Hər gün yeni bir kitab

Həyatın bütün çətin və həlledilməz suallara verdiyi ümumi cavabdan başqa cavab yox idi. Cavab belə idi: «günlərin tələbinə görə yaşamaq lazımdır, yəni unutmaq».

Цитаты из Анна Каренина (Лев Толстой)

На данной странице представлены цитаты из книги ” Анна Каренина ” ( Толстой Лев ) : афоризмы, крылатые выражения, знаменитые мудрые фразы из произведения.

. если любишь, то любишь всего человека, какой он есть, а не каким я хочу, чтоб он был.

Любовь. — повторила она медленно, внутренним голосом, и вдруг, в то же время, как она отцепила кружево, прибавила: — Я оттого и не люблю этого слова, что оно для меня слишком много значит, больше гораздо, чем вы можете понять, — и она взглянула ему в лицо. — До свиданья!

Копаясь в своей душе, мы часто выкапываем такое, что там лежало бы незаметно.

Уважение выдумали для того, чтобы скрывать пустое место, где должна быть любовь.

Он понял, что она не только близка ему, но что он теперь не знает, где кончается она и начинается он.

— Положим, ты женат, ты любишь жену, но ты увлёкся другою женщиной. — Извини, но я решительно не понимаю этого, как бы. всё равно как не понимаю, как бы я теперь, наевшись, тут же пошёл мимо калачной и украл бы калач.

Никогда не поздно раскаяться.

Двигатель всех наших действий есть всё-таки личное счастье.

Вам может нравиться или не нравиться мой образ жизни, но мне это совершенно все равно: вы должны уважать меня, если хотите меня знать.

Он не мог подолгу смотреть на неё, как на солнце, но видел её, как солнце, и не глядя.

Единственное спасение от людей — скрыть от них свои раны.

Но я женат, и поверь, что, узнав одну свою жену (как кто-то писал), которую ты любишь, ты лучше узнаешь всех женщин, чем если бы ты знал их тысячи.

Всему виной эта глупая улыбка.

Все счастливые семьи похожи друг на друга, каждая несчастливая семья несчастлива по-своему.

Для того, чтоб узнать любовь, надо ошибиться и потом поправиться.

Он знал, что для него все девушки в мире разделяются на два сорта: один сорт — это все девушки в мире, кроме её, и эти имеют все человеческие слабости, и девушки очень обыкновенные; другой сорт — она одна, не имеющая никаких слабостей и превыше всего человеческого.

Он смотрел на нее, как смотрит человек на сорванный им и завядший цветок, в котором он с трудом узнает красоту, за которую он сорвал и погубил его. И, несмотря на то, он чувствовал, что тогда, когда любовь его была сильнее, он мог, если бы сильно захотел этого, вырвать эту любовь из своего сердца, но теперь, когда, как в эту минуту, ему казалось, что он не чувствовал любви к ней, он знал, что связь его с ней не может быть разорвана.

Моя любовь всё делается страстнее и себялюбивее, а его всё гаснет и гаснет, и вот отчего мы расходимся, – продолжала она думать. – И помочь этому нельзя. У меня всё в нём одном, и я требую, чтоб он весь больше и больше отдавался мне. А он всё больше и больше хочет уйти от меня. Мы именно шли навстречу до связи, а потом неудержимо расходимся в разные стороны. И изменить этого нельзя.

Вы это не можете понять; вам, мужчинам, свободным и выбирающим, всегда ясно, кого вы любите. Но девушка в положении ожидания, с этим женским, девичьим стыдом, девушка, которая видит вас, мужчин, издалека, принимает всё на слово, — у девушки бывает и может быть такое чувство, что она не знает, что сказать.

Весна — время планов и предположений.

Если добро имеет причину, оно уже не добро; если оно имеет последствие — награду, оно тоже не добро. Стало быть, добро вне цепи причин и следствий.

. Вечная ошибка, которую делают люди, представляя себе счастие осуществлением желания.

Как часто счастье браков по рассудку разлетается, как пыль, именно оттого, что появляется та самая страсть, которую не признавали.

Узнаю коней ретивых по каких-то их таврам, юношей влюбленных узнаю по их глазам.

Слыхал он, что женщины часто любят некрасивых, простых людей, но не верил этому, потому что судил по себе, так как сам он мог любить только красивых, таинственных и особенных женщин.

Это немножко нескромно, но так мило, что ужасно хочется рассказать.

Нет таких условий, к которым человек не мог бы привыкнуть, в особенности если он видит, что все окружающие его живут так же.

Он сердился на всех за вмешательство именно потому, что он чувствовал в душе, что они, эти все, были правы.

Как многое из того, что казалось мне тогда прекрасно и недоступно, стало ничтожно, а то, что было тогда, теперь навеки недоступно.

Это не тоска, не скука, а гораздо хуже. Как будто всё, что было хорошего во мне, всё спряталось, а осталось одно самое гадкое.

Она ревновала его не к какой-нибудь женщине, а к уменьшению его любви. Не имея еще предмета для ревности, она отыскивала его.

Видите ли, на одну и ту же вещь можно смотреть трагично и сделать из нее мучение, и смотреть просто и даже весело.

— Я пробовал всё, — подумал он, — остаётся одно — не обращать внимания.

Спасать можно человека, который не хочет погибать; но если натура вся так испорчена, развращена, что самая погибель кажется ей спасением, то что же делать?

Мне не о чем сокрушаться и утешаться. Я настолько горда, что никогда не позволю себе любить человека, который меня не любит.

Eсли искать совершенства, то никогда не будешь доволен.

— Женщины, видишь ли, это такой предмет, что, сколько ты ни изучай её, всё будет совершенно новое. — Так уж лучше не изучать. — Нет. Какой-то математик сказал, что наслаждение не в открытии истины, но в искании её.

Анна улыбалась, и улыбка передавалась ему. Она задумывалась, и он становился серьёзен. Какая-то сверхъестественная сила притягивала глаза Кити к лицу Анны. Она была прелестна в своём простом чёрном платье, прелестны были её полные руки с браслетами, прелестна твёрдая шея с ниткой жемчуга, прелестны вьющиеся волосы расстроившейся причёски, прелестны грациозные лёгкие движения маленьких ног и рук, прелестно это красивое лицо в своём оживлении; но было что-то ужасное и жестокое в её прелести.

Ей неприятно было читать, то есть следить за отражением жизни других людей. Ей слишком самой хотелось жить. Читала ли она, как героиня романа ухаживала за больным, ей хотелось ходить неслышными шагами по комнате больного; читала ли она о том, как член парламента говорил речь, ей хотелось говорить эту речь; читала ли она о том, как леди Мери ехала верхом за стаей и дразнила невестку и удивляла всех своею смелостью, ей хотелось это делать самой.

— А! Константин Дмитрич! Опять приехали в наш развратный Вавилон, — сказала она, подавая ему крошечную желтую руку и вспоминая его слова, сказанные как-то в начале зимы, что Москва есть Вавилон. — Что, Вавилон исправился или вы испортились?

Всё кончено, — сказала она. — У меня ничего нет, кроме тебя. Помни это.

Кто-нибудь из нас двоих глуп. Ну, а вы знаете, про себя нельзя этого никогда сказать.

Есть люди, которые, встречая своего счастливого в чем бы то ни было соперника, готовы сейчас же отвернуться от всего хорошего, что есть в нем, и видеть в нем одно дурное; есть люди, которые, напротив, более всего желают найти в этом счастливом сопернике те качества, которыми он победил их и ищут в нем со щемящею болью в сердце одного хорошего.

Это чувствуется в воздухе, это чувствуется сердцем.

Проигранные сражения обычно начинаются с удачных выстрелов.

Мне, главное, не хотелось бы, чтобы думали, что я что-нибудь хочу доказать. Я ничего не хочу доказывать, я просто хочу жить; никому не делать зла, кроме себя. Это я имею право, не правда ли?

Когда Левин думал, что он такое и для чего он живет, он не находил ответа и приходил в отчаянье; но когда он переставал спрашивать себя об этом, он как будто знал, что он такое и определенно действовал и жил.

— Вот видишь ли, ты очень цельный человек. Это твоё качество и твой недостаток. Ты сам цельный характер и хочешь, чтобы вся жизнь слагалась из цельных явлений, а этого не бывает.

Разумом, что ли, дошел я до того, что надо любить ближнего и не душить его? Мне сказали это в детстве, и я радостно поверил, потому что мне сказали то, что было у меня в душе. А кто открыл это? Не разум. Разум открыл борьбу за существование и закон, требующий того, чтобы душить всех, мешающих удовлетворению моих желаний. Это вывод разума. А любить другого не мог открыть разум, потому что это неразумно.

Во всем, что он говорил, думал и делал, она видела что-то особенно благородное и возвышенное. Ее восхищение пред ним часто пугало ее самое: она искала и не могла найти в нем ничего непрекрасного.

© Allbooks.by. Вся информация предоставлена в ознакомительных целях.
Приобрести книги можно на сайте нашего партнера oz.by

Anna Karenina

Çox mübahisələrə səbəb olmuş məşhur roman. Müəllif bir evin, bir ailə­nin problemindən başlayır və bütün Rusiyanın üzləşdiyi çətinliklərə toxu­nur. Hissləri dolaşıq düşmüş, həyatda azıb qalmış bir qadın haqqında ro­man. Onun hər şeyi var: əri, oğlu, evi, sərvəti, adı. Amma o heç nəyə bax­madan bunların hamısından imtina edir! O özünü eşq girdabına atır və bununla da öz həyatını çətinləşdirir. Anna Karenina obrazı çox ziddiyyətlidir. Həyatı alt-üst olduğu üçün oxu­cunun ona yazığı gəlir, oynaşından ötrü öz oğlunu atdığı üçünsə oxucu ona nifrət edir.

Oxşar kitablar

Romeo və Cülyetta

Uilyam Şekspir

Cild : Yumşaq

Kerri Bacı

Teodor Drayzer

Cild : Yumşaq

Cek Reymond

Etel Lilian Voyniç

Cild : Yumşaq

Yeniyetmə

Fyodor Dostoyevski

Cild : Yumşaq

Tikanlıqda şərqi deyənlər

Kolin Makkalou

Cild : Yumşaq

Dəmir daban

Cek London

Cild : Yumşaq

Oliver Tvistin macəraları

Çarlz Dikkens

Cild : Yumşaq

Stokda yoxdur

Hekayələr

Anton Çexov

Cild : Yumşaq

Tufanlı Yoxuşlar

Emili Bronte

Cild : Yumşaq

Pələng dərisi geymiş cəngavər

Şota Rustaveli

Cild : Yumşaq

Alçaldılmış və təhqir edilmiş insanlar

Fyodor Dostoyevski

Cild : Yumşaq

Ceyn Eyr

Şarlotta Bronte

Cild : Yumşaq

Ya var, ya yox

Ernest Heminquey

Cild : Yumşaq

Kotlovan

Andrey Platonov

Cild : Yumşaq

Paris Notr-Dam kilsəsi

Viktor Hüqo

Cild : Yumşaq

Qırılmış dostluq

Etel Lilian Voyniç

Cild : Qalın

Üç muşketyor

Aleksandr Düma

Cild : Yumşaq

Başsız atlı

Mayn Rid

Cild : Yumşaq

Qara pişik

Edqar Allan Po

Cild : Yumşaq

Kazaklar

Lev Tolstoy

Cild : Yumşaq

Don Kixot

Migel de Servantes

Cild : Yumşaq

Doktor Jivaqo

Boris Pasternak

Cild : Yumşaq

Netoçka Nezvanova

Fyodor Dostoyevski

Cild : Yumşaq

Diplomat

Ceyms Oldric

Cild : Yumşaq

Stokda yoxdur

Rəylər

Fatma Əliyeva 8 April 2021

Bu kitabin Azerbaycan dilinde pdf mene lazimdir xahis edirem komeklik gosteresiniz [email protected]

Anna Karenina 23 March 2020

“Anna Karenina” romanının müxtəlif qiymətləndirmələrini analiz edərkən belə nəticəyə gəlmək olar ki, L.N.Tolstoyun müasirləri əsərin əsl mənasını anlamağa müvəffəq olmamışlar. Belə görünür ki, buna səbəb Konstantin Levin obrazının ideya-kompozisiya rolu, iki süjet xəttinin – Anna və Levinin romanın bədii strukturunda qarşılıqlı əlaqəsi anlaşılmamışdır. Başqa sözlə – romanın bədii vahidliyini mühafizə edən L.N.Tolstoyun təbirincə desək, müasirləri həmin “daxildəki kilid”i görə bilməmişlər. Qarşınızdakı məqalədə “Anna Karenina” romanına L.N.Tolstoyun müasirlərinin yanaşma tərzi nəzərdən keçirilir. Anna Karenina” əsəri 1873-1877-ci illər aralığında ərsəyə gəlib, bu zaman yazıçı artıq cəmiyyətin yüksək qatlarında həyatın mənasızlığını dərk etmişdi və öz sinfi ilə münasibətlərinin sona yetməsi astanasında idi. Tolstoyun “müasir Rusiyanı və ya ən azından müasir cəmiyyəti təsvir etməyə çalışdığı. ” “Anna Karenina” “müasir həyatı canlandıran romandır”. Roman 1875-ci ildə “Russkiy vestnik” jurnalında M.N.Katkovun redaksiyası altında dərc edilmiş, dərhal çoxsaylı oxucu rəylərini qazanmışdır. Şərhlərin bir qismində oxucular əsərə heyranlığını gizlətmir, qəhrəmanların psixologiyasına dərin nüfuz edilir, situasiyaların və personajların həyatiliyi qeyd olunur, digərlərində romandan narazılıq ifadə edilir, hətta Tolstoy ideyasının qavramamazlıqdan irəli gəldiyini sübut edən mənfi qiymətləndirmələr də dilə gətirilirdi. N.N.Straxov L.N.Tolstoya 1876-cı il 8 aprel tarixli məktubunda etiraf edirdi: “Mən “Anna Karenina”nın yaratdığı heyranlıq və qəzəbə ədəbiyyatda rast gəlməmişəm. Şərhlərin sayı-hesabı yoxdur”. Növbəti ildə “Anna Karenina”nın altıncı hissəsinin dərcindən sonra Tolstoya ünvanlanan məktubda isə tənqidçi yazır: “Sizin roman hər kəsə maraqlıdır və həvəslə oxunur. Uğurunuz möhtəşəmdir. Bu cür ancaq Puşkinlə Qoqol (əsərlərinin hər səhifəsinə hücum edilərək) oxunub”. İlk heyranlıqların ardınca mənfi qiymətləndirmələr də başladı. Roman hələ tam dərc olunmamış ilk oxunuşu zamanı İ.S.Turgenevi, F.M.Dostoyevskini, V.V.Stasovu, M.E.Saltıkov-Şedrini həvəsdən saldı. Turgenev 1875-ci ildə yazırdı: “bu, hələ ki, süni və cılız, hətta (deməyə də çəkinirəm!) darıxdırıcıdı”. Saltıkov-Şedrin romanı “ancaq cinsi meyllər” üzərində qurulmuş əsər olaraq qiymətləndirirdi”. Məşhur ictimai xadim və ədəbiyyat tənqidçisi P.N.Tkaçov da iddia edirdi ki, Tolstoyu cinsi münasibətlərdən başqa heç nə maraqlandırmır. Digər tənqidçi A.M.Skabiçevski “Anna Karenina”nın ilk hissələrini “uşaq bələyinin idilliyası”, “qədim fransız romanları ruhunda melodramatik cəfəngiyat” adlandırırdı. Əslində cəmiyyət “Anna Karenina”nı qavrayarkən iki düşərgəyə ayrılırdı: demokratlar romanı müzakirə edirdi, liberallar isə əksinə, onu yüksək qiymətləndirirdi. Amma hər iki tərəf siyasi meyllərin təsiri altında romanın məğzini tez-tez təhrif edirdilər. “Anna Karenina” haqqında ilk məqalələrdən birini ədəbiyyatçı və tənqidçi, əsərin cəmi iki hissəsini oxuyaraq Tolstoyun məqsədini tamamilə anlamadan yazıçını aristokrat cəmiyyətin müğənnisi adlandıran V.Q.Avseenko yazmışdır. O, həm də romanda “ahəng” çatışmazlığını qeyd edirdi. “Anna Karenina”da bədii “ahəng”in yoxluğu ideyası Tolstoyun bir çox tənqidçiləri tərəfindən hallanmışdır. P.N.Tkaçov 1878-ci ildə yazdığı “Salon incəsənəti” məqaləsində hətta “Anna Karenina”nın roman adlandırılmasına etiraz edir: “Bu, insan əməllərinin protokolunun toplusu, fotoşəkillərin kolleksiyasıdır. Bu kolleksiya görünür, tamamilə təsadüfən, hansısa plansız, xüsusi ideya olmadan tərtib edilmişdir. Fotoqraf heç nədən iyrənmirdi, onların necə göründüyü vecinə də deyildi”. “Anna Karenina”nın 7 hissəsinin dərci (8-ci hissə M.N.Katkovun müəlliflə ideya ziddiyyətləri nəticəsində jurnalında dərc edilməmişdir) bir çox yazıçı və tənqidçidə Tolstoyun romanı haqqında ilkin səthi və ədalətsiz yanaşmanı dəyişmələrinə səbəb olmuş, bu da yeni şərhlərin yaranmasına gətirib çıxarmışdır. F.M.Dostoyevski “Yazıçının gündəliyi”ndə yazırdı: “Anna Karenina” müasir dövr Avropa ədəbiyyatında müqayisə edilməyəcək qədər mükəmməl bədii əsərdir”. Yazıçını romandakı mənəvi problem cəlb etmişdir. İ.A.Qonçarov Tolstoyun ustalığını xalqın müxtəlif təbəqələrinin təsvirində qeyd edir: “O, (Tolstoy – İ.B) ovçunun tor qurduğu kimi – yüksək və ən aşağı təbəqədən olan insan kütləsini nəhəng çərçivəyə salır, həmin çərçivəyə düşən heç kəs onun nəzərindən, analiz və təsvir fırçasından qaça bilmir”. Lakin yuxarıda qeyd etdiyimiz fikirləri oxuduqda romanın tam nəşrindən sonra oxucular tərəfindən qeyd-şərtsiz qəbul olunduğu qənaətinə gəlinməməlidir. Fransız yazıçısı və ədəbiyyat tarixçisi, “Rus romanı” (1886) kitabının müəllifi Ejen Melkyor de M.Voqyu “Anna Karenina”da müxtəlif çatışmayan cəhətləri qeyd etmişdir: simmetriyanın pozulması, uzun-uzadı dəqiq təsvirlər (bu sıraya o, misal olaraq ovçuluq və cıdır haqqındakı fəsilləri aid etmişdir). Romana Rusiyanın inkişaf yolları və ərazisi haqqında düşüncələrin daxil olma səbəbini anlamayan müəllif əsəri sadəcə növbəti ailə dramı olaraq görür. Bundan başqa, Voqyu üçün “Anna Karenina”nın fransız tənqidçisinin romanda “lüzumsuz” hesab etdiyi (Rusiyanın ərazisi və inkişaf yolları haqqında) hissələr barədə düşüncələrinin əlaqədar olduğu Levin obrazının ideya-kompozisiya qeydi olmadan təyin edilməsi mümkün olmayan janr spesifikası da anlaşılmaz olaraq qalır. Eyni zamanda (1887-ci ildə) ingilis şairi və tənqidçi Metyu Arnold “Qraf Lev Tolstoy” məqaləsində “Anna Karenina”nı birbaşa olaraq “ənənəvi ailə dramının çərçivə və sxemlərini sındıran” əsər olaraq xarakterizə etmişdir. Oxucular zamanla “Anna Karenina”nın bədii mənasını dərk etməyə başlayırdı. Gördüyümüz kimi romanda əsas qəhrəman, Anna Kareninanın parlaq obrazına ilk əvvəl kölgə salan Konstantin Levin obrazı dərhal anlaşılmamışdır. Sonralar isə nəhayət ki, Levin obrazının vacibliyini dərk edən müasirlər ona müxtəlif formalarda şərh verirdilər. Oxucunun nəzərində Konstantin Levinin avtobioqrafik obrazı isə dərhal formalaşdı. Mülkədar olmasına baxmayaraq xalqla bərabər alaq edən, ot biçən Levini müasirləri müəllifin özü ilə uzlaşdırırdılar. Tolstoyun yaxınları, tanışları və ailəsi qəhrəmanın soyadının yazıçının adı ilə eyniköklü “Lev” sözündən götürüldüyünü anlamışdılar. Təkcə davranış və sözlərin eyniyyətini deyil, Levinin və müəllifin özünün həm də mənəvi əzablarını tənqidçi N.K.Mixaylovski də qeyd edirdi: “Konstantin Levinin sevgi hekayəsi vasitəsilə qraf Tolstoy bizə nə zamansa sarsıntı keçirdiyi və artıq rahatlığa qovuşduğu həyat dramının təsvirlərini ötürmüşdür”. F.M.Dostoyevski Levinin avtobioqrafik obrazı haqqında 1877-ci ili əhatə edən “Yazıçının gündəliyi”ndə bircə düzəlişlə yazmışdır: “Bir çoxları iddia edir və hətta mən də aydın görürəm ki, Levinin üzündə müəllif bir çox hallarda öz qənaət və düşüncələrini ifadə edir, onları Levinin dilindən, hətta bəzən bədiiliyi qurban verərək az qala məcburən dilə gətirir, amma Levinin surətini müəllifin təsvir etdiyi kimi müəllifin öz üzü ilə qarışdırmıram”. Əcnəbi oxucunu Levin obrazındakı mənəvi təmizlik, adət edilmiş siniflərdən qəfil uzaqlaşma, daxilində harmoniya yaratmaq hədəfi cəlb edir. Məsələn, “Tolstoyun həyatı” kitabının müəllifi (1911) Romen Rollan Levinin mənəvi axtarışlarında avtobioqrafik izləri qeyd edərək güman edirdi ki, məhz qəhrəmanın bütün sosial şərtləri rədd edən və mujik həqiqətinə müraciət edən mənəvi axtarışları romanın əsas marağını təşkil edir. Lakin Levin obrazı heç də hər kəs tərəfindən eyni cür qəbul edilmədi. İlahiyyatçı, filosof və yazıçı K.N.Leontyevə görə isə Levin obrazının – onun nöqteyi-nəzərincə mujikə səcdə etməsi “həddi aşmaq”dır, bu səbəbdən də o, Tolstoyu məzəmmət edirdi. Leontyev “Rusiyaya Tolstoydan daha gərəkli və qiymətli” şəxsiyyət olaraq Levini deyil, Aleksey Vronskini görürdü. V.P.Meşerski də məhz bu barədə yazır, əsas qəhrəman qismində Vronskini qeyd edir və məhz onun “doğma diyarda qiyam yarada” biləcəyini iddia edirdi. Aydın olur ki, Levin obrazının məramını dəqiqləşdirmədən romanın mənasını anlamaq qeyri-mümkündür. “Qrajdanin” qəzetində anonim tənqidçi yazırdı: “biz öz təsərrüfatının səmərəli qurulmasına sadiq olan və xalqı səmimi qəlbdən sevən mülkədar Levinin tipik şəxsiyyətini sükutla qarşılaya bilmərik. ”. “Mülkədar Levinin şəxsiyyəti – tənqdiçi davam edir – romanda olduqca əhatəli sərgilənir və ümumiyyətlə qeyd etmək gərəkdir ki, qraf Tolstoyun yeni əsərindəki bu hissə Anna Karenina ilə Vronski arasındakı intriqadan heç də az maraq kəsb etmir”. “Anna Karenina”nın mənasını digər müasirlərdən daha çox N.N.Straxov qavramağa nail olmuşdur. “Anna Karenina”da “zehni narazılıq dövrü”nün təsvirindən danışarkən o, “müəllifin simpatiya bəslədiyi” Levini “həmin narazılığın ən yaxşı nümayəndəsi” adlandırırdı – Straxov Levinin romanda əhəmiyyətini və onun bədii strukturunda süjet xəttinin vacibliyini qeyd edir. Levin obrazının romanda vacibliyinin dərk edilməsi ilə bərabər həm də müasir tənqiddə Levinin süjet xəttinin Anna Kareninanın süjet xətti ilə harmonik uyğunlaşmaması düşüncəsi öz yerini möhkəm qoruyub saxlamağa müvəffəq olmuşdur. Bundan başqa, bəzi tənqidçilər, məsələn V.Çuyko (“Qolos” qəzeti, 1875) “Levin”in fəsillərini “romanın marağına xələl gətirən yalnışlıq” kimi dəyərləndirirdi. Hətta Straxov da onların süst və zəif olduğunu qeyd edirdi. “Konstantin Levinin hekayəsi – Anna Kareninanın hekayəsinə zorla əlavə edilmişdir” deyə N.K.Mixaylovski iddia edirdi. Hətta romanın bədii strukturunda Levin obrazının mühümlüyü etiraf edildikdə belə romanda iki süjet xəttinin öz aralarında necə əlaqələnməsi tənqidçilər üçün tam aydın olmadı. Buna sübut olaraq məşhur pedaqoq, professor S.A.Raçinskinin 1878-ci ildə Tolstoya yazdığı “romanın yaranmasında köklü çatışmazlıqlar” haqqında məktubunu misal göstərə bilərik: “Burada memarlıq yoxdur. Burada (romanda-İ.B.) möhtəşəm, bir-biri ilə əlaqəsi olmayan iki mövzu yanaşı inkişaf edir”. Həmin məktuba L.N.Tolstoy bu cür cavablandırmışdır: “Sizin “Anna Karenina” haqqındakı müddəalarınız mənə yanlış təsiri bağışlayır. Mən əksinə memarlıqla fəxr edirəm – ixtisarlar elə aparılıb ki, qıfılın harada olduğunu görmək mümkün deyil. Mənim çalışdığım da bu idi. İnşaatın əlaqəsi şəxslərin fabulasında və şəxslərin münasibətlərində axtarılmamalıdır. İnanın, bu, qınaqları qəbul etməmək məsələsi deyil – əslində, siz onu düzgün yerdə axtarmırsız və ya biz əlaqəni müxtəlif cür başa düşürük, mənim əlaqə qismində anladığımı isə – bu işi mənim üçün əhəmiyyətli edən əlaqə orada var – yaxşı baxsaz, tapacaqsız”. Beləliklə, “Tolstoyun romana iki baş qəhrəmanla əlaqələndirilmiş iki süjet xətti salmasının səbəbi nədir, onları birləşdirən “qıfıl” haradadır, romanın “inşasının” “daxili əlaqəsi” nəyə əsaslanır, Levin obrazının ideya-kompozisiya əhəmiyyəti nədir” – bütün bunlar gələcəkdə düşünməli olduğumuz məsələlərin bir qismidir.

Rəy yaz

Ünvan: Bakı, Tbilisi prospekti, 76

Abunə olmaqla hər həftə kitablardan və kitab dünyasında baş verən yeniliklərdən xəbərdar ola bilərsiniz.

Anna Karenina | Lev Tolstoy

«Anna Karenina» mürəkkəb, zərif psixoloji, kəskin problemlərlə və dövrünün əlamətləri ilə zəngin əsərdir. L.N.Tolstoy əsərdə Rusiyada patriarxal həyat tərzi qalıqlarının burjua tərəqqisinin təzyiqi altında necə dağıldığını, əxlaqın, ailə təməlinin düşdüyünü, əsilzadəliyin cırlaşmasını təsvir edir. Roman çox məqamlarda avtobioqrafik xarakter daşıyır. Onun üzərində işləyərkən Tolstoy müasirliyi və öz həyatını yenidən aydınlaşdırmışdır.

Əsərdən seçilmiş hissələr

Bütün xoşbəxt ailələr bir-birinə bənzəyir, hər bədbəxt ailə isə özünə görə bədbəxtdir.

Həyatın bütün çətin və həlledilməz suallara verdiyi ümumi cavabdan başqa cavab yox idi. Cavab belə idi: «günlərin tələbinə görə yaşamaq lazımdır, yəni unutmaq».

— Görürsünüzmü, qadın elə bir predmetdir ki, onu nə qədər öyrənirsən öyrən, həmişə yenilənəcəkdir.
— Onda ən yaxşısı heç öyrənməməkdir.

Həzz həqiqətin kəşfində yox, onun axtarışındadır.

— Bu yalnız bir şeyi sübut edir: sizin qəlbiniz yoxdur!
Ancaq baxışları onun qəlbi olduğunu və buna görə ondan qorxduğunu deyirdi.

Təhsilin məqsədi elə budur — hər şeydən zövqü-səfa yaratmaq.

Onun üçün dünyadakı bütün qızlar iki növə bölünürdü:
Bir növ — dünyadakı bütün qızlar. Ondan başqa. Bunlar insani zəifliyə malik adi qızlardır.
Başqa növ — təkcə o, heç bir zəifliyi olmayan, bütün insanlıqdan üstün.

Qadın — üzərində hər şeyin fırlandığı vintdir.

Məhəbbəti tanımaq üçün səhv edib, sonra düzəlməlisən.

Başların sayı qədər ağıl varsa, onda ürəklərin sayı qədər sevgi var.

Heç vaxt heç nədə sərhədi aşmaq lazım deyil.

O, balıq tutmağı xoşlayırdı. Və belə axmaq məşğuliyyəti xoşladığına görə özü ilə fəxr də edirdi.

Xiffət çəkib təskinlik axtarmağa ehtiyac yoxdur. O qədər qürurluyam ki, heç vaxt məni sevməyən birini sevə bilmərəm.

Ona görə xoş idi ki, hələ də ümid yeri var idi. Və bir də ona görə xoş idi ki, onu yaralayanın özü yaralanmışdı.

Darıxmamaq üçün nəyin darıxdırıcı ola bilməsi haqda fikirləşmək lazım deyil.

İndi həmişə olmayacaq.

Nəticə istəyən pul da buraxır.

Səndə və məndə bir əsas üstün cəhət var: bizi almaq çətindir. Belə insanlar isə heç vaxt gərəkli olmur.

Ölüm haqda düşünəndə həyatın gözəlliklərinin sayı da azalır.

Bir xalqa daha çox inkişaf etmiş başqa bir xalq təsir göstərə bilər.

Təsir həmişə həqiqi təhsil tərəfdədir.

Şübhələndiyimdə ümidim var idi.

Məhv olmaq istəməyəni xilas etmək mümkündür.

Ona görə belə çılğınlıqla mübahisə edirik ki, rəqibin nəyi sübuta yetirmək istədiyini heç cürə başa düşə bilmirik.

Qınayıb, tənə edib nifrət bəsləyəndə ona həlledilməz görünən şeylər bağışlayıb sevəndə sadə və aydın oldu.

Quos vult pendere dementat — məhv etmək istədiyini Allah ağıldan məhrum edir(lat).

Başa düşdü ki, qız ona nəinki yaxındır, hətta artıq harada onun qurtarıb harada özünün başladığını bilmir.

İnsanlardan yeganə xilas yolu onlardan yaralarını gizlətməkdir.

Vəziyyətim ona görə pisdir ki, heç nədə, özümdə də dayaq tapa bilmirəm.

Özünü alçaldan yüksələcək.

Yaxşı iştaha — deməli, vicdan təmizdir.

Vermirəm, çünki bunu məndən heç kim istəmir.

Bu kilsə, bu zəng, bu yalan nəyə lazımdır? Təkcə ona görə ki, bir-birimizə bəslədiyimiz nifrəti gizlədə bilək deyə?

Bütün kişilər bizi keçmişimizə qısqanır.

İnsana ağıl onu narahat edən şeylərdən yaxasını qurtarmaq üçün verilib.

Dediyi sözlərdən çox, səsinə qulaq asırdı.

Qısqanmıram, ancaq təhqir olunmuş və alçaldılmışam. Ona görə ki, kimsə belə düşünə, kimsə sənə bu gözlərlə baxa bilər.

Sevirsənsə, onu bütövlükdə sevirsən, necə varsa elə, daha görmək istədiyini yox.

Mənə sübut yox, məhəbbət gərəkdir.

Hörməti məhəbbətin yerini tutan boşluğu gizlətmək üçün uydurublar.

Nə olduğunu və niyə burda olduğunu bilmədən yaşamaq olmaz. Bunu isə bilə bilmərəm, deməli, yaşaya da bilmərəm.

Xeyirxahlığa səbəb varsa, o, artıq xeyirxahlıq deyil. Nəticə və mükafatı varsa, o, yenə xeyirxahlıq deyil.

Hamımız əzab-əziyyət çəkmək üçün yaradılmışıq. Və hamımız da bunu bilirik. Özümüzü bir təhər aldatmaq üçün müxtəlif vasitələrə əl atırıq.

• Teqlər:
• Anna Karenina
• , Lev Tolstoy