Tanınmış və sosiopat
Sosyopatinin en yaygın belirtilerinden biri empati eksikliği ve kişinin eylemlerinden pişmanlık duymaması olarak biliniyor. Birçok sosyopatta vicdan eksikliği varmış gibi gelebilir ancak hepsi böyle olmak zorunda değildir. Psikopatlar ise her zaman bu semptoma sahip oluyor, onları sosyopatlara göre daha tehlikeli yapan da çoğu zaman bu özellikleri.
Sosiopat
Sosyopat, antisosyal şəxsiyyət pozğunluğu olan bir insanı təsvir etmək üçün istifadə olunan bir termindir (ASPD). ASPD olan insanlar başqalarının hisslərini başa düşə bilmirlər. Çox vaxt qaydanı pozacaq və ya verdikləri zərərə görə günahkar hiss etmədən impulsiv qərarlar qəbul edəcəklər.
ASPD olan insanlar dostlarını, ailə üzvlərini, iş yoldaşlarını və hətta kənar şəxsləri idarə etmək üçün “ağıl oyunları” ndan da istifadə edə bilərlər. Bunlar da xarizmatik və ya cazibədar kimi qəbul edilə bilər.
Kiməsə sosiopat kimi diaqnoz qoyulur?
ASPD, davamlı mənfi davranışlarla xarakterizə olunan şəxsiyyət pozğunluqları kateqoriyasına daxildir.
Psixi Bozuklukların Diaqnostik və Statistik Təlimatının (DSM-5) yeni nəşrində deyilir ki, ASPD olan birisi davamlı olaraq başqalarının hisslərinə və ya insanların hüquqlarının pozulmasına hörmətsizlik göstərir. ASPD olan insanlar bu davranışların olduğunu başa düşə bilməzlər. Diaqnoz qoymadan bütün həyatlarını yaşaya bilərlər.
ASPD diaqnozu almaq üçün kimsə 18 yaşdan böyük olmalıdır. Onların davranışları aşağıdakı yeddi əlamətdən ən azı üçünün nümunəsini göstərməlidir:
- Sosial normalara və qanunlara hörmət etmir. Mütəmadi olaraq qanunları pozur və ya sosial sərhədləri aşırlar.
- Yalan danışır, başqalarını aldadır, saxta şəxsiyyət və ya ləqəblərdən istifadə edir və başqalarından istifadə edir şəxsi mənfəət üçün.
- Uzunmüddətli planlar yaratmır. Həm də nəticələrini düşünmədən tez-tez davranırlar.
- Təcavüzkar və ya ağırlaşmış davranış göstərir. Ardıcıl olaraq döyüşlərə girirlər və ya başqalarına fiziki zərər verirlər.
- Öz təhlükəsizliyini düşünmür ya da başqalarının təhlükəsizliyi.
- Şəxsi və ya peşə vəzifələrini yerinə yetirmir. Buraya dəfələrlə işə gecikmək və ya vaxtında ödəməmək də daxil ola bilər.
- Günah və peşmanlıq hiss etmir başqalarına zərər verdiyinə və ya pis rəftar etdiyinə görə.
ASPD-nin digər mümkün simptomlarına aşağıdakılar aid edilə bilər:
- başqalarının həyatına emosiya və ya investisiya qoymamaqla “soyuq” olmaq
- başqalarını manipulyasiya etmək üçün yumor, zəka və ya xarizma istifadə edin
- üstünlük hissi və güclü, sarsılmaz fikirlərə sahibdir
- səhvlərdən öyrənməmək
- müsbət dostluq və münasibətlər saxlaya bilməmək
- başqalarını qorxutmaq və ya hədələməklə idarə etməyə çalışmaq
- tez-tez hüquqi problemə girmək və ya cinayət əməllərini həyata keçirmək
- özləri və ya başqaları hesabına risk almaq
- bu təhdidlərə heç vaxt əməl etmədən intihar təhdidi
- narkotik, alkoqol və ya digər maddələrə aludə olmaq
ASPD diaqnozunun digər yollarına aşağıdakılar daxildir:
- insanın hisslərini, düşüncələrini, davranış qaydalarını və şəxsi münasibətlərini qiymətləndirir
- insana yaxın insanlarla davranışları haqqında danışmaq
- bir insanın tibbi tarixini digər şərtlər üçün qiymətləndirmək
ASPD, davranış pozğunluğunun əlamətlərini göstərərsə, 15 yaşından kiçik birində diaqnoz edilə bilər. Bu simptomlar daxildir:
- nəticələrini nəzərə almadan qaydaları pozmaq
- özlərinə və ya başqalarına aid olan şeyləri lazımsız şəkildə məhv etmək
- oğurlamaq
- yalan danışmaq və ya daim başqalarını aldatmaq
- başqalarına və ya heyvanlara qarşı aqressiv olmaq
Sosyopat və psixopat arasındakı fərq nədir?
Sosyopat və psixopat arasında heç bir klinik fərq yoxdur. Bu terminlər hər ikisi ASPD olan insanlara müraciət etmək üçün istifadə olunur. Onlardan çox vaxt bir-biri ilə əvəz olunur.
Bəziləri simptomlarının şiddəti ilə ikisini ayırmağa çalışdılar. Sosyal yol yalnız ciddi ziyan və ya çətinlik yaratmayan kiçik səhvləri edən biri ola bilər. Ancaq bir psixopat fiziki zorakı və ya başqalarını təhlükəyə atan bir insan kimi təsvir edilə bilər. Ancaq DSM-5 diaqnostik meyarlarını nəzərdən keçirdikdə, bu simptomların hamısını ASPD kateqoriyasında tapa bilərsiniz.
Tez-tez eqoist davranış nümayiş etdirmək, kiməsə sosiopat kimi diaqnoz qoymaq üçün kifayət deyil. ASPD diaqnozu yalnız simptomlar uzun müddət davam etdikdə verilir və cəza və ya həyat tərzi dəyişdiyinə görə dəyişmir. Eqoist olanlar bu davranışları qısa müddətə göstərə bilər, lakin özlərini pis hiss edir və zaman keçdikcə ya da cəzaya görə davranışlarını dəyişə bilər.
Sosyopat müalicəsinə ehtiyac varmı?
Ümumiyyətlə, ASPD kimi şəxsiyyət pozğunluğu olan insanlar problemlərinin olduğunu düşünmürlər. ASPD olduğunuzu düşünürsünüzsə həkiminizlə danışın. Doktorunuz, diaqnoz və müalicə üçün bir ruh sağlamlığı mütəxəssisinə müraciət edə bilər.
ASPD tez-tez uzun müddətli müalicə və təqib tələb edir. Şəxs müalicə istəmədiyi və ya müalicə ilə əməkdaşlıq etmək istəmədiyi təqdirdə müalicə uğurlu ola bilməz.
ASPD üçün mümkün müalicə aşağıdakılara daxildir:
Psixoterapiya
Psixoterapiya ASPD davranışlarını ağırlaşdıra biləcək düşüncə və hisslər haqqında bir terapevt və ya məsləhətçi ilə danışmaqdan ibarətdir. Buraya hirs, zorakı davranış və narkotik və ya alkoqol asılılığı üçün idarəetmə terapiyası da daxil ola bilər.
Bilişsel davranış terapiyası (CBT)
CBT, hərəkətlərinizi və insanlara və vəziyyətlərə cavablarınızı daha diqqətlə düşünməyə kömək edir. CBT ASPD’yi müalicə edə bilməz, ancaq müsbət, daha az zərərli davranışların inkişafına kömək edə bilər. CBT də pozğunluğunuzu qəbul etməyinizə kömək edə bilər və davranışlarınızı həll etməkdə aktiv olmağa təşviq edir.
Dərman
ASPD müalicəsi üçün xüsusi bir dərman yoxdur. Birgə psixi pozğunluqlar üçün dərman qəbul edə bilərsiniz, baxmayaraq ki, narahatlıq, depressiya və aqressiv davranış kimi. Dərman klozapin (Clozaril) ASPD olan kişilər üçün bir müalicə olaraq bir söz verdi.
Sosyalası olan birinin öhdəsindən necə gəlim?
ASPD ilə həyatınızdakı kimsə sizə zərər verirsə, həmin şəxsi həyatınızdan çıxartmaq onların davranışlarının öhdəsindən gəlməyin ən sağlam yolu ola bilər.
Bir çox hallarda ASPD ilə ailə üzvünü, yaxın dostunu və ya həyat yoldaşını tərk etmək rahat olmaya bilər. Evlilik məsləhətləri və ya cütlüklərin müalicəsi ASPD olan biri ilə müsbət münasibət qurmağa kömək edə bilər.
ASPD olan biri ilə münasibət qurmağa kömək etmək üçün:
- Etiraf edin ki, duyğularınızı tam başa düşə bilməyəcəklər.
- Şəxsin davranışlarının başqalarına necə təsir etdiyini və zərər verdiyini izah edin.
- Sərhədlərinizi onlara açıq şəkildə izah edin.
- Zərərli davranışlar üçün xüsusi nəticələr təklif edin.
ASPD olan birinin dünyagörüşü nədir?
ASPD müalicə edilə bilməz. Ancaq bunları konstruktiv davranışlarla əvəz etməklə dağıdıcı davranışların məhdudlaşdırılmasına yönəlmiş terapiya ilə müalicə edilə bilər.
ASPD varsa, unutmayın ki, hələ də başqaları ilə sabit və sevgi münasibətləri qura bilərsiniz. ASPD olduğunuzu qəbul etmək və hərəkətlərinizin nəticələrini etiraf etmək davranışlarınızı idarə etməyə və münasibətlərinizi möhkəm saxlamağa kömək edə bilər.
Tanınmış və sosiopat
Psixi sağlamlıqda sosiopatiya həm də antisosial şəxsiyyət pozğunluğu olaraq adlandırılır, təsirə məruz qalanların ətraflarında etik standartlara və davranış qaydalarına uyğunlaşmalarına mane olan bir vəziyyətdir. Sosiopatlar təhlükəli ola bilər, cinayətkar davranışlar göstərə, təhlükəli kultlar təşkil edə, özünüzə və başqalarına zərər verə bilər. İnsanın sosiopat olub-olmadığını göstərən müxtəlif əlamətlər var, məsələn, peşmançılıq hissi olmaması, qanunlara məhəl qoymamaq, tez-tez yalan nağıllar söyləmək.
hərəkət kurs
Metod 1 Sosiopatın xüsusiyyətlərini tanıyın
- Sosiopatlar tez-tez müəyyən mövqelərə, insanlara və obyektlərə sahib olmaq hüququnu hiss edirlər. Onlar öz fikir və mülahizələrinin mütləq hakimiyyət olduğuna inanır və başqalarının fikirlərinə məhəl qoymurlar.
- Sosiopatlar nadir hallarda utancaq, özünə güvənməz və ya danışa bilmirlər. Onlar qəzəb, səbirsizlik və ya qəzəb kimi emosional reaksiyalarını boğmaqda çətinlik çəkirlər. Onlar da qəzəblərini müntəzəm olaraq başqalarından çıxarırlar və bu duyğuların onları çox tez idarə etməsinə imkan verirlər.
- Sosiopatlar da cinayətkar ola bilər. Qanunu və sosial normaları tanımamaq meylinə görə, sosiopatların tez-tez cinayəti var. Bu, asılqanlar, kleptomanlar və ya hətta qatillər ola bilər.
- Sosiopatlar peşəkar yalançılardır. Onlar hekayələr uydurur və qəribə, həqiqətə uyğun olmayan iddialar irəli sürürlər. Özlərinə inamları və özünə inamları səbəbindən bu yalanlar çox vaxt son dərəcə cəlbedici görünür.
- Sosiopatların cansıxıcılıq həddi çox aşağıdır. Tez yorulursunuz və daimi stimullaşdırmaya ehtiyacınız var.
- Sosiopatlar öz hərəkətlərinə görə günahkarlıq və ya utanc hissi keçirə bilmirlər. Peşman olmamaq sosiopatlar arasında çox yaygındır. Başqalarını incitdikdə heç nə hiss etmirlər. Onlar tez-tez maraqsız görünürlər və ya hərəkətlərini rasional olaraq əsaslandırmağa çalışırlar.
- Sosiopatlar manipulyasiya edirlər. Ola bilsin ki, ətrafınızdakı insanları idarə etməyə və onlara təsir etməyə çalışırsınız. Onlar həm də lider kimi rol axtarmağa meyllidirlər.
- Sosiopatlarda mərhəmət yoxdur və sevgini hiss edə bilmirlər. Bəzi sosiopatların onlar üçün vacib görünən müəyyən fərdləri və ya kiçik qrupları olsa da, əksər sosiopatlar emosiyaları inkişaf etdirməkdə çətinlik çəkirlər və yəqin ki, keçmişlərində sağlam, romantik bir münasibət qurmayıblar.
- Sosiopatların tənqidlə öhdəsindən gəlmək çox çətindir. Onlar tez-tez başqalarının rəğbətini arzulayırlar və hətta onlara haqqı olduğunu hiss edə bilərlər.
2-ci üsul sosiopatla məşğul olur
- Əgər məişət zorakılığının qurbanı olsanız, məişət zorakılığı ilə bağlı dəstək telefonuna zəng edə bilərsiniz: 08000 116 016.
- İnsanla əlaqə saxlamağı dayandırın və onunla görüşə biləcəyiniz vəziyyətlərdən / yerlərdən qaçmağa çalışın.
- İnsana boş yerə ehtiyacınız olduğunu bildirin və ondan sizinlə əlaqə saxlamağa çalışmamasını xahiş edin.
- Əgər şəxs əməkdaşlıq etmirsə və sizi tək buraxmaqdan imtina edirsə, telefon nömrənizi və digər əlaqə məlumatlarınızı dəyişdirməyi düşünün. Əgər o, sizi təqib etməyə davam edərsə, əmr almağı düşünün.
- İnsanı günahlandırmaqdan və ya onun səhv etdiyi bəzi şeylərə toxunmaqdan çəkinin. Bunun əvəzinə düşüncənizi həyatda yaxşı şeylərə yönəldin və insana onun sağlamlığına həqiqətən əhəmiyyət verdiyinizi bildirin. “Mən sizin üçün narahatam və sizə kömək etmək istəyirəm” kimi bir şey söyləməklə başlayın.
- Hissləriniz və ya insanın sizi nə qədər incitdiyi barədə danışmaqdan çəkinin. Sosiopatların bu cür ifadələrə cavab verməsi ehtimalı azdır.
Metod 3 sosiopatiyanı başa düşür
- Qanunların və sosial konvensiyaların tanınmaması.
- Başqalarının hüquqlarını tanıya bilməmək.
- Peşmanlıq və ya günahkarlıq hiss edə bilməmək.
- Zorakı davranışa meyl göstərir.
- əsəbilik
- Nəzarətin olmaması
- Zəif təhsil
- Tənha
- Bir işi saxlaya bilməmək və ya uzun müddət bir yerdə qala bilməmək
- Cinayətlər qeyri-mütəşəkkil və kortəbii, planlaşdırılmamış xarakter daşıyır
Məsləhətlər
- Unutmayın ki, sosiopat olmaq avtomatik olaraq insanı cinayətkar və ya pis insan etmir.
xəbərdarlıqlar
- Özünüz bir sosiopat diaqnoz qoymağa çalışmayın. Həmçinin, sosiopatik olduğunu düşündüyünüz kimsəyə kömək istəməsini söyləməyin. Əgər ətrafınızdakı kiminsə sosiopat olduğundan şübhələnirsinizsə, bu məlumatdan istifadə edərək mənə həmin şəxslə mübarizə aparmağa kömək edin və təhlükədə olduğunuzu hiss edirsinizsə, kömək axtarın.
- Əgər özünüzü qurban olmaq və ya kimsə tərəfindən yaralanma riski ilə üz-üzə qaldığınızı hiss edirsinizsə, yerli polisdən kömək istəyin. Həyatınızın təhlükədə olduğunu hiss edirsinizsə, tək başına təmizləməyə çalışmayın.
Sosyopat nedir: Tüm yönleriyle sosyopati hakkında bilmeniz gerekenler
Daha önce tanıdığınız birinin sosyopat olabileceğinden şüphelendiniz mi? Cevabınız evet ise sosyopat nedir konusunu araştırmış olabilirsiniz. Sosyopat kelimesini duyduğunuzda muhtemelen aklınıza Kuzuların Sessizliği’ndeki Anthony Hopkins geliyor. Ancak çoğu kişilik bozukluğunda olduğu gibi sosyopatide de (antisosyal kişilik bozukluğu) bu tür abartılı belirtiler görülmeyebilir. Bir diğer ifadeyle tüm sosyopatların seri katil olması gerekmez. Hatta sosyopat birini, gösterdiği tüm belirtilere rağmen tanımakta zorlanabilirsiniz. Sosyopati, yaşam boyu süren antisosyal davranışlarla karakterize edilen bir sendrom olarak biliniyor. Antisosyal kişilik bozukluğuna sahip kişiler yalan söyleme ve dürtüleriyle hareket etme eğiliminde olabiliyor. Bu kişiler sıklıkla sorumluluklarını görmezden gelebiliyorlar ve toplumsal normlara aykırı davranışlar sergileyebiliyorlar.
Burada unutulmaması gereken bir nokta; sosyopat ve psikopat terimlerini birbirinin yerine kullanma eğiliminde olsak da aslında bunların farklı anlamlara geldiği. Sosyopatları psikopatlarla karşılaştırdığımızda, çoğu sosyopatın dürtüsel davranışlara eğilimli olduğunu ve genellikle tutarsız davranışlar sergilediğini söyleyebiliriz. Bir psikopat ise antisosyal yelpazenin en uç noktasında yer alıyor, ayrıca soğuk ve hesapçı da olabiliyor. Hemen hemen tüm psikopatlar sosyopatlara özgü karakter özelliklerini ve davranışları sergilerkn, tüm sosyopatların psikopatisi olması çoğu zaman söz konusu değil. Sosyopat nedir, sosyopat belirtileri, sosyopat ile psikopat arasındaki fark gibi merak edilen tüm konular için yazımızı okumaya devam edin.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
Sosyopat nedir?
Sosyopat nedir veya sosyopati nedir? Sosyopat, antisosyal kişilik bozukluğu (ASPD) olan birini tanımlamak için kullanılan bir terim. Sosyopat kişiler genelde başkalarının duygularını anlayamayabiliyor. Genellikle kuralları çiğneme veya sebep oldukları zarardan dolayı suçluluk duymama, anlık kararlar verme eğilimi gösterebiliyorlar. Ayrıca arkadaşlarını, aile fertlerini, iş arkadaşlarını, hatta yabancıları bile kontrol etmek için akıl oyunları oynayabiliyorlar. Çoğu kişi tarafından bu nitelikleri karizmatik veya çekici olarak algılanabiliyor. Sosyopat zeki midir? Buradan hareketle insanlar tarafından zeki olarak da tanımlanabiliyorlar.
Kişinin doğası ve yetiştirilme tarzı sosyopatide rol oynayabiliyor. Bozukluğun arkasındaki nedenler tam olarak bilinmemekle birlikte şu anki veriler doğrultusunda yapılan uzman görüşleri, psikopatinin genelde beynin tam gelişmeyen kısımları gibi genetik faktörlerden; sosyopatinin ise çocuklukta istismar veya travma nedeniyle kişilik gelişimindeki bir aksaklıktan kaynaklanabildiği yönünde. Genel kanı sosyopatların genelde suçlular arasından çıktığı ve kolayca fark edilebileceği olsa da, birçok insan bu bozukluğun farkında olmayabiliyor ve teşhis edemeyebiliyor. Yani sosyopatlar, aramızda; hatta çok yakın çevremizde yaşıyor olabilirler.
Sosyopatlar, psikopatlardan daha az tutarlı davranışlara sahip olarak biliniyor. Psikopatlar daha kontrollü oalbilirken, manipülasyonları daha bağımsız ve ileriyi planlamaya yönelik oalbiliyor. Sosyopatlar ise genelde kaygılı olarak biliniyor ve öfke kontrolünde zorluk çekebiliyorlar. Düşünmeden hareket edebiliyor ve sonuç olarak uyum sağlamakta zorlanabiliyorlar. Sözleri ile yaşamları arasındaki tutarsızlıklar daha fazla göze çarpabiliyor.
Psikopat nedir?
Psikopat ve sosyopat nedir, sorusuna tam bir yanıt olması açısından psikopat terimini de tanımlamakta fayda var. Psikopat kelimesi genelde akıl hastalığı olan birini tanımlamak için kullanılsa da aslında bu, psikiyatrik bir teşhis değil. Psikiyatride psikopatın gerçek tanımı antisosyal kişilik bozuluğu olarak geçiyor. Bu ifade, başkalarına manipülasyon ve ihlal kalıpları gösteren kişileri tanımlamak için kullanılıyor. Burada “antisosyal” kelimesi kafa karıştırıcı olabiliyor. Çünkü çoğu insan bunun çekingen, yalnız, içine kapanık birini tanımladığını varsayabiliyor. Ancak antisosyal kişilik bozukluğunda durum çoğu zaman böyle değil; bu ifade topluma, kurallara ve yaygın olan diğer davranışlara karşı çıkan birini tanımlamak için kullanılıyor. Psikopati ile sosyopati “antisosyal kişilik bozukluğu” olarak tanımlansa da aralarında farklar olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz.
Sosyopat ve psikopat arasındaki fark
Sosyopat nedir sorusunun yanıtından da anlayacağınız üzere sosyopat ile psikopat arasında klinik tanımlamaları açısından önemli bir fark bulunmuyor. Bu terimlerin her ikisi de ASPD’li (antisosyal kişilik bozukluğu) kişilere atıfta bulunmak için kullanılıyor. Hatta genelde birbirinin yerine de kullanılabiliyorlar.
Bazı uzmanlar semptomlarının ciddiyetine göre bu iki kavramı ayırt edebiliyor. Bir sosyopat, ciddi zarar veya sıkıntıya neden olmayan; yalnızca küçük ihlallerde bulunan biri olabiliyor. Ancak bir psikopat, fiziksel şiddet uygulayan veya başkalarını tehlikeye atan biri olarak tanımlanabiliyor. Yine de bilimsel tanı kriterleri göz önüne alındığında, bu belirtilerin tamamı ASPD kategorisinde yer alıyor.
Şöyle bir düşünecek olursanız sosyopat ve psikopat kelimelerini günlük yaşamda rahatlıkla birilerini tanımlamak için kullandığınızı fark edebilirsiniz. Sık sık bencil davranışlar sergilemek, bir kişiyi sosyopat olarak teşhis etmek için tek başına yeterli olmayabiliyor. ASPD teşhisi, yalnızca semptomlar uzun bir süre boyunca ortaya çıktığında ve yaşam tarzı değişiklikleri nedeniyle değişmediğinde koyulabiliyor. Sonuçta bencil bir insan, benzer davranışları kısa bir süreliğine gösterebiliyor, ancak sonrasında bu davranışlar hakkında kötü hissedebiliyor veya zamanla davranışlarını değiştirebiliyor.
Sosyopat belirtileri: Birinin sosyopat olduğunu nasıl anlarsınız?
Sosyopati veya antisosyal kişilik bozukluğu, genelde kalıcı olumsuz davranışlarla karakterize ediliyor. Bir sosyopat sürekli olarak başkalarının duygularına veya insan haklarına saygısızlık gösterebiliyor. Sosyopatiye sahip insanlar bu davranışları fark etmeyebiliyorlar. Peki bir sosyopatı nasıl tanıyabilirsiniz?
Sosyopat belirtileri: Empati yoksunluğu
Sosyopatinin en yaygın belirtilerinden biri empati eksikliği ve kişinin eylemlerinden pişmanlık duymaması olarak biliniyor. Birçok sosyopatta vicdan eksikliği varmış gibi gelebilir ancak hepsi böyle olmak zorunda değildir. Psikopatlar ise her zaman bu semptoma sahip oluyor, onları sosyopatlara göre daha tehlikeli yapan da çoğu zaman bu özellikleri.
Sosyopat belirtileri: İlişki kurmakta güçlük
Bir sosyopat genelde duygusal bağ kurmayı zor bulabilir, bu nedenle ilişkileri istikrarsız ve kaotik olabilir. Yaşamlarında insanlarla bağlantı kurmak yerine, onları aldatma, zorlama ve korkutma yoluyla kendi çıkarları için sömürmeye çalışabilirler.
Sosyopat belirtileri: Manipülatiflik
Sosyopatlar, kendi çıkarları veya mutlulukları için etraflarındaki insanları baştan çıkarmaya ve sevdirmeye çalışabilirler. Ancak bu, onları her zaman çekici kılmaz. Bazıları için bu yorum doğru olsa da genellikle yüzeysel olarak çekici oldukları söylenir. Yani daha yakından tanıdıkça zorbalıkları dikkat çekici bir hal alabilir.
Sosyopat belirtileri: Yalancılık
Sosyopat biri, aynı zamanda sahtekar ve yalancı olmasıyla da dikkat çekebilir. Kendi yolunu bulmak veya kendini bir sorundan kurtarmak için yalan söylerken son derece rahat hissedebilir. Ayrıca, kendisine uygun olduğu sürece gerçeği süslemeye eğilimlidir.
Sosyopat belirtileri: Duygusuzluk
Sosyopatiye sahip kişilerin bazıları açıkça şiddete yatkın ve saldırgan olabilir. Bazıları ise bunu sözlü olarak yapabilir. Her iki durumda da, diğer insanların duygularına karşı acımasızlık derecesinde kayıtsız kalabilirler.
Sosyopat belirtileri: Düşmanlık
Sosyopatlar sadece kendilerine düşman değildir, aynı zamanda başkalarının davranışlarını da düşmanca yorumlamaya daha yatkın olabilirler. Bu da onları intikam almaya itebilir.
Sosyopat belirtileri: Sorumsuzluk
Bir insanın sosyopat olduğunu gösteren bir başka işaret, finansal ve sosyal yükümlülükleri göz ardı edebilmesidir. Sorumluluklarından kaçmak sosyopatlar arasında son derece yaygın bir davranış. (Örneğin; zamanı geldiğinde borçları ödememek, faturaların birikmesine izin vermek veya düzenli olarak işten izin almak gibi)
Sosyopat belirtileri: Dürtüsellik
Her insanın dürtüleriyle hareket ettiği anlar vardır. Son dakikada bir yolculuğa çıkmak, çarpıcı bir saç modeli denemek veya sahip olmak istediğiniz yeni bir çift ayakkabıyı satın almak gibi. Ancak sosyopat biri için sonuçlarını düşünmeden anlık kararlar vermek günlük yaşamın bir parçası olabilir. Sosyopat tanısı almış ya da sosyopati belirtileri taşıyan kişiler plan yapmakta ve buna bağlı kalmakta oldukça zorlanabilirler.
Sosyopat belirtileri: Riskli davranışlar
Sorumsuzluk, dürtüsellik ve anında tatmin olma ihtiyacını birleştirince sosyopatların riskli davranışlar sergileyebilmesi pek de şaşırtıcı değil. Sosyopatlar başkalarının veya kendilerinin güvenliği için çok az endişe duyma eğilimindedir. Bu da aşırı alkol tüketimi, uyuşturucu kullanımı, kumar bağımlılığı, güvensiz seks ve tehlikeli hobiler gibi eğilimlerle kendini gösterebilir.
Sosyopati tedavi edilebilir mi?
Psikoterapi, özellikle daha hafif vakalarda, bazı semptomların ve yan etkilerin yönetilmesine yardımcı olabilir. Ancak bir sosyopatın profesyonel yardım araması genelde alışılmadık bir durumdur.
Antisosyal kişilik bozukluğuyla ilgili merak uyandıran şeylerden biri, içgörü eksikliğidir. Sosyopat bir insan sorunları olduğunu fark edebilir. Başının belaya girdiğini görebilir. Sevgilisinin kendisinden memnun olmadığını biliyor olabilir. Ama daima başka insanları ve başka koşulları suçlama eğiliminde olduğu için kendisinde bir kusur göremeyebilir. Bu nedenle nadiren yardım almayı düşünür.
Yine de hafif sosyopati gösteren kişilerde ve bağımlılık davranışları göstermeyenlerde, bu semptomlar yaşla birlikte azalabilir. Eğer sevdiğiniz birinin sosyopatisi varsa, bu konuda bir terapistten yardım alabilir veya bir destek grubu bulabilirsiniz. Sevdiğiniz kişinin davranışını değiştiremezsiniz, ancak onu anlamanın ve başa çıkmanın ya da sınırlar koymanın ve kendinizi korumanın yollarını öğrenebilirsiniz.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.