasaplanylýar. Tejribeli dizaýner (bezegçi) üçin bolsa iş mukdary birneme ýokarlanýar. Bahanyň ýokarlanmagy hyzmatyň çylşyrymlylygy bilen baglanyşyklydyr. Netijede, onlaýn işde aç-açan esasda korporatiw şahsyýetiň ösmegi bilen, aýda 100 müň rubl gazanyp hem bolýar.
Meşhur onlaýn işewürlik soraglary:
Näme üçin Biznes onlaýn işleýär?
Häzirki wagtda, internet biznesiniň kömegi bilen, öýüňiziň rahatlygyndan, hatda dünýäniň islendik ýerinden uzakda — ofissiz, kärende tölegini alyp, çeýe iş tertibi bilen işläp bilersiňiz. Onlaýn iş açmak bilen, esasy işiňize päsgel bermezden goşmaça girdeji gazanyp bilersiňiz we dogry ussatlyk bilen onlaýn işiňizden gowy girdeji gazanyp bilersiňiz.
Onlaýn iş ýerini nädip saýlamaly?
Onlaýn işewürlik üçin köp görnüşde wariantlar bar. Islendik hünäri bolan adam, islendik başarnyk we bilim bilen, internetde özi üçin amatly iş tapyp biler. Ilki bilen güýçli taraplaryňyzy, gyzyklanmalaryňyzy, başarnyklaryňyzy kesgitlemeli — we şuňa esaslanyp, onlaýn işewürlik ideýasyny gözlemeli. Köp isleýän telekeçiler, garaşylýan girdejiniň derejesine ünsi jemläp, onlaýn iş saýlanda kämahallar ýalňyşlyk goýberip bilýärler. Amalyň görkezişi ýaly, eliňizde dogry hatda iň ýönekeý iş pikiri bar bolsa hem oňat girdeji getirip biler. Emma internetde asla düşünmeýän işiňiz bilen meşgullanýan bolsaňyz, bu işde üstünlik gazanmagyňyz mümkin däldir.
Onlaýn işi amala aşyrmak üçin zerur zatlaryň hemmesi ynha şulardan ybarat: internet, gural we belli bir ugurdaky başarnyklar. Şol bir wagtyň özünde köp pikirler maýa goýumsyz hem durmuşa geçirilip bilner.
- Internetde nädip pul gazanmaly 2021-nji ýylda +34 Sany Onlaýn ýagdaýda pul gazanmagyň iň gowy usullary.
- Maýa goýumlary bilen onlaýn söwda üçin iň gowy 15 pikir.
E-ticarət nədir? Necə e-ticarət biznesimə başlaya bilərəm?
Əgər siz Cambridge lüğətindən e-ticarət nədir deyə axtarsanız bu cavablarla qarşılacaqsınız. Günümüzdə hamı e-ticarətin lüğəvi mənasının nə olduğunu təxmin edə bilir. Lakin məsələ, onun mahiyyətini anlamaq və əgər biznesinizi elektron ticarətə keçirirsinizsə düzgün strategiyanı qurmağı bacarmaqdır. Onda, gəlin, ilk olaraq e-ticarətin mahiyyətini anlamağa çalışaq.
Elektron ticarət və ya e-ticarət, məlum olduğu kimi, məhsul və xidmətlərin internet üzərindən istehlakçılarla bir araya gətirildiyi ticarət növünə verilən addır. Elektron ticarətdə məhsulların satışı, paylanması, ödənişi və reklamı prosesləri internet üzərindən həyata keçirilir. Elektron ticarətin bir növü ənənəvi ticarət üsullarının internet və ya mobil platformalarda həyata keçirilməsinə verilən addır.
Elektron ticarət nədir?
Elektron ticarət olaraq da bilinən e-ticarət 1995-ci ildən sonra internetdən istifadəyə başlayanda ortaya çıxan bir anlayışdır. İnternet üzərindən fiziki şəxslər və ya korporativ brendlər tərəfindən məhsul və xidmətlərin satıldığı kommersiya fəaliyyətinə verilən addır. Elektron ticarət sektorunda təşviq, ödəniş və paylama əməliyyatları çox vaxt elektron media vasitəsilə təşkil edilir.
Hər il böyüyən sektorlar arasında yer alan e-ticarət sektoruna maraq Covid-19 pandemiyası ilə daha da artdı. Pandemiyanın təsiri ilə bir çox insan və müəssisə elektron ticarətin necə həyata keçirildiyi sualına cavab axtarmağa başladı.
E-ticarətə necə başlamaq lazımdır?
Suala cavab tapmaq üçün bu yazımızı diqqətlə oxuyun.
İlk olaraq elektron ticarət üçün biznes ideyası tapın
İnsanlar e-ticarət sektorunda fəaliyyət göstərərək onlayn satışa başlamaq üçün yaxşı biznes ideyasına ehtiyac duyurlar. Çünki sağlam biznes ideyası e-ticarətdə uğur qazandırır. Bu səbəblə e-ticarətlə internet üzərindən məhsul və xidmət satacaq insanlar əvvəlcə müəyyən araşdırmalar etməli və biznes ideyasına qərar verməlidirlər. İlk olaraq aşağıda verilənlərə aid güncəl məlumatları tapın.
- Elektron ticarətdə ən çox satılan sektorlar
- Elektron ticarətdə ən çox satılan məhsullar
- Elektron ticarət statistikası
- Elektron ixrac statistikası
- Elektron Ticarət Bazar Statistikası
Brendlərin ilk olaraq araşdırmalı olduğu əsas sahələr bunlardır. E-ticarət sektoruna ilk dəfə girəcək insanlar və müəssisələr üçün bu mərhələ kifayət qədər çətin olsa da, fiziki mağaza vasitəsilə satış edən markalar üçün əslində olduqca asandır. Belə bir araşdırmadan sonra e-ticarətlə məhsul satmaq istəyən fərdlər və müəssisələr hansı məhsul və xidmətlərin kimə satılacağına daha rahat qərar verə bilirlər.
İkinci addım olaraq biznes modelinizə qərar verin
E-ticarətdə brendlərin satacaqları auditoriyaya uyğun olaraq qura biləcəyi bir çox iş modeli var. E-ticarət sektoruna başlamazdan əvvəl biznes modelinə qərar vermək, brendlərə məhsul və xidmətləri üçün düzgün hədəf auditoriyasını asanlaşdırmaqla yanaşı, brendlərini vurğulamaq üçün hansı iş növünü də müəyyənləşdirməyə kömək edir.
Bu nöqtədə seçim etmək üçün bir çox e-ticarət modeli olsa da, bu yazıda sizə xüsusilə e-ticarətdə ən çox yayılmış iş modellərini təqdim edirik. Biznes modelinə görə e-ticarət;
- Şaquli e-ticarət
- Horizontal e-ticarət
- Dropshipping
Şaquli e-ticarət geniş məhsul çeşidinə malik olmayan e-ticarət şirkətlərinə verilən addır. Horizontal e-ticarət çox geniş məhsul çeşidinə malik markalara verilən addır. Dropshipping həm də e-ticarət şirkətlərinin stokda satış etmədiyi və təchizatçıların XML təchizatçı müqavilələri bağlayaraq məhsullarını satdığı bir iş modelidir.
Üçüncü addım hədəf auditoriyanızı müəyyən etməkdir
Elektron ticarət iş modelini təyin etdikdən sonra insanların və müəssisələrin görməli olduğu başqa bir iş isə hədəf auditoriyanı müəyyən etməkdir.
Hədəf auditoriya, e-ticarət edəcək markaların məhsul və xidmətlərini satmaq istədikləri cəmiyyətə verilən addır.
Məsələn, bəzi brendlərin satacağı məhsullar 18-25 yaş arası gənclərin ala biləcəyi məhsullar olduğu halda, 40-45 yaş arası insanlar bəzi brendlərin satacağı məhsullarla maraqlanır. Bu nöqtədə brendlər satacaqları məhsula uyğun geniş və ya çox geniş hədəf auditoriyası seçə bilirlər.
Unutmayın, e-ticarət üçün hədəf auditoriyasının müəyyən edilməsi bu sektorda uğur qazanmaq istəyən hər bir markanın diqqət etməli olduğu məsələlərdəndir. Çünki hər bir markanın hədəf auditoriyasına uyğun görəcəyi reklam və tanıtım fəaliyyətləri fərqli olacaq.
Növbəti addım isə brendinizi müəyyən edib, uyğun domen almaqdır
E-ticarəti necə edəcəyini deyən insanlar həm markalarını, həm də sektor seçimi, satılacaq məhsulu seçmək və hədəf auditoriyanı müəyyənləşdirmək prosesini müəyyənləşdirməlidirlər. Çünki öz e-ticarət saytınızı qurmaq və inkişaf etdirmək üçün sizə brend adı, domen və cəlbedici loqo lazımdır. Bu nöqtədə ən vacib amil brend adının seçimidir. Çünki alacağınız domen və dizayn edəcəyiniz loqo markanızın adına uyğun olmalıdır. Əks halda korporativ kimliyiniz və markanız uyğun gəlməyəcəyi üçün müştərilərinizin sizə güvənməsi çox çətin olacaq.
Brend adınıza qərar verin
E-ticarət saytı açmaq və korporativ kimlik yaratmaq üçün etməli olduğunuz ilk şey marka adının müəyyənləşdirilməsidir. Bayaq qeyd etdiyimiz kimi, brend adı seçimi sizin korporativ şəxsiyyətiniz üçün çox vacibdir. E-ticarət üçün marka qurmaq istəyən insanlar bu nöqtədə marka adını təyin edərkən müəyyən ünsürlərə diqqət yetirərək hərəkət etməlidirlər.
Brend adının müəyyən edilməsində bu məqamlara xüsusi diqqət yetirin:
- Qısa Brend Adı
- Orijinallıq
- Yaddaqalıcılıq
- Brend tərəfindən satılacaq məhsul və xidmətlərə uyğun olması
- Cəlbedicilik
Gəlin bu elementlərin niyə vacib olduğuna daha yaxından nəzər salaq.
İnsanlar e-ticarət marka adını təyin edərkən, bizneslərini diqqətdə saxlamaq üçün ilk növbədə qısa bir marka adı seçməlidirlər. Marka adını seçərkən orijinallığı nəzərə alaraq hərəkət etməyiniz vacibdir. Əks halda, biznesiniz müxtəlif markalarla qarışa bilər və bu, korporativ kimliyinizə xələl gətirər. Brendinizin adı asan oxunmalıdır. Çünki asan oxunan brend adları hədəf auditoriyanız tərəfindən daha asan xatırlanacaq. Marka adının satacağınız məhsul və xidmətlərlə uyğunluğu sizə daha çox güvən verəcək. Göz oxşayan brend adına sahib olmaq sizin brendinizə maraq oyatmağa kömək edəcək.
Bu amilləri nəzərə alaraq, brend adınızı seçdikdən sonra e-ticarət saytınızı qurmaq üçün domen ala bilərsiniz. Domen adı və ya domen internetdəki e-ticarət saytınızın adına və ünvanına verilən addır. Əgər domen adı yoxdursa, internet istifadəçiləri öz IP ünvanları ilə saytınıza daxil ola biləcəklər. Bu çox çətin bir üsul olduğundan e-ticarət saytı qurmaq istəyənlər domen adı almalıdırlar.
Digər addım olaraq, ağılda qalan bir loqo dizayn edin
Brend adının müəyyən edilməsi prosesindən sonra e-ticarətlə internet üzərindən məhsul və xidmət satacaq insanların diqqət etməli olduğu məsələlər arasında loqo dizaynı da var. Loqo dizaynı brendin korporativ şəxsiyyəti üçün çox vacibdir. Bu nöqtədə markalar e-ticarət üçün loqo hazırlayarkən müəyyən elementlərə diqqət yetirərək hərəkət etməlidirlər.
Loqo hazırlayarkən nəzərə alınmalı olan bəzi məqamlar bunlardır:
- Brend Adı Uyğunluğu
- İstifadə üçün Rənglər
- Sənaye Uyğunluğu
- Orijinallıq
Bunlar brendiniz üçün loqo tərtib edərkən nəzərə alınmalı əsas elementlərdir. İndi bunlara daha yaxından nəzər salaq.
E-ticarət şirkətləri loqo dizaynına sahib olduqda, ilk növbədə, loqolarının marka adlarına uyğun olmasına diqqət etməlidirlər. Çünki markanıza uyğun bir loqo dizaynına sahib olmaq markanızın yadda qalmasını asanlaşdırır. Loqo hazırlayarkən e-ticarət şirkətinizin korporativ şəxsiyyət işində də təyin etdiyiniz rənglərə sadiq qalmalısınız. Bu, müştərilərinizi daha asan arxayın etməyə imkan verir. Başqa bir məqam isə e-ticarət şirkətlərindən loqo dizayn prosesi zamanı satacaqları sektora uyğun bir loqo tərtib etmələrinin tələb olunmasıdır. Brend loqotipinizin unikal olması çox vacibdir.
Bu elementlərə diqqət yetirməklə siz də e-ticarət şirkətiniz üçün loqo dizaynına sahib ola bilərsiniz. Xüsusilə loqo hazırlayarkən vektor proqramları ilə dizayna diqqət yetirə bilərsiniz.
Növbəti önəmli addım isə e-ticarət üçün şirkətinizi qurmaqdır
Elektron ticarətlə internet üzərindən məhsul və xidmət satacaq brendlər elektron ticarəti qanuni şəkildə həyata keçirmək üçün şirkət qurmalıdırlar. Çünki istənilən sektordan gəlir əldə edən insanlar və müəssisələr sonradan ödənişli satışlar etməli və dövlətə vergi ödəməlidirlər. Bu səbəbdən e-ticarət üçün şirkət yaradılması məcburi bir mərhələdir.
Zəruri addımlardan biri satacağınız məhsul və ya xidməti müəyyənləşdirməkdir
İnternetdə e-ticarətlə məhsul satacaq insanların virtual mağazalarında nümayiş etdirmək üçün məhsul və xidmətlərə ehtiyacı var. Bu nöqtədə e-ticarət üçün məhsul seçəcək olanlar müəyyən elementlərə diqqət yetirərək məhsul seçə bilərlər.
- İnternetdə ən çox satılan məhsullar
- Ən Tez Satılan Məhsullar
- Elektron ticarətdə ən yaxşı sektorlar
- Xaricdə ən çox satılan məhsullar
- E-ticarətdə Trend Məhsullar
Bu, e-ticarətlə nə satmaq sualına cavab axtaran insanların ilk araşdırma sahəsidir. E-ticarətdə uğurlu bir addım atmaq üçün bu cür araşdırmalara diqqət yetirməli və satacağınız xidmət və məhsulları müəyyən etməlisiniz.
Digər addım- təchizatçı ilə razılaşın
Elektron ticarətdə satacağınız məhsulları müəyyən etdikdən sonra satış üsuluna da qərar verməlisiniz. Bu nöqtədə e-ticarət şirkətləri stoklu və ya ehtiyatsız satış üsullarından birinə üstünlük verir. Hər iki satış metodunda brendlər təchizatçıları seçməlidirlər və tədarükçüləri seçərkən müəyyən amilləri nəzərə almaq vacibdir.
E-ticarətlə internet üzərindən məhsul və xidmət satacaq markaların təchizatçı seçərkən nəzərə almalı olduqları əsas amillər bunlardır.
Bütün bu amilləri nəzərə alaraq, e-ticarət biznesinizə başlamaq üçün möhkəm addımlar ata bilərsiniz.
Lakin bunlar sadəcə başlanğıcdır, unutmayın siz başladığınız kimi, ardından da işi uğurla davam etdirmək üçün də planlı olmalı və zəruri məlumatları bilməlisiniz. Bu səbədən sizə, e-ticarət biznesiniz növbəti addımları isə sizə qısa şəkildə təqdim edirik:
- Məhsullarınızı elektron ticarət saytınıza yükləyin
- İstifadə edəcəyiniz ğdəniş metodlarını seçin
- Logistika razılaşmanızı müəyyən edin
- Güclü brend strategiyasını yaradın
- Marketplaces ilə inteqrasiya edin
- Rəqəmsal marketinq kampaniyalarınıza başlayın
Internetdə biznes qurmaq üçün ideyalar
çox zaman məndən “hal-hazırda hansı sahədə biznes qurmaq olar?” və ya “biznesi nədən başlasam yaxşı olar?” tərzində suallar verirlər. Daha əvvəl bizim bloqda heç vaxt, prinsipial olaraq biznes-ideya verilməyib (bunun bir neçə obyektiv səbəbləri var), amma buna baxmayaraq bu yazıda bir neçə ideya verməyə çalışacam. Mən hesab edirəm ki, yeni iş quran adamlar üçün ən ideal platforma yalnız və yalnız internet ola bilər. Buna görə deyəcəm işlər internet üzərindən olacaq.
İdeyalara keçməzdən əvvəl deyim ki, biz hələ 2013-cü ildə deyirdik ki, Azərbayancanda internet startup etmək boş şeydir. Əlbəttə, illər keçdi və bizim bir vaxtlar “dalaşanlar” indi bu fikirlə tam razılaşım. AMMA və LAKİN indi biz açıq və hamıya aydın şəkildə deyirik: “Əzizlərim… internetdə biznes qurun, yaxşı işləsəniz uğurlu olma şansınız var!”. Başqa sözlə desək bügün ölkədə olan iqtisadi vəziyyət mütləq qaydada interneti bizim həyatımıza daha çox salacaq və offlaynda olan sabit xərclərdən azad olaraq internetdən qurulmuş bizneslər (əgər bu biznes məntiqi ilə qurulursa, yoxsa qurum sataram məntiqi ilə deyils…) daha rəqabətqabiliyyətli görünür. Keçək ideyalara…
Əlbəttə, biz hesab edirik ki, necə ki, ən yaxşı yemək öz şirəsində bişəndir, eləcədə ən yaxşı biznes ideya biznes quranın öz ideyasıdır. Necə dəyərlər… quyuya su tökməklə, dolu olmur. Amma biz yenədə öz fikirlərimizi Sizinlə paylaşaq. Sadalayacağım ideyaların sıra sayına çoxda fikir verməyin, birinci heçdə ən dəyərlisi demək deyil. Sadəcə ağlıma birinci nəyi yazmaq gəlir onu yazıram.
İdeya #1 – azərbaycanda günlük (həftəlik) ev kirayəsi bazası yaratmaq. Əminəm ki, çoxlarınız Avropada olmusunuz. Avropada əsasənda turistik reqionlarda olan evlərin demək olar ki, hamısı kirayə verilir. Xarici və ya ölkə vətandaşı bu evlərə internetdən tapır. Məsələn, sayt olur, burada öz evini kirayə verən adamlar öz evlərini təklif edir. Ev lazım olanda internetdən evə baxır və sifariş edir. Bir növ booking və HRS-in evlər üçün olan versiyası. İncələmək istəsəniz http://www.ferienwohnung.de/ və ya https://www.fewo-direkt.de/ saytlarında baxa bilərsiniz. Bügün böhran və manatın devalvasiyası daxili turizm potensiallarını çox artıracaq. “Qolunu çirmələyib” bu işin görən adamlar çox sistemli şəkildə perspektivli biznes qura bilərlər. Azərbaycanda bu sahə hər tərəfli boşdur. Bir tərəfdən yay vaxtı Qaxın İli Su kəndində ucuz qalmaq istəyən Bakı sakini, digər tərəfdən öz evini bir yolla icarəyə vermək istəyən kənd sakini… Sizə inandıram ki, çox sistemli və düzgün iş qurmaq olar. Eyni ehtiyyac Bakıdada var. Yenə kənddə qalan bir ailə Bakıya gəlmək istəyir… hardan qalsın!? Əlbəttə günlük verilə biləcək evlərdə. Hər sifarişdən 20% bir qazanc (komisyon) pulu götürülsə, gəlirli bir biznes qurmaq olar. Sonra bu konsepsiyanı Gürcustan, Rusiya, Türkiyyədə etmək olar, hələ bunun xaricdən bizə gələnlər tərəfidə var. Birdə hökümətdə bu layihə dəstək olar. Əsl böhran işidir!))
İdeya #2 – bildiyiniz sahədə internet TV və ya YoyTube kanal yaratmaq. Bildiyiniz sahədə sözünə diqqət edin. Bu çox maraqlı bir istiqamət ola bilər. Unutmayaq 4-cü hakimiyyət hər zaman KİV-in əlində olur. Bügün YouTube bizə 4-cü hakimiyyət olmaq üçün imkanlar yaradıb. Bunun üçün sadəcə bildiyimiz mövzular üzrə vaxtında və düzgün formada video kontent yaratmaq olar. Baxın… diqqət edin. Hər şey kiçikdən başlayır. Düşünməyin ki, burdan necə pul qazanmaq olar. Əvəzində Siz ilk olaraq hansısa sahədə ekspert kimi tanınacaqsız. Bundan sonra bu Sizə pul gətirəcək. Nədənsə başlayın və heç bir şəkildə pulun olmamağından şikayət etməyin. Siz işləyin pul özü Sizi tapacaq. Nəzərə alsaq ki, bügün insanlar internetə TV-dən daha çox inanır, Sizə hələ reklam verəndə ola bilər.
İdeya #3 – Niş məhsul təklif edən və ya hansısa bir kateqoriya üçün, internet mağaza. Çox zaman deyirlər ki, internetdə hər şey satmaq daha uğurludur. Misal üçündə Amazon, e-bay kimi kommersiya saytlarının uğurlarından danışırlar… amma başa düşmürlər ki, bu saytlarda əsas məntiq ticari mərkəzi qurmaqdır. e-bay bir növ ticarət mərkəzi rolunu oynayır. İnternet ticarəti isə, digər biznes sahələrindən fərqlənmir. İxtisaslaşma və fokus olmaq çox vacibdir. Azərbaycanda bügünə qədər, demək olar ki, ixtisaslaşmış internet mağaza yoxdur. Bir sahəni seçin və o sahəyə yönəli internet mağaza açın, çox tənbəl və fərəsətsiz olmasaz alınacaq. Ümumiyyətlə mən hesab edirəm ki, alınmayacaq iş yoxdur, alındıra bilməyən adamlar var. Hərəkət edən, işləyən adam və biznesi başa düşən adamların bügün internetdə uğur qazanması üçün real imkanlar var. Böhran bir fürsətdir.
İdeya #4 – Onlayn araşdırma təklifi. Saytdan araşdırmalar satılır. Sifariş verilir və digər tərəfdə oturan adamlar (yəni saytı quranlar) masa başı araşdırmalar edib, onlayn formada təqdim edir. Eyni cürə diplom dissertasiya, kurs işləridə təklif edilə bilər. Məntiq sadədir. İnternetdən edilən axtarışlar üzrə pullu təkliflər verilir. Əgər Sizin gələcək müştəri internetdə mebel bazarı və ya süd bazarı kimi axtarışlar edirsə, Sizin sayta ona bu xidməti pulla təklif edir.
Ümumiyyətlə Sizə bir söz deyim – internetin gücü informasiya istehlakını dəyişməsidir. İnternet informasiyanın daha tez hərəkətini təmin edir. Bu məntiqlə internetdə açılan biznes əhaliyə düzgün və tez informasiya çatdırmaqdan qazanmalıdır. Xərclərin aşağı salınması deyil, qiymətlərin ucuzluğu deyil, sadəcə informasiyanın vaxtında və düzgün ötürülməsi. İnternetdə qlobal olaraq uğur qazanmış bizneslərə baxın… hər birində satılan məhsul məhz informasiyadır.
Google nə satır?! Amazon nə satır? FB və ya Twitter bəs e-bay… hər biri informasiya satırlar və məhz buna görədə uğurludurlar. Çox vacibdir ki, internetdə təklif edilən məhsul informasiya yükü olsun (məsələn bizim birinci ideyada biz ev tapmaq üçün informasiya veririk, ikinci ideyada hansısa mövzu üzrə informasiya veririk, üçüncü fikirdi geniş çeşid barədə informasiya veririk və s.). Məntiq çox sadədir – yalnız fərqli dəyərlər təklif edildiyi zaman biznes uğurlu ola bilir.
Fərqlilik demişkən, biznesdə fərqlənmək çox vacibdir. Təsəvvür edin ki, görün bu nə qədər vacib anlayışdır ki, İqtisadi nəzəriyyə belə oliqopol-rəqabətli bazarlarda differensasiyanı ən vacib dəyər hesab edir. Neysə bu haqda ətraflı növbəti bloqlarda!)
P.S. Birdə ideya-zad boş şeydir, inanın, hərəkət edin, alınacaq!)
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.