Press "Enter" to skip to content

Törəmə Şirkəti nədir

Əməliyyat baxımından bir ana şirkət və holdinq şirkəti arasında fərq var. Holdinq şirkətinin öz əməliyyatları yoxdur; səhm nəzarət payına sahibdir və digər şirkətlərin (törəmə şirkətləri) aktivlərini saxlayır.

VERGİLƏR

İşçilərin stimullaşdırılması üçün nəzərdə tutulan 13-cü maaş qəbilindən olan ödənişlər əməkhaqqı əsasında hesablanıb ödənilir. Bəs əməkhaqqına başqa hansı əlavələr edilə bilər? Onlar necə hesablanır?

Hüquqşünas Şəhriyar Həbilov bildirib ki, qanunvericiliyə uyğun olaraq işçilərə 9 növ əlavə ödənişlər edilə bilər. Onlardan biri hər ilin sonunda işçilərə ödənilməsi nəzərdə tutulan 13-cü maaşdır. Daha dəqiq desək, mükafatlandırma sistemi üzrə istər bayram günləri, istərsə də icra edilən layihələr üzrə və ya əmək fəaliyyətinin yüksək səviyyədə peşəkarlıqla icra edilməsi zamanı verilən həvəsləndirmə vasitəsi kimi pul mükafatıdır.

Xüsusi şəraitdə işləyən işçilərə aid edilən əlavələr isə xüsusilə ağır şəraitdə və ya əmək şəraiti zərərli olan işlərdə çalışanlar üçün və ya gecə vaxtı icra edilən əmək fəaliyyətinə görə ödənişləri əhatə edir. Adi iş saatlarından fərqli olaraq gecə vaxtı çalışanların da əməkhaqqına gecə vaxtına düşən hissə üçün əlavələr hesablanmalıdır.

Daha bir əlavə ödəniş vaxtamuzd işçilərə ödənilən əlavələrdir. Günəmuzd işçilər eyni zamanda müxtəlif işlər, vəzifələr, peşələr və ya ixtisas dərəcələri üzrə əmək vəzifələrini yerinə yetirdikdə, habelə dəzgaha, maşına, aparata müəyyən edilən normalardan artıq xidmət etdikdə, onların əməyi daha yüksək haqq verilən ixtisas (peşə) dərəcələri, tarif (vəzifə) maaşları üzrə ödənilir və əməkhaqqına əlavə müəyyən edilir.

Əmək müqaviləsində nəzərdə tutulan əmək funksiyası ilə yanaşı, müəyyən edilən iş vaxtı ərzində işçi tərəfindən digər peşələr (vəzifələr) üzrə əmək funksiyasının tam və ya qismən icra olunduğu hallarda onun əməkhaqqına əlavə ödənilməlidir. İşçi öz işi ilə yanaşı, həmin işə aid olmayan başqa işləri də icra edirsə, bu halda da ona əlavə məbləğ ödənilməlidir. Əlavə məbləğ kollektiv müqavilə və ya qarşılıqlı razılıqla müəyyən olunur.

Əməkhaqqına əlavələr sırasında əvəzetməyə görə ödənişlər də var. Özünün əmək funksiyasını yerinə yetirməkdən əlavə, müəyyən səbəbdən müvəqqəti işə çıxmayan işçini əvəz edən işçiyə, əvəz edilən işçinin tarif (vəzifə) maaşı ilə onun maaşı arasındakı fərq ödənilir. Əgər əvəz edilən işçinin əməkhaqqı azdırsa, onda müəyyən məbləğ razılaşdırılıb ödənilməlidir.

İş günü sayılmayan günlərdə (istirahət, bayram, seçki və s.) və ya iş vaxtından artıq işə cəlb olunduqda işçiyə gündəlik tarif maaşının iki misli, artıq saat üzrə isə saatlıq tarif maaşının iki misli hesablanıb ödənilməlidir.

Əməkhaqqının gecikməsi səbəbindən işçiyə əlavə ödəniş edilməlidir. İşəgötürənin təqsiri üzündən (vaxtında hesablanmama, banka vaxtında təqdim olunmama və s.) işçiyə əməkhaqqı vaxtında ödənilmədikdə (əmək mübahisəsi yaratmırsa) ona gecikdirilmiş hər gün üçün 1 faiz əlavə haqq ödənilməlidir.

Səhv riyazi hesablama zamanı işçinin hesabına əlavə məbləğ ödənilibsə və bu məbləğ işçiyə ödənilən gündən 1 ay (1 ay keçənə kimi həmin məbləğ geri tutula bilər) vaxt keçibsə, bu məbləğ də əlavə kimi işçidə qalır.

İşçi tərəfindən iş ili üzrə hesablanmış məzuniyyət günlərindən istifadə edilmədikdə, həmin günlər növbəti ilin məzuniyyətinə birləşdirilmirsə, bu halda bu məzuniyyət günləri əvəzinə kompensasiya ödənilməli olur. Bu kompensasiya da əməkhaqqına əlavə hesab edilir.

Fərqanə ALLAHVERDİQIZI

Törəmə Şirkəti nədir?

Bir şirkət başqa bir şirkət satın aldıqda, ikinci şirkət adətən bir törəmə müəssisə olur. Məsələn, Amazon bir çox törəmə şirkətə sahibdir, o cümlədən Audible’den (qeyd olunan kitablardan) Zappo-a (online ayaqqabı satışı) hər şey daxildir.

Tərəfdaş nədir?

Törəmə bir şirkət digər şirkət tərəfindən idarə olunan bir şirkətdir. Sahibkarlıq şirkətinə əsas şirkət və ya bəzən bir holdinq şirkəti adlanır.

Törəmə müəssisənin əsas şirkəti tək sahibidir və bir neçə sahibindən biri ola bilər.

Bir ana şirkət və ya holdinq şirkəti başqa bir şirkətin 100% -ə sahibdirsə, bu şirkət “tamamilə məxsus olan filial” adlanır.

Əməliyyat baxımından bir ana şirkət və holdinq şirkəti arasında fərq var. Holdinq şirkətinin öz əməliyyatları yoxdur; səhm nəzarət payına sahibdir və digər şirkətlərin (törəmə şirkətləri) aktivlərini saxlayır.

Ana şirkət sadəcə bir işi idarə edən və başqa bir işə malik olan bir şirkətdir – törəmə müəssisədir. Ana şirkət öz əməliyyatlarına malikdir və törəmə müəssisə müvafiq bizneslə məşğul ola bilər. Məsələn, törəmə müəssisə öhdəlikləri həmin aktivlərdən ayrı tutmaq üçün əsas şirkətin əmlak mülkiyyətinə malik ola bilər və idarə edə bilər.

Bir şirkət və ya S korporasiyası səhmdarlara məxsusdur. Bu halda, ana şirkət adətən törəmə müəssisənin səhmlərinin 50% və ya daha çoxunu tutur.

Bir MMC- nin mülkiyyət payı əməliyyat müqaviləsi ilə idarə olunan üzvlərə məxsusdur .

Bir MMC başqa bir MMC-yə sahib ola bilər.

Niyə Təşkilat yaratmaq

Tərəfdaşlar bir sıra sənayelərdə, xüsusilə daşınmaz əmlakda yayılmışdır. Əmlaka sahib olan və bir neçə əmlaka sahib olan şirkət, hər bir əmlakı törəmə müəssisə kimi, ümumi holdinq şirkəti yarada bilər. Bunu etmək məcburiyyəti müxtəlif xüsusiyyətlərin aktivlərini bir-birinin öhdəliklərindən qorumaqdır.

Məsələn, şirkət A şirkətlər B, C və D (hər bir mülk) və Şirkət D-yə aiddirsə, digər şirkətlər təsirlənmir.

Tərəfdaş necə formalaşdı

Törəmə müəssisə şirkətin fəaliyyət göstərdiyi dövlətlə qeydiyyatdan keçirilir. Törəmə müəssisənin mülkiyyəti qeydiyyatda qeyd olunur.

Şirkət A öz əmlaklarını idarə etmək üçün bir törəmə müəssisə yaratmaq istəyir. B törəmə şirkəti, B şirkəti dövlətlə qeydiyyata alır və tamamilə şirkət A şirkətinə məxsusdur.

Tərəfdaş necə fəaliyyət göstərir

Törəmə müəssisə normal şirkət kimi fəaliyyət göstərir, ana şirkət yalnız nəzarət edir. Ana şirkətin törəmə müəssisənin hər gün nəzarət etdiyi təqdirdə, bu, valideynin törəmə müəssisənin məsuliyyətini götürəcəyini bildirir.

Törəmə müəssisələr üçün uçot və vergilər

Mühasibat baxımından bir törəmə müəssisə ayrı bir şirkətdir, buna görə də öz maliyyə qeydlərini, bank hesablarını, aktivlərini və öhdəliklərini saxlayır. Ana şirkət və törəmə müəssisə arasında hər hansı əməliyyatlar qeyd edilməlidir.

Bir çox şirkət səhmdarlar üçün konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarını (balans və mənfəət və zərər haqqında hesabat) əks etdirir və əsas və bütün filialları birləşdirir.

Vergi baxımından bir törəmə müəssisə ayrı bir vergi quruluşudur.

Hər bir törəmə müəssisənin öz vergi nömrəsi var və iş növü üzrə bütün vergilərini ödəyir.

Ana şirkətin 80% və ya daha çox səhm və törəmə müəssisənin səs hüququna malik olması halında, bir törəmə müəssisənin mənfəətini digərindən itkilərə məruz qoymaqla istifadə etmək üçün konsolidasiya edilmiş vergi ödəyicisi təqdim edə bilər. Törəmə müəssisə bu konsolidasiya edilmiş vergi bəyannaməsinə daxil olmağa razı olmalıdır .

Tərəfdaşın mənfi cəhətləri

LegalZoom qeyd edir ki, ana şirkət iddia edildikdə, öhdəliklər törəmə müəssisələrə keçə bilər. “Əgər valideyn MM-nin ona qarşı iddia və ya məhkəmə qərarı varsa, törəmə müəssisələrin aktivləri təhlükəli ola bilər. Ana şirkətə qarşı hər hansı bir hərəkət qanuni olaraq ana şirkətin aktivlərindən sonra gedə bilər.

B şirkəti A şirkətinin bir törəmə şirkətidirsə və B şirkəti iddia edirsə, A şirkəti hələ də məsuliyyət daşıyır.

Tamamilə ayrı bir şirkət varsa, öhdəlik ayrı qalır.

Törəmə müəssisələrin bir dezavantajı onlar vergi, hüquqi və mühasibat baxımından daha mürəkkəbdir. Bir törəmə müəssisəni yaratmaq və qaydalara getmək üçün həm vergi həm də mühasibat mütəxəssislərinə ehtiyacınız olacaq.

Affiliate vs Associate və Subsidiary

Törəmə müəssisə əsas şirkətin ən azı yarısına sahib olan şirkətdir. Şəffaf bir şirkətin vəziyyətində, ana şirkət nəzarət payından daha az sahibdir.

” Şərik ” termini çaşqın ola bilər. Şirkət mülkiyyəti kontekstində bir filial şirkəti əsas şirkətin 50% -dən az hissəsinə sahib olan birləşənə bənzəyir.

Ancaq e-ticarət dünyasında bir bağlılıq əlaqəsi iki ayrı şirkət arasında məhsul və ya xidmətlər satmaq üçün müqaviləli bir əlaqədir. Bu halda, nə şirkətin digər şirkətin əməliyyatları üçün heç bir mülkiyyəti və ya öhdəliyi yoxdur.

Bir Tərəfdaş və DBA Arasında Fərqlilik nədir?

Törəmə bir dövlət dövlətlə qeydə alınmış qanuni bir hüquqi şəxsdir. ” Biznesin aparılması ” və ya ticarət adının statusu hüquqi şəxs deyildir; bu, ictimaiyyətlə ticarətdə biznesin istifadə etdiyi bir ad. Məsələn, XYZ şirkəti “Jimin Avto təmiri” kimi fəaliyyət göstərə bilər. Jim’in Oto Tamiratı bu halda ayrı bir şirkət deyil. Əgər olsaydı, bu bir köməkçi ola bilər.

Əlavələr: Törəmə müəssisələr üçün uçot və vergilər çətinləşir və hər bir vəziyyət fərqlidir. Bu əlavə mühasibat uçotu, hüquqi və vergilərlə bağlı ümumi bir xülasədir. Bir törəmə şirkət qurmaq və fəaliyyət göstərmək üçün bir avukat, EBM və vergi mütəxəssisi alın.

Ukrayna

AzVision.az xəbər verir ki, bunu ədliyyə naziri Fikrət Məmmədov Avropa Şurasının Azarbaycan üçün 2022-2025-ci illər üzrə yeni Fəaliyyət Planının təqdimatı zamanı deyib. O bildirib ki, məhz buna görə Azərbaycan Avropa Şurası ilə əlaqələrə böyük önəm verir.

“Ötən il 20 illiyini qeyd etdiyimiz bu mötəbər təşkilata üzvlüyümüz dövründə ölkəmiz qeyd olunan sahələrdə beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən təqdir olunan bir çox nailiyyətlər əldə edib. Avropa dəyərlərinə daim sadiq qalan Azərbaycan 2014-cü ildə ilk dəfə Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinə sədrlik edib.

Faydalı əməkdaşlığımız çərçivəsində qəbul olunmuş 2 Fəaliyyət Planının uğurlu icrası nəticəsində milli qanunvericiliyimiz təkmilləşdirilmiş, Avropa Konvensiyalarının implementasiyası, gender bərabərliyi, medianın inkişafı, məhkəmə və ədliyyə fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi və digər sahələrdə tərəqqi əldə olunub.

Bu gün təqdimatı keçirilən və genişliyi ilə fərqlənərək 22 prioriteti əhatə edən yeni Fəaliyyət Planı bu sahədə əlavə mühüm təkan olacaq.

Fəaliyyət Planında insan haqlarının təşviqi, vətəndaş cəmiyyətinin inkişafı, ədliyyə və məhkəmə islahatlarının dəstəklənməsi, gənclik və media potensialının gücləndirilməsi, korrupsiyaya qarşı tədbirlərlə yanaşı insan alveri ilə mübarizə, ətraf mühitin qorunması, süni intellektin tətbiqi kimi müasir çağırışlara uyğun yeni sahələr də təsbit olunub. Bu da mütərəqqi dəyərlərə və BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə sadiqliyimizin göstəricisidir.

Məmnuniyyətlə qeyd etmək istərdim ki, ali dövlət orqanları və yüksək məhkəmələr, müxtəlif nazirliklər, hüquq-mühafizə orqanları, ali təhsil müəssisələri və digər qurumlarla yanaşı Ədliyyə Nazirliyi də Fəaliyyət Planının bir çox istiqamətləri üzrə milli tərəfdaşdır”.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.