Xvi mövzu: Hisslər və emosional hallar
Frustrasiya –
Hisslər haqqında
İnsan ətraf aləmdə baş verən hadisələri yalnız duyub qavramaqla, yadda saxlamaqla kifayətlənmir. O, həm də dərk etdiklərinə müəyyən münasibət göstərir. Ona görə də insan idrak prosesləri vasitəsilə ətraf aləmi öz beynində əks etdirir, hiss və emosiyaların köməyi ilə isə onlara münasibətini bildirir. Deməli, hisslər insanın münasibəti ilə bağlıdır. Münasibət isə şüurla bağlı olan psixi faktdır. Cisim və hadisələrə bəslənilən münasibətlərin beyində əks etdirilməsindən ibarət olan psixi fəaliyyət psixologiyada hiss və emosiya adı ilə ifadə edilir.
Beləliklə, hisslər insanın dərk etdiyi cisim və hadisələrə, başqa adamlara, həmçinin özünün rəftar və davranışına, fikir və arzusuna bəslədiyi münasibəti ifadə edən psixi prosesdir.
İnsanın hissləri idrak obyektinə bəslənən subyektiv münasibətlə bağlıdır. Deməli, hisslər subyektiv xarakter daşıyır və o, şəxsin bilik və təcrübəsindən, cins, yaş, fərdi xüsusiyyətlərindən, eləcə də düşdüyü konkret vəziyyətdən asılı olur. Hisslərin obyekti ətrafdakı cisim və hadisələr, başqa adamlar, onun subyekti isə şəxsiyyətin özüdür. Başqa sözlə, insanın praktik və nəzəri fəaliyyətinin yönəldiyi və onda müvafiq şəkildə ifadə olunmuş emosional təəssürat əmələ gətirən cisim və hadisələr hisslərin obyekti hesab olunur.
Dilimizdə «hiss» termini müxtəlif mənalarda işlədilir. Adətən, «hiss» dedikdə, duyma, qavramaq, hiss etmək, dərk etmək anlamı başa düşülür. Cəmiyyət və təbiət hadisələrinə münasibət bildirmək istədikdə də bir elmi termin kimi «hiss» terminindən istifadə edirik. Ona görə də adi həyatda dərk etmə mənasında istifadə etdiyimiz «hiss» anlayışı ilə münasibətləri ifadə edən «hiss» anlayışını bir-birindən fərqləndirmək lazımdır.
«Hiss» termini ilə «emosiya» termini arasında da həm oxşar, həm də fərqli cəhətlər var.
Emosiya (latınca «emoverre» həyəcan keçirmək deməkdir) insanın üzvü tələbatının təmin olub-olunmaması ilə əlaqədardır. Emosiya canlı varlığın, orqanizmin vəziyyətini və xarici təsirlərinin bioloji əhəmiyyətini müəyyənləşdirmək təlabatı ilə bağlıdır. Hiss və emosiyalar həm də insan davranışını tənzim edən psixi fəaliyyət formasıdır. Emosiyalar tələbatların təzahürünün subyektiv forması kimi çıxış edir. Emosiya həm insana, həm də heyvana xasdır. Hisslər isə yalnız insana xas olan psixi keyfiyyətdir. Hisslər insan cəmiyyətinin inkişafı prosesində formalaşmışdır. Ona görə də hisslər ictimai səciyyə daşıyır. Hisslər insanın cisim və hadisələrə, insanlara bəslədiyi münasibətin mahiyyətini, emosiyalar isə bu münasibətlərin təzahür formalarını ifadə edir. Ona görə də emosiyaları, hisslərin təzahür formaları kimi başa düşmək lazımdır. Emosiyaların inkişafının ali səviyyəsi davamlı hissləridir. İnsanlar öz hisslərini emosiyalar formasında yaşayırlar.
Emosiyalar – insan təcrübəsinin hissi fundamenti hesab olunur. Onlar ətraf aləmlə, cəmiyyətlə qarşılıqlı münasibətləri zənginləşdirir və xatirələrə dinamiklik verir. İnsan hiss və emosiyaların köməyilə gündəlik həyatında rastlaşdığı bioloji, psixoloji, sosial gərginliklərdən azad olur. Bu psixoterapevtik funksiya kimi orqanizmin relaksasiyasına kömək edir.
Təsəvvür edin ki, siz yalnız düşünən, hərəkət edən, lakin hiss etməyən varlıq olsaydınız nə baş verərdi?
Hiss və emosiya əslində bədənlə şüurun birgə fəaliyyətinin son məhsulu və ya təzahür formasıdır. Hiss və emosiya diqqət, hafizə, duyğu, qavrayış, təfəkkür, təxəyyül və orqanizmin mürəkkəb kombinasiyasıdır.
İnsanın idrak fəaliyyətində hisslərin rolu.İnsanın psixi həyatı çoxcəhətli, rəngarəng olsa da o vəhdətdədir. İdrak prosesləri (duyğu, qavrayış, diqqət, hafizə, təfəkkür, təxəyyül, nitq) emosiya və hisslərlə dialektik vəhdət təşkil edir. Bu köklü qanunauyğunluq müasir təlim nəzəriyyəsi üçün fundamental əhəmiyyətə malikdir. Belə ki, hissələrin qeyri adi qüvvəsindən istifadə etməklə şagirdin və ya tələbənin idrak fəaliyyətini fəallaşdırmaq yolu ilə, təlim prosesinin məhsuldarlığını yüksəltmək olar.
Təlim prosesində öyrəncilərin emosional cəhətdən fəallaşdırılması nəinki elmi, həm də köklü praktik məsələ kimi meydana çıxır.
İnsan hafizəsi adətən seçici xarakter daşıyır. Hafizənin bu önəmli xüsusiyyəti onun hər bir növündə öz təsdiqini tapır. Belə bir önəmli qanunauyğunluq ilk növbədə insanın cisim və hadisələrə münasibəti ilə müəyyən olunur. Başqa sözlə desək insanda müəyyən hiss və emosional hal doğuran qıcıqlandırıcı (söz, hərəkət, hadisə, cism, və s.) yaddaşda daha yaxşı saxlanılır. Psixologiyada hisslərlə hafizənin qovşağında önəmli bir fenomen – emosional hafizə fenomeni əmələ gəlmişdir.
«Kinli adamın yaddaşı uzun olar», «İlan vuran ala çatıdan qorxar» tipli atalar sözləri empirik surətdə hisslərin hafizə və qavrayışa göstərdiyi təsiri təsdiq edir.
Qavrayış sahəsində tədqiqat aparan klinist-psixoloqlar psixologiyada təsbit olunan faktı təsdiq edirlər. Sübut olunmuşdur ki, insan onun üçün təhlükə törədən, həyatı üçün qorxulu olan cisim və hadisələri bir qayda olaraq düzgün qavramır. Yaxud da əksinə insan sevinc hissini yaşayanda, sevəndə kiməsə vurulanda ətrafda baş verən hadisələrin, insanların yalnız yaxşı cəhətini görür, onları dəyişdirmək istəmir, olduğu kimi qavrayır, tənqidi münasibət bəsləyə bilmir. «Sevən adamın gözü kor olar» dedikdə məhz sevgi hissinin qavrayışa göstərdiyi təsir ön plana çəkilir.
Hisslərin idrak fəaliyyətində rolu təkcə qavrayış və hafizə prosesləri ilə məhdudlaşmır. Təfəkkür, təxəyyül və nitq kimi idrak prosesləri də hisslərlə vəhdətdə cərəyan edir.
Təfəkkür və hiss, ət və dırnaq kimi bir-birindən ayrılmazdır (Ə.Ə.Əlizadə). Onların vəhdətdə inkişaf etdirilməsi müasir Azərbaycan məktəbi üçün prioritet olmalıdır. Təhsil müəssisələrində təlim-tərbiyə işlərinin bu istiqamətdə qurulması daha da ahəngdar, kamil şagird şəxsiyyətinin formalaşdırılması deməkdir. Ali psixi funksiya kimi təfəkkürlə hiss arasında funksional – genetik əlaqə mövcuddur. Yeni təhsil konsepsiyası şagirdin, tələbənin təfəkkürünü inkişaf etdirməyi əsas məqsəd kimi qarşıya qoyur. Bu yolda hafizə artıq köməkçi vasitəyə çevrilir. Mütəxəssislərin fikrincə son dövrdə bir çox yerlərdə, təhsil son dərəcədə rasionallaşdırılıb və verballaşdırılıb. Belə olan şəraitdə uşaqların affektiv – emosional duyumu öləziyir. Nəticədə insanlar arasında laqeidlik, etinatsızlıq, biganəlik, soyuqluq əmələ gəlir. Odur ki, şagird təfəkkürünün fəallaşdırılması, onun inkişafı hiss və emosiyalardan təcrid olunmuş halda yox, onunla vəhdətdə, onun köməyi ilə həyata keçirilməlidir. Eksperimental şəkildə sübut olunmuşdur ki, emosional fəallıq olmadan hər hansı mürəkkəb fikri və praktik məsələnin həlli subyektiv surətdə mümkün deyildir. Odur ki, hər hansı mürəkkəb məsələ iki planda həll edilir: 1) emosional, 2) intellektual.
Emosional həll dedikdə, şəxsdə məsələnin həlli prinsipinin tapılmasına olan inam hissinin əmələ gəlməsidir. Bundan sonrakı əməliyyatla əlaqədar olaraq emosional fəallıq da artır. Məsələnin emosional planda həlli, onun intellektual planda həllini surətləndirir. Belə ki, emosiyalar idrak proseslərini nəinki fəallaşdırır, həm də problemlə bağlı qavrayışın, hafizənin, təfəkkürün məzmununa seçici təsir göstərir.
Müasir təlim nəzəriyyəsinin mühüm tələbi – şagirdlərin təfəkkürünün inkişaf etdirilməsi problemini yalnız hiss və emosiyaların fəallaşdırılması zəminində, təfəkkürlə hissin vəhdətinin təmin edilməsi əsasında uğurla həll etmək olar.
Təxəyyül ali psixi funksiya kimi idrak fəaliyyətində mühüm rol oynayır. O, ilk növbədə hissləri fəallaşdırmağın başlıca vasitəsidir. Təxəyyül gücündən itsifadə etməklə gələcək peşəsi qanadında səyahət edən gənc tələbə öz hisslərini daha da rövqləndirir. Bununla da özünün təlim fəaliyyətinə münasibəti dəyişir və tələbə daha səylə oxumağa başlayır. Təxəyyülün aktivləşdirilməsi tələbənin emosional cəhətdən fəallaşdırılmasının önəmli şərtlərindən biridir.
Beləliklə, idrak poseslərinin motivasiya əsası bilavasitə hisslərlə bağlıdır. Hiss və emosiyaların köməyi ilə şagirdlərin idrak fəallığının artırılması müasir dərsə verilən psixoloji tələblərdəndir.
Xvi mövzu: Hisslər və emosional hallar
Hisslərin keçirilmə formaları. Emosiyalar. Əhvallar. Affektlər. Stres.
Emosional hallar və onların xarici ifadəsi.
Hisslər və şəxsiyyət. Ali hisslər.
Ə.S.Bayramov, Ə.Ə.Əlizadə. Psixologiya. B., “Çinar
Ümumi psixologiya. (A.V.Petrovskinin redaktorluğu ilə). B., “Maarif”, 1982.
Общая психология. (Под. ред. В.В. Богословского, А. Г.Королева,
А.А.Степанова) М., «Просвещение, 1981.
Р.С.Немов. Психология. М., «Просвещение», 199
R.İ.Əliyev. Psixologiya. Bakı, Nurlan, 2008. səh 251
İnsan ətraf xarici aləmin cism və hadisələrini qavrayarkən onlara qarşı
passiv seyrçi münasibətində olmur, həm də müəyyən tərzdə onlara öz
baxışlarını, münasibətini bildirir.
Bəzi hadisələr insanda sevinc, fərəh, digərləri
nifrət və qorxu və ya etinasızlıq münasibəti yaradır. Biz qarşılaşdığımız bəzi
mlara hörmət və ehtiram bəsləyir, digərlərinə nifrət bəsləyir, üçüncü qrup
insanlara qarşı etinasız, soyuqqanlı və laqeyid münasibət bəsləyirik. İnsan
özünün bəzi hərəkətlərinə görə qürur və ya iftixar hissi keçirir, başqa
hərəkətlərinə görə utancaqlıq, vicdan əzabı və ya həya hissi keçirir.
Sevinc, kədər, qorxu, həya, günah, məhəbbət, şübhə və s. bütün bunlar
varlıq və hadisələrə insanın münasibətlərinin, onun daxili yaşantılarının
Psixologiyada hissələrə belə bir tərif verilir:
İnsanın ətraf xarici aləmin cism və hadisələrinə, başqa adamlara və
hisslər adlanır.
Gündəlik həyatda və bədii ədəbiyyatlarda biz hiss sözünə tez
gəlirik. Bəzən insanın duyğularını, həvəs və arzularını,
bəzən isə dərketmə
fəaliyyətini hiss adlandırırlar. Əslində isə, “hiss”
sözü bir elmi termin kimi canlı
varlıqların beynində təlabatların ödənilməsinə münasibəti əks etdirən
emosional vəziyyətin inikasıdır. Duyğular hissi idark forması olduğu halda,
slər emosional vəziyyətin, varlığın inikasıdır.
nisbətin bəsit hisslərdir, hisslərin keçirilmə formasıdır. Klakin
emosiyaları heç də insanın bəsit instinktiv
davranış formaları, təbii
təlabatlarının (aclıq, susuzluq, cinsi həvəs və s.) təzahürləri ilə bəsitləşdirmək
olmaz, məsələn, vətənpərvərlik, övlada, anaya məhəbbət, həya, şərəf, namus,
ləyaqət, borc və s. kimi yüksək sosial məzmunlu hissləri
emosiyalarla bir sıraya
qoymaq mümükün olmadığı kimi, əslində bədən insanın ali hisslərinin
keçirilməsi zamanı emosiyaların baş verdiyini də danmaq olmaz. Məsələn, rus
təbiətşünası Timiryazev fotosintez hadisəsini kəşf etdikdən sonra,
labaratoriyada sevincindən uşaq kimi atılıb
düşmüş, rəqs etmişdir.
“Boris Qodunov” poemasını yazıb qurtardıqdan və əlyazmanı oxuduqdan sonra
gözlərinə inanmamış, “Ay səni Puşkin” deyə qürrələnmişdi.
oprqanizmin energetik imkanlarının səfərbərliyə alınmış
təzahürüdür. Onlar oyun, idrak, yaradıcı, təlim, idman, istehsalat
fəaliyyət sahələrində özünü aydın əks etdirir. İdmançının qələbə sevincini buna
konkret nümunə göstərmək olar.
Hisslər ətraf mühitdə baş verən hadisələrdən hansının insan şəxsiyyəti
əhəmiyyətin olduğunu bildirən siqnallar sistemidir.
Emosiyalar öz mənbəyinə görə hisslərdən əvvəl yaranmışdır. Onların
əsasında insanın üzvi
ibtidai tələbatları durur. Təmin edilmiş təlabatlar insanda
müsbət emosional vəziyyətlər (razılıq, məmnunluq, sevinc), təmin edilməmiş
təlabatlar isə mənfi emosiyalar (narazılıq, kədər, qüssə, nifrət, inciklik və s.)
yaradır. Hisslər sosial məzmuna malikdir. Onların əsasında
zəminində insanlar arasında meydana çıxan münasibətlər ictimai
İnsanın həyatında emosiya və hisslərin rolu və əhəmiyyəti olduqca
böyükdür. Onlar insan ömrünün rəngləridir. Emosiya və hisslər insanı fəaliyyətə
təhrik edir, təlimdə, əməkdə və yaradıcı fəaliyyətdə meydana çıxan çətinliklərin
aradan qaldırılmasının təminatçısı rolunda çıxış edir.
Emosional cəhətdən həyəcan
doğuran hekayə və roman, şer və incəsənət
əsərləri, musiqi insanın əhvali
ruhiyyəsini yüksəldir, qavrayış və təfəkkürün
hüdudlarını genişləndirir. Darıxdırıcı və ya yorucu, cansıxıcı təsirlər insanda
vəziyyət yaradır, mənfi emosional hallar
doğurur. Hisslər həmişə konkret
bir adamın yaşantıları, daxili halətinin təzahürlərindən ibarətdir. Onlar səbəbsiz
olmur və ciddi şəkildə determinləşmiş
Hisslər insanın oyanmış, aktuallaşmış tələbatlarını əks etdirir. Məs, qidaya
olan tələbatın ödənilməsi insanda razılıq, bunun əksi isə narazılıq, inciklik
Emosialar təsir qüvvəsinə görə fərqlənir. İnsanı fəallaşdıran emosialar
fəallığını azaldanlar isə
sslər istiqamətinə görə əx
(cəmiyyətdə mövcud olan əxlaq
normalarına bəslənən subyektiv münasibət),
(idrak fəaliyyəti ilə bağlı olan,
onu ətraf aləmi daha dərindən və ətraflı dərk etməyə yönəldən),
(təbiətin, incəsənət əsərlərinin gözəlliyini qavramaq, dərk etmək) olurlar.
İnsanın emosional hallarının əsas keyfiyyətləri bunlardır.
Obyektə ikili münasibəti –
bunlara ambivalent hisslər də deyilir. Məsələn
qısqanclıq zamanı nifrət və məhəbbətin birləşməsi. (Sevirəm və nifrət
edirəm, ayrılıq şirin kədərdir, həzz alıram və utanıram) (Polyar hisslər).
Onuncu sinifdə oxuyan oğlanın bir qıza ünvanladığı məktubdan:
“Mən bilmirəm, seni sevirəm, yoxsa nifrət edirəm. Mənə elə gəlir ki, bu
hisslər məndə qorxulu şəkildə bir
birinə qarışmışdı. Öz
özümə sual verirəm:
“Nəüçün mən səni sevməliyəm?” Cavab tapa bilmirəm.Həm də fikirləşirəm ki,
nifrət etmək üçün də əsasım yoxdur. Bəlkə, sənə qarşı münasibətdə qəribə
vəziyyətə düşməyimin səbəblərini anlamaqda mənə kömək edəsən?
Hisslərin qeyri
müəyyənliyi. İnsan yeni bir obyekt gördükdə
həyacanlanır, təəccüb və nifrətlə ona maraq göstərir. Son nəticədə belə
bələdləşmə reaksiyası müsbət və ya mənfi hissə çevrilir.
Hisslərin fizioloji əsasını baş beyin yarımkürələrininqabığı, qabıqaltı
düyünlər və lambiq sistem təşkil edir. Hisslərin
yaranmasında sinis hüceyrələrinin tərkibindəki ağ maddəyə daxil olan boz
maddə yığınlarının xüsusi rolu vardır. ABŞ tədqiqatçısı Oldz siqnallar üzərində
apardığı təcrübələrlə beyində həzz və ağrı mərkəzlərinin olduğunu sübut
Hisslərin siqnal və tənzimedici funksiyaları vardır. Onların xarici təzahürü
hisslərin ekspressiyası adlanır. İnsanın xarici görkəmi, baxışları, səsi, mimikası
onun daxili yaşantıları, emosional aləmi haqqında məlumat əldə
verir. Psixoloji müvazinətin pozulmasını insanın xarici xarici görünüşündən
duymaq mümükündür. Bununla belə, bir çox insanlar psixoloji maska geyini, öz
hisslərini bəzən gizlətməyə çalışırlar. (Dodağı dişini örtmür).
İnsanın emosional vəziyyətləri və onların növləri.
Emosional vəziyyətlər nisbətən davamlı, psixi təzahürlərdir. Bir çox
hallarda onlar insanın psixi və praktik fəaliyyətində ümumi fon yaradır.
Emosional vəziyyətlərə aşağıdakılar aid edilir:
Hissi ton, əhvallar, affekt, str
ess, ehtiraslar, furusturasiya.
psixi fəaliyyəti müşayət edən emosional çalardır. Hissi ton o
qədər də aydın və kəskin xaraci təzahürə malik olmur. Müxtəlif musiqilər,
marşlar insanda hissi ton taradır. Əmək təlimi, idman və ta istirahət, bayr
zamanı hissi ton dəyişir.
nisbətən zəif cərəyan edən emosional vəziyyətdir. Əhvallar bir
gündə bir neçə dəfə fəyişə bilər. Bəzən isə günlərlə, həflələrlə və aylarla eyni
qala bilər. Dərsin canlı və emosional baxımdan təsirli olması, əməklə istirahəsin
düzgün növbələşdirilməməsi, yarışda uğur insana müsbət, yorucu dərs,
yorğunluq, müvəffəqiyyətsizlik, yuxusuzluq isə mənfi əhvallar yaradır. Xəstə
adamın əhvalı pozulur. Müəllimin dərsdəki əhvalı çox vaxt şagirdlərə də təsir
edir. Adam əsəbi olduqda ən adi bir qıcıq (birinin bərkdən gülməsi) ona mənfi
təsir göstərir. Həyat şəraiti, cibxərcliyinin olub
olmaması, mənzil şəraitin,
nəqliyyat, qaz, işığın olub
olmaması insanın əhvalına ciddi təsir göstərir.
latınca “ruhi təlatüm, həyəcanlanma deməkdir) coşğun
surətdə əmələ gəlib, kəskin xarici ifadəyə malik olan az müddət, lakin qüvvətli,
partlayış şəklində davam edən emosional vəziyyətdir. Qeyz, dəhşət, hədsiz
şadlıq, qəzəb və s. buna misal ola bilər. Belə hallarda insan ümumi, qəbul
iş davranış qaydalarını pozur, qeyri
adi hərəkət edir, özünü ələ ala bilmir.
Onun şüuru daralır. Belə vəziyyət keçdikdən sonra o, təəssüf və peşmançılıq
hissi keçirir. A.S.Makarenkonun kaloniyada Zadorovu dəmir parçası ilə
döyməsini, IV İvan Qroznunun öz oğlunun başının yarmasını, Nadir şahın öz
oğlunun gözlərinin çıxarmasını və s. buna misal göstərmək olar. (Hamletdə
Otellonun Dezdomonanı boğması).
ingiliscə “gərginlik” deməkdir). İnsanın gözlənilməz gərgin
şəraitlə rastlaşdığı zamanı keçirdiyi
psixoloji halətdir. O, nisbətən zəif cərəyan
edir, lakin uzun müddət davam edir. Zəlzələ, kasıblıq, daşqın, epidemiyalar, ailə
münaqişələri, ailə üvzünün əziz bir adamının qəfil ölümü belə emosional
Stress terminini 1936-
fizioloqu N.Selye təklif etmişdir. O,
stress (mənfi), sustress (müsbət) və disstress kimi formalarını göstərmişdir. (Əri
tərəfindən görülərək küçəyə qovulan qadını həyətdə də it qapır) Bu disstress
adlanır. Stressin fizioloji və psixoloji olmaqla 2 növü fərqləndirilir. Belə halda
insanın nitqində, hərəkətlərində dəyişmələr ola bilər.
Frustrasiya –
(latınca aldanma, nahaq gözləmə deməkdir). Bu insanın öz
məqsədinə çatmasına maneçilik törədən real və ya xayali maneələrlə rastlaşdığı
zaman düşdüyü psixi vəziyyətdir. Bu insanda qəzəb, küskünlük, özünüitirmə
kimi hallar doğurur. Məsələn, bir neçə dəfə cəhd göstərsə də ali məktəbə qəbul
oluna bilməyən abuturiyentdə dərsə gecikən tələbədə, əməyinə qiymət
verilməyən alim və ya yazıçıda belə hallar yaranır.
qüvvətli, uzun müddətli və dərin hissdir. Bu zaman insanın
iradəsi və hissləri birləşir, insanı çətinlikdən xilas olmaqda kömək edir. Ancaq
ehtiraslar insanı həmişə fəallaşdıra bilmir. Bəzən nir obyektə olan ehtiraslı
münasibət onu passiv şəkildə əzab çəkməyə düçar edə bilir.
narkomaniya, moda düşkünlüyü və s.). Hacı Qaranın pul ehtirasını buna misal
göstərmək olar. Bunlar mənfi ehtiraslardır. Elmə, musiqiyə, incəsənətə, qurub
yaratmağa və s. olan ehtirasları isə müsbət ehtiraslara misal göstərmək olar.
M.Qorkinin “Oxumaq həvəsi” adlı hekayəsində bunun bədii ifadəsi verilmişdir.
Ali hisslər.
İnsanın hisslər aləmi zəngin və çoxcəhətlidir. Onların içərisində şəxsiyyətin
mənəvi simasını əks etdirən ali hisslər mühüm yer tutur. İnsanın ictimai,
mədəni və mənəvi təlabatlarının təmin edilməsi zamanı meydana gələn davamlı
hisslər ali hisslər
adlanır. Onlar bəşəriyyətin ictimai
məhsuludur. Ali hisslərin 4 növü vardır: əxlaqi, intellektual, estetik və praksis
Əxlaqi hisslər –
başqa adamların, hərəkət və davranışını və özünün
əməllərinin qiymətləndirilməsi gedişində yaranır: borc, məsuliyyət,
vətənpərvərlik, şərəf, ləyaqət, dostluq və s.
İntellektual
əqli fəaliyyət prosesində yaranır. İnam, şübhə,
təəccüb, istehza, yumor və s.
Estetik hisslər –
gerçəkliyin esretik qavranılmasının inikasıdır. Zöv,
estetik heyrət, həyəcan, vəhdə gəlmək və s.
Praksis hissslər –
insanın çoxcəhətli nəzəri və praktik fəaliyyətində
(əmək, təlim, idman, oyun) təzahür edir.
Dostları ilə paylaş:
Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2023
rəhbərliyinə müraciət
Tanınmış simalar
Azər İsmayılov ilə evli olub, ayrılıblar və Dilək adında bir qızları var.
Ad,Soyad | Vüsalə Əlizadə |
Yaş | 12 iyl 1984 (39 Yaş ) |
Doğulduğu yer | Bakı |
Vəzifə | aktrisa, aparıcı |
Boy | 165 |
Çəki | 53 |
Yenilənmə tarixi | 13-01-2017 |
12 İyul 1984-cü il dünyaya Bakıda göz açıb. Ailədə 5 uşaqdırlar, 4 bacı, 1 qardaş. Ailəli olub, 1 qızı var. Bütün yeməkləri sevir. Hobbisi şeir yazmaq, rəsm çəkməkdir. Buzovnada Əfqan Əliyev adına məktəbdə 9-cu sinifə qədər təhsil alıb. Sonra Turan litseyində 9-cu sinifdən oxuyub. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət universitetinin rejissorluq fakultəsini bitirib. Sirli avrasiya, Yeni ulduz, Xalq ulduzu, Performans, Eldən-elə, Bank şou və Dəyişirəm verlişlərinin aparıcısı olub. 2013-2014-cü illərdə Pərdə verlişində redaktor kimi işləyib. Hal-hazırda APA TV-də “Səhər Zəngi” verlişinin aparıcısıdır.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.